TAFEL Situatie op Filippijnen is niet meer geweldloos te veranderen £eidóc kerk wereld ACHTERGROND PATER DR. PEDRO SALGADO: Opstelling ongewijzigd Het is natuurlijk nog maar de vraag in hoeverre di minderde slagkracht merkbaar zal zijn op het gebied buitenlandse politiek. De westerse leiders die afgelopenli et in Moskou de gelegenheid hebben aangegrepen om Kremlin binnen te dringen en Tsjernenko te polsen, veel vriendelijke woorden over gehad voor de rede! van de nieuwe leider, maar geen aanwijzingen voor anderde opstelling kunnen ontdekken. Duidelijk is leen al afgaande op de tijd die werd uitgemeten om di kers uit het Westen te ontvangen, de relatie met de landen een van de voornaamste bekommernissen blij| Russische buitenlandse politiek. Het Westen zal bij sl tigheid in zijn tot nu toe gevolgde politiek en het bel van openheid inzake zijn bedoelingen aan de Russen wenste duidelijkheid kunnen verschaffen, die in een van overgang zo onontbeerlijk is voor stabiliteit. li ftwdóeSourant Sinds de dood van oppositie leider Benino Aquino is de si tuatie op de Filippijnen aan merkelijk verslechterd. Bui tenlandse ondernemingen trokken hun tegoeden terug van de banken (een totaalbe drag van 200 miljoen dollar), door de devaluatie van de munteenheid peso zijn de prij zen soms met dertig procent gestegen. Militarisering van het land wordt opgevoerd. De bevolking lijdt honger, men sen worden gekidnapt, soms vermoord. Dit beeld schetste de dominicaan pater dr. Pe dro Salgado, afkomstig uit het bisdom Ilagan op de Filippij nen deze week in Assen. Hij is hier op uitnodiging van de pastores in het bisdom Gro ningen, in het kader van het samenwerkingsverband, de ..Communio", tussen de twee bisdommen. Ter gelegenheid van het 25- jarig bestaan van het bisdom Groningen in 1981 werd be sloten een samenwerkings verband aan te gaan met het Filippijnse bisdom op basis van gelijkwaardigheid. In het kader van de „Communio" legden al een tiental parochies contacten met Filippijnse pa rochies. In 1982 bezocht een Filippijnse delegatie Neder land. vorig jaar ging bisschop Möller met enkele medewer kers van het bisdom naar Ila gan. Bevrijding In het bisdom Ilagan heeft de kerk een programma opge steld, dat is bedoeld „ter vol ledige bevrijding van de mens". In het bisdom zijn de boeren erg afhankelijk van de kapitaalverschaffers en de buitenlandse multinationals, die er goedkoop allerlei grondstoffen vandaan halen. De kerk heeft door het pro gramma gekozen voor een ra dicale steun aan de armen en verdrukten in het gebied. Men wil onder meer een or ganisatie van boeren van de grond brengen. Hiervoor is fi nanciële steun nodig. Ook zijn er meer katecheten nodig. In het kader van de „Commu nio" worden er op de hoogtij- Pater Pedro Salgado dagen van het kerkelijk jaar verschillende dingen gemeen schappelijk gedaan in de bei de bisdommen. Zo zal met Pinksteren bisschop Möller een preek maken voor de pa rochies in Ilagan en bisschop Taruguran van Ilagan zal er een maken voor het bisdom Groningen. Grote financiële acties worden niet apart opge zet, maar ingepast in de lan delijke activiteiten. Zo zal er in het kader van de komende vastenactie in het bisdom Groningen 200.000 gulden worden ingezameld voor een programma voor rechtvaar digheid en vrede in Ilagan. Dit houdt onder meer in het steun geven aan de slachtof fers van het politieke geweld in de Filippijnen. Het verblijf van pater Pedro Salgado gedurende de maan den februari en maart in het bisdom Groningen, vindt zijn aanleiding in het boekje „Is het christendom revolutio nair?", een vertaling van een uitgave, die Salgado in 1976 schreef. Het werd in het ka der van de „Communio" uit gegeven om te dienen als ba sis voor een aantal studieda gen met pastores. Pater Salgado. die de verant woordelijkheid over een paro chie heeft, gelooft dat het niet meer mogelijk zal zijn de situ atie in de Filippijnen op een geweldloze wijze te verande ren. Hij sympathiseert met en steunt de bevrijdingsbeweging NPA (New People's Army). Ook van de algemene verkie zingen die in mei zullen wor den gehouden heeft hij weinig verwachting: „President Mar cos zal gewoon blijven zitten. En als hij vertrekt dan komt er iemand anders, die op de zelfde manier denkt als hij. Ik heb tot voor tien jaar geloofd in een geweldloze oplossing, maar die lijn van denken heb ik verlaten". Geweld Als pastor in het dorp Mag- saysay wordt hij tijdens zijn werk bijna dagelijks gecon fronteerd met het geweld, dat door