„Britse supporters hadden nooit in vak S mogen komen Lubbers speelt mastermind met duikbootorder Heilige koe nu definitief geslacht SeicLcCommtt FEYENOORD-FANS VOOR DE RECHTER: In bijstand: „Opeten" eigen huis wordt beperkt TAIWAN MOET ZICHZELF OVERBODIG MAKEN Kind moet vroeg lere vrije tijd te besteden 'v KOPPELINGEN GOEDDEELS DOORGESNEDEN Politiek Partij Parlement -BINNENLAND/BUITENT. A ND ROTTERDAM „Hebt u nou een Hollander een rotschop gegeven of een buitenlander?". „Ze had den nooit in dat vak motte komme", luidde het ant woord. De vraag kwam van de vice-presidente van de Rotterdamse recht bank, mevrouw R.Len- sink het antwoord van een van de elf jonge lie den die gisteren in de Maasstad voor de meer voudige Kamer terecht stonden op verdenking van het toebrengen van (zwaar) lichameliijk letsel dan wel openlijke geweld pleging. De straffen die de officier van justitie mr. W. Hendriks voor de rellen na FeyenoordTotten- ham Hotspur op 2 novem ber j.l. eiste, waren dan ook niet mals: van twaalf maanden waarvan drie voorwaardelijk, via zeven maanden waarvan twee voorwaardelijk, tot „vrij spraak wegens gebrek aan bewijs". De ernst van de feiten waar mee justitie het voetbalgeweld poogt in te perken, kwam gis teren tijdens de daglange zit ting van de Rotterdamse Rechtbank uitputtend aan de orde. Al bij het begin van de zitting waarschuwde de presi dente de (uitpuilende) publie ke tribune: „Het is een zeer vervelende aangelegenheid. Onthou u dus van bijval of af keuring. Want voor hetzelfde geld had u hier, althans een deel van u hier, kunnen zit ten". Deze vermaning deed niets af aan het feit dat de volgepakte tribune toch goed- en afkeu ring liet blijken aireen van de verdachten het woord voerde, dan wel via de raadsman het woord lieten voeren. Maar de president bleek soe pel. Ook in de behandeling van de verdachten. Hoewel zij een duidelijke afkeer bleek te hebben van lichamelijk ge weld: „U had toch ook kunnen weglopen? Waarom had u een mes meegenomen, als u zoiets doet, weet u toch dat er onge lukken van kunnen komen?... Ingekrompen Maar zij veranderde haar ter minologie toen een 20-jarige Feyenoord-fan voor „het hek je" kwam. Plots veranderde het „u" in „je". Daar was ook alle aanleiding toe. Want de 22-jarige Rotterdammer, die zich op dat moment moest on derwerpen aan het verhoor door de rechtbank, had al een aantal veroordelingen achter de rug. Openbaar geweld, ge pleegd in 1981, vuurwerk ge gooid in een wedstrijd in Alk maar, bommetje gegooid in 1983. „Hij blijft maar aan de gang, het interesseert hem geen bal", aldus de officier. Deze verdachte had na zijn laatste aanhouding tegen de politie verklaard dat hij het 'waazinnig leuk' had gevonden dat hij zich in het geweld kon storten. Hij gaf voor de recht bank toe dat hij een Engels man, die weerloos op de grond lag, een schop tegen diens hoofd had gegeven. „Hij had hetzelfde gedaan als ik er had gelegen", zei hij. De verdachte, lijfwacht van Volksunie-leider Glimmer veen, bleek bij „het laatste woord", in te krimpen tot een klein mannetje dat zijn aan deel in de rellen probeerde te rug te brengen tot nul komma nul. De president van de rechtbank zei: „Als je jezelf zo eens ziet, moet je je dan ten opzichte van je vriendjes en vriendinnetjes die hier op de tribune zitten, in stand hou den? Stanleymes De eerste verdachte in de toen afgestampte zaal was de man die de „tatale steek zou heb ben toegebracht. Deze man die ook een stanley-mes in zijn be zit had, volgens de officier van justitie speciaal voor deze wed strijd meegenomen, vertelde dat „ik heb