„Rijnlands bedrijfsleven
licht optimistisch gestemd
Persoonlijke ontplooiing staat
voorop bij „Het Leids
Medisch Technische Dienst TNO definitief naar Leiden
VOORZITTER KAMER VAN KOOPHANDEL IN NIEUWJAARSREDE:
imHHl
LEIDEN
CeidóaQowumt
DONDERDAG 5 JANUARI 1984 PAGINA 3
Snelheids
controle op de
Lammenschansweg
LEIDEN Bij een radar
snelheidscontrole op de
Lammenschansweg wer
den gistermiddag 34 pro
cessen verbaal uitgedeeld
wegens te hard rijden.
In een uur tijd werden 437
auto's gecontroleerd. Ne
gen van hen reden harder
dan 80 km/u. Eén automo
bilist werd betrapt toen hij
met een snelheid van 102
km/u over de weg reed.
LEIDEN De Medisch Technische
Dienst (MTD) van het TNO zal definitief
niet in Emmen maar in Leiden worden
gevestigd. Deze dienst die werd opgericht
nadat het Medisch-Fysisch Instituut (MFI)
in Utrecht was opgeheven, biedt in eerste
aanzet werk aan 20 mensen en verleent
medisch-technologische steun aan orga
nen en instellingen op het gebied van de
gezondheidszorg. Die steun bestaat uit
keuring van, controle op en advisering
over het therapeutisch gebruik van appa
ratuur. Wanneer de MTD precies naar
Leiden komt, is niet bekend.
Voorwaarde voor de levensvatbaarheid
van dit werk is dat de dienst is gevestigd
in de Randstad en „geografisch en organi
satorisch zodanig is ingebed dat toeleve
ring van kennis en administratieve en
technische ondersteuning op velerlei ge
bieden verzekerd zijn". Dat antwoordt mi
nister Brinkman namens zijn ambtgenoot
Deetman (Onderwijs en Wetenschappen)
op vragen van de noordelijke kamerleden
Evenhuis (VVD), Hermsen (CD), Knol en
Wallage (beiden PvdA) over de kwestie
dat die dienst toch eigenlijk naar Emmen
zou moeten.
De kamerleden koesterden die opvatting,
omdat Deetman aanvankelijk Emmen als
vestigingplaats had genoemd voor een
Onderwijsplanbureau. Een woordvoerder
van TNO zei vanochtend dat er nooit
sprake van is geweest dat de MTD naar
Emmen zou gaan. „Deze dienst moet in
Leiden worden gevestigd, vooral omdat er
nauw moet worden samengewerkt met
het Academisch Ziekenhuis."
De bewindsman moest dat terugdraaien,
omdat hij besloot om het onderwijsplan
bureau niet op te richten. Daarom vonden
de Kamerleden dat Deetman zich sterk
zou moeten maken voor mogelijke com
pensatie en de MTD zou daartoe een kans
bieden. Deetman vindt dat hij niet ver
plicht is te zorgen voor alternatieve werk
gelegenheid nu hij heeft besloten om het
planbureau niet op te richten, want het
planbureau was volgens hem geen be
staande rijksdienst.
ME-er gewond
LEIDEN Een agent van de
Leidse politie is gisteren ge
wond geraakt in Capelle aan
de IJssel toen hij in het ME-
uniform assisteerde bij de ont
ruiming van een aantal wo
ningen. De agent kreeg een
klap op zijn hoofd en werd
met een ijzeren staaf tegen de
benen geslagen. De 21-jarige
agent heeft er knieletsel aan
over gehouden. De man maak
te deel uit van een groep van
tien Leidse agenten die ter as
sistentie aanwezig was. Onder
hen bevond zich ook een hond
met begeleider. Het dier kwam
met vijf breuken in zijn poot
uit de ongelijke strijd.
in d
n he
LEIDEN Het gaat wat
beter met het bedrijfsle-
ritie! ven in Rijnland. Aan een
trikt aantal negatieve ontwik-
ïocrs kelingen schijnt een einde
voo te zijn gekomen al dienen
ci| de gunstige resultaten zich
vooralsnog voorzichtig „op
kousevoeten" aan. Over
de gehele linie zijn de
1 verwachtingen in het be-
°P j drijfsleven in de Leidse
regio, zeker in vergelij-
uking met voorgaande ja-
8 ren, aanzienlijk optimisti-
e 011 scher. Dit zei de voorzitter
van de Kamer van Koop-
handel en Fabrieken voor
I Rijnland, de heer A. Ko-
ningveld, vanmiddag in
zijn nieuwjaarsrede. 18
Procent van de bedrijven
in Rijnland denkt dit jaar
met verlies af te sluiten
in 1982 lag dit percen-
gtage nog op 26. De inves-
<j teringen zullen dit jaar
Zi toenemen.
