Leidse Courant | 1983 | 12 november 1983 | pagina 4

Fotorijk beeld van het water
in het groene hart van Holland

IT-

Cindy is een lieve hond

hond

zoekt
huis

LEIDEN/REGIO

Ceidaeöotvu

ZATERDAG 12 NOVEMBER 1983 PAG

LjSlDEN De Oude Rijn
en Hollandsche IJssel zijn
de grote wateraders van
het groene hart van Hol-
iaricl. Beide rivieren be
staan al duizenden jaren
ën zijn van grote beteke
nis geweest voor de ont
wikkeling van het westen
Van Nederland. Het boek
IPortret van de Oude Rijn
en de Hollandsche IJssel"
£aat uitgebreid in op die
geschiedenis en ontwikke
ling. Op de 160 pagina's,
;<3ie voorzien zijn van 100
Joto's van waterrijke plek
jes in het Groene Hart van
Holland, wordt ook de sa
menhang tussen het ge
bied en haar bevolking
uitgebreid belicht.

Bestuurlijk is het gebied van
deze wateren sinds de provin
ciale herindeling van 1840
geen eenheid, het is verspreid
over de provincies Noord- en
Zuid-Holland en Utrecht, toch
|iet iedereen het als het Groe-
ifte Hart van Holland en ook
het water trekt zich van gren-
gen niets aan. In het boek
wordt aan de hand van de
jaartelling uitgebreid ingegaan
Op de loop van de rivieren en
de gevolgen daarvan voor het
Omliggende gebied. Wie denkt
dat die geschiedenis rond het
jaar nul begint, komt bedrogen
ijit. De schrijver is in zijn
.-.duik" zelfs helemaal terug
gegaan tot een miljoen jaar ge
leden, toen Nederland in het
subtropische klimaat onder
Water liep en de Rijn bij Keu
len in zee uitmondde. Zo'n
8000 jaar voor de jaartelling
begint, is het gebied pas gaan
ontstaan, toen door de ijstijd de
Ütrechtse heuvelrug ontstond
en zo'n 40 kilometer westelij
ker verschillende duinenrijen.
Het tussenliggende gebied be
vatte water, klei. zand. riet,
waterplanten en elzen. De be
planting stierf en zo ontstond
het beroemde veengebied, dat
de bekende turfstekerij op
deed bloeien. Zij het dat bij het
afgraven de nodige problemen

De Adermolen bij Alkemade, slechts over water bereikbaar.

onstonden: land liep onder wa
ter en zo vormden zich plas-
sengebieden (bijvoorbeeld de
Nieuwkoopse en Reeuwijkse
Plassen) en de droogleggingen
kwamen op gang met behulp
van molens. Dit alles wordt in
het boek boeiend beschreven.
Datzelfde is het geval met de
klei-afgravingen ten behoeve
van de steenbakkerijen, die
zo'n 500 jaar bloeiden en ook
voor de nodige problemen
zorgden. De kleine strijd on
derling en de strijd van het
hoogheemraadschap en andere
overheden om de zaak in de
hand te houden, worden uitge
breid uit de doeken gedaan,

aangevuld met allerlei grappi
ge details.

Voor streekbewoners zijn som
mige van die details uit het
boek wel bijzonder interessant.
Vooral verklaringen voor het
ontstaan van verschillende
streek- en plaatsnamen zijn
boeiend. Allereerst is daar na
tuurlijk het woord Holland,
waarover veel verklaringen de
ronde doen. De schrijver van
dit boek gaat er echter vanuit
dat Holland een verbastering
is van holt(hout)land, omdat
dit gebied zo'n miljoen jaar ge
leden, voor het onder water

verdween, vol met bomen en
struiken stond. Ook plaatsna
men worden verklaard. Kat
wijk, Noordwijk, Valkenburg
Oegstgeest en Warmond wa
ren bijvoorbeeld al in de Ro
meinse tijd bekende nederzet
tingen. Maar wat nu te denken
van namen als Nieuwveen,
Roelofarendsveen, Waddinx-
veen. Nieuwkoop. Boskoop.
Hazerswoude, Zoeterwoude en
dergelijke.