het meegenomen om te gebruiken als ik in het nauw zit". Hij was ook naar Tottenham geweest en voelde zich bedreigd. In het verhoor door de recht bankpresident verklaarde hij: „Ze hadden nooit in dit vak motte komme". Een paar ge tuigen zeiden dat de jongeman (21), de 21-jarige S.M. uit Berg- schenhoek, een supporter van Tottenham had opengehaald van de rechterschouder via de rug tot aan dé maagstreek. De officier van justitie zei dat hij mogelijk opzettelijk de man van het leven had willen bero ven, maar beperkte daarna zijn tenlastelegging tot het toe brengen van „zwaar lichame lijk letsel". Rechercheurs van de Rotter damse politie verklaarden ter Een beeld van de schop- en steekpartijen op de Feyenoordtribune bij het UEF, duel tegen Tottenham. Tegen negen supporters van de Rotterdamse club werdf teren gevangenisstraffen geëist. zitting dat de steekpartij te zien is op krantefoto's en vide o-opnamen van de tv, die na derhand door justitie in beslag zijn genomen. Politie Enkele raadslieden zeiden tij dens hun pleidooien dat de Tottenham-supporters nooit in vak S terecht hadden mogen komen en legden de schuld daarvoor bij de organisatie van het Europacuptreffen. Ze von den ook dat er door politie en suppoosten onvoldoende was gecontroleerd. Sommige ver dachten stelden dat het nooit zo uit de hand was gelopen als er meer politie was geweest. De rechtbankpresident ant woordde, dat het 'van de gek ke is dat er kennelijk een le ger politiemensen op de been moet komen om een voetbal wedstrijd plezierig te f" verlopen'. „Overigen! vervolgde ze, „brak er tijdens een eerder treff sen de twee clubs in eet gedeelte van het Feyi stadion, ondanks de aai heid van een macht eveneens een massale v rij uit tussen beide supj groepen." Uitspraak 29 december. DEN HAAG Mensen in de bijstand met een eigen huis hoeven voortaan minder in te teren op het vermogen van dat huis. Voor gezinnen wordt 30.200 van dat vermogen he lemaal vrijgelaten en van het meerdere de helft tot een maximum van ƒ75.000. Voor alleenstaanden is dat be drag 22.600 en er geldt een maximum van 67.400 voor het meerdere. Dit heeft het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid vandaag bekend gemaakt. De maatre gel treedt met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 1983 in werking. Bij het verlenen van bijstand wordt rekening gehouden met het eigen vermogen. Een be paald bedrag wordt daarbij vrijgelaten. Voor gezinnen is dat ƒ15.200 en voor alleen staanden 7.600. Voor eigen-woningbezitters geldt nu een hogere vrijlating. Is de waarde van het huis na aftrek van het hypotheekbe drag hoger dan de vrijgelaten bedragen, dan kan men bij stand te leen krijgen in de vorm van een krediethypo theek. Het huis kan dan in ieder ge val bewoond blijven. De bij stand die als geldlening wordt verstrekt, is rentevrij, zolang men op het bijstandsinkomen is aangewezen. De maatregel houdt een ver hoging in van het vrijgelaten vermogen als dit in een huis is belegd. Hierdoor wordt het in teren op het eigen vermogen voor mensen beneden de 65 jaar die bijstand voor hun da gelijks levensonderhoud ont vangen aanzienlijk vermin derd, aldus Sociale Zaken. DEN HAAG Premier Ruud Lubbers was in een vroeger leven onder nemer. Van 1965 tot 1973 maakte hij deel uit van de de directie van de machinefabriek Hollan- dia BV in Krimpen a/d IJssel. In politiek Den Haag wijzigen sommigen daarop, als iemand zich verwonderd toont over het kabinetsbeleid met betrekking tot de tweede aflevering van de affai- re-duikboten-voor- Taiwan. Op het eerste gezicht is er immers geen touw