Russen ten onrechte weggelopen"
Voor Israël is het
beter dat Arafat sterft"
EJd:
ÏSAVO onzeker over bedoelingen Sovjets
entagon
ïhrikt niet
an
ïislukte
;st met
ruisraket
Arafat
aanvaardt
compromis
voorstel
banon verbreekt banden met Iran
EEtenlakd
QeidóaSowumt
DONDERDAG 24 NOVEMBER 1983 PAGINA 11
straf bepleit voor
ntijnse geieraals
)S AIRES Argetinië heeft de Fal-
jrlog verloren, omïat de Argentijnse
■•achten „niet voldoeide waren voorbe-
je junta „het slechn mogelijke mo-
Dor de bezetting heet gekozen", en er
ekening is gehouden-net de mogelijke
van de Britse regemg". Dit zijn de
les van een Argentijn geheim militair
dat gisteren gedeehlijk is gepubli-
oor een in Buenos Aies verschijnend
De commissie eist in\aar rapport de
af voor de toenmaligeleider van de
|eneraal Galtieri, de tonmalige gou-
r van de Falkland-eilatfen, generaal
Jez en nog drie andee militairen,
jmers in Argentinië veivachten ove-
liet dat de bepleite doodstaffen zullen
i uitgevoerd.
Rusische kosmonauten
veilg terug op aarde
MOSK)U De Russische kosmonauten
Vladirir Lyachov en Alexander Alexan-
drov zn gisteren na een verblijf van vijf
maandn in de ruimte Veilig op aarde te-
ruggekerd Het tweetal was sinds 28 juni
aan bord /an hun ruimteschip Saljoet-7.
Wester» Ironnen hebben verscheidene
malen iet vermoeden geuit dat er aan
boord an de Saljoet technische proble
men wrei. Daardoor zouden de kosmo
nauten ntgelijk niet meer naar aarde te
rug kurnei keren. Maar dat is van Sov
jet-zijde sfeeds tegengesproken. De twee
mannen leerden terug in de Sojoez-T9,
een Sovewersie van de ruimteveren die
de Améi.anen gebruiken. Na hun lan
ding kregn zij gelijk een aantal hoge on-
derscheidigen toegekend
„Leger El Salvador zet
chemische wapens in"
DEN HAAG In El Salvador wor
den door de strijdkrachten che-
misch-biologische wapens gebruikt
tegen de bevolking en de guerrilla
beweging. Onthullingen hierover in
de vorm van foto's en getuigenver
klaringen zijn opgenomen in een
boekje over Marianella Garcia Vil
las, de in maart van dit jaar ver
moorde voorzitster van de Salvado-
riaanse mensenrechtencommissie.
„Een indrukwekkende hoeveelheid
hele sterke aanwijzigingen" van het
gebruik van chemische wapens, al
dus de Nederlandse journalist Jan
van der Putten, die het boekje heeft
samengesteld.
Noordkoreanen bekennen
aanslag op Chun Doo Hwan
RANGOON Drie Noordkoreaanse officie
ren zijn naar de Birmaanse hoofdstad Ran
goon om daar de Zuidkoreaanse president,
Chun Doo Hwan, tijdens diens bezoek op 9
oktober te vermoorden. Dit blijkt uit de be
kentenis van de drie mannen, die gisteren
voor de Birmaanse autoriteiten bekend werd
gemaakt.
De drie Noordkoreaanse officieren, waarvan
een tijdens de actie werd doodgeschoten,
maakten deel uit van een verkenningseen
heid in kaesong. Zij kregen van generaal Tae
Chan Soe opdracht de moordaanslag uit te
voeren. Bij de aanslag werden 21 mensen ge
dood, waaronder enkele Zuidkoreaanse mi
nisters.
Brandt miste stemming
over kernraketten
BONN Voorzitter Willy Brandt
van de SPD heeft zich eergisteren
onopzettelijk van stemming onthou
den, toen in de Bondsdag werd beslist
over de plaatsing van de nieuwe
Amerikaanse kernwapens. Op dat
moment zat hij in het restaurant van
de Bondsdag een broodje kaas te
eten. Net nadat Bondsdagpresident
Rainer Barzel had meegedeeld dat de
stemming was gesloten, kwam
Brandt met zijn rode „nee"-kaart de
zaal ingestormd. Doordat het interne
tv-circuit in het restaurant was uitge
schakeld, had hij het debat even niet
kunnen volgen. Maar de voorzitter
was onverbiddelijk: Brandt mocht
niet meer meestemmen.
