roebelen in het Haagse Statenkwartier
Amsterdam buiten de grachten
Oude barometers gedocumenteerd
iografie
ichter
pus Dei
FLUITEN IS HET BEGIN VAN PORNO
DAG
TEGEN
PORNO
VRIJDAG 30 DECEMBER 1983 PAGINA 9
nieuwe romanschrijver
l de Rooy (een pseudo-
van een enigszins
(tend Hagenaar?), heeft
_Jzijn debuut, „Nacht-
iders" een reeks perso-
jes bijeen gebracht, die
Haagse Statenkwar-
een ongelukkig leven
len, onder de druk van
2l|i.ke|traties, niet tot geluk
~,'e jende relaties en onbe-
rnden",. -v
ie kldigende carneres, ook
•n zieïe kunst.
Dei
Hajik het allemaal goed be-
nteres is het weliswaar van
at de toerus een vleug, maar kan
en de'lezer niet om de ironie
in n, die door de sfeerteke
ningen en milieuschetsen
dringt. Het verhaal staat in dat
opzicht dichter bij Marijke Hö-
welers recente romans, dan bij
de traditionele Haagse sfeer-
en stijlromans, van Couperus
af aan.
Hoofdpersonen zijn twee men
sen die tegenover elkaar wo
nen in die statige Haagse hui
zen in de buurt van het Ge
meentemuseum. Zij is Aletta,
een gescheiden vrouw, die met
een binocle gluurt naar een
kamer aan de overkant van de
straat, waar Willem Vermuur
haar beeld vult, een jonge pia
nist. Hij heeft echter een inge
wikkelde relatie met het meis
je Johanna, dochter van een
beroemd zanger en een losbol
lige moeder, die in een krank-,
zinnig Haags binnenstads-pa-
leis wonen. Daar is vader vaak
voor tournees de deur uit, zo
dat moeder inmiddels met be
kende Nederlanders (of hun
broer) een uitstapje kan ma
ken, meestal bedwaarts. Nou
ia, de roman „Nachtvlinders"
beschrijft het gedonder tussen
deze mensen, waarbij Willem's
homosexuele aard een belang
rijke rol speelt, alsook de gang
van zaken in huize Van Daa-
len (het ouderlijk huis van Jo
hanna), waar de meest sjieke,
edelachtbare en onbetrouwba
re figuren bijeenkomen. Een
van hen is een bisschop, die
met de naam Es wordt aange
duid, maar uit zijn beschrij
ving zou je een Nederlandse
bisschop, die grote carrière
heeft gemaakt de laatste tijd,
mogen herkennen. Zijn wat
perverse belangstelling voor
joden en homosexuelen liegt
er niet om. Eigenlijk zijn de
hoofdpersonen van dit boek
niet het meest interessante.
Hun leven en hun problemen,
dat verloopt allemaal volgens
wat traditionele patronen, al
zijn daarin kleine verrassin
gen. Zo opent het verhaal met
een nogal indringende passage,
die zich niet laat wegcijferen
bij verdere lezing van het ver
haal. De eenzame vrouw Alet
ta gaat daar de straat op,
enigszins verhuld in een man
nelijk kostuum, op zoek naar
haar geliefde overbuurman,
Willem, die ook de deur uit is.
In de duisternissen van het
Gemeentemuseum en de ruim
ten daarvan die in de nacht
toegankelijk zijn speelt zich
daar een korte, heftige sexuele
ontmoeting af, die voor haar
van levensbelang is, maar die
voor hem weinig lijkt te bete
kenen, omdat hij zijn ware ge
aardheid nauwelijks wenst te
accepteren.
Die passage is eigenlijk vrij
ongebruikelijk in dit type ro
mans, het verraadt dat Jan de
Rooy een schrijver is die beter
nadenkt over zijn verhalen
dan vele anderen. Want in de
rest van het boek begrijp je
pas heel langzaam waarom die
nogal banale en erg grove
sexuele ontmoeting zo'n grote
rol speelt.
Aardig in het boek van Jan de
Rooy zijn de verschillende
verwijzingen naar bekende
Nederlanders, van wie je je af
vraagt wat er nou van waar is.
