ïsfc
Linschoten
Robin
de
Ard Schenk
in
de politiek
fields Gou/tcm t
„We hebben tien jaar
op de pof geleefd"
„Ambtenarenacties zijn
een grof schandaal"
„De jeugd van rond
de twintig moet
de prijs betalen"
ZATERDAG 19 NOVEMBER 1983
'N Zonder een spoor van weifel-
eid zegt het kersverse liberale en
kamerlid Robin Linschoten met de
(jingskracht van een staatsman-in-
,Ik ga voor dit regeringsbeleid
vuur, een andere weg leidt tot de
ng van ons land. Een alternatief is er
^weg niet".
^A^schoten, 27 jaar pas,
;we ogen, goed gepropor-
>e Ard Schenk in de po-
t twijfel noch vrees, wel
e hij bijna uitdagend ten-
Coerst rechtuit naar het
berale land, een samen-
lagere lasten en minder
n, regels, wetten en ver-
l.
int voor een grote groep
.Jbijna de helft van de
im^zers stemt op de VVD),
ntalèn als carrière, welvaart
neerzonder schaamte in de
ien at ten koste van de gede-
Jeuzen solidariteit, mede-
eid en welzijn.
lo^*'fen zijn kruin tot zijn te-
aal wil in zijn visie zeg-
f mens zelf moet kunnen
vijn\e hij in grote lijnen zijn
!il richten. Uiteraard ge
il spelregels, want anders
■oo/n1 maafschappij ontstaan,
vrijheidsideaal snel ver-
j worden door het recht
kste.
en consequent. Derhal-
'Vooruitstrevend in ethi-
^y'stukken (abortus, eutha-
onip^'lie) en tegelijkertijd li-
g n de Nederlandse poli-
ild met rechts op soci-
*n*^isch gebied.
,eid«r-
nderhoud
——échoten woont sinds kort
^riendin Elisbeth Wester-
^Berleidster van professie,
Hme eengezinswoning in
materieel opzicht heeft
it als echtpaar zonder bo-
J door het leven vlindert,
igen. En dat doen ze ook
er zijn ook andere tijden
Inkele jaren geleden, toen
itudent rechten aan de
y^ersiteit (VU) te Amster-
llVrioest hij zien rond te ko-
.een karig inkomen, ver
,0let minimumloon. In het
kreeg hij nog een beurs,
Jstudieloon werd snel af-
omdat hij, geheel in de
zijn liberale principes,
a zijn komst in Amster-
zag in z'n eigen onder-
voorzien. Een parttime
sUr| de afdeling valuta-han-
ihoofdkantoor van de Ne-
Middenstandsbank lever-
venste onafhankelijkheid
ugdige kamerlid heeft er
gruwelijke hekel aan zijn
lrd9f houden.
n(j \noeilijk om rond te ko-
rvat heb je nu als student
I kon van het geld dat ik
verdiende m'n kamer, m'n eten en
de kroeg betalen. Wat wil je nog
meer! Het wordt allemaal zo vrese
lijk overdreven. Je moet je aanpas
sen aan de omstandigheden. Als je
veel geld verdient kun je veel uit
geven. Wanneer je in een minder
florissante situatie zit, moet je zui-'
nig aan doen. En dat gaat best
hoor".
Tijd
genoeg
Tijdens zijn studieperiode verdeel
de Robin Linschoten zijn aandacht
en niet geringe energie tussen zijn
met zijn no-nonsense-benadering
meer van zich doen spreken dan
menie kamerlid in tien jaar.
„Ja, ik heb een stijl van debatteren,
die opvalt. Als ik aan het woord
ben, denkt men dat er wat gaande
is. In het begin werd ik beschouwd
als een jong broekje. Nu weten ze
dat ze rekening met me moeten
houden. Inderdaad, ik heb een zelf
verzekerde manier van spreken. Ik
sta achter mijn verhalen. Met name
het CDA moest een beetje aan die
stijl wennen. Logisch, want binnen
die fractie kom je als pas gekozen
kamerlid de eerste vier jaren nau
welijks aan bod. Nou, dat is niks
voor mij, dan had ik het snel ge
zien".
