luto-miniaturen kostelijke
vereld voor paar duizend
erenigde enthousiasten
en
tonkunst Orkest met
gssiek programma in
itwijkse Dorpskerk
Inkomensoffer veehouders
groter dan voor ambtenaren
jpEN
CekkeeouMwit
^RGEN BETOVERENDE SHOW BIJ VOORSCHOTENSE AUTODEALER
Narcis Mount Rainier scoorde hoog in Keukenhof
VRIJDAG 11 NOVEMBER 1983 PAGINA 5
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch ol' schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10.
'3 de meest onver-
ojige anti-automen-
^ouden vertederd, ja
^•verkikkerd kunnen
Ji, als ze morgen,
<n 's ochtends tien en
iddags vier uur een
is) kijkje kwamen
;n in de showroom
dealer Kamsteeg
?ab.v. aan de Hofweg
de brug, richting
0jen, heet het Voor-
e;erweg) te Voorscho-
epe zouden eens moe
zien wat de koele
;r daar allemaal in
gehaald heeft. In die
te exposeren vijfen-
tig geestdriftige He
emeer dan duizend
Jjnobieletjes, die ze
s (miniaturen noemen,
êekt met gemak één
^autootje in je broek-
dat wil zeggen: als
|e eigendom is, na-
ijk. Deze heren
it de meeste vrou
wzijn zo gek niet te
fpn zijn geheel
'ojuigde volgelingen
"de Regio West, be-
'ïde bij de NAMAC:
'irlandse Algemene
atuur Auto Club,
vereniging met over
tweeduizend leden
zich opgeruimd en
xpbbend bezighouden
1de bouw, de ver-
ei en restauratie, en
Verzamelen van auto
sturen. Het is een
ey die hoogst bevre-
id werkt. De NA-
[-ers zelf vinden, dat
I liefhebberij „boei
en nuttig" is.
Hf Ik zou het niet we-
llaar erg boeiend is het
P'k heb gisteren even ten
a' van een vriendelijke
doorkomende, op de
rijjes lettende, freak ver-
fijdie voor zijn eigen ple-
)n dat van onze foto
een aantal glanzende
nina uit het miniatu-
k, met speciale toestem
van zijn. vrouw, op de
a^afel had uitgestald. De
n»pntatie werkte aanste
lt Ik voelde, bijna
e/ntevol, een zekere ge-
Jajheid, een bepaalde
te in me opkomen; er
een niet te bedwingen
zijn overgesprongen.
|1 het esthetisch lijnen
de zeggingskracht, de
apamheid van limousi-
u<^n onsterfelijke en niet
1 kien wereldmerken, au-
vt
3A
thentiek tot in de vezeltjes
van elk detail, hadden me te
grazen genomen. Ook de le
vendige explicatie van mijn
gastheer sprak catalogiseren
de boekdelen. Ik kreeg een
sterke aanvechting om zelf
ook...Enfin.
Beurzen aflopen
„Kom, het is bijna Sinter
klaas; laat ik eens met goed
geluk op een speelgoedzaak
afstappen", dacht ik, en ik
zei het ook. „Ho ho", wierp
meneer J. Vellekoop (in het
dagelijks leven ordentelijk
gemeenteambtenaar op het
raadhuis van Leidschendam)
me tegen; „Ho, stop. Daar
moet u niet aan beginnen.
Dan raakt u in het slop van
de vervalsingen, althans de
imitatie, de verregaande ver
watering van het echte mini-
atuurwerk. Eerder zult u
beurzen moeten aflopen. En
stevig volhouden. Een fijne
neus hebben voor exclusieve
aanbiedingen, 't Liefst in En
geland, want daar ontdek je
de mooiste en zeldzaamste
exemplaren op miniatuurge-
bied. Op zowat elk gebied,
trouwens. Mijn vrouw en ik
zijn namelijk anglofielen, ziet
u. Daar is niets aan te doen.
