morden weggemoffeld Een „eneraai Lubbers somber gestemd terug uit Washington ttrouwen door faire Kiessling niet zomaar Commissie onderzoekt affaire- 'SIJTHOFF PERS üftfNENLAND/ BUITENLAND QeXdoaQowvant ZATERDAG 21 JANUARI 1984 PAGINA 7 «lgische fabriek tkent wapendiefstal [STAL De Belgische vuurwa- jroducent Fabrique Nationale SA [erstal heeft gisteren ontkend dat et bedrijf op grote schaal wapen- (tallen plaatsvinden. FN reageert jnee op een nota die de Neder- se Centrale Recherche Informa- enst (CRI) in Den Haag hierover het ministerie van Justitie heeft nden. Wat de CRI betreft wordt i de fabriek of elders, waar de [wapens voor transport liggen te jten, wèl op grote schaal gestolen. Vuurwapens, zo vermeldt de nota, 6n vervolgens veelvuldig op bij e Nederlandse en in ons land levende buitenlandse criminelen. Opnieuw steun voor Avebe DEN HAAG Het in moeilijkheden verkerende aardappelmeelconcern Avebe kan ook in de jaren '85 en '86 rekenen op steun van de overheid. Ook de banken zullen hun steentje bijdragen om het concern in die jaren uit de ergste betalingsmoeilijkheden te halen. Minister Braks (Landbouw) schrijft dit in een brief aan de Tweede Kamer. Maandag vergadert de Kamer over de situatie bij Avebe. Voornaam ste oorzaak van de problemen is dat het concern met onderbezetting heeft te kampen als gevolg van twee opeen volgende slechte oogsten. Over '83 zal daardoor een verlies worden geleden dat beduidend hoger uitkomt dan de 25 miljoen die was voorzien. Belgische regering treedt (nog) niet op tegen Happart BRUSSEL De Belgische regering heeft gisteren haar handen nog niet willen branden aan de zaak-Happart. Dat heeft tot gevolg dat de omstreden José Happart nog steeds burgemeester is van de gemeente Voeren, terwijl het raadslidmaatschap hem met ingang van aanstaande maandag door Gedeputeer de Staten van de provincie Limburg is ontnomen. Happart, een felle Franco foon, weigerde afgelopen donderdag een examen Nederlands af te leggen. Dat ekamen was als eis gesteld voor het mogen aanblijven als burgemeester van het Nederlandstalige Voeren. Iraanse ambassadeur in Syrië coördineert terreur-aanslagen PARIJS De Iraanse ambassadeur in Syrië, Asseyed Moh- tami, coördineert de operaties van verscheidene terroristi sche groeperingen, die bijvoorbeeld verantwoordelijk zijn voor de recente anti-Amerikaanse en anti-Franse aanslagen in Libanon. Dit meldt het in Parijs uitgegeven weekblad Jeune Afrique. Uit een onderzoek van een speciale verslaggever blijkt vol gens het blad dat de „islamitische Jihad" (Isl. Heilige Oor log, die zich verantwoordelijk stelde voor de aanslagen te gen de Amerikaanse en Franse hoofdkwartieren) „geen or ganisatie in de zin van het woord is, maar de naam die com mandotroepen aannemen voor bepaalde van hun acties". Volgens het blad levert Syrië met name geld, wapens en in structeurs. Alle acties tegen Israël of de multinationale vre desmacht in Beiroet moeten vooraf door Damacus worden goedgekeurd, aldus het blad. Zie ook onze bijlage Finale. Tclfcut levert Deense regering meerderheid op KOPENHAGEN De ontdek- king van een foute telling van 100 stemmen in een Deens kiesdistrict, zal de Deense rege ringscoalitie van premier Poul Schluter alsnog een werkbare meerderheid in het parlement opleveren. Het gevolg van de hertelling is dat een zetel van de sociaal-democratische opposi tie wordt overgeheveld naar de liberale partij, een van de coali tiepartners. De coalitie kwam, met de zetels van enkele kleine partijtjes, juist een zetel tekort. Nu krijgt men een meerderheid van één zetel. Amerikaanse soldaat verzon ontvoering STUTTGART De Amerikaanse soldaat Liam Fowler, die beweerde dat Westduitse pacifisten hem hadden