Daar komt bij, dat Linschoten een
portefeuille (het sociale zekerheids-
studie, werk op de bank en de uni-
versiteits- en faculteitsraad van de
Vrije Universiteit. Tot de laatste
activiteiten voelde hij zich aange
trokken om tegenwicht te bieden
aan het „onvoorstelbaar linkse
blok" in beide raden.
Een druk bestaan dus?
„Nou, dat valt nogal mee. Een dag
telt vierentwintig uur. Als je acht
uur per dag studeert, dat is het
drievoud van wat andere studenten
doen, houd je nog zestien uur over.
Kortom: een student heeft tijd ge
noeg".
Een jaar of vier geleden bemachtig
de hij een baantje in de politiek:
persoonlijk medewerker van de ge
wezen warme bakker Broos van
Erp, specialist van de VVD in de
Tweede Kamer voor het midden-
en kleinbedrijf.
Een jaar later promoveerde hij op
voordracht van de toenmalige frac
tievoorzitter en huidige minister
van binnenlandse zaken, Koos
Rietkerk, tot wetenschappelijk me
dewerker van de fractie. Diezelfde
Rietkerk raadde hem aan zich kan
didaat te stellen voor de Kamer en
tot zijn eigen verbazing belandde
hij op het Binnenhof. Hij had maar
net de daartoe vereiste leeftijd (25
jaar) bereikt.
Joni
g broekje
Zijn komst bleef niet onopgemerkt.
Binnen een paar maanden had hij
stelsel en ambtenarenzaken) kreeg
toegewezen, die volop gelegenheid
geeft om in de publicitaire schijn
werpers te komen.
Zondagskind
Robin Linschoten, het zondagskind
in de politiek. Geboren op 17 april
1956 in Apeldoorn in een Neder
lands-hervormd „nest". Zijn vader
was beroepsmilitair. Een traditio
neel gezin, dat politiek onderdak
vond in de Christelijk Historische
Unie (CHU), een partij die enkele
jaren geleden is opgegaan in het
CDA. Maar zoals in zoveel Neder
landse gezinnen sloeg ook hier de
deconfessionalisering toe. Robin
Linschoten: „Ik denk dat mijn ou
ders op de VVD stemmen".
Buitenbeentje
Op het atheneum in Apeldoorn, ui
teraard van christelijke signatuur,
ontpopte hij zich als een populaire
jongen, gezien bij zijn kornuiten en
geliefd bij de meisjes. De populari
teit kwam tot uiting in zijn verkie
zing tot voorzitter van het school-
parlement. En hij kon helemaal
niet meer stuk toen hij in die func
tie in aanvaring kwam met de rec
tor. Het schoolparlement hield zich,
herinnert de hoofdrolspeler zich,
slechts bezig met futiliteiten als de
kleur van het behang en de inrich
ting van het aquarium. Daar bracht
hij tot verdriet van de directie,
maar tot vreugde van de leerlin
gen, verandering in.
In politiek opzicht was hij toen nog
een buitenbeentje. Want terwijl zijn
medeleerlingen over het algemeen
links georiënteerd waren, werd hij
al op zestienjarige leeftijd lid van
de JOVD, het voorportaal van de
VVD. Ondertussen hebben velen
zijn voorbeeld gevolgd. De VVD
scoort immers hoog op de middel
bare scholen. Na het atheneum wil
de hij in Groningen rechten gaan
studeren. Het werd de Vrije Uni
versiteit in Amsterdam, omdat hij
voor Groningen werd uitgeloot.
Toeval dus dat hij op dat calvinis
tisch bolwerk ging studeren. Zijn
studie heeft hij trouwens nog niet
afgerond, de politiek gooide het
schema in de war. Maar hij is wel
van plan de eindstreep te halen, zo
dat hij zich straks mag tooien met
de titel mr. Het reces wil hij voor
dat doel benutten.