Bisschop Es, maar ook Willem
Duys, waar de zo vaak
vreemdgaande moeder van Jo
hanna een avond mee uitgaat,
hoewel dat later om Duys'
broer blijkt te gaan. Waarna
weer een passage wordt toege
voegd over een ex-NSB'er, die
een vooraanstaande functie in
de NAVO vervult, zoals ook
verder in het boek aan allerlei
Nederlanders bedenkelijke be
ledigingen worden toegevoegd.
Nederlandse literatuurbe
schrijvers zouden er helemaal
niks van terecht brengen, in
vergelijking met de Engelse.
Katholieke en homosexuelé
kunstenaars blijken ook het
doelwit van spot, Reve krijgt
ook nog een bespreking in een
gesprek met bisschop Es en
hoofdpersoon Aletta heet tot
overmaat van ramp met haar
jaar
ige dc
^reekfeö juni stierf mgr. Jo-
mar sjaria Escriva de Bala-
ïde var te Rome. Hij was de
eer-stater en eerste
Dei, een organisatie
ksten katholieke leken met
te Rome die
ïlfde r hun levenswijze een
ni is er)ndere vorm van
nantsftelijk apostolaat wil-
en Ne verwezenlijken. De
dinisatie telt nu meer
zeventigduizend le-
lain tachtig landen,
„Vr
'ngenkaanfuj0U,'naliSt S?1Va"
d metr heeft in een lijvig
wat ldwerk een groot aantal
infa^isc^e gegevens over
curios. Balaguer bijeenge-
<ht- Balaguer is geboren
1 thuiset Spaanse plaatsje Bar-
kcfo. In 1928 richtte hij,
or die' na zijn priesterwijding,
let VOpus Dei op. De leden
ireverten door hun dagelijkse
itiek, fepsuitoefening een voor-
1 zijn van christelijke
kal. In het boek zijn een
aantal uitspraken ver-
it van mgr. Balaguer.
jin komt hij naar voren
ziin ten onmiskenbare verte-
Swoordiger van de Spaan-
eer\ Iroomheid, die met asceti-
van is Teresa van Avila en
van het Kruis zo'n
dich' naam heeft verworven.
van mSr-
is 'uer *s er ju*st °P gericht
n ach!est deze vroomheid niet
-critici!r te beperken tot de
76n betera niaar als een le-
goed te laten fungeren
vordt uitgedragen door
ederlaltwoorde leken. In Ne-
strotid zijn onder meer klei-
af ternen werkzaam in Am-
stro&m en Utrecht.
binneIJL VAN VELTHOVEN
de vr
is u oiidof. Bernal: Mgr. Es-
2 s*r0[ de Balaguer. Ont-
of deing met de stichter
J?Fet Opus Dei. Uitgave
7PPf /ing De Boog, postbus
k 5004 BB Tilburg,
/an de (met porto-
grijk c11 f 30,-).
Een fraaie Nederlandse bak-
barometer, gemaakt door
Paulus Wast en Zoon om
streeks 1780-1785. De kast is
van eikehout, voorzien van
mahoniefineer. De verzilverde
messing schaalplaten zijn af
geschermd door een glas
deur. Zowel de contrabuis als
de centrumbuis heeft een
schaal, verdeeld in Engelse
duimen, terwijl eveneens de
36 Rijnlandse duimen zijn
weergegeven. Althans voor
wat de centrumbuis betreft.
De thermometer heeft Fah
renheit- en Reaumur-schalen.
Vooropgesteld zij dat Bert Bol
le uit Maartensdijk een onbe
twiste autoriteit is op het ge
bied van antieke kwakbaro-
meters, donder- en weerglazen
en soortgelijke instrumenten.
Die omstandigheid heeft er
evenwel niet toe kunnen lei
den dat zijn nieuwste boek
„Barometers in beeld" dat
standaardwerk is geworden
wat wellicht in de bedoeling
heeft gelegen. De reden daar
toe is gelegen in de opzet van
het boek: uiterst beknopte
tekstgedeelten met daarnaast
een ware vloedgolf aan foto's
(niet minder dan 540 stuks,
waarvan 34 in kleur), die ver
gezeld gaan met uitvoerige bij
schriften. Instructief zijn die
foto-onderschriften zeker.
