Geduld.
i
Janorama van Das toont
technologisch paradijs
la
OeidMOowuwt
Eén uur werken per dag
en met de vliegende
veerpont op vakantie
ijkmerleden willen
Jheldering over
llentuele „tweede
^chterenbel"
i
-r
Massademonstratie vandaag laatste kans voor Bouterse
h
7$ /pf1
BEKROONDE GERRIT KOMRU HEKELT
POLITICI ALS TAALVERKRACHTERS
ËeidóeSouto/nt
^MNENLAND/BUÏTENLAND
u
DONDERDAG 24 NOVEMBER 1983 PAGINA 9
t beschuldigd van
ale lozingen
ICHT De officier van
|n het arrondissement Maas-
r J. Huurman, heeft DSM
g BV gedagvaard voor de eco-
je strafkamer van de recht-
j Maastricht. DSM is het ille-
Iten van chemische afvalstof-
^terreinen in Geleen en Ur-
fjri laste gelegd. De zaak dient
^Aruari. DSM is niet ongerust
afloop, verklaarde woord-
mr Th. de Jong. Hij wijst
DSM een beroepsprocedure
Raad van State aanhangig
^^«naakt. Hangende dit onder
in de stortingen in de zuurte-
Urmond en in de bergings-
Geleen gewoon door.
Jonge huisartsen willen
liefst kleine praktijk
UTRECHT De meeste aankomende
huisartsen vinden een praktijk van onge
veer 2200 patiënten groot genoeg. Dit blijkt
uit het jaarlijkse onderzoek van het Neder
lands Huisartsen Instituut onder jonge huis
artsen die hun opleiding hebben voltooid,
maar die zich nog niet hebben gevestigd.
Behalve aan een praktijk die fors onder de
huidige „norm" van 2600 patiënten ligt, ge
ven de jonge artsen ook de voorkeur aan
werken in een gezondheidscentrum of an
der samenwerkingsverband in plaats van
als solist. Het vinden van een praktijk
wordt steeds moeilijker: een jaar na het be
ëindigen van de opleiding heeft driekwart
van de afgestudeerden zich nog niet als
huisarts gevestigd en na drie jaar zoekt nog
ongeveer de helft naar een praktijk.
Tarieven bibliotheek nog hoger
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De bibliotheken mogen de contributie
volgend jaar optrekken van 18 naar 23 gulden. Tevens
wordt de mogelijkheid geboden in plaats van contributie
een leengeld van maximaal 50 cent per boek te heffen.
Grotere prijsverhogingen zijn met toestemming van Eco
nomische Zaken ook nog mogelijk.
Openbare bibliotheken met een regionale steunfunctie
zullen in de bezuinigingen worden ontzien, terwijl ook zal
worden bekeken of er iets aan de problemen van kleine
zelfstandige bibliotheken moet worden gedaan. Het zal in
'84 niet mogelijk zijn iets extra's te doen voor bibliothe
ken met een verhoudingsgewijs kleine personeelsforma-
tie. Dit laat minister Brinkman (WVC) weten in schrifte
lijke antwoorden op vragen uit de Tweede Kamer over
de WVC-begroting. Het debat daarover wordt pas volgen
de week voortgezet.
Watersport moet aan banden
ter bescherming visserij
DEN HAAG De watersport (inclusief het plankzeilen)
moet aan banden worden gelegd om de visserij te be
schermen. De rijksoverheid zal daartoe voor de provin
cies richtlijnen opstellen, met de nadruk op het naar
plaats en tijd verbieden van bepaalde vormen van water
sport. Concrete maatregelen zullen door gemeenten, wa
ter- en recreatieschappen moeten worden genomen. Al
dus staatsecretaris Ploeg van landbouw en visserij, giste
ren in de Kamer.
Hij vertelde verder dat voor het vissen met een gewone
hengel in 1984 geen gesloten seizoen meer zal gelden.
Wel kunnen voor bepaalde viswateren nog beperkende
regels worden gesteld, zoals aan het gebruik van soorten
aas. Het nachtvissen zal alleen worden toegestaan op
plaatsen waar dit gecontroleerd kan worden. De be
windsman verklaarde dat er 400.000 hengelaars zijn zon
der visakte en vergunning. Dit scheelt de Staat een mil
joen gulden per jaar.
