Reagan wil beperking
van aantal kernkoppen
;agan belooft
iid-Korea meer
ilitaire hulp
RADIOACTIEVE KLEI BU
THATCHER OP DE STOEP
Duitse vredesbeweging verdeeld over koers
Gelukkige
ontdekking
DDR krijgt
geen
miljarden
krediet
^"SIJTHOFF PERS
Genland
fi&UtaeCommtt
MAANDAG 14 NOVEMBER 1983 PAGINA 7
int Reagan, die gisteren een bezoek bracht aan
emilitairiseerde zone in Korea, kijkt met behulp
verrekijker naar Noord-Korea.
g. H I
sst ei
imanf President Reagan heeft Zuid-Korea beloofd
iecul^nentee^ 40.000 man omvattende Amerikaanse
ëcht in Zuid-Korea te versterken. Ook wil
i. die vandaag weer in Washington terugkeerde,
dkoreaanse strijdkrachten helpen met de leve-
>n wapens en technologie.
gisteren uitgegeven gemeenschappelijke verklaring van
en diens Zuidkoreaanse ambtgenoot. Chun Doo-Hwari,
Amerikaanse president ook dat de veiligheid van Zuid-
meesPnmiskaar is voor vrec*e van Noordoost-Azie en de
°stiere Staten. Rea§an prees Zuid-Korea omdat dit land zes
"landVan Z'^n ^rut0 nationale produkt aan defensie uitgeeft,
ingetcitshoofden riepen op tot internationale sancties tegen
lden ea we6ens °P 9 oktober in Birma gepleegde bom-
1 waarbij 17 Zuidkoreanen om het leven kwamen, onder
r leden van de regering.
aa" heeft gisterochtend een drie uur durend bezoek ge-
lan de gedemilitariseerde zone tussen de Noord- en Zuid-
In een rede tot Amerikaanse militairen haalde hij fel uit
1 Noordkoreaanse communistische regime. Reagan is de
Amerikaanse president die de gedemilitariseerde zone be-
Hij was per helikopter van Seoel overgevlogen naar
Liberty Bell, waar hij in een met zandzakken versterkte
enkele Amerikaanse militairen toesprak. In» zijn rede
I fel uit naar het communistische systeem, dat volgens
pbaseerd is op haat en onderdrukking''. De echtgenote
(president, Nancy, was volgens Amerikaanse functiona-
eng geweest voor het bezoek aan de gedemilitariseerde
bleef achter in Seoel.
1st voor Neo-gaullisten
ij Links Frankrijk heeft gisteren de vijfde verkiezings-
ag in twee maanden geleden met het verlies van een
jeesterszetel in Aulney-Sous-Bois. Deze voorstad van Pa
ri als bolwerk beschouwd van de Communistische Partij,
pidaat van de neo-gaullistische, Abroux, kreeg 54,4 pro-
n de stemmen, terwijl 45,6 procent ging naar de zittende
'histische burgemeester, Thomas. Het was gisteren de
"^beslissende verkiezingsronde. In de eerste verkiezings-
Jehaalde het ultra-rechtse Nationale Front zeer verras-
jna tien procent van de stemmen. Deze stemmen gingen
I naar de neo-gaullistische kandidaat.
leeldheid in junta Uruguay
IDEO Sinds onlangs in het buurland Argentinië
xkiezingen zijn gehouden, bestaat binnen de militaire
an Uruguay verdeeldheid over de koers die men moet
VO Vrijdag dreigden de bevelhebbers van luchtmacht en
,hun steun aan het militaire bewind in te trekken. De
1 ing hiertoe was onder meer het plan van de huidige ster-
de|, generaal Alvarez, die via de vorming van een officiële
:e partij ook na de verkiezingen van volgend jaar aan de
iivil blijven.
,>ese piloot „vliegt" naar Taiwan
Een Chinese piloot is vanmorgen overgelopen naar
en heeft zijn MIG-19 gevechtsvliegtuig neergezet op de
lionale luchthaven van Taipëh, de hoofdstad van Tai-
ij kan daar rekenen op een beloning van 2,5 miljoen dol-
joud. De piloot is de eerste die rechtstreeks van China
liwan uitwijkt. In augustus week een Chinese piloot met
"-21 uit naar Zuid-Korea. Later kwam hij naar Taiwan
iljoen dollar aan goyd te incasseren. De uitkering voor
iet een MIG-21 is hoger dan voor een piloot met een
omdat het eerste toestel moderner is.