Maar door het boek op die ma
nier te concipiëren, is het
overzicht althans voor een
deel verloren gegaan, waar
door het aan toegankelijkheid
heeft ingeboet. Een omstandig
heid, die nog in de hand ge
werkt wordt door de kleine
letter, waarin die bijschriften
zijn gezet.
Schat aan foto's
Leidraad voor deze opzet is
zonder twijfel geweest Bolle's
schat aan foto-materiaal. Als
antiquair, die gespecialiseerd is
in barometers, heeft hij de be
schikking over een eigen foto
studio, waar hij elk instru
ment, dat hij (bijvoorbeeld
voor restauratie) krijgt aange
boden vastlegt. Vervolgens
heeft hij getracht die barome
ters te traceren voor wat be
treft hun herkomst, maker
enz. Dat heeft weliswaar ge
leid tot een prima documenta
tie van elke beschreven baro
meter, maar het is de vraag of
op die manier een boek sa
mengesteld dient te worden,
temeer daar er betrekkelijk
weinig op dit gebied voorhan
den is. Ook al worden de ver
schillende type barometers on
derverdeeld, men ontkomt
niet aan de indruk dat de be
schrijving van elke individue
le barometer voorop heeft ge
staan en dat als „traite d'u-
nion" een aantal (één pagina
grote cq kleine) hoofdstukken
is geschreven. Door deze wijze
van werken is het overzicht
verloren gegaan, is de „human
interest" goeddeels verdwenen
en zijn talrijke accenten in de
historie van de barometers on
derbelicht gebleven. Kortom:
het resultaat is een boek, dat
door de geïnteresseerde leek al
gauw het predikaat „saai" zal
krijgen opgespeld, terwijl het
onderwerp als zodanig dat ze
ker niet is.
Uitvinder
In Nederland heeft altijd veel
belangstelling voor het weer
bestaan. Vandaar dat ons land
altijd een belangrijke plaats
heeft ingenomen op het gebied
van barometers en weergla
zen. Engeland geldt evenwel
als de bakermat van de kwik-
barometer de Italiaan Tore-
celli geldt daarbij als feitelijke
uitvinder van het instrument,
zij het dat in 1619 een zekere
Ghijsbrecht de Donckere in
Gent al experimenten ver
richtte met een waterweer
glas en vanuit dat land zijn
talrijke aanzetten gegeven tot
de kwalitatieve verbetering
van de barometer. In de acht
tiende eeuw evenwel trokken
talrijke Italiaanse glasblazers
en meubelmakers naar de Ne
derlanden, Frankrijk en Enge
land om in die landen hun
vakkennis te gelde te maken.
Veel barometers zijn dan ook
gemaakt door instrumentma
kers, die van oorsprong Ita
liaan zijn.
Uitgever
Het zijn dit soort bijzonderhe
den, die een boek over een
niet alledaags onderwerp als
barometers zijn charme verle
nen. Hierdoor ontstaat ook
buiten vakkringen interesse
voor zo'n boek, terwijl de we
tenschappelijke waarde ervan
toch niet wordt aangetast. „Ba
rometers in beeld" werd uitge
geven door de Lochemse uit
geverij „De Tijdstroom". Een
bedrijf dat zich gespecialiseerd
heeft op het goede antiekboek
en dat zich niet verleid heeft
tot het uitgeven van „vlugger
tjes", die enkele jaren geleden
verschenen toen de belangstel
ling voor antiek in de lift zat.
In het fonds van deze uitgeve
rij zitten titels, waarvan de au
teurs als specialisten gelden op
hun gebied. Als zodanig ik
haalde het reeds aan kan
ook Bert Bolle worden gekwa
lificeerd op een te klein for
maat en bovendien kwalitatief
onvoldoende (niet scherp),
waardoor bijvoorbeeld de
stickbarometer van het stede
lijk museum „De Lakenhal" in
Leiden toch niet die aandacht
krijgt, die het instrument
de oudste bekende stickbaro
meter van ons land gemaakt
omstreeks 1694-95 verdient.
Uniek stuk
De Leidse stickbarometer is
een prachtig en uniek stuk. De
kast is van lindehout, dat deels
verguld deels zwart gelakt is.
