PTT
)p zich niet
erboden
Koeriersdiensten in hun schik
Euthanasie discreet behandelen
„Ambtenarenbonden
moeten verliezen, dat is
in 's lands belang
NOG IE1S LEUKS
OP TV?
KIJK IN DE
KRANT.
vL -HUH-? y
ris i
„Ambtenaar moet
privatisering nu toejuichen
„Vakbeweging
moet 'pakket
vergelijking'
zelf doen"
Ambtenaren leverden aanzienlijk meer in
fNENLAND
EeidócSou/ta/nt
ïses Juliana op
ïba aangekomen
Opdrachten Fokker
voor ruimtevaart
SER-KROONLID VAN DER GRINTEN:
Bibliotheken in rouw
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1983 PAGINA 5
[fESTAD Prinses Juliana is gisteren
bmen op Aruba, het tweede eiland van
erlandse Antillen dat zij op haar „af-
eis" naar dit deel van het koninkrijk
Maandag begint haar werkbezoek dat
lovember duurt. Vervolgens gaat de
naar Bonaire. Op verzoek van de oud
fin was de ontvangst op Aruba zeer
jig. Boven de parkeerplaats van de
ïven hing een grote rood-wit-blauwe
net erop de woorden „Welkom prinses
bonbini".
DEN HAAG Ons land zal blijven deelne
men aan de verdere ontwikkeling van het Eu
ropese Teledetectie satellietprogramma. Het
kabinet heeft hiertoe vrijdag besloten. De kos
ten van deelneming worden geraamd op
890.000 gulden, wat overeenkomt met vier
procent van het totale bedrag. Dit percentage
komt overeen met het aandeel in het indus
triële werk dat in deze fase wordt verkregen
en opdrachten aan Fokker betekent.
In december zal Fokker twee F-27 toestellen
leveren aan Egypte. In maart volgt de leve
rantie van een derde Friendship,
UTRECHT De Utrecht-
se cardioloog prof. F.L.
Meijler hoopt, dat de eut
hanasie als discreet onder
deel van de stervensbege
leiding het huidige exhi
bitionisme op dit punt zal
overleven. Hij reageert in
het artsenblad „Medisch
Contact" op de publicaties
hierover in de laatste ja
ren, waarbij er recentelijk
ook zijn van artsen die ge
vallen van door henzelf
toegepaste euthanasie be
schrijven.
Meijler stelt hier tegenover,
dat artsen, ook toen er nog
niet zoveel over werd gepraat,
bezig waren met de moeilijke
afweging van levensbeëindi
ging of levensverlenging van
ten dode gedoemde patiënten.
Bij de huidige roep om eutha
nasie pleit Meijler voor bezin
ning. Hij vraagt zich af, of er
een beweging gaande is die
euthanasie alleen maar uit de
taboesfeer wil halen of dat er
sprake is van een ideologisch
bepaald streven, alles, ook eut
hanasie, aan de grote klok te
hangen. Hij vreest het laatste
en hij vindt dat artsen zich
hiertegen moeten gaan verzet
ten.
Een arts is niet geroepen het
leven op gezag van derden te
beëindigen, aldus Meijler. Van
hem wordt zeker niet ver
wacht, dat hij zijn beroepspro
blemen etaleert. Een arts moet
het lijden verlichten zonder
zich daarbij de taak van op
perrechter over dood of leven
aan te matigen, ook al zal hij
daarbij de dood soms te hulp
moeten roepen.
Euthanasie als gesystemati
seerde, openlijke en aan de
openbaarheid prijsgegeven
daad van moedwillige levens-
beëindiging bedreigt volgens
hem de geneeskunde en dient
strafbaar te blijven. Euthana
sie als discreet onderdeel van
de dagelijkse begeleiding van
een tot sterven gedoemde pa
tiënt is zo oud als de genees
kunde zelf en dient alle stuur
lui aan de wal en zichzelf eta
lerende artsen te overleven,
aldus Meijler.
olg van de voorpagina)
HAAG Het kort
ig was door de Ne-
,ndse Organisatie
ia Tijdschriftuitgevers
TU) en door enkele
dtineerden aangespan-
^jtegen de PTT en te-
AbvaKabo om een
e postverzending en
jrging te herkrijgen.
Wijnholt zei gister-
lag in zijn vonnis, dat
takingsactie op zich-
piet kan worden ver-
n en dat ook de eis
het adres van PTT
teen eind te maken
lie actie moet worden
omdat de PTT
Joe in de onmogelijk-
§Tverkeert.
