xeicue (E&IMO/IUIB
Staking in Suriname
breidt zich uit
Even zitten
BON
Kissinger pleit voor
top V S/Sovjet-Unie
Schadereparatiesaan
alle merken
EESMMETf//
PTT verliest monopolie
over telecommunicatie
I /C\ i.mImmm
Uitgave Westerpers, behorende tot Sijtholf Pers. Apothekersdijk 34.2312 DD Leiden. Postbus 112300 AA. tel.071 122244. Giro 103003 Bank:Amro-bank N.V. Leiden. Directeur hoofdredacteur JJ.HalIewas.
Chef-redacteur: Wim Buuteweg. Advertenties: (excl.5% BTW) f 0.59 per mm. kleinties f 0.41 per mm. Abonnementen: (incl.5% BTW) per maand f 20.61 (uitsl.aut.betaling).kwariaal f 61.84. jaar f 235,75.
Klachten bezorging: maandag t/m vnjdag van 18.00 tot 19.00 uur, zaterdag van 14.00 tot 15.00 uur tel.071-122248.
i 1984, 75e jaargang no. 22784
HET WEER
Half tot zwaar bewolkt en en
kele buien, sommige met hagel
of natte sneeuw, en mogelijk
onweer. Middagtemperatuur
ongeveer 6 graden. Vandaag
aan de kust stormachtige wind
uit zuidwest tot west, daarna
afnemend.
Zon op: 08.52, onder: 16.57;
hoog water Schev.: 12.00, laag
water: 07.44 en 20.18.
n doden
r storm
oordwest-
ropa
)EN/LEIDEN Een
storm boven Noord wes-
ipa heeft gisteren, vrij-
t dertiende, grote schade
icht en aan minstens
ensen het leven gekost,
rm met windstoten tot
ilometer per uur begon
rdagavond. In Neder-
iwam een 32-jarige auto-
st uit Leerdam om het
Verbazing bij werknemers van de Stadsreini
ging Amsterdam nadat hun kolossale be
drijfswagen door een van de felle rukwinden
omver werd geblazen.
Paspoort
duurder
DEN HAAG De
rijksleges voor pas
poorten wordt binnen
kort verhoogd van 40
naar 42,50 gulden. Wie
nog geen 16 jaar oud is
en een afzonderlijk
paspoort aanvraagt zal
over enige tijd 21,25
gulden in plaats van
20 gulden moeten
gaan betalen, aldus
heeft het kabinet be
sloten. De datum van
ingang is afhankelijk
van het tijdstip van
publicatie in de Staats
courant.
Sovjet-raket doodt dertig
soldaten in Tsjechoslowakije1
WENEN In de buurt van de Tsjecho-
slowaakse stad Turnov ten noordoosten
van Praag bij de Poolse grens heeft in mei
vorig jaar een ongeluk een Russische ra
ket voor korte afstand het leven gekost
aan dertig Sovjetrussische soldaten. Dit
meldt het Weense dagblad „Kurier". Er
zou radioactieve straling zijn opgetreden.
De informatie over het ongeluk is nu pas
tot het Westen doorgedrongen nadat op
positiekringen in Tsjechoslowakije haar
maandenlang op haar betrouwbaarheid
hadden onderzocht. Het ongeluk deed zich
voor in een gebied waar alleen Sovjetrus
sische militairen mogen komen. Vermoe
delijk ging het om de kernkop van een
Sovjetrussische raket voor de korte af
stand.
Bolbliksem doorsnijdt
Russisch vliegtuig
MOSKOU De bliksem heeft een vuurbal
een zogeheten bolbliksem geworpen
door een Sovjetrussisch lijnvliegtuig. De bal
doorsneed het toestel van voor tot achter
over de hoofden van de passagiers en be
manningsleden heen, aldus een bericht van
het persbureau TASS. Het incident maakte
geen slachtoffers en de bemanning kon het
toestel veilig aan de grond zetten. De vuur
bal drong door de neus van het toestel bin
nen en verliet het via de staart. Volgens
TASS werden gaten in de romp gevonden
aan beide einden van het vliegtuig. Wanneer
het incident zich heeft voorgedaan is niet
meegedeeld. Wel is de laatste tijd melding
gemaakt van gewonden en schade door bol-
bliksems in het zuiden van Rusland en in
Georgië.