meer aan vast te knopen. In de zelfde week dat er een de legatie in Taiwan praat over de mogelijkheid van civiele orders, lekt er een vertrouwelijk rapport uit over „gouden bergen" voor het Nederlandse bedrijfsle ven in de Volksrepubliek China. Maar dit is nu juist, aldus de genoemde Haagse kringen, het resultaat van de koers, die de koopman Lubbers'heeft uitgestippeld. Simpel gezegd zou het erop neer komen dat de premier probeert China en Taiwan tegen elkaar uit te spelen. En inderdaad, het heeft er alle schijn van. Beide Chi na's is te verstaan gegeven dat Nederland niet van plan is zomaar >vja" of „neen" te zeggen tegen de vervolgorder van Taiwan voor nog eens vier duikbo ten. Hoe het besluit uitein delijk zal luiden, laat de re gering afhangen van wie het hoogste bod doet. Met die boodschap is reizend ambassadeur Mr. Henri Wijnaendts op bezoek ge weest in Peking en met die zelfde opdracht vertoeft nu ex-staatssecretaris ir. W. Dik in Taipeh. Veel te beiden Zowel aan de Volksrepu bliek als aan zijn opstandige provincie Taiwan heeft Ne derland immers heel wat te bieden. De Taiwanezen zijn tuk op de duikboten van Wilton Fijenoord, die de beste zijn op conventioneel gebied. Bovendien streven zij naar zoveel mogelijk in ternationale erkenning van hun eiland-staat, nu de Verenigde Staten hen heb ben losgelaten. Een vergun ning van de Nederlandse regering voor de levering van oorlogsmaterieel zou daarvoor zorgen. En dat is tegelijkertijd de reden, waarom de Volksrepubliek laat doorschemeren dat zij overweegt koopvaardijsche pen bij Wilton Fijenoord te laten bouwen. Peking herinnert zich dat alleen dreigen niet voldoen de is geweest om de eerste order van Taiwan te ver hinderen. Premier Van Agt trok zich in 1980 niets aan van de nervositeit in zijn CDA-fractie en drukte ge woon door. Zoiets zou zich kunnen herhalen, aldus Pe king, nu de liberalen zo'n sterke positie in het kabinet hebben. Bovendien staat het prestige van VVD-lei- der Nijpels op het spel, aan gezien hij persoonlijk de vervolgorder uit Taiwan mee naar huis bracht. Waar een huwelijksreis al niet goed voor is! Prestige Alle reden dus voor de Volksrepubliek om het CDA deze keer wel in staat te stellen het vuur van de VVD te beantwoorden. Te meer daar ook van de CDA-leider het prestige in het geding is. Het was im mers Lubbers, die in 1980 Van Agt dwong te verkla ren dat alleen „voor deze ene keer" oorlogstuig aan Taiwan zou mogen worden geleverd. En het was ook Lubbers, die deze zomer in eerste instantie het cadeau weigerde, dat Taiwan aan Ed Nijpels had meegegeven. Hem moet er dus wel veel aan gelegen zijn voet bij stuk te kunnen houden, zo redeneren de diplomaten van de Volksrepubliek in Den Haag. Ook weten zij dat minister Van den Broek zich in het kabinet fel tegen een nieu we duikboot-export verzet. Als CDA-kamerlid was hij in 1980 nog pro levering, maar op het departement van buitenlandse zaken heeft hij een andere kijk op de zaak heeft gekregen. Voor hem is nu het belang rijkste dat de betrekkingen tussen Nederland en China genormaliseerd wordt, vooral nu „wij" als tijdelijk lid van de Veiligheidsraad de Chinezen twee jaar lang zullen tegenkomen. Tegenkrachten Maar de tegenkrachten zijn ook niet mis. De VVD-frac- tie en de VVD-ministers, onder wie minister Van Aardenne van economische zaken, bevinden zich deze keer merkwaardigerwijs in het gezelschap van de In dustriebond FNV. De bond meent dat zij niet anders kan, omdat Wilton Fije noord in levensgevaar ver keert, waardoor er weer een paar duizend arbeids plaatsen dreigen te verdwij nen. Ook