Reagans rede vooral
voor West-Europa
Westduitse
onderzoeken
testen pil [j
voor de marl
Raadselachtige dood
Franse oud-minister
Voor Pertini is Nobelpn
eigenlijk niet goed genoê
Libanon weigert
ratificatie
van akkoord met Israël
Grensgevechten tussen
Peru en Ecuador
Enorm Franse
wapencontract
met Saoedi's
General
Kiesslini
dient l
aanklacl
GEEN CONCRETE VOORSTELLEN TOT DOORBRAAK IN OOST-WEST VERHOUDING
Onder't ijs vandaan
BUITENLAND
Qeid&iQowiant
DINSDAG 17 JANUARI 1984 PAjjl
BEIROET De Libanese premier, Wazzan, heeft gisteren
laten weten dat zijn land het met Israël bereikte akkoord
niet zal ratificeren. Het akkoors werd vori jaar mei overeen-
gekomen. Wazzan dreigde in een interview met het onafhan-
kelijke Libanese blad Al-Liwa, dat zijn regering mogelijk het
gehele akkoord aan de kant zet als Israël geen einde maakt
aan „zijn willekeurig optreden" in het zuiden van Libanon.
In en rondom Beiroet zijn sinds gisteren zware gevechten
gaande tussen het Libanese leger en tegenstanders van de re-
gering-Gemayel. Hierbij zijn al minstens twintig doden zijn
gevallen.
QUITO/LIMA Regeringstroepen van Ecua
dor en Peru zijn sinds afgelopen zondag ver
schillende malen slaags geraakt aan de grens
tussen de twee landen. Het treffen is zowel in
Quito, de hoofdstad van Ecuador, als in de Peru
aanse hoofdstad Lima bevestigd. Over het aan
tal slachtoffers lopen de cijfers uiteen van geen
tot vijftien. De gevechten van de voorbije dagen
vormen een opleving van het al tientallen jaren
slepende grensconflict over een gebied ten noor
den van de rivier de Marafton in het Amazone
gebied, waar oliereserves zijn aangetroffen. In
1941 werd een korte oorlog gevoerd waarna
nieuwe grenzen werden vastgesteld, die in het
afgelegen gebied echter moeilijk zijn te marke
ren. In januari 1981 kwam het opnieuw tot
openlijke oorlogsvoering. Beide landen hebben
zich nu van de vrede van 1942 gedistancieerd.
PARIJS Frankrijk heeft
met Saoedi-Arabië een con
tract gesloten voor levering
van elektronische luchtver-
dedigingsapparatuur ter
waarde van ruim veertien
miljard gulden. Het is de
grootste transactie die
Frankrijk op dit gebied ooit
tot stand heeft gebracht. De
levering omvat behalve elek
tronische apparatuur ook su
personische luchtdoelraket
ten.
V rijheidsstrijders
waren oplichters
JAKARTA Ongeveer 40.000 „vrijheids
strijders" hebben de Indonesische staat in de
afgelopen vijf jaar voor in totaal 382 miljoen
gulden opgelicht met vervalste bewijsstuk
ken, dat zij in de onafhankelijkheidsoorlog
van 1945-1949 tegen Nederland hadden ge
streden. Generaal-Majoor Kanter, leider van
een officiële campagne tegen corruptie, zei
dat de pensioenbetalingen aan deze „helden
van de Republiek" zullen worden stopgezet.
Vijf jaar geleden besloot president Suharto
voormalige onafhankelijkheidsstrijders finan
cieel tegemoet te komen. Zij ontvingen ge
middeld 120 gulden per maand. Overigens
zullen de oplichters niet worden vervolgd.
Daar is hun aantal volgens de generaal te
groot voor.
ner
MÜNSTER
schappers van he J
Planck Instituut
Westduitse Münstj
een stof tegeng^
die als anticoncep
del bij de man ve
vend lijkt. Uit he{
onderzoek blijkt i H
de vruchtbaarhei i
mannelijke zaa
weg te nemen zorjn
potentie van de njoc
te tasten. Er zijn o<pb
andere bijverschjrt
geconstateerd. Hop
man op met het r^n
tig innemen van h|os
del, dan keert de ht
baarheid volledig titl
jd(
Niet alleen in Duitslai
ook in andere landen
lange tijd gezocht n
„pil" voor de man. I
de vele problemen
doet de farmaceutisclr
trie weinig aan de oi?r
ling van een dergelijk®
teregulerend middel, j 1
De Duitse onderzoelt3^
min of meer toevallig,
vruchtbaarheidsbeperrr
werking van het gesl"£
moon 19-Nortestostern
stuit. Het middel vzc
meer dan twintig jaari0
als eiwitbevorderend I?
versterkend middel,
sportlieden en menseifSI
een ziekte moeten heiv.
