Hassan probeert armsten in
Marokko gerust te stellen
Hoessein en Arafat tot
samenwerken veroordeeld
Zes Oostduitsers
uit ambassade VS
naar West-Berlijn
Hoge Noorse ambtenaar
spioneerde voor de Russen
Joemblatt eist onmiddellijk
vertrek van regering-Gemayel
BUITENLAND
CeidaeSou/uwit
MAANDAG 23 JANUARI 1984 PAGINAi
Denemarken zoekt
naar gif in Noordzee
•KOPENHAGEN Een Deens reddings-
•sehip is op de Noordzee op zoek naar 80
vaten gif. die tien dagen geleden tijdens
de zware storm overboord van een
vrachtschip in zee zijn gevallen. Het gaat
iom een zeer geconcentreerd landbouw
gif. „Denoseb" genaamd, dat gebruikt
•wordt om onkruid te bestrijden. Voor
-mensen is het zelfs in een heel kleine
.hoeveelheid dodelijk. De vaten liggen in
leen gunstig visgebied en kunnen in net-
Aen terecht komen, wat gevaarlijk zou
.zijn voor de vissers. Lekkage aan een
van de vaten kan een ecologische ramp
.in de Noordzee veroorzaken, aldus het
.Deense ministerie voor milieu. Aanvan
kelijk werd verondersteld dat de vaten
leeg waren.
Happart gaat
in hoger beroep
BRUSSEL De burge
meester van Voeren, de
omstreden José Happart,
denkt er sterk over in be
roep te gaan bij de Raad
van State tegen het ongel
dig verklaren van zijn lid
maatschap van de ge
meenteraad. Gedeputeerde
Staten van Limburg ont
namen hem zijn lidmaat
schap omdat Happart wei
gerde een examen Neder
lands af te leggen. Volgens
premier Martens verliest
Happart automatisch dan
ook zijn burgemeesters
functie, indien hij geen be
roep aantekent.
Leider Montoneros in
Buenos Aires gearresteerd
BUENOS AIRES Een van de leiders van de
Argentijnse guerrillabeweging Monteneros,
Juan José Baravalla, is gisteren op het vlieg
veld van Buenos Aires gearresteerd toen hij
probeerde het land te verlaten. Hij was vorige
week clandestien naar Argentinië gekomen
vanuit Italië, waar hij in ballingschap leefde.
De in 1969 opgerichte Montoneros, die is voort
gekomen uit de linkervleugel van de Peronisti-
sche partij, is sinds 1975 een verboden organisa
tie. President Raul Alfonsin schat het aantal
mensen, dat tijdens de zogenoemde „smerige
oorlog" tegen het linkse verzet zijn verdwenen,
op meer dan 10.000. Hij zei dit in een vraagge
sprek met een televisiestation in New York.
Troepeno verleg
op 16 maart hervat
WASHINGTON Op voor
stel van de Sovjet-Unie wor
den de al tien jaar durende on
derhandelingen over een we
derzijdse vermindering van
troepen in Centraal-Europa in
Wenen op 16 maart hervat.
Dit heeft de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken,
George Shultz, voor de Ameri
kaanse televisie meegedeeld,
het overleg was eind vorig jaar
afgebroken. Shultz herhaalde
niet te weten of en wanneer
de Sovjet-Unie zal besluiten
weer te willen praten over de
beperking van kernwapens.
Aanslag op Libische
ambassadeur opgeëist
door onbekende groep
LONDEN/TUNIS Een tot nu toe onbekende
groep die zich „Al Borkan" (de vulkaan) noemt,
heeft zich gisteren in Londen verantwoordelijk ge
steld voor de aanslag van zaterdag op de Libische
ambassadeur in Rome. De Palestijnse Bevrijdingsor
ganisatie (PLO) heeft in Tunis verklaard „van nabij
noch in de verte" iets te maken te hebben met de
aanslag op Ammar El Taggazy, die met ernstige ver
wondingen in een Romeins ziekenhuis ligt. Het Libi
sche persbureau JAN A had verklaard dat de aanslag
het werk was van een zelfmoordcommando van
PLO-leider Jasser Arafat. Italiaanse kranten spra
ken het vermoeden uit dat de aanslag op de Libische
ambassadeur kan samenhangen met de verdwijning
in Italië in 1978 van de sji'itische imam Moussa Sadr.
