„Goring gaf opdracht
Rijksdag in brand te steken
Broodoproer in
Tunis duurt voort
Strijder tegen doodseskaders in
Indonesië voelt zich eenzaam
Verzekeringsplan CDA-VVD
jaagt gezinnen op kosten
Bouwfouten eerste
3 maanden voor
rekening verkoper
Nieuwschaos door
brokkelig vergaderen
van Tweede Kamer"
Meeste zware rokers willen
eigenlijk stoppen
„Zonder internationale bescherming zijn we weerloos
BINNENLAND/BUITENLAND
£eicbc Qowiant
VRIJDAG 6IANUAR11984 PAGINA 1
BI
„Asielprocedure
beste ter wereld"
AMSTERDAM „Ik durf met klem te zeggen
dat de Nederlandse asielprocedure ongeveer de al
lerbeste ter wereld is". Dat zegt staatssecretrais
mr. V. Korte-Van Hemel van justitie in een inter
view in het jongste nummer van het Nederlands
Juristenblad. Naar de mening van de staatssecre
taris is er geen enkele reden het beleid op dit punt
te wijzigen: integendeel, het dient in kringen van
de Hoge Commissaris voor de vluchtelingen van
de Verenigde Naties als voorbeeld. Verder gaat de
staatssecretaris in op de problematiek rond de re
migratie, de gezinshereniging dan wel -vorming
van buitenlandse werknemers. Er moet op wor
den toegezien, aldus mevrouw Korte, dat niet
steeds nieuwe vreemdelingen worden toegelaten
nu wij niet meer werven. Wij moeten voorkomen
dat deze vreemdelingen een beroep doen op de so
ciale uitkeringen.
Zuid-Afrika
beschuldigd
van gebruik
„gifbommen"
LISSABON Angola heeft
Zuid-Afrika ervan beschul
digd dat het in zijn maand
oude militaire acties in Angola
„gifbommen" heeft gebruikt.
De Zuidafrikaanse troepen
zouden met deze bommen An
golese troepen en burgers in
de zuidelijke stad Cuvelai heb
ben bestookt. In de berichten
uit Angola werd niet gezegd
wanneer de bombardementen
plaatshadden, of er slachtof
fers waren en om wat voor
chemische wapens het precies
ging-
Zware slag
voor Organon
OSS/ROTTERDAM Organon, een
fabrikant van geneesmiddelen in Oss,
krijgt een zware slag te verwerken.
De Internationale Federatie van Ge
neesmiddelenfabrikanten gaat in
haar vakblad publiceren, dat het be
drijf kinderen in de Derde Wereld
heeft blootgesteld aan ernstig risico's.
Tot die uitspraak kwam de Neder
landse Codecommissie eind decem
ber. Organon prees medicijnen met
mannelijke hormonen erin aan als
middel tegen ondervoeding of infec
tieziekten. Er werd niet gewezen op
mogelijke bijwerkingen.
(Van onze sociaal-
economische redactie)
AMSTELVEEN Als de eerste twee
verpleegdagen in het ziekenhuis uit
het ziekenfondspakket verdwijnen
worden daardoor met name gezinnen
op extra kosten gejaagd. Dat blijkt uit
berekeningen van een commissie uit
de Ziekenfondsraad. CDA en VVD
willen dat ziekenfondsverzekerden de
eerste twee dagen in een ziekenhuis
zelf gaan betalen. Zij moeten zich
daarvoor verplicht herverzekeren.
Door het schrappen van de eerste
twee dagen uit het ziekenfondspakket
daalt de premie met ruim een half
procent. Dat levert het gezinshoofd
een besparing op. De verplichte aan
vullende verzekering moet echter
worden afgesloten voor elk gezinslid
van zestien jaar en ouder. Per persoon
gaat dat ongeveer tien gulden extra
kosten. Dus hoe groter het gezin is,
hoe meer er extra moet worden be
taald. Vooral de lagere inkomensgroe
pen zullen hierdoor nadeel van het
plan ondervinden.