Zwitserse regering
verbiedt wapen
leveranties aan Taiwan
BERN De Zwitserse regering
heeft geweigerd twee bedrijven ver
gunning te geven voor de levering
van wapens aan Taiwan. Het ging
daarbij om pantserwagens van de
firma Mowag SA en luchtverdedi
gingssystemen van Oerlikon-Btihrle.
De Zwitserse wet verbiedt wapenle
veranties aan gebieden in oorlog of
waar spanning bestaat, terwijl uit
voer ook kan worden verboden, als
de regering vindt dat dit nationale
belangen schaadt. De orders hadden
een waarde van ongeveer 550 mil
joen gulden.
In onze correspondent
Mare de Koninck)
ÜSHINGTON Het
irstorten, afgelopen za-
dag, van een kruisraket
|ens een testvlucht in de
fenigde Staten, is vol
ts de woordvoerder van
.'organisatie die coördi-
rend optreedt tussen het
htagon-ministerie en de
iwers, Bob Holsapple
»el normaal in een test-
jgramma".
laagvliegende Toma-
ivk-kruisraket van
[zelfde type dat in West-
uropa wordt geplaatst
d een traject van een
If uur moeten afleggen
fcr een vastgesteld doel.
|ar na een probleemloze
Icht van twintig minu-
t raakte het projectiel
onbekende reden de
and. Holsapple zei dat de
Islukking volgde op een
eks van elf geslaagde
Uoefvluchten en dat het
katsingsschema van de
pisraketten in West-Eu-
niet gewijzigd be
eft te worden. In het
tste stadium van het
lisraketten-testpro-
Imma waren al twee
tmplaren verloren ge
in. Tijdens de proef-
ichten dragen de raket-
w geen kernkoppen. Bo-
ldien zijn de wapens zo
.worpen dat hun kern-
^ing niet explodeert in-
jn het doel niet wordt
*eikt. Woordvoerder
isapple verklaarde gis-
en dat er behalve de se-
i proefvluchten met
indraketten (GLCM's)
t al 113 tests plaats heb-
i gehad met kruisraket-
voor schepen (SLCM's)
voor vliegtuigen
LCM's). Van die 113
Is zijn er 84 geslaagd,
at is een uitzonderlijk
jd resultaat", aldus Hol-
jple. De 464 kruisraket-
f (GLCM's) die voor
ptsing in West-Europa
I bestemd, maken
►hts een klein onder-
|l uit van het totale pro-
ktieprogramma. De VS I
uen in totaal 8000 tot
w kruisraketten bou-
p, merendeels bestemd
k vliegtuigen en sche-
(Vai onze parlementai; re
dactie)
DEÏÏ HAAG Het abi-
net en de regeringfntief
in de Tweede Kameizij»
„zeei teleurgesteld" dt
de Sovjet-Unie het
leg ii Genève ove Je
middellange-
afstandswapens ^eft
verlaten. Zij mene dat
de Russen „ten onrhte"
tot de2e stap hebb be
sloten. De PvdAgeeft
ook de NAVO ee deel
van de schuld, oi'at er
te snel tot plaatsinbeslo-
ten zou zijn; de^iaal-
democraten vrezfdat de
Sovjet-Unie nu tegen
maatregelen gaaiemen.
Premier Lubbers a^ 'n de
Eerste Kamer de ?P dat
de Russen „tezijnUd" weer
terug zullen kere^e NAVO
heeft volgens h< de plicht
alles te doen om1 te bevor
deren. Volgens bbers is er
nog „voldoende"mtevoor
beide partijen <tot een a^"
koord te komeEen woord
voerder van mster Van den
Broek (Buite^dse Zaken)
verklaarde giren, dat de
Sovjet-Unie strekt ten on
rechte" is wgelopen. „Het
Westen heeP de afgelopen
vier jaar get'bt om door de
onderhandel" tot een we
derzijds aaaardbare oplos
sing te ko«- Het hee" de
onderhand"gen voortgezet
ondanks Ifeit dat de Sov
jet-Unie voortgegaan met
het plaatsen van SS-20-raket-
ten. Het is betreurenswardig
dat de Sovjet-Unie de reeds
vier jaar geleden aangekon
digde plaatsing aangrijpt om
de onderhandelingen af te
breken. Ook thans is het Wes
ten bereid door te gaan met
onderhandelingen, waarbij
uitdrukkelijk is gesteld dat
eenmaal geplaatste raketten
op grond van een onderhan
delingsresultaat weer kunnen
worden verwijderd", aldus de
woordvoerder.