Commissie-Palme wil ja:
pauze in kembewapenin
ROME De Commissie-Palme, waarin p
tici uit Oost en West samenwerken, heeft
teren aangedrongen op een pauze van
jaar bij de plaatsing van kernwapens.
dringen er bij de Sovjet-Unie en de Verei
de Staten op aan wederzijds te verklaren
een pauze van een jaar in acht wordt get
men bij de plaatsing van kernwapens, orr»
de weg vrij te maken voor hervatting vanr
onderhandelingen". De oproep is onder mi
onderschreven door Georgi Arbatov, lid j|
het centraal comité van de communistisT
partij van de Sovjet-Unie, en Paul Warnf
de voormalige Amerikaanse delegatieleii
bij de onderhandelingen over strategist;
wapens (START). Beide zijn lid van de ctk
missie, die onder voorzitterschap staat
Zweedse premier Olof Palme.
(Vervolg van voorpagina)
RABAT In zijn rede tot
het Marokkaanse volk gaf
koning Hassan gisteren de
ischuld van het voedselop-
roer aan buitenlandse po
litieke krachten. Volgens
hem zijn de rellen veroor
zaakt door Khomeini-aan-
.hangers, marxisten en zio
nisten. Het feit dat de Ma
rokkaanse koning in zijn
slechts 15 minuten duren
de toespraak zo nadruk
kelijk buitenlandse poli
tieke krachten verant
woordelijk stelde voor het
oproer, zou een indicatie
kunnen zijn dat het verzet
bijzonder krachtig en om
vangrijk is geweest.
De Marokkaanse vorst kondig
de aan de prijzen van suiker,
elie en boter niet te zullen ver
hogen. Deze stap herinnert
aan de beslissing van de Tune
sische president Bourguiba, die
twee weken geleden een soort
gelijke beslissing nam nadat
het in zijn land ook tot bloedi
ge botsingen was gekomen als
gevolg van de aankondiging
van de verhoging van de
broodprijzen.
Koning Hassan verklaarde in
zijn rede kennis te hebben ge
nomen van de resultaten van
een sociaal onderzoek waartoe
hij enkele weken geleden op
dracht had gegeven. Na bestu
dering daarvan was hij zater
dagavond tot de conclusie ge
komen dat de prijzen van de
eerste levensbehoeften niet
verhoogd moesten worden. Hij
voegde eraan toe dat de armen
in het land op steun van de
staat kunnen rekenen. Van de
ongeveer 21 miljoen Marokka
nen leeft een derde op of on
der het bestaansminimum. De
Marokkaanse regering zag
zich eind vorig jaar gedwon
gen de subsidies op voedsel af
te schaffen, gezien de groeien
de begrotingstekorten en de
sterk opgelopen buitenlandse
schuld.
De eerste ongereg^lheden
braken vorige week uit aan de
middelbare scholen, vanwege
de verhoging van het school
geld. De prijsstijgingen voor
voedsel brachten vervolgens
in diverse steden verontwaar
digde mensen op straat. Daar
op stuurde de regering militai
re versterkingen naar de
Noordmarokkaanse steden.
Volgens enkele ooggetuigen
heeft het leger in enkele plaat
sen op demonstrerende menig
ten geschoten. Onder de
slachtoffers zouden veel kin
deren zijn gevallen.