Julianaprijs voor
prof. Jappe Albert gf
MAASTRICHT De Julia»
-Boudewijnprijs 1984 van JXI
gemeente Maastricht is toej
kend aan prof dr W. Jappe
berts (83) uit Voorst. Jappe l c
berts kreeg de prijs vanwe
zijn publikaties en andere ac 1
viteiten op wetenschappel Jï®
historisch gebied ten aanzi
van Belgisch en Nederlani eer
Limburg. zou
De prijs wordt toegekend 4 £oe
grond van verdiensten voor Jj"'
versteviging van de vrienj
schapsbanden tussen Belgie J?6
Nederland, meer speciaal tu
sen de gelijknamige provincij £a
Limburg.
De Nederlan
der Marinus
van der Lub-
be, die door
de nazi's er
van werd be
schuldigd de
brand in 1933
in de Rijksdag
te hebben
aangestoken.
FRANKFORT De
Amerikaanse openbare
aanklager bij het tribu
naal van Neurenberg,
Kempner, heeft gisteren
verklaard over het bewijs
te beschikken dat Hitler's
plaatsvervanger, Her
mann Göring, de brand in
de Rijksdag in 1933 heeft
laten aansteken. Mede
dankzij de Rijksdagbrand
konden de nationaal-soci-
alisten aan de macht ko-
Kempner heeft via de Neder
landse ambassade in Bonn ko
ningin Beatrix opgeroepen een
nieuw proces op gang te bren
gen in de zaak-Marinus van
der Lubbe, die er van beschul
digd is het Duitse parlements
gebouw op 27 februari 1933 in
brand te hebben gestoken. Hij
is ter dood veroordeeld tijdens
een proces waarvan men nu
algemeen meent dat het een
schijnproces van de nazi's was.
Kempner, die in Frankfort
woont, zei het bewijs te ontle
nen aan een gesprek met de
voormalige luchtmacht-gene
raal Egloff Freiherr von Frey-
berg-Eisenberg. Deze vertelde
Kempner dat Göring de brand
in de Rijksdag zelf heeft geor
ganiseerd. Volgens Kempner
heeft Von Freyberg-Eisen-
berg, die bij Ulm in de West-
duitse deelstaat Baden-Wür-
temberg woont, hem de ware
toedracht bijna 51 jaar na dato
verteld omdat iedereen die
met de brand in verband kon
worden gebracht intussen is
overleden.
„Ik denk dat Nederland in
deze zaak actie moet onderne
men, want een Nederlander is
er voor ter dood gebracht", al
dus Kempner die zei de op
roep aan koningin Beatrix te
willen laten samenvallen met
de 50e veijaardag van de te
rechtstelling van Van der
Lubbe door de nazi's op 10 ja
nuari 1934.
Bij de brand in de Rijksdag is
Van der Lubbe, een 23-jarige
Nederlandse communist,
waarschijnlijk door de nazi's
als zondebok gebruikt waarna
zij de gelegenheid kregen een
strenge anti-communistische
wetgeving door te voeren,
waardoor uiteindelijk de poli
tieke oppositie buiten spel
werd gezet. Van der Lubbe
werd na het uitbreken van de
brand weliswaar in het parle
mentsgebouw gearresteerd,
maar men meent dat een
groep nationaal-socialisten de
brand heeft gesticht voor ei
gen politieke doeleinden.
Kempner zei gisteren dat Van
der Lubbe waarschijnlijk in
Nederland is geworven door
nazi's die zich als communist
voordeden en hem geld aanbo
den in ruil voor een reis naar
Berlijn. „Hij kende Berlijn he
lemaal niet en was pas 23. Het
is nauwelijks te geloven dat hij
de brand gesticht heeft", aldus
Kempner die zei dat de zaak-
-Van der Lubbe verborgen is
in officiële dossiers in de DDR
en in de Bondsrepubliek en
dat hij wil dat Marinus vasn
der Lubbe postuum wordt ge
rehabiliteerd.
DEN HAAG Kopers van nieuwbouwwoningen hoe
ven niet op te draaien voor de kosten van bij opleve
ring geconstateerde gebreken. De verkoper is verplicht
de genoteerde bouwfouten en beschadigingen binnen
drie maanden voor eigen rekening te herstellen, aldus
een woordvoerder van de vereniging Eigen Huis, nadat
gisteren, zoals gemeld, bekend werd dat één op de vijf
nieuwe koopwoningen ernstige gebreken vertoond.