Ook daarvoor worden verkla
ringen in het boek gegeven.
Die verklaringen slaan met
name op het laatste deel van
die namen: -veen, -koop en -
woude. Het blijkt dat na het

jaar duizend de visserij en
jacht niet meer de enige bron
nen van onderhoud bleven, de
bevolking groeide en land
bouw en veeteelt kwamen op,
net als industriën. De eerste
golf van „emigraties" landin
waarts, na het vertrek van de
Noormannen, leidde tot de
vorming van nederzettingen
in het veengebied. De plaatsen
die toen ontstonden, kregen de
toevoeging „woude", omdat
het gebied eerst ontdaan moest
worden van het daar groeien
de hout voor er landbouw kon
worden gepleegd. De tweede
serie emigranten enige tijd la
ter vormde weer nederzettin
gen. Die kregen de toevoeging
„veen", naar het veengebied
dat door hen van de turf zou
worden ontdaan en de derde
golf van nederzettingen kreeg
de toevoeging „koop". Dat
sloeg op de cope-bneven die
voor het stichten van deze ne
derzettingen gegeven werden.
Deze brieven vormden een
soort vergunningen, waarin al
lerlei rechten en plichten van
de bewoners van de nederzet
ting werden vastgelegd.
Tot slot de uitwateringssluis
bij Katwijk. Ook die kent een
roemruchte geschiedenis en is
lange tijd verdwenen geweest.
De Oude Rijn mondde destijds
niet meer bij Katwijk in zee.
maar moest worden omgeleid
naar de monding van het IJ
bij Amsterdam. Aan mogelijke
oplossingen tussen de twaalfde
en de negentiende eeuw heeft
't Mallegat in Katwijk zijn
naam te danken. Pas in 1809
werd de vorige uitwatering
met sluis aangelegd. Deze is
volgend jaar geheel vervangen
door de nieuwe. Ook Leidens
ontzet komt in „Portret van de
Oude Rijn en Hollandsche Ijs-
sel" nog aan de orde. Uitge
breid wordt uit de doeken ge
daan hoe in feite het water,
dankzij de Geuzen, de Span
jaarden uit ons land verdreef.

„Portret van de Oude Rijn en
Hollandsche IJssel". Foto's:
Con Mönnich, tekst Drs.
J.E.A. Boomgaard. Uitgave
van Terra in Zutphen (ƒ39,50.
Na 31 december ƒ48,00).

LEIDEN Cindy is niet
meer piep, maar ook niet
stok. Toch vinden veel
;mensen, die in eerste in

stantie wel op Cindy
„vielen", haar toch te
oud. Cindy is op 20 sep
tember gevonden op de

Willem "de Zwijgerlaan
en men schat haar leef
tijd zo tussen de vijf en
acht jaar. Het is een bas
taard Staander, uitge
voerd in zwart met een
en gespikkelde kraag.
Vermoedelijk is Cindy
gesteriliseerd, want ze
heeft op haar buik een
litteken.

Nadat de gevonden Cindy,
naar het asiel was gebracht,
heeft beheerder Wil Tiele
advertenties geplaatst, maar
er is geen eigenaar van
Cindy op komen dagen.
Cindy heeft het de eerste
tijd behoorlijk moeilijk ge
had in het asiel. Ze heeft
nachten „gehuild" en kreeg
van dat gehuil een keelont-

r

steking. Met hoestdrankjes
en pillen kwam ze er ten
slotte weer boven op.