ontvoerd, heeft gisteren bekend dat hij zijn verhaal heeft verzonnen. De 21-jarige Fowler verdween vorige week vrijdag van zijn basis en werd zondag verkleumd teruggevonden in Beieren. In de tussentijd had hij zijn vrouw telefonisch laten weten dat een pacifistische groep hem zou hebben ontvoerd. Zijn ontvoerders eisten dat de Amerikaanse media een verklaring zouden publiceren tegen de plaatsing van Pershing- en kruisraketten in de Bondsrepubliek. Overigens werd van af het begin van de „ontvoering" re kening gehouden met een „grap". IN Het is jammer föhn le Carré, de ver- rde schrijver van spio- romans, niet meer op oonlijst staat van de flse ambassade in l. Vlak voor zijn deur hij in deze dagen de vstenen kunnen vin- voor een nieuwe in- itionale bestseller. De „De minister en zijn j-aal". pf lijkt spannend genoeg. "Van de drie viersterren- faals van het Duitse le- tn plaatsvervangend op- velhebber van de NAVO t in het diepste geheim gd door de militaire in- ■ndienst. De speurders n te weten dat de vrijge- generaal een geregelde s in twijfelachtige homo- Hij zou gechanteerd en worden. Zij achten de jheid van het land in ge en vragen de minister de aal geen toegang meer le i tot militaire geheimen. |t de indruk van het Iwerk handelt de minister i Hij maakt gebruik van i echt hoge officieren zon- pgaaf van redenen naar p sturen. i neraal is weg, de minis- ijft. Tenminste voorlopig ivant de generaal vecht De 58-jarige plaatsver- nd opperbevelhebber e NAVO Giinter Kiess- „Dit zijn de moeilijkste van mijn leven") is een —Slagen, maar geen gebro- nan. Kiessling neemt er genoegen mee na een —gjarige militaire carrière, lltm op de hoogste trede jj|p ladder bracht, zo om- jVgooid te worden. De ge- wil in zijn goede eer en worden hersteld. De tussen de minister en ""eneraal beheerst al da- Mig de media in de Bonds- iek. Wörners stoel wan- vol van Brussel erhaal-Kiessling begint 1 1982. De Duitser treedt s plaatsvervangend op- m ^elhebber van de NAVO I fcsel. Een moeilijke baan, ^M<t. Kiessling heeft er al buik van vol. De Ame- se opperbevelhebber, de prende Bernard Rogers, uit Amerikanen en En- bestaande staf nemen iscrelangrijke beslissingen, utse plaatsvervanger is .Fremdkörper" in de indo-structuur. Kiess- richtfaan is on<^er politieke 'anuit Bonn kunstmatig )rd. Duitsland wilde in dden van de jaren ze- ■^■ook op hoog niveau in I meepraten. Qua werk- fden en bevoegdheden taak van de Duitse ^^■ervanger echter nooit Omschreven. Kiesslings nger, admiraal Luther, rde de pil te vergulden, icht zijn tijd voorname- »or met golfspelen en eten, zo weten insiders. Priiessling komt er nog bij *M;ers en hij absoluut niet umAkaar overweg kunnen. ilDflgers in de zomer van SPIfr °re k°mt dat z'in TER Minister Wörner (Van onze correspondent) BONN Omdat de Duitse minister van defen sie, Mannfred Wörner, weigert af te treden, gaat een speciale onderzoekscommissie uit het parlement de affaire-Kiessling tot op de bodem uitzoeken. De socialistische oppositie had om zo'n commissie gevraagd. De minister is er na melijk nog steeds niet in geslaagd precies aan te geven waarom de ontslagen vier-sterren-gene- raal en plaatsvervangend opperbevelhebber van de NAVO een veiligheidsrisico was gewor den. In een spoeddebat over deze zaak gisteren in de Bondsdag werd Wörner hard aangepakt door zijn voorganger Hans Apel van de SPD. „Als een hond is onze hoogste generaal bij de NAVO uit zijn functie gejaagd", aldus Apel. Hoewel ook binnen de regeringspartijen CDU- CSU en FDP bezorgdheid heerst over de wijze waarop de zaak door Wörner en zijn ministerie is aangepakt, wordt de bewindsman nog ge steund. Duitse plaatsvervanger „hand in hand" gezien zou zijn met een kolonel, weigert