blij
et p« De Kamers van Koophandel
hebben ook in het afgelopen
r oq jaar een enquete gehouden on-
ingej der het bedrijfsleven en uit die
enquete blijkt dat evenals in
1982 de totale Rijnlandse om-
iet het afgelopen jaar met 2
I procent groeide. Dat is 1 pro
lcent meer dan het landelijk
gemiddelde. De export vanuit
Rijnland daalde zowel ten op
zichte van Nederland als in
vergelijking met 1982. Groeide
de Rijnlandse export in 1982
nog met 7 procent, vorig jaar
werd slechts 1 procent groei
geboekt. Landelijk lag dit cij
fer op 3 procent. Over de hele
linie vertonen de winsten van
het bedrijfsleven in Nederland
en in Rijnland een licht her
stel, maar nog altijd heeft één
op de vijf Rijnlandse bedrijven
1983 met verlies afgesloten.
Vooral bij bedrijven met min
der dan vijftig werknemers
verslechterde de rendement
spositie. De helft van de Rijn
landse bedrijven acht het be
haalde rendement onvoldoen
de.
W erkgelegenheid
„Gelukkig steekt de investe
ringsactiviteit in Rijnland wél
gunstig af tegen het landelijk
gemiddelde", aldus de voorzit
ter. In 1982 investeerde 36 pro
cent en vorig jaar lag dat per
centage op 40. „Opmerkelijk is
de groei van het investerings
volume met 25 procent bij de
grote Rijnlandse ondernemin
gen". De werkgelegenheid is
landelijk in 1983 minder sterk
afgenomen dan in 1982 maar
Rijnland, dat in 1982 op dit
punt gunstiger scoorde dan het
landelijk gemiddelde, blijkt nu
met een daling van 2 procent
gelijk te zijn aan de rest van
Nederland. De werkgelegen
heid bij de kleine bedrijven
bleef op hetzelfde niveau.
In de land- en tuinbouw na
men de investeringen met 20
procent af en de export met 2
procent. 22 Procent van de be
drijven in deze sector leed ver
leis. In de visserij liep de om
zet met 2 procent" terug en
ruim een derde van de bedrij
ven in deze sector verwacht
ook dit jaar met verlies af te
sluiten. Ook in de voedings-
en genotsmiddelenindustrie
ging het minder. De export
groeide minder, de investerin
gen daalden met 25 procent en
bijna 60 procent acht het ren
dement onvoldoende. Toch
denkt maar 6 procent dit jaar
met verlies af te sluiten (in
1982 14 procent). In de bouw-
materialenindustrie daalde de
omzet met 4 procent (was 7
procent) en de kritieke situatie
in de bouwnijverheid ver
slechterde nog verder. De om
zet van de papier- en grafische
industrie steeg met 2 procent
en de export van de kleinere
bedrijven steeg met 22 pro
cent. 1983 was voor de metaal
een slecht jaar (omzet 2 pro
cent omlaag en de export 11).
Met de groothandel gaat het
betér en ook de omzet in de
detailhandel steeg (3 procent
tegen landelijk 1 procent).
Slechts 8 procent van onder
nemers in de horeca verwacht
een toename van de omzet in
1984.
In 1983 werd door de geënque-
teerde ondernemers bijna 700
maal melding gemaakt van
knelpunten wat betreft be
drijfsruimte, bereikbaarheid,
personeel, ruimtelijke orde
ning, milieu en vergunningen.
Koningsveld schat het totaal
aantal ondernemingen dat op
deze punten problemen heeft
op enige duizenden.
In dit kader ging hij ook in op
de verkeerssituatie rond de
Stationsweg en het conflict dat
daarover is ontstaan tussen de
betrokken ondernemers en het
A. Koningsveld, de voorzitter van de Kamer van Koop
handel en fabrieken voor Rijnland.
gemeentebestuur. „Hoelang
houdt een stadshart zijn aan
trekkingskracht als het zich
hooghartig afsluit en zijn as
tussen binnenstad en station
verwaarloost
Stootje
Voorzitter Koningsveld be
toogde vanmiddag dat een
verdere versterking van de
marktsector „onontbeerlijk" is:
„Het Nederlandse bedrijfsle
ven heeft een nijpend tekort
aan eigen vermogen. Ook met
aanhoudende verbeterende re
sultaten zal het Nederlandse
bedrijfsleven nog jaren de po
litieke wind in de zeilen moe
ten houden, wil het structureel
weer tegen een stootje kun-
Hij wees op een aantal wette
lijke veranderingen die op 1
januari van kracht zijn gewor
den. De nieuwe wet geeft
nauwkeurig aan hoe onderne
mingen hun jaarstukken moe
ten opstellen. Deze wet houdt
tevens in dat bijna alle onder
nemingen „ook de kleinste
B.V.'s" in ieder geval een
verkorte balans moeten publi
ceren. Koningsveld beteurt
deze wet. „Bij veel onderne
mers wordt met verontrusting
tegen de nieuwe verplichtin
gen aangekeken", merkte hij
op.