het regiem van president Marcos wordt ontketend. Het huis van zijn bisschop werd al eens verwoest bij een politie- inval. Hij moet leren leven met de angst. Ondanks dat blijft hij bij zijn radicale keuze voor de armen en verdrukten. Hun lot moet verbeterd wor den, desnoods met gebruik van geweld. Pater Salgado is een vriende lijke man. wiens stem vrij rustig, soms geëmotioneerd klinkt, wanneer hij het over de situatie in zijn vaderland heeft. Hij denkt na iedere vraag een ogenblik na. Er volgt dan een goed geformu leerd antwoord. Salgado werd geboren in 1937. Hij ging stu deren en dit resulteerde in 1965 uit op een doctoraat in de filosofie. Hij is geen man, die de bibliotheek zoekt om daar zijn kennis op te vijzelen. Zijn werkterrein is het platte land, bij de vrije boeren. Hij steunt waar mogelijk de fede ratie van vrije boeren, die probeert iets te doen aan de afhankelijkheid van de Filip pijnse landbouwer van de ka pitaalverschaffers en de mul tinationale ondernemingen, die voor de produktie van hun goederen de beste lande rijen inpikken. Dit werken aan de basis heeft ertoe ge leid, dat hij geweld nog als de enige oplossing ziet voor een verbetering van de situatie in zijn land. Niet moeilijk Op de vraag of dat voor hem als christen niet een moeiliike keuze is, antwoordt nij: „Wanneer je de situatie op de Filippijnen kent, is dat niet zo'n moeilijke keuze. De ge wapende strijd is het enige al ternatief. Ik ben, nadat in 1972 de staat van beleg door Marcos werd afgekondigd, tot dat inzicht gekomen. Alle kranten, alle radiostations worden door Marcos gecon troleerd. Samenkomsten van oppositionele groepen zijn niet toegestaan. De oppositie, die er is, wil niet echt een andere poltieke koers gaan voeren. Marcos houdt zichzelf in het zadel door overal in het land militairen te plaatsen. In de Firovincie waar miin parochie igt, zijn vier bataljons gesta tioneerd". Maar veroordeelt de christe lijke leer het gebruik van ge weld en het aanzetten tot re volutie niet? Salgado: „Studie van de bijbel en van de katholieke leer en de activiteiten van de kerk door de eeuwen heen hebben mij geleerd dat God en de kerk niet meer zonder meer tegen geweld zijn. Geen bis schop op de Filippijnen zal de opstand tegen de Spanjaarden in 1896 veroordelen. Geen Nederlandse bisschop zal de gewapende strijd van jullie voorouders tegen de Spanjaar den veroordelen. En ik hoef de kruistochten maar te noe men. De paus vroeg toen de christelijke vorsten te strijden tegen de Islam". Het kiezen voor geweld is bij Salgado geleidelijk gegaan: „In 1963 werd ik priester. De kerk beperkte zich in die tijd hoofdzakelijk tot het bedienen van de sacramenten. Solidari teit met de armen was er vrij wel niet. Het Tweede Vati caanse Concilie roept op om naar de mensen toe te gaan. Toen we dat deden zagen we eigenlijk voor het eerst echt de armoede. We gingen ons toen bezig houden met vragen van gerechtigheid en de oor zaken van die armoede. De kerk werd in die tijd op de Filippijnen nog eens met de neus op de feiten gedrukt, toen communistische guerril lagroepen kerken verwoest ten en ons beschuldigden van clericaal fascisme. De pries ters hebben zich sindsdien steeds meer uitgesproken voor een verandering van de situatie en werken daarom soms met de communistische verzetsgroepen samen". Onderdrukkend Op de Filippijnen zijn de boe ren, evenals in andere Derde Wereldlanden, afhankelijk van de kapitaalverschaffers. Ze zitten met handen en voe ten aan hen gebonden. Ze le ven van de ene lening naar de andere. Verdienen is er door die afhankelijkheid niet bij. Verbetering van de situatie wordt door de machthebbers afgewezen, omdat die in strijd zou zijn met de grondwet van het land, waarin de vrije on dernemingsgewijze produktie als hoogste goed wordt aange prezen. Terwijl die voor grote delen van de bevolking juist als erg onderdrukkend wordt ervaren. Ongeveer negentig procent van de priesters op het eiland, kardinaal Sin inbegrepen, is voor een geweldloze verande ring. Tien procent heeft de hoop daarop al opgegeven en ziet alleen nog mogelijkheden in een gewelddadige omwen teling. Veel priesters steunen daarom de verzetsbeweging New People's Army. Salgado doet dit ook. Neemt hij zelf een wapen in de hand? „Er zijn op de Filip pijnen ongeveer tien priesters die wél zelf naar de wapens gegrepen hebben. Zij vinden, dat zij de armen en verdruk ten het beste op die manier kunnen helpen. Ikzelf ben nog niet zover. Het hangt af van de ontwikkelingen, die