Ton Frinking, defensiespecia
list van de CDA-fractie, sprak
de hoop uit dat de Russen na
de gebruikelijke pauze van
twee maanden in Genève zul
len terugkeren. Volgens Frin
king zullen de NAVO-part-
ners op hun vergadering in
december te Brussel moeten
overwegen hoe „alsnog posi
tief kan worden ingespeeld op
het bereiken van resultaten in
Genève". De NAVO heeft nu
aangetoond dat het NAVO-
dubbelbesluit van 1979 „kan
worden uitgevoerd". Vanuit
die positie zal het bondgenoot
schap duidelijk moeten ma
ken op welke termijn een op
lossing mogelijk is, aldus
Frinking.
VVD-leider Nijpels vindt het
„heel erg jammer" wat er in
Genève is gebeurd. Hij hoopt
dat de onderhandelingen zul
len worden hervat, „als de
emoties een beetje zijn ge
luwd". Buitenlandspecialist
Voorhoeve van de VVD ver
wacht dat de Sovjet-Unie wel
zal terugkeren, nu tenminste
drie Westeuropese landen
„voldoende ruggegraat heb-
Het kostte de Zwitserse politie gisteren de nodige moeite om de weg vrij te maken voor de Russische onderhande
laars toen die, nadat zij de wapen-onderhandelingen met de Amerikanen hadden afgebroken, het terrein van de Ameri
kaanse missie wilden verlaten. Vredesdemonstranten probeerden de auto van de Russen tegen te houden door op de
weg te gaan liggen.
ben om het NAVO-dubbelbe- entegen dat het NAVO-dub- failliet is. „Het dubbelbesluit vrezen dat de Sovjet-Unie nu
sluit uit te voeren". belbesluit (dreigen te plaatsen is een enkel besluit gewor- militaire tegenmaatregelen
De PvdA-fractie meent daar- en tegelijk onderhandelen) nu den". De sociaal-democraten gaat nemen.
NA /BREKEN OVERLEG IN GENEVE
(VgDnze correspondenten)
BCN, BRUSSEL
„1/ grote teleurstelling"
het de regering in Bonn
geageerd op het afbre-
kt van de onderhande-
Igen in Genève door de
jvjet-Unie. De Russische
iderhandelaar Joeli
vitsinski stapte gister-
ïorgen na 25 minuten op
n zei in een korte ver-
daring dat de Sovjet-
Unie het overleg in de
huidige fase afbreekt.
Hij gebruikte daarbij het
woord prekrasjtsjenie, dat zo
wel onderbreken als afbreken
betekent. Bij de NAVO heers
te twijfel over de juiste bedoe
lingen van de- Sovjets. Op
- triiS
mwmrtm
IZi X, L
«fel
Hoewel de Westduitse regering niets méér kwijtwil dan dat
de eerste Pershing-raketten gisteren in de Bondsrepubliek
zijn aangekomen, bestaat er nauwelijks twijfel over dat de
raket-onderdelen met dit reusachtige Galaxy-vrachtvliegtuig
zijn aangevoerd. Het toestel landde gistermiddag op de
Amerikaanse basis Ramstein (foto), vanwaar de eerste Pers-
hings zullen worden overgebracht naar de Zuidduitse basis
Mutlangen.
grond van de uitspraak van
Kvitsinki meent men dat er
niet gesproken kan worden
van een totaal afbreken van
de onderhandelingen. De
START-gesprekken in Genè
ve over de intercontinentale
raketsystemen gaan trouwens
gewoon door.
Officieus verwacht men bij de
NAVO dat de Russen weer
aan de besprekingen in Gene
ve zullen beginnen, nadat zij
eerst een politiek offensief
hebben gericht tegen de
Bondsrepubliek, waar de pu
blieke opinie wellicht eerder
vat krijgt op het beleid dan in
Groot-Brittannië.
De Britse minister Heseltine
zei in een reactie dat het weg
lopen van de Socvjet-Unie in
Genève meer te maken heeft
met publiciteit dan met on
derhandelen. „Er bestaat geen
geen verontschuldiging voor
wat zij hebben gedaan'aldus
de minister. „De Sovjet-rege
ring „had enorm hard gepro
beerd de wil van de westelij
ke regeringen te ondermijnen.