Braks wil minder haring vangen
DEN HAAG Ons land claimt 29'procent van de
door de Europese Commissie toegestane haring
vangsten. Dat is minder dan het aandeel dat ons
land op basis van historische rechten zou kunnen
claimen.
Dit aandeel lag tussen 30 en 32 procent. Minister
Braks (Landbouw en Visserij) zei gisteren in de
Kamer dat met een lager percentage kan worden
volstaan omdat de Nederlandse vissers de haring
vooral uit de Britse wateren moeten halen en er
binnen de EG afspraken zijn gemaakt over be
scherming van de eigen vissers in de kustwateren.
Bovendien worden Oosteuropese vissers uit EG
wateren geweerd. Braks hoopt dat door zijn hou
ding binnen de EG een verdeling van de haring
vangsten mogelijk wordt. Indien men daarover
overeenstemming bereikt, worden volghens de be
windsman ook automatisch afspraken over vang
sten op andere vissoorten van kracht.
Ïweelinggebroeders Rudolf en Robbert Das staan be-
als razendknappe tekenaars, vovral in het technische
Bij militaire inlichtingendiensten zijn ze bovendien
y$eesd als spionnen. Honderden akelig nauwkeurige af
dingen hebben ze in de loop van hun carrière voor
ijafen en tijdschriften vervaardigd van vliegtuigen, on-
eeërs. raketten en vuurgeleidingssystemen, waarvan de
ils uiterst geheim werden geacht. Ditmaal echter stel-
jze hun vlijmende combinatie van speurneus en teken-
li/i dienst van een ander doel: de toekomst en niet zo
flerachtig Het jaar 2000 is uitgekauwd, moeten ze heb-
igeredeneerd. De voorspellingen daarover staan op het
Fachterhaald te worden. Dus keken ze meteen maar 80
Mvooruit, naar het jaar 2064.
MSDONKVEER
!ht op de toekomst"
p t het vandaag gepubli-
•de boek van de ge-
?ders Das. Anton
jk de nostalgische
^houder aan het verle
ef kreeg het eerste
K^-nplaar. Gelijktijdig
l'&v in het Nationaal Au-
sobielmuseum te
jmsdonkveer een per-
>::'|ente tentoonstel ling
die „Het Panorama
is getiteld. Een beet-
"""■^entjebuur bij het ver-
$o7|irde Panorama Mes-
te Den Haag natuur-
maar tot hun verde-
g kunnen de twee-
[broers aanvoeren, dat
rin zijn geslaagd een
van 16 x 2,5 meter vol
ichilderen en dat is
niet niks.
Het duo Das heeft met zijn
jongste werk enig tegenwicht
willen opwerpen tegen het in
zwang zijnde doemdenken.
„Het is onze vaste overtuiging
dat een wat minder angstige,
een wat meer optimistische
kijk op de toekomst dringend
noodzakelijk is". Wat valt er
te zien in hun panoramische
toekomstvisioen, waarbinnen
alle technische dromen (te be
ginnen bij onbeperkte, goed
kope energie uit zeewater) al
lang zijn vervuld en waarin
niemand zich meer zorgen
maakt over de mogelijkheid
van een atoomoorlog? „Een
nieuwe mens", antwoorden de
gebroeders Das eendrachtig,
„die begint te begrijpen dat
hij naar een nieuwe creativi
teit moet zoeken, nu vrijwel
al zijn materiële wensen zijn
vervuld. Enerzijds is hij vrij
in zijn keuze; niemand kan
hem dwingen nog verder ma
teriële wensen na te jagen of
dat juist achterweee te laten.
Maar anderzijds zal hij, op
straffe van verveling en af
stomping, bijna genoodzaakt
zijn om zijn creativiteit te
richten op immateriële zaken.
Hij zal streven naar de verbe
tering van de levensomstan
digheden van anderen, naar
behulpzaamheid, mededogen,
bewondering en waardering.
Lessen in liefhebben worden
de voornaamste taak van
scholen en ouders. De nieuwe
mens zal beginnen te begrij
pen wat de bedoelingen zijn
van de schepping".
