Meeste artistieke leiders zijn niet
ertrouwd met Nederlandse stukken
_JLtöï
Lcht arrestaties bi j Vredesdemonstraties
"Elkaar werkelijk zien, dat lijkt mij de
pdracht - het uitzicht van Kerstmis"
Ja
CeidaeSomant
Bijna 400.000 geheime
telefoonaansluitingen
ONINGIN BEATRIX IN KERSTREDE:
§g£MELS
Drukker valse AH-zegels dacht
aan opdracht van Albert Heijn
VDOikleine
klusfei.
ST Ecidic Souotmt
NENLAND
DINSDAG 27 DECEMBER 1983 PAGINA 9
ormalig kamerlid
ogd (PvdA) overleden
RLEM Drs. Joop Voogd, voormalig
e Kamerlid voor de Partij van de Ar-
ïs gistermiddag in zijn woonplaats Haar-
op 67-jarige leeftijd overleden. Hij was al
tijd ernstig ziek. Voogd was van 1945 tot
voor de Partij van de Arbeid lid van de
enteraad van Haarlem. In 1949 werd hij
ict-directeur van de Wiardi Beckmanstich-
het wetenschappelijk bureau van de partij,
[functie bekleedde hij tot 1963, het jaar
rin hij lid van de Tweede Kamer werd. Hij
vooral als woordvoerder op bij zaken als
ijn, cultuur, minderheden en oorlogsslacht-
j-s. In 1981 ging hij uit de Kamer. Voogd
verder onder meer voorzitter van het cura-
im van het weekblad Vrij Nederland, lid
[het hoofdbestuur van de Vara en voorzitter
]het Centrum '45 in Oegstgeest.
Drs. J. Voogd
Tien gewonden bij
verkeersongeluk
BRUMMEN Tien mensen zijn
gistermiddag gewond geraakt
door een aanrijding op de afrit
van de Nieuwe IJsselbrug in
Brummen. Een automobilist
stuurde bij het afrijden van de
brug naar de linkerweghelft, in
de veronderstelling dat hij op een
vierbaansweg reed. Hij botste
frontaal op een tegenligger. Ver
volgens reden van beide richtin
gen nog twee auto's op de wagens
in. Vijf personen raakten zwaar
gewond en vijf liepen lichte ver
wondingen op. De slachtoffers
werden naar diverse ziekenhui
zen in de regio gebracht, aldus de
politie.
Premier Ghandi
naar Nederland
DEN HAAG De Indiase
premier Indira Ghandi
brengt volgend jaar een
bezoek aan Nederland. Mi
nister Schoo (ontwikke
lingssamenwerking), mo
menteel in India, heeft
mevrouw Ghandi namens
premier Lubbers uitgeno
digd. De Indiase premier
heeft de uitnodiging aan
vaard. Een datum voor het
bezoek moet nog worden
vastgesteld, aldus zaterdag
de Rijksvoorlichtings
dienst. Minister Schoo ver
toeft al bijna twee weken
met een delegatie in India.
NEGEN JAAR CEL
VOOR MOORD
UTRECHT Overeenkomstig de eis van
de officier van justitie heeft de Utrechtse
rechtbank vanmorgen de 40-jarige H.O.'
uit Boxtel veroordeeld tot een gevangenis
straf van negen jaar met aftrek van voor
arrest. De rechtbank acht O. schuldig me
deplichtig aan de moord op de 47-jarige
Mehmet Motorcu in de bossen van Zeist
op 26 februari dit jaar. Ook wegens mede
plichtigheid aan die moord is de 39-jarige
M.B. uit Boxtel al eerder veroordeeld te
gen zeven jaar gevangenisstraf. De man
nen hadden Motorcu met een smoes naar
de bossen gelokt. Hij zou daar een gesto
len video kunnen kopen. Wie de moord
heeft gepleegd, is op de rechtzitting niet
duidelijk geworden. Het tweetal gaf steeds
elkaar de schuld. Ook het motief was niet
duidelijk.
