Belangen
Feyenoord-
Ajax niet
overdrijven
All-round
DICK SCHOENAKER:
J
ZATERDAG 25 FEBRUARI 1984
Tot voor kort stond het woord
all-round voor iets positiefs.
Slechts diegene, die van vele
markten thuis was, of hij die een
bijzondere veelzijdigheid aan de
dag legde, kwam voor die kwali
ficatie in aanmerking. Sinds Sa
rajevo is dat niet meer. Op de
aanduiding all-round rust een
smet, het is niet langer een voor
deel all-round te zijn. En dat dan
ken we aan Henk Boer, de wat
streberige schaatscoach uit het
noorden des lands. Boer heeft tij
dens de recente Winterspelen in
Sarajevo de banvloek uitgespro
ken over de veelzijdigheid, het
all-round zijn, de all-rounder.
„Wij zijn all-rounders", sprak
Boer in zijn onmetelijke wijsheid,
nadat de zoveelste Nederlandse
deelnemer tijdens het olympische
schaatstoernooi als een dweil
over de baan was gegaan. „Wij
zijn all-rounders", sprak Boer in
zijn onbegrensde eigenwijsheid,
nadat een Canadese sprinter zo
wel op de 1000 als de 1500 meter
de gouden medaille had vero
verd. „Wij zijn all-rounders",
sprak Boer in zijn onuitputtelijke
onnozelheid, nadat vier jaar eer
der een Amerikaan op maar liefst
vijf afstanden in Lake Placid de
eerste prijs in de wacht had ge
sleept. Je houdt er bijna geen
droge ogen bij. Maar goed. Noor
derlingen staan bekend om hun
nuchtere kijk op het leven. Maar
er zijn natuurlijk altijd uitzonde
ringen.
Om te beginnen is dat al enigs
zins af te leiden uit het feit, dat
de man ambities had om schaats-
trainer te worden. Wat bezielt ie
mand om bij wedstrijden langs de
kant te staan en een paar vingers
omhoog te willen stekenHij
komt al ernstig in de problemen
als hij een verschil van elf secon
den moet aangeven. Maar nog af
gezien daarvan, er is slechts één
gebaar, dat ieder weldenkend
mens wil maken: één duim om
hoog. Want dan gaat het goed
tenslotte.
Nou dacht die Boer waarschijn
lijk dat je als enige fysiotherapeut
in Veendam ook langs een
schaatsbaan soepel met de vin
gers in actie zou kunnen komen.
Welnu, dat bleek een misvatting.
Maar daar was nog wel overheen
te komen. Ons land herbergt ten
slotte wel meer zonderlingen en
om nu meteen iedereen die wat
merkwaardige bewegingen
maakt met zijn handen, in een
inrichting op te sluiten, zou ook
wat te ver gaan. Vandaar dat ik,
toen Boer aantrad als schaats
coach, slechts meewarig de
wenkbrauwen heb opgetrokken,
maar het daar verder bij heb ge
laten.
Maar Boer wilde meer. Hij wilde
erkenning en publiciteit Van
daar dat hij net zo lang wroette in
het vaderlandse schaatswereldje,
tot hij de hele ploeg onder zijn
hoede kreeg. En dan zou je den
ken, nu is het wel genoeg, nu kan
die Boer eindelijk zijn handen
aan de ploeg slaan. Maar nee
hoor. Boer wilde nog meer. Hij
wilde, zoals het overigens iedere
weldenkende agrariër betaamt
meer oogsten dan hij zelf kon
zaaien. En toen begonnen de pro
blemen. Dank zij de brave Hil-
bert van der Duim kon Boer nog
wel twee Europese titeltjes, in de
wacht slepen, maar of dat nu aan
onze gretige Groninger was te
danken, daar heb ik grote twijfels
over. Die er nê Sarajevo alleen
maar groter op zijn geworden.
Want mocht de geloofwaardig
heid van Boer vóór die tijd bij mij
al tot een dieptepunt zijn gedaald,
wat de man er in Joegoslavië al
lemaal heeft uitgekraamd, ver
dient te worden bijgezet in het
rariteitenkabinet van ons vader
landse sportwereldje. Het mooiste
was natuurlijk zijn verhaal, dat
de Nederlandse schaatsers ver
verwijderd bleven van de me
dailles, omdat ze allemaal all-
rounders zijn. Daar hebben ze
zich zelfs in Timboektoe en Ho-
noloeloe bij de open haard nog
dagenlang om verkneuterd. Die
uitgetrapte bochten, waar onze
Hollandse jongens niet in konden
versnellen, dat was ook een ijzer-
sterke, waarvoor Oude- en Nieu
we Pekela en verre omgeving
zich achter de Berenburger nog
vele avonden op de dijen hebben
°eslagen. Tot ver achter de Oeral
echter hebben ze zich buitenge
woon kwaad gemaakt over Boers
opmerking, dat die Igor Malkov,
de winnaar van de gouden me
daille op de tien kilometer,
slechts een ordinaire prikker is,
iemand die de meest elementaire
onderdelen van de techniek nog
niet beheerst. Nu was dat voor
mij ook de druppel die de emmer
deed overlopen. Lang heeft Boer
zijn verhalen slechts in eigen
land gespuid, hooguit zo af en toe
eens ietwat meewarig aange
hoord door een verdwaalde Noor.