Het Marokkaanse dagblad
L'Opinion drong er gisteren
bij de regering op aan opening
van zaken te geven. Het blad
maakt melding van plunde
ring van winkels in Nador en
Tetuan en van buitenlandse
persberichten over bloedige
botsingen. De Marokkaanse
autoriteiten hebben enkele
buitenlandse journalisten uit-
Eèn van de tanks die ingezet werden tijdens het voedseloproer in de Oostmarokkaanse stad Na-
dor. Volgens onbevestigde berichten zouden in deze stad alleen al meer dan 25 doden zijn geval
len.
gewezen. Journalisten moch- teren oproepen om vandaag op
ten de plaatsen, waar het tot grote schaal te demonstreren
rellen kwam, niet bezoeken. en te staken tegen de bezuini-
In Marokko circuleerden gis- gingsmaatregelen. Het is niet
duidelijk of die oproepen af
komstig zijn van studentenor
ganisaties of van Islamitische
fundamentalisten.
een belangrijke
rol heeft vervult
bij de opsporing
van twee inbre
kers die hun
slag dachten te
kunnen slaan
toen de familie
niet thuis was.
De papegaai
riep na de in
braak telkens:
„Kom hier. Ro
bert, kom hier".
De familie Ma
dison hadden
de pratende vo
gel nooit de
naam Robert
geleerd. Hier
door werd zij op
het idee ge
bracht, dat een
van de inbre
kers weieens
Robert zou kun
nen heten. De
politie werd
hierdoor op het
goede spoor en
arresteerde
even later de
twee daders.
BERLIJN De zes Oostduitsers, die een toevlucht
hadden gezocht in de Amerikaanse ambassade in Oost-
-Berlijn, zijn gisteravond naar West-Berlijn vertrokken.
De zes hadden de Amerikaanse ambassade om hulp
verzocht bij hun pogingen om toestemming te krijgen
om naar het westen te gaan.
De Oostduitse advocaat Wolfgang Vogel, die vaak bemiddelt in
dergelijke kwesties, heeft van de Oostduitse autoriteiten een uit
reisvergunning voor de zes verkregen. Met drie auto's zijn de
vijf mannen en een vrouw zondag naar West-Berlijn gereden, in
gezelschap van Vogel en van de Westduitse vertegenwoordiger
in Oost-Berlijn, Hans Otto Brautigam. De zes Oostduitsers waren
vrijdag de Amerikaanse ambassade binnengevlucht met een
verzoek om politiek asiel. In een brief aan president Reagan
spraken ze van een "laatste vertwijfelde poging om verhuizing
naar een democratisch land te bereiken". Hun herhaalde ver
zoeken om een uitreisvisum waren afgewezen, maar het leven
in de DDR was ons op grond van onze innerlijke overtuiging
onmogelijk geworden", aldus hun brief.
VS overwegen
preventieve
aanval op
terreur-bases
WASHINGTON De Ameri
kaanse regering overweegt
een preventieve aanval te on
dernemen op terroristische ba
ses in Libanon. Zij wil hiermee
voorkomen, dat er zelfmoor-
daanvallen op Amerikaanse
posities in Beiroet worden on
dernomen.
De funcionarissen spraken
over dreigende kamikaze-aan
vallen op de Amerikaanse
vloot. Volgens zijn terroristen
bezig met de bouw van kami
kaze-vliegtuigen. Onderdelen
hiervoor zouden uit Iran af
komstig zijn. Het Amerikaanse
dagblad de Washington Post
meldde zaterdag dat het Pen
tagon in alle haast luchtdoelra
ketten van het type Slinger
naar Amerikaanse schepen
voor de Libanese kust en in de
Perzische Golf overvliegt. De
Stinger-raketten zijn bijzonder
geschikt voor het bestrijden
van laagvliegende doelen.
RUITENHEER
OSLO Een hoge Noorse
ambtenaar, de 41-jarige
Arne Treholdt, woord
voerder van het ministerie
van buitenlandse zaken, is
aan de vooravond van het
weekeinde wegens spiona
ge voor de Sovjet-Unie ge
arresteerd.