DEN HAAG Een kleine 400.000 (zeven procent) van de in totaal
5,4 miljoen telefoonaansluitingen in ons land is geregistreerd als ge
heim nummer. Er is de laatste tijd sprake van een flinke stijging van
het aantal geheime telefoonnummers, zo blijkt uit onderzoek door
het NIPO. De PTT bevestigde dinsdag deze ontwikkeling.
Bescherming van de persoonlijke levenssfeer (privacy) wordt verre
weg het meest genoemd als reden voor een geheim nummer. Het
betreft meest particuliere nummers.
Geheimhouding door de PTT van een telefoonnummer kost niets
extra. De PTT is overigens niet erg gelukkig met de hoeveelheid
geheime nummers. Een geheim nummer is met name lastig voor de
telefonistes van 008, die bij vragen om inlichtingen over telefoon
nummers steeds meer „neen" moeten verkopen, aldus de
PTT -woordvoerder.
ederlandstaligRepertoire Gezelschap richt zich op de vaderlandse klassieken
STERDAM In sep-
)}er van dit jaar werd
bericht verspreid,
Irin melding werd ge-
tkt van de oprichting
een nieuw toneel-en-
ble in Amsterdam: het
lerlandstalig Repertoi-
Gezelschap, kortweg
litiatiefnemers zijn de re-
ar Roel Twijnstra en ac-
Willem Becker. Eerder
en ze samengewerkt in
|d-hoc project „De bezoe-
een versdrama van Ed
hik.
Nederlandstalig Repertoi-
lezelschap heeft zich in-
lels met twee andere wer-
/an Ed Hoornik ingelaten.
„De Derde" is in oktober uit
gebracht, „De Ring" gaat dit
weekeinde in premieère.
De stukken zijn geregisseerd
door Roel Twijnstra. Hij is bio
loog, maar voelt zich zo sterk
tot het theater aangetrokken,
dat hij zich daarin grondig
heeft bekwaamd. In Amerika
heeft hij improvisatie-technie
ken gestudeerd. Bij Peter
Sthein van de Berliner Schau-
bühne werkte hij als regie-as
sistent. In Nederland is hij in
de leer gegaan bij Erik Vos en
Lodewijk de Boer. Als drama
turg was hij verbonden aan to
neelgroep Nyinski. Hij heeft
volwassenen-poppenspel gere
gisseerd. Op de toneelschool in
Arnhem en op de Academie
voor Expressie in Woord en
Gebaar te Utrecht geeft hij les.
Willem Becker, die in alle drie
de stukken optreedt, heeft
eveneens opleidingen in bin
nen- en buitenland gevolgd.
Beiden zochten ze reeds gerui
me tijd naar mogelijkheden
om Nederlandse stukken re
gelmatig te kunnen opvoeren.
Ze wilden het niet bij dat ene
projekt van „De bezoeker" la
ten. Tijdens het aflopen van
voorstellingen in Berlijn gedu
rende het Berliner Treffen
werd de wens zo sterk, dat
met alle energie aan de reali
sering van de plannen is ge
werkt. Het Nederlandstalig
Repertoire Gezelschap is daar
het resultaat van.
Roel Twijnstra weet een hele
boel redenen op te sommen,
waarom het Nederlandstalig
Repertoire Gezelschap be
staansrecht heeft. De voor
naamste overweging is deze:
„Er zijn geen gezelschappen,
die zich volledig met het Ne
derlandse repertoire bezighou
den, wel met het moderne,
maar niet het klassieke. We
hebben ons duidelijk beperkt
tot het repertoire van de mid
deleeuwen tot 1960".
„Je richt niet een gezelschap
op, omdat er een gat in de
markt is. Maar omdat je affini
teit hebt met de stukken die
deel uitmaken van de Neder
landse cultuur. Ik denk ook,
dat er geen Nederlandse to
neeltraditie is, maar dat neemt
niet weg, dat er interessante
eenlingen zijn".