De onderzoekers benal 1
echter dat men voork31
niet over de „pil" voor
kan beschikken. Men1*
der onderzoek moetT"
richt om aan te toneel-
vruchtbaarheid van
nelijke zaadcellen zicL-
langdurig gebruik f*
middel nog herstelt en
dan geen andere pi'E-
voordoen. na
mentaar.
In Suriname zelf hebben de
stakingen zich gisteren verder
uitgebreid. Zo legden de parti
culiere bushouders, die verre
weg het grootste deel van het
openbaar vervoer verzorgen,
het werk neer. Op verschillen
de middelbare scholen weiger
den de leerlingen de lessen te
volgen.
Saoedische consul in Beiroet ontvoerd
BEIROET De consul van Saoedi-Arabië, Hoessein Farrash, is
vanochtend op weg naar de ambassade in Beiroet door gemas
kerde mannen ontvoerd. Dit heeft de Libanese politie bekend
gemaakt.
Gewapende overvallers openden het vuur op de auto van de
consul in de westelijke wijk van Beiroet Rawnesh en ontvoer
den vervolgens de consul. De chauffeur van de auto werd ge
wond.
SNUFFELVLIEGTUIGEN-AFFAIRE
(Van onze correspondent Jan
Drummen)
PARIJS De ruim vier
jaar geleden zogenaamd
door zelfmoord omgeko
men Robert Boulin die
onder president Giscard
d'Estaing minister was, is
volgens zijn nabestaanden
vermoord. Hij zou een
aantal bezwarende docu
menten openbaar hebben
willen maken waaronder
een over de nationale
aardolie-onderneming Elf
die een hoofdrol speelt in
de snuffelvliegtuigen-af-
faire.
Op 29 oktober 1979 werd het
lijk van de minister van Ar
beid van president Giscard
d'Estaing, Robert Boulin, in
een ondiepe vijver nabij Parijs
gevonden. Op zijn bureau had
hij een aantal brieven achter
gelaten waarin hij schreef een
eind aan zijn leven te maken.
De familie heeft het lijk nu na
ruim vier jaar laten opgraven
voor een tweede lijkschouwing
en deze heeft volgens de fami
lie van de overleden minister
uitgewezen dat de echtgenoot
en vader geen zelfmoord ge
pleegd heeft, maar vermoord
is. Destijds werd, zo heet het,
op bevel, van het parket geen
onderzoek naar de schedel in
gesteld noch nagegaan of de
longen water bevatten. Zonder
medeweten van de familie was
ook het lijk van de minister
gebalsemd hetgeen een even
tueel later onderzoek naar de
ware doodsoorzaak aanzienlijk
zou bemoeilijken. In de eerste
lijkschouwing werd van zelf
moord gewag gemaakt. Nu zou
gebleken zijn dat neus en bo
venkaak van minister Boulin
gebroken waren. Wat de zaak
een bijna sensationele inslag
geeft is de verklaring van de
zoon van de minister dat zijn
vader over vier bezwarende
dossiers beschikte waaronder
een over Elf-Erap, de nationa
le aardoliemaatschappij die bij
de affaire van de zogenaamde
snuffelvliegtuigen ten nauwste
betrokken was. Deze dossiers
die de minister op de dag van
zijn dood meegenomen had,
zouden verdwenen zijn en al
leen de lege enveloppen wer
den volgens zijn zoon terugge
vonden. Boulin zou overigens
op die dag tegen zijn zoon ge
zegd hebben dat hij veront
waardigd was over de finan
ciële transactie in verband met
deze affaire waarvan hij als
toenmalige minister van Fi
nanciën geheel en al onkundig
gehouden was. De beweringen
zijn tot dusver uitsluitend af
komstig van de weduwe en de
kinderen van de overleden
minister en men vraagt zich af
waarom nu vier jaar na de
dood van Robert Boulin tot op
graving en tweede lijkschou
wing overgegaan werd, uitge
rekend op het ogenblik waar
op de Elf-Erap snuffelvliegtui-
gen-affaire de gemoederen zo
verhit.
