)uits omkoopschandaal
a twee jaar uitgeplozen
ïJ
Italië op achterste benen
na vrijlating terroristen
VS en Israël vormen
militaire commissie
START-overleg in
Genève voortgezet
QeidóC-Oowumt
Imbsdorff vecht
schuldiging aan
^BONDSLEDEN
«ctHTEN MET POLITIE
Frankrijk wil meer kinderen
^TENLAND
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1983 PAGINA 11
[lij echtgenote
esa naar
nog onzeker
r LCHAU De Poolse
>erdeg heeft gisteren toe-
ïitenTdat de echtgenote
brid leider van Solidari-
|et-UgCh Walesa, en een
andear zoons naar Oslo
om de Nobelprijs
vrede in ontvangst
zij ook zullen gaan
;er. Walesa zei gis-
j dat zijn vrouw
brij mogelijk de reis zal
■n vanwege pesterij-
de regering.
Ben W van
San Remo in arrest
SAN REMO De burgemees
ter en drie wethouders van het
Italiaanse San Remo zijn giste
ren gearresteerd.
Hun aanhouding houdt ver
band met de jacht van de poli
tie op maffia-benden, die in
casino's hun illegaal verkregen
inkomsten proberen „te wit
ten". Wat in deze zaak de rol
is geweest van de bestuurders
van San Remo is niet bekend
gemaakt. Volgens Italiaanse
kranten maakte het geld dat
in de casino's werd „gewit"
deel uit van de losgelden van
ontvoeringszaken
Directeur Russische
gevangenis kan zelf
straftijd verlengen
MOSKOU De directeuren van
gevangenissen en strafkampen in
de Sovjet-Unie kunnen voortaan,
zonder tussenkomst van de rech
ter, de straftijd van gedetineerden
verjengen. Als een gewone gevan
gene zich schuldig maakt aan „on
gehoorzaamheid" of overtreding
van de regels kan hij er drie jaar
bijkrijgen. Maken-„gevaarlijke re
cidivisten" of personen die veroor
deeld zijn wegens „bijzonder ern
stige misdrijven" zich hieraan
schuldig, dan kan de directeur van
de gevangenis vijf jaar extra op-
Grote
drugsvangst in
Kopenhagen
KOPENHAGEN De
Deense politie heeft in
Kopenhagen meer dan
40 kilo cocaine en 20
kilo marihuana ter
waarde van ruim 30
ipiljoen gulden in be
slag genomen.
In verband hiermee
zijn tien Brazilianen
gearresteerd. De ge
vonden hoeveelheid
cocaïne is de grootste
vangst van deze drug
die ooit in Europa is
gedaan.
Hulp voor slachtoffers
hongersnood in Afrika
GENEVE Drie internationale
organisaties (Rode Kruis. FAO en
het Wereldvoedselprogramma)
hebben besloten tot gecoördineer
de hulpacties voor 22 Afrikaanse
landen, waar in totaal zo n 150
miljoen mensen als gevolg van
langdurige droogte lijden onder
honger en ondervoeding.
De actie wordt in eerste instantie
gericht op Tsjaad, Senegal, Sao
Tomé en Mozambique, omdat de
hulpverlening in die landen
wordt bemoeilijkt door de gebrek
kige infrastructuur en het ontbre
ken van transportmiddelen.
- "-ss'"' geuaan.
afSÏ
wini
Ie fan onze correspondent Gerard Kessels)
•rim- Duitse minister van Economische Zaken, Otto
rot mbsdorff die terecht zal moeten staan voor het aanne-
lant steekpenningen, weigerde gisteren commentaar op het
jgj.j an de rechtbank in Bonn hem te vervolgen wegens cor-
n p^ambsdorff, die gisterén een vergadering in Brussel bij-
ntg]J zou van het Flick-concern 135.000 marken hebben ge-
voe-Als Lambsdorff aftreedt is de kans*groot dat de Beierse
«-president Franz-Josef Strauss zal proberen Economi-
einren een anc*er belangrijk ministerie over te nemen.
^gjie heeft de president van de Bondsdag, Rainer Barzel,
,n d de onschendbaarheid van Lambsdorff op te heffen,
ambsdorff zal ook zijn liberale partijgenoot en voorgan-
s Friderichs voor de rechter moeten verschijnen. Fride-
pmenteel topman van de Dresdner Bank, zou maar liefst
|mark van Flick hebben gekregen. Als tegenprestatie
beiden het concern een gigantische belastingvrijstelling
poot van ruim 400 miljoen. Lambsdorffs advocaten heb-
(gekondigd de acte van beschuldiging bij de rechtbank
zullen vechten. In 90 procent van de gevallen is dat
^ipfoos. Het begin van het proces kan er echter een hele
JCicimaal een jaar, door worden opgehouden. Oppositie-lei-
|s-Jochen Vogel van de SPD heeft Lambsdorff opgeroe-
treden.