Éhij voegde eraan toe, dat
ges afwegende er aan
lig is voor een spoed maat-
tegen de staat en Abva-
Hij verplichtte deze
in dan ook binnen vier
het overleg te hervat-
inister Rietkerk liet on-
illijk daarop weten, dat
iteraard de rechterlijke
raak wil eerbiedigen en
de opgelegde termijn
Vergadering met de cen-
i zou uitschrijven,
al dus een breed overleg
en hoewel mr. Wijnholt
idere ambtenarenorgani-
niet in zijn vonnis be-
Hij heeft ook geen
gsom opgelegd voor het
men zijn vonnis niet na-
naar hij verklaarde in
ïtenschap dat de staat al-
ïchterlijke vonnissen op-
en omdat AbvaKabo bij
lat had verklaard elk
is te zullen eerbiedigen.
;t geding was de staat
ins gedaagde, omdat de
:n staatsbedrijf is.
fhristelijke bonden van
overheidspersoneel hebben er
met nadruk op gewezen, dat
de rechterlijke uitspraak niet
voor hen geldt; hun leden sta
ken immers niet, voeren
slechts stiptheidsacties. Maar
als ook zij voor een vergade
ring worden uitgenodigd, zul
len zij gaan, mits er niet over
stakingen wordt gesproken.
Overigens willen deze bonden
graag opnieuw praten, maar
dan de oude eis over een
gelijke behandeling ambtena
renparticuliere werkne
mers na 1984.
Vrije onderhandelingen
Secretaris Cammaert van de
CFO toonde zich verbaasd,
dat de rechter „vrije collectie
ve onderhandelingen" heeft
aanbevolen; hij is daar overi
gens wel blij mee, want dat
veronderstelt eenzelfde situa
tie als in het bedrijfsleven.
Daar zal het kabinet wel niet
zo gelukkig mee zijn, veron
derstelt Cammaert.
Het Ambtenarencentrum ziet
in deze aanwijzing van de
rechtbankpresident reeds een
dwang voor minister Rietkerk
tot gelijke behandeling van
ambtenaren ten opzichte van
particuliere werknemers. Ook
deze organisatie is bereid ver
der te praten met Rietkerk als
deze gelijke behandeling in
1985 en 1986 garandeert, wat
niet zonder meer betekent dat
het Ambtenarencentrum de
korting dan accepteert. Dit
dan weer in tegenstelling tot
de Centrale van Middelbare
en Hogere Ambtenaren, die
bij het verkrijgen van die ga
rantie wel door de zure kor--
tingsappel wil bijten.
Deze CMHA spant zich de
laatste dagen verwoed in om
een brug te slaan tussen de
verschillende standpunten om
de acties tot een aanvaardbaar
einde te brengen. Er zijn al
verscheidene geheime bespre
kingen gevoerd, ook met mi
nister Rietkerk, die nu wel
bereid lijkt enige hardere toe
zeggingen te doen over gelijke
behandeling dan tot dusver
gebeurde.
Een paar duizend werknemers van openbare bibliotheken heb
ben gisteren in het centrum van Amsterdam gerouwd om de
bezuinigingsmaatregelen van minister Brinkman. De 55 miljoen
die de bibliotheken volgend jaar moeten bezuinigen betekenen
dat tweeduizend mensen hun baan kwijt zouden raken.
(Van onze sociaal-
economische redactie)
NIJMEGEN „Het
standpunt van de ambte
narenbond AbvaKabo is
zo hard en zit zo vast, dat
er geen compromis met
het kabinet meer moge
lijk lijkt. Aan het conflict
kan dan ook alleen maar
een einde komen als die
bond het geschil verliest.
Dat zou trouwens in 's
lands belang zijn". Aan
het woord is prof.mr.
W.C.L. van der Grinten,
oud-staatssecretaris, eens
kabinetsinformateur,
thans hoogleraar te Nij
megen en kroonlid van
de Sociaal-Economische
Raad. Gezien zijn opvat
ting over het conflict en
de acties mag hem geen
bemiddelende rol worden
toegedacht.
Prof. Van der Grinten sluit
niet uit, dat er aan het geschil
een einde komt door tegen
stellingen in het vakbewe
gingsfront. De eerste scheu
ren, ook binnen de FNV
waartoe AbvaKabo behoort,
neemt hij al waar. „Van de
Scheur moet maar verliezen.
