ieuwe therapieën en technieken 'oorbraak in allergiebehandeling rgentijnen zien toekomst met optimisme tegemoet Politieke impasse op Filippijnen snel naar climax mm AGI [NENLAND/BUITENLAND £eidóC@otucmt DINSDAG 13 DECEMBER 1983 PAGINA 11 ar ïriu ld oorvJiOS AIRES De het iding werkt aanste- yencde, Argentijnen Rott!n ontdekt dat ze ?izoe»og kunnen lachen, temj erschrompelde, door waai |e getekende gezich- -waa*e de afgelopen jaren >eeld van dit land _.n,tn bepaald, zijn ver- >ën jen. De mensen lij ervan overtuigd dat komst van presi- 'onsin een nieuw k is begonnen. fonsin, 57 jaar oud, ge- goedlachs, heeft afgelo- «ekeinde de macht over- in van de militairen die bijna acht jaar met ij- tand hadden bestuurd. waarvoor hij staat is tkkelijk. Financieel be- rgentinië zich aan de n de afgrond en poli- ;lt het zich zwaar ver door de nederlaag te- Britten op de Falkland Eilanden. De meeste mensen geven grif toe dat Dr. Alfonsin de Argentijnse problemen niet van de ene op de andere dag kan oplossen, maar er wordt van hem verwacht dat hij het gaat proberen. Hij zal het pas moeilijk krijgen als de mensen de indruk hebben dat hij het niet hard genoeg probeert. De aanhangers van president Alfonsin vormen een gemengd gezelschap. Een recente opi niepeiling wees uit dat 37 pro cent van zijn aanhangers wil dat alle officieren verantwoor delijk voor het conflict op de Falkland Eilanden door een vuurpeloton ter dood worden gebracht. Meer dan 61 procent zag als hoogste prioriteit het invoeren van een bevriezing van lonen en prijzen om de in flatie van 600 procent de baas te worden. Verder vonden de meeste mensen dat de buiten landse schuld moest worden afgelost, maar slechts een en keling beschouwde het als een prioriteit, hoewel Argentinië voor 40 miljard dollalr bij het buitenland in het krijt staat, BRff Van de ondervraagden zei 51 '1 procent dat er eerst over de schuld onderhandeld moest worden, twintig procent vond dat slechts een gedeelte hoefde te worden terugbetaald en 23 procent vond dat het hele be drag moest worden terugbe taald. Met betrekking tot echtschei ding, hetgeen in Argentinië bij de wet verboden is, zei 52 pro cent daarin verandering te willen zien. Militairen Zestig procent van de onder vraagden zei te verwachten dat de militairen weer snel te rug zouden zijn in de politiek. Deze overtuiging leek niet ge grond op angst, maar eerder op het gevoel dat het onver mijdelijk was. Het leger mag dan politiek verslagen en in ternationaal vernederd zijn, de meeste Argentijnen beseffen maar al te goed dat de discipli ne en interne organisatie van De nieuwe Argentijnse leider Alfonsin (rechts) bij de ding van zijn ambt. de militairen intact zijn geble ven. De militairen zijn naar de barakken teruggekeerd als een goedgedrilde troepenmacht die zodra de stemming verandert weer te voorschijn kan komen. Niemand weet en niemand heeft er tot dusver ook naar gevraagd hoeveel hoge offi cieren bij leger, marine en luchtmacht de afgelopen da gen de wijk hebben genomen naar het buitenland om te zien wat er nu gaat gebeuren. De Radicale Partij van Dr. Alfon sin heeft de militairen nooit een warm hart toegedragen: te veel radicale presidenten zijn in een staatsgreep ten val ge bracht. De onzekerheid over de toe komst wordt verder gevoed door de Argentijnse crisis. Het is geen ideologisch conflict, maar een crisis van de mid denklasse waarbij het publiek van het ene uiterste in het an dere vervallen, van sympathie voor de burgerregering van Peron tot grootschalige steun aan het militaire bewind en massale steun voor Alfonsin nu. Onophoudelijk zijn de Ar gentijnen op zoek naar de red ders die de oplossing weten voor hun financiële proble men: een typisch middenklas se-probleem. Vermisten Maar de kwalijkste kwestie is zonder twijfel het probleem van de 30.000 vermisten. Van de ondervraagden wilde 97 procent dat het leger gestraft zou worden voor zijn misda den. Niemand wilde echter wraak. Een jurist van de Radi cale Partij zei: „Het recht moet zo strict worden toegepast dat je het bijna wraak kunt noe men". Aldolfo Perez Esquivel, de ij- veraar voor de mensenrechten die in 1980 de Nobelprijs voor de vrede won, zei: „De dicta tuur mag dan voorbij zijn, de problemen die ze heeft veroor zaakt, zijn er nog steeds". Hij stond op het Plaza de Mayo voor het regeringsgebouw om de laatste demonstratie van de dwaze moeders bij te wonen. Op de vraag of ze onder de nieuwe burgerregering door zouden gaan met demonstre ren, antwoordde een moeder: „Het hangt allemaal af van Al fonsin en of hij onze vragen kan beantwoorden. Wij willen weten wat er met de 30.000 vermisten is gebeurd". En inderdaad, president Al fonsin zal niet om deze pijnlij ke kwestie heen kunnen. In de afgelopen dagen zijn overal in de stad posters opgehangen met daarop de omtrekken van een mens; dezelfde schets is getekend op stoepen en stra ten. De schets stelt de vermis ten voor, geen naam, geen ge zicht, een anoniem lichaam. De nieuwe regering weet dat het probleem van de vermis ten een van de meest dringen de vragen van dit moment is. Temidden van de vreugde probeert Argentinië zich te ontworstelen aan een afschu welijke tragedie. rstai&1N Veel mensen irdelllergisch voor iets. •ft niet altijd ern- zijn. Maar zo'n mil- lensen in ons land van zo'n allergie vervelende ziekte- zoudiijnselen, omdat hun Hetim extreem heftig op bepaalde stof rea- Met als gevolg ex- hooikoorts, astma of ijk [hitis. CARA, de ver- and|naam voor aandoe- jn van de luchtwegen TI"met kortademigheid d gaan, was zelfs ja- ig de derde doods- ik. kig heeft de wetenschap kilgestaan en vooral op jbied van de allergie zijn ■laatste paar jaar opzien- Be ontwikkelingen. Nie- Jhoeft er nog aan dood te lAllergie kan niet altijd Jrnien of genezen wor- wel worden onder- Jmet medicijnen zonder is waardige bijwerkin- I tijd kon de bron van jllende uitsluitend door van een serie huid- achterhaald worden, woord ig haalt men de lener soms simpelweg bloed. In deze ontwik- i heeft het Academisch ihuis in Leiden een heel rijke rol gespeeld. De dr. F. Spieksma is zelfs iberoemd geworden ijn ontdekking van de «mijt. Maar ook kreeg delijk grote bekendheid en dagelijks radiobericht looikoortspatiënten in te ikendste allergiekliniek is land werd na de oor- Leiden opgebouwd door •rhorst. Vorig jaar werd liek opgesplitst, omdat veel verschillende li- rganen allergische ui- voorkwamen, dat het [elijk was voor één arts deze specialismen op de te zijn. De kliniek werd 'ebracht bij vier ver- nde afdelingen: KNO j neus- en oorziekten), W® :kten, huidaandoenin- de kinderafdeling. Elke g heeft een apart 't Ol uur voor allergologie. St V' de Vwoi koorts ipènjgt de KNO-arts A. Rijn- gOfporal te maken met de lergie. Hooikoorts in de taanden, niesbuien, tra- ogen, verstopte neuzen, le malaise met als oor- .'en allergie. de medische wereld dit 'ordt veel onnodige el- voorkomen. Vooral bij en. Het nodeloos ver- - sé^en van keel- en neusa- ilen, alsook het spoelen ïakholten is nu verleden ^Algemeen heeft de me- postgevat dat ook deze erbo ;n een belangrijke af- von mctie tegen infecties n. Ook neusdruppels, die i' ngdurig gebruik vaak De inhalatie-provocatieproef: de proef op de som. Aller gisch of niet bioloog dr. Spieksma wereld beroemd. Hij ontdekte de huis stofmijt, een minuscuul beestje dat het leven van duizenden allergische patiënten zuur maakt, omdat hij met