Maar nu zijn ongeëvenaarde on
zin dank zij het olympische podi
um van Sarajevo ook de oren van
allerlei uitheemse volkeren heeft
doen tuiten, moet die man maar
weg. Daar doet een redelijke
prestatie vandaag en morgen in
Gothenburg tijdens het toernooi
om het wereldkampioenschap
niets aan af. Een coach, die zelf
selectienormen ontwerpt en lou
ter all-rounders meeneemt naar
de Olympische Winterspelen, en
de meest belovende specialist op
bijvoorbeeld de 10.000 meter
(Émiel Hopman) volslagen ne
geert, moet maar weer met zijn
twee handen aan de slag. Als fy
siotherapeut.
BUYS
Omstreden Aart Koopmans weg als
MSTERDAM De titanen-
jvechten met Feyenoord
urmen voor Dick Schoen
er vanzelfsprekend hoogte-
inten in zijn voetbalcarrière,
echts één heeft de Ajacied
in al die acht jaren moeten
issen: die van 18 september
toen Feyenoord in het
[ympisch Stadion met 8-2
erd ondergedompeld,
ihoenaker: „Het was voor
ij een dieptepunt dat ik uit-
rekend die historische wed-
ijd moest missen, omdat ik
schorst was". Over de con-
sntatie van morgenmiddag
de Rotterdamse Kuip zegt
hoenaker: „Het is natuurlijk
lijd een wedstrijd apart van-
ge de rivaliteit tussen beide
tbs, maar de belangen die
het spel staan moeten niet
itden overdreven. We wor-
n geen kampioen door al-
in van Feyenoord te win-
tl, maar ook van FC Den.
flJsch en Haarlem".
ik Schoenaker is in het huidige
iX een levend monument. Ruim
it jaar geleden maakte hij voor
W8ST eerst 2Un opwachting in de
nsterdamse formatie, die in de
gende samenstelling speelde:
ÉÉi| wijvers; Suurbier, Krol, Dusba-
Van Dord; Erkens, Notten,
- ^idema, Schoenaker, Ling, Geels,
area Schoenaker na allemaal namen
voor Ajax voltooid verleden tijd
ia hr" 'nrn'ddels 31-jarige mid-
ïivelder heeft meer dan twee elf-
Hen zien komen en gaan. „Ajax is
p springplank voor jonge spe-
ie vis", merkt hij terecht op.
wiegfct Schoenaker zelf betreft, heeft
Ver alle schijn van dat Ajax zijn
idstation wordt. Buitenlandse
ibs waren in hem nauwelijks ge-
tresseerd, maar Schoenaker zat
niet om een avontuur in het
itenland te springen. Hij koos
r zekerheid, hoewel dat in de
:ballerij maar betrekkelijk is, en
am (Wnde drie keer een verbintenis
nd bpr drie seizoenen. Clubs, die in
de Btussenliggende perioden bij Ajax
rijs «klopten, kregen nul op het re-
?n. ftt. „Ik heb nooit echt moeite ge-
Jtrectn om bij Ajax te vertrekken. Ik
die Jb het hier geweldig naar mijn
oekei Volgend seizoen loopt mijn
smofctract af. Dan ben ik 32. Het zou
eigejweldig zijn als ik dan nog een
et viar jaar bij Ajax zou mogen blij-
bleki»", stelt Dick Schoenaker tevre-
lerlijm vast.
uurlil
Iter- i
-1™ld
;te
;r h| leiding van Ajax heeft alle re
de gli verguld te zijn met het bezit
waclfl Schoenaker. De voor een appel
dgèndeen ei door de toenmalige trai-
en cl Tomaslav Ivic bij De Graaf-
in Jap losgepeuterde Schoenaker is
vior de Amsterdammers van on-
aie <hatbare waarde geweest. Zonder
It hj morren verzette de onverstoor-
slagjre Schoenaker vele kilometers
at hfPwerk op het middenveld,
nch aPte het zware werk op voor Sti-
en als Ling en Vanenburg, gaf
mte voor opkomende mensen en
orde bovenal.