iter weigert echter de handdoek in de ring te gooien. Hij
it van overtuigd dat het bewijsmateriaal tegen hem on-
le is voor een veroordeling. Vandaar dat hij pas af wil
alle ils het 100 procent zeker is dat er een proces zal plaats
toe de steun van bondskanselier Kohl en van
ijvoorzitter, de minister van Buitenlandse Zaken Hans-
Genscher.
sseci—
BONN In de Duitse
hoofdstad hangt de lucht
van bloed. Wat nijvere po
litiemensen in twee jaar
speuren aan het licht ge
bracht hebben, betekent
vrijwel zeker de politieke
dood van minister Otto
Graf Lambsdorff van eco
nomische zaken. Maar ook
anderen zullen hun baan
en aanzien verliezen. Mis
schien komt het zelfs tot
een geheel nieuwe opstel
ling binnen Kohls rege
ringsteam. Franz-Josef
Strauss staat in Mtlnchen
al in de startblokken. Dat
als gevolg van wat in
Duitsland de Flick-affaire
is gaan heten.
Het omkoopschandaal woedt
nu al twee jaar onder de op
pervlakte van het politieke
landschap in Bonn. Maar of
het ooit tot een rechtszaak te
gen politici en ex-politici zou
komen, was steeds twijfelach
tig. Tot gisteren. Zes officieren
van justitie vertelden de sensa
tie ruikende pers dat Lambs
dorff en zijn voorganger Fri
derichs vervolgd worden we
gens het aannemen van steek
penningen. De kleinere poli
tieke vis Riemer krijgt ook een
dagvaarding in de bus, evenals
twee Flick-managers. De man
aan wie de affaire zijn naam
dankt, ontspringt de dans. Te
gen miljardair Friedrich Carl
Flick heeft de justitie onvol
doende bewijsmateriaal kun
nen verzamelen. Flick geldt
als de rijkste man van Duits
land. Zijn industrieel impe
rium reikt van papier- tot
pantserfabrieken en verzeke
ringsbedrijven.
Graantje
Jarenlang hebben managers
van het bedrijf grote bedragen
in contanten overhandigd aan
politici. Vooral liberalen en
christen-demokraten mochten
zich in de gunst van het con
cern verheugen, maar ook en
kele sociaal-democraten pik
ten dankbaar een graantje mee
uit de welgevulde ruif.
Tal van politici zijn in verband
met de affaire genoemd.
Bondskanselier Kohl, toen nog
fractie-voorzitter, heeft geld
gekregen. Zo ook Franz-Josef
Strauss en Alfred Dregger, de
huidige fractie-voorzitter van
de CDU. Prominentste ont
vangers bij de SPD: de ex-mi
nisters van Financiën Lahn-
stein en Matthöfer. Tegenover
de rechercheurs bleken de
door de wol geverfde politici
ineens over een geheugen als
een zeef te beschikken. Gecon
fronteerd met de gegevens van
Flicks boekhouder, die alles
keurig had opgeschreven,
kwam bij een enkeling de her
innering weer terug.
Hoewel zeer laakbaar was het
aannemen van geld in de
meeste gevallen niet strafbaar.
Anders lag het bij figuren als
Friderichs en Lambsdorff, die
giften incasseerden terwijl ze
ook beroepshalve met Flick
van doen hadden. Hier waren
de financiële schouderklopjes
bedoeld om onder een belas
tingaanslag van ruim 400 mil
joen uit te komen. Overigens
heeft justitie een uiterst zware
dobber aan de zaak gehad. Een
van de officieren van justitie
spreekt van een buitengewoon
omvangrijk en moeilijk onder
zoek
Invloed
De betekenis van de Flick-af
faire reikt veel verder dan een
ordinaire omkopingszaak. De
gebeurtenissen maken duide
lijk dat een topmanager als
Flicks Von Brauchitsch, al
smeergelden rondstrooiend,
grote invloed verzamelde ach
ter de schermen. Een invloed
die zich geheel aan democrati
sche controle onttrok. Met zijn
welgevulde enveloppen kreeg
lobbyist Von Brauchitsch zelfs
gedaan dat Flick de grootste
vrijstelling van belasting van
na de oorlog verkreeg. Hoe
veel meer van dergelijke figu
ren lopen er in Bonn rond of
hebben er rondgelopen, zo
vraagt de buitenstaander zich
af. Het opvallende aan de Flic
k-affaire is dat er niets te be
speuren valt van publieke ver
ontwaardiging. In de campag
ne voor de verkiezingen van 6
maart waren het alleen de
Groenen die probeerden van
Flick een thema te maken.