Platform
Willem Becker: „En het is ook
niet een gezelschap in de zin
van het Publiekstheater. We
maken een platform, waarop
verschillende regisseurs met
verschillende acteurs de moge
lijkheid wordt gegeven om een
stuk te doen van een Neder
landse auteur".
Roel Twijnstra: „Heel leuk is
ook de tweeslachtigheid. Ener
zijds richten we ons op het
klassieke repertoire, terwijl we
aan de andere kant zeggen: we
gaan uit van theater, zoals het
nu gemaakt wordt. Dat bete
kent, dat je deze stukken tegen
het licht van deze tijd houdt.
En niet als museumstukken
gaat neerzetten. Het is ook niet
de bedoeling om een aantal
high-lights uit het Nederland
se repertoire te lichten en dat
in een soort didactische zin
aan het Nederlandse volk aan
biedt".
„We hebben een redactieraad
je gevormd. Daarin zitten
Joost Sternheim, Henk Ber-
nlef en ik. Samen zijn we de
vaderlandse toneelliteratuur
fijn gaan lezen. Je weet niet
wat je tegenkomt. Van Rhijn-
vis Feith tot Slauerhoff. Er zit
een rijkdom in, die wel eens
verbeeld mag worden".
Geen probleem
Bijna alle gezelschappen heb
ben het moeilijk om steeds
maar weer geschikte stukken
te vinden. Wat Jiet NRG be
treft, is dit probleem van de
baan. Willem Becker: „Ik
denk niet dat het Publieksthe
ater en Centrum te kampen
hebben met slecht repertoire.
Dat ligt voor een groot deel
aan de profilering van die
groepen en hoe zij denken
theater te moeten maken. Bin
nen de Nederlandse schrijf
kunst is zich de laatste tijd eni
ge kwaliteit aan het ontwikke
len".
Roel Twijnstra: „Er is absoluut
goed repertoire. Die gezel
schappen hebben het probleem
om hun eigen keuzes duidelijk
te maken naar de subsidiege
vers en naar het publiek toe.
En dan komen ze in een gekke
afweging. We hebben niet echt
kunstzinnig theater. Alle thea
ters zijn commercieel, ook het
gesubsidieerd theater, omdat
de grote gezelschappen ge
dwongen worden door het
subsidiestelsel om een bepaal
de hoeveelheid geld terug te
verdienen. Vanuit die lijn kun
je niet meer spreken van een
geheel vrije keuze vanuit de
artistieke leiding. Die zijn ook
aan het schipperen".
Onwetendheid
„Daarnaast is er ook een grote
onwetendheid. Als ik de dra
maturgen afloop van de grote
repertoire-gezelschappen - en
het kan van Guus Rekers van
het Publiekstheater tot aan to
neelgroep Theater, of waar
dan ook, zijn - en ik praat over
het Nederlands repertoire,
nou, als ze vijf stukken weten,
dan is het veel. Behalve de
stukken dan, die regelmatig
gespeeld worden. Maar er is
absoluut een lacune".
„Garmt Stuiveling heeft het
vroeger ook al gezegd, dat er
zoveel goed toneelmateriaal is
geschreven, maar dat de Ne
derlandse theatermakers het
op de een of andere manier
niet willen zien. Dat heeft
voor een deel te maken dat we
die traditie, zoals in Duitsland,
niet hebben om eigen klassie
ken op te zoeken en op te voe-
ren. En een heleboel toneel-
makers gaan erg in op de
trends. Op een gegeven mo
ment speelt opeens iedereen
Thomas Bernhard. Dat is legi
tiem, maar door die gericht
heid is het zeker voor geves
tigde gezelschappen een hele
stap, om zich dan te storten op
klassiek Nederlands toneel.