in de komende jaren zullen plaatsvinden". Pater Salgado probeert op zijn manier hulp te bieden in het verzet. „Ook al geloof je m gewapende strijd, die strijd wordt niet alleen met gewe ren gevoerd. De mensen moe ten voorgelicht worden. Zij weten vaak niet waarom zij arm zijn. Ze weten niet waar tegen ze vechten. De mensen moeten gesterkt worden, ze moeten leren om dapper te zijn. Er moet geschreven wor den over de oorzaken van het onrecht. Er is verzorging van de guerrilleros nodig. Op die manier probeer ik bezig te zijn". Hij zou kunnen sterven tij dens die hulpverlening. La chend zegt hij: „Wanneer ik zou moeten kiezen tussen het slachtoffer worden van een ongeval of het doodgaan na een steunactie voor de strijd op de Filippijnen, dan kies ik voor het laatste. Dat is eervol ler". JIBBO POPPEN BED t-k Këë UE buitenwereld heeft dinsdag tijdens de begrafenijkniSJ Joeri Andropov een zwakke man aan het werk gezieilora een dag tevoren tot leider was uitgeroepen van het alrforg1 tige Russische Politburo: Konstantin Tsjernenko. Hij hafcag: de tijdens zijn begrafenistoespraak een enkele maal en bjr. i afscheidssaluut voor zijn voorganger kon hij zijn handm I nauwernood ophouden. Wat hij inhoudelijk te zeggen] ei was niet van dien aard dat hij daarmee indruk maakte Aeet aandachtige volgers van het gebeuren in het Kremlin, feci nd< mp HET beeld dat Tsjernenko te zien gaf, kwam dan of meer overeen met het oordeel dat men zich al eerdep gevormd op grond van zijn partijcarrière. Deze boeren die aan de zijde van oud-president Leonid Brezjnev ij 0VI nengekomen in het hoogste Russische machtsapparaat, i rd trouwe verkondiger van de communistische waarhede tw streeft vooral zuiverheid in de leer na en het is onden Pen dat hij gedurfde politieke daden zal willen stellen. Hi zich er waarschijnlijk op beroemen nooit een echte m begaan te hebben, juist omdat hij nog nooit in zijn eentj zware verantwoordelijkheid heeft getorst. ige in ld re ien£ MET zijn benoeming is het meest ambitieuze en jongsle d van het Politburo, Michail Gorbatsjov, die ruim een ja< leden door Andropov werd binnengehaald, nog even gen stand gehouden. Hij zal zich kennelijk eerst wat langer ;e s ten aanpassen aan de gewoonten van dat Politburo, alvje sc men hem ruim baan zal willen geven. Deze Gorbatsjo de naar het voorbeeld van Andropov de bezem willen door het partijapparaat, terwijl Tsjernenko juist de vert woordiger is van al die partijbonzen die zich aan de van de wet hebben gehouden en nu hun maehtspositi d-\\ privileges niet bedreigd willen zien. De machtswisseling ar de dood van Andropov ogenschijnlijk soepel verlopen e lijkt erop te wijzen dat de rivaliserende groepen binn pen leiding van de Sovjet-Unie een pact hebben gesloten. age sluit het bestaan van verschillende oriëntaties binnt rde Sovjet-leiding niet uit dat het hoogste Russische bestui >pei gaan aan een zekere verlamming kan lijden of in elk 'ne' aan bestuurskracht heeft ingeboet. N n d »el t Kip in kerriesaus met gebakken taugé en rijst caramelvla Voor twee personen hebt u no dig: 200 g kipfilet, 1 lepel olie, dunne prei, uitje, knoflook, 100 g champignons, kerrie, 2 dl water, half kippebouil- lontablet, halve lepel maize- na, djahé, ketjap; ui. knoflook, 1 lepel olie, sam bal, laos, 250 g taugé, zout, suiker, selderij; 250 g droogkokende rijst, 4,5 dl water, zout; 60 g suiker, 1 lepel water, 4,5 dl melk, 20 g maizena. 1 pakje vanillesuiker, 1 lepel maresquin dl slagroom, 10 g basterdsuiker. Snijd de kipfilet in blokjes, bak die al omscheppende in warme olie lichtbruin en schep ze uit de pan. Bak in het overgebleven vet (of doe er iets olie bij) de kleingesneden prei en ui met ge perste knoflook goudgeel. Bak vervolgens de in plakjes gesne den champignons even mee. Doe er dan kerrie bij met water en het halve bouillontablet en laat het sausje vijf minuten trekken. Kook de kip daarna nog een paar minuten mee. Bind de saus met de aangemengde maizena en maak haar op smaak af met ketjap, kerrie en diahé. Was de taugé, haal er de groene dopjes uit en zet de groente op een vergiet. Fruit de kleingesne den ui met geperste knoflook, sambal en laos goudgeel in de olie. Bak vervolgens de taugé al omscheppende een paar minu ten mee. Voeg intussen zout, iets suiker en veel fijngeknipte sel derij toe. Laat de suiker lichtbruin wor den in een droge braadpan, op een kleine pit. Wacht tot de helft van de suiker bruist, doe er het water bij en direct daarna bijna alle melk. Laat de caramel oplossen in de melk, bind die dan met maizena die met de rest koude melk is aangemengd. Voeg van het vuur de vanille suiker toe. Meng de afgekoelde vla met maresquin en garneer haar met sijfgeslagen slagroom. Menutip voor maandag: Zuur koolstamppot met worst en of spek vla met biscuits en jam LEIDEN: O.L.Vr. Hemelvaart: za. 19.00 euch.vierlng, zo. 09.30, 11.00 mmv dames- en herenkoor. H. Leonardus: za. 19.00 avondmis; zo. 09.00 euch.vierlng. 