KTïï?l TAFEL I Onschriftuurlijk en kerkontbindend denken komt op in hervormde kerk kerk wereld £gidóe6oma/nt „Revolutie in Suriname moet wetenschappelijker worden aangepakt" HP 11 status d0£NE Mi lezers j VOORZITTER GEREFORMEERDE BOND: Paus vraagt opnieuw vrijlating van acht ontvoerde Italianen RAAD VAN KERKEN WIL POSITIE VROUWEN IN KERKEN VERSTERKEN Vuur uit de sloffen DE TIJD ACHTERGROND DONDERDAG 5 JANUARI 1984 PAGINA! Dat enkele hoofdbestuursle den van de Gereformeerde Bond (de rechtervleugel van de Nederlandse hervormde kerk) zijn toegetreden tot de raad van deputaten, respectie velijk de werkgroep „Kernen van belijden" van „Samen op weg" betekent niet, dat er principiële bereidheid tot „Sa men op weg" bij de bond is ontstaan. Het proces van her eniging van de hervormde kerk en de gereformeerde kerken in Nederland dreigt uit te lopen op een eenheid „die geheel verstoken is van een gemeenschappelijk bui gen voor de Heilige Schrift". Deze eenheid dreigt de kerk nog meer op de weg te drijven van „een geheel modieuze theologie, met haar grote schade voor de gemeenten en eeuwige schade aan zielen van mensen". Dit perspectief schetste bonds voorzitter ds. L. J. Geluk (Woerden) gisteren in Zeist op de predikantenvergadering van de bond. Naar zijn me ning wordt de bond steeds meer in een isolement ge dwongen, wat de „hervormd- -gereformeerden" niet bege- Anderzijds maakt ds. Geluk zich zorgen over een toene mende verstrakking en ver- wettelijking in eigen kring. Hierdoor dreigen alleen „we tjes van mensen" over te blij ven. „De Heere Jezus Chris tus heeft van niemand zoveel weerstand en haat ondervon den als van de wetsgetrou- wen, die er geen vermoeden van hebben, dat een mens al leen leven kan van genade. Met hoeveel verkilling van de liefde en verdachtmaking gaat dit gepaard", aldus ds. Geluk. Hij voegde hieraan toe, dat deze opmerking hem wel weer enige boze brieven zal opleveren. De gereformeerden in de her vormde kerk komen in hun vasthouden aan de belijdenis sen steeds meer alleen te staan. Dit isolement geldt zo wel binnen de kerk als in de wijdere context van het pro testantisme, aldus ds. Geluk. Binnen de hervormde kerk dringt zijns inziens een on schriftuurlijk en kerkontbin dend denken op. Ds. Geluk noemde in dit ver band onder meer de toelating van de vrouw tot het ambt, de kernwapenbrief en de invoe ring van het liedboek. Ook hekelde hij het tijdelijk zwij gen van de synode over de hoge waarde van huwelijk en gezin, het wettig gezag en het toenemende geweld. Het hoofdbestuur van de bond heeft, daartoe uitgenodigd door het moderamen (dage lijks bestuur) van de her vormde kerk, besloten in commissies van „Samen op Weg" zitting te nemen, alleen om te weten waar het met onze kerk naar toe gaat, aldus dominee Geluk. Ook in eigen gelederen drei gen we het contact met de „ene heilige en apostolische kerk" te verliezen door wet op wet en gebod op gebod te stapelen. Er wordt langzamer gezongen dan in het verleden; de psalmen ritmisch zingen is ook nog kwalijker dan het al was. Er wordt gekrakeeld over welke editie van de Sta tenvertaling gebruikt moet worden en voor de kleinste meisjes worden hoofddoekjes verplicht gesteld als ze naar de kerk gaan. Dit alles kan volgens ds. Geluk ertoe lei den, dat ook de hervormd-ge reformeerden zich buiten de kerk der eeuwen stellen. Paus Johannes Paulus II heeft gisteren, bij zijn eerste openbare audiëntie van het nieuwe jaar, een dringend be roep gedaan op de Italiaanse kidnapbendes om hun gijze laars vrij te laten. „Het nieu we jaar heeft van het oude vele smartelijke toestanden geërfd: een daarvan is de trieste plaag van de ontvoe ringen", aldus de paus. In Italië, zo meldt