Cindy is een overgevoelige
lieve hond. Eerst kijkt ze de
kat uit de boom, maar kent
ze je een beetje, dan wil ze
graag aangehaald worden.
Ze legt haar kop in je
schoot en kwispelt veel. Ze
is erg 'gevoelig voor een
harde stem. Cindy moet
wel één en ander hebben

Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond (of
soms ook wel een kat) beschreven die in het asiel ver
blijft om daar een zekere dood tegemoet te gaan...tenzij
het dier een aoed tehuis vindt. De in de rubriek beschre
ven honden zijn óf gevonden, óf door hondenbezitters
naar het asiel gebracht. Ze worden om uiteenlopende re
denen afgestaan, vaak begrijpelijk, maar soms ook vol
slagen onzinnig. De in „Hond zoekt huis" beschreven
dieren zijn alle goed gezond, hebben een wormkuur on
dergaan en zijn volledig ingeënt. Tegen betaling van cir
ca 80 gulden (voor katten is dat 45 gulden) ten bate van
zwerfdieren ziin ze af te halen. Adres: Nieuw Leids Die
renasiel, Besjeslaan 6b, Leiden. Tel.: 411670. Geopend di.
t/m vr. 10-12 en 14-17 uur, za. 10-12 en 14-16 uur. Zondag
en maandag gesloten.

meegemaakt. Misschien is
ze vroeger vaak geslagen.
Ze luistert in ieder geval
overdreven goed. Ze blaft
ook weinig en is daarom
een ideale flathond. Cindy
is gewoon een hele lieve,
gezellige hond, m^t mis
schien als enig moeilijk
puntje dat ze niet zo goed
met kleine kinderen over
weg kan.

Cindy zou een geschikte le
vensgezellin zijn voor een
ouder echtpaar of een al
leenstaande. Ze hoeft niet
uren uitgelaten te worden.
Omdat ze zo aanhankelijk
is en zo goed luistert, hoeft
ze eigenlijk niet aan de lijn.
Voorts is ze dol op autorij
den.

Siert tje

De poes van vorige week,
Sientje, heeft een tehuis ge
vonden. Ze is naar een ge
zin met twee grote kinde
ren in Warmond verhuisd.

Voor een uitgebreide
agenda, ook voor de ko
mende dagen raadplege
men „UIT", de gratis we
kelijkse bijlage van deze
krant.

bioscopen

ALPHEN AAN DEN RIJN EURO
CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6.
tel. [phone]): The meaning
ol life (16); 18.45. 21.15. .EURO-
CINEMA II: Tirolera weten van
hete wanten (16); 19.00. 21.15. za
zo. wo ook 14.00. EUROCINE
MA III: Twee etoere truckers op
de snelweg (12); (beh. ma) 18.45,
21.00. za. zo. wo. ook 13.45.

EUROCINEMA IV; Vrijdag de
13e, deel III (16); 18.45, 21.00. za.
zo. wo. ook 14 00.
NACHTVOORSTELLINGEN:

EUROCINEMA I: Intieme por
norelaties (18); za. 24 00. EU
ROCINEMA II De bloedhete ver
leidster (18). za. 24.00 EURO
CINEMA III: Twee stoere truckers
op de snelweg (16); za. 24.00.

EUROCINEMA IV Vrijdag de
13e, deel III (16); za. 24 00.
KINDERVOORSTELLING:

EUROCINEMA I: De fluit met
de zes smurfen (ai); za. zo. wo.

13.45.

LEIDEN LUXOR (Stationsweg
19. tel. [phone]); Vrijdag de
13e, deel III (16); 14.30, 19 00,
21.15. zo. 14.15, 16.30. 19.00,
21.15 LIDO I (Steenstraat 39.
tel. 124130): Porky II (16); 14.30.
19.00, 21.15. zo. ook 16.45.