10.45 hoog mis. H. Middelares: za. 19.00; zo. 9.30 ge zongen viering. 11.30. H. Lodewijk: za. 19.00, zo. 8.30, 10.00 hoogmis. 11.30. 18.00, 19.00 Lof. St. Anthonius van Padua: za. 19.00 euch., zo. 9.30 en 11.00 euch. H. Petrus: za. 19.00; zo. 9.30, 11.00 hoogmis. O.L.Vr. Onbev. Ontvza. 19.00; zo. 9.30, 10.45 hoogmis. 12.15. Oud Katholieke Kerk: za. 19.00 hoog mis (alleen tweede za. van de maand); zo. 10.00 (behalve op tweede zo. van de maand). AARLANDERVEEN: za. 19.00; zo. 10.30 hoogmis. AARDAM: zo. 9.00 hoogmis, 12.00. ALPHEN AAN DEN RIJN: A. Plus: za. 19.00; zo. 9.00. 10.30 hoogmis. H. Bonlfatius: za. 19.00; zo. 9.45 hoogmis, 11.30. De Heilige Geest: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.30. BOSKOOP: za. 17.30 „De Stek"; 19.00 in kerk; zo. 9 30 en 11.00 HAZERSWOUDE DORP: za. 19.00 met orgel; zo. 9.30 hoogmis; 11.30 wisselend van opzet. HAZERSWOUDE-RIJNDIJK: zo. 10.00. Dep. Het Anker: za. 19.00; zo. 8.45 en 11.15. HILLEGOM: St. Jozef: za. 19.00 met Ned. liederen; zo. 10.00 gezinsmis (kinderkoor), 11.30 Ned. liederen. H. Martinus: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.00. HOOGMADE: za. 19.00; zo. 10.00. KATWIJK A.D. RIJN: za. 19.00 euch .vierlng met zang; zo. 9.30 hoogmis, 11.15 met zang. Dep. Rijnsburg: za. 19.00, gebeds- en communieviering; zo. 10.30 met zang. (Buiten) KAAG/ABBENES: za. 19.00; zo. 10.00. LANGERAAR: za. 19.00; zo. 9.30 en 11.30. LEIDERDORP (H. Menswording): za. 19.00; zo. 9.00, 10.30, 12.00. LEIMUIDEN: za. 19.00; zo. 7.30. 9.30. 11.15. LISSE: Agathakerk: za. 19.00 euch.; zo. 10.00 en 11.30 (kinderneven- dienst). Dep. Poelpolder: za. 19.00 euch.. zo. 9 en 11.30 euch.viering. Mariakerk: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00 hoogmis. 11.45. H.H. Engelbewaarders (Beekbrug): za. 19.00; zo. 9.30 hoogmis (behalve eer ste zo van de maand). 11.00 (hoogmis eerste zo van de maand) en 17.45. NIEUWKOOP: za. 19.00; zo. 9.00 hoogmis. 10.45. NIEUWVEEN: za. 19.00; zo. 9.00. 11.00. NIEUW-VENNEP: za. 19.00 avondmis; zo. 10.00 hoogmis. NOORDEN: za. 19.00; zo. 9.00, 10.30 hoogmis. NOORDWIJK-BINNEN: za. 19.00; zo. 8.00, 10.00 hoogmis. 11.30. NOORDWIJK AAN ZEE: za. 19.00 euch.; zo. 9.30 hoogmis, 11.00 euch. NOORDWIJKERHOUT: St. Victor: za. 19.00 met koorzang; zo. 9.30 hoog mis, 11.00 mis met samenzang. St. Jozef: za. 19.00; zo. 9.00 en 10.30. OEGSTGEEST: St. Willibrord: za. 19.00; zo. 9.00 en 10.30. OUD-ADE: za. 19.00 avondmis: zo. 8.30 hoogmis, 10.30 gezinsmis. OUDE-WETERING: za. 19.00 avond mis; zo. 9.30 en 11.30. ROELOFARENDSVEEN: Mariapre- sentatle: za. 19.00; zo. 9.00 en 11.00. Petrusbanden: za. 19 00 avondmis; STOMPWIJK: za. 19.30 met zang; zo. 9.30 hoogmis. 11.00. VOORHOUT: za. 19.00; zo. 9.00 hoogmis, 10 30. 11.45. VOORSCHOTEN: St. Laurentius: za. 19.00; zo. 11.30. Moeder Gods: za. 19.00; zo. 10.00. WARMOND: za. 19.00; zo. 8.30, 10.00 hoogmis. 11.30. WOUBRUGGE: za. 19.00; zo. 10.00. ZEVENHOVEN: za. 19.00; zo. 9.00 hoogmis. 10.45. ZOETERWOUDE-RIJNDIJK: Meer burgparochie: za. 19.00 met wisselen de koren; zo. 10.00 hoogmis met wis selende koren, 11.30 met orgel en Ned. liederen. ZOETERWOUDE: St. Jan: zo. 9.30 hoogmis, 11.00. Chr. Dlenaarkerk: za. 19.00 met zang; zo. 10.00 hoogmis. DE ZILK (Noordwijkerhout): H. Hart- kerk: za. 19.00; zo. 10.00 hoogmis, 11.30. predikbeurten STAD LEIDEN Herv. Gemeente: Pieterskerk: 11.00 Oec. Studenten- dienst. Marekerk: 10.00 u. en 17.00 u. dr. A. J. de Jong. Maranathakerk: 10.00 u. ds. A. Th. Kramer. Regen boog: 9.30 u. ds. H. Horlenslus; 11.15 u. ds. H. Hortensius past. J. A. A. v. Well. Bethlehemkerk: 10.00 u. ds. E. M. Pannekoek. Bevrijdingskerk: 10 00 u. ds. K. J. Jansen; 17.00 u. H. E. Sterring m.m.v. koor. Vredes- kerk: 10.00 u. ds. S. T. de Mey-Meu- lendijk, gezinsdienst. Eglise Wallone: 10.30 u. pasteur D. Ribs. Acad. Zie kenhuis: 10.15 u. ds. M. H. v. Everdln- gen. Dlaconessenhuis: 10.30 u. ds. H W. Hemmes. Jeugdkapeldiensten: Vredeskerk: 10.00 u.; Bevrijdings kerk: 10.30 u. Stevenshof: 10.00 u. Geref. kerken en andere kerken stad Leiden: Vredeskerk: 10.00 u. ds. S. T. de Mey-Meulendijk, gezins dienst. Petrakerk: 10.00 u. ds. F. A. L Franken, Zeist (met doven). Oude Vest: 10.00 u. ds. R. J. Koolstra. Ma ranathakerk: 10.00 u. ds. A. Th. Kra mer. Bevrijdingskerk: 10.00 u. ds. K. J. Jansen; 17.00 u. ds. H. E. Ster- ringa. Bejaardenhuis Groenhoven: 10.00 u. ds. Bovenberg. MerenwIJk aula Valkenpad: 9.30 en 11.00 u. Eucharistie/Avondmaal. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 u. drs. G. C. den Hertog. Geref. Kerk Vrljg.: 10.00 en 17.00 u. ds. P. Houtman. Doopsgez- ./Rem.kerk: 10.30 u. ds. E. H. de Clercq. Bapt.gem.: 10 en 18.30 u. Dienst des Woords. Ev. Luth. Kerk: 10.15 u. ds. J. Mostert. Nieuw Apost. Kerk: diensten 9.30 en 16.00 u. Ev. Chr. Gemeenschap: 10.00 u. Evang. Dikkes. Leger des Heils: 10.00 en 19.30 u. samenkomsten. Zevende- Dag-Adventisten: 9.45 u. Bijbelstudie, 10.45 u. ds. Rosman. Evang. Centrum Zijlsingel 2a: 10.00 u. dhr. Zijlstra. Zendlngsgroep „Jeruel": samen komst 17.00 u. Pinkstergemeente Oude Vest 13: 10.00 u. ev. W. Oostra. AARLANDERVEEN Herv. Ge meente: 10.00 u. ds. G. van Drlel; 19.00 u. ds. W. Koelewijn, Woubrug- Geref. Kerk: 10.00 u. Dienst des Woords. 18.30 u. Ds. R. S. Elgersma, Noord wijk. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. Dienst des Woords. TER AAR Herv. Gem.: 9.30 Dhr. H. de Vries. Heemstede; 18.30 ds. R. H.M. de Jonge. Geref. Kerk: 9.30 u. drs. J. Broer, 18.30 u. drs. M. J. Aalders, Woubrug- ge. ABBENES Herv. Gem.: 9.30 u. ds. M. Bergsma. ALPHEN A/D RIJN Herv. Gem.: Opstandingskerk: 10.00 u. ds. J. J. v.d. Heiden. H.A.): 18.30 u Dienst des Woords. Adventskerk: 10.00 u. Ds. R. H M. de Jonge; 18.30 u. in Mara nathakerk. Kruiskerk: 10.00 u. ds. J. H. Bogers. Geref. Kerk: Maranathakerk: 10.00 u. ds. J. Stolk, 18.30 u. Opendeurdienst. Salvatorkerk: 10.00 u. ds. R. S. El gersma, 18.30 u. ds. J. Stolk. Baptis tengemeente: 10.00 u. Ev. R. Paas; 18.30 u. ds. H G. Koekkoek. Leger des Hells: 10.00 en 18.30 u. samen komsten. Volle Evangelie Gemeente: 10.00 u. dhr. D. v. Steenis. ALPHEN-NOORD Herv./Geref. diensten: Goede Herder: 10.00 u. ds. G. Mulder; 18.30 u. ds. R. Nleuwen- huis, leerdienst. De Bron: 9.30 u. ds. R. Nleuwenhuls; 10.15 ds. J. Verheul; 18.30 ds. J. Verheul (leerd.). Ashram- college: 10.00 u. ds. Z. de Graaf. Driehoorne: 19.00 u. R.K. dienst. ALPHEN-NOORD Herv. Gem.: Sionskerk: 9.30 u. ds. C. Andel, Berg- schenhoek; 18.30 u. ds. J. Ouwendljk. Oudhoornseweg: 10.00 u. ds. Oort. BODEGRAVEN Herv. Gem.: Dorpskerk: 10.00 u. ds. J. Wieman. 18.30 u. ds. L. Kievit. Gouda. Salva torkerk: 10.00 u. ds. J. Richter. 18.30 ds. J. Wieman. Bethlehemkerk: 10.00 u. ds. R. J. v.d. Hoef, Woerden, 18.30 u. ds. J. Richter. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. W. A. v.d. Berg; 18.30 u. ds. D. H. Elderman. BOSKOOP Herv. Gem.: Dorps kerk: 9.30 u. ds. J. Ouwendljk; 18.30 u. ds. W. A. Vlasblom. De Stek (her- v /geref.): 9.30 u. ds. W. A. Vlasblom. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. J. C. W. v. 't Hoff, 17.00 u. ds. J. Mondeel. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. P. N. Ribbers; 17.00 u. Drs. A. W. Velema, Gouda. HAZERSWOUDE Herv. Gem.: 9.30 ds. M. v. Duyn, Zeist; 18.30 u. ds. J. M. v.d. Berg. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. J- Czlria. Rijnsburg; 17.00 u. ds. K. Welbedacht (JeugddJ. HOOGMADE Herv. Gem.: 10.00 u. ds. H. L. Boonstra. DE KAAG Herv. Gem.: 10.00 u. ds. P. C. 't Hooft, Lisse. KATWIJK A/D RIJN Herv. Gem.: Dorpskerk: 10.00 u. ds. H. Nap; 18.00 u. Prof. dr. A. v.d. Beek. Ontmoe- tingskerk: 10.00 u. ds. J. Gebraad; 18.30 u. ds. E. Bouwman. KATWIJK AAN ZEE Herv. Gem.: Nieuwe Kerk: 10.00 u. ds. J. Vroegln- dewey; 18.00 u. ds. B. Schuurman. Oude Kerk: 10.00 u. ds. D. Drieber gen; 18.00 u. ds. C. van Slledregt. (chthuskerk: 10.00 u. ds. J. P. van Roon; 17.00 u. ds. S. de Jong. Pniöf- kerk: 9.30 u. ds. C. van Slledregt; 18.00 u. ds. D. Driebergen Bestevaer Mavo; 10.00 u. ds. G. Juksma. Over- dulnkapel: 14.15 u. ds. Baas. Geref. Kerk: Open Hof: 10.00 u. d3. P. C. Koster; 17.00 u. ds. P. v.d. Horst. Triumphator: 10.00 u. ds. P. M. Brouwer, Den Haag; 17.00 u. ds. P. C. Koster. Vredeskerk: 10.00 u. ds. P. v.d. Horst; 17.00 u. ds. P. M. Brou wer. Den Haag. Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 u. ds. Slagboom. KOUDEKERK A/D RIJN Herv. Gem.: 10.00 u. ds. H. J. v. Achter berg. Lelden; 19.00 u. dhr. J. v. Wal- linga, gez.d. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. H. Bade; 19.00 u. dhr. J. Walllnga gez.d. Ger. K. LEIDERDORP Herv./Geref. dien sten): Dorpskerk: 10.00 u. ds. G. van Loenen; 18.30 u. Zending en Wereld- diakonaat. Hoofdstraat: 10.00 u. ds. G. Stegeman. Schepplngskerk: 9.00 en 10 30 u. ds. J. J. v.d. Born. LEIMUIDEN Herv. Gem.: 9.30 u. ds. W. v.d. Kamp. R'woude. Geref. Kerk: 9.30 u. dhr. A. Vercoute- ren, Voorburg; 19.00 u. ds. R. S. El gersma, Noordwijk. LISSE Herv. Gem.: Dorpskerk: 10.00 u. B. C. de Gelder. Pauluskerk: 10.00 u. ds. J. C. J. Bronsgeest. Lei den; 17.00 u. ds. B. C. de Gelder. Geref. Kerk: 10.00 u. en 19.00 u. ds. E. Boswijk. Chr. Geref. Kerk: 10.// en 16.30 u. ds. J. van Dijken. Geref. Gemeente: 10.00 en 16.00 u. ds. D. Hakkenberg. Geref. Kerk Vrijs- (Princ.str.): 10.30 u. Leesdienst; 15.00 u. ds. D. G/utter. Ned. Geref. Kerk (Salvatorl): 10.00 en 17.00 u. ds. M. van Veelen. Soest. NIEUWKOOP Herv. Gem.: 9.30 u. ds. W. J. J. Koelewijn, Woubrugge. 18 30 u. ds. H. O. Molenaar, Geref. Kerk: 9.30 u. ds. M. G. Veen- stra, Lelden; 17.00 u. Avondgebed. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. Dienst des Woords. 14.15 u. ds. G. Blom. NIEUWVEEN Herv. Gem.: 9.30 u. ds. H. O. Molenaar. 18.30 u. ds. Z. de Graaf. NIEUW VENNEP Herv. Gem.: 9.30 u. ds. J. Kramer, 19.00 u. ds. M. Bergsma. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. N. Wijngaar den; 16.30 u. ds. G. Rang. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 16.30 u. ds. D. Visser. NOORDWIJK Herv. Gem.: Grote Kerk: 10.00 u. ds. W. v.d. Lee (H.A.). Kerk aan Zee: 10.00 u. ds. D. Keunlng (H.D.); 17.00 u. ds. D. Keunlng (H.A.j. De Rank: 10.00 u. ds. C. v.d. Plas. Delft (H.A.). Grote Kerk: 17.00 u. ds. W. Vroegindewelj (Eemnes). Geref. Kerk: Hoofdstr. (Buurtkerk): 10.00 u. ds. J. J. Kuiper (H.A.). Vin- kenlaan: 9.30 ds. B. J. Roosjen; 17.00 u. ds. J. J. Kuiper (G.D.). Stichtlngs- kerk: 11.00 u. ds. G. Snel. Rijnsburg. Sole Mlo: 9 u. ds. W. v.d. Lee. NOORDWIJKERHOUT Herv. Gem.: 10.00 u. ds. H. B. van 't Hof. OEGSTGEEST Herv./Geref. dien eten: Mauritslaan 10.00 u. ds. R. E. da Costa. Groene Kerkje: 10.00 u. pastor D. Koster, Oec. dienst. Paulus- Maassluis. Ned. Prot. Bond: 10.30 u. ds. D. A. Werner. WOUBRUGGE Herv. Gem.: 9.30 u. ds. E. Kempenaar, Werkendam; 18.30 u. ds. Jansen, Leiden. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. M. J. Aal ders; 18.30 u. ds. J. Broer. Ter Aar. Ned. Prot. Bond: 19.00 u. mv. R. Thiema, Boskoop-Zwammerdam. ZEVENHOVEN Herv. Gem.: 9.30 u. ds. Kielder. Vlanen. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. Attema Roosjen; 19.00 u. Dienst des Woords. ZWAMMERDAM Herv. Gem.: 10.00 u. ds. A. de Leeuw, Maarn; 18.30 u. ds. J. H. Bogers. Geref. Kerk: 10.00 en 18.30 u. Dienst des Woords. nog een verandering in de weekend dienst wat betreft Leiden, dit keer in groep III In plaats van dokter W. de Bruljne E. Vogelberg De Sitterlaan 18 132877 Kroese: 19.00 u. ds. L. Romein. Ende geest: 10.00 u. pater J. W. M. Bos houwers. Wyckersloot: 16.00 u. ds. H. W. Hemmes. Lutherse kerk: 10.15 u. ds. J. Mostert. Ned. Geref. kerk: 8.45 en 16.00 u. ds. G. de Lange (n.m. H. A. OUDE WETERING Remonstrantse Gem.: 10.00 u. mw. drs. A. Went-v.d. Vrlng. Herv. Gem.: 9.30 u. dhr. J. W. Hoffe- naar, Voorhout; 17.00 u. Jeugddienst Geref. Kerk. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. D. W. Geslnk; 17.00 u. Jeugddienst Geref. Kerk. RIJNSATERWOUDE Herv. Gem.: 9.30 u. ds. P. Schalk, Leimulden: 19.00 u. kand. A. Wijting, Utrecht. RIJNSBURG Herv. Gem.: Grote Kerk: 9.30 u. ds. Smaling, 17.00 u. ds. Romein. Bethelkerk: 9.30 u. ds. Romein. Geref. Kerk: Petrakerk: 9.30 u. ds. Baayen. 17.00 u. Ds. Czlria. Immanu- elkerk: 9.00 en 10.30 u. ds. Damsma; 17.00 u. ds. Baayen. Maranathakerk: 9.30 u. ds. K. Welbedacht. 17.00 u. ds. Damsma. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. W. v. Sorge. 17.00 u. ds. H. de Graaf. SASSENHEIM Herv. Gemeente: 10 00 en 19.00 u. ds. Germans (H.A.). Geref. Kerk: 10.00 u. ds. W. Baas (H.A.); 19.00 u. ds. Th. Ferwerda (H.A.). Chr. Geref. Kerk: 11.00 u. ds. J. v. Mulllgen, A dam: 19.00 u. ds. B. Wit- zler, Den Haag. VALKENBURG Z.