onze cor respondent, bevinden zich op het ogenblik acht personen in de macht van hun ontvoer ders, onder wie een Noordita- liaanse industrieel die een jaar geleden werd ontvoerd, maar over wie de familie nooit enig contact met de kid nappers heeft gehad, alsmede een Romeinse vleeshandelaar. Het was de paus gisteren vooral te doen om deze vlees- handelaar, Vincenzo Granieri, die op 24 mei van het vorig jaar verdween. „Zijn echtge note en kinderen wachten met onzegbare ongerustheid op zijn terugkeer naar huis", zei de paus. „Bij deze oproep aan de ontvoerders vertrouw ik er op, dat mijn woorden een gunstige weerklank zul len vinden in hun harten en hen zal bewegen tot een men selijk gebaar". Het is niet de eerste keer, dat de paus zich inzet voor de vrijlating van diegenen die in Italië zijn ontvoerd. Hij heeft dat al zo vaak gedaan, dat er zelfs van een traditie gespro ken kan worden. De familie leden van de gekidnapte per sonen schijnen meer vertrou wen te hebben in de tussen komst van de paus, dan in die van de Italiaanse justitie. Dat duidt al op de machteloosheid van de Italiaanse maatschap pij tegen het verschijnsel ont voeringen, onderhand uitge groeid tot een van de meest winstgevende vormen van criminaliteit. De regering blijft voorstellen lanceren om de justitie betere wapens te geven bij de bestrijding. Maar in de praktijk verandert er weinig. De familie van een andere ontvoerde fabrikant heeft de Italiaanse staat nu uitgedaagd een deel te betalen van de lo sprijs van tien miljoen gulden. Volgens de familie heeft de Italiaanse staat een grote ver antwoordelijkheid voor het voortduren van de ontvoerin gen. „Als de overheid niet bij machte is deze vorm van cri minaliteit te bestrijden, dan kan toch wel verwacht wor den, dat zij de getroffen fami lieleden te hulp komt met het betalen van het losgeld", al dus de familie. De Italiaanse overheid heeft op deze unieke oproep nog niet gereageerd. De sectie „De vrouw in Kerk en Samenleving" van de Raad van Kerken in Nederland zal over enkele weken de bij de raad aangesloten kerken de toetsingslijst voorleggen die ertoe moet bijdragen, dat er een einde komt aan de ondervertegenwoordi ging van vrouwen in kerkelijke organen en werkgroepen. Dat heeft de secretaris van de sectie, mevrouw A. C. Schilthuis, desgevraagd bevestigd. De toetsingslijst is in 1982 opgesteld door de toenmalige werkgroep „De vrouw in Kerk en Samen leving". Het besluit van de Raad van Kerken in hetzelfde jaar om van de toetsingslijst gebruik te maken, heeft volgens me vrouw Schilthuis resultaat gehad. Niet alleen is het aantal vrouwen in de diverse organen van de raad toegenomen, maar ook is de manier van denken over allerlei problemen, die tot dan toe sterk door mannen werd bepaald, veranderd, zo zegt zij. In de toetsingslijst ~staat onder meer, dat bij de benoeming van nieuwe leden van organen van de Raad van Kerken in de eerste plaats aan vrouwen moet worden gedacht. Verder wordt bepleit, dat elke sectie of werkgroep van de raad let op de vrouwelijke aspecten van de diverse vraagstukken. Zo zou moeten worden bevorderd, dat meer vrouwen vrij komen uit de tweederangspositie waarin zij zich bevinden. Wat de positie van vrouwen binnen geloofsgemeenschappen betreft, zou er naar gestreefd moeten worden, dat de taal waarin Godsbeeld en mensbeeld wordt weergegeven, zodanig is, dat vrouwen zich erin herkennen. De sectie „De vrouw in Kerk en Samen leving", die zich eind deze maand voor het eerst aan het mode- ramen van de raad zal presenteren, zal de toetsingslijst enigs zins aanpassen, omdat deze nu geheel is afgestemd op de Raad van Kerken. De gereformeerde synode ging in november al akkoord met de lijst. Zij