LIDO II' The Osterman week
end (16); 14.30, 19.00, 21.15. zo.
ook 16.45. LIDO III: De illusio
nist (12); 14.30. 19.00, 21.15. zo
ook 16.45. LIDO IV: Return of
the jedi (al); 14.30. 19.00. 21.15.
zo. ook 16.45 STUDIO (Steen
straat 39. tel. 133210): Fanny and
Alexander (16). 20.00. TRIA
NON (Breestraat 31. tel 123875):
De duisternis (16); 14.30. 19 00.
21.15. zo 14.15. 16.30. 19.00.
21.15 REX (Haarlemmerstraat
52. tel. [phone]): Meisjes voor
het betere werk (16); 14.30,
19.00. 21.15

NACHTVOORSTELLING

REX: Hoe heter, hoe beter (16):
vr. za. 23.30.
KINDERVOORSTELLING:

STUDIO: Tekenfilmparade (al);
14.30. zo. ook 16.45.

VOORSCHOTEN GREENWAY
THEATER (Schoolstraat 23-b. tel.
01717-4354) Octopussy (12); vr.
19.30. za. 15.45. 19.30. ma. wo.
20.15. De wraak van de Ninja do.
20.15 u; vr en za. 21 30 u; zo
15.45 u. B 16 Ballad of a soldier
(16); zo 20.30 The lady with the
dog (16); di. 20.30.

KINDERVOORSTELLING:

Peter en de vliegende autobus

(al); za. zo. wo. 14.00.

WASSENAAR ASTRA (Lang
straat 32. tel. [phone]): Trail
of the pink panther (al); do. t/m
zo. 20.00. The year of living dan
gerously (12); ma. t/m wo. 20.00.
KINDERVOORSTELLING:

ASTRA: The Muppets; wo.
14.00.

DEN HAAG ASTA (Spui 27. tel.
463500)- The Osterman weekend

(16); 14.00, 19.00. 21.30. zo.
13.30. 16 00, 19.00. 21.30.

BIJOU (tel. Spui 27, 461177):
Monty Python's life of Brian (12);
1400. 19 15. 21 45. zo. 13 45.
16.00. 19 15. 21 45 CALYPSO
(Spui 27. tel 463502): Superman
III (al); 14 00. 18 45. 21.30. zo.
13 15. 16 00. 18.45. 21.30 BA
BYLON 1 (naast Centraal Station,
tel 471656): Trading places (al);
14.00, 19.00, 21.30. zo. 13.30.
16.00. 19.00. 21.30. BABYLON
2: Man, woman and child (al);
14.00. 19.15. 21.45. zo. 13.45.
16.00, 19.15, 21.45. BABYLON
3: Monty Python's The meaning
of life (16); 14.00. 19.00. 21.15. za.
zo. wo 19.00, 21.15 CINEAC 1
(Buitenhof 20. tel. 630637): Verdi's
La traviata (al); 14.00. 18.45.
2130. zo. 13.15. 16.00. 18.45,
21.30. CINEAC 2: Octopussy
(12); 14 00. 18 45, 21.30 zo
13 15. 16.00. 18.45. 21.30. CI
NEAC 3 High road to China (al);
14.00, 18.45. 21.30. za. zo wo.
18.45. 21.30. EUROCINEMA

(Leyweg 910. tel. 667066): Bran
dende liefde (16); do. ma. di.
13.45. 19.45. vr zo. 13.45. 19.00,
21 30 za. 19 00. 21 30. wo. 19.45.

HAAGS FILMHUIS (Denneweg
56. tel. 459900): De toekomst van
'36 (16); 20.00. Giovanni (16);
22.00. Ludwig (16); do. 19.00.
21.30. Theodor Hierneis (16); vr.
19 00. 21.30 Karl May (16); za.
19.00. Winnifred Wagner (16); zo.
19.30, 22.00. Hitler (16); ma.
14.00. Pull my daisy. Keep busy
en Life dances on (16); di. wo.
20.15. 22.15. Bellisima (16); zo.
14.30 METROPOLE 1 (Carne-
gielaan, tel. 456756): Return of
the Jedi (al); 14.00. 18.45. 21.30.
zo 13.15. 16.00, 18.45. 21 30.