Direct valt het overdadige
snijwerk op met daarin het
stadswapen, twee gekruiste
sleutels. Naast dit wapen zij de
wapens van de vier in die tijd
regerende burgemeesters aan
gebracht: mr. Johan Jansz.
Eleman, mr. Daniel Danielsz.
van Alphen, Johan Boud-
wijnsz. van Banchem en mr.
Coenraad Nicolaasz. Ruysch.
De drie laatste burgemeesters
traden op 10 november 1694 in
functie, zo weet Bert Bolle te
melden. Dat gebeurde samen
met Cornelis Paets, die even
wel drie dagen later overleed.
In diens plaats werd op 19 no
vember Eleman benoemd,
waardoor dit pronkstuk moge
lijk uit 1694 zou kunnen date
ren. Bolle acht 1695 evenwel
waarschijnlijker.
Ook van andere museumdirec
ties dan die van „de. Laken
hal" heeft de auteur toestem
ming gekregen zeldzame baro
meters te fotograferen. Zo
staat in het boek afgebeeld een
omstreeks 1700 vervaardigde
pilaarbarometer van de En
gelsman Daniel Quare. Ook
prachtige Nederlandse bakba-
rometers uit het midden van
de achttiende eeuw, vervaar
digd door o.a. Paulus Wast en
Zoon (Amsterdam), waarbij de
kast te kwalificeren valt als
een uitzonderlijk fraai staaltje
van meubelmakerskunst.
In totaal vermeldt de auteur
niet minder dan 175 Neder
landse barometermakers en -
verkopers, zij het dat hij bij dit
onderdeel van het boek (he
laas) niet in detail treedt. Wel
vermeldt hij in zijn algemene
inleiding dat in de loop van de
tweede helft van de negen
tiende eeuw geleidelijk aan
verval optreedt met betrek
king tot de kwaliteit van de
afgeleverde barometers. Ka
rakterloos machinewerk
neemt dan het oude handwerk
van de ambachtslieden over,
die kasten dan wel schaalpla
ten vervaardigden. Waar het
goedkope Wedgewood aarde
werk uit Engeland de dood
steek voor de Delftse fayence-
industrie betekende, daar leid
de de aneroïode-barometer de
neergang van de aloude kwik
barometer in. Eerder was in
Nederland de stickbarometer
reeds verdrongen door de (en-
kelbuizige) bakbarometer, die
vrijwel altijd tinnen kant-
klaar gegoten schaalplaten be
zit. Behalve dat schaalplaten
uit tin werden vervaardigd,
zijn ze ook gemaakt van mes
sing (al dan niet verzilverd) en
van papier.
Tips
Een slotopmerking nog over
het hoofdstuk, waar de auteur
spreekt over copieën en ver
valsingen. Bolle releveert de
„bedrieglijk goed" nagemaakte
antieke barometers, waarbij
Engeland zich vooral toelegt
op stickbarometers, terwijl ons
land vooral copieën van bak-
barometers levert. Vooral op
sommige antiekveilingen en -
beurzen duiken nogal eens
vervalsingen op. Tips, die de
aspirant-koper op weg kunnen
helpen een authentieke oude
barometer (te koop voor be
dragen, die schommelen tus
sen de vijf- en negenduizend
gulden) te onderscheiden van
een vals exemplaar geeft Bolle
(ook nu weer) in onderschrif
ten bij gereproduceerde foto's.
In dat onderdeel is de opzet
van het boek zeer functioneel.
Een van zijn adviezen luidt
dat u zonder meer moet vra
gen de schaalplaten te mogen
losschroeven, Als de achter
kant van die platen glad dan
wel „onbestorven" is en het
hout van de kast vertoont nog
verse schroefgaatjes dan weet
u dat het fout zit. Als de vei
lingmeester cq. antiquair wei
gert de schaalplaten te verwij
deren wees dan op uw hoede,
waarschuwt Bert Bolle.