pleitte toen voor meer vrouwen in de diverse organen van de gereformeerde kerken en gaf het mo deramen opdracht een pastoraal schrijven te doen uitgaan, waarin de toetsingslijst wordt aanbevolen. Politie actief op bedevaart in Slowakije Niet minder dan 25.000 men sen hebben vorige maand deelgenomen aan de in West- -Slowakije gehouden bede vaart naar Sastin, waar de ba siliek, toegewijd aan Maria Moeder van Smarten staat. Naar eerst nu in het westen bekend wordt heeft deelne ming aan de bedevaart gevol gen gehad voor de daaraan deelnemende jonge mensen. De geheime politie mengde zich onder de bedevaartgan gers en identificeerde ijverig vooral jonge deelnemers, die later werden verhoord. De „Moeder van Smarten" wordt als patrones van Slowa kije daar op haar feestdag, de vijftiende december, vereerd. De apostolisch administrator van het aartsbisdom Trnava, dr. Julius Gabris, leidde de plechtigheid en hield ook de preek. Op het politiebureau werd jongeren gevraagd wie de bedevaart had georgani seerd en wie hen had bewo gen mee te doen. Ook wilden de politie-ambtenaren weten wie er had gebeden en aan de eucharistieviering en andere godsdienstige plechtigheden had meegedaan. De jongeren kregen te horen, dat zij wat het onderwijs betreft niet aan vervolgopleidingen zouden kunnen deelnemen en ook een baan wel konden verge ten, als zij hierin zouden vol harden. De autoriteiten maken zich blijkbaar grote zorgen om de toenemende belangstelling voor bedevaarten. De „Moe der van Smarten" wordt al eeuwenlang vereerd in de ba siliek van Sastin, die van kunsthistorische betekenis is en het grootste orgel en de grootste klok van Midden-Eu ropa bevat. Toch is het ge bouw nergens te vinden in de talrijke plaatwerken over Slo wakije. De hele plaats Saskin is door de autoriteiten zelfs verdonkeremaand. Zij is na melijk onlangs omgedoopt i'n Skestraze, de naam van een onbetekenend dorpje aan de rand van Saskin. Gepocheerde schelvis met kerriebotersaus, wortels en aardappelen kwark met mandarijntjes Voor twee personen hebt u nodig: 500 g schelvis, zout, 1 lepel citroensap, 'A liter water, laurierblad; 15 g margarine, 15 g bloem, kerrie, 2Vz dl vis- kooknat, 10 g margarine; 500 g winterwortels, zout, suiker, ui, 10 g margarine, peterselie; 2 mandarijntjes, 4 lange vingers, 2 lepels limonade siroop, 150 g kwark, 1 dl melk, basterdsuiker. Maak de vis schoon, spoel hem af met koud water, strooi er zout over en drup pel er citroensap op. Leg de vis na tien minuten in het kokende water met zout en laurierblad. Houd het water circa twaalf minuten tegen de kook tot de vis gaar is, het visvlees ziet dan wit tot op de graat. Leg de vis voor zichtig (hij breekt gemakke lijk) met een schuimspaan in een warme schaal. Gebruik het vocht voor de saus. Smelt de margarine met een mespunt kerrie, roer er de bloem door en vervolgens in gedeelten het viskooknat. Laat de saus nog even koken en maak haar af met zout en kerrie. Roer van het vuur de tweede portie margarine door de saus en schenk haar over de vis. Kook de in gelijke, dunne stukken gesneden wortels gaar met zout en suiker in circa een kwartier. Fruit een gesnipperde ui in de marga rine, maak zè op smaak met zout, leg ze op de wortels in de schaal en strooi er fijnge knipte peterselie over. Meng halve partjes manda rijn met de gebroken biscuits en de limonadesiroop. Roer de melk door de kwark. Schep kwark en mandarijn tjes luchtig door elkaar. Gar neer met een paar achterge houden stukjes mandarijn en geef er apart de suiker hij. k JEANNE Het aantal commissievergaderingen in de Tweede Kame is het afgelopen jaar verdubbeld in vergelijking met hi voorafgaande jaar, zo heeft kamervoorzitter Dolman