de PvdA is daar gevoelig voor. Het is dus niet geheel denkbeeldig, dat ook de Tweede-Kamerfrac tie van de PvdA overstag gaat. Dit alles moge duidelijk maken dat het niet alleen de koopmansgeest is, die vaardig is geworden over premier Lubbers. Zijn om geving bevestigt dat hij nog steeds een tegenstander is van de duikbootorder. Het bezoek van de delegatie- Dik aan Taiwan zou dan ook alleen bedoeld zijn om een zwaard te smeden, waarmee de ontstane Gor diaanse knoop kan worden doorgehakt. Daarbij dient bedacht dat zich momenteel een Nederlandse handels missie gereed maakt om naar Peking af te reizen. In de redenering van Lubbers worden de kansen van deze missie groter naarmate de delegatie-Dik meer succes boekt in Taiwan. Maar dit spelletje Master mind is tegelijk uiterst ris kant. Want wat te doen als Dik wel en de „Chinese" handelsmissie niet met (vol doende) concrete opdrach ten terugkeert? Dan valt Lubbers in zijn zelfgesmede zwaard. Hij kan dan im mers niet anders meer dan akkoord gaan met de duik bootorder, waardoor hij zijn woord tegenover China moet breken. Wat dat voor gevolgen zou hebben voor de (handels)betrekkingen met de Volksrepubliek laat zich raden. Of zou hij den ken dat hij in dat geval de Chinezen kan paaien met de belofte dat het dan wel niet de enige maar wel de laatste keer is dat er aan Taiwan wordt geleverd? RIK IN 'T HOUT PROMOVENDI VINDEN SERIEUS OVERHEIDSBELEID NOODZAKELIJK lijl UTRECHT De manier waarop volwasseneih vrije tijd doorbrengen hangt vooral af van watjds hun jeugd, al dan niet bewust, hebben geleenh voorbeeld van de ouders en de mate waarin vaok moeder allerlei bezigheden hebben gestimulet daarbij van doorslaggevend belang. Vrijetijdsbesj-ol wordt zo van generatie op generatie overgedragespi: blijkt uit een studie van de Utrechtse sociologenelr Kamphorst en Ed Spruijt, die vandaag aan de Utids se Rijksuniversiteit op een proefschrift over vriu gedrag hopen te promoveren tot doctor in de |eid wetenschappen. nnj Sinds het eind van de vorige eeuw hebben volwassenenreu derland steeds meer vrije tijd gekregen en die ontwikkej zich, mede gezien de technische ontwikkeling, voorlopig.' voortzetten, zo menen de promovendi. Als kind moeten \iz'* aan wennen die tijd tot tevredenheid te besteden, zodat f. niet hoeven te vervelen. Daarbij is vooral het voorbeeld rru ouders van groot belang, met name bij culturele, sportif9u intellectuele bezigheden. 'U1 „Zoals de ouden zongen, piepen de jongen" is een rede[ a' trouwbare uitspraak voor vrijtijdsbesteding, aldus her.e' schrift. Andere invloeden, zoals de woonomgeving van hr. en de aanwezigheid van speelmateriaal zijn nauwelijks j lang voor de manier waarop de vrije tijd later besteedj^ Ook heersende modetrends in de vrijetijdsbesteding zetrier echt zoden aan de dijk. ^nj Sleutelleeftijd Bij het onderzoek zijn 53 vormen van vrijetijdsgedrag 1 ken: van kerkgang tot doe-het-zelven. Voor veel van dezfy"» heden blijkt een zogenoemde „sleutelleeftijd" te bestaan**-' gin.leeftijd die het meest het latere gedrag beïnvloedt. Als ren bij voorbeeld al voor hun vierde jaar leren „gezellijMJT ten" of naar het zwembad te gaan, blijft dat het beste hafo hun latere leven. Voor kranten lezen, doe-het-zelven, na3 ballen kijken en nog een paar bezigheden geldt de sleutel^ van vijf tot en met acht jaar. Boodschappen doen moet tussen de negen en dertien jaar en verrassend genoeg: vei letjes doen ligt de sleutelleeftijd boven de 21 jaar. Door van deze verbanden zou het mogelijk zijn het vrijetijdsge grote lijnen te beïnvloeden. Problemen Als mensen niet