gevo
neg
erwi rTAWA Het geslaagde
wdigjenement ten spijt, de dagen
de elfde Alternatieve Elf-
r identocht in Ottawa werd
JjpJj'kele malen stevig met de
O, uren gesmeten in het peper-
ei re Holiday-Innhotel. Echt
ed kon je de samenwerking
inen het stichtingsbestuur
mogelijk noemen. Sponsor
mede-organisator Hutting
af^nJderkende dat. Zei zelfs: „Ik
ifik niet dat voorzitter Ernst
ber z'n functie blijft bekle-
Er moet eigenlijk een
jichtige figuur komen. Een
|rirt directeur-sportief, die in
1( at is het overzicht te behou-
over dit immense gebeu-
f\ Aart Koopmans zal voor
baantje zeker niet worden
ïaderd. De „peetvader" van
Alternatieve Elfsteden-
ht is na het mislukte Ame-
aanse avontuur van vorig
uit de gratie en volgende
and keert Aart Koopmans
organisatie van de jaarlijk-
ilijtageslag op hoge Noren
rug toe. De man, met wie
jaar geleden alles begon, is
bestuurslid algemene za-
0 in Ottawa min of meer
een zijspoor gemanoeu-
dL^rd en staPl nu dus defini-
van de rails.
als
„American Dream" van 1983
aide uit op een regelrechte
johtmerrie en sindsdien is Aart
B tpmans de gebeten hond.
aatsers noemen hem genadeloos
i grote oplichter" en binnen de
;ig inisatie waren enkele lieden de
jb slopen maanden druk in de
Vo< ir om de Hoofddorper buiten de
r te houden.
pmans drinkt er geen glas whis-
minder om, is ook tijdens de
Ie Alternatieve Elfstedentocht
ten glimlachen onder z'n veel
rote beremuts. Maar nu acht de
enman de tijd rijp voor tegen -
Aart Koopmans: „Vooropge-
1, ik was vorig jaar geen voor-
.t meer. Geen penningmeester
il^ecretaris, niets van dat alles.
functie was organisatie-coör-
ia Hor. maar omdat de voorzitter,
leer De Kruyf, een heel aardige
trouwens, zich zelden op het
t zien, werd ik beschouwd als
lj persoon, die verantwoordelijk
voor alles wat fout liep. Het
om van Finland naar Amerika
te wijken kwam van Jeen van
Berg. Jeen was in contact ge
ien met twee jonkheren die
landerijen bezaten rond het meer
Memphremagog".
„De overgrote meerderheid van de
marathonschaatsers voelde wel
voor een Amerikaans avontuur en
dus ben ik samen met Rein Zwart
gaan kijken. Op korte afstand van
dat meer troffen we drie hotels aan
met in totaal meer dan 400 bedden.
We zijn in zee gegaan met de Ka
mer van Koophandel ter plaatse en
dat hadden we dus beter niet kun
nen doen. We hebben de verkeerde
vrienden gekozen, zijn te argeloos
geweest. In Finland kon je „gentle
man-agreements" afsluiten, in de
Verenigde Staten niet".
„De contracten die we vooraf heb
ben opgestuurd om ze te laten on
dertekenen, hebben we nooit te
ruggezien; door ons gereserveerde
hotels bleken in veel gevallen op
de dag van aankomst vol te zitten.
Althans, dat zeiden die Amerika
nen. Ik heb zo m'n bedenkingen.
Maar ik kan niet zeggen: het waren
oplichters, want ik heb geen bewij
zen".
Veel schaatsers durven het woord
„oplichter" wel in de mond te ne
men en dan bedoelen ze jou.
Koopmans: „Ik heb vorig iaar uit
eigen zak dertigduizend gulden op
tafel gelegd als garantiebedrag voor
de Amerikanen. In totaal heb ik
minstens honderdvijftigduizend
gulden aan deze „hobby" uitgege
ven, je kunt dat bij mijn accountant
navragen. Mijn vrouw heeft jaren
achtereen gezegd: „Kopen we nu
eindelijk een eigen huis of ga je
weer een Alternatieve Elfsteden
tocht organiseren?". We zijn te ar
geloos geweest. Dat valt niet goed
te praten. De schaatsers hadden
dan ook alle recht om boos te zijn.
Maar mij uitmaken voor „oplich
ter" vind ik intens gemeen".
Je zou de door Bioform beschik
baar gestelde startnummers voor
vijf dollar per stuk aan de rijders
hebben verkocht.