Hij werd aangehouden toen hij geven. Bij zijn arrestatie had
op het punt stond naar Parijs hij ook geheime stukken op
te vertrekken voor een ont- zak. Men was Treholt op het
moeting met agenten van de spoor gekomen tijdens een
Russische geheime dienst. De grondig onderzoek waaruit ge-
•man heeft bekend dat hij in bleken was dat de Russen over
verscheidene landen ontmoe- inlichtingen beschikten die al-
tingen met KGB-functionaris- leen van een topambtenaar af-
sen had gehad en daarbij ge- komstig konden zijn.
heime informatie had doorge-
De 41-jarige ambtenaar
Arne Treholdt
DEN HAAG De Jor
daanse koning Hoessein is
een voorzichtig man. Als
heerser over een volk dat
voor zo'n zestig procent
uit Palestijnen bestaat,
moet hij wel zeer omzich
tig manoeuvreren in het
Israëlisch-Arabisch con
flict. Dit neemt echter
niet weg dat koning Hoes
sein geen drastische maat
regelen kan nemen. De
verdrijving van de Pale
stijnse guerrillastrijders
uit zijn land in 1970/71 is
een voorbeeld, dat hij wel
degelijk resoluut kan op
treden.
Het onlangs opnieuw tot leven
roepen van het Jordaanse par
lement, dat in 1974 buiten
werking werd gesteld als ge
volg van het Arabische besluit
om de PLO te erkennen als
enige vertegenwoordiger van
het Palestijnse volk, is een be
wijs dat de sterk grijzende mo
narch tot ingrijpende besluiten
in staat is. Immers, via het
Jordaanse parlement, waarin
diverse Palestijnse leiders uit
de bezette gebieden zitting
hebben, probeert Hoessein
weer enige greep te krijgen op
de ontwikkelingen op bezette
westelijke Jordaanoever. Dit
gebied, dat in 1948 door Hoes
seins grootvader, koning Ab-
dallah. was ingelijfd, werd in
1967 door Israël veroverd.
Het besluit om het Jordaanse
parlement weer te laten func
tioneren kwam op een welo
verwogen moment. Sinds de
door Syrië gesteunde opstand
van de Palestijnse rebellen en
de daaruit volgende aftocht
van Arafat en zijn getrouwen
uit de Noordlibanese haven
stad Tripoli, is de PLO in feite
een gespleten organisatie. Bo
vendien verloor de PLO met
het vertrek van Arafat en zijn
getrouwen uit Libanon haar
laatste bolwerk van waaruit zij
zelfstandig militair kan opere
ren. Daarmee werd het idee
van de gewapende strijd voor
de bevrijding van Palestina
onder leiding van een zelfstan
dige PLO definitief verleden
tijd.
Na het échec van Tripoli was
Arafat meer dan voorheen
vastbesloten zijn gematigde
koers voort te zetten. Hij ver
raste vriend en vijand door
twee dagen na zijn vertrek uit
Libanon een bezoek te bren
gen aan de Egyptische presi
dent Moebarak. Met dit bezoek
doorbrak hij het isolement
waarin Egypte, sinds de vrede
met Israël, verkeerde. De toe
lating vorige week van Egypte
tot de Islamitische Conferentie
kan gezien worden als een in
leiding op de terugkeer van
dat land in de Arabische Liga.
Dit en de aankondiging afgelo
pen weekeinde van een hoge
Jordaanse functionaris, dat er
binnenkort een ontmoeting zal
worden belegd tussen presi
dent Moebarak en koning
Hoessein, openen nieuwe per
spectieven voor een hervatting
van het vredesproces in het
Midden-Oosten. In de Jor
daanse hoofdstad wordt zelfs
over enige tijd een mini-top
tussen Egypte. Jordanië, Irak
en de PLO niet uitgesloten ge
acht.
Signaal
Het bezoek dat de PLO-voor-
zitter eind december vorig jaar
aan Kairo bracht, werd in
Amman als een duidelijk sig
naal gezien, dat Arafat zijn in
april afgebroken overleg met
Hoessein zou willen hervatten.
De geheime besprekingen tus
sen Hoessein en Arafat leken
vorig jaar uit te monden in
een Jordaans-Palestijnse sa
menwerking, ware het niet dat
de PLO-voorzitter in eigen
kring te weinig steun ontving.
De concessie dat Hoessein tij
dens een hervatting van het
vredesoverleg namens de PLO
zou spreken, werd toen door
de Palestijnse leiders veront
waardigd verworpen.