De voorzitter zei over de pro
blemen van startende onder
nemers: „Als er één onder
werp is, waarbij je door de bo
men het bos nauwelijks meer
ziet dan is het wel de voorlich
ting en begeleiding aan dege
nen, die een eigen onderne
ming willen opzetten".
Hij ging ook in op het geharre
war rond de meubelboulevard.
Volgens Koningsveld is vesti
ging van de meubelboulevard
in de Haagse regio onaan
vaardbaar. Dat zou voor Rijn
land zeer negatief zijn. „Nog
meer bestedingen in de meu
belbranche zullen buiten Rijn
land plaatsvinden".
Over de regio Alphen zei hij
dat de Kamer een structuuron
derzoek voorbereid. Dat on
derzoek moet een beeld van de
economische situatie van de
regio Alphen.
Koningsveld hekelde de amb-
tenarenacties van eind vorig
jaar toen hij onder meer sprak
over „brandweermannen, die
hun dure spullen en schuim
misbruikten".
AMATEURTONEELGROEP WEERT DE ONDERBROEKENLOL
Willem de Zwijgerlaan weer geheel berijdbaar
Sedert enkele weken is de Willem de Zwijgerlaan weer over vier
banen berijdbaar. Dit is mogelijk geworden nu de Kooitunnel, al
leen voor fietsers en voetgangers, bijna voor gebruik gereed is.
De verwachting is dat de tunnel eind van deze maand kan wor
den geopend. Voor die tijd zal kunstenares Trees Klein de tunnel
een passende aankleding geven waarmee men hoopt te bewerk
stelligen, dat de jeugd haar kladderwerk op de tunnelmuren ach
terwege zal laten. Met de aanleg van de tunnel is men zo'n twee
jaar bezig geweest. De werkzaamheden bezorgden het verkeer,
dat slechts van twee banen gebruik kon maken, vo©ral in de
spits lichte overlast. Het werk rondom de Kooitunnel heeft in het
totaal bijna tweeëneenhalf miljoen gulden gekost.
Aniba
In Aniba's muziekkamer treedt morgenavond de Deen
se groep Folkstow op. De uit vijf leden bestaande
groep speelt vrolijke dansmuziek uit Scandinavië.
Daarbij spelen de violen de boventoon hoewel andere
instrumenten als bas, accordeon, mandoline, gitaar en
bouzouki zich ook niet onbetuigd laten. Het optreden
begint om negen uur. De agenda van de Leidse folk-
club Horus ziet er verder als volgt uit: 14 januari Sone-
rien Du in de Waag; 3 februari Kees Ouwejans en mak
kers in Aniba; 9 februari drie heren in de Waag en 17
januari Gill Burns in Aniba.
Cursussen
De afdeling sociaal cultureel werk heeft een aantal cursus
sen op het programma staan voor personen zonder betaald
werk. Het gaat om Nederlands, Engels, Frans, Duits,
Spaans, en electronica, EHBO, fotografie, gitaar, potten
bakken, spinnen, weven, tekenen en schilderen. De cur
sussen zijn gratis en inschrijven kan schriftelijk via folders
die op het stadhuis, in de bibliotheken en in de club- een
buurthuizen verkrijgbaar zijn. Het aantal deelnemers is be
perkt. Nadere inlichtingen zijn verkrijgbaar bij de afdeling
sociaal cultureel werk van de gemeente, telefoonnummer
254183.
Carnaval
Carnavalsvereniging De Hutspotten viert zaterdag
avond het traditionele Nieuwjaarsbal in het Antonius
Clubhuis aan de Lange Mare 41. De vereniging viert
dit jaar het 11-jarig bestaan. Op het programma staan
optredens van Super Trion, het Loosdrecht Kwartet en
de Climax Jazz Band. Het feest begint om acht uur
met een receptie. Om tien uur wordt de Jaarorde uitge
reikt. De toegangprijs bedraagt vijftien gulden, leden
van de vereniging betalen vijf gulden.