Het is heus onwetendheid met
het vaderlandse toneelreper
toire. Ik zal je een voorbeeld
geven. Karst Woudstra gaat in
de toekomst iets doen binnen
het NRG, althans die plannen
liggen er. Ik laat hem een Ne
derlandstalig stuk uit de derth
ger jaren lezen - ik mag nog
niet vertellen wat. Hij vindt
het belachelijk, dat hij het stuk
nog nooit heeft gelezen. Hij
zegt: „Ik wil dit absoluut gaan
doen, want dit is een fantas
tisch stuk".
„We hebben ook nog andere
stukken op het oog. Van Slau
erhoff, een stuk van Multatuli,
niet „Vorstenschool" dat in
publikaties ten onrechte is ge-^
noemd. Dan is er nog een stuk
van Paape uit 1789, dat ik toe
vallig op het spoor ben geko-
vouwca) van ae traditionele vredesmars bij Steenwijk.
STEENWIJK In een aantal
plaatsen on ons land is gedu
rende het kerstweekeinde ge
demonstreerd tegen de kern
bewapening en voor de vrede.
Vanaf het streekcentrum De
Meenthe in het Steenwijk
(Ov.) gingen Tweede Kerstdag
vijfduizend vredesdemon-
stranten te voet de vijf kilome
ter lange weg naar de NAVO-
-basis bij Havelterberg. In
Woensdrecht ^ijn zaterdag
middag acht demonstranten
gearresteerd die zich met
draadscharen toegang hadden
verschaft tot de basis daar. In
Brunssum (Limb.) namen naar
schatting 75 leden van vredes
groepen deel aan de traditio
nele kerstmars met als eind
doel de ingang van het Navo-
hoofdkwartier Afcent.
Vertegenwoordigers van het
Oud-Strijders-Legioen hadden
op de ochtend van Tweede
Kerstdag bij de NAVO-basis
In Steenwijk al spandoeken
opgehangen gericht tegen de
vredesmars met leuzen als:
„Moskou lacht u toe". De
Amerikaanse commandant
van de basis had de toegangs
hekken tot het complex afge
sloten met prikkeldraad en
dranghekken.
In de directe omgeving van de
toegangswegen tot de Ameri
kaanse basis, voor deze gele
genheid afgezet met prikkel
draad en dranghekken, werd
op uitnodiging van de organi
satie het woord gevoerd door
het PvdA-Tweede Kamerlid
Wim Meijer. Een klein groepje
onder de demonstranten
maakte het hem bijna onmoge
lijk zijn rede uit te spreken. De
ongeveer vijftien jongelui ver
weten Meijer dat het de PvdA
is geweest die destijds medeve
rantwoordelijk is geweest voor
de opslag van kernwapens in
Havelterberg. Wim Meijer
verweet dit kleine groepje een
ondemocratische houding
maar moest zijn rede tenslotte
vroegtijdig afbreken.
Leden en sympathisanten van
het Komjtee Afghanistan Vrij
hebben zaterdagavond in Am
sterdam een demonstratieve
fakkeloptocht gehouden uit
protest tegen de Russische be
zetting van Afghanistan. On
der de leus „Vrede voor Af
ghanistan" trokken ongeveer
honderd mensen van het
Beursplein naar de Russische
handelsmissie op het Museum
plein. Na aankomst van de
stoet werd voor het gebouw
begonnen met de kerstnacht-
wake.
onbelf.
es
e (Vervolg voorpagina)
f HAAG Hieronder volgt de letterlijke tekst van
_ferstrede van de Koningin:
kerstmis is het alsof de
il staat. De dagelijkse
i zetten we even van ons
Vineer wij het feest vie-
Éan de geboorte van
Het Kerstfeest laat
wereld die zo vaak
lijkt in een nieuw
^en. In dat licht mogen
laar zien, niet alleen hen
«yjs nabij zijn, maar ook
i~$n, die ver van ons af-
ïSJ— dwars door alle ver-
5^1 heen.
lOe zijn wij niet altijd in
het leven van alledag
gijl mensen soms moeite
9| te verdragen. In een
H;hn materiele teruggang
Ml spanningen toe. Onze
Oi eving verhardt. Mensen
rajn elkaar negeren, af
rijen, opzij zetten, of nog
k (iraagzaamheid is in de
wereld, dit afgelopen jaar,
weer oorzaak geweest van
vele conflicten. Ook in ons ei
gen land hebben zich schok
kende gebeurtenissen voorge
daan, waarbij zelfs een kind
het slachtoffer werd.