Handelsmerk
In Dronten ontvangt Robin Lin
schoten me in vrijetijdskleding, dus
zonder zijn handelsmerk, het drie
delige pak plus stropdas. Een ruime
zitkamer met veel glas en uitzicht
op de heidetuin. Het hout voor de
open haard ligt keurig opgestapeld
te wachten op gebruik. Óp de boe
kenplank langs de wand een kolos
sale hoeveelheid boeken. Muziek
van Boudewijn de Groot op de ach
tergrond.
Weer vaag jeugdsentiment?
geveegd. Netto zouden ze gelijk
blijven, daarnaast werden garanties
gegeven dat er geen gedwongen
ontslagen zouden vallen. Welke
werknemer in het bedrijfsleven
kan da^r aanspraak op maken? En
dan toch staken? Schande!"
Balans
Samen maken we de trieste balans
op van de vaderlandse economie.
Een torenhoge schuldenlast, een
wanverhouding tussen de particu
liere en collectieve sector, 825.000
werklozen, 800.000 arbeidsonge
schikten en een onaanvaardba;
hoge lasten- en premiedruk. „Daa
om moet de regering doorgaan op
de ingeslagen weg", doceert het li
berale kamerlid.
Beseffen de mensen in het land,
om met uw partijgenoot Wiegel te
spreken, de ernst van de situatie?
„De mensen die ik tegenkom, en
dat zijn er nogal wat, realiseren
zich in toenemende mate wat er
aan de hand is. Enkele jaren gele
den was dat heel anders. Ga maar
na. Bestek '81, dat tien miljard aan
ombuigingen omvatte, bleek niet
haalbaar. Nu wordt er twaalf mil
jard in een jaar bezuinigd. Dat is
vijf maal zo veel als in de jaren ze
ventig. Het is ook helemaal niet in
gewikkeld om uit te leggen waar
om het nodig is. Een kind kan het
begrijpen. Dit jaar betalen we vijf
tien miljard aan rente over de
staatsschuld. Over een paar jaar is
dat twintig miljard. Met dat geld
kun je niets doen, je bent het ge
woon kwijt. Als we op de huidige
„Nee hoor. Toen ik op de middel
bare school zat was Boudewijn de
Groot allang uit de mode. Hij werd
bekend in de jaren zestig en toen
was ik nog maar een ukkie. Maar
ik vind het gewoon fijne muziek
met verstaanbare Nederlandse tek
sten".
De stakingen en stiptheidsacties
van de ambtenaren lijken ver weg.
Robin Linschoten, binnen de frac
tie belast met ambtenarenaangele-
genheden, is niet van plan een
duimbreed toe te geven. „Die acties
zijn een grof schandaal", meldt hij
onomwonden. „De regering is hen
ver tegemoet gekomen, desalniette
min zijn die voorstellen van tafel
weg waren doorgegaan, was het
leed niet meer te overzien
weest".
De vakbeweging en de oppositie
zeggen dat de ambtenaren en de
uitkeringsgerechtigden de rekening
moeten betalen?
„Dat is een scheve voorstelling van
zaken. De jongeren van nu worden
opgezadeld met een tekort van 170
miljard en daar zou elk jaar 30 tot
40 miljard bijkomen. We hebben
tien jaar lang op de pof geleefd en
het prijskaartje moet worden be
taald door de jongeren van rond de
twintig. Dat vind ik asociaal".
In de jaren zeventig zijn er volgens
Linschoten fundamentele fouten
gemaakt, waarvoor we nu moeten
bloeden. Zijn analyse: „Alle ellende
in ons land wordt op het bedrijfsle
ven afgewenteld, dat voor steeds
zwaardere lasten kwam te staan. In
andere landen is er anders op de
recessie gereageerd en daarom
staan die landen er beter voor.