Wat deze affaire betreft, het
blijft onduidelijk waar het be
drag van 500 miljoen franc,
nodig voor het onderzoek naar
olievelden, gebleven is. Nie
mand gelooft ernstig dat oud-
-president Giscard en diens
toenmalige premier Barre het
in eigen zak gestopt hebben.
Giscard heeft dezer dagen op
nieuw een uitvoerige uiteen
zetting over de aangelegenheid
gegeven zonder evenwel dui
delijk te zeggen waar het geld
is gebleven. Het is geenszins
zeker dat hijzelf weet wat er
met de 500 of 555 miljoen ge
beurd is die nooit gerestitueerd
zijn. Na de bazuinschallende
onthullingen over de snuffel
vliegtuigen die op initiatief
van het linkse bewind werden
gelanceerd, lijkt men ook bij
de regering duidelijk verlegen
te zijn met de zaak. De rechtse
oppositie zegt dat een en ander
onthuld werd om de aandacht
af te leiden van een aantal on
prettige zaken, zoals de her
vorming van het onderwijs die
de bijzondere scholen treft en
die van de pers. De enige die
nog echt garen gesponnen lijkt
te hebben bij de affaire is Gis
card d' Estaing die weer hele
maal terug is op het politieke
toneel.
RUITENHEER
Bezetters
Surinaamse
ambassade
vrijgelaten
DEN HAAG/PARAMARIBO
De groep van 49 Surina-
mers, die vorige week donder-
- dag de Surinaamse ambassade
in Den Haag bezette en voor
ongeveer 100.000 gulden ver-
nielingen aanrichtte, is van-
middag op vrije voeten ge
steld. De 49 zullen zich op een
nog nader te bepalen datum
voor de Haagse politierechter
moeten verantwoorden we-
gens huisvredebreuk.
I Volgens een woordvoerdster
op het Haagse Paleis van Jus-
- titie zijn de 49 bijna vijf dagen
in verzekering gehouden, om-
dat het onderzoek veel tijd
vergde. De ambassade-bezet-
ters werden op verschillende
plaatsen in het land vastge-
houden, wat het verhoor be-
moeilijkte.
Tijdens de politie-verhoren
hebben de bezetters niets ge
zegd over wapens en een do
denlijst die zij, volgens de ad-
vocaat van achttien van hen
vanmorgen in een ochtend
krant, tijdens hun kortstondige
verblijf in de ambassade zou
den hebben aangetroffen. Vol-
gen de advocaat zou de ambas
sade dossiers bijhouden van te-
fenstanders van het regime-
Puterse, die onder bepaalde
omstandigheden uit de Weg
zouden moeten worden ge
ruimd. „Wij weten daar niets
van, officieel noch officieus.
Dat is een zaak van de advo
caat", aldus de woordvoerdster
op het Paleis van Justitie. De
advocaat was vanmorgen niet
bereikbaar voor nader com-
h
AANDACHTVOOR
MARTIN LUTHER
KING
Een Amerikaan vertelt een
nieuwsgierig klein kind iets
over Martin Luther King. Dit
bord werd gisteren meegeno
men tijdens een demonstratie
in de staat Minnesota, toen de
geboortedag van de vermoor
de negerleider werd herdacht.
ITALIANEN
LOPEN OVER
VAN
GEESTDRIFT:
(Van onze correspondent Cees Manders)
ROME Niemand weet waar het idee vandaan komt
om president Pertini van Italië kandidaat te stellen vt.lucl C11
voor de Nobelprijs voor de vrede. Maar nu dit voorstel, ^'Ut^bittènlanrheeffde actie „Nobel voor Pertini"
ig
jd:
luid te laten horen: „Ik waardeer Pertini. Maar zoals ZQ)
Italië gebeurt geven we ons weer veel te gauw over aan^
woordenpraal, die alleen maar tot doel heeft de echte pr?-
van het land te verbergen."
eenmaal is gelanceerd, blijkt de Italiaanse geestdrift
nauwelijks te koelen.
De actie „Nobel voor Pertini" is na zes dagen massaal geworden.