Autobom
onschadelijk
gemaakt in Amman
AMMAN Jordaanse veilig
heidsagenten hebben in een
straat in het centrum van de
hoofdstad Amman een auto
met explosieven onschadelijk
gemaakt. De auto was, aldus
het Jordaanse ministerie van
binnenlandse zaken, geladen
met 40 kilogram tnt en twee
gascilinders. De auto werd
ontdekt in een van de rijke
buurten van Amman. De Jor
daanse regering verdenkt Sy
rië of Libië ervan een aanslag
te hebben willen plegen.
Washington stelt strengere
eisen aan buitenlandse hulp
WASHINGTON Het Amerikaanse Congres heeft
zaterdag een ruim dertig miljard gulden omvattend
buitenlands hulpprogramma goedgekeurd, waarin
strenge bepalingen staan over het gedrag van de lan
den die de hulp krijgen. Als zo'n land zich bijvoor
beeld in de Verenigde Naties voortdurend afzet te
gen het Amerikaanse buitenlandse beleid, kan de
hulp worden stopgezet. Een van de landen die dat
risico lopen is Zimbabwe, dat jaarlijks ruim 200 mil
joen gulden krijgt. Zimbabwe heeft onlangs de woe
de van de VS gewekt door zich van stemming te ont
houden bij een VN-resolutie over het neerschieten
van het Koreaanse lijnvliegtuig. Bovendien nam
Zimbabwe het initiatief voor een VN-resolutie,
waarin het optreden van de VS op Grenada wordt
veroordeeld. De meeste Amerikaanse hulp is be
stemd voor Israël: vijf miljard gulden hulp en ruim
twee miljard gulden leningen voor wapenaankopen.
Gun Thoresson be
kijkt zichzelf blij ver
rast eens rustig in de
spiegel. Drieëntwintig
jaar geleden werd de
Zweedse vrouw blind
toen haar tandarts
haar metalen vullingen
uit haar kiezen haalde.
In de laatste jaren
keerde haar gezichts
vermogen echter lang
zaam maar zeker te
rug.
WASHINGTON Presi
dent Reagan, zal volgende
week blijkens een bericht
in de Washington Post
een nieuw voorstel doen
ter beperking van het
aantal middellange-afs-
tandsraketten. Het Ameri
kaanse voorstel moet het
verschil in opvatting tus
sen de Verenigde Staten
en de Sovjet-Unie verklei
nen. Het nieuwe plan
voorziet in een wereldom
vattend maximum voor
beide partijen van 420
kernkoppen op middel-
lange-afstandsraketten.
Volgens regeringsfunctionaris
sen heeft Reagan zijn besluit
genomen in nauw overleg met
de bondgenoten in Europa.
Het voorstel van Reagan is een
uitwerking van het aanbod dat
hij in september heeft gedaan.
Ook toen stelde hij een be
grenzing van de middellange-
-afstandsraketten op wereldni
veau voor, zonder echter con
crete getallen te noemen. Sov
jet-leider Joeri Andropov stel
de daarop voor de hoeveelheid
Russische raketten in Europa
te verminderen tot een maxi
mum van 140 raketten met in
het totaal 420 kernkoppen.
De
Russische raketten in Azië
blijven in Andropovs voorstel
buiten beschouwing. Boven
dien staat de Sovjet-Unie op
het standpunt dat de Britse en
Franse kernmacht moet wor
den meegerekend bij een ver
gelijking van het aantal raket
ten in Europa. Reagans voor
stel voor een maximum van
420 kernkoppen heeft betrek
king op Europa en Azië teza
men. De Franse en Britse
kernmacht worden niet mee
geteld, omdat dit volgens de
VS strategische raketten zijn.