Koopmans: „Er stond Bioform op
die dingen, maar de sponsor wilde
er wèl geld voor hebben. Gratis be
schikbaar gesteld? Absoluut niet
waar".
De woorden van Koopmans wor
den door Bioform-directeur Harrie
Hutting onderschreven.
En dan de verzorging. Is wel voor
betaald, maar bijna niemand kreeg
onderweg te eten.
Koopmans: „Overmacht. We had
den een baan uitgezet die voor
tachtig procent over Canadees en
voor twintig procent over Ameri
kaans grondgebied liep. De nacht
voor de wedstrijd werd het ijs ver
nield door een paar auto's. Paniek
natuurlijk, maar op dat moment
bleken de Amerikanen heel toeval-
Aart Koopmans
lig een extra traject te hebben uit
gezet, vrijwel volledig op grondge
bied van de VS. Héél toevallig. De
Canadezen zeiden onmiddellijk:
kwade opzet. Ik wilde dat eerst niet
geloven. Maar als ik er nu over na
denk Hoe dan ook, de etenswa
ren hadden we de vorige dag al de
Canadese grens overgebracht. Die
moesten dus haastje-repje worden
teruggehaald. Een enorm pro
bleem, want voedsel in- en uitvoe
ren valt in deze landen niet mee.
De hele operatie heeft in totaal ze
ven uur geduurd, met als gevolg
dat er pas 's middags om half drie
eten op de baan kwam. Later hoor
de ik: dat heeft Koopmans expres
fedaan. Alsof ik al die rotzooi zelf
eb uitgevreten. Zo'n beschuldi
ging komt hard aan. Ik heb nota
bene mijn zaak in marketing en
touroperating verkocht en zeven
tigduizend gulden van de opbrengst
opzij gelegd om de schuld van de
stichting te kunnen betalen. Een
ander deel van die schuld heeft
Bioform op tafel gelegd".
Reactie van Harrie Hutting: „Dat is
juist. Je kunt veel van Koopmans
zeggen, maar niet dat hij oneerlijk
is. Aart is een goed mens".
Je was niet hoofdelijk aansprake
lijk voor die schuld, je had het geld
dus in de zak kunnen houden. Ben
je misschien filantroop?
Koopmans: „Nee, want filantropen
zijn rijk. Ik ben gewoon gezond ge
stoord. Dat heb ik van mijn vader,
de oprichter van Olympia's Ronde
door Nederland. Die man heeft zijn
zaak opgeofferd voor het wielren
nen. Toen iedereen vorig jaar over
a heen viel, heb ik geen enkele
oefte gevoeld om van me af te
bijten. Wat had ik moeten zeggen:
ik heb het allemaal voor de
schaatssport gedaan?"
Heb je hier in Canada met het hart
in de keel hernieuwd kennis ge
maakt met de marathonschaatsers?
Koopmans: „Nee, totaal niet. In
Amerika heb ik één moment ge
dacht: nu slaan ze me in mekaar.
We zouden met acht bussen naar
het vliegveld worden gereden.
Kwamen er twee niet opdagen, dus
moesten sommige jongens een
nacht in New York blijven. Met
knikkende knieën ben ik het gaan
vertellen. Tot mijn grote verbazing
begonnen ze in koor te zingen: Aat
je, Aatje".
Je zou in het vliegtuig op weg naar
Nederland nog bijna klappen heb
ben gekregen van woedende
schaatsers.
„Hoe kan dat nou, de laatste groep
schaatsers vloog 's middags terug
en ik pas 's avonds".
Waarom liep het evenement hier in
Ottawa wèl op rolletjes?
Koopmans: „De complimenten die
nu worden uitgedeeld ziin even on
terecht als de keiharde kritiek van
vorig iaar. Je bent met zo'n circus
afhankelijk van de lokale organisa
tie. In Ottawa kon worden terugge
vallen op de National Capital Com
mission. een soort WVC in het
klein, met 900 mensen in dienst.
Het enige dat wij Nederlanders
hoefden te doen was een beetie
coördineren. Het verschil met vorig
jaar is: toen hadden we de verkeer
de vrienden, nu de goede".
(Reactie van Harrie Hutting: „Ben
ik het niet mee eens. Ook bij deze
Canadezen draait alles om geld. Ik
heb gewerkt als een paard om die
mensen hier aan hun afspraken te
houden").
Heb je niet het gevoel dat je er voor
spek en bonen hebt bijgelopen?
Koopmans: „Nee. Ik heb niet zo
hard hoeven te werken, maar dat
geldt voor alle bestuursleden".
En nu?
Koopmans: „Ik ben bezig een tri
athlon met langlaufen, cycle-cross
en schaatsen op poten te zetten in
Sapporo. Ik heb dus nog wel iets te
doen".