miljar den voorkomt in elk huishou den. Hoe stoffiger een huis is hoe meer mijten zich in het stof bevinden. Omdat ze zich voeden met menselijke huid schilfers en haren voelen ze zich vooral in bedden bijzon der thuis. Dr. Spieksma: „We hebben ontdekt dat de huisstofmijt bij zonder goed gedijt in oude, vochtige huizen. In droge hui zen komen ze veel minder voor en daarom adviseren wij onze patiënten vaak naar dro gere woningen te verhuizen, liefst met centrale verwar ming. Ook door renovatie van oude huizen zien we het aantal astmapatiënten afnemen". Deze aan het Academisch Zie-" kenhuis verbonden bioloog ontdekte dat niet de huisstof mijt zelf de grote boosdoener was, maar zijn uitwerpselen, die zo licht zijn dat ze door de lucht gaan zweven en zo door de mens worden ingeademd. Dr. Spieksma verricht mo menteel onderzoek naar aller lei organismen die produkten maken in de omgeving van de mens en op de één of andere manier in de lucht terecht ko men. Het dagelijkse radiobe richt voor hooikoortspatiënten in de zomermaanden is daar een gevolg van. Pit waar schuwt de patiënten voor stuifmeel in de lucht, zodat ze preventieve medicijnen kun nen nemen of bepaalde plek ken kunnen mijden. Uit een enquête is gebleken dat de voorspellingen betrouwbaar zijn en dat talloze patiënten ernaar luisteren. verslavend blekén te werken, worden vrijwel niet meer ge bruikt. Uit het onderzoek van dr. Rijntjes bleek dat deze neus-, druppels de trilharen in de neus verwoestten met alle ge volgen vandien. Deze KNO- arts hielp tientallen verslaaf den van de schadelijke neus druppels af en constateerde la ter dat het neusslijmvlies zich vanzelf weer hetrstelde. Zijn conclusies over het misbruik van neusdruppels heeft hij vastgelegd in een proefschrift, waarop de Leidse arts volgend jaar promoveert. Zijn onder zoek heeft bovendien geleid tot het gebruik van neus- sprays, die ongevaarlijk en niet verslavend zijn. Wat is een allergie Wat is een allergie en hoe gaat die in zijn werk Allergie is het extreem reageren van het menselijk lichaam op een be paalde stof. Ieder mens rea geert anders. Zo kan de één als reactie een astma-aanval krij gen, de ander kan ervan gaan hoesten en tranende ogen krij gen, terwijl een derde slijmaf- scheiding in de luchtpijp en bronchiën oploopt. Babies zijn echter nooit allergisch. Pas met een jaar of drie, vier kun nen ze een bepaalde allergie opbouwen, waar ze vaak ook weer overheen groeien. Jarenlang hadden de doktoren geen idee waardoor allergie precies ontstaat. Tegenwoordig weten ze dat het komt omdat het lichaam bij wijze van af weer een bepaald eiwit (Im- munoglobine E) aanmaakt als reactie op een lichaamsvreem- de stof van buiten, zoals stuif meel of huisstof. Komt men la ter weer in aanraking met deze stof dan ontstaat er een allergische reactie. Doorbraak De ontdekking van dit eiwit betekende in 1967 dan ook een doorbraak in de bestrijding van allergie. Een andere be langrijke ontdekking in dat zelfde jaar maakte de Leidse ITENHEER ogu Simpele bepaling Om te bepalen waarvoor men sen allergisch zijn is een een voudige methode ontwikkeld: de RAST (Radio Allergo Sor- bent Test). Van een patiënt wordt een beetje bloed afgeno men. Dit bloed wordt met een extract van een bepaalde aller gie-gevende stof in een buisje een nacht lang weggezet. De volgende dag kan aan de hand van de radioactiviteit, veroor zaakt door de anti-lichamen in het bloed, worden gemeten of de patiënt voor deze stof aller gisch is. Deze bloedproeven worden in Leiden verricht op het biochemisch laboratorium van de afdeling longziekten van dr. J. Kramps. Hoewel deze test nog vrij nieuw is, wordt hij in Leiden al vrij rou tinematig gedaan. De