Zonder enig resultaat. Merk
waardig, want in de meeste
westerse democratiëen zou een
dergelijk schandaal tot heftige
discussies leiden en ook al snel
politieke gevolgen hebben. Als
de Duitsers aannemen dat po
litici „nu eenmaal zo zijn", dan
werpt dat een schril licht op
hun instelling ten aanzien van
de parlementaire democratie.
De politieke partijen hebben
er alles aan gedaan de affaire
onder de tafel te werken. Dat
de zaak in de doofpot gestopt
zou worden, werd kennelijk
ook in de boezem van de justi
tie gevreesd. Het weekblad
Der Spiegel, dat zich als enig
blad als een terriër in de zaak
heeft vastgebeten, kreeg de
complete dossiers toegespeeld.
Wekenlang werd er letterlijk
uit de processen-verbaal van
de verhoren gepubliceerd. De
deelstaat Noordrijnland-West-
falen riep zelfs een speciale
parlementaire commissie in
het leven om na te gaan hoe
de dossiers bij „Der Spiegel"
terecht kwamen. Het onder
zoek leverde overigens niets
op.
Veel geld
De affaire kan ook niet los ge
zien worden van de wijze
waarop de politieke partijen in
Duitsland met geld omgaan.
Nergens ter wereld worden
partijen en politici door de
staat zo rijkelijk bedeeld als in
West-Dujtsland. Toch kampen
de partijen nog met grote te
korten. De SPD bijvoorbeeld
staat voor 50 miljoen in het
rood. Geen wonder dat de
deuren overal wijd openzwaai
en voor de ondernemers die
het politieke landschap willen
cultiveren met hun „Spen-
den".
De partijen hebben nu beslo
ten voor eens en voor altijd
een einde te maken aan hun
financiëele sores. Opnieuw
moet vadertje staat dokken.
De vergoeding van de staat
van 3,5 mark voor elke stem
bij een verkiezing, moet om
hoog. In het nieuwe wetsont
werp wordt uitgegaan van vijf
mark. Hetzelfde wetsontwerp
geeft de partijen dezelfde sta
tus als charitatieve instellin
gen. Dat betekent dat schen
kers hun giften grotendeels in
mindering kunnen brengen op
hun belastingaanslag. Kassa.
GERARD KESSELS
Bvefl
retal
EN De grootste grafische bond in Groot-Brittannië, de
leeft gisteren besloten de nieuwe wetgeving van de con-
ive regering, die de macht van de vakbonden beperkt,
naast zich neer te leggen. Deze wet houdt onder meer
vakbondsleden niet meer mogen posten bij bedrijven
zelf niet werken. De grafische bond riep haar leden op
paan posten bij een drukkerij in Warrington, in de buurt
Inchester. Het gevolg was dat er vanmorgen massale ge-
'j uitbraken met de politie, toen zij probeerden de ver-
g van een plaatselijke krant op de drukkerij, waar de
ibereidheid gering was, te breken. Daar waren eerder zes
{ontslagen. Ruim vierduizend vakbondsleden leverden
ft de politie.
WASHINGTON De Ameri
kaanse president Reagan en de
Israëlische premier Shamir
hebben gisteren in Washing
ton besloten een gemeenschap
pelijke politiek-militaire com
missie te vormen om militaire
oefeningen voor te bereiden.
Dit blijkt uit een verklaring
die de Amerikaanse president
gaf na zijn tweede ontmoeting
in twee dagen met de Israëli
sche premier.
Functionarissen van het Witte
Huis zeiden bevestigden giste
ren berichten uit Amerikaanse
dagbladen, dat de regering -
Reagan de verkoop aan Israël
van fragmentatiebommen zal
hervatten. De verkoop van
deze bommen werd vorig jaar
door de VS stopgezet, nadat
bekend was geworden dat Is
raël fragmentatiebommen had
afgeworpen op burgerdoelen
in Libanon.
Geliefde
poppen
PARIJS De Franse rege
ring maakt zich zorgen
over het nog steeds dalende
geboortecijfer. Besloten is
tot een verhoging van de
kinderbijslag en subsidies
op deeltijdarbeid voor ou
ders met meer dan twee
kinderen, in de hoop dat
daardoor het geboortecijfer
zal stijgen. Volgens minister
van sociale zaken Pierre
Beregovoy is voor de socia
listische regreing de verho
ging van het geboortecijfer
een zaak van nationale
voorrang. Uit de officiële
cijfers die vorige maand be
kend werden, blijkt dat het
aantal geboorten de eerste
vier maanden van dit jaar
met 6,8 procent is gedaald
in vergelijking met dezelfde
periode van het vorig jaar.
GENEVE De delegaties
van de Sovjet-Unie en de
Verenigde Staten hebben
gisteren drie ^ur met el
kaar gesproken in het ka
der van het START-over-
leg over de oceaanover-
schrijdende, strategische
kernbewapening. Na af
loop zei de Russische on
derhandelaar Karpov dat
het START-overleg zou
doorgaan, maar „het
Amerikaanse standpunt is
niet op overeenstemming
gericht".
