Drie weken aan de ketting
iijna alle verdachten lid van één familie
urü
Om wonenden
merken niets van
arrestaties
XF&T]
\T]
Grote hoeveelheden bloemen en kaarten
Mevrouw Van Schaik
weet van niets
BINNENLAND.
£«icbeSouacwit
DONDERDAG 1 DECEMBER 1983 PAGINA 9
Lubbers uit
waardering
UTRECHT Minister-presi
dent Lubbers heeft gisteren in
Utrecht blijdschap uitgespro
ken over de goede afloop van
de ontvoering van de heren
Heineken en Doderer. Hij uit
te ook waardering voor de
prestatie van de politie en met
name voor die van het Am
sterdamse rechercheteam,
ilubbers vertelde op een bij
eenkomst van het Nederlands
Centrum van Directeuren en
Commissarissen dat hij 's och
tends vroeg met het verheu
gende nieuws zijn bed uit was
gebeld.
Burgemeester Van Thijn:
„We staan niet machteloos"
AMSTERDAM Burgemeester van Thijn toonde
zich opgelucht en blij over de goede afloop van de
ontvoeringszaak van Heineken en Doderer. Hij
woonde gisteren de persconferentie bij in gezelschap
van. minister Korthals Altes (Justitie) en zei bij die
gelegenheid gelukkig te zijn dat niet alleen beide gij
zelaars weer vrij zijn, maar ook dat een groot deel
van de verdachten is aangehouden. ..Het is goed te
weten dat wij als samenleving niet machteloos staan
als burgers van dit land op een dergelijke brute wijze
worden geconfronteerd met misdaad en geweld van
deze orde", zo zei hij. Van Thijn noemde het een on
duldbare zaak. dat mensen tegen hun wil van hun
vrijheid beroofd worden en wekenlang in mensonte-
rendè omstandigheden en in martelende onzeker
heid over hun lot moeten leven. Hij feliciteerde in de
eerste plaats Heineken en Doderer en als tweede de
Amsterdamse politie, en met name de recherche.
Minister Korthals Altes van justitie (links) en Amsterdams burgemeester
Van Thijn zijn zichtbaar opgelucht over de afloop van de ontvoering.
Bedankt
mensen
DEN HAAG In een pa
ginagrote advertentie in de
landelijke dagbladen heb
ben de families Heineken
en Doderer en het Heine-
ken-concern vandaag een
dankwoord gericht tot „ie
dereen die in welke zin
dan ook heeft meegeholpen
of meegeleefd". De fami
lies, die gewag maken van
lange weken vol angst en
onzekerheid, schrijven dat
zij in hun vreugde de men
sen niet willen vergeten.
De brief opent met Be
dankt mensen
Pijnlijke afloop
voor verslaggever
AMSTERDAM-VOORBURG
De afloop van de ontvoerings
zaak van Heineken en Doderer
heeft een pijnlijk verloop gehad
voor onze verslaggever Paul
Koopman. Bij een sprintje gister
morgen van een telefooncel naar
het politiebureau aan de Marnix-
straat in Amsterdam viel hij en
stootte zijn knie tegen een stoep
rand. In eerste instantie ging hij
gewoon door, maar in de loop
van de dag moest hij zich toch
onder doktersbehandeling stel
len. Bij onderzoek in het Diaco-
nessenhuis in Voorburg bleek
zijn knieschijf gebroken. Hij is
inmiddels geopereerd.
Gratis bier
ASSEN Ter ere van de
bevrijding van Alfred
Heineken en Ab Doderer
gaf de organiserende
bierbrouwer van de
schaatsmarathon zes
daagse gisteravond in
Assen een gratis con
sumptie aan iedere be
zoeker. Daarnaast wer
den tijdens de wedstrijd
diverse bevrijdingspre
mies beschikbaar ge
steld. De directie van de
Stichting Kunstijsbaan
Drenthe wilde daarbij
niet achterblijven en be
loonde de eerste, echte
„ontnapping" bij de A-
rijders met f 50,-.
AMSTERDAM De overvallen op de Hoofdweg en de
Jan van Galenstraat in Amsterdam, waarbij de politie
gistermorgen de meesten van de 24 verdachten arres
teerde, zijn door de bewoners niet opgemerkt. De acties
gingen dermate soepel, dat iedereen al was afgevoerd
voordat de eerste buren uit hun slaap ontwaakten. Ook
middenstanders, die redelijk vroeg in hun winkel bezig
waren, hebben er niets van gezien.