aantoonbaarheid van tot allergie leidende antilichamen in het bloed beschouwen de artsen als de belangrijkste ver worvenheid van de laatste ja ren. Want daardoor werd het pas mogelijk exact na te gaan hoe een allergische reactie tot stand komt. Voordien was het alleen door het inspuiten van stofjes mogelijk te kijken wel ke stof een reactie gaf. Deze huidtesten worden nóg wel ge daan, maar vooral voor jonge kinderen en mensen met huid- problemen is het heel plezierig dat de oorzaak van een allergi sche reactie nu ook uit het bloed afgeleid kan worden. „Allergie inhaleren" Wil een longarts helemaal ze ker zijn van de diagnose dan kan hij een inhalatie-provoca tieproef laten doen. Dr. P. Vooren heeft in het Leidse ziekenhuis hiervan zijn specia lisatie gemaakt. De allergie-ge vende stof wordt in nevel- vorm ingeademd, waarna de f>atiënt van uur tot uur zijn ongfunctie moet meten. Daar aan valt af te lezen in welke mate het lichaam reageert en na hoeveel tijd. Wie weet waarvoor hij allergisch is kan maatregelen nemen. Blijkt de oorzaak de huisstofmijt te zijn dan moet het huis worden ge saneerd, vaste vloerbedekking moet worden vervangen door parket, plavuizen of zeil. Eventueel moet er naar een droger huis worden verhuisd. Als een kind allergisch blijkt voor de hond, dan moet dat dier het huis uit, hoe gehecht dat kind ook aan het beest is. Bij kinderen komt ook vaak voedselallergie voor. Bij vol wassenen minder maar die kunnen juist weer erg lijden onder bijen- en wespensteken. Huisdieren Huisdierenallergie speelt te genwoordig een veel grotere rol dan vroeger. Dat komt om dat steeds meer gezinnen een hond, kat of cavia nemen. Ook op scholen worden vaak die ren gehouden, onlangs besloot de gemeente Eelde als eerste huisdieren op scholen te ver bieden. De Leidse longarts dr. A. Wever: „Je moet enorme drempels overwinnen om huisdieren te verbieden. Dat zelfde geldt voor het roken. Het is asociaal om te roken als astmapatiënten daarvan last ondervinden, want om die te vermijden komen ze uiteinde lijk vaak in een sociaal isole ment terecht". Deze longarts heeft overigens ook gemerkt dat bijvoorbeeld duivenmel kers en kennelhouders vaak niet willen geloven dat ze al lergisch voor dieren zijn en doorgaan met hun hobby ook al worden ze er ziek van. Bijwerkingen Vroeger kon je aan bijvoor beeld allergisch astma heel ge makkelijk doodgaan. Tot het midden van deze eeuw waren er vrijwel geen medicijnen. Tot voor kort hadden sommige medicijnen ongelooflijke bij werkingen, zoals pafferigheid, suikerziekte, maagklachten, ontkalking van de botten, hoge bloeddruk en groei-ach- terstand bij kinderen. Dat is nu gelukkig allemaal veran derd. De huidige medicijnen zorgen ervoor dat er geen re actie meer plaatsvindt tussen de ingeademde stof en de cel len die hierop reageren. Door vroeg in de keten van gebeur tenissen in te grijpen kunnen de artsen tegenwoordig een heleboel narigheid voorko men. Professor J.H. Dijkman, hoofd van de afdeling Long ziekten: „De belangrijkste me dicijnen hoeven ook niet meer in pilvorm te worden inge slikt. Ze verspreiden zich daardoor niet meer door het hele lichaam en hebben geen effect op andere organen. Ze kunnen worden geïnhaleerd, waardoor de werking zich be perkt tot die organen die de genezende of voorkomende werking nodig hebben. De luchtwegen en de longen dus. Een verder voordeel is vaak de snel intredende werking. Dit betekent een enorme door braak in de geneeskunde. Voor honderdduizenden is het letterlijk een verademing. De luchtwegen lijden er hoege naamd niet onder, al kan het soms voorkomen dat iemand een beetje hees wordt. Dat kan met gorgelen weer voorkomen worden. Voor de longen is het alleen