-Als er na de derde maand een gebrek aan het licht, dan is de
ondernemer die de woning heeft verkocht niet onmiddellijk
verplicht tot reparatie. Weigert de verkoper het herstel uit te
voeren dan rest de eigenaar niets anders dan een uitspraak te
vragen aan de Raad van Arbitrage voor de Bouwbedrijven in
Nederland. Valt het vonnis in het voordeel van de eigenaar uit,
dan nog is de verkoper niet wettelijk verplicht om te betalen,
maar hij zal het vonnis niet zomaar negeren, zo meent het Ga
rantie-Instituut Woningbouw in Rotterdam.
Als de woningeigenaar een garantiebewijs van dit instituut
heeft, is hij overal tegen gedekt. Dat certificaat garandeert
nieuwbouwwoningen zes jaar. De garantie is zelfs tien jaar gel
dig voor ernstige bouwfouten waardoor het huis bij voorbeeld
verzakt of scheurt.
DEN HAAG „Wij leveren vanaf het Binnenhof dagelijks erg
veel kopij, maar ook wij kunnen niet verhinderen dat de manier
van vergaderen in de Tweede Kamer nu eenmaal erg brokkelig
verloopt".
Daarmee heeft hoofdredacteur Henk Lichtenveldt van het ANP
Tweede-Kamervoorzitter Dick Dolman lik op stuk gegeven.
Dolman had gezegd dat de berichtgeving van het ANP ervoor
zorgt dat de mensen er niet meer wijs uit kunnen worden. Hij
vindt dat het ANP dagelijks een samenvatting van al het nieuws
van het Binnenhof moet geven.
„Met alle respect voor het meedenken van Dolman moet het mij
toch van het hart dat hij onze positie overschat", aldus Lichten
veldt in zijn nieuwjaarsrede. Het ANP komt volgens hem alleen
al mankracht te kort om zo'n taak naar behoren te kunnen ver
vullen.
Dolman opperde onlangs ook het idee de berichtgeving over het
dagelijks reilen en zeilen van de Tweede Kamer aan het ANP
over te laten, zodat de andere media zich meer op de achter
gronden kunnen concentreren. Zo'n regeling lijkt niet in het be
lang van de kranten, zo stelt de hoofdredacteur.
Lichtenveldt vindt dat Dolman van de plenaire vergadering
weer een échte vergadering moet maken, de discussies in eerste
en tweede termijn dicht op elkaar moet laten houden, ook na
elven 's avonds door moet laten vergaderen en de stemmingen
direct na afloop van het debat moet laten houden. „Dan wordt
het voor de journalisten wat makkelijker de samenhang in de
berichtgeving te scheppen".
Ongebruikelijke straf
Twee Brazilianen uit de stad Sao Sebastiao do Cai, die verdacht waren van roof en moord, werden
gisteren met een touw aan de achterbumper van een politieauto gebonden en door de straten van
de stad gevoerd. Brazilë is als gevolg van de verslechterende economische omstandigheden de
laatste maanden het toneel van een ongekende golf van misdadigheid. Door een voorbeeld te stel
len aan de bevolking proberen de autoriteiten de misdadigheid in te dammen.
Ondanks de verdubbeling van de broodprijs staan Tunesiërs in de rij voor een bakkerswinkel.
TUNIS Militairen en
politie hebben gistermid
dag in Tunesië's hoofdstad
Tunis het vuur geopend
toen een menigte een van
de grote waren huizen in
Tunis in brand probeerde
te steken. Minstens drie
personen raakten gewond.
Nadat het centrum van de
stad opnieuw door tanks,
vanuit de lucht gesteund
door helikopters was afge
grendeld, werd het weer
rustiger.
Officiële cijfers zijn niet voor
handen, maar diverse bronnen
melden dat sinds het broodop
roer op 29 december begon, er
zeker zestig doden zijn geval
len.