meege deeld. Die spectaculaire toename kan maar één oorzaak heb ben: er wordt weer echt politiek en bestuurlijk gewerkt i dit land. SlNDS de Kabinetten-Van Agt zijn opgevolgd door het K; binet-Lubbers gebeurt er weer wat aan het politieke en be stuurlijke front. De Tweede Kamer heeft daardoor ook mee werk te doen, waardoor de kamerleden zich vorig jaar twe maal zoveel het vuur uit de sloffen moesten, lopen als in c jaren daarvoor. ONDER het Kabinet-Lubbers blijkt er voor de Tweede Ka mer dus wel degelijk werk aan de winkel te zijn. Vaak j beweerd, dat gedurende de periode van ruim een jaar, di Lubbers nu aan het bewind is, de Kamer monddood was. Da zou zo zijn, omdat de CDA/VVD-meerderheid in de Kame zich voetstoots schikte in datgene wat Lubbers en de zijnel in het regeerakkoord en via de uitwerking daarvan vooi schreven. Maar de cijfers van Dolman tonen aan dat d Tweede Kamer twee maal zoveel als voorheen het belei doorspreekt. Er wordt weer echt politiek bedreven in d Tweede Kamer, er wordt echt weerwerk geleverd aan he Kabinet. De cijfers van Dolman logenstraffen derhalve de kritie van politiek-links, dat het Kabinet-Lubbers door de strikt naleving van het regeerakkoord de parlementaire democra tie lam zou leggen en geen enkele ruimte zou openlaten voo actuele politieke discussie. Het tegendeel blijkt nu uit de cij fers van Dolman. UlT die cijfers blijkt natuurlijk niet wat voor een effect di discussie heeft. Maar uit de politieke feiten van de afgelope maanden komt naar voren, dat de discussies in de Tweed Kamer invloed hebben op het beleid van het Kabinet-Lufc bers. Op hoofdpunten is het regeerakkoord niet bijgesteld e| terecht. Op ondergeschikte maar niettemin belangrijke orl derdelen zijn er wel degelijk aanpassingen aangebracht. Opklaringen DE BILT Na de regen die vandaag is gevallen en die sa menhing met een lagedrukge bied bij IJsland klaart het vanavond weer wat op. De wind neemt in kracht af, en daarbij daalt in de nacht van donderdag op vrijdag de tem peratuur tot om het vriespunt. Ook vrijdag overdag zijn er opklaringen, maar die kunnen worden afgewisseld door een De Haagse Post ondervraagt minister Van den Broek over wat Nederland en Europa kunnen doen naast de groot machten. „Ik besef zeer wel, dat bij andere landen vaak de gedachte opkomt: ach, Ne derland, ze hoeven niet echt iets te doen behalve uitslui tend verbaal een kritisch verhaal te houden". Een interview ook met gang maker Sital van de Suri naamse revolutie, die zich op Cuba bekwaamt in het dia- lectisch-materialistisch den ken. „Alles wat ik hier kan leren is meegenomen, want we beginnen in Suriname toch wel in de periode te ra ken om de zaken weten schappelijker aan te pakken. Wanneer we de pretentie hebben dat we in Suriname revolutionaire ontwikkelin gen willen brengen, dan zal de PALU moeten verdwij nen. Dat is de absolute voor waarde op dit moment". Elders een interview met de dissidente Lin Xiling die na 25 jaar gevangenschap China mocht verlaten. „De sociale controle is in China veel effi ciënter dan in Polen. Op dit vlak is zelfs de Sovjet-Unie blijkbaar minder hard dan China; daar laten Sacharov en andere dissidenten ten minste nog wel eens van zich horen". Aandacht ook voor een der de, cultureel net op de Ne derlandse televisie. Initiatief nemer Reinbert de Leeuw: „Het merkwaardige van het Nederlandse omroepsysteem is, dat het als enige ter we reld verhindert dat je een soort continuïteit in je cultu rele programmering brengt. Zoiets als wat in België ge beurt, waar een hele week elke avond een pianocon cours wordt uitgezonden, is hier onmogelijk". Het blad blikt vooruit op de films van 1984. verloren zoon te controle ren". Aandacht