Het is een soort aangewaaide
besmetting. Aan „de over
kant" weet men „dignity",
waardigheid, nog als vanzelf
sprekend naar waarde te
schatten. So, there we go".
(Dit laatste zei de heer Velle
koop in feite niet, maar hij
had het kunnen zeggen, naar
mijn stelligste gevoelen).
„Hier heeft u een formulier
om in te vullen. U kunt zich
ogenblikkelijk opgeven als
lid. Ik zie geen enkel be
zwaar".
Op gezette tijden doet men
bij NAMAC, bijna elf jaar
oud, van zich horen, laat men
kléinschalig, in een groots
gebaar, iets van zicfi zien. In
miniaturen, en vol overgave.
Zesmaal per jaar is er een
forse beurs („Om van te
kwijlen vaak") in Drieber
gen, in het Instituut Voor de
Autohandel, IVA. Internatio
naal bekend als formidabel.
Vier keer in het jaar zijn er
landelijke tentoonstellingen,
en dan rollen de duizenden
karretjes uit hun doosjes
(doosjes zijn erg belangrijk,
want die waarborgen de ori
ginele inhoud); „voorname
lijk in die streken waar geen
NAMAC-regio functioneert".
Morgen dus bij Kamsteeg,
Zuid zelfs de „jury" moet
die naam vergeten bij haar
beoordeling van de offerte,
want ik heb in deze rubriek
al genoeg last van de com
mercie maar die regiona
le show West mag er best we-
•wwssi ..jsaw"'4tii
J. Vellekoop, met een stukje weelde uit een wereldje van miniaturen op de salontafel: een Mephistofeles, als het op „personen, sport, race" aankomt.
Ongeveer de helft van het le
denbestand is „beroeps auto-
business". Dat wil zeggen:
professionele bedrijfschauf-
feurs. Dat zijn de mensen
van de bussen en de „keep
them rolling" trucks, het
grondverzet, zwaartransport,
brandweer- en andere lad
derwagens, kranen zelfs, le
gervoertuigen, tanks en nog
tot sommiger verbeelding
sprekend stormgeschut zo
waar; ga maar door; of niet
door. De overigen zijn „an
ders geaard", minder zwaar
aangelegd; die zijn verzot op
het modelleren van oude au
to's, zoals meneer Vellekoop,
en geven hun brandende
liefde aan miniatuur koetsen,
motorfietsen, rally- of race
wagens, personenauto's. In
alle schalen en materialen,
en naar hartelust. En door
gaans via gematigde investe
ringen. Je kunt de hobby
duur maken (Western models
van 100 tot 125 gulden, een
bouwdoos van Pocher voor
660 gulden), maar je hebt ook
erg leuke modellen voor een
tientje tot 20 gulden; dat va
rieert. De vereniging over
koepelt het goedkoopste se
riewerk tot het duurste
handwerk.
Heer Vellekoop kocht on
langs in Engeland zelfs een
exuberante „zilver-plate"
Daimler (attribuut bij een
„ash tray", een asbak) voor
nauwelijks twee pond. Bij
een antiquair, die weinig in
teresse in dat autootje had.
Inpakken en wegwezen,
dacht vlugge Vellekoop;
„voordat ie spijt krijgt van
z'n genereuze aanbod".
„Vooral restauratie-objecten
hoeven niet veel te kosten.
En miniaturen restaureren
doen we, met pleisterwerk,
zowat allemaal erg graag. Er
wordt wat afgebouwd en ver
bouwd in die club van ons",
verzuchtte meneer Velle
koop.