hij hem zelfs nog te ontvangen. Een ambtenaar van het ministerie van defensie in Bonn tipt de militaire inlichtendienst, de MAD, die er geen gras over laat groeien. De generaal wordt geobserveerd. Zo „ont dekt" men onder meer dat Kiessling zijn chauffeur tijde lijk heeft ondergebracht in zijn riante dienstvilla. Vervroegd met pensioen Lang voordabde MAD materi aal tegen hem begint te verza melen, heeft Kiessling al in Bonn laten weten dat hij met vervroegd pensioen wil gaan. In plaats van zijn dagen in Brussel te laten vergallen, wil hij graag nog een aantal jaren als burger doceren aan een mi litaire academie in de Bonds republiek. Opgewekt stapt hij derhalve op 15 september het ministerie van defensie binnen voor een gesprek, waarvoor minister Wörner en inspec teur-generaal Altenburg hem hebben uitgenodigd. Kiessling krijgt zijn vervroeg de pensioen, maar om andere reden dan hij verwacht. Wör ner en Altenburg laten door schemeren dat hij door zijn le venswandel een veiligheidsri sico is geworden. Hij zou twee homo-bars in Keulen bezocht hebben. Wörner wil hem per 31 maart 1984 vervroegd met pensioen sturen. Het veilig heidsrisico wordt door de mi nister op dat moment echter al zo groot geacht dat Kiessling zich onmiddellijk dient ziek te melden. Hij mag zich niet meer bij de NAVO in Brussel laten zien en hij moet zich ont houden va** eik optreden als militair in het openbaar. Kiessling is geschokt. Hij ont kent bij hoog en bij laag. Hij geeft zijn erewoord dat hij nooit in de gewraakte bars is geweest. Wörner zegt hem te geloven, maar hij blijft vast houden aan het ontslag op de genoemde voorwaarde. Na enkele dagen bedenktijd stemt Kiessling tijdens een tweede gesprek met Wörner toe. Later heeft hij spijt als ha ren op zijn hoofd. Hij zegt bij deze ontmoeting „een beslis sende fout" te hebben ge maakt. Kiessling ziet immers af van zijn recht een confron tatie te eisen met degenen die beweren hem in het homo-mi lieu van Keulen te hebben ge zien. Kiessling doet afstand van dat recht op dringend ver zoek van de minister „om het leger een groot schandaal te besparen". Kiessling nu: „Ik ging daarmee akkoord uit trouw tot de minister en het leger. Ik zag er ook vanaf om dat Wörner zei mijn ontken ning en mijn erewoord te gelo ven." Geruchtencircuit Daarmee lijkt de zaak gelopen. Van de „zieke" Kiessling zal eind maart 1983 met het nodi ge militaire ceremonieel af scheid worden genomen. Alsof er mets aan de hand is. Zover komt het echter niet. Het dos- sier-Kiessling blijft het minis terie bezighouden. Als staats secretaris Hiehle na een lang durige ziekte in november op het departement terugkeert, toont hij geen begrip voor de afspraak tussen de minister en de generaal. Hiehle, verant woordelijk voor de MAD, vraagt de inlichtendienst om een afsluitend rapport. Hoewel dat rapport nauwelijks nieuwe gegevens bevat, vindt Hiehle dat Kiessling onmiddellijk ont slagen moet worden. Wörner vraagt nog eens of alle gege vens wel kloppen. Als dat be vestigd wordt, hakt hij de knoop door. In zijn beslissing speelt ook mee dat Kiessling toch nog in het openbaar is verschenen en daardoor ziet Wörner de vertrouwensbasis aangetast. De hoop van Wörner en zijn departement dat Kiesslings plotselinge vertrek in alle stil te afgewikkeld zou kunnen worden, blijkt naïef. Een vier- TENHEER 1 sterren-generaal kan niet zo maar worden weggemoffeld. Het geruchtencircuit draait al snel op volle toeren. De gene raal weigert de hem toege dachte rol te spelen. Hij zoekt de publiciteit. Via zijn advoca te eist hij een disciplinair on derzoek waarin alle aantijgin gen aan zijn adres onderzocht worden. Problemen voor Wörner Wörner is meteen al in de pro blemen. De