Pijpenkabinet
In het Pijpenkabinet aan de Oude Vest 159a wordt zater
dag een dia-lezing gehouden door Don Duco, de conserva
tor van het kabinet. Aan de hand van een serie dia's geeft
hij een beeld van de geschiedenis van de kleipijp. Veel
aandacht wordt besteed aan de Nederlandse historie van
de kleipijp, die begon rond 1600. De lezing begint om half
drie.
Schlepp
Van veel liederen van Schubert, Schumann, Van Beet
hoven, Chopin en Mendelssohn zijn door Franz Liszt
schitterende piano-transcripties gemaakt. De pianist
Vaughan Schlepp voert deze pianowerken woensdag
avond 11 januari uit in de Kapelzaal van het K&O ge
bouw aan de Oude Vest 45. Toegangskaarten, van zes
en viereneenhalve gulden, zijn verkrijgbaar bij K&O,
telefoon 141141. Het concert begint om kwart over acht.
Repelsteel
Repelsteel aan de Breestraat 19 heeft een twee alternatieve
kookcursussen op het programma staan. De cursussen be
ginnen respectievelijk op donderdag 26 januari en zaterdag
28 januari. Aanmelden kan telefonisch: 132214 of 121296.
Volkshuis
In het Volkshuis (Apothekersdijk 33) is nog plaats bij
de cursus pottenbakken die elke dinsdagmiddag van
half twee tot half vier wordt gehouden. Er wordt ge
werkt met handvormen en met de draaischijf terwijl
ook het glazuren aan de orde komt. De kosten bedra
gen 35 gulden voor 10 lessen (exclusief materiaal).
Ook op de cursus Frans zijn nog enkele plaatsen vrij.
Deze wordt iedere maandagmiddag van twee tot drie
uur gegeven. Kosten ook hier 35 gulden voor 10 lessen.
Op 31 januari begint een korte cursus batikken en stof-
verven. De cursus omvat tien lessen en heeft elke dins
dagmiddag plaats van half twee tot half vier. De kos
ten bedragen 100 gulden inclusief materiaal. Inlichtin
gen over alle cursussen via tel. 149180.
Leiden gaat zich verkopen op Noorse offshore-beurs
LEIDEN Samen met Den Haag en
Zoetermeer gaat Leiden in augustus
naar het Noorse Stavanger om daar op
een vakbeurs uit de doeken te doen
waarom Zuid-Holland-West een goede
keus is voor het vestigen van offshore-
industrie.
De gemeente Leiden hoopt op dit soort
beurzen de aantrekkelijkheid van de
vestiging van kantoren in Leiden aan
te tonen. Door het leggen van contac
ten zouden bijvoorbeeld dè te bouwen
kantoren op het Schuttersveld aan de
man moeten worden gebracht. In een
Haagse gemeenteraadscommissie zijn
gisteren al vraagtekens gezet bij de ge
plande deelname aan de beurs in Sta
vanger. Het PvdA-raadslid Kapel
vroeg zich af of het nu zo verstandig is
om uitgerekend naar een offshore-
beurs te gaan. „Dat heeft alles te ma
ken met het al dan niet aanleggen van
een vierde Scheveningse haven. Als
deze al wordt aangelegd, dan zullen we
daar toch nog een aantal jaren op moe
ten wachten", aldus Kapel, die daarom
deelname aan een offshore-beurs wei
nig zinvol vindt. Bovendien zou, zo
blijkt de laatste tijd, de combinatie van
Scneveningen en offshore niet op al te
veel succes mogen rekenen.
Kettingbotsing op Hoge Rijndijk
LEIDEN Vijf auto's waren gisteravond be
trokken bij een kettingbotsing op de Hoge Rijn
dijk ter hoogte van de stoplichten bij de Meer
burgerkade. Bij het ongeluk, dat om 18.40 uur
plaats had, vielen geen gewonden. De materiële
schade was groot.
De aanrijding ontstond nadat drie auto's voor
het verkeerslicht waren gestopt. Een vierde au
tomobilist,'een 27-jarige man uit Alphen aan
den Rijn, reed achterop de laatste wagen waar
door de drie auto's in elkaar schoven. Een vijf
de wagen, bestuurd door een 34-jarige vrouw
uit Zoeterwoude, zag de stilstaande auto's te
laat en maakte de chaos compleet.