KLAAS GOïNGA
De oudst bekende Neder
landse stickbarometer die te
zien is in het Leidse museum
,,De Lakenhal met bovenin
vijf wapens: dat van de stad
Leiden (gekruiste sleutels) en
de wapens van vier burge
meesters die in 1694 in func
tie traden. De schaalplaten
van dit unieke stuk zijn van
verzilverd messing, evenals
de bewerkte buisklem. Het
glasreservoir wordt afge
schermd door een afschroef-
bare kap.
Hami
niet c
mee t
t(
eel zi
lichter
waarl
:onsta
Dick
ver zij
stromij
ADVERTENTIE
lEKHANDEL A.HOUTSCHILD
Ivpcflraaf 13 |j| 's-ljravcnha^c
a((êfraaie-,interessante ennooeCiaSeÜjfe (oefen
TRONEN VOOR ZWANGER-
acS'TAPSGARDEROBE
laatstal
nentera dat een aanstaande moeder bij het verstrijken van de
Dersoorjen haar toevlucht moest zoeken tot het verzetten van
Hans h of het inzetten van grote stukken elastiek in haar kle-
rafie: s al jaren voorbij. Ook tijdens de zwangerschap kunnen
ïen zjch modieus en leuk kleden. Een nadeel van speciale
inkleding is evenwel dat het vaak duur is.
Njjekje „Ideeën en patronen voor zwangerschapskleding"
„Rituejitkomst voor dit probleem. Met een beetje handigheid
meerlm aan de hand van dit, uit het Engels vertaalde, boek een
zie vejkelijk zittende, leuke zwangerschapsgarderobe samenstel-
Bt boek geeft patronen en werkbeschrijvingen van zowel
„De tyj rokken, broeken en jakken als onderkleding. Ook brei-
voor lien voor truien ontbreken niet.
herfst LIESBETH VOGELS
Hi
ooiCardy en Alan Dart: Ideeën en patronen voor zwan-
Daaróapsklcding; uitgeverij H. J. W. Becht's; prijs 24,50.
In een vorige boekbespre
king deed deze recensent
nog zijn beklag over het
feit, dat beschrijvingen
van Amsterdam zich om
redenen van commercie,
gemakzucht, of beide, be
perken tot het historisch
centrum. Zelden zal ie
mand sneller op zijn wen
ken zijn gediend. „Am
sterdam buiten de grach
ten" luidt de titel van al
weer een prachtboek, aan
de hoofdstad gewijd. Geen
Begijnhof ditmaal, maar
de Banne Buiksloot; niet
de Gouden Bocht waar
burgemeester Van Tijn
zijn patriciërsbehuizing
heeft, maar de Gouden
Leeuw, zijnde een tien
verdiepingen hoge sterflat
in de Bijlmermeer.
Samensteller is de geschiede
nisleraar en publicist Marinus
ft, wat
nst befc-^;
ver
ADVERTENTIE
„De
e Nil
iana".
„In
F
opsti
letten
n; prij
ering
imer; I
ng 8; I
van Di
Üt.1
LANDELUKÊ (fiKaj.
Sinds 1960 zijn ze een vertrouwd verschijnsel: wildgeplakte affiches over pola
riserende zaken als Navo, kernwapens, milieudefensie, Dolle Mina, abortus,
kraken, monarchie, Vietnam, provo, stadsvernieuwing, potten- en flikker
beweging. Uit 15.000 Nederlandse actie-affiches werden de 500 meest,
representatieve gekozen en van commentaar voorzien
door Henk Hofland. Zo ontstond 'Een Teken Aan De
Wand', het Boek van de Maand december.
Een magnifiek album van een mondiger wordende
samenleving. Een kleur- en luisterrijk document (.220
pagina's!) over de vaderlandse geschiedenis van de
laatste 20 jaar. Wie op zoek is naar een afwijkend
decembercadeau, holt nu naar de boekwinkel.
'Een Teken Aan De Wand'.