Zij hoopte volgens mij dat de
protesten op straat in staat
zouden zijn de wil van de ge
kozen regeringen te ondermij
nen. Nu zij daarin niet zijn ge
slaagd, zullen de Sovjets wel
licht het gevoel hebben dat zij
een gebaar moeten maken om
de protestbewegingen niet te
leur te stellen", aldus Heselti
ne.
Volgens Amerikaanse woord
voerders heeft het onderbre
ken van het overleg in Genè
ve duidelijk de opzet de span
ning tussen oost en west te
vergroten en te proberen de
beweging die voor uitstel van
de plaatsing is te stimuleren.
De Duitse regering gaat ervan
uit dat de Russen straks toch
weer naar de onderhande
lingstafel terugkeren. „Niets
is onherroepelijk geworden.
Het Westen heeft de bereid
heid te kennen gegeven alle
raketten die geplaatst worden
weer te ontmantelen als er
een overeenkomst wordt be
reikt". Boenisch voegde eraan
toe dat de Amerikanen de af
gelopen jaren in Genève toch
zijn blijven praten, hoewel de
Sovjet-Unie de ene SS-20 na
de andere opstelde.
De Duitse vredesbeweging
heeft laten weten het statio-
neringsbesluit van de Bonds
dag niet te erkennen. De vre
desbeweging blijft een refe
rendum onder de bevolking
eisen. „Als de regering dat
niet wil, zullen we in 1984 zelf
een referendum organiseren",
aldus een woordvoerder.
(Vervolg van de voorpagina)
TRIPOLI Aanhangers
van PLO-voorzitter Jasser
Arafat gaan in principe
akkoord met een compro
mis-voorstel van Saoedi-
-Arabië en Syrië om een
einde te maken aan de
strijd bij de Noordlibanese
stad Tripoli. Dat is door
een woordvoerder van de
PLO bekendgemaakt. Het
was vanochtend nog niet
duidelijk of de Palestijnse
rebellen met het compro
mis-voorstel zullen in
stemmen.
In de overeenkomst wordt op
geroepen tot een staakt-het-
-vuren tussen de Arafat-ge-
trouwen en de door Syrië ge
steunde Palestijnse rebellen.
Verder staat in het ontwer-
p-akkoord dat Arafat Tripoli
zal moeten verlaten en dat de
eenheid binnen de PLO moet
blijven bestaan en dat een po
litieke dialoog een einde dient
te maken aan het inter-Pales-
tijnse conflict.
Het uit twee punten bestaande
voorstel werd uitgewerkt door
de Saoedische minister van
buitenlandse zaken, prins
Saoed al Faisal, die in Damas
cus besprekingen voerde met
Syrische leiders. Een woord
voerder van Arafat verklaarde
dat er gisteren nog geen spra
ke was van een echt staak-
t-het-vuren. Hij zei te vrezen
dat de door Syrië gesteunde
rebellen doorgaan met de
strijd. Arafat zelf liet weten
binnen een of twee dagen een
aanval te verwachten op Tri-
Eoli, waar zijn mannen zich
ebben verschanst.
De Sovjet-Unie heeft gisteren
in scherpe bewoordingen op
geroepen „de zinloze en tegen
natuurlijke broedermoord"
binnen de PLO te staken.
Moskou drong aan op een poli
tieke oplossing. Het was de
scherpste veroordeling van
Moskou sinds de door Syrië
gesteunde Palestijnse in mei
hun opstand tegen PLO-voor-
zitter Arafat begonnen.
PLO-voorzitter Arafat verklaar
de gisteren tegenover journa
listen dat de door Syrië ge
steunde Palestijnse rebellen
van plan zijn binnen 48 uur
hun grote aanval op Tripoli te
beginnen.
ET De Libanese r de Palestijnen in Tripoli en el-
Jieet gisteren beslob ders in Libanon gevraagd het
Cmaieke betrekking land te verlaten. Sinds de zo-
te verbreken en h»r mer van het vorig jaar bevin-
met Libië te „beve- den zich enkele honderden Li-
pvenswerd de strijch- bische soldaten en „Revolutio
naire wachten" uit Iran in de
Oostlibanese Bekaa-vallei, die
onder controle staan van Sy-
IK
EEN WISCE DE HIPPE HEKSEN
(Van onze correspondent)
TEL AVIV „Jasser
Arafat is evenzeer een ter
rorist als de leiders van de
rebellen en daarom maakt
het de Israëlische regering
niets uit welke partij uit
eindelijk de strijd in de
PLO zal winnen'In deze
zin hebben verschillende
Israëlische ministers zich
de afgelopen week uitge
laten, over de broeder
strijd onder de Palestijnen
in Libanon.