minister die op een persconferentie vlak voor Kerstmis nog pocht dat hij er in een jaar tijds in is geslaagd „de negatieve publiciteit rond het Duitse leger" te stoppen, wordt het middelpunt van een affaire die tot zijn ontslag kan leiden. Hij verdedigt zich moeizaam: „Het was een heel moeilijke beslissing, maar ik kon niet anders". Dat de beslissing moeilijk was, mag worden aangenomen. De jachtvlieger en reserve-luite nant-kolonel Manfred Wörner kent Kiessling al jaren lang. Vroeger heeft hij hem wel eens met Kerstmis bij hem thuis in de familiekring ge nood. Als zeker is dat hij mi nister van defensie wordt, haalt Wörner de viersterren- -generaal in het selecte krin getje van adviseurs, waarmee hij zich op zijn hoge ambt voorbereidt. Wörner zakt verder weg in het moeras als duidelijk wordt dat de militaire inlichtendienst oppervlakkig en slordig heeft gewerkt. Een rechercheur van de Keulse politie heeft op ver zoek van de MAD een aantal foto's, waaronder een van Kiessling, aan de clientèle van enkele homo-bars in Keulen laten zien. Enige klanten zeg gen de man te herkennen als „Gunter van het leger". Dat is voor de MAD genoeg. Tijdstippen dat de generaal in „Tom Tom" of café Wüsten is geweest kunnen de getuigen echter niet noemen, zo blijkt later. De geloofwaardigheid van de getuigen wordt verder ondergraven als enkelen van hen een „dubbelganger" ver zinnen om geld van journalis ten af te troggelen. Een bezoe ker van Tom Tom laat bij de notaris vastleggen dat de MAD hem DM 20.000 heeft geboden als hij getuigt sexueel contact te hebben gehad met generaal Kiessling. Vragen onbeantwoord MAD het niet zo nauw neemt. Daar kan de vroegere sociaal- -democratische minister van defensie Georg Leber over n^eepraten. Die moest in 1978 aftreden nadat bekend was ge worden dat de MAD zich met illegale afluisterpraktijken had beziggehouden. „Een minis ter", waarschuwt ook Wörners voorganger Hans Apel, „doet er goed aan rapporten van de MAD met de grootste scepsis te bekijken". Hij is ontzet dat Wörner „zo snel en onvoor zichtig heeft gehandeld". Apel: „Ik vraag me af of het ere woord van een viersterren-ge- neraal niet zwaarder moet we gen dan dat van twijfelachtige getuigen". Als blijkt dat het aangedragen bewijsmateriaal erg dun is, draait de MAD op volle toeren om de aantijgingen tegen Kiessling verder te kunnen staven. De oppositie in het parlement weigert die aanvul lingen echter te accepteren. Die wil uitsluitend oordelen op basis van de gegevens die Wörner had op het moment dat hij de generaal ontsloeg. Onduidelijkheden en vragen blijven er volop. Wörner heeft nog niet aan kunnen tonen dat de veiligheid van de natie zo'n gevaar liep, dat Kiessling drie maanden voor zijn pensione ring op straat gezet moest wor den. Is een man die zich „ziek" gemeld heeft, die thuis zit en zich niet meer op zijn werkplek vertoont, ineens zo'n groot veiligheidsrisico? Was er soms toch druk van Rogers vanuit Brussel? Waren er wel licht politieke motieven in het spel? Allemaal voor de hand liggende vragen waarop nog onvoldoende antwoord is gege ven. Gevaar van chantage Daarnaast blijft echter de mo gelijkheid van chantage be staan. Ook na Kiesslings pen sionering. De man heeft ten slotte tot het afgelopen najaar toegang gehad tot zeer geheim materiaal. In Kiesslings geval zelfs informatie over uiterst gevoelige zaken als de elektro nische oorlogvoering en het systeem van communicatie en verbindingen. Daarom werd hij, voordat hij in 1982 naar het NAVO-hoofdkwartier werd gestuurd, niet alleen door de Duitse geheime dienst, maar ook door de Amerikaan se doorgelicht. Dat leverde kennelijk niets op dat zijn be noeming in de weg stond. De affaire-Kiessling toont ook aan