Achter uitingen van intoleran
tie schuilt vaak angst: je er
vaart de ander vooral als an
ders en daarmee als bron van
dreiging. Maar wie bang is
draagt in wezen zelf het ge
vaar in zich. Angst voor de an
der doet ons vluchten in de af
zondering van de eigen per
soon, de eigen groep, de eigen
cultuur. Mensen komen niet
naast, maar tegenover elkaar
te staan.
Verdraagzaamheid, fundament
van ons menselijk samenle
ven, blijft steeds een grote op
gave. Zelfs in een land met
een lange traditie van toleran
tie, moet de ruimte voor de
ander en voor het anders zijn
en denken, door elke gene
ratie opnieuw worden vero
verd.
Iedere tijd wordt geconfron
teerd met eigen vormen van
onverdraagzaamheid. Ook
vandaag staan we weer voor
iSr PP W/fT\JtCH SCHOOL ZIT
Jl MJV 2CDVQE, MR. U0LHES
de taak in onze samenleving
gestalte te geven aan toleran
tie en respect voor onze mede
mensen.
Verdraagzaamheid vereist niet
dat we geen kritiek mogen
hebben, elkaar allemaal aardig
moeten vinden, of volledig be
grijpen. Tolerantie vraagt
openheid voor het onbekende
en doorbreking van het isole
ment. Waar de culturen elkaar
ontmoeten, hoeft geen con
frontatie te ontstaan. De ont
moeting van verschillende
leef- en denkwerelden kan de
gemeenschap als geheel verrij
ken.
Elk mens is even kostbaar, on
geacht afkomst, ras, geloof,
maatschappelijke positie of na
tionaliteit. In die gelijkwaar
digheid van mensen ligt de ba
sis van een verdraagzame
maatschappij.
Verdraagzaamheid houdt ook
zorg in, mee-dragen van de
last van de ander. Die zorg is
vooral nodig voor degenen die
aan de rand van de samenle
ving staan, die zich uitgescha
keld voelen. Het is een eis van
rechtvaardigheid dat de hele
gemeenschap de zwakken
draagt.
Kerstmis plaatst de opdracht
tot verdraagzaamheid in een
verder reikend licht. Jezus
noemde de ander: „de naaste".
Die naaste is voorwerp van
liefde.
Velen worstelen met het be
grip „naastenliefde" en vinden
het moeilijk daaraan inhoud te
geven. Onze taal kent het ge
zegde: „Wat gij niet wilt dat U
geschiedt, doet dat ook aan
een ander niet". Jezus zei het
positief: behandel de mensen
zoals U door hen behandeld
wilt worden. Wij vragen res
pect voor onze overtuiging.
Laten we dat respect dan ook
aan anderen geven. Wij heb
ben als mens erkenning nodig
en liefde. Laten we die dan
ook aan anderen geven.
Van het verhaal dat met
Kerstmis is begonnen, vormt
liefde de kern. Daarover lezen
we: „De liefde is lankmoedig,
zij kwetst niet, zij wordt niet
verbitterd. Alles verdraagt
zij". Kerstmis vraagt dat wij
ons wapenen tegen onver
draagzaamheid, dat wij onbe
grip trachten om te zetten in
respect en isolement in open
heid. Om de ander te kunnen
aanvaarden moeten we hem
eerst zien. In een deel van
Afrika begroeten mensen el
kaar met ae woorden: „Ik zie
je!" Elkaar werkelijk zien, dat
lijkt mij de opdracht het
uitzicht van Kerstmis.
Ik wens U gelukkige Kerstda
gen toe".