Woonheuvels
Hoe ziet de wereld van 2064
er ondertussen praktisch uit?
Panorama en boekwerk doen
de toeschouwer-lezer duize
len. „Maar alles wat we gete
kend of beschreven hebben, is
haalbaar", verzekert het duo
Das. „Wij hebben heel onze
visie gebouwd op het tech
nisch mogelijke". Enkele gre
pen. We leven in woonheu
vels met riante tuinterrassen
op het water en alle noodza
kelijke voorzieningen (win
kels, theaters, sporthallen, zie
kenhuizen) in de binnenkern.
We verplaatsen ons in geheel
automatische voertuigen, die
met een kruissnelheid van
300 km per uur voortijlen
over magnetische rails. Wer
ken of leren doen we nog
slechts één uur per dag en wel
thuis met behulp van com
puters. Vliegende veerponten
en de magneet-autowegen
brengen subtropische week
ends binnen het bereik. Op
verre vakanties gaan we met
vliegtuigen, die plaats bieden
aan 300 auto's en 1.000 passa
giers. Onze gezondheid wordt
bij dit alles in de gaten gehou
den door waarschuwingspie
pers, die in de kleding of on
der de huid zijn aangebracht;
een teletekst-huisarts zal ver
volgens, na het intoetsen van
We leven in woonheuvels met riante tuinterrassen. Voorzieningen als winkels, theaters en sporthallen bevinden zich in de
binnen-kern. Het vervoer naar een andere woonheuvel geschiedt met een geheel automatisch voertuig dat met een kruissnelheid
van 300 km per uur voortijlt over magnetische rails.
Zo worden zeven hoofdstuk
ken en zestien meter panora
ma-wand gevuld met techno
logische rozegeur en mane
schijn. Alleen het onderwerp
„macht" werpt enige scha
duw. Het gezicht van de oor
log in 2064 zal bepaald zijn
door onbemande tanks, die
kunnen varen, duiken, sprin
gen en natuurlijk schieten;
door kruisrobots. verstopt in
grote transportvliegtuigen die
niet van commerciële toestel
len te onderscheiden zijn; en
door diepduikende. onkwets
bare schepen. „Echter", spie
gelt het duo Das onbekom
merd voor, „de massacommu
nicatie die als een onstuitbare
golf de menselijke grenzen zal
wegvagen, zal alle andere wa
pens overbodig maken en alle
argwaan tussen de volkeren
wegnemen. De supermachten
zullen in de ogen van miljar
den goedgeïnformeerde aard
bewoners hun geloofwaardig
heid verliezen. Dan zal de
massacommunicatie hebben
verricht, wat vele generaties
militairen niet is gelukt. Er
zal veiligheid zijn, vrede".
PIET SNOEREN
N.a.v.: „Zicht op de toe
komst" door Rudolf en Rob
bert Das. Uitg.: Elsevier.
Prijs: 39,50.
^JlAAG Verschillende energie-experts in de
MPle Kamer willen opheldering over de mogelijk-
at de gasvoorraad in de bel van Slochteren mil-
kubieke meters groter is dan officieel wordt
Qjeven. Het PvdA-Tweede Kamerlid Zijlstra zal in
^^ïercommissie voor economische zaken aandrin-
nieuwe boringen naar de gasvoorraad. Deze
onafhankelijk van de Rijks Geologische Dienst
•oliemaatschappijen moeten worden uitgevoerd.
|i is door het ministerie van economische zaken met een
iiiSÜKite ontkenning gereageerd op onze publicatie van giste-
^jarin een geoloog die jarenlang nauw betrokken is ge-
de opsporing van aardgas in ons land de aanwezigheid
tweede Slochteren-bel op 6000 meter diepte onthulde.
^^de voor de hand liggende mógelijkheid echter dat ont-
gen van berichten over een grotere gasvoorraad door
Sfciële motieven zijn ingegeven, heeft het verhaal bij niet
betrokkenen wel degelijk serieuze belangstelling gewekt,
ede gasbel, aldus onze bron, vult het meer aan de opper-
felegen gasveld constant aan. Daardoor is de totale gasre-
jgantisch groot.