Het zou namelijk nog erger
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De netto lo
nen van werknemers in parti
culiere dienst zijn van 1977 tot
en met 1982 aanzienlijk meer
gestegen dan die van ambte
naren en trendvolgers. Het
inkomen van een ongehuwde
werknemer nam toe met 25,8
procent, terwijl een omge-
huwde ambtenaar de stijging
slechts 18,2 procent bedroeg.
Voor gehuwden met twee
kinderen was het verschil
zelfs nog iets groter: 26,6 te
gen 18,1 procent.
Dit blijkt uit berekeningen
van het Centraal Bureau voor
de Statistiek, die zijn geba
seerd op halfjaarlijkse enquê
tes naar werkelijk verdiende
lonen. Volgens het CBS is dit
de enige juiste methode om
beide inkomens met elkaar te
kunnen vergelijken. De laat
ste tijd zijn nogal eens index
cijfers gehanteerd van rege
lingslonen, dat wil zeggen
bruto basisionen volgens
CAO's en bezoldigingsbeslui
ten. Deze cijfers lenen zich
niet voor een vergelijking van
de inkomensontwikkeling in
beide categorieën, onder meer
omdat het netto-bruto traject
aanzienlijk verschilt, aldus
het CBS.
Het ministerie van Binnen
landse Zaken heeft op ver
zoek van de Tweede Kamer
de koopkrachtontwikkeling
van beide categorieën werk
nemers bekeken en wel in de
jaren 1978 tot en met 1983.
Ook daaruit blijkt dat de
ambtenaren en trerilvolgers
meer hebben ingeleverd dan
hun collega's in particuliere
dienst. Het grootst zijn de ver
schillen op het niveau van
modaal en van vier keer mo
daal. De ambtenaren hebben
13 respectievelijk 15,75 pro
cent ingeleverd tegen particu
liere werknemers 8,75 en 10
procent. Door de algemene
kortingen per 1 januari zullen
de verschillen volgend jaar
nog toenemen. In de onder
staande tabel staat de koop
krachtontwikkeling aangege
ven voor ambtenaren en
werknemers in het bedrijfsle
ven.
1978-1983 overheid be-
drijfsl.
minimumloon: -6 -4
modaal: -13 -8,75
2 x modaal: -16,25 -14
4 x modaal: -15,75 -10
Daar komt nog eens bij:
1984 overheid bedrijfsl.
min.loon: -3 -3
modaal: -3 -0,5
2 x modaal: -3,5 -0,5
4 x modaal: -2,5 -2 a -2,5
)EN DEN HAAG
yie deze dagen een
iersdienst belt,
Ir t een gerede kans
f jetuut van de in ge-
ristoon in zijn oor te
en. Afgesneden van
Aenstverlening van de
A worden deze bedrij-
overstroomd met
om informatie.
ir zodra de mensen
n wat de prijzen zijn,
de meesten toch
weer gauw op", is
rvaring van koerier
Pot die in Leiden de
Service bestiert.
j nog belt me iemand
Of ik tien enveloppen
I verschillende adres-
in Amsterdam kan
gen. Jazeker kan dat.
r daar ben ik toch
v een dikke vier uur
bezig. Dus dat wordt
§j rekening van zo'n
160 gulden. Gedeeld door
tien is dat zestien gulden
per adres".
Weinig particulieren zullen zo
diep in de beurs willen tasten
om hun zieke tante in Maas
tricht met een dikke brief te
verrassen. Officieel moet zo'n
schrijven ook nog meer dan
een half kilo wegen om per
koerier vervoerd te mógen
worden. Het bestellen van
poststukken onder de 500
gram is wettelijk voorbehou
den aan de PTT. Nu valt dit
eenvoudig te verhelpen door
£>ij het schrijven een cadeautje
te voegen, of desnoods een
steen, maar duur blijft het.
Tante in Maastricht zal het
dus in de meeste gevallen met
een telefoontje in plaats van
een dik epistel moeten doen.
Dat het telefoon- en het telex-
verkeer de afgelopen week
zowel in de privé als in de za
kelijke sfeer enorm zijn toege
nomen, staat vast. Al beschikt
de PTT niet over de meetap
paratuur om nu al te kunnen
zeggen met hoeveel procent.
Veel bedrijven zitten echter
met post waarvan het niet
mogelijk is de inhoud per te
lefoon of telex over te bren
gen. Grafische bedrijven bij
voorbeeld, reclamebureaus,
accountants- en advocaten
kantoren en bedrijven die
zich met de programmering
van computers bezig houden.