in hun jeugd leren hun vrije tijd te bf°e komen zij later met hun vrije uren in de problemen. Kaït^ en Spruijt pleiten er dan ook voor, dat de overheid in h leid het vrijetijdsgedrag serieus neemt. „Met arbeidsged moeit de overheid zich wel intensief door middel van on maar van het vrijetijdsgedrag werd altijd gedacht dat d zelf wel zou regelen. Dat is dus niet het geval. Vrijetijf1^' ding is zeker zo belangrijk en moet net zo goed aangelee den. Daarvoor moeten wel de voorzieningen aanwezig bliotheken, muziekscholen, sportvoorzieningen zijn ni« belangrijk voor de kinderen van nu, maar vooral ook volgende generaties", aldus het tweetal. °a He lké mil Lonen bij de overheidimc orfcn DEN HAAG Opnieuw zijn vele parlementaire uren heengegaan met de batten over de omstreden kortingen op de uitkerin gen, het minimumloon en de overheidssalarissen. Ten vierde en uiteindelijk definitieve male schaarde een kamermeerderheid zich deze week hier ach ter, zodat de genoemde in- komens op 1 januari er drie procent op achteruit gaan. Na drie eerdere de batten was dat natuurlijk te verwachten en veel van wat deze week in het par lement plaatsvond, had dan ook iets weg van een rituele dans voor de ach terban. Toch werd er deze week in de Tweede Ka mer geschiedenis geschre- ven,. De zogenaamde kop pelingen, jarenlang als heilige koe behandeld, zijn nu immers definitief doorgesneden. Met die koppelingen wordt ge doeld op het automatisme, dat de uitkeringen steeds de loon ontwikkeling volgen en dat de laagste uitkering gekoppeld is aan het in het bedrijfsleven verdiende minimumloon. Het synchroon lopen van lonen en uitkeringen is een verschijn sel. dat groeide in de jaren ze ventig, maar pas in 1979 in de wet werd vastgelegd. Dat ge beurde onder het kabinet Van Agt-Wiegel (net als het huidi ge kabinet ook CDA-VVD) in de Wet Aanpassingsmechanis men (WAM) door de toenmali ge minister van sociale zaken dr. Wil Albeda. „Een vorm van beschaving" noemde de CDA-woordvoerder Steef Weijers de in de WAM veran kerde wettelijke koppeling. Hij beschouwde de wet zelfs niet zonder trots als geesteskind van het CDA. De reacties in het CDA-kamp waren dan ook niet mis toen onder druk van de economi sche achteruitgang het regel werd uitzondering te maken RUITENHEER op de wettelijk voorgeschre ven aanpassing van de uitke ringen aan de lonen. In feite werd de WAM slechts één keer werkelijk naar de letter uitgevoerd. Furieus waren de beschermers van de koppelin gen, toen in de laatste verkie zingsstrijd de VVD in het openbaar verklaarde dat er een afstand van vijf procent moest worden geschapen tus sen de lonen en de uitkerin gen. Deze „koppeling-op-af stand" achtten de liberalen on vermijdelijk gezien de ver slechterde economie, daarbij wijzend op het feit dat de jaar lijkse uitgaven voor uitkerin gen de 100 miljard gulden na derden. Beschaving De vormen van beschaving uit de jaren zeventig zijn kenne lijk van een ander kaliber dan die van de jaren tachtig. Maar de economische problemen van toen, hoezeer ook aanwe zig, vallen ook in het niet bij de misère van vandaag. Want WAM of geen WAM, tussen januari 1980 en nu is er al tus sen lonen en uitkeringen al een afstand opgetreden van 5,6 procent. Volgend jaar loopt dat verschil door de deze week goedgekeurde kortingen en andere bezuinigingen zelfs op tot 10,4 procent. „Twee keer zoveel als de VVD in haar verkiezingsprogramma vroeg", merkte de uitgetreden CDA'er Jan Nico Scholten deze week sarcastisch op. „De VVD heeft teruggehaald wat ze bij het aannemen van de WAM in 1979 moest prijsgeven", stelde