hoe moeilijk het leger het met homosexualiteit heeft In de richtlijnen van de Bundes- wehr geldt „afwijkend sexueel gedrag" als een veiligheidsrisi co. Net zoals overmatig alco holgebruik, spilzucht, gokken, kletsen, opschepperij. Officie ren die homosexueel zijn kun nen promotie wel vergeten als hun geaardheid aan het licht komt. Vandaar dat vele dui zenden in de 495.000 man ster ke Bundeswehr een dubbelle ven leiden. De kans dat Wörner over de affaire struikelt is nog steeds niet uitgesloten. En dat was juist wat hij kost wat kost wil de vermijden. In de weken voor Kerstmis zei hij volgens Der Spiegel tegen enkele me dewerkers: „Die koppen zou ik wel eens willen zien: Wörner laat generaal die een veilig heidsrisico is in functie" De minister had ook de affaire- -Guillaume voor ogen De aan wezigheid van de DDR-spion Guillaume leidde in 1974 tot het aftreden van bondskanse lier Willy Brandt. Bij de officieren en manschap pen van het leger heeft deze affaire minister Wörner veel sympathie gekost. De veront waardiging over de gang van zaken is groot. De kranten staan vol met uitspraken van hoge officieren, die een hand in het vuur durven te steken voor de generaal. Onder de oppervlakte smeult de verden king dat de viersterren-gene- raal het slachtoffer is gewor den van een complot. Vandaag Kiessling, wie morgen? GERARD KESSELS Kort voor zijn vertrek naar Ne derland had pre mier Lubbers nog een onder houd met minis ter van buiten landse zaken Shultz, die zijn gast bij de in gang van het State Depart ment verwel komde. WASHINGTON Pre mier Lubbers, die van morgen na een bezoek van vier dagen aan de VS in Nederland terugkeerde, heeft zijn bezoek aan Washington in een sombe re stemming afgesloten. De minister-president toonde zich gisteren, in te genstelling tot eerder deze week, uiterst pessimistisch over de kansen op een spoedige hervatting van de Amerikaans-Russische onderhandelingen over de kernwapens. Bovendien dreigen, aldus Lubbers, de economische meningsver schillen tussen Europa en de VS uit te lopen op een handelsoorlog. Lubbers had gisteren onder meer een onderhoud met pre sident Reagans belangrijkste adviseur op het gebied van ontwapening, Kenneth Adel man. „Van dat gesprek ben ik niet veel blijmoediger gewor den", aldus de minister-presi dent. Hij waarschuwde dat „de wapenbeheersing tijd zal gaan kosten". Dat ligt onder meer aan de ziekte van Sovjet-leider Andropov, die een „vertragen de factor" is. Ook voor de Ne derlandse beslissing over plaatsing van kruisraketten is dat volgens premier Lubbers „een complicerende factor". De premier herhaalde echter dat juni aanstaande voor Ne derland de maand blijft om over de plaatsing te beslissen. Op de vraag of ons land nog altijd van de opstelling van een aantal van 48 kruisraket ten uitgaat, zei Lubbers: „Er is geen reden om op dit moment over andere aantallen te dis cussiëren". Naar aanleiding van zijn ge sprek met de Amerikaanse speciale handelsvertegenwoor diger William Brock wees pre mier Lubbers op het gevaar van een handelsoorlog tussen Europa en de VS. Hij toonde zich onder de indruk van de „fantastische manier" waarop de Amerikaanse economie zich herstelt. „Als dit gecombi neerd kan worden met vrij handel, moet dit positieve ef fecten krijgen op de rest van de wereld, onder meer op Ne derland". Tijdens zijn verblijf in de VS heeft premier Lubbers in Was hington en New York ook een viertal redevoeringen voor Amerikaanse zakenlieden en wetenschappers gehouden. In die redes gaf de premier de Amerikanen „een schot voor de boeg" (het waren zijn eigen woorden) inzake de dreigende handelsoorlog tussen de VS en de EG. Hij verklaarde dat „de VS, die de huidige hoge dollar koers zelf