)-Tweede Kamerlid Braams noemde de informatie „erg
nt". „Het verhaal is al eerder verteld maar ik heb er
ferde gegevens over gekregen", aldus Braams. „Ik acht
I uitgesloten dat er iets aan de hand is". Braams wil in de
bmmissie voor economische zaken voorstellen eens een
*ud met de RGD te hebben.
Ir Zijlstra reageerde op gelijke wijze. Ook hij signaleerde
/erhalen al eerder ziin verteld, maar nooit hard zijn ge-
Vandaar zijn voorstel om nieuwe, onafhankelijke, borin-
aten verrichten. Inwilliging van een soortgelijk verzoek
gens tijdens het tweede kabinet Van Agt door oud-minis-
ouw al eens geweigerd. Namens D'66 sloot het Kamerlid
1 zich bij zijn beide collega's aan. Bij het CDA was geen
-expert voor commentaar bereikbaar.
heeft er gisteren in schriftelijke vragen aan onder an-
le minister van economische zaken op aangedrongen de
ig Van vergunningen voor olie- en gasboringen in kwets-
;uurgebieden nog eens kritisch te bekijken. Het D'66 Ka-
/erwijst hierbij naar de recente erkenning van minister
'denne dat de Slochterenbel in ieder geval 440 miljard
meter groter is dan werd aangenomen.
PARAMARIBO Op het
Onafhankelijkheidsplein
in de Surinaamse hoofd
stad Paramaribo wordt
vandaag een massademon
stratie gehouden ter gele
genheid van de Surinaam
se onafhankelijkheidsdag
(morgen, 25 november).
Volgens functionarissen in
Paramaribo is de bijeen
komst van vandaag de
laatste kans voor sterke
man Desi Bouterse om zijn
isolement te doorbreken
en aan te tonen, dat hij
massale steun krijgt van
uit de bevolking.
De organisatoren van de bij
eenkomst hebben er. aldus
blijkt in Paramaribo, alles aan
gedaan om een zo groot moge
lijke opkomst te verzekeren.
Zo is de betoging verschoven
van de eigenlijke onafhanke
lijkheidsdag, morgen, naar
vandaag. De achtergrond
daarvan is dat Suriname mor
gen een vrije dag heeft en ver
wacht werd, dat dan maar
weinig mensen zouden komen
opdagen. Nu zijn talrijke amb
tenaren, werknemers in fa
brieken en scholieren min of
meer verplicht de bijeenkomst
bij te wonen. „Als je er niet
bent zal dat zeker opvallen,
wat je een promotie kan sche
len of zelfs je baan kan kos
ten", aldus een zegsman in Pa
ramaribo, waar de voorberei
dingen voor de bijeenkomst
gisteren nog in volle gang wa
ren.
Op het Onafhankelijkheids-
Elein werd de laatste hand ge-
jgd aan de podia, terwijl el
ders spandoeken en foto's van
„de leider van de revolutie"
werden opgehangen. De de
monstratie van vandaag is
overigens voorafgegaan door
de meest indringende publici-
teits- en mobilisatiecampagne
die Suriname ooit heeft ge
kend. Deze campagne heeft
naar schatting driekwart mil
joen gulden gekost. Dat bedrag
is volgens de autoriteiten ge
schonken door bedrijven.
Maar anderen zeggen dat de
bedrijven onder druk zijn ge
zet toen vanuit de bevolking
nauwelijks bijdragen kwamen.
„Wat moet je doen, wanneer
het weigeren van een gift be
tekent dat je een exportver
gunning kwijtraakt?", aldus
een werkgever.
Tijdens zijn toespraak zal le
gerleider Bouterse vandaag de
oprichting bekendmaken van
de „25 februari-beweging" of
„Stanvaste", genoemd naar
een Surinaamse bloem die ooit
het symbool was van de
„oude" partij NPS. Volgens de
autoriteiten gaat het niet om
een nieuwe politieke partij,
maar om een „discussieplat
form" waar het Surinaamse
volk zijn gedachten en wensen
kan inbrengen over de ont
wikkelingen in Suriname.