METROPOLE 2 De illusionist
(12); 14.00. 18 45. 21.30. zo
13.15. 16 00. 18 45. 21.30 ME
TROPOLE 3 Trading places (al);
14.00. 18.45. 21 30 ZQ. 13.15.
16.00. 18 45. 21.30 METROPO
LE 4 Sophie's choice (16); 14.00.
20.30. za zo. wo. 20.30. ME
TROPOLE 5: Brandende liefde
(16); 14.00. 18.45, 21.30. zo.
13.15. 16.00, 18.45, 21.30.

ODEON 1 (Herengracht 13, tel.
462400): Return of the Jedi (al);
14.00, 18.45, 21.30. zo. 13.15.
16.00, 18.45. 21.30. ma. 12.30,
18.45, 21.30. ODEON 2: The
Bronx warriors (16); 13.45, 18.45.
21.15. zo. 13.15. 16.00. 18.45.
21 15. ma. 12.45. 18.45. 21.15.

ODEON 3: Caligula II (18);
13.45. 18 45. 21.15. zo. 13.15.
16.00. 18.45. 21.15. ma 12 45.
18 45. 21.15. ODEON 4 De gro
te stilte (16); do. vr. 14.00. 19.00.

21.30. Wilde aardbeien (16); za.
14.00. 19.00. 21.30. zo 13.15.
16.00. 19.00, 21 30. Het zevende
zegel (16); ma 12.30, 19.00.
21.30. di. 14.00. 19.00. 21 30 Per
sona (16); wo 14 00. 19.00, 21.30.

LE PARIS 1 (Kettingstraat 12b.
tel. 656402): The seduction of
Cindy (18); 12 00, 13.30. 15.00.
16.30. 18.00, 19.30, 21.00. vr. za.
22.30. LE PARIS 2: Sweet sexy
lips (IS); 12.15. 14.00, 15.45.
17.30. 19.15, 21.00 vr. za. 22.45.

LE PARIS 3: Meisjes van sta
vast (18); 12.30, 14.15. 16.00,
17.45, 19.30. 21.15. PASSAGE
(Passage 63. tel 460977): Man
hattan baby (16); 14.00. 18.45.
21.30. zo. 13 15. 16.00, 18.45.
21.30

KINDERVOORSTELLINGEN:

CINEAC 3. Vol gas met Herbie,

za wo 14.00. zo 13.15, 16.00

EUROCINEMA Dik Trom knapt
het op; za. wo 13.30. METRO-
POLE 4: Tom Jerry festival nr.
6; za wo. 14 00. zo 13.15. 16.00.

BABYLON 3 FLashdance; za
wo. 14.00. ZO. 14.00. 16.15.

HAAGS FILMHUIS: 13 Anima
tiefilms (4 jaar); zo. 14.30.
NACHTVOORSTELLINGEN:

CINEAC I: Sharkey's machine
(16); za. 00.15. CINEAC 2: Een
schot in de roos (18); za. 00.15.

CINEAC 3: The shining (16); za.
00.15. EUROCINEMA: Kamer
meisje voor het betere werk (18).
za 00.02. LE PARIS 3: Die
MADchen von St. Tropez (18); vr.
za 23.00 HAAGS FILMHUIS:
Giovanni (16). vr za. 24.00. Lola
(16); vr. za. 23.30.

Onder redactie van Ton Pieters.

Nog een goeie twee maanden politiebureau" in de Maas, te boom. Te zamen met Nig^^

en ik ben door mijn „Geillus- Rotterdam, en de „droeve jaar, bij Tante en Oom. L

treerd Zondagsblad" (voor staking in de visschershaven tertje, kom toch met St.|

abonnees op de Leidsche van IJmuiden, vol stilliggen- laas te paard! Breng

Courant, tot in de „roaring de trawlers"; november 1913. heel vlug van den hem*

aard! Breng hem bij mi^
bij Jan en bij Piet. Bij ar|
en rijken, bij stouterds slej
niet! Wintertje, kom

j

1

i

twenties") heen. Twee jaar Zeventig jaar geleden,
lang heeft u zich, desgewenst.