Radio, televisie en kranten doen volop mee en de politiek heeft
voor deze gelegenheid haar verdeeldheid gelijmd. De president
komt volgens de actievoerders in aanmerking voor de vrede
sprijs, omdat hij zich altijd voor de vrede heeft ingespannen.
Sandro Pertini (87) is de populairste president in de geschiedenis
van republikeins Italië. Niet zozeer vanwege de veranderingen
die hij bewerkstelligt in het dagelijks leven van de Italianen,
want daarvoor is zijn functie te decoratief. Maar Pertini maakt
gewoon veel indruk met zijn kritiek aan het adres van de Ita
liaanse politici die wel geacht worden het gewone leven van de
Italianen te beïnvloeden, maar daar zelden in slagen. Voor de
meerderheid van de Italianen is de Nobelprijs eigenlijk een nog
te geringe waardering voor Pertini.
Ook in het Italiaanse parlement snellen de volksvertegenwoor
digers van links en van rechts elkaar voorbij in hun adhesiebe
tuigingen met de Pertini-campagne. Slechts een Kamerlid, de
Romeinse liberaal Batistuzzi, heeft het gewaagd een ander ge
zocht en gevonden. Henry Kissinger en Lech Walesa,jr
winnaars van de begeerde onderscheiding, hebben beifo
klaard ingenomen te zijn met de kandidatuur van Pelr
deze zeker te zullen steunen als de Nobel-commissie hui^g
zou vragen. De leidster van de „dwaze moeders" van rj
Mayo in Argentinië, zelf een serieus kandidate voor d^.
prijs 1984, heeft ook laten weten Pertini een ,,uitstekentr'
te vinden. j
Wat Sandro Pertini er zelf van denkt blinkt uit in bekra]
„De Nobelprijs? Ik denk er niet eens aan". ;r
Naar verluidt trachten paleiskringen het volk tot wat fg,
delijkheid te brengen, maar zonder succes. Italië wil diz:
prijs voor de vrede van 1984 voor Sandro Pertini, of hijg
of niet. i,r
Vanaf 1 februari kunnen namen van kandidaten bij hêj,
comité worden ingediend. Volgens de reglementen mog^
individuele personen kandidaten stellen. Het is daarom
een zo groot mogelijk aantal Italiaanse burgers de kankr
van de president steunt. Met de mogelijkheid dat de
komend najaar niet aan Pertini wordt toegekend, dali
men in Italië al geen rekening meer mee. f.
(Van onze correspondent
Marck de Koninck)
WASHINGTON De te
levisietoespraak, waarin
president Reagan gisteren
zei te streven naar een be
tere „werkverhouding"
met de Sovjet-Unie, was
zo stelden de Amerikaan
se nieuwsmedia onmid
dellijk vast tot iedereen
behalve tot Moskou ge
richt.
Reagans Witte Huis-staf had al
dagen tevoren de belangrijkste
zinsneden uit de rede aan jour
nalisten bekendgemaakt. Hier
door kon Moskou al vóór de
tv-uitzending de boodschap
van Reagan als „verkiezings
propaganda" te verwerpen. In
november aanstaande zijn in
de VS de presidentsverkiezin
gen en Reagan zal eind januari
hoogstwaarschijnlijk aankon
digen naar een tweede ambts
termijn te zullen dingen.
Opvallend afwezig in de toe
spraak van de Amerikaanse
president was enig concreet
voorstel om de impasse in de
Amerikaans-Russische ver
houding te doorbreken. Met
name over de afgebroken on
derhandelingen in Genève is
niets gezegd. Zo ontbrak ook
een volgens veel Amerikanen
dringend noodzakelijk initia
tief tot een topontmoeting van
Reagan met zijn Russische
ambtgenoot Andropov.
In plaats van een initiatief tot
toenadering liet Reagan zijn
onverplichtend geformuleerde
bereidheid tot noodgedwongen
samenwerking (vanwege het
gemeenschappelijk nucleaire
gevaar) met het Kremlin, ver
gezeld gaan van de vertrouw
de opsomming van Russische
agressies op tal van plaatsen in
de wereld, onderdrukking van
de eigen Sovjetburgers en
schendingen van internationa
le verdragen.
Miserabel
Hoe terecht die beschuldigin
gen in de meeste Amerikaanse
ogen ook mogen zijn, de vraag
blijft onbeantwoord wat presi
dent Reagan eigenlijk met zijn
rede beoogde. „De Pravda
heeft gelijk, het is propaganda.