DEN HAAG „Bent u
nu echt zo onnozel te den
ken dat Albert Heijn voor
het drukken van een paar
van die onnozele zegeltje
bij aanklopt?" Die vraag
stelde de Haagse recht
bankpresident, J. van
Overbeek, de 50-jarige
drukker Harm uit Den
Haag vanwege diens aan
deel afgelopen lente in de
vervalsing van ruim een
miljoen AH-zegels.
Verdachte knikte bevestigend:
„Ik lever wel meer aan grote
klanten". Dat dacht hij in april
weer te doen, toen twee keuri
ge, hem onbekende heren uit
een dure Jaguar stapten en
zijn kantoor binnenkwamen
met een vel AH-zegels onder
de arm. „Ik dacht waarempel
dat ze van Albert Heijn zelf
waren".
De bezoekers wilden een
drukorder plaatsen voor tien
duizend vellen, in totaal een
miljoen zegeltjes van een dub
beltje per stuk. Harm: „Ik had
nog nooit een AH-zegel ge
zien". En hij nam ook niet de
moeite ze te bestuderen. Niet
alleen omdat hij vereerd was
met zo'n opdracht, maar ook
omdat hij juist een nieuwe
leesbril droeg, waaraan hij nog
moest wennen.
Jammer was alleen dat zijn
bedrijf eigenlijk dat van
zijn vrouw, want Harm moest
voor zijn rug uit het vak en
gaf enkel nog adviezen niet
beschikte over een offsetpers
voor het maken van de zegels.
De drukker kende wel een
collega in Zoetermeer, de Sas-
senheimer Paul (37), die de
vereiste apparatuur in huis
had. Aan deze werd de op
dracht uitbesteed. Zij het dat
het werk moest gebeuren in de
avonduren, want de baas
mocht 't niet weten. Het resul
taat was een bedriegelijke ver
valsing, aldus de recherche.
De rechter: „Is het wel meer
voorgekomen dat firma's van
dat niveau u in vuurwapens
uitbetaalden?" (Na een voor
schot van duizend gulden
dachten de klanten de reke
ning van 1.700 gulden hiermee
inderdaad te vereffenen.) De
drukker: „Nee, ik heb ze ook
meteen de deur uitgestuurd".
De officier van justitie, me
vrouw mr. J. Couzijn, geloofde
geen woord van wat deze zei.
Ze achtte hem schuldig aan
valsheid in geschrifte, subsi
diair uitlokking daartoe en
vroeg tien maanden gevange
nisstraf, waarvan de helft
voorwaardelijk. Drukker Paul
hoorde twee maanden minder
tegen zich eisen, met een
proeftijd van twee jaar. De
echte opdrachtgevers moeten
nog terechtstaan.
Een geldboete van 5000 gulden
had de officier als eis in petto
voor een wat ouder echtpaar
uit Den Haag, dat voor een
paar honderd gulden valse ze
gelboekjes had gekregen. De
man liep op 4 juni tegen de
lamp in het AH-filiaal aan dfr
Escamplaan. Het gezin had de
zegeltjes als schadevergoeding
geaccepteerd voor het total-
loss van hun auto. Uitspraak
over veertien dagen.
PETER VIERING
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
(ADVERTENTIES)
IK LEVER MN LOTTO
FORMULIER aLVJD OPTUD IN.
ZEKER IS
ZEKER f
En vergeet ook het Cijferspel niet.
Dit handige miniatui
bankschroefje krijgt u
toegestuurd als dank voor
het opgeven van een
nieuwe abonnee.
van de Leidse Courant
Naam
Adres
I Postcode/Plaats
Betaald wordt per maand (met automatische afschrijving)
per kwartaal
Bank/gironummer:
Stuur een miniatuur bankschroefje naar:
Naam
I Adres
Stuur deze bon in open envelop - geen postzegel plakken - naar
Leidse Courant, Antwoordnummer 998,
2500 VD Den Haag.