De geruchten dat de betogin
gen zijn aangesticht door aan
hangers van de Libische kolo
nel Khadaffy, blijven bestaan
(er wonen circa zesduizend
Tunesiërs in Libië) maar Kha
daffy zelf zei gisteren dat het
de Verenigde Staten zijn, di
Tunesië willen vernietigen.
NCRV-correspondent Marl
Blaisse is gistermiddag in Tu
nis, samen met een team vai
de Westduitse televisie door d
politie opgepakt. Beeld- en gt
luidsbanden werden in besla j
genomen, waarna de journalis 1
ten werden vrijgelaten.
Het is in Tunesië niet toege
staan radio- of tv-reportages t
maken zonder toestemming
van het ministerie van infor
matie of van buitenlandse za,
WAGENINGEN Meer dan
de helft van de zware rokers
zou eigenlijk willen stoppen
met het gebruik van nicotine.
En dan niet in groepsverband
of onder begeleiding, maar op
eigen houtje.
Dit concluderen Judith van
Eijnatten en Jolanda Staar-
man, verbonden aan de Lan-
bouwhogeschool in Wagenin-
gen, in een vergelijke literera-
tuurstudie die ze hebben gepu
bliceerd onder de titel „Stop
pen met roken kan, als u dat
wilt". Volgens de onderzoe
kers rookt in Nederland 41
van de mannen en 33 van
de vrouwen. Individuele po
gingen om te stoppen blijken
volgens hen het meeste succes
op te leveren. Uit Amerikaans
onderzoek is naar voren geko
men dat 95 van de ex-roi
kers op eigen houtje en Zondek
een of andere formele stopl
therapie het gebruik van tal.
bak heeft afgeleerd. Vooj
vrouwen blijkt zwangerschap
een werkzaam motief om mei
roken te stoppen en zich ven
volgens ook blijvend te ontj
houden van tabaksgebruik.
Minister van buitenlandse zaken Hans van den Broek die dit
weekeinde zijn bezoek aan Indonesië afsluit, heeft vandaag een
ontmoeting met een man die strijdt tegen de doodseskaders in
Indonesië, Mulya Lubis. Deze doodseskaders zijn al maanden ac
tief en ruimen zakkenrollers en tasjesdieven uit de weg. Giste
ren had Lubis een gesprek met Nederlandse journalisten
JAKARTA Mulya Lu- „doodseskaders" een ein-
bis, de voorzitter van het de te maken aan de moor-
Instituut voor Rechtskun- den op kruimeldieven,
dige Bijstand (LBH) in Ja- hebben hem talloze drei-
karta, voelt zich voor de gementen, anonieme tele-
eerste maal, zoals hij zegt, foontjes en brieven opge-
.eenzaam en bang". Zijn leverd.
pogingen om door het aan
de kaak stellen van de
RUITENHEER
Eenzaam voelt hij zich omdat
het Instituut, dat zich bij zijn
pogingen om het lot van de
vroegere politieke gevangenen
te verbeteren gesteund wist
door brede lagen van de be
volking, thans geen sympa
thiebetuigingen ontvangt. De
mensen zijn enerzijds passief
en angstig, anderzijds juichen
zij het uit de weg ruimen van
inbrekers, zakkenrollers en
tasjesdieven toe. De kleine
misdaad ondervinden zij aan
den lijve, de grote corruptie
die het land jaarlijks vele hon
derden miljoenen kost speelt
zich af op een voor hen on
werkelijk hoog niveau.
Andere mensenrechtenactivis
ten maken melding van inti
midatiemethoden als het zen
den van een afgehakt hoofd
naar een journalist die over de
doodseskaders schreef, van lij
ken die in Oost-Java dagelijks
langs de weg of in de rivier
worden gevonden, op de cam
pus van de universiteit van
Soerabaja worden achtergela
ten, en van de vrouw van een
advocaat die door een onbe
kende met een mes in de hals
werd geprikt waarschuwing
dat haar keel ook kon worden
afgesneden.