Opvallend element in de pu
bliciteit rond de manifestatie
van vandaag is de, zeker voor
Surinaamse begrippen, massa
le aanwezigheid van de bui;
tenlandse (vooral niet-Neder»
landse) pers. Meer dan 50 jour
nalisten uit onder andere de
Verenigde Staten (een
tv-ploeg van CBS), enkele Ca
ribische landen, West-Duits-
land en zes landen als het door
Bouterse bewonderde Ghana
en Ethiopië. Hierdoor hoop!
het regime-Bouterse dat het
beeld van Suriname in het
buitenland kan worden verbe
terd.
Pijlers eerder geplaatst
Vijf weken eerder dan voorzien is gisteren de laatste van de 16 pijlers in de stroomgeul Hammen in
de Oosterschelde geplaatst. Medio volgend jaar moeten ook de 17 pijlers van de Oosterschelde-s-
tormvloedkering in de stroomgeul Schaar op hun plaats staan. De 33 pijlers in de stroomgeul
Roompot tenslotte zullen naar verwachting midden 1985 zijn verankerd. De voorspoedige pijler
plaatsing in de geul Hammen was te danken aan rustig en het ontbreken van technische tegensla
gen.
TENHEER
I
t
M f
Foster Parents
Plan in de clinch
met Nieuwe Revu
AMSTREDAM Foster Pa
rents Plan wil dat het week
blad Nieuwe Revu de publica
tie van een kritische reportage
over deze organisatie voor ont
wikkelingshulp uitstelt tot 12
december.
Foster Parents Plan heeft gis
teren in kort geding aan de
president van de Amsterdamse
rechtbank gevraagd dit uitstel
te gebieden. Als motief voerde
de organisatie aan dat zij tijd
nodig heeft om enkele be
schuldigingen die Nieuwe
Revu aan haar adres richt, te
kunnen ontzenuwen. De orga
nisatie kwam al eerder in de
publiciteit doordat haar werk
wijze met erg hoge kosten ge
paard zou gaan.
AMSTERDAM De schrijver
Gerrit Komrij (39) ontving gis
termiddag in het Amstelhotel
de Kluwer-prijs, bestaande uit
een oorkonde en een cheque
van 7.500,-. Komrij kreeg de
prijs omdat hij volgens de jury
in een groot aantal publikaties
het bewijs geleverd heeft van
een veelzijdige beheersing van
het Nederlands. Jury-voorzit
ter prof.dr.E.M.Uhlenbeck
prees de winnaar ook voor
diens creatief taalgebruik.
In zijn opgeschreven dan
kwoord, dat hij uitspraak te
midden van een paar honderd
vrienden, collega-schrijvers,
tv-persoonlijkheden en uitge
vers, ging Komrij met ge
speeld gemak in op zijn om
gang met de taal, die hij „een
kneedbare stijfkop" noemde.
Hij hekelde in het bijzonder de
taal die „door politici wordt
verkracht en opgeblazen", met
name door Lubbers. „Het is
zinloos om ze te vragen woor
den te verklaren. Een Hotten
tot verstaat geen Grieks".
Komrij riep zijn gehoor op
mee te vechten vcor een taal,
„die varkens herkent, ook al
hebben ze geen krulstaa t".
De Kluwer-prijs is een aange
legenheid van de in 1964 opge
richte Stichting Kluwerfonds,
die zich ten doel stelt jaarlijks
een publikatie of reeks van
publikaties van meer dan ge
wone verdienste te bekronen.
De Kluwer-prijs 1984 zal toe
gekend worden aan een au
teur, die op het gebied van de
archeologie zijn sporen heeft
verdiend.
Geduld hebt u nodig om dit spel tot
een goed einde te brengen.
Graag belonen wij de (kleine)
moeite van het aanbrengen van
eeh nieuw abonnement
met dit behendigheidsspel.
i
i
Naam.
Adres
I Postcode/Plaats
van de Leidse Courant
_als nieuwe abonnee
Betaald wordt per maand (met automatische afschrijving)
per kwartaal
Bank/gironummer:
Stuur een 'labynnth'-spel naar:
Naam
Adres
Plaats/Postcode
Telefoon
Stuur deze bon in open envelop geen postzegel plakken naar
Leidse Courant, Antwoordnummer 998,
2500 YD Den Haag.