Een garagehouder, die in de buurt woont waar de 20-jarige ver
dachte M.E. in zijn kraag werd gevat, reageert zelfs verbaasd.
„Hoe is het mogelijk. Als er iets in deze buurt gebeurt, dan ben
ik toch meestal de eerste die het weet", vertelt hij, „maar ik
weet alleen wat ik op de radio heb gehoord".
Bewoners schudden, enigszins angstig, met het hoofd als ze naar
de politionele actie wordt gevraagd. Winkeliers zijn aanzienlijk
opener, maar blijven ook steken in „goh" en .jeetje". „Ze zullen
het wel in burger hebben gedaan", oppert een bloemist, die er
graag aan toevoegt dat volgens hem de politie toch veel eerder
had kunnen ingrijpen. „Niet toegeven, dan is het snel afgelopen
met dit soort zaken", zegt hij. Maar gezien heeft hij niets. „Ja,
zegt een vrouwelijke melkboer, „ik zag een motoragent en een
auto met vier man door het rode stoplicht rijden". Maar bij door
vragen blijkt dat om twaalf uur geweest te zijn en toen was alles
al lang en breed achter de rug. „Ach meneer, hier wonen toch
alleen maar eerlijke mensen", grapt een kruidenier. Na het in
grijpen van de politie heeft hij misschien wel gelijk.
9?
WASSENAAR De familie G. van Schaik aan de Duin voet
laan in Wassenaar, waarbij Heineken en Doderer gistermorgen
ia hun bevrijding enige tijd verbleven, ging kort na het vertrek
•an de twee bevrijden naar De Ark in.Noord wijk weer over tot
jord-lde orde van de dag. Mevrouw Van Schaik, wier man na Freddy
3t en Heineken de belangrijkste functie vervalt binnen het Heineken-
30 en|concern trachtte dat te doen door samen met de tuinman aan
,het werk te gaan in de omvangrijke tuin. Tegenover journalis-
14 Iten die bij haar riante villa aanbelden, gaf zij te kennen niets
van een bevrijding van Heineken en zijn chauffeur af te weten.
Mijn dochter hoorde het net op de radio, verder weet ik nog
an niets. Ons vrouwen vertellen ze nooit wat", aldus mevrouw
Schaik, die het dolgelukkige tweetal nog geen half uur
Idaarvoor uitgeleide had gedaan. Haar beweringen werden even-
I. dateens gelogenstraft door de regelmatig surveillerende politie, die
nog lang na Heinekens vertrek langskwam en steeds bijna stil-
Ihield om een blik in de woning te kunnen werpen.
AMSTERDAM Hemels
breed op maar een paar
kilometer afstand van de
plaats waar ze werden
ontvoerd, zijn Alfred Hei
neken en Ab Doderer
door hun ontvoerders drie
lange weken vastgehou
den in koude cellen. Zij
waren slechts gekleed in
pyjama's. Middeleeuwse
toestanden, zo typeerde
een dodelijk vermoeide
hoofdinspecteur K. Siets-
ma („neemt u mij niet
kwalijk als ik wat ondui
delijk ben. Ik heb nachten
mijn bed niet gezien") de
toestand van de twee
mannen.
Op een chaotische persconfe
rentie voor meer dan honderd
persmensen in het voormalige
politiebureau Raampoort in de
hoofdstad ging Sietsma nog
eens stap voor stap de ontwik
kelingen na in deze zaak die
de aandacht van heel Neder
land en ver daarbuiten drie
weken gevangen heeft gehou
den. Over hoe het daar de af
gelopen weken is geweest is
nog niet veel bekend. Vermoe
delijk zullen Heineken en Do
derer binnenkort de pers te
woord staan.
Nadat de eerste brief, geadres
seerd aan „de familie Heine
ken" door een toevallige pas
sant werd gevonden op de mat
van een Haags politiebureau
(drie uur na de ontvoering op
woensdag 9 november) was
het Heinekens woning „De
Ark" in Noordwijk die door de
ontvoerders werd gebeld. „De
Ark" zou verder door de ont
voerders worden gebruikt als
de plaats waar zij hun bood
schappen heen zonden. De
„adelaar", zoals zij zichzelf in
code noemden (later: „de uil")
benaderde de familie (in de
taal van de ontvoerders eerst
„de haas" en later „de muis")
via bandjes. Kans om iets te
rug te zeggen was er niet.
Evenmin kon de politie nas
peuren van welke plek er
werd gebeld.