Vanuit dergelijke branches
wordt nu massaal een beroep
op ons gedaan", aldus direc
teur J.B. Mulders van XP-Ex
press, een dochteronderne
ming van Vroom en Drees-
mann en met haar 500 werk
nemers de grootste koeriers
dienst van Nederland. „Ik
schat onze omzetstijging op
ruim 25 Of we veel van
die nieuwe klanten zullen
houden wanneer de post
straks weer aan de slag gaat,
betwijfel ik. Maar in ieder ge
val krijgen we in de huidige
situatie volop de gelegenheid
om te laten zien wat we te
bieden hebben en dat is op
zichzelf al heel gunstig".
De extra's die de particuliere
koeriers te bieden hebben bo
ven de PTT zitten hem in
grotere snelheid en betrouw
baarheid. Een bedrijf als XP-
Express beschikt naast een
uitgebreid wagenpark over
vijf eigen vliegtuigen om zen
dingen naar alle mogelijke za
kelijk centra in Europa te
vervoeren. Dat de nota die
hiervoor wordt ingediend
makkelijk in de duizenden
guldens kan lopen, is duide
lijk en qua prijsstelling is de
PTT dan ook veel aantrekke
lijker.
Het particuliere koerierswe
zen is ontstaan in de jaren
zestig en telt nu zo'n honderd
bedrijven. Grote zoals XP-Ex-
press, maar ook kleine die
met maar een paar auto's rij-
den.
Directeur S. Bouwhuis van de
Amsterdamse Winie-koeriers
verricht zijn werkzaamheden
met een staf van 40 medewer
kers: „Ik schat onze omzetstij
ging op 20 We moeten erg
oppassen dat het extra werk
dat we aannemen niet ten
koste gaat van de dienstverle
ning aan onze vaste klanten.
Vaste klanten krijgen voor
rang. Bovendien willen we
niet het risico lopen dat de
AbvaKabo ons gaat zien als
stakingsbreker
Directeur Bon van Ordonnans
Sneltransport, net als de
meeste grote koeriers in Am
sterdam gevestigd, gewaagt
van een omzetstijging van
40 „En volgende week zul
len we het nóg drukker krij
gen, denk ik. Bij veel bedrij
ven die hun zendingen tot nu
toe nog hebben opgespaard,
zal de nood volgende week zo
hoog zijn gestegen dat ze er
niet meer onderuit komen
een koerier in de arm te ne
men
Boekenclubs
Een bedrijfstak die het water
nu al aan de lippen staat, is
het postorderbedrijf. Veel van
deze ondernemingen hebben
dagelijks zoveel te verzenden
dat, zelfs als de kosten over
komelijk zouden zijn, de koe
riersbedrijven niet eens in
staat zouden zijn te helpen.
„Wij werken met 13.000 a
14.000 zendingen per dag",
zegt bijvoorbeeld directeur A.
Bongaards van de boekenclub
ECI. Onze klanten kunnen
hun bestellingen nu telefo
nisch opgeven en de verzen
ding regelen we via relaties
die over uitgebreide eigen
vervoersmogelijkheden be
schikken. Welke dat zijn kan
ik niet zeggen
Het ECI heeft een vervoers-
con tract met de PTT lopen
dat 10 miljoen gulden per jaar
ruimschoots overschrijdt. Of
de vele honderdduizenden
guldens schade die nu zijn
ontstaan straks op de PTT
verhaald wordenBongaards:
We hebben de PTT in gebre
ke gesteld, ja. Misschien dat
men bereid is onze schade te
vergoeden door een tijdelijke
tariefsverlaging door te voe
ren. Ik sluit niet dat het tot
een civiele procedure komt".
rntfien D.oeie
~rccmstw.iH6. pc
..iNSE &XSAJ-80HBN
'EN BW AIS ECHTE
pBDIB eerfew IN HET Kléiu...
A
11
ROTTERDAM De Tweede
Kamer heeft ondanks de vele
voordelen van privatisering,
geen enkele haast met het af
stoten van overheidstaken
naar bedrijven. Het lijkt of de
politici bang zijn voor de reac
ties van ambtenaren. Juist nu
ambtenaren de arbeidsvoor-
aarden in de marktsector zo
veel beter blijken te vinden
zal een overgang naar de par
ticuliere onderneming eigen
lijk met gejuich begroet moe
ten worden. Aldus drs J.K.