Het NAMAC West-lid zette
aan zijn woorden kracht bij
met een kleine, handzame
show. Ik mocht ze ook even
vasthouden en op m'n hand
palm wegen, die kostelijke
modelletjes: een Nederlandse
„Spijker", in „Yesteryear"-
uitvoering; als model alleen
in geel vervaardigd. „Maar ik
heb er een rode en een witte
bij gemaakt; een kwestie van
minutieus spuiten. Die wa
gens hebben hier vroeger
ook echt gereden, maar de
Engelse miniaturenfabrikant
heeft alleen die gele op de
markt gebracht", volgens
Vellekoop, die door zelfstudie
via een uitgebreide literatuur
van alles op de hoogte moet
zijn.
Pausmobiel
„En wat hebben we hier?
Nietwaar? Een pauselijke
blauwe Fiat uit 1929; met te
ruggeslagen kap. Dat is nog
eens wat anders dan die wit
te pausmobiel anno '83, een
vogelkooi op wielen. Het was
een Fiat (reservewiel links
naast het voorportier) met
kogelvrij glas. Kijk, op dat
verhoginkje kon de paus
het zal Pius XI geweest zijn
staan zegenen. Er hoort,
op het rechter voorspatbord,
ook een pauselijk standaardje
bij, maar dat heb ik er maar
afgelaten, anders werd het te
demonstratief. Maar het is
wel een pronkjuweeltje,
niet?"
Gaandeweg raakte meneer
Vellekoop (die binnen zijn
vereniging valt onder de ca
tegorie „personen, sport,
race") meer en meer begees
terd: „Hier ziet u drie cycle
cars. Op drie wielen reden
die door het Verenigd Ko
ninkrijk van de jaren '5U. Dat
waren heel lichte dingetjes,
met kettingaandrijving: fiets-
auto's, voor racen en particu
lier gebruik. En dan dit wa
gentje. Zeldzaam meneer.
Een witte Bugatti; een witte
Bugatti is een krankzinnige
uitzondering. In Engeland
gekocht. Hier is die witte niet
te krijgen. Wat vindt u, ove
rigens, van deze voortreffelij
ke Jaguar? Uhh? Wat? Juist
ja, daar staat weer in een
andere uitvoering ook een
curieuze Jaguar. Dat heeft u
goed gezien; misschien een
kwestie van aanleg. U krijgt
het op de heupen, is het niet?
Nee, nee, niet te wild; dat is
geen Rolls (pardon, ja, pakt u
'm maar even), dat is een
Mercedes. Maar mooi hè?
Ook bijna koninklijk, maar
toch nog lang geen RR. Ik
heb veel modellen op plank
jes gezet; om de individuele
kwaliteiten van elk exem
plaar beter tot hun recht te
doen komen".
Speelgoed
Vellekoop zelf staat morgen
bij Kamsteeg de vorige re
gionale show in Delft, begin
van dit jaar, trok op die ene
dag 5500 bezoekers met
minstens tachtig van z'n bij
na driehonderd modelletjes.
„Geen Dinky's, die zijn te
duur voor mij, ofschoon ze
niet eens zeldzaam zijn. Zes
jaar geleden ben ik met deze
collectie begonnen. Ik vind
nog steeds alles mooi, maar
de Engelse sportwagen is
toch wel het summum voor
mij".
Bijna alle miniatuur-toege-
wijden zijn gek op de meest
gewilde maat, en dat is de
geijkte maatschaal 1 43. „Ik
weet niet waarom het geen 1
op 40 had kunnen zijn. Het is
nu eenmaal zo. Er zijn in Eu
ropa tientallen merken die
deze modellen vervaardigen.
Ongelooflijk. Maar de minia
turen zijn een beétje uit de
speelgoedsfeer getrokken.
Het autootje is bij de jeugd
nagenoeg uit de (computer)
tijd. Daarom is het zwaarte
punt bij de miniaturen naar
de modelbouw verplaatst.
Een nadeel, zeker op de (ruil-
)beurzen, is, dat de handel
door Ton Pirlrrs
zich er allengs indringt. Daar
vind je ook de pseudo-hande-
laren, die geld ruiken. Je
hebt er, die op één dag voor
enkele tienduizenden gul
dens omzetten. Maar eigen
lijk is onze hobby daar te hei
lig voor".