lord west-Europa traden
?n buiten hun oevers,
i schepen in nood. wcr-
jeerdiensten gestaakt en
i auto's van de weg ge-
Voor de kusten van
^fciarken, Zweden, West
rand en Nederland wer-
p veerdiensten stilgelegd,
land, Schotland en in het
en van Engeland richtte
•rm grote verwoestingen
kan de Deense westkust
J gevreesd voor storm-
sen kwam een man om
iven toen zijn auto door
windstoot van de weg
•j geslingerd en tegen een
anningsmast botste. In
fjw, de grootste stad van
land, stonden enkele wij-
nder water doordat de ri-
Cart buiten haar oevers
jetreden. Elders in Groot-
annië kwamen duizen-
jezinnen in het donker te
door het uitvallen van
foom. Twee automobilis-
ronden bij verschillende
pkken de dood toen bo-
Dp hun auto's vielen. Een
man in Scarborough
1-Yorkshire) overleed
hij door de wind tegen
Iraatstenen was gesmakt,
ridnes (Cheshire) stortte
(toehoren van 110 meter
•emanningsleden van de
frlandse kustvaarder
Jbo" werden gistermiddag
Jfeen helikopter van boord
'aid nadat het schip als ge-
van de slechte weersom-
ügheden op de Noordzee
oeilijkheden was geraakt.
Oost-Duitsland overleden
limensen toen een boom
bun auto neerkwam bij de
lts Oberhof.
materiële schade die de
pi. volgens het KNMI met
«toten van 130 tot 150 ki-
jter per uur, veroorzaakte,
mee.
Ie Leidse regio heeft de
pe Leidse regio voor flink
Materiele schade gezorgd.
van plaatsen waaiden
i en deuren stuk en wer-
lakpannen losgerukt. Bo-
|en takken, maar ook lan-
üen werden geveld,
and raakte gewond. In
fcn raakte een ornament
Marekerk aan de Lan-
are los. De brandweer
t er aan te pas komen om
prnament weer stevig te
hkeren. In de Apothe-
dijk werd een bootje om
azen waarna het zonk. In
ijlsingel werd de waterlei-
tussen een woonschip en
talkant vernield.
PARAMARIBO/DEN
HAAG De stakings
acties in de Surinaamse
bauxietsector hebben
zich gisteren uitgebreid
naar banken en verze
keringsbedrijven en hun
bijkantoren in Parama
ribo. De werknemers
zijn thuisgebleven. Ook
het kantoor van het
energiebedrijf EBS waar
energierekeningen be
taald moeten worden,
was gesloten. Bij banken
die in handen zijn van
de overheid werd wel
gewerkt. Bij de Suri
naamse Bank werd het
hoofdkantoor draaiende
gehouden door stafper
soneel. De scholen func
tioneerden normaal.
In Paramaribo was gisteren
de militaire aanwezigheid,
ofschoon niet opvallend, op
gevoerd. Op verschillende
hoeken van straten liepen
militairen, veelal in groepjes
van twee. De stad maakte
overigens een vrij rustige in
druk.
In pamfletten die in Para
maribo waren verspreid was
opgeroepen in staking te
gaan uit solidariteit met de
arbeiders bij Suralco, dat na
een ruim drie weken duren
de staking besloot de poor
ten voor onbepaalde tijd te
sluiten. Eén van de pamflet
ten was ondertekend door
„moedige arbeiders". Op een
ander pamflet stond „Bou-
terse weg".
Volgens vakbondskringen
heeft zeker 80 procent van
het personeel in het bank
wezen gehoor gegeven aan
de stakingsoproepen. Overi
gens worden de stakingen in
het bank- en verzekerings
wezen, net als in de bauxiet
sector niet openlijk gesteund
door de vakbonden.
Volgens zegslieden in Suri
name is het nog onduidelijk
of de stakingen zich nog
verder zullen uitbreiden.