Tot 7 januari f 24,50. Daarna f 37,50. Zolang de voorraad strekt
Gerardus Emeis. De lof moet
hem postuum worden toege
zwaaid, want enkele weken
voor het ter perse gaan van
zijn major opus is hij op 65-ja-
rige leeftijd overleden. Een
monumentje voor zichzelf
heeft hij dus nagelaten. Tot
dusver waren afzonderlijke
publikaties over het Amster
dam buiten de Singelgracht
niet alleen schaars, maar ook
fragmentarisch. Nu staat alles
overzichtelijk bij elkaar, het
geen des te waardevoller is,'
omdat de hoofdstad de geogra
fische grenzen van zijn groei
heeft bereikt. De olievlek die
zich vanaf 1860 begon uit te
breiden, is aan alle kanten een
halt toegeroepen. Er kan niets
meer bij; Purmerend en Alme-
re zijn de nieuwe voorsteden
van Amsterdam geworden. Dit
betekent dat het boek van
Emeis tot in lengte van dagen
dienst kan blijven doen.
Systeembouw
Jacob van Campen kennen we
allemaal. Berlage ook nog wel.
Maar de socialistische bouw
heer Arie Keppler? Ten tijde
van de eerste wereldoorlog
waren de bakstenen in Neder
land duur en de geschoolde
bouwvakkers schaars. Om aan
de groeiende woningnood het
hoofd te kunnen bieden, wierp
deze architect zich op als kam
pioen van de systeembouw. In
Amsterdam-Oost verrees be
tondorp, beter bekend als de
bakermat van het voetbalge
nie Johan Cruijff. Tien ver
schillende bouwsystemen wer
den er toegepast. Een laborato
rium was het voor onderzoek
naar nieuwe, snelle, doelmati
ge en goedkope manieren van
woningconstructie. Omdat de
economische toestand verbe
terde, bleef het daarbij en
schakelde men weer over op
de traditionele bouwwijze. Pas
na de Tweede Wereldoorlog
zou de systeembouw goed op
gang komen. Toen begon be
tondorp het denken over de
functie en de essentie van wo
nen te beïnvloeden.
Of wie heeft gehoord van Mi
chel de Klerk, wiens ideaal
het was te bouwen „tot ver
heffing van den arbeidersklas
se"? Deze vertegenwoordiger
van de Amsterdamse school,
liefhebber van gesloten vor
men en fantastische elemen
ten, schiep in de Spaarndam-
merbuurt „Het Schip", een
blok woningen dat nu nog
verbaast door zijn plastische
drie-dimensionaliteit een
woekering van torentjes, por
tieken en peperdure hoek
oplossingen. „Het kon niet op.
Michel de Klerk was dan ook
zeer geliefd bij de eenvoudige
huurders", prijst Emeis. Het
zelfde geldt voor wethouder
Wibaut die in Amsterdam-
Noord de bouw van de eerste
Nederlandse tuindorpen heeft
gestimuleerd „om de arbeiders
een meer menswaardige en
gezonde woonomgeving te bie
den": vriendelijke laagbouw
met poortjes en hoven, pleinen
en groen afgezoomde, vaak ge
bogen straten dit alles
dwars tejgen de draad van de
grondprijzen in.
Zo weerspiegelt het boek van
Emeis over Amsterdam buiten
de grachten een belangrijk
stuk sociale geschiedenis, uit
mondend bij het kan niet
anders de verguisde Bijl
mermeer. Voor de mislukking
van dat socialistische prestige
object wordt een verklaring
aangedragen die men zelden
hoort, maar die wel degelijk
hout lijkt te snijden. Verkeer
de zuinigheid. De prijs per wo
ning met de industriële bouw
methode bleek hoger uit te ko
men dan men had voorzien.
Men wenste echter niet te be
knibbelen op de kwaliteit van
de flats zelf, en dus bezuinigde
men op de rest. Het aantal lif
ten bijvoorbeeld werd terugge
bracht van 1 op 25 woningen
tot 1 op 90 woningen, met als
gevolg dat men de galerijen
moest verlengen en doorver
binden. „Al datgene wat hoog
bouw even aantrekkelijk had
moeten maken als laagbouw, is
er niet gekomen", stelt Emeis
vast.
Mocht intussen de indruk zijn
gewekt, dat het boek uitslui
tend aan de nieuwere wijken
van de hoofdstad is gewijd,
dan dient dit weersproken te
worden. Immers: ook de Over
toom van het schuitje varen,
theetje drinken, ligt buiten de
Singelgracht. De deftige land
huizen van de regenten langs
de Amstel liggen erbuiten,
evenals het Vondelpark, de
Plantagebuurt met zijn onvol
prezen Artis, de Pijp waar Cis-
ke de Rat opgroeide, en het
Rijksmuseum, waarover Ko
ning Willem III gezegd moet
hebben, toen het zich boven de
omringende koeien begon te
verheffen: „Nooit zal ik een
voet in dat klooster zetten".