De Verenigde Staten zouden
het idee van het samenvoegen
van het START-overleg en de
onderhandelingen over de
middellange-afstandswapens
willen bestuderen, als de Sov
jet-Unie daarvoor een voorstel
doen. Dit verklaarde Paul Nit-
ze, de Amerikaanse leider bij
de opgeschorte onderhandelin
gen over de middellange-af-
standsraketten. Tot nu toe
hadden zij van die interesse
geen blijk gegeven, aldus Nit-
Een woordvoerder van presi
dent Reagan noemde het giste
ren „interessant" dat de Russi
sche leider Andropov wel aan
alle Westeuropese leiders een
brief heeft geschreven, maar
niet aan president Reagan.
De Russische onderhandelaar Victor Karpov beantwoordt vragen van journalisten, na
dat hij drie uur met zijn Amerikaanse collega Edward Rowny heeft gesproken.
CE EN WISKE DE HIPPE HEKSEN
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME Een moord met
voorbedachte rade en
tientallen aanslagen en
overvallen waarbij men
sen ernstig werden ge
wond. Dat is zo ongeveer
wat de Italiaanse ex-terro-
risten Marco Barbone en
Paolo Morandini op hun
geweten hebben. De
rechtbank van Milaan
heeft hen daar na drie
jaar voorarrest niet langer
voor achter de tralies wil
len houden. Beiden zijn
sinds gisteren vrij. Reden
voor deze opvallende ge
rechtelijke mildheid is
Barbone's en Morandini's
„uitzonderlijke bijdrage
aan de justitie."
De uitspraak heeft grote be
roering gewekt binnen en bui
ten de rechtszaal. Het ernstig
ste vergrijp dat het tweetal
wordt aangewreven is de
moord op Walter Tobagi, een
bekfende journalist, die dood
moest omdat hij zich teveel
verdiept had in de achtergron
den van het terrorisme in Mi
laan.
De rechters volgen met hun
uitspraak de eis van de open
bare aanklager, die eerder al
had geconcludeerd dat er aan
het ontslag van Barbone en
Morandini uit de gevangenis
niet viel te ontkomen. Beide
terroristen vallen namelijk on
der de zogenaamde Pentiti-
-wet, die al die terroristen die
berouw tonen (de Pentiti) aan
merkelijke strafreducties
geeft. Onder berouw wordt
hier niet verstaan moreel
maar juridisch berouw, en dat
uit zich slechts in de mate
waarin de verdachte andere
bendeleden aangeeft. Barbone
en Morandini toonden zoveel
„berouw" dat de politie een
achttal terroristische bendes
kon oprollen en in totaal vijf
tig arrestaties kon verrichten.
Barbone heeft in de rechtszaal
nog een poging gedaan om
echt berouw te tonen, toen hij
tijdens de laatste zitting met
gebroken stem vergeving
vroeg aan de vrouw en kinde
ren van de man die hij had
omgebracht. Veel Italianen die
daar 's avonds op de tv getui
gen van waren, werden erdoor
ontroerd Anderen deden het
af als een cynische vertoning
uitsluitend gericht op het ver
krijgen van strafverminde
ring. De rechter heeft zich
echjer niet met Barbone's ge-
we#i kunnen bezighouden,
maar gaf hem de straf die de
wet stelt: 8 jaar en 9 maanden
Deze periode verminderd met
het voorarrest en aftrek we
gens goed gedrag is nul, zodat
Barbone de maatschappij weer
in kan, dezelfde maatschappij
die hij kortgeleden nog wilde
opblazen. In het zogenaamde
Tobagi-proces stonden overi
gens nog 150 andere verdach
ten terecht. De harde terroris
ten die spijt noch berouw toon
den, kregen straffen van 25 tot
30 jaar.
Over de Pentiti-wet is al
enorm veel te doen geweest in
Italië Dat zal zo blijven, zo
lang dit land niet volledig met
zijn terroristische verleden
heeft afgerekend. Honderden
terroristen moeten nog wor
den berecht, en onder hen zijn
tientallen personen die vallen
onder deze Pentiti-wet. niet
dus omdat ze spijt hebben van
hun misdaden, maar omdat ze
de politie helpen.
De wet is in de zeventiger ja
ren aangenomen op verzoek
van de politie die naar midde
len zocht om het toen opper
machtige terrorisme van bin
nenuit te bestrijden Dat het
terrorisme nu praktisch geheel
is uitgeroeid, komt vooral door
deze wet die met zijn strafre
ducties belangrijke terroristen
aan het praten kreeg Van dit
verraad van binnenuit heeft
het terrorisme zich nooit kun
ne^ herstellen
4