Lach stukken. Dat doen al die
andere amateurgezelschappen
al. We hoeven heus niet al
leen van die zware toneel
stukken. We spelen gewoon
waar wè zin in hebben, maar
wel met inhoud en een beetje
niveau. We zullen heus wel
eens een klucht doen, maar
dan niet met van die onder-
broekenlol. We willen ook per
se stukken spelen voor een
kleine bezetting van hooguit
zes mensen. Zo kan elk indi
vidu zich beter ontplooien en
kan de regisseur er ook meer
uithalen. We willen verder
meer discussie over de stuk
ken. Gezamenlijk stellen we
zo de karakters vast en hoe
het decor eruit moet komen te
zien. We willen ook geen ko
lossale decors, met allerlei
deuren en ramen. We willen
een sober, maar doelmatig de
cor, waarbij de belichting het
belangrijkste onderdeel is.
Het decor is ondergeschikt
aan het toneelspel. We hopen
op die manier een beweeglij-
op de boekenlijst staat", aldus
Derogee, die de regie voor
zijn rekening neemt.
Ronald Derogee, Sheila Le
ver, Et Meyvogel en Els We-
nink vonden dat ze artistiek
geremd werden bij het grote
en daardoor wellicht wat log
ge Toverlei. Daarbij kwam
dat ze, vanwege het rouleer
systeem dat Toverlei hanteert,
waarschijnlijk een jaar niet
aan de produkties mee zouden
kunnen doen. „Alles werd te
veel van boven af bepaald bij
Toverlei. Een bestuur dat
niets van toneelstukken af
weet, zegt wat er gespeeld
gaat worden en ook de regie
liet de laatste tijd te wensen
over. Er zijn te veel personen
bij een stuk betrokken. Tot
een karakter goed uitdiepen
kwam het veelal niet", aldus
het viertal.
Vooral Ronald en Sheila, die
in de vele jaren dat zij bij To
verlei speelden veelal de
hoofdrollen vertolkten, von
den dat ze zich niet voldoende
konden ontplooien. Ook de
toneelstukkeuze viel vaak
niet in de smaak. „Regisseren
leek mij bijzonder boeiend,
maar zoiets doe je niet zo
maar, dus volgde ik een regie-
cursus in Amsterdam. Een ge
degen cursus. Toen ik die vol
tooid had, wilde ik wel eens
wat proberen bij Toverlei,
maar die kans kreeg ik niet.
Ach, wellicht durfden ze het
niet aan, maar ik vond dat ik
mijn creatieve ei niet vol
doende kwijt kon", aldus Ro
nald Derogee, die als be
stuurslid jarenlang als manus
je van alles alle technische as
pecten zoals het licht, decors,
geluid enz, verzorgde bij het
amateurtoneelgezelschap. Na
het debuut in de Kapelzaal
van K&O op 13 januari treedt
Het Leids Theater op 1 febua-
ri op in het LAK-theater aan
de Cleveringaplaats in Lei
den.
SYLVIA VAN LEEUWEN
LEIDEN Er is een nieuw
amateurtoneelgezelschap in
Leiden. Dit "Het Leids Thea
ter' debuteert 13 januari in de
Kapelzaal van K&O aan de
Oude Vest 45. Dan zullen de
twee eenacters „The Zoo Sto
ry" van Edward Albee en „De
vingers van de macht" van
Kees Holierhoek worden op
gevoerd. Het nieuwe toneel
gezelschap bestaat uit vier
personen. Allen zijn ze jaren
lang actief geweest bij de to
neelvereniging Toverlei, maar
onlangs besloten ze voor zich
zelf te beginnen. Weer toneel
maar nu heel anders. Na veel
gedebatteer over opzet, idea
len en stijl, werd er naar de
notaris gestapt en was de ver
eniging Het Leids Theater
een feit. De groep oefent één
keer in de week in Katwijk,
maar het Leids Theater zou
graag in Leiden een oefen
ruimte vinden. „De repertoi
re-keuze ligt bij ons niet zo
vast, maar we willen niet
meer van die Theater-van-de-
Het nieuwe gezelschap.
ke vereniging te blijven, want
alleen dan ben je in ontwik
keling", aldus Sheila Lever,
één van de speelsters.
Scholen
Om meer interesse voor het
toneelspel te kweken, geeft
Het Leids Theater ook voor
stellingen op scholen. „We
willen dat men een beetje af
raakt van het cliché-idee over
toneel. We kunnen iets spelen
dat goed in het programma
van bijvoorbeeld maatschap
pijleer past. Dat is ook nu het
geval met „Vingers van de
macht" van Holierhoek. Dat
stuk gaat over macht. De een
akter van Edward Albee „The
Zoo Story" gaat meer over de
contactstoornis tussen mensen
en over geluk en schijngeluk.
Na afloop van zo'n voorstel
ling kan dan nog met ons
over het stuk gediscussieerd
worden. Wellicht gaan we
ook nog eens iets spelen dat