Vellekoop is een man, die
soms in z'n vrije uurtjes
een model „een kwartier
lang kan omdraaien en van
alle kanten bewonderen".
Dat moet een verrukkelijke
tijdbesteding zijn. Mevrouw
Vellekoop, die kritisch, maar
van harte achter het verza
melend dollen van haar man
staat, kan er van meepraten:
„Maar hij moet met z'n spul
len wel boven blijven. Niet in
de huiskamer. Als onze doch
ter straks het huis uit is,
krijgt hij een fijne ruimte ter
beschikking. Dan kunnen de
modellen in een, naar ik
hoop stofvrije, vitrine. Nu
zitten de meeste nog in do
zen, en dat is toch wel erg
sneu. Maar ik vind het heer
lijk te zien, hoe in zo'n man
toch nog het kind steekt. Ik
zou niet anders willen; trou
wens, waar hij vol overgave
mee bezig is, is erg de moeite
waard. Ik zou 't heel veel an
dere echtgenotes willen toe
wensen, zo'n man".
De NAMAC-leden, ook die
van West, houden hun passie
niet voor zich. Ze staan te
springen om ervaringen, me
ningen en aankopen te kun
nen uitwisselen. Daartoe be
staat de gelegenheid tijdens
de zogeheten „contactavon
den op huiskamerschaal".
Dan komen ze, als een ge
heim genootschap, eens in de
zoveel tijd bij elkaar over de
vloer. Iedereen, zo'n man of
tien binnen een zeker „ray
on", neemt dan z'n eigen
spullen op plankjes
mee, juichend en uitbundig,
als het ware. Ouwe jongens
krentebrood. Soms trekt me
vrouw Vellekoop, bij een
dergelijke tierelierende inva
sie, zich terug, en laat „die
jongens" maar even hun
gang gaan. Meneer Velle-
koops eigen ervaring is:
„Contactavonden lopen, bij
ons althans, uit in koffie-
kletsavonden. Het is uren
lang o.h.-en". „En maar klet
sen", zou mevrouw Velle
koop zeggen.
Het lijkt me een geweldig
tijdverdrijf, dat ritueel van
miniatuur-gelovigen. Ik zou
morgen toch maar eens gaan
kijken, bij Kamsteeg Zuid, als
ik u was. Leen uw oog eens
aan het nostalgisch wereldje
der auto-miniaturen. Model-
len-Vellekoop is zo'n bevlo
gen miniatuur-mens, „zo'n
auto-gek op een zijweg".
„Het is een liefhebberij om
helemaal in op te gaan. Soms
ben ik even weg van de we
reld..."
M Het Toonkunst
Leiden bestaat uit een
Leiden en omstreken
%tige amateurs, die
enkele concerten in
(verzorgen. Dirigent is
Verhoeff, die naast
djnst' de leiding heeft
iu)n aantal koren: die
r ingers, Haga Cantare
e* Koninklijk Rottus'
vékoor. Verhoeff leidt
efen cursus voor begin-
in gevorderde dirigen-
Is verder organiserend
I het Leidse muziekle-
ir| voorzitter van de
lg Orgelstad Leiden'.
!nhd, in de schaduw,
et[l gesteld worden van
:eeikaal debuut dat het
afyr Holland diezelfde
ntaakt in de Leidse Pie-
leidt hij het Toon-
%kest in een program-
>ei barokke, klassicisti-
g>n vroeg-romantische
Het concert vindt
iel de Dorpskerk te Kat-
jbegint om 20.15.
wordt met de
a*e lm Italienischen
Franz Schubert,
schreef naar aanlei-
een discussie rond de
eivan Rossini een twee-
•ejertouvertures, waarin
3kaliaanse operacompo-
xvalst citeert en imi-
iet sc
Öi ee
teert, zowel qua melodie als
luchtige instrumentatie. De ti
tel verwijst naar deze stijlver
wantschap.