Maar de door Syrië gesteunde
opstand van de Palestijnse of
ficieren heeft de zaken sterk
veranderd en Hoessein be
greep maar al te goed, dat
Arafat meer dan voorheen
voorheen zijn kaarten op een
politieke regeling van het
Midden-Oosten conflict zou
moeten zetten. Met het bijeen
roepen van het parlement lijkt
de Jordaanse koning dan ook
die Palestijnse leiders te willen
waarschuwen, die die ingesla
gen weg van Arafat willen
i' warsbomen.
lieel tactisch benadrukte
Hoessein vorige week maan
dag in zijn rede tot het parle
ment, dat „mijn regering vast
besloten is om met de recht
matige en vrije Palestijnse Be
vrijdingsorganisatie PLO een
praktische formule uit te wer
ken voor samenwerking om
onze plicht te doen jegens Je
ruzalem, Palestina en zijn
volk". Hoessein gaf met zoveel
woorden te kennen, dat hij
niet op zijn eentje maar met de
PLO van Arafat tot overeen
stemming met Israël wenst te
komen. Een door Syrië gecon
troleerde PLO de Pale
stijnse rebellen staan in Liba
non onder voogdij van Damas
cus zou in de ogen van de
Jordaanse koning niet vrij zijn
en dus niet het recht hebben
namens de Palestijnen in de
bezette gebieden te spreken.
Dat koning Hoessein in zijn
rede tot het parlement niet
voor Palestijnse dovemans
oren sprak, blijkt uit de ver
klaring die Aboe Jihad één
van Arafats naaste medewer
kers afgelopen woensdag
aflegde in Amman waar hij
een ontmoeting tussen de Jor
daanse vorst en Arafat voorbe
reidt. Aboe Jihad benadrukte
dat de PLO nu meer dan ooit
de noodzaak beseft van een
politieke samenwerking met
Jordanië".
Basis gelegd
De basis voor een Jordaans-
Palestijnse samenwerking lijkt
gelegd te zijn en de kans is nu
zeer groot dat Arafat in febru
ari tijdens de volgende zitting
van de Palestijnse Nationale
Raad (parlement in balling
schap) het groene licht zal
krijgen om via Amman te stre
ven naar een zelfstandige poli
tieke status voor de Palestij
nen in de door Israël bezette
gebieden. Een streven dat op
langere termijn bezien enig
uitzicht biedt op een politieke
regeling van het Midden-Oos
ten conflict, omdat het ge
steund zal worden door het fi
nancieel machtige Saoedi-Ara-
bië en het invloedrijke Egypte.
RICK KERSJES
AMMAN De léider van de
Libanese Progressieve Socia
listische Partij, Walid Joem
blatt, wil dat president Ge-
mayel aftreedt omdat anders
de totale vernietiging van Li
banon dreigt.
In verklaringen voor de pers
in de Jordaanse hoofdstad
Amman, waar hij sinds enkele
dagen verblijft, zei Joemblatt
dat de regering-Gemayel zich
niet heeft gehouden aan de be
sluiten die vorig jaar novem
ber tijdens nationale-verzoe-
ningsconferentie in Genève
genomen werden. Volgens de
Joemblatt zet Gemayel zijn
rechtschristelijke overheer-
singspolitiek in alle aspecten
van het Libanese leven voort
en wordt hij hierin gesteund
door de VS.
Joemblatt wil dat de grondwet
zodanig wordt gewijzigd dat de
druzen, shi'iten en soennieten
in Libanon dezelfde politieke
rechten krijgen als de christe
lijke minderheid.
Het Italiaanse contingent van
de internationale vredesmacht
is eind vorige week met onge
veer 600 verminderd. In Bei
roet zijn nog zo'n 1500 Ita
liaanse militairen. Terwijl de
gevechten afgelopen zaterdag
in en rondom Beiroet weer
hoog oplaaiden, liet de Libane
se minister van buitenlandse
zaken, Salem, weten dat de in
ternationale vredesmacht in
Beiroet gelegerd zal blijven.