Privatisering
Maar het is nog niet te laat. De col
lectieve sector moet worden terug
gedrongen, waardoor het bedrijfsle
ven meer ruimte krijgt. Dat zal
arbeidsverhoudingen te star. We
moeten af van alle mogelijke kop
pelingen en automatismen. Het sys
teem werkt verlammend. Het
komt nu bijvoorbeeld voor, dat ie
mand, die er met een uitkering wat
bij „klust", allemaal legaal overi
gens, meer verdient dan iemand
die een hele week bij een baas
werkt. Van die bijverdiensten mag
je namelijk een bepaald percentage
houden en dan kom je, samen met
de uitkering, aan een hoger inko
men. En zo zijn er zoveel voorbeel
den. De automatismen moeten op
de helling".
De regering heeft hiermee een be-
echter een langdurig proces wor
den".
Dus simpel gezegd: er zijn te veel
ambtenaren en te weinig werkne
mers in het bedrijfsleven?
„Precies. Sinds 1973 zijn er 400.000
ambtenaren en trendvolgers bijge
komen, tegelijkertijd zijn er 500.000
mensen afgevallen in het bedrijfs
leven. Dat zal moeten worden
rechtgetrokken. Er moeten banen
geschapen worden bij het bedrijfs
leven en het ambtenarenkorps zal
afgeslankt moeten worden. Hoe?
Bijvoorbeeld door privatisering.
Waarom moet bijvoorbeeld het
openbaar vervoer een overheids-
aangelegenheid zijn? Een particu
lier bedrijf zou het wellicht ook
kunnen en wie weet goedkoper en
beter. Openbare Werken zou even
eens een heleboel werk aan het
particuliere bedrijfsleven kunnen
uitbesteden. Een onderzoek heeft
uitgewezen dat het bedrijfsleven
goedkoper is, dus waarom niet?
Ook dienen overbodige wetten en
regels te worden afgeschaft. Dat
kost alleen maar ambtenaren die al
die wetten moeten controleren. En
zo kan ik nog een poosje doorgaan.
Kortom, een fundamentele hero
riëntatie op de taken van de over
heid is niet alleen wenselijk, maar
tevens noodzakelijk".
Maar hoe schep je nieuwe arbeids
plaatsen in het bedrijfsleven? De
werkgevers kunnen toch geen en
kele garantie geven?
„De bruto lonen zijn te hoog en de
gin gemaakt. Is het niet te weinig
en te laat?
„De trein is jarenlang de verkeerde
kant opgegaan. We hebben hem tot
stilstand gebracht en nu rijdt-ie in
de andere richting. Gaande kan de
snelheid worden verhoogd. Want
vergeet niet: het is moeilijker van
richting te veranderen dan over te
schakelen in een hogere versnel
ling. Maar ik geef toe: het zal een
langdurig proces zijn. Er zijn twee
regeringsperioden nodig om de
zaak weer gezond te maken. De
veranderingen moeten maatschap
pelijk verantwoord zijn. De botte
bijl mag niet worden gebruikt".
Robin Linschoten hoopt en ver
wacht, dat de combinatie van CDA
en VVD die maatschappelijke evo
lutie kan bewerkstelligen.
De VVD, met voorop Robin Lin
schoten, is „klip en klaar". Deregu
lering, decentralisatie en lastenver
lichting voor bedrijf en burger zul
len in de nabije toekomst tover
woorden zijn. Robin Linschoten,
even voordat hij vanwege een
spreekbeurt in het Zuiden des
lands, de vrijetijdskleding ruilt
voor een pak, helder en duidelijk:
„We bezuinigen niet alleen vanwe
ge de financiële noodzaak. Het is
ook een principiële zaak. We vin
den dat de burger best in staat is
z'n geld naar eigen goeddunken te
besteden. Dat hoeft de overheid
niet allemaal te bepalen".
KEES VAN OOSTEN