De Italiaanse premier Bettino
Craxi heeft Reagan een brief
gestuurd waarin hij voorstelt
de plaatsing van nieuwe Ame
rikaanse kernraketten gedeel
telijk uit te stellen. Craxi wil
na de plaatsing van de eerste
tweeëntwintig raketten een
pauze in acht nemen om te
voorkomen dat de onderhan
delingen worden gestaakt. In
de Roemeense hoofdstad Boe
karest hebben ongeveer der
tigduizend Roemenen gepro
testeerd tegen nieuwe Ameri
kaanse én Russische kernwa-
Tranen voor
Nederlandse
Miss
De Nederlandse
Brigitte Berg
man kon haar
emoties even
niet de baas,
nadat bekend
was geworden
dat zij gekozen
was tot Miss In-
tercontinetal
1983. De win
nares van vorig
jaar, Jodi Domi-
nici uit Madeira,
pinkt daarom
lachend een
traan weg bij
haar concurren
te. De Miss In
tercontinental
verkiezing is op
Aruba gehou
den.
MILJOENENBOETE VOOR
GASTHEER VAN KONINGIN
WASHINGTON De Am-
way Corporation, het door de
Amenkaan-van-Nederlandse-
komaf Jay van Andel opge
richte bedrijf voor de huis-
aan-huis-verkoop van met
name huishoudelijke artikelen,
is door een betaling van 60
miljoen gulden aan de Canade
se belastingdienst aan een
langdurige proces ontkomen.
Het bedrijf van Van Andel
werd er in Canada van be
schuldigd voor vele miljoenen
guldens aan invoerrechten te
hebben ontdoken. Als Amway
niet met de schikking zou heb
ben ingestemd, had een proces
het bedrijf op den duur wel
licht een half miljard gulden
kunnen kosten.
Een van de
betrokkenen in deze zaak was
directeur-oprichter Van An
del. Vorig jaar kreeg hij be
kendheid als voorzitter van
het Amerikaanse comité voor
de viering van 200 jaar onafge
broken diplomatieke betrek
kingen tussen Nederland en
de VS. Uit dien hoofde was hij
een van de gastheren voor de
(Van onze correspondent Ro
ger Simons)
LONDEN Voor de
ambtswoning van premier
Thatcher in de Britse
hoofdstad was het zater
dagavond groot alarm,
omdat demonstranten op
het asfalt een hoop vette,
radioactieve klei hadden
achtergelaten. De politie
wist eerst niet wat te be
ginnen met dit „cadeau"
voor premier Thatcher,
die zich natuurlijk niet
liet zien. Volgens de beto
gers zat in de vijf kilo klei
twintig keer meer pluto
nium dan toegestaan. Om
dit te bewijzen hielden ze
er een geigerteller tegen,
die prompt 20 procent ra
dioactiviteit aanwees.
De klei was op de stoep van
Downing Street 10 afgeleverd
door twee mannen in witte,
beschermende pakken en uit
gerust met gasmaskers. Het ge
vaarlijke vrachtje zat in een
vuilnisemmer, die zij gewoon
omkeerden. Later werden bei
de mannen door de politie ge
arresteerd, omdat zij weiger
den de radioactieve klei weer
in de emmer te scheppen.
Beide heren waren met 400
andere demonstranten naar
Londen gekomen om te pro
testeren tegen de aanwezig
heid van de grote kerncentrale
van Windscale op de kust
vanm het graafschap Cumbria.
Afgelopen week werd onthuld
dat die fabriek niet alleen de
landelijke omgeving maar ook
de zee vervuilt en onder meer
veel leukemiegevallen veroor
zaakt onder kinderen. In
Windscale wordt Brits en bui
tenlands radioactief afval be
werkt. Het afval wordt in zee
gespoeld, die het langzaam
weer aan land brengt.
Nadat de betogers waren ver
trokken en de hoop vette, ra
dioactieve klei eenzaam op het
asfelt bleef liggen, verbood de
politie alle verkeer in Dow-
ningstreet. Ongeveer veertig
minuten nadat de radioactieve
lading was afgeleverd meld
den zich twee detectives in
burger die de klei in plastic
zakken schepten. Daarna
droegen beide gerechtsdiena
ren hun „buit" naar het nabu
rige politiebureau van Cannon
Row, waar de klei aan een
nauwkeurig onderzoek werd
onderworpen.