ook voor „Asse poes in het Gooi" ofwel de minderheden-zender Hilver sum 5. „Bij de NOS werkt zegge en schrijve één buiten lander als eindredacteur. Dat kunnen er in de toekomst best meer worden. Dat zal zich in journalistiek opzicht in de tweede generatie bui tenlanders moeten ontwikke len". Het blad heeft een vakantie- Sital in de Haagse Post: „Al les wat ik hier kan leren is meegenomen". Het omslagartikel van Else- viers Magazine staat in het teken van de oplevende eco nomie. Minister Van Aarden- ne: „1984 kan voor ons land het jaar van de keer ten goe de worden. Herstel is binnen bereik. We mogen het ons niet laten ontglippen". On derdirecteur Weitenberg van het Centraal Planbureau ech ter: „Somber zijn de vooruit zichten voor de vooral op de binnenlandse consumptie ge richte bedrijfstakken. De kortingen op salarissen en uitkeringen, als ook de be perkingen op de subsidies aan gezinnen, zullen in volle omvang doorwerken op de particuliere consumptie". Kritiek in het blad rond de opsporing van de Heineken- kidnappers. „Terwijl in Spanje kennissen en vage re laties werden uitgevlooid, lo geerde de hoofdverdachte in het ouderlijk huis onder de kerstboom. Geen man bij de Amsterdamse recherche die' ook maar op het idee kwam even het niet ongebruike lijke thuisfront van een In Vrij Nederland aandacht voor de beschuldiging dat het Algemeen Burgerlijk Pensi oenfonds de belastingwetge ving ontduikt door onrecht matig premies krachtens de Wet Investeringsrekening in de wacht te slepen. Een con clusie: „Deze nieuwe wet deugt niet. Want in de mazen ervan treft iedereen elkaar weer: pensioenfondsen, be leggingsinstellingen, gemeen ten, verenigingen en stichtin gen". Een ander artikel gaat over verliefdheid in de spreekka mer van psycho-therapeuten. „Op een fundament van aan dacht, meevoelendheid en, als het meezit, deskundig heid, groeit dikwijls bij de patiënt een gevoel dat de the rapeut onmisbaar is. En van onmisbaarheid naar verliefd heid is maar een kleine stap". Ook een grote reportage over demente bejaarden. „Nie mand mag tegen zijn of haar zin worden opgenomen. Een regel waarmee door de fami lie nogal eens de hand wordt gelicht. De grote smoes heet dan in de praktijk: een gezel lig tochtje in de auto dat ein digt op de stoep van het be jaardentehuis. Een beproefd middel is ook uithongeren: alle hulp terugtrekken en Van Aardenne in Elseviers Magazine: „Herstel is binnen bereik". dan legt de bejaarde het hoofd wel in de schoot. Elders wordt gesproken met wielrenner Jan Raas. „Echt waar: alleen een kleine reeks irritaties heeft geleid tot de breuk met Peter Post. Het is ook niet wat Post tegen jullie verteld heeft, dat ik uit ben op zijn macht. Want dan heb ik weer een teleurstelling voor Post. Ik wil, als ik stop met wielrennen, nooit ploeg leider worden". De Tijd heeft een exclusief interview met president As sad van Syrië. Hij laat zich niet direct uit over zijn stre ven naar eenwording met Li banon, maar zegt wel: „Het belangrijkste punt dat nu helder op tafel ligt, is dat van de Arabische identiteit van Libanon. Libanon en Syrië zijn één volk, één natie. We mogen dan opgedeeld zijn in twee staten, dat betekent niet dat we ook twee naties zijn. Ik houd zelfs staande, dat het gevoel van verwantschap tussen Syrië en Libanon die per ligt dan dat tussen de verschillende staten van Noord-Amerika". Aansluitend daarop gaat het omslagartikel (het begin te vens van een serie) over de Islam en 1984. „Houden de mbslims ons een spiegel voor, en zien we daarin het failliet van de westerse cultuur?" Een vraaggesprek ook met de feministe Renate Dorrestein die haar eerste roman heeft geschreven. „Natuurlijk wor den we in de