Lubis, die Nederlandse journa
listen ontvangt in het kantoor
van de door de NOVIB en an
dere Westerse organisaties ge
steunde LBH, is bijzonder blij
met het gesprek dat hij mor
gen met minister Van den
Broek zal hebben. „Als wij
geen internationale steun krij
gen, van de Nederlandse rege
ring, van instellingen als Am
nesty International en de In
ternationale Commissie van
Juristen en andere niet-gou-
vernementele organisaties,
kunnen wij gemakkelijker uit
de weg worden geruimd. Zon-
Doodvonnissen
Indonesië kent de doodstraf
voor moord doodslag met
voorbedachten raden en
voor ondermijning van de vei
ligheid van de Staat. Maar de
laatste jaren zijn, aldus Lubis,
zeer weinig doodvonnissen uit
gesproken en voltrokken. Ook
economische delicten kunnen
als ondermijning van de
staatsveiligheid worden be
schouwd, maar voorzover Lu
bis bekend, is er nog nooit ie
mand ter dood veroordeeld
wegens corruptie. (Enkele da
gen voordat minister Van den
Broek Lubis zou ontvangen
maakte het bureau van de
openbare aanklager in Jakarta
bekend dat alleen al het aantal
in 1983 aan het licht gekomen
gevallen van corruptie de staat
320 miljoen gulden had gekost,
tweemaal zoveel als Nederland
Indonesië jaarlijks aan onwik-
kelingshulp verleent).
Het Instituut voor Rechtskun
dige Bijstand heeft afschriften
ontvangen van veel brieven
uit alle delen van de wereld
aan president Soeharto en de
bevelhebber van de strijd
krachten, generaal Benny
Moerdani, om een eind te ma
ken aan de moorden. De Ne
derlandse regering heeft de
Indonesische ambassadeur in
Den Haag op het matje geroe
pen, een nota in Jakarta laten
overhandigen, in het openbaar
zijn zorg uitgesproken, maar,
aldus Lubis, „ik geloof niet dat
de autoriteiten er aandacht
aan schenken". Tot nu toe is
er in Indonesië nog niemand
wegens deelname aan de wat
eufemistisch wordt genoemd
„buitengerechtelijke execu
ties" gearresteerd of in staat
van beschuldiging gesteld, laat
staan veroordeeld.
Andere mensenrechtenactivis
ten vinden het jammer dat mi
nister Van den Broek het op
treden van de doodseskaders
wel heeft besproken met zijn
collega, Mochtar Kusumaat-
madja, maar niet met presi
dent Soeharto.
„Minister Mochtar", zo zeggen
zij, „kan zelf Soeharto niet
zeggen dat het moorden moet
ophouden. Hij hoopt op steun
van Van den Broek, omdat
Ex-Nederlander Princen
schrijft Soeharto
JAKARTA De oud-Neder
lander Poncke Princen heeff-
als voorzitter van het Indone
sische Instituut voor de Verdek
diging van de Mensenrechtenl
president Soeharto gevraagór
een eind te maken aan het opr
treden van de doodseskaders^
die de laatste maanden naaf
schatting 3000 mensen hebben-
vermoord. Princen, die in dei-
jaren veertig als dienstplichtig
soldaat naar Indië ging, overs
liep naar de nationalisten, lici
van het Indonesisch pariemem
is geweest en meermalen gej-.
vangen heeft gezeten, heef
nog geen antwoord gekreget
op zijn brief.
Soeharto de enige is die ër een:
eind aan kan maken". Zij zijn
dankbaar voor wat zij be
schouwen als het „erg" open
hartige, ondubbelzinnige" op
treden van minister Van denh
Broek, maar realiseren zich!
ook dat het voor de Neder
landse regering eenvoudig on
mogelijk is om te doen alsof en?
niets aan de hand is. Zij kun- -
nen niet meer doen dan hopen r
dat het iets zal uithalen.
Lubis zou graag zien dat Ne-^
derland het optreden va
doodseskaders aan de ordek
stelt bij de besprekingen over 15
de ontwikkeiingssamenwer-i
king. „De mensen weten"
dus Lubis, „dat de moorden i:
worden gepleegd door man
schappen van de eenheden 1
speciale troepen. De vroegere,
minister van voorlichting, Ali
Murtopo, heeft met ..zoveel
woorden gezegd dat achter dit
optreden het leger staat".