kunnen amuseren bij die Maar goed. Ik hoop nog

oude toestanden, die voor steeds, dat ik Johan de Raad-

onze grootouders en ouders selredaeteur kan betrappen wij wachten al lang, Witj

gesneden koek en zo normaal op venijnige uitlatingen aan tje, kom maar, en wees n

waren. Zelf heb ik veel jolijt het adres van zijn Beste niet bang. Wij vreezen

gevonden bij „met name" de vriendjes en vriendinnetjes, kou niet, maar hebben

onthutsende ondergang van Maar zelfs dat lukt niet meer. pret. Wij zijn toch geen k

zeereuzen en de Balkanoor- Het enige dat hij vandaag, ze- mers en gaan laat i

log, de Karl May-achtige toe- ventig jaar geleden.reprodu- bed!"

staijden met Montenegrijnen ceerde was een gedicht van

en andere „christenvolken" J.GTeney uit Leiden. De

tegen „den Turk". Maar met Winter. En dat ging ongeveer

de jaargang 1913 is dit plezier zo:

helaas achter de rug. De afle- „Wintertje, kom maar heel

veringen van 1914 zijn, he- spoedig en vlug! Al ben je

laas, niet in mijn bezit. Erg ook oud en al ben je ook stug.
spijtig. Tenzij er hier of daar

een lezer is die me met Toch heb ik al lang reeds ge- zo'n voorbereiding, een

„1914" van het Zondagsblad zien en gewacht. En ik wist Hollandse winter gewoj

verder in deze rubriek op maar niet, waar je bleef met zijn, in 1914, later. Wtj

weg zou kunnen helpen. Het je vracht. Wintertje, breng nieuws verder. Afgezien-

spijt me ook. dat ik zoveel mij maar spoedig veel ijs! een keizerlijke jachtpart}

aanvragen om afdrukken Breng mij maar hagel en Oostenrijk, waarbij ke^g v

van die oude foto's niet heb sneeuw van de reis. Leg Wilhelm en de een tta

kunnen honoreren. Eenvou- maar een brug" het lijkt jaar later ten dode

dig, omdat ze niet meer te le- Simon and Garfunkel wel

veren zijn. Mogelijk vind ik „over grachten en slooten.

nog wat anders, een „alterna- Dan kan ik rijden en varen herten neerlegden, en da£ Tij<

tief" voor deze „weekly", geen booten! Wintertje, too-

maar ik twijfel. Dan denk"ik ver maar bloemen op ramen

nu met weemoed aan die Wintertje breng ons ook al-

foto, dat „aardige kiekje" van len te samen. Tezamen met alles bijeen, een koud

een „omgekanteld drijvend Kerstmis geschaard om den

Nou ja zeg!; en dat in 1
jongelui die maar laat i
bed gaan. Toch weer echti
voor Johan de Raadselri
teur; althans in zijn
schreven. Maar het moei

poseerden voor „den ffU)
graaf", bij een „tableau d»:npp
chasse". Dat beloofde

•OCH,ARME: „Je schijnt al
heel verrast mij te zien,
Pierre", sprak de dame.

FAMILIEPORTRET: „De kin
deren en aangehuwde kin
deren van het Duitsche kei
zerpaar: in een aardige en
interessante groep gekiekt
bij de troonsbeklimming van
's keizers schoonzoon, her
tog Ernst August van Bruns-
wijk-Hannover, waartegen
de kroonprins zooveel be
zwaren had geopperd".

STAKEND HOLLAND: „Opvarenden van IJmuidensche visschersschepen, die nu 2
beid in IJmuiden ronddwalen. De meeste IJmuider visschers komen uit Egmond,
ken enz."

STRAATLEKKERNIJ: „Het allernieuwste op 't gebied van straatlekkernij, zijn de gebraj
kastanjes die men nu te Parijs per straat-stoommachine klaar maakt. Moderner kan

niet!...!