-H. Herv. Gem.: 10.00 u. ds. C. Vermeulen; 18.30 u. ds. P. J. Mackaal. Geref. Kerk: 9.30 u. ds. S. Oegema. VOORHOUT Herv. Gem.: 10.00 u. ds. C. J. de Jong. gez.dlenst. VOORSCHOTEN Herv. Gem. Dorp: 10.00 u. ds. A. K. v.d. Schoot; 19.00 u. ds. J. de Zwart. Geref. Kerk: 10.00 u. ds. de Zwart; 19.00 u. ds. J. de Zwart (Herv. Kerk) „Ontmoeting" (Herv./Geref.): 10.00 u. mw. ds. E. Visser, Leiderdorp. WARMOND Herv. Gem.: 10.00 u. ds. J. Muis. WASSENAAR Herv. Gem.: Dorps kerk: 10-OOu ds. J. W. Sepmeyer. Den Haag; 16.30 u. ds. G. J. Wolsters. Kievitskerk: 10.00 u. dr. W. van Brug gen. Dorpscentrum: 9.30 u. ds. G. J. Wolters. Shalom (Jeugdkerk vanaf 12 j.). Messiaskerk: 10.00 u. ds. W. van Waasbergen. Geref. Kerk: Bloemcampkerk: 10.00 u. dr. W. van Bruggen Zijllaan 4: 10.00 en 17.00 u. ds. Z. C. Versluys. ARTSEN Lelden: Groep 1: Mas tenbroek. Tan, Van Tol, Zwijnenburg, Meyer, R van Leeuwen, Verhage, Groeneveld en Kloprogge: za. dr. Meyer, tel. 215510. zo. dr. Post. tel. 125096.» Groep 2: Pleterse, Van Gent. Taytelbaum, Van Luyk. Klaas- sen. Rus. Kruis en Lahr: za. dr. Tay telbaum, tel. 120266, zo. dr. Kruis, tel. 126371.* Groep 3: Pleiter. J. van Leeuwen. Smit, E. Vogelberg. J. de Bruijne. Stolk. Engel en Fogelberg: za. E. Vogelberg. tel. 132877, zo. dr. De Bruyne, tel. 141255.* Groep 4: Van Wingerden, Van Rijn, Bénit, Nleuwenhuls, Roos, Boer, Van de Waard en Arnou: za. dr. Arnou, tel. 720656, zo. dr. Nleuwenhuls, tel. 768919.* Groep 5: Schaefer, Jasper- se, Crul, Kooyman, De Jong, Prince, Reinders. Hammersteln en Kortmann: za. dr. Prince, tel. 761754, zo. dr. Crul, tel. 142888 Oegstgeeet: vanaf za. 10 uur: dr. Van Overvest. tel. 173994. Leiderdorp: za. dr. Van der Beek. tel. 894539. zo. dr. Van der Le den, tel. 894539. Spreekuur van 12.30 tot 13.00 Voorschoten: za. dr. Tromp, tel. 762159, zo. dr. Koop- mans, tel. 6352. Warmond - Voor hout: dr. Sleeboom, tel. 11393. Noordwijk: Groepspraktljk tel. 19300. Noordwijkerhout: Weigert opgave Katwijk aan Zee: dr. Dijk, tel. 12336. Katwijk - Rijnsburg - Valkenburg: dr. Priester, tel. 21024. Liaae: Ant woordapparaat eigen huisarts. Saa- aenheim: dr. De Graaff, tel. 12479. Hillegom: dr. Van der Have. tel. 15417. Alkemade - Rijnaaterwoude Leimuiden: dr. Glansbeek. tel. 01713-2511. Alphen: Voor de prak tijken van Stehouwer, Van Gemeren, Plag. Visser. Varkevisser, Van Enge len, Smid, en Zlkel: za. dr. Varkevis ser. tel. 21767, zo. dr. Van Engelen, tel. 21915. Voor de praktijken van Boss, Eradus, Van Der Steen, Hetz- berger, Klelnhaneveld en Wllnmaalen: za. dr. Klein Haneveld, tel. 72170, zo. dr. Hertzberger, tel. 72364. Hazers- woude - Koudekerk: dr. Bosch, tel. 01718-9281. Benthuizen - Bos koop: dr. Leeuwenburgh. tel. 01727- 5700. Langeraar - Nieuwveen - Ter Aar - Woubrugge: dr. Van Dongen, tel. 01723-8101 Nieuwkoop - Noor den: dr. Brinkman/Sluis tel. 01725- 9301. TANDARTSEN Lelden - Leider dorp - Oegstgeest: dr. Nieuwland, tel. 212959, za en zo spreekuur om 13.00 uur. Leidachendam: Voor spoedgevallen tel. 238356. Bollen streek: dr. Laverman, tel. 02520- 17036. APOTHEKEN Lelden - Leiderdorp - Oegatgeest - Voorschoten: Apo theek Reyst in Leiden en Apotheek Hofland in Voorshoten. Alphen: Apotheek Stuifzwam Alkemade: Apotheek Alkemade. Veerstraal. tel. 01713-9100 Katwijk: De Jong Apo theek Noordwijkerhout: za geo pend van 9-13. u. en van 17-18 u. en zo van' 12-13 u. en 17-18 u. Spoedre- cepten tel. 3511 of dlenstbel. WIJKVERPLEGING BOLLENSTREEK - Sassenheim - Warmond - Liaae - Beekbrug: mw."Zanting tel. 02520- 29060. Noordwijkerhout -Voorhout - De Zilk: mw. Meyer, tel. 02523- 5424. Hillegom: Opgave via het ant woordapparaat. tel. 02520-16217. Leidachendam: Leldschendamse Kruisvereniging, tel. 070-455300. DIERENARTSEN Leiden: dr. Muurling, tel. 125657, dr. Van der Wouw. tel. 764058 Oegatgeest: dr. van Duyn tel. 153266. Voorschoten - Leidachendam: dr. Frencken, tel. 271110. ONGEVALLENDIENST ZIEKENHUI ZEN LEIDEN OngevaUendienst elke dag Academisch Ziekenhuis be halve van dinsdag 13.00 u. tot woens dag 13.00 u. (Diaconessenhuis) en van vrijdag 13.00 u. tot zaterdag 13.00 u. (Elisabeth-ziekenhuis). BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconeasenhuia: Bezoekuur dage lijks van 16.00 tot 17.00 uur en van 18.30 tot 19.30 uur. Kinderafdeling dagelijks van 14.00 tot 20.00. Niet meer dan twee bezoekers per patiënt. Sint Elizabath-ziakenhuis: Volwas senen dagelijks van 14.00-14 45 u. en van 18.30-19.30 u.; klasse-afdelingen ook 11.15-12.00 u. Kraamafdellng: dag. van 11.15-12.00 u. (alleen voor echtgenoten) van 15.00-16.00 u. en 60 -19.30 u. Intensieve verpleging: dag van 14.00-14.30 u. en van 18.30- 19.00 u. Sport-Medisch Adviescen trum: Spreekuur ma. 19.30-20.30 u. in het St. Ellsabeth-zlekenhuls. En- degaaat: Di. en vr. 13.00-14.30 u.; zo. 11.00-12.00 u. en 14.00-15.00 u.; eer ste klasse: de gehele dag. Acade misch Ziekenhuis: Voor alle patiën ten (behalve kinderen) zijn de be zoekuren als volgt: Dagelijks 