Bout, algemeen secretaris van
het Nederlands Christelijk
Werkgeversverbond. Bout
denkt dat de consument (die
niet aan concurrentie onder
hevige prijzen voor overheids
diensten betaalt) en de belas
zijn als de regering zou toege
ven. Het land wordt immers
niet meer regeerbaar als een
kabinet door de knieën gaat
voor acties. Eigenlijk is het
onaanvaardbaar, dat enkele
vakbondsbestuurders acties
als de huidige in gang kunnen
zetten. Men heeft elkaar
enorm opgedraaid. Maar je
kunt vaststellen, dat lang niet
iedereen er nog achter staat".
De hele zaak is overtrokken,
vindt prof. Van der Grinten.
„Men moet niet uit het oog
verliezen, dat de positie van
de ambtenaren bepaald gun
stiger is dan van de werkne
mers in het bedrijfsleven. Dat
durf ik best beweren, ook al
moet ook ik die drie procent
inleveren. Wie anders be
weert loopt met oogkleppen
op. Daarom vind ik de argu
menten van de regering om
daar in de collectieve sector te
bezuinigen zeer valide".
Prof. Van der Grinten houdt
vast aan deze stelling, hoewel
nog steeds niet officieel is
vastgesteld hoe de verhouding
in de arbeidsvoorwaarden
overheid-bedrijfsleven is.
„Het zou me verbazen als uit
de zogenaamde pakketverge
lijking iets anders zou blijken
dan dat de ambtenaar het be
ter heeft, zeker als het om de
lagere ambtenaren gaat. Ik
begrijp dan ook heel goed, dat
met minister Ruding van fi
nanciën pas te praten valt
over een toezegging van gelij
ke behandeling ambtenaren-
particuliere werknemers als
de pakketvergelijking anders
uitvalt dan ik veronderstel".
Vandaar dat prof. Van der
Grinten ook geen oplossing
ziet. „Het kabinet kan wel
licht in de marge nog iets
doen, maar toch niet veel. Met
name van AbvaKabo-zijde
wordt de zaak verschrikkelijk
hard gespeeld. Daar staat men
zo op scherp, dat men het ac
cepteren van de korting van
drie procent op de salarissen
als een nederlaag ziet, wat er
ook tégenover staat. Maar wat
er nu gebeurt is maatschappe
lijk onaanvaardbaar. Men
heeft onvoldoende in aanmer
king genomen, dat stakingen
bij de overheid, in de dienst
verlening dus, een andere di
mensie heeft dan actie in een
onderneming".
Prof. Van der Grinten besluit:
„Ik ben het eens met dege
nen, ook vakbondsmensen,
die stellen dat je, als je met
een actie begint, ook al reke
ning moet houden met hoe je
die kunt beëindigen. Ik geloof
dat Van de Scheur dat niet
heeft gedaan, gelet op de star
re opstelling. Misschien omdat
men in de ambtelijke wereld
geen echte actie-ervaring
heeft"^
UTRECHT De Indus
trie- en Voedingsbond
CNV vindt dat er zeer
snel duidelijkheid moet
komen over de vraag of
ambtenaren qua loon en
arbeidsvoorwaarden nu
wel of niet beter af zijn
dan werknemers in het
bedrijfsleven.
Deze zogenoemde pakketver
gelijking is gezien de maat
schappelijke onrust als gevolg
van de ambtenarenacties zo
urgent geworden, dat de vak
beweging desnoods zelf, zon
der werkgevers en overheid,
aan het rekenen moet gaan,
zo vindt bondsvoorzitter S.
Weidenaar.
De christelijke industriebond
signaleert dat er de laatste tijd
overal in het wilde weg ver
gelijkingen worden gemaakt.
Doordat de teneur meestal is
dat ambtenaren nog op rozen
zitten en dus best wat meer
kunnen inleveren, valt dit
niet goed bij de achterban, zo
constateert de voorzitter van
de industrie- en voedingsbond
in zijn bondsblad. Het wordt
nu hoog tijd dat er duidelijk
heid komt over de vraag wie
er in welke omstandigheden
nu beter af is.
„De niet-ambtenaren in dit
land moeten zich wel realise
ren dat ook zij in de goede ja
ren hebben geprofiteerd van
de vrijgevigheid van de over
heid. Het zijn beslist niet al
leen de ambtenarensalarissen
die ons de das om hebben ge
daan. Wat werd niet gesubsi
dieerd? Wie heeft er niet van
geprofiteerd?", zo houdt Wei
denaar zijn leden voor.
tingbetaler (die de overheids
diensten subsidieert) in elk ge
val te duur uit zijn. De kwets
baarheid van de samenleving
door stakende ambtenaren bij
monopoliebedrijven roept de
vraag naar concurrerende
diensten en dus naar privatise
ring op, aldus Bout.