Eigen tijd
Het was duidelijk, aldus Siets
ma, dat de ontvoerders op hun
eigen tijd en hun eigen manier
contact wilden opnemen. Do
derer en Heineken verbleven
onderwijl in twee geïsoleerde
cellen, die hoofdinspecteur
Van Beek (die bij de inval gis
terochtend aanwezig was) als
zeer professioneel omschreef.
De ingang van de loods waarin Heineken en zijn chauffeur uiteindelijk werden gevonden en bevrijd.
Doderer reageerde volgens
Van Beek nogal emotioneel
toen hij begreep dat hij bevrijd
was. Heineken liet wat minder
emotie blijken. Beide mannen
werden door speciaal daarvoor
gevormde teams opgevangen
en gerustgesteld.
De twee mannen waren ge
kleed in pyjama's die zij direct
na hun ontvoering hadden
moeten aantrekken. Geduren
de de hele gevangenschap van
drie weken hebben zij zich
niet kunnen verschonen. „We
hadden kleren voor hen bij
ons", aldus Van Beek, „die zij
zo goed en zo kwaad als dat
ging in die nauwe cellen heb
ben aangetrokken".
De twee ontvoerden zijn al die
tijd geboeid geweest aan ket
tingen die in de muur veran
kerd zaten. Zij hadden een
matras tot hun beschikking en.
zoals Van Beek het omschreef,
sanitaire voorzieningen die
normaal zijn voor een kam-
peerbus. Eén keer in de week
werd de zaak schoongemaakt.
Heineken en Doderer mochten
eten wat zij wilden, voorzover
de ontvoerders dat redelijk
vonden, zo wist Van Beek te
vertellen.
Op het moment van de inval
was er behalve de twee gevan
genen niemand in de loods
aanwezig. Aanvankelijk dacht
een teleurgestelde politie zelfs
dat zij er naast zat, tot een
muur in de loods de aandacht
trok. Daar bleek een geheime
deur in te zitten, die leidde tot
een gangetje waaraan de twee
cellen lagen. Kennelijk heb
ben de ontvoerders er van het
begin van hun plannen af re
kening mee gehouden dat zij
twee gevangenen zouden moe
ten bergen.
Nabijheid
Doderer en Heineken hebben
pas na een dag of vier, vijf ge
merkt dat zij in eikaars nabij
heid gevangen werden gehou
den. De cellen waren geluid-
dicht waardoor zij nauwelijks
enig geluid van buiten konden
opvangen. Zij werden aanvan
kelijk veelvuldig bedreigd,
maar later ging dat wat beter.
In de loop van hun gevangen
schap lieten de ontvoerders zo
nu en dan toe dat zij met el
kaar konden praten. Zij kon-
Eèn van de twee geïsoleerde cellen waarin Heineken en Doderer
onder „middeleeuwse omstandigheden" drie weken gevangen
zijn gehouden.
den elkaar dan meestal niet
zien, omdat zij elk geboeid in
hun afzondelijke cellen moes
ten blijven zitten. Zij konden
naar de radio luisteren en zij
mochten lezen, maar jammer
genoeg, aldus hoofdinspecteur
van Beek, kan Doderer zonder
bril niet lezen. Niettemin heeft
hij zich zonder bril een beetje
bezig weten te houden met zo
nu en dan een spelletje patien
ce. Samen een kaartje leggen
was er niet bij. De beide man
nen mochten onder geen be
ding bij elkaar komen.
Koude
De geluidsisolatie had overi
gens ook voordelen. Het isola
tiemateriaal beschermde de
mannen enigszins tegen de
koude. Verwarming was er
niet in de loods. Doderer heeft
tegen de politie verklaard dat
hij het niet echt koud heeft ge
had, maar. Heineken heeft
daar wel last van gehad.
Bij de politie-inval was een
arts aanwezig, die constateerde
dat de twee ontvoerden in een
redelijke conditie verkeerden
en met personenauto's konden
worden vervoerd. Na een me
disch onderzoek en een bad in
Wassenaar konden de heren
Heineken en Doderer het ha
chelijke avontuur afsluiten
met de tocht naar huis.
ng tol
étjaaijAMSTERDAM Bij de
inval door zeventig poli-
iêmensen in de loods
|..;aar Heineken en Dode-
ï9kasfer gevangen werden ge-
iouden, bleek er buiten
Ie twee ontvoerden nie-
land aanwezig te zijn.
aar binnen drie uur wa-
Henstjren er 24 arrestaties ver-
jienstficht in Amsterdam, Zwa
nenburg, Heerhugowaard
•n_Den Helder. Bijna alle
erdachten behoren tot
:n familie.