maar goed!" Grensvlak De longen vormen het grens vlak tussen het in- en het uit wendige. Geen allergie-patiënt is gelijk. Dat maakt het vak voor de artsen tegelijkertijd moeilijk en boeiend. Vroeger konden zij niet veel anders doen dan de astmabevolking van de stad naar het platte- De boosdoener kan tegenwoordig ook uit het bloed worden gehaald met de zogeheten RAST-test. land sturen en die van het platteland naar de zee: Verder moest je er maar mee zien te leven en had je geluk als je er niet aan doodging. Nu kan men uitzoeken welke stof ver antwoordelijk is voor de extre me reacties van het lichaam. Dat is meestal een specialisti sche en soms heel ingewikkel de zaak. Het komt voor dat de longarts ervoor op huisbezoek moet of op het werk van de patiënt moet gaan kijken. Soms ook wordt gevraagd om een extract uit de stofzuiger- zak mee te brengen naar het ziekenhuis. Maar uiteindelijk wordt de boosdoener gevon den en het gevolg van de mo derne therapieën is dat hon- derddduizenden mensen die voorheen bijna geen kant op konden, nu weer een volko men normaal leven kunnen leiden. Weer gewoon kunnen werken. Weer van het leven kunnen genieten zonder angst voor een nieuwe aanval. Want als die onverwacht toch komt, kan hij met een minimum aan medicijnen meteen en doelma tig bestreden worden. CORRY VIS MANILLA De econo mische en politieke crisis op de Filippijnen, veroor zaakt door de moord op oppositieleider Benigno Aquino in augustus, is de afgelopen maanden in snel tempo ernstiger ge worden. Maar geen van beide partijen is in staat zijn wil op te leggen aan de tegenpartij. President Marcos blijft zinspe len op drastische maatregelen, zoals een militair ingrijpen, maar tot dusver heeft hij zijn dreigement niet uitgevoerd, waarschijnlijk omdat hij bang is dat dit de genadeslag zou be tekenen voor de economie die toch al op instorten staat. De buitenlandse reserves waaro ver het land beschikt, zijn naar verluidt nog maar net voldoende om de noodzakelij ke invoer van een week te be kostigen. Aan de andere kant zijn de middenklasse en zakenlui die het protest tegen de regering leiden, niet sterk genoeg om de regering concessies af te dwingen. Het resultaat is dat het land geheel stuurloos is. Het verzet onder de midden klasse heeft de Verenigde Sta ten die het regime-Marcos ja renlang kritiekloos hebben ge steund, wreed wakker ge schud. Hoge Amerikaanse di plomaten praten nu zij het nog steeds in vertrouwen over hun ontsteltenis over de moord op Aquino en hun twij fels over de versie van de re gering met betrekking tot de verantwoordelijkheid voor de aanslag. Verder bekennen ze ongelukkig te zijn met de cor ruptie in het leger en zeggen ze doodsbenauwd te zijn dat het leger of mevrouw Imelda Marcos vandaag of morgen de macht zal overnemen. De Amerikaanse ambassadeur Michael Armacost heeft er bij president Marcos op aange drongen bepaalde maatregelen te treffen die het economisch De vermoorde oppositie leider Benigno Aquino vertrouwen kunnen herstel len, zij het misschien niet 's lands politieke geloofwaardig heid. Deze maatregelen om vatten een eerlijk onderzoek naar de moord op Aquino, dui delijke regels voor de opvol gingskwestie voor het geval de president om wat voor reden dan ook moet afhaken en ver anderingen in het kiesstelsel, zodat volgend jaar eerlijke verkiezingen kunnen worden gehouden. Door hier op aan te dringen zit de ambassadeur waarschijnlijk op één lijn met premier Cesar Virata. Compromis Maar tot dusver heeft presi dent Marcos nog geen enkel advies van de Amerikanen ter harte genomen. Voornaamste reden is volgens de Amerika nen dat zijn belangrijkste ad viseurs hem voorhouden dat hij onder geen enkele voor