veroorzaken met hun monetaire politiek, niet het recht hebben te klagen over toenemende importen". Premier Lubbers wees ook Amerikaanse kritiek van de hand op de Europese gemeen schappelijke landbouwmarkt. Hij herinnerde er aan dat on danks alles de VS nog altijd 25 miljard gulden per jaar meer naar Europa exporteren dan Europa naar de VS. Ook op defensiegebied ont vouwde premier Lubbers een visie die nogal afwijkt van op vattingen in de Reagan-rege- ring. De minister-president re lativeerde de agressieve drei ging die er van de Sovjet-Unie uit zou gaan en benadrukte daarentegen de zwakheden van de communistische groot macht. Lubbers zei dat communisten nog nooit ergens ter wereld vrije verkiezingen hebben ge wonnen De landen van de Derde Wereld vertonen abso luut geen sympathie voor de Sovjet-Unie of voor het com munisme, reden waarom de toestand in 's werelds conflict gebieden niet voornamelijk als Oost-West-tegenstellingen moeten worden gezien. „De meest doeltreffende ma nier om Sovjet-expansionisme te bestrijden is Derde Wereld- -landen voor hun eigen poli tieke en economische toekomst te laten kiezen. Politieke in terventie in dit proces is daar om over het algemeen niet ef fectief. Dit geldt temeer voor militaire ingrepen, die meestal averechts werken", aldus pre mier Lubbers. Hij noemde Midden-Amerika of Libanon niet bij naam, maar zijn woor den sloegen zeker mede op deze gebieden, waar de Rea- gan-regering bij uitstek een confrontatie met de Sovjet- -Unie aan de orde acht. In een afzonderlijke persconferentie «ei Lubbers dat hij „geen be grip zou kunnen opbrengen" voor een Amerikaans ingrij pen in Suriname, zoals dat vo rig najaar in Grenada is ge beurd. ADVERTENTIE Met uw krant naar: SCHOTLAND LUXE BOOT/ TOURINGCARREIS vertrek donderdag 1 maart 1984 Het altijd geschiedeni De vele hist> kels en vele z rende Schotland met de hoofdstad Edinburgh, door de eeuv l doel van de reis die uw krant van 1 t/m 6 maart organiseert zowel als architectonische bezienswaardigheden van dit land bieden, sai de hoofdstad, een bijzondere toeristische attractie. Op h ische Highland Tour. een sightseeing door Edinburgh o.l.v deelnemers een origineel n het middelpunt van de Schotse >t de uitstekende win- zoek aan een bekende fin Nederlands sprekende gids. alsmede een bezichtiging van Edinburgh Castle. Verder \a Middeleeuws banket geboden in het bekende Dalhouse Castle en is er ruime gelegenheid om te winkelen fi s aaat via Europoort, waar donderdag 1 maart a s om plm. 5 uur 's middags wordt ingescheept op een van de ge- de volgende ochtend wordt afgemeerd, naar Edinburgh Hier rieflijke schepen van North Sea Ferr wordt gedurende 3 nachten gelogeerd in h Maandag 5 maart na het ontbi|t wordt w dagochtend 6 maart wordt in Europoort ontscheep?- t wordt varend doorgebracht en dins- 595.- De prijs van deze bijzondere reis bedraagt J per persoon op basis van een 2-persoons standaardhut. Toeslag voor luxe hut f 35.-. Toeslag voor een eenpersoonshut eenpersoonskamer 137.50 Gecombineerde reisverzekering 12.- per persoon fS.- poliskosten. Annuleringsverzekering 3 1/2ven de reissom 6.- poliskosten. Bij de prijs zijn begrepen: kamers me* toilet/douche alle vervoer hel Middeleeuws banket in Dalhouse Castle de diverse entrees de stadsgids te Edinburgh halfpension (diner, logies, ontbijt) reisbegeleiding gedurende de gehele reis Inlichtingen en boekingen telefo nisch onder nr. 070-190882 (van maandag t/m vrijdag van 9 tot 13 I uurol persoonlijk in onze vesti gingen Spuistraat 71, Don Haag op de hoek van het Spui. on Coolsmgel 67. Rotterdam (t o. stadhuis) POSTOUS 16050 2500 AA '•-GRAVENHAGE TEL. 070-190882

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 7