Een uitbreiding van de sta
kingen wordt bemoeilijkt,
omdat niemand zich als or
ganisator of stakingsleider
durft op te werpen. De sta
kingsacties in bank- en ver
zekeringswezen worden
door de stakende Suralco-ar-
beiders in elk geval als een
belangrijke morele onder
steuning opgevat en deze
zullen hen stimuleren de ei
gen stakingsacties voort te
zetten. Bovendien stelt de
uitbreiding van de staking
het regime voor nog grotere
moeilijkheden.
Pagina 5: Bouterse is doof
voor roep om democratise
ring
Bouterse moet weg
DEN HAAG Legerleider
Desi Bouterse moet afstand
doen van de macht, wil Ne
derland weer normale rela-
ties aanknopen met Surina
me. Dit heeft premier Lub-
bers laten doorschemeren op j
zijn wekelijkse persconfe
rentie gisteravond. Op de
vraag of Bouterse weg moet,
antwoordde de minister-pre
sident: „Het gaat allereerst
om de zaak en niet om per
sonen. Maar er is natuurlijk
wel een relatie tussen een
zaak de daarbij betrokken
mensen". De bijzondere be
trokkenheid van Nederland
bij Suriname kan pas weer i
gestalte krijgen, als aan be
paalde voorwaarden wordt
voldaan. Eén van de belang
rijkste daarvan is dat de de
mocratie wordt hersteld.
„We gaan naar een maatschappij van zitters" en
„Zitten blijven, dat moet je afschaffen. Zonder meer".
Twee dingen die met elkaar in tegenspraak lijken,
maar die u toch vandaag onder de neus worden
gewreven. En wel via onze onderwijspagina's, die u
vandaag weer in de Leidse Courant aantreft én
waarin weer van alles en nog wat over scholen is te
vinden. En of we het willen of niet, maar om goed te
weten te komen wat het verschil is tussen de twee
bovenstaande uitspraken moet u toch even gaan
zitten. Om het van A tot Z te lezen in de Leidse
Courant.
De Leidse Courant wil ik best
14 dagen proberen.
Gratia en geheel vrijblijvend
envelop zonder postzegel opsturen naar
rant, Antwoordnummer 998,2500 VD Den Haag.
'CcidócSouumt
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS.MUZIEK
THEATER, RECREATIE, EX POSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Eind volgende
week besluit
over Wilton
DEN HAAG Pas eind vol
gende week zal het kabinet
een besluit nemen over de toe
komst van de werf Wilton-Fij-
enoord en andere scheepsrepa-
ratiewerven in het Waterweg
gebied. Oud-minister Lang-
man hoopt dit weekeinde zijn
onderzoek af te ronden, dat hij
in opdracht van minister Van
Aardenne uitvoert.
Premier Lubbers liet na afloop
van de ministerraad gisteren
weten dat er geen sprake is
van sluiting van de werf dit
weekeinde of begin volgende
week. Van Aardenne zou
overwegen enkele tientallen
miljoenen guldens beschikbaar
te stellen voor een aantal repa-
ratiewerven. Of dit voldoende
is voor de redding van de re-
paratiewerf van Wilton is ech
ter twijfelachtig. Daarvoor is
65 miijoen nodig.
(Van onze correspondent Aad Jongbloed)
BRUSSEL De voormalige Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Henry Kissinger, denkt dat het
gesprek tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie
weer op gang kan komen als beide staten een speciale
afgezant benoemen, die wederzijds ook toegang hebben
tot de staatshoofden.
Hij vindt echter dat ontmoetingen tussen de beide afgevaardig
den zo weinig mogelijk hinder moeten ondervinden van publici
teit. Kissinger zei dat gisteren tijdens een bijeenkomst in Brussel
van het Centrum voor Strategische en Internationale Studies,
die onder meer ook bijgewoond wordt door de voormalige Duit
se bondskanselier Helmut Schmidt.
Staatshoofden hebben minder mogelijkheden om vrijuit te pra
ten, vond Kissinger, omdat „de kiezers over hun schouders mee
kijken".
Kissinger hield vast aan het plaatsen van de 572 kruis- en Pers-
hingraketten. „We moeten er in Europa wel van blijven uitgaan
dat de raketten geplaatst worden op verzoek van Europa, maar
in de be nadering van de Sovjet-Unie en de mogelijkheid om tot
een akkoord te komen is het juist dat de raketten geplaatst wor
den". Hij voegde daar, na een vraag, aan toe: „Het Nederlands
standpunt van dit moment doet daar niets aan toe of af".