Dver het losgeld wil het Hei
heken-concern weinig con
creets loslaten. „We moeten
doorkomen dat een markt
waarde voor bepaalde mensen
wordt vastgesteld", zo zei hij.
Volgens hem is het Heineken-
rconcern niet voor dit soort za
ken verzekerd. Hij zei niet te
weten of Alfred Heineken zelf
(dat wel is.
slachtoffers hadden vervoerd,
werd korte tijd later met
draaiénde motor teruggevon
den op de Weesperzijde. Men
was overgestapt in twee perso
nenauto's, waarvan er één was
gestolen van een Rijswijker,
die op dat moment aan het
zwemmen was. In de bus werd
een sporttas met twee Uzi-pis
toolmitrailleurs gevonden, die
gestolen bleken te zijn in Am
sterdam en in Soesterberg.
?enir
Freddy Heineken en Ab Do
derer werden woensdagavond
november door vijf gemas
kerde en gewapende mannen
tntvoerd bij het hoofdkantoor
kan het concern aan het
^Tweede Weteringplantsoen in
Amsterdam. Het bestelbusje.
Waarin de ontvoerders hun
Nog op de dag van de ontvoe
ring lieten de ontvoerders bij
een politiebureau in Den Haag
een brief achter, waarin zij on
der andere eisten dat er geen
nadere mededelingen meer
aan de pers gedaan zouden
worden. Vanaf die tijd be
waarden zowel de politie als
het Heineken-concern een
diep stilzwijgen rond de zaak
en werden ook verhalen in de
pers schaars. Politie en Heine
ken stelden een beleidsplan
op. waarbij als eerste prioriteit
werd gesteld de vrijlating van
de twee mannen, als tweede
het opsporen van de daders en
als derde de teruggave van
eventueel losgeld.
Gisteren op de persconferentie
verklaarde hoofdinspecteur
Sietsma van de Amsterdamse
politie, die de leiding van het
onderzoek heeft gehad, dat de
contacten met de ontvoerders
verlopen zijn via bandopna
men, die telefonisch bij de vil
la van Freddy Heineken bin
nenkwamen. Niemand kreeg
de ontvoerders ooit recht
streeks te spreken.
In postzakken
Nadat er op die manier enkele
malen contact was geweest
met de ontvoerders, en het
Heineken-concern via in code
gestelde advertenties in kran
ten had laten weten het los
geld bijeen te hebben en be
reid te zijn het te overhandi
gen, vertrok er maandag 28
november een busje met aarl
het stuur een politieman van
uit Wassenaar. In de bus zat
het losgeld in postzakken. De
ontvoerders hadden laten we
ten dat de politieman in de
richting van Breda moest rij
den en vervolgens naar
Utrecht. Daar moest de bus
verwisseld worden voor een
andere bestelauto, een opval
lende Ford Combi, die naar
motel Maarsbergen meest rij
den. Hoe het contact tussen de
chauffeur van de bus en de
ontvoerders plaatsvond wil de
politie niet prijsgeven.
De ontvoerders gaven de wa
gen op een viaduct bij Ouden
rijn de opdracht te stoppen. De
zakken met geld moesten in
een gat in het wegdek een
van de ter plaatse aangebrach
te roosters was daartoe verwij
derd worden gegooid, waar
door ze op de weg onder het
viaduct terecht kwamen. Daar
stond een auto van de ontvoer
ders, die er met het geld van
door ging. De wagen van de
politie moest doorrijden naar
het motel, waar nader contact
opgenomen zou worden. Vanaf
dat moment lieten de ontvoer-
Loods
De politie had intussen, mede
gewaarschuwd door een ano
nieme tip. het bedrijfsterrein
met daarop de loods al enige
tijd in de gaten gehouden.
Daar waren voortdurend vijf
mannen aanwezig, van wie er
enkelen zondagavond naar
motel Maarsbergen reden, ge
volgd door de politie. Toen
bleek dat zij daar onder een
vlaggem^st een briefje in een
plastic beker deponeerden,
waarin de met het Heineken-
-concern afgesproken codering
werd gebruikt, wist de politie
volgens Sietsma dat ze „goed
zat". Dat vermoeden werd nog
eens bevestigd, toen twee an
deren werden gevolgd naar
een Chinees restaurant, waar
ze twee porties eten bestelden
en die na een zeer omzichtige
route door Amsterdam, mee
namen naar de loods, waar op
dat moment vijf a zes mensen
waren.