waarde akkoord moet gaan met een compromis. „Er zitten daar (in het paleis red.) men sen die Marcos voorhouden dat elke concessie een teken van zwakte of schuld is", aldus een hoge Amerikaanse diplo maat. De president heeft sinds de moord op Aquino een ware bunkermentaliteit ontwikkeld. Iets, waarschijnlijk problemen met zijn gezondheid, dwongen hem begin augustus tot bin nenblijven. Sindsdien heeft hij het paleis niet meer verlaten. Slechts een vijftal mensen heeft ongehinderd toegang tot de president. Dit zijn de echt genote van de president, me vrouw Imelda Marcos, haar broer, Benjamin „Kokoy" Ro- mualdez, de stafchef van het leger, generaal Fabian Ver, en twee vooraanstaande zaken mensen, Roberto Benedicto en Eduardo Cojuangco. Voor de demonstranten in de straten van Manilla vertegenwoordigt dit kleine kringetje alles in de Nieuwe Samenleving van Marcos waartegen ze proteste ren: politieke moorden, over dreven luxe en grootschalige corruptie. De bunkermentaliteit van Marcos valt wellicht gedeelte lijk toe te schrijven aan zijn ziekte. Onlangs heeft hij een paar keer lange vergaderingen voorgezeten met volgens oude medewerkers zijn gebruikelij ke verve. Maar de dagen dat hij zich goed voelt, zijn naar verluidt maar zeldzaam. Veel vaker laat zijn uithoudingsver mogen te wensen over. Een minister zei onlangs dat zijn aandacht na een uur al begint te verslappen. De politici, onder wie hoge le den van Marcos' eigen partij, de Beweging voor een Nieuwe Samenleving, kortweg bekend als de KBL, wijzen met name op de houding van de presi dent in het onlangs gehouden debat over de opvolgingskwes tie. In minder dan een maand veranderde hij twee keer van mening. De formule waarmee hij uiteindelijk voor de dag kwam, werd door een voor aanstaand lid van de KBL on middellijk verworpen als ge vaarlijk en in strijd met de President Marcos grondwet. Een ander partijlid sprake van een „blunder". Maar Marcos kan onmogelijk ingaan op de wensen van de Amerikaanse ambassadeur. Een onderzoek naar de moord op Aquino zou waarschijnlijk leiden naar iemand uit de naaste omgeving van de presi dent en vrije verkiezingen zouden ontegenzeggelijk resul teren in een nederlaag. Ophel dering van de opvolgings kwestie zou betekenen dat de kansen voor een van zijn trou we volgelingen waarschijn lijk zijn vrouw Imelda ver keken zijn en dan zou er nie mand meer zijn om financiële en persoonlijke belangen van de familie-Marcos te beharti gen. De recente uitspraak van me vrouw Marcos dat ze geen po litieke ambities heeft, kan haar tegenstanders nauwelijks overtuigen. Het is niet de eer ste keer in haar politieke car rière dat mevrouw Marcos ontkent dat ze een bepaalde functie wil vervullen. Meestal werden deze ontkenningen ge volgd door massale campagnes van „het volk", georganiseerd door haar broer Kokoy, waar in haar werd gevraagd het toch te doen. Maar mevrouw Marcos zal waarschijnlijk zware tegen stand ondervinden van de sui kermagnaat Eduardo Cojuang co. In bepaalde opzichten is deze Cojuangco kenmerkend voor de Nieuwe Samenleving van Marcos. Even rijk als mee dogenloos controleert hij prak tische de hele suikerindustrie op de Filippijnen. Een deel van zijn rijkdom heeft hij naar men zegt geïnvesteerd in een particulier leger van zo'n 1000 man. De impasse op de Filippijnen kan echter niet veel langer meer duren. Zakenmensen voorspellen tegen Nieuwjaar een groot aantal faillissemen ten en ontslagen die naar hun stellige overtuiging zullen re sulteren in nog grotere onrust onder de bevolking. Maar wei nigen willen vooruitlopen op wat er daarna gaat gebeuren. PAUL QUINN-JUDGE Copyright The Guardian

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 11