Maar waarom moest het slech
te propaganda zijn?", vroeg
één van de Amerikaanse lan
delijke i tv-actualiteitenrubrie-
ken zich gisteravond af.
Doktoren in Chicago vrezen voor het leven van de 4-jarige Jimmy
Tontlewicz, die gisteren 20 minuten onder het ijs van het Michi
gan meer heeft gedreven alvorens hij werd gered.
Jimmy en zijn vader Terrence waren langs de oever van het be
vroren meer aan het sleeën. Toen zij per ongeluk op het ijs be
landden brak dat vrijwel onmiddellijk, zodat het tweetal in het
ijskoude water verdween. Een tv-ploeg, die even verderop stond
te filmen, slaagde er in de vader ongedeerd uit het water te krij
gen (foto links). Een duiker van de brandweer moest er aan te
pas komen om Jimmy onder het ijs vandaan te halen (foto bo
ven).
BONN De Westdui^
raai Günter Kiessliy
besloten een aanklac
dienen tegen een on!i
„X", wegens „het iU
van valse beschuldigd
laster". Dat heeft de j
van de ontslagen NA>
raai laten weten.
werd met vervroegd r,
gestuurd omdat hij!
vermeende homosei
een „veiligheidsrisiccB
de.
Kiessling is volgens zj>
caat naar de rechter
omdat hij van de karL
autoriteiten niet meet"
hopen op een rechtva'
diepgaande afhandel
de zaak. De advoaat
dat hij nog steeds geé)
heeft gehad in de bec
ken van het ministerie
fensie over de zaak vj,
neraal.
Kiessling heeft al v
dat hij voor de comm.
defensiezaken van d~
dag wil verschijnen-
zaak morgen bespreek
daarvoor wordt uitgeF
Reagan hield zijn rede vroeg
om tien uur 's ochtends. Hier
door konden de ochtendkran
ten en de avondjournaals in
West-Europa er alle aandacht
besteden. Dat is een zeer onge
bruikelijke gang van zaken.
Gewoonlijk worden de presi
dentiële toespraken aan het
begin van de avond uitgespro
ken.
Toch was Reagans rede niet
alleen voor West-Europa be
stemd. Wel degelijk sprak hij
ook voor eigen publiek. Im
mers, Reagan doet het nog al
tijd bijzonder goed in de Ame
rikaanse opiniepeilingen. Eén
van de weinige zaken, die een
herverkiezing in de weg kun
nen staan, is het gevaar van
een atoom oorlog. Het VS be
leid jegens de Sovjet-Unie zal
daarom zeker een rol spelen in
de verkiezingscamoagne.
De miserabele stand van za
ken in de Oost-Westverhou
ding is voor Reagans tegen
kandidaten van de Democrati
sche Partij, zoals Walter Mon-
dale, John Glenn en Jesse
Jackson, het dankbaarste on:
derwerp om de huidige presi
dent op aan te vallen. Op het
andere hoofdpunt in de ver
kiezingsstrijd, de economie,
President Reagan houdt zijn toespraak in een zaal van het Witte Huis. Voor hem zitten een aantal
leden van het Amerikaanse Congres, die speciaal voor de toespraak waren gekomen.
staat Reagan dankzij een zich
indrukwekkend herstellende
bedrijvigheid in de VS, heel
sterk.
Veiliger
Opvallend in Reagans rede
was verder dat hij het econo
misch herstel in de sfeer van
de Oost-Westconfrontatie
bracht. Deze algehele opleving
van de Amerikaanse economie
heeft volgens de president de
wereld tot een veiliger oord
gemaakt, omdat het de Sovjet-
Unie ervan zal weerhouden
hun boze bedoelingen uit te
voeren. Het lijkt erop dat
Reagan met deze aloude Repu
blikeinse redenering dit maal-
wel heel weinig opponenten in
eigen land en in West-Europa
heeft kunnen overtuigen. De
oproep tot Moskou om conflic
ten in bijvoorbeeld het Mid
den-Oosten en Midden-Ameri-
ka niet tot Russisch-Ameri-
kaanse botsingen te laten esca
leren, klinkt alleen al tegen de
achtergrond van het pas vori
ge week verschenen Kissin-
ger-rapport, waarin een grote
re militaire hulp aan El Salav-
dor wordt bepleit, uitermate
ongeloofwaardig.