Hij zei dit in Parijs na een on
derhoud met zijn Franse ambt
genoot Cheysson.
Engeland
zou afstand^
I
doen
van
Hong Kong
(Van onze corresponder/1
Roger Simons) 01
CÉ
LONDEN Grootr
Brittannië en Chin?'
hebben gisteren niejg
gereageerd op het beja
richt in de Londensiv
zondagskrant Sundaje
Times dat Peking dpe
Britse kroonkolonijé
Hong Kong van pre"1
mier Thatchèr cadeaf£
krijgt aangeboden o|*
een zilveren schaaltje
Tijdens onderhanden
lingen over de toeie
komst van HonDa
Kong, die afgelopejie
jaar werden gevoerd
en die deze weeP€
voortgezet wordeit3
zouden beide landej^
tot de principiële oveipc
eenkomst gekomen
zijn, dat Groot-Brittaitf
nië op 30 juni 1997 voiai
ledig afstand zal doëai
van zijn Chine£a:
kroonkolonie.
a
Op die datum verstrijkt (Ve
verpachting door Pekirf^
aan Londen van de zog*1*
heten Nieuwe Gebiedsder
len (een stukje Chin«L-
vasteland), die sinds 18V^
van kracht was ma|
waarvoor geen van bei<E.
landen ooit een contraf
ondertekend hebben. Chi
na wil evenwel niet alle^
deze nieuwe gebiedsdeleF
terug. Het wenst ook hi.i
stuk Kowloen (eveneeiP
op het Chinese vastelanc
dat in 1860 „voor altijd
aan de Britten afgestaa
werd en het eiland HorL-
Kong zelf onder zijn b£
heer krijgen. De Brit'
Marine wist dat laatste i
1841 te bezetten tijdens d
zogeheten Opiumoorlog e
het werd daarna door <n*
Chinezen, die een zwafa
artillerie-bombardement >r
op Kanton vreesden, „voiv£
altijd" aan Londen afgtr
staan. Hong Kong, dat »h<
het Chinees „welriekend
haven" betekent, w|0
vroeger voor Britse op)
umhandelaars een veilifcn
basis. Via die haven koye
den zij aan heel het steje
vende Chinese keizerrij
opium leveren. m
De Chinese communist^!
zijn vast van plan na 191);
alle vroegere afsprakta;
aan hun laarzen te lappeer
Volgens de Sunday Timjr;
van Londen tonen zij zi&jr
echter wel bereid om H
ruil voor de complete
overgave van Hong Ko)ni
door Groot-Brittanniè a*ei
het gewezen Britse gebijer
nog 50 jaar lang een spdi
ciaal „kapitalistisch" r| v,
giem toe te staan, bevrijm
van koloniale elementejre
Zo zou het normale zakei p
leven van Hong Ko) c
praktisch ongehinde>n
kunnen voortduren. E<j
laatste is voor China abs
lute noodzaak, want b—
betrekt een derde van zi^
buitenlandse deviezen i'v
Hong Kong.
Het Britse ministerie v^
buitenlandse zaken 'ni
Londen weigerde gister^
hardnekkig comments/'"
te geven op het Ho^1
Kong-bericht van de Su[>>.
day Times. Offici^
woordvoerders lieten zi'
wel ontglippen, dat
Brits-Chinese onderhands
lingen over Hong Kong
„vergevorderd" zijn. fcj
Chinese minister van
tenlandse zaken Wu Xu
gian die zich momenteel^
Canada bevindt, beperi__
zondag zijn comment»—
tot de mededeling, dat
Chinees-Britse onderhd"/
delingen over Hong KoL
„opschieten". hê
Londense waarnem(^
achten het in ieder ge/~
duidelijk. dat premi
Thatcher, die in 1982 o(
log voerde voor de warfi
deloze Falkland-eilancfefti
en hun 1800 bewonë-
niet van plan is het zelftL.
te doen voor de schatrijk
kroonkolonie Hong Ko
rnet ruim 4.5 miljoen i
woners.