KE EN WISKE DE HIPPE HEKSEN
(Van onze correspondent Ge
rard Kessels)
BONN De DDR krijgt geen
nieuw miljardenkrediet van
de bondsrepubliek. De Beierse
minister-president Franz Josef
Strauss, die al ver gevorderd
was met de voorbereidingen
voor een kredietverlening, is,
teruggefloten door bondskan
selier Helmut Kohl. Dat meldt
het Duitse weekblad Der Spie
gel. Volgens het blad heeft
Kohl het krediet getorpedeerd,
nadat de Amerikaanse ambas
sadeur in Bonn, Arthur Burns,
bij hem had geprotesteerd om
dat het krediet niet zou passen
in de Westerse politjek tegen
over het Oostblok. In rege
ringskringen in Bonn werd
echter gezegd dat Kohl niets
voelt voor een nieuwe finan
ciële ruggesteun voor de DDR.
omdat het regime in Oost-Ber-
lijn daar onvoldoende tegen
over stelt. Zo zou het krediet
dat deze zomer werd verleend
en dat ook door Strauss was
voorbereid, te weinig tegen
prestaties van Oost-Berlijn
hebben opgeleverd.
Japan overweegt
verhoging
defensie-uitgaven
TOKIO De Japanse minis
ter van defenisie, Abe, heeft
gisteren laten weten dat Japan
zijn defensieuitgaven, die zijn
gebonden aan een grens van
een procent van het bruto na
tionaal produkt, mogelijk zal
verhogen. Abe zei voor de te
levisie dat Japan met de ver
hoging van de defensieuitga
ven zeer zeker geen militaire
mogendheid zal worden. De
grens van één procent van het
bnp werd in 1976 vastgestelde.
rer gelegenheid van het 75 jarig bestaan van
de vereniging De Nederlandse Dagblad
Pers, verschijnt binnenkort het boek 'De
Krant in bedrijf'.
Dit boek, geschreven door de bekende
communicatiedeskundige loan Hemels, is meer dar
de historie van een bedrijfstak: het is
cultuurgeschiedenis in optima forma.
In dit uitmuntend gedocumenteerd en rijk
geïllustreerd boekwerk licht de schrijver de rol toe
van het dagbladwezen in het maatschappelijk beste
van Nederland.
Het in stevige band gebonden boek telt 336
pagina's en bevat ca. 200 illustraties.
^%nze lezers worden in de gelegenheid gesteld
l M dl* doek te bestellen tegen de speciale
voorintekenprijs van f30, - (tot 31 december
plüs f6,75 verzendkosten winkelprijs f 49.50).
Zo bestelt u: Door storting of overschrijving
maakt u een bedrag over van f 36,75 op giro
67685 t.n.v. Sijthoff Pers Extra, onder
vermelding 'De krant in bedrijf'. Het boek wordt
direct na het verschijnen(begin december) zonder
verdere kosten thuisbezorgd.
Een service van uw krant
MOET DE HETE HERFTS NOG BEGINNEN?
(Van onze correspondent Ge
rard Kessels)
BONN De Duitse vre
desbeweging bevindt zich
op een kruispunt van we
gen. Krijgen na de massa
le vreedzame demonstra
ties van medio oktober nu
de activisten de overhand,
die een harder optreden
willen? Moet, kortom, de
hete herfst nog beginnen?
Minister Zimmermann
van binnenlandse zaken
denkt van wel. „Ik betwij
fel", aldus de bewinds
man, „of we het hoogte
punt van de acties al ach
ter ons hebben. De herfst
duurt nog tot 21 decem
ber".
Zowel de vredesbeweging als
de autoriteiten in Duitsland
maken zich op voor een nieu
we ronde van protest tegen de
Amerikaanse kruisraketten en
Pershings. De eerste kracht
meting, die zijn hoogtepunt
vond in de grote actieweek
van 15 tot 22 oktober, verliep
zonder incidenten van beteke
nis. Honderdduizenden gingen
de straat op, vormden mense
lijke ketens en blokkeerden
ministeries. Het verloop van
de acties was een complete
overwinning voor de gematig
de groepen in de vredesbewe
ging. Zij zijn ervan overtuigd
dat de steun van de bevolking
alleen te winnen en te behou
den is door massale, gediscipli
neerde, demonstraties. Vooral
in Duitsland een voor de hand
liggende redenering.