maatschappij nog altijd terzijde geschoven, maar als je je daarop concen treert, schiet je zo snel in de slachtofferrol. Dan krijg je vrouwenhuis-gedrag, waarbij mensen in de zieligheid blij ven steken en daaraan hun identiteit ontlenen. Dat werkt verlammend". Met directeur Hein van Haaren van de Rotterdamse Academie voor Beeldende Kunsten wordt gepraat over de toekomst van het kunste naarschap. „Het is nodig dat op de academie zakelijk ge voel en inzicht worden bijge bracht. Dat hoort bij het vak van kleine ondernemer: je ei gen nering doen. De kunste naar moet zijn eigen produkt ontwikkelen en er een markt voor zoeken". De Groene Amsterdammer gaat de drempel van 1984 over met een themanummer over goed en kwaad. Willem Aantjes: „Wat de mensen mij verwijten, daar klopt niks van. Maar dat is niet zo rampzalig, want wat de men sen niet van mij weten, daar deugt helemaal niks van. Bo vendien vind ik nog een he leboel compensatie in alles Jan Raas in Vrij Nederland: „Ik wil nooit ploegleider worden". wat mij ten onrechte aan goed is toegerekend. Nou, dat maakt het leven dragelijk". Lof in het blad voor de gratis heroïne-verstrekking in Am sterdam. „B en W komt de verdienste toe dat ze de moed hebben opgebracht om een redelijk samenhangend plan te presenteren op het mo ment, dat de losse eindjes van jarenlang lapwerk en klun- gelbeleid bij tientallen treu rig teneer hangen". Op de roerige jaren zestig wordt teruggeblikt door de toenmalige studentenactiviste Wietske Miedema. „Ik heb de afloop van de Maagden huis-bezetting echt als een schok ervaren, waaruit maar blijkt dat je toch wel een beetje naïef was met al je goede bedoelingen om de we reld te hervormen. Tegen over je zat de macht. Je kon er tegenaan trappen wat je wou, maar die macht had al lerlei apparaten tot zijn be schikking, waar je gewoon niet tegenop kon". Het dubbelartikel gaat over de verlamming van de cul tuur in Chili. De televisie blijkt door de militaire dicta tuur als verdovend middel te worden gehanteerd. „Pino chet kan de intellectuelen en kunstenaars negeren, zolang hij terug kan vallen op deze massacultuur om de dromen van zijn volk te verdoven en binnen te dringen". enkele bui. Vrijdagmiddi wordt het rond 5 graden. I wind draait naar west neemt af tot matig en aai kust tot vrij krachtig. Van z terdag tot en met dinsdag blij het wisselvallig weer, met p rioden met regen, mogeli ook natte sneeuw, maa met wat opklaringe 's Nachts kan de temperatui dan vooral in het binnenlar onder nul komen, maar ov< dag blijft het rond 5 graden. Weerrapporten van vanmorgen 07 uur. iwb. 7 -1 Twente Vlisslngen Z.-Limburg onbew. 16 0 m 0 rrt Stockholm 3rieven graag kort en j uidelijk geschreven De edactie behoudt zich et recht voor ingezon- J en stukken te bekorten Herman Bode (4) Alles wat wij te lezen, te zi<j en te horen krijgen na de stil heidsacties, demonstraties d het staken ten koste van eigö werkgelegenheid vormt vol ons allen een aansporing o bij het begin van een nieul jaar goede voornemens te m ken. Eén van die voorrteméj bij mij is: hecht geen enkèl waarde aan de opruiende tè van vakbondsleiders, zoïJ Herman Bode. Wij laten ons'i gemakkelijk verleiden tot makzucht, terwijl wij allen gl roepen zijn om te arbeider Sommigen van ons minachtd' de arbeid die gedaan mót worden om ons dageliw brood te verwerven. Al datgi ne wat wij verwaarlozen ai ons echter worden ontnomë en aan anderen gegeven. Aa wat wij de laatste jaren teva® hebben verwaarloosd moet» wij nu meer aandacht besta den. Dan zullen we vanzw meer aan onze verplichting»! denken en minder aan meende rechten. P.A. v.d. Hulst, ZEVENHOVElf.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1984 | | pagina 2