Emeis heeft het allemaal ver
werkt in deze aanwinst voor
de bibliografie over Amster
dam. Zo er kritiek is, dan geldt
die de uitgever. Waarom mist
deze luxe uitgave een register,
dat het opzoeken zpu verge
makkelijken?
PIET SNOEREN
M. G. Emeis: Amsterdam
buiten de grachten; Sijthoff
Amsterdam; 49,95.
achternaam Vogel en is een
zus van de bekende Couperus-
vertolker. Dit beeld van een
aantal bekende landgenoten
en de topografie van een stuk
je Den Haag als sfeer voor een
roman is eigenlijk veel boeien
der dan het verloop van het
verhaal op zich. De ironie van
Jan de Rooy is op dit punt
misschien royaal kwaadaardig,
maar dat geeft zijn toch wat
middelmatige roman een leu
ke dimensie. De omslag (een
Carel Willink-reproduktie)
hoort daar maar zijdelings bij.
JAN VERSTAPPEN
Jan de Rooy: „Nachtvlin
ders" - roman; uitgeverij De
Prom; prijs 22,50.
Serie van
acht leuke
boekjes voor
kinderen van
acht jaar
De uitgeverij Zwijsen
heeft voor kinderen vanaf
8 jaar (tweede klas) de se
rie „Duizendpoot" uigege
ven, bestaande uit in to
taal acht boekjes. Alle
los van elkaar staande
deeltjes zijn inmiddels
verschenen.
Twee voorbeelden uit de reeks
zijn „Hoe vraag je een raket?"
van Henk van Kerkwijk en
„Boven op tante Agaat" van
debutant Paul van Loon.
„Hoe vraag je een raket" is
zeer actueel, omdat de ontwa
peningsbesprekingen van Rus
land en Amerika in Genève
erin aan de orde komen. Het is
overigens een zeer vrolijk en
humoristisch verhaal: bij Anita
thuis hebben ze een sterrenkij
ker en daarmee ontdekken het
meisje en haar moeder een ko
meet, die wordt bewoond door
spinnen. De komeet dreigt zijn
baan om de zon te verliezen en
als er niets gebeurt dreigen de
spinnen te bevriezen. De op
lossing is er een raket heen te
sturen. Antita en haar moeder
bezoeken de presidenten van
Rusland en Amerika om dat
voor elkaar te krijgen. De in
middels overleden tekenaar
Ton Hoogendoorn zorgde voor
de leuke tekeningen.
„Boven op tante Agaat" is een
doldriest verhaal over het jon
getje Willie, die bezoek krijgt
van zijn tante Agaat. Willie
noemt haar de „knijptante" en
barricadeert de deur met stoe
len en een tafel om haar er
niet in te laten. Hij trekt zelfs
de gordijnen dicht. Tante kan
er niet in, denkt Willie. Mis:
tante komt door de achterdeur
naar binnen. Willie bedenkt
een manier om tante Agaat te
kwellen en haar karakter te
veranderen. Er gebeuren al
lerlei gekke dingen, waarvan
het zonde is om ze al te ver
klappen. Een van deze merk
waardige gebeurtenissen
vormt tevens de verklaring
voor de wonderlijke titel van
het boekje. Aan het einde van
het verhaal zijn Willie en Tan
te Agaat heel wat dikkere
vriendjes dan in het begin. En
vooral tante is heel wat dikker
geworden. Sylvia maakte de
vlotte tekeningen door dit
boekje. De boekjes zijn overi
gens geen „pillen". Ze tellen
slechts 24 bladzijden.
LEO HENNY
De serie „Duizendpoot" is
een uitgave van de uitgeve
rij Zwijsen b.v. in Tilburg.
Er zijn in totaal 8 deeltjes.
De boekjes hebben een harde
kaft en kosten 9,50 per
deeltje.
Illustratie uit „Hoe vraag je een raket?".