DUITSLAND EN FRANKRUK:
Landbouwvoorstellen
onaanvaardbaar
BRUSSEL West-Duitsland en Frankrijk hebben de donder
dag bekendgemaakte voorstellen van de Europese Commissie
voor de prijzen van landbouwprodukten in 1984 „onaanvaard
baar" en „volkomen onzinnig" genoemd. Volgens de Franse mi
nister van landbouw Rocard zal de voorgestelde gemiddelde
prijsverhoging met slechts 0,8 procent niet alleen in Frankrijk,
maar in alle EG-landen dramatische gevolgen hebben voor de
inkomens van de boeren. De Belgische staatssecretaris voor Eu
ropese zaken en Landbouw noemde de voorgestelde maatrege
len van de Europese Vommissie „wel heel drastisch". Eerder
had de Nederlandse minister Braks van landbouw de prijsverla
gingen „zwaar, maar noodzakelijk" genoemd.
Afgelastingen
ZEIST De KNVB heeft alle
wedstrijden voor de zaterdaga-
mateurcompetitie in de distric
ten West 2, Oost, Zuid 1 en
Noord afgelast. Ook de wed
strijden voor de tweede elftal
len betaald voetbal gaan niet
door. Tevens hebben de afde
lingen, op Amsterdam na, het
programma voor zaterdag af
gelast
Akkoord over bouw
Willemspoortunnel
ROTTERDAM Minister
Smit-Kroes en het gemeente
bestuur van Rotterdam heb
ben overeenstemming bereikt
over de bouw van de Willem
spoortunnel onder de Nieuwe
Maas in Rotterdam. De minis
ter is er alsnog mee akkoord
gegaan dat zij de kosten, voor
een verlenging van de tunnel
in Rotterdam-Zuid voor haar
rekening neemt Deze Rotter
damse voorwaarde was het
struikelblok dat vorig jaar no
vember tot een impasse in het
overleg leidde. De minister
heeft een aannemersconsorti
um gevonden dat de verlengde
tunnel voor een bedrag van
520 miljoen gulden gaat bou
wen. De bouw kan volgend
jaar beginnen.
Vierduizend jaar
oude ski gevonden
MOSKOU De oudste ski ter
wereld, naar wordt aangeno
men tenminste vierduizend
jaar oud, is gevonden bij ar
cheologische opgravingen in
het gebied rond Pskov, in het
noordwestelijke Europese ge
deelte van de Sovjet-Unie. De
archeologen nemen aan dat
volksstammen in het gebied
ski's gebruikten voor trans
portdoeleinden.
Behoefte aan
minder luxe
kampeerplaatsen
AMSTERDAM De kam
peerder heeft een behoefte aan
een meer variatie in het aan
bod van kampeerplaatsen. De
mogelijkheden om er met tent
of caravan op uit te trekken in
binnen- en buitenland dienen
aangepast te zijn aan een krap
pere beurs en een kortere ver
blijf. Eigenaren van kampeer
terreinen zullen op deze wens
moeten inspelen, zo is de me
ning van drs. L.A. te Winkel,
voorzitter van de Caravan en
Camping-RAI 1984, die vol
gende maand wordt gehouden.
Naar zijn mening worden ter
reinbeheerders vaak in hun
mogelijkheden beperkt door
allerlei wettelijke voorschrif
ten. Het peil van de voorzie
ningen behoeft niet altijd zo
hoog te zijn als nu vaak het
geval is.
Vandaag „Wijzer
Worden" als extra
in het eerste katern
van de krant. Een
aantal pagina's, die
geheel gewijd zijn aan onderwerpen betreffende het on
derwijs.
Jongens met een goeie mentaliteit komen er, crisis
of geen crisis.
Schoolbestuur moet leren omgaan met medezeggen
schap.
Grotere klas funest voor vernieuwing van het on
derwijs.
Lessen in „logisch en creatief denken".
„We gaan naar een maatschappij van zitters".
Middelbare scholieren over hun toekomst: „Elke ge
neratie moet het uiteindelijk toch zelf uitzoeken".