Na rijp beraad en overleg in
de nacht van dinsdag op'
woensdag met de familie van
Heineken en Doderer werd
toen tot de inval in de loods
besloten. Te meer, omdat
bleek dat de ontvoerders wa
ren begonnen met het vernie
tigen en verbranden van spo
ren. Alles wees er volgens de
politie op, dat de groep zich uit
de voeten zou maken. Ook
werd het steeds onzekerder
wat er met de ontvoerden zou
gebeuren. Juist omdat Heine
ken en Doderer niet waren
vrijgelaten terwijl dat nadruk
kelijk was overeengekomen,
vreesde de politie ook steeds
meer voor het leven van de
twee mannen.
:RIEMELS
^sc<ïc.y Hews*!MViR
vfe NöereN uv 8<-iNce
CflftM iSiwijoeRew
Ten- BeTÖEWT CpEfiEÜEN tN 09BK8EN
uk oe dodo \Jcc#.-tMrp>e tLinoe-
RAftM KWlR IITTEtJ. IK NEB ERTWXJJJ
NOORDWIJK Het radio
bericht van de ontknoping
van de ontvoering is nog
maar nauwelijks een kwar
tier weggestorven, of de eer
ste bezoekster komt al langs
de villa van de familie Hei
neken met een grote bos
bloemen. Even overweldigd
door de grote menigte van te
gen de twintig cameramen
sen, fotografen en journalis
ten, stapt zij schuchter uit
haar auto. De toegang tot het
terrein wordt haar gewei
gerd, maar de bewakers die
al weken op het duinterrein
in de kou staan te kleumen,
nemen de bos toch graag aan.
Velen zullen het voorbeeld
van de vrouw nog volgen.
Onder de felicitaties die bij
de villa worden bezorgd zijn
er van eerdere slachtoffers
van ontvoeringen: de fami
lies Caransa en Van der
Valk. Een andere felicitatie
vliegt boven de hoofden:
twee vliegtuigjes bieden ge
lukwensen aan namens Hotel
aan Zee.
Als de avond valt, stopt een
hoogbejaarde vrouw met
haar Daf voor het toegangs
hek. Het blijkt een Katwijkse
te zijn die het goede nieuws
net op de radio heeft ge-
Een Katwijkse vrouw geeft een gelukwens af bij het hek van Heinekens woning De Ark.
hoord. „Ik heb een felicitatie-
kaart voor meneer Heineken
meegenomen. Ik leef heel
erg met hem mee Tot nu toe
heb ik de familie al twee
keer een brief gestuurd", zegt
ze terwijl ze de tekst aan om
standers laat lezen. De brief
bevat veel bemoedigende
woorden vanuit een religieu
ze achtergrond; de bewakers
beloven plechtig de bood
schap over te brengen.
Een ongeveer zestigjarige
Noordwijker staat al bijna
twee uur te kleumen aan de
poort. „Ik heb al heel wat
naar binnen zien gaan. De
PTT is al drie keer langs ge
weest met stapels telegram
men. Ook worden continu
bloemen aangevoerd, hele
bestelwagens tegelijk".
De Noordwijkse bloemen
handelaar Van der Lippe. die
al dertig jaar ^an de familie
Heineken levert, was de eni
ge die de afgelopen weken
tijdens de ontvoering het ter
rein van de woning mocht
betreden. De heer Van der
Lippe: „De bloemenverkoop
gaat uiteraard omhoog.
Waarschijnlijk zal dat nog
wel de hele week door blij
ven gaan, want de meeste
mensen willen de familie
eerst nog wat de tijd geven
om uit te rusten". De grote
orders stromen intussen uit
het hele land binnen in de
bloemenzaak aan de Hoofd
straat. Van der Lippe blijft er
nuchter onder: „Ik ben wel
wat gewend".
Tegen etenstijd loopt het be
zoekersaantal drastisch terug.
Alleen nog automobilisten
die „toevallig" langs komen.
Als ze langs de toegangshek
ken rijden wordt tot het al
lerlaatst geprobeerd een
glimp van de villa met zijn
wapperende vlag op te van
gen.
Het personeel van alle Hei-
nekenbedrijven reageerde
uitgelaten op het goede
nieuws. Iedereen kreeg kof
fie met taart en later op de
dag, uiteraard, een pilsje.