Oudere leraren hebben weinig plezier in hun wé
Bedrijven
mogen niet
fE
Havenstad Brestj
houdt Russische
,informatie-visse
liever buiten deii
BINNENLAND/BUITENLAND
RECHTER:
CeidócSotwcmt
DONDERDAG 17 NOVEMBER 1983P;
*»PPR moet
uitgroeien tot
groene partij"
DEN HAAG De PPR moet
.zich bij de eerstvolgende
Tweede Kamerverkiezingen
tezamen met gelijkgezinde
.groeperingen aan de kiezers
presenteren als een „groen-
progressieve partij". Deze
rvieuwe partij zal de bereidheid
mpeten tonen, met de PvdA
een regeringscoalitie te vor
men. Tot deze conclusie komt
het voormalige PPR-Kamerlid
Henk Waltmans in zijn giste
ren verschenen boek ..Niet bij
rood alleen". Volgens Walt
mans heeft de PPR op de poli
tieke plaats waar zij zich nu
bevindt nog maar weinig rede
nen van bestaan.
AMSTERDAM Oudere
leraren beleven weinig
arbeidsvreugde in het on
derwijs. Dit hangt samen
met de ontwikkeling in
hun eigen leven en met
de ontwikkelingen in hun
relaties tot anderen. Dit
stelt drs. L. Prick in zijn
proefschrift: „het beroep
leraar" waarop hij van
daag aan de VU in Am
sterdam is gepromoveerd
tot doctor in de sociale
wetenschappen.
Volgens de jonge doctor, psy
choloog en oud-leraar Neder
lands, beginnen de probelem
op te doemen tussen de 37 en
42 jaar. Voordien kunnen de
leraren zich makkelijker ver
plaatsen in de leerlingen, ze
hebben meer identificatiemo
gelijkheden met jongeren.
Maar als de leraar eenmaal 35
jaar is geweest treedt er een
soort vervreemding ten op
zichte van zijn leerlingen op.
Hij vindt het niet meer zo leuk
deel te nemen aan de sportdag,
en ook de werkweek en het
reisje naar Parijs kunnen hem
gestolen worden, terwijl hij
dat vroeger toch een beetje va
kantie vond.
De periode van 37 tot 42 jaar
duidt dr. Prick aan met het
begrip midlevencrisis. De le
raar valt ten prooi aan alle
mogelijke onlustgevoelens en
begint zich vragen te stellen
als: „moet ik dit werk nog lan
ger doen of moet ik iets anders
aanpakken De daling van
de bevrediging in zijn arbeid
gaat vaak ook gepaard met
veranderingen in zijn persoon
lijk leven.
Juist in genoemde leeftijdspe
riode zijn er veel echtscheidin
gen en knoopt men dikwijls
andere relaties aan. In deze le
vensfase wordt vaak de balans
opgemaakt van het leven,
vindt er als het ware een hero
riëntatie op het bestaan plaats.
Terwijl jonge leraren sterk
voor vernieuwingen binnen
het onderwijs zijn hebben ou
deren de neiging die juist af te
remmen. Men voelt zich er
door bedreigd.
Niet voor vrouwen
Drs Prick heeft voor zijn
proefschrift onderzoek gedaan
onder 2.000 leraren en lerares
sen uit alle sectoren van het
voortgezet onderwijs. Een
kwart bestond uit vrouwen, de
rest uit mannen. De promo
vendus vertelde dat boven ge
schetste ontwikkelingsgang
kenmerkend was voor man
nen, niet voor vrouwen.
Als bij mannen rond de 37 jaar
een duidelijke daling optrad in
de bevrediging in de arbeid
nam die bij vrouwen nog
steeds toe. Dat komt volgens
hem omdat vrouwen vaak uit
zichzelf het onderwijs verlaten
en vaak ook deeltijdbanen
hebben.
Veel afkeuringen
Na de midlevencrisis, bij het
binnentreden van de middel
bare leeftijd, nemen ook de fy
sieke krachten af, terwijl het
werk van leraar met zo n 29
lesuren per week zeer zwaar
is. De leraar begint dan ook
vaak te sukkelen met zijn ge
zondheid. Er vindt als het
ware een proces van opbran
den plaats wat uiteindelijk
leidt tot zeer hoge afkeurings
percentages in het onderwijs
vanaf het 50ste levensjaar. Tot
45 jaar is het afkeuringsper
centage van leraren in verge
lijking tot andere beroepen
nog laag maar na 55 jaar is het
veel hoger dan in andere be
roepen.
Ander werk voor oude
ren
Opmerkelijk is dat leraren bo
ven de 55 jaar weer veel be
vrediging in hun werk vinden
en tevredener zijn dan ooit.
Dat komt volgens dr. Prick
waarschijnlijk doordat juist
diegenen recht ovrj
ven staan, die zich£
derwijs het lekker^r
het vak wel aankiy
De promovendus
lans voor het schf
andere taken voor
raren in het ondenP
geven. Hij denkt P^
het tot stand breng
betere afscherming2
verschillende delele
onderwijs, het lezers
teratuur en het be(is
congressen. Volgent
het namelijk met cv
sering, de vermensc
de arbeid, in het_
slecht gesteld, dit i
ling tot het bedrijf:
^Jl -v -m i t IA
(Van onze correspondent Jan Drummen)
PART TC TVö uraoitf'.r,» U V,