Nieuwe wapenfeiten
Een roerig middagje, dezer da
gen in Keulen. De 26 organisa
ties die in de Duitse vredesbe
weging samenwerken, waren
naar Keulen getogen om te
praten over de voorbije acties
en om nieuwe wapenfeiten
voor te bereiden. Daar bleek
tijdens de vaak zeer heftige
discussies dat de voorstanders
van geweldvrije acties nog
steeds in de meerderheid zijn.
Niettemin lijkt de tijd in hun
nadeel te werken, zo viel uit
het groeiend gemor af te lei
den. Het plaatsingsprogramma
voor de nieuwe raketten loopt
immers, ondanks alle protes
ten, gewoon door. Dat gegeven
versterkt de positie van de zo
genaamde „Autonomen" en
„Onafhankelijken" in de vre
desbeweging. Zie je wel, zo
triomfeerden zij in de Dom
stad, het haalt allemaal niks
uit, de plaatsing verloopt zoals
gepland. De voorstanders van
geweldloos protest werd zelfs
verweten „dat zij met hun tak-
tiek hadden bijgedragen tot de
plaatsing van de Pershings".
Intussen staat de volgende test
voor de deur. De demonstra
ties van 21 en 22 november in
Bonn zouden wel eens aan
kunnen geven welke kant het
met de Duitse vredesbeweging
uitgaat. Die dagen praat het
parlement over de statione
ring. Het debat stelt, overigens
niet veel meer voor, want de
kaarten zijn geschud. Op 23
november, zo heeft Kohl al
aangekondigd, wordt begon
nen met het opstellen van de
eerste Pershings.
In Keulen is besloten de 21e
nqvember uit te roepen tot een
„dag van de toorn De vre
desbeweging gaat het parle
ment vreedzaam belegeren. De
autonomen, en dat is belang
rijk, hebben zich echter het
recht voorbehouden op „eigen
acties". Zij overwegen bijvoor
beeld de ring rond het parle
mentsgebouw die voor alle de
monstraties verboden is bin
nen te dringen.
Op een rijtje
Niet alleen de vredesbeweging
heeft de zaken nog eens op
een rijtje gezet. Ook bij de po
litie is druk geëvalueerd. Dat
de grote actieweek rustig is
verlopen, is mede te danken
geweest aan het terughouden
de optreden van de politie. Er
werd wat gediscussieerd, de
koffie ging rond en enige ani
mositeit was ver te zoeken
Moest er ingegrepen worden,
zoals bij de blokkade van en
kele ministeries, dan gebeurde
dat lang niet zo hardhandig als
in het verleden vaak het geval
was.
Straks zal het zwaartepunt
van de acties zich echter gaan
verleggen naar de Amerikaan
se bases waar de Pershing- en
kruisraketten komen. Hoe zul
len de Amerikanen daarop re
ageren? Bij de vliegshow op de
basis Ramstein. afgelopen zo
mer, sprongen zij lang niet
zachtzinnig om met demon
stranten die zich daar verza
meld hadden.
Zo verstandig als de politie tot
nu is opgetreden, zo provoce
rend heeft bovendien een aan
tal leden van de regering gere
ageerd. Mensen als de minis
ters Zimmermann en Worner
van Defensie blijven praten
over „de zogenaamde vredes
beweging". Bij de massale de
monstraties werden „officieel"
zulke lage cijfers over de deel
nemersaantallen verspreid, dat
de hele vredesbeweging de
stekels opzette. De deur werd
dichtgedaan door een woord
voerder van de christen-demo
cratische CDU. Bij een maan-
wake van demonstranten voor
de Bondskanselarij trok hij
een vergelijking met de maan-
wakes die in het Derde Rijk
door de nazi's werden georga
niseerd. Dat is allemaal koren
op de molen van de autono
men in de vredesbeweging, die
menen dat er met de regering
geen dialoog meer mogelijk is.