BERT DIJKSTRA
Na een aarzelende start in zijn eer
ste seizoen, waarin de omschake
ling van een semi- naar een full-
profbestaan hem moeite kostte en
zijn produktie bij één treffer bleef
steken, ontpopte Schoenaker zich
tot de meest scorende middenvel
der van Ajax. Hij maakte gemid
deld per seizoen meer dan tien
doelpunten en werd zelfs een keer
topscorer van het elftal met dertien
treffers. Tijdens de lopende compe
titie heeft hij niets aan trefzeker
heid ingeboet, met een totaal van
tien. Schoenaker: „Ik moet veel
vuil werk opknappen, maar ik heb
toch een bepaalde scoringsdrift. Ik
heb de feeling om op het juiste mo
ment diep te gaan, maar het is ook
een kwestie van taakverdeling en
afspraken, die vooraf in het team
gemaakt zijn".
Ondanks de reeks successen die
Schoenaker in dienst van zijn
werkgever heeft afgedwongen
vijf kampioenschappen in zeven
seizoenen is tenslotte niet niks
heeft hij geen kapsones. Het is juist
die bescheidenheid, die hem zowel
in als buiten het speelveld in sterke
mate typeert. Hoewel zijn aanvoer
derschap een logisch gevolg is na
het vertrek van de routiniers
Cruijff, Lerby en Schrijvers, be
schouwt hij het spelen met de aan
voerdersband zelf als een eer.
„Ik ben er best een beetje trots op.
Mijn rol in het elftal is er echter
niet door veranderd. Ik ben geen
speler die een stempel op een wed
strijd kan drukken. Ik ben alleen
aanvoerder omdat ik het langst bij
Ajax loop te voetballen. Ik probeer
als aanvoerder natuurlijk wel het
goede voorbeeld te geven. Als we
op achterstand komen, probeer ik
de ploeg op sleeptouw te nemen.
Het enige dat, nu ik aanvoerder
ben, echt is veranderd, is de gang
van zaken, buiten het veld. Ik ben
nu ineens belangrijker geworden.
Als er iets verandert of moet wor
den geregeld, wordt er eerst met
mij contact opgenomen. Ik zit nu
wat dichter bij het vuur".
Oranje
De erkenning en waardering die
hij bij Ajax geniet, moet hij van
bondscoach Kees Rijvers ontberen.
Dat steekt Schoenaker, die aan zijn
tienvoudige optreden in Oranje
plezierige herinneringen heeft
overgehouden. Zijn debuut tijdens
de wereldkampioenschappen in
Argentinië, waar Zwartkruis hem
selecteerde als vervanger van Wil
lem van Hanegem, noemt hij één
van de hoogtepunten in zijn inter
land-carrière.
Schoenaker deelde in de feest
vreugde na de met 5-1 gewonnen
wedstrijd tegen Oostenrijk, waarin
hij als invaller fungeerde. Na de
debacle van de vriendschappelijke
interland tegen Zweden in Utrecht
(0-3) koos Kees Rijvers voor de
jeugd. Dick Schoenaker: „Na die
afgang heb ik een brief gekregen
waarin stond, dat ik nog wel bij de
beste dertig behoorde, maar voorlo
pig niet meer tot de vaste kern. Rij
vers had voor een bepaalde groep
gekozen en wilde daarmee door
gaan. Dat is zijn goed recht, maar
volgens mijn overtuiging horen de
spelers die op dat moment het beste
voetballen, een kans te krijgen. Ve
len hebben zich afgevraagd waar
om ik voor die wedstrijd in De
Kuip tegen Spanje niet was gese
lecteerd. Ergens had ik daar zelf
ook op gehoopt en gerekend, maar
ik ben toch een beetje nuchter in
dat soort zaken. Ik ben blij als ik
geselecteerd word, maar lig er niet
wakker van".
Hoewel Schoenaker naar eigen
zeggen nog altijd met plezier het
vuile werk opknapt voor de Var-
nenburgs, de Van 't Schips en de
Van Bastens, heelt hij geen hoge
dunk van de benadering van de
jeugd. „Ik heb moeite met de men
taliteit van de jeugd vandaag de
dag. Als ze nog maar net komen
kijken, hebben ze het al over de
club waar ze graag naar toe willen.
Laten ze zich eerst maar eens
waarmaken. Als wij vroeger met
De Graafschap tegen Ajax moesten
aantreden, deed ik de voorafgaan
de weken geen oog dicht. Nu kost
het me bij Ajax wel eens moeite de
boel een beetje wakker te houden".
iiiiliï