Remedie voor problemen lager beroepsonderwijs:
„Zitten blijven, dat moet je afschaffen, zonder meer".
Het gym heeft nog lang niet afgedaan.
Verborgen lesopvattingen van de docent moeten bo
ven tafel.
Maatschappijleer uit de steigers, leve het examen!
Zwartwild op de Veluwe
moet behouden blijven
„Hoe bestaat het! Zoveel en zoveel verschillende dieren op
zo'n lapje grond". Dat roepen buitenlandse deskundigen
verlekkerd uit als zij het hebben over de Veluwe. Arnold
van der Wal, hoofdredacteur van „De Nederlandse jager",
die zelf vlak na de oorlog een terrein van 1500 ha heeft
gepacht, beklemtoont op de voorpagina van onze bijlage
Finale tegenover verslaggever Piet Snoeren, dat de huidige
unieke wildstand op de Veluwe puur mensenwerk is.
Daarom ook moet de varkenspest die er afgelopen jaar
voor het eerst toesloeg onder het zwartwild met alle moge
lijke middelen worden beteugeld. Hoe? Van der Wal heeft
daar zo zijn eigen gedachten over. Onder meer komt Lij
met een voor heel de rest van Nederland aantrekkelijk
voorstel om ver van de besmettingshaard varkensbaantjes
in te richten. Op die manier zou een reserve aan onbesmet
te evers kunnen worden gekweekt, waarmee zo nodig het
bestand op de Veluwe zou kunnen worden aangevuld.
Voorts wil hij de Veluwe met behulp van elektrisch raster
verdelen in een aantal leefgebieden om direct in te kunnen
grijpen zodra ergens pest wordt geconstateerd. Tenslotte
legt hij ook nog even uit, waarom het wilde zwijn moet
worden gezien als de redder van ree en edelhert.
VERDER IN FINALE:
Peter Roovers, de Heer
van Heyen, trekt eigen
handig kopstukken uit de
klei.
Tweede artikel in een se
rie van drie over de
grootste politieke partijen in ons land: periode van op
komst liet organisatie van VVD niet ongemoeid.
Bond van vogelliefhebbers in het goud: „Er zijn kleur-
kwekers en zangkwekers. Dat is een hemelsbreed ver-
Visrubriek: vissen op het ijsdoe het alleen bij wind
stil winterweer.
Jeroen Krabbé blijft in de greep van Willem van Oranje.
Zeven Algerijnse meisjes scheren door Nederlands lucht
ruim.
Marathonschaatser Emiel Hopman mikt nu op doorbraak
bij allrounders.
Thea Limbach maakt sport niet ondergeschikt aan haar
baan.
Michiel Schapers leeft heel bewust voor zijn tennis en
tennist heel bewust.
Rooseveltstraat 61, Leiden 071-764800
DEN HAAG De PTT
zal haar monopolie op het
terrein van de telecom
municatie kwijtraken en
voortaan tegen concurre
rende tarieven moeten op
boksen tegen het bedrijfs
leven. Dit heeft het kabi
net bepaald op advies van
de commissie-Swarttouw.
Volgende week zal staats
secretaris Scherpenhuizen
(verkeer) de besluiten
openbaar maken.
Het kabinet heeft besloten dat
de PTT het monopolie op gea
vanceerde telecommunicatie-
apparatuur, apparaten die ook
kunnen dienen voor de opslag
en verwerking van gegevens
en teksten, direct kwijtraakt.
Het monopolie op bestaande
telecommunicatie-apparaten,
zoals telefoontoestellen, be
drijfstelefooncentrales en te
lextoestellen. zal de PTT gelei
delijk verliezen. De PTT zal
wel moeten toetsen of de door
het bedrijfsleven geleverde ap
paraten aan de internationale
normen voldoen.
De PTT behoudt het monopo
lie bij de infrastructuur voor
de telecommunicatie zoals ver
bindingskabels. Ook houdt de
PTT de telefoon-, telegraaf-,
telex- en datadiensten in han
den. Er wordt nog bezien of de
PTT kan toetreden tot kabel
televisienetten. Zeker als via
die netten een twee-richting-