Maar uit minder officiële com
mentaren mag worden afge
leid, dat Israël de rebellen een
overwinning niet misgunt.
„Het mag cynisch klinken,
maar voor Israël is het beter
dat Arafat sterft", zei deze
week onomwonden prof. Mos
je Sjaron, een bekend arabist
en adviseur van de regering-
Sjamir. Israël vreest dat Ara
fat, in het geval hij Tripoli le
vend weet te verlaten, een
Palestijnse regering in balling
schap gaat vormen, die ge
steund zal worden door de ge
matigde Arabische landen. Die
regering zou, niet langer ge
hinderd door de radicalen bin
nen de PLO, een aantal con
cessies kunnen doen die haar
voor het westen, met name
ook de Verenigde Staten, aan
trekkelijk maakt als gespreks
partner.
Een overwinning van de re
bellen zou voor Israël boven
dien het voordeel hebben dat
de PLO geheel onder invloed
van Syrië zou komen. En Da
mascus, zo redeneert men in
Jeruzalem, heeft er op dit mo
ment weinig belang bij de
PLO tegen Israël te gebruiken
omdat de Israëlische vergel
dingsmaatregelen zich dan di
rect tegen Syrië zouden rich
ten.
Voor Israël is er nog een ande
re reden om een ontsnapping
van Jasser Arafat uit Libanon
niet met gejuich te begroeten.
De PLO-leider geniet nog
steeds een grote populariteit
op de bezette westelijke Jor-
daanoever. De rellen van de
afgelopen weken in de Pale
stijnse kampen daar, worden
algemeen gezien als uitingen
van frustratie over de onder
linge strijd in de PLO. De Pa
lestijnen op de westelijke Jor-
daanoever zijn moedeloos. Nog
vorig jaar juli, vlak na het be
gin van de Israëlische invasie
in Libanon, verzamelden zich
zo'n vijfduizend Palestijnen
met PLO-vlaggen en portret-
de afgelopen weken is er op de
westelijke Jordaanoever
slechts eenmaal gedemon
streerd. En daarbij kwamen
niet meer dan een paar hon
derd mensen opdagen. Aan
een oproep tot winkelsluiting,
vorige week, werd vrijwel
geen gehoor gegeven.
Geen twijfel
Er bestaat geen twijfel over,
dat de Palestijnen in de door
Israël bezette gebieden weinig
moeten hebben van rebellen
leider Aboe Moessa en zijn
mannen. Aanvankelijk be
stond er -wel begrip voor de
motieven van de dissidenten,
maar toen bleek dat deze
steeds meer pionnen werden
in de Syrische machtspolitiek,
en het ene na het andere Pale
stijnse kamp het toneel werd
van bloederige gevechten, ver
dween vrijwel iedere sympa
thie.
Het is nog niet duidelijk hoe
de Palestijnen op de westelijke
Jordaanoever en in de Gaza-
strook zullen reageren op een
definitieve nederlaag, of wel
licht zelfs de dood, van Jasser
Arafat. Mogelijk zullen de pro-
Jordaanse sentimenten weer
de overhand krijgen. Het is
niet uitgesloten dat in dat ge
val een nieuwe organisatie, los
van de PLO, aan invloed zal
winnen.
Op die mogelijkheid speculeert
iemand als Mohammed Nasser,
voormalig hoofd van de dorps-
liga van Hebron. Hij werd
door de Israëlische autoriteiten
ontslagen nadat hij met andere
gematigde arabieren probeer
de een politieke organisatie, de
Palestijnse Democratische Be
weging voor Vrede op te rich
ten. Afgelopen week bepaalde
het Israëlische Hooggerechts
hof dat Nasser ten onrechte
werd ontslagen, maar hij kan
niet meer worden herbe
noemd.
De politieke beweging van
Nasser zoekt nauwe samen
werking met Jordanië om te
komen tot een oplossing voor
de westelijke Jordaan-oever
en vindt dat de Palestijnen
daar zelf voor hun zaken moe
ten opkomen. Nassers ideeën
passen in grote lijnen in de op
zet van het plan Reagan voor
het Midden-Oosten, dat door
de Israëlische regering is ver
worpen. Ook de Arbeiders
Partij in Israël zoekt een op
lossing voor de Palestijnse
kwestie in enige vorm van sa
menwerking met Jordanië, en
dat maakt de beweging van
Nasser en andere gematigde
Palestijnen extra gevaarlijk in
de ogen van de Likoed-rege-
ring.