14.15- 15.00 u. en 18.30-19.00 u. Avondbe zoekuur afdeling verloskunde: 18.00- 19.00 u. De Praematurenafdeling da gelijks van 14.30-14.45 u. en 18.30- 18.45 u. Bezoek aan ernstige patiën ten: wanneer aan ernstige patiënten doorlopend bezoek wordt toegestaan kan de hoofdverpleegkundige hier voor speciale kaarten verstrekken. De bezoektijden van de klnderkllnlek zijn dagelijks 15.00-15.45 u. en 18.30- 19.00 u. De bezoektijden van de kin derafdeling (alleen voor ouders van kinderen kan er een afwijkende tijd afgesproken worden met de hoofd verpleegkundige) zijn dagelijks van 14.15-15.00 u. en van 18.30-19.00 Rijnoordziekenhuis: Dagelijks 14.30- 15.15 u. en 18 30-19.30 u. Extra be zoek hartbewaklng: 11.00-11.30 u. Extra bezoek vaders kraamafdeling: 19.30-20.30 u. Kinderafdeling 15.00- 15.30 u. alleen voor ouders 18.00- 18.30 u. S.O.S.-DIENST Telefonische hulp dienst. tel. 071-125202. Voor allen die in moeilijkheden verkeren of eenzaam zijn. Vertrouwelijk. Dag en nacht be reikbaar. BUREAU VOOR RECHTSHULP Herengracht 50. tel. 123942; spreeku ren ma. en di. 10.00-12.30 u.. wo. 13.30-16.00 u.; do. 18.30-20.30 u. LEIDSE RECHTSWINKEL Juri disch Adviesbureau, Ketelboeters- steeg 10, tel. 130775; Afdeling wo nen en werken: ma. 18.30-20.30, wo. 10.00-12.00, do. 18.30-20.30. Afde ling belastingen: di. 18.30-20.30, wo. 18.30-20.30. Klachtenbureau: di. 18.30-20.30, do. 18.30-20.30. DIERENHULPDIENST Hulpverle ning aan verongelukte honden, kat ten. vogels, e.d. In de gemeenten Lei den. Leiderdorp. Oegstgeest. War mond en Zoeterwoude. Tel. 071- 125141. BURGERRAADSLIEDEN Koren- brugsteeg 2. tel. 143171 (kantooru ren). Spreekuren ma., di. en wo. 11.00-12.00 u.. do. 18.30-20.00 u. ïlijk GEZINSVERZORGING ën, gezinsverzorging Leiden. Ai, hulp voor bejaarden en la zieken en gezinsverzorging brandtstraat 17, tel. 149441 F, e vr. 9.00-10.00 u. en 13.00-1FKer KINDER- EN JONGERENTE Op woensdag- en zaterdi m van 14-18 u. telefoon 071 - MAATSCHAPPELIJK WERKen ki reau Maatschappelijk werf 0 er Rijn 44c, spreekuur dagelijWK) ei 15.00 u.. do. ook 19.00-20.0*248 142144. Spreekuur gemeentellvon ciale dienst: di 14.00-15.00 u laan 1a, Zuid-West; do. 141 u. Herensingel 3, Leiden Nog— tel. van 09.00-10.30 via 76660 ling maatschappelijk werk. RAAD VAN ARBEID Hoge* 306, Leiden, tel 071-899375. geopend ma. t/m vr. 9-12 u. j Telefonische Informatie overt bijslag: 8-12 u. SOCIALE RAADSVROUW-) uren sociale raadsvrouw. Binrèj Gerecht 10. wo. 17.00-1BL- Noord: Van Hogendorpstraatz F 10.30-11 30 u.; Kooi: Driftstr#en' di. 10.30-11.30 u.; MorsW te Buurthuis Morskwartier, Topi de 10 00-11.00 u. wo. lO.OO-ISLp, Tuinstadwijk: Herengracht f fc 10.30-11.30 u. SOCIALE RAADSVROUW I SCHOTEN Spreekuren: mi* bi 20.00 u. wo. en vr. 9.00-10.301 ar seweg 33. Voorschoten. Tel. Ije SP HULP- EN INFORMATIE |0Q Groenesteeg 33, Leiden. T 134640 of 071-144600. Hulpinin matie op medisch, juridisch e» :ht. gebied, werk, sociale verzeki huurkwesties. Spreekuur: C derdag van 20.00-21.00 u. STICHTING VRIJWILLIGER» TRALE Pallasstraat 1. Alpf den Rijn. Tel. 01720-33033.1 ding en opvang van mensen.f" welke reden dan ook, tijck nodig hebben. Bovendien v matie verstrekt over andere rj heden van hulpverlening i reikbaarheid daarvan. VRIJWILLIGERS CENTRALER gegracht 246a, Leiden. Tel.Jl Dagelijks bereikbaar van 9lll u. voor informatie over vrije werk en cursussen of een pe* gesprek. WERKENDE JONGEREN -I ten- en informatieuur Elke avond van 17.00 tot 20.00 kantoor Koppenhinksteeg 2,1 Tel. 071-121139. WERKLOZEN ADVIES CENll. Breestraat 19. tel. 122000. Srf ma. en do. 14-16 u. (Gedur* maand augustus gesloten). LEIDS WERKLOZEN KOMIT terskerkchoorsteeg 15. tel U Spreekuur wo. 10.11.30 u. WETENSCHAPSWINKEL —1 tiecentrum voor onderzoek!1 Leidse universiteit. Stationsf tel. 071 - 148333. Geopend:! vr. 10.00-16.00 u. FIOM Hulpverlening bij schap en alleenstaand oud^ Noordeinde 40 b, tel. 144715 MOEDERS VOOR MOEDER' vrouw zuster E. Janssr Hofdijck 32. Oegstgeest, 153652. ONDERWIJSWINKEL - 36. tel 071-214256 of 1265 maandag tot en met vrijdaj zie 17.30 u. ke 2 HULP AAN BUITENLAND Spreekuur voor MarokkaneC- aan den Rijn, Emmalaan 2,rp - 94841. ma. 9-10 u. di. 14-j0). den, bureau voor maats^ \v, werk, Oude Rijn 44c tel. 071i en 146049. do en vr. 14-15L Voor de dagelijkse agenda m D krant. 'erc Misschien onder, het kopje «Taf lening. ^en JONGEREN ADVIES CEK^ Caeciliastraat 67. Leiden.1 126052 Geopend ma. t/m« 22.00; za. 14.00-17.00.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2