PvdA-woordvoerder Buur- meijer vast. Het CDA heeft de regering verzocht aan te geven wan neer de koppelingen weer kunnen herleven en er dus weer van een gelijk-op-gaan van lonen en uitkeringen sprake kan zijn. Een vrome wens. Tegen de achtergrond van de huidige situatie en de geschiedenis die de WAM de afgelopen jaren heeft doorge maakt kan moeilijk anders worden geconcludeerd. CDA- minister De Koning bleef deze week braaf de koppelingen het uitgangspunt van beleid noe men, maar voegde daar on middellijk aan toe dat dit prin cipe moet worden „ingeka derd" in het sociaal-econo misch beleid, dat eerst en vooral herstel van werkgele genheid ten doel heeft. Daar door kan het niet anders dat ook de komende jaren de WAM met voeten wordt getre den. De Koning maakte duidelijk dat zeker zolang de crisis voortduurt, van een gelijke be handeling geen sprake meer kan zijn. Het zal dus bij lip pendiensten aan de gelijke be handeling blijven en een even tueel toekomstige welvaarts stijging moet wel van een gi gantische omvang zijn om de inmiddels geschapen afstand te overbruggen. Paradepaardje Nu de WAM naar de slacht bank is geleid, heeft het CDA zich in arren moede een nieu we heilige koe, of beter: een paradepaardje, gezocht om zich te onderscheiden van de zo aan aanhang en invloed winnende liberale denkbeel den. Elke gelegenheid wordt aangegrepen om te benadruk ken dat voortaan de ontwikke ling van de ambtenarensalaris sen en de uitkeringen hand in hand moeten gaan. Dit ver vangen van het ene dogma door het andere is des te won derlijker, omdat zelfs een leek kan berekenen hoe onhaalbaar de gestelde doelen zijn. CDA-leider De Vries, die de eer had dit dogma te lanceren, liep tegen dit harde feit op, toen de vakbeweging aanbood meer premies te gaan betalen om de korting op de uitkerin gen te voorkomen. De door het CDA gelegde koppeling tussen overheidslonen en uit keringen maakte het ingaan op dit sympathieke aanbod al meteen onmogelijk, omdat dan de kortingen van beide groe pen van de baan zou zijn (kos ten voor de schatkist ruim 6 miljard gulden) en van de ambtenaren, in navolging van het bedrijfsleven, toch weer meer premies gevraagd zou den moeten worden. Zo veran derde het CDA-paradepaardje al meteen in een molensteen om de nek van het kabinet dat van de vakbeweging nog meer de wind van voren kreeg. Naast een puur budgettair mo tief is er nog een andere re den, waarom zo'n gelijke ont wikkeling door minister Riet kerk (Binnenlandse Zaken) niet kon worden toegezegd. kaar vergeleken (de zfers ketvergelijking) om te Jf c en zo ja waar er ongÖe vaardigde verschillei Treden die aan de ieder is er zeker van ftu: het geval zal zijn) dajide dat gevolgen hebben beloningen. Bij een kolen tussen overheidslonen keringen zou ook hel van uitkeringsgerecl hiervan weer meeprofij Verlammend Dat Nederland nog sti weinig profiteert van d> al optredende economisi leving, wordt volgensl veroorzaakt door het er Nederland jarenlang^ klaas is gespeeld. Allel^ aan alles gekoppeld en aC_ tje een dubbeltje meerf—- moesten Pietje en KlaaF^ middellijk volgen, of enige prestatie tegF* stond of niet. Het feit f- minimumloon in het bedrijf per 1 januari oc drie procent moet word laagd, is daar ook weer U_ volg van. Immers, all 7 die manier kunnen de uitkeringen en de minii nen in de collectieve verlaagd worden. D treert nog eens hoe al pelingsmechanismen mend werken op de ec< Dat er bij een ruime meerderheid het besef| dat de wal nog altijd h« keert, moet daarom heugend worden genoej ik\

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 12