Pieter Hellendaal (1721 - 1799),
wiens 2e concerto grosso wordt
uitgevoerd, is een Nederlands
componist, aan wie aandacht
geschonken is in de eerste pla-
tencassette, die het Residentie
Orkest onder de titel '400 jaar
Nederlandse muziek' heeft uit
gebracht. De levensbeschrij
ving, die daarin aan hem ge
wijd is, vermeldt onder meer
dat Hellendaal een tijdlang in
Leiden actief is geweest als
violist en organist en sollici
teerde -tevergeefs overigens
naar de betrekking van orga
nist in de Marekerk. Zijn car
rière in het Engelse Cambrid
ge verliep voorspoediger. Uit
deze tijd stammen zijn 6 Con-
certi Grossi, die hij geheel in
de Italiaanse barokstijl heeft
geschreven, stellig onder in
vloed van zijn Italiaanse leer
meester Tartini. Kenmerkend
voor het concerto grosso in het
algemeen is het optreden van
instrumentale partijen, die so
listisch musiceren om vervol
gens op te gaan in het orkest,
dat hen in het eerste geval be
geleidt. Bij Hellendaal doet dit
verschijnsel zich vooral bij de
strijkers voor. Kenmerkend is
verder zijn fugatische schrijf
wijze.
De jonge
Ameri
kaanse
pianist
Steven
Mayer.
Het harpconcert van Carl Dit-
ters von Dittersdorf (1739 -
1799) is geschreven in de ele
gante stijl, die kenmerkend is
voor het Weense muziekleven
rond 1770. De solopartij (op
deze avond vetolkt door Sara
Striimpfler) staat duidelijk te
genover die van het orkest en
komt door haar uitvoerigheid
tegemoed aan de behoefte, die
toenertijd bestond aan virtuoos
vertoon.
Daarentegen is in het concert
in c voor twee piano's en or
kest van Bach van een con
trast tussen de solopartijen en
die van het orkest nog nauwe
lijks sprake. De piano's omspe
len de lijn van de orkest min
of meer en treden volgens het
procédé van het concerto gros-
so soms naar voren. De solis
ten zijn Tjitte Weber en de
Amerikaanse pianist Steven
Mayer, die in Leiden een veel
vuldige gast is.
Bij de symfonie in D van Jo-
hann Christian Bach, de jong
ste zoon van de 'oude' Bach
moet niet gedacht worden aan
een uitgewerkte symfonie, zo
als wij van Beethoven of zelfs
en Haydn kennen. De symfo
nieën van deze Bach bestaan
meestal uit drie korte delen en
zijn in een zwierige stijl ge
schreven, die de dramatische
diepzinnigheid van de ge
noemde symfonieën ten ene
male mist. Nauwe verwant
schap kan worden vastgesteld
met de luchtige stijl van een'
gelijktijdig werkzame compo
nist als von Dittersdorf.
niRV voonrAj
HILLEGOM „Het in
komensoffer van de vee
houder zal de komende ja
ren vele malen groter zijn
dan de 3.5 procent die nu
van de ambtenaren wordt
gevraagd", dit zei een ver
ontruste voorzitter van de
Vakbond Veehouders van
de LTB gisteren tijdens de
jaarvergadering in Hille-
gom.
J.H. Kraakman waarschuw
de dat de Europese Gemeen
schap de landbouwregelin-
gen (die voor Nederland
gunstig uitpakken), meer en
meer zullen worden terugge
draaid. Met name een door
de EG voorgestelde „Super
heffing", een boete op over
productie, zal vele boeren in
de moeilijkheden brengen.
Door deze bijzondere heffing
wil de EG de subsidies in
dammen. De melkproduktie
van '81 wordt dan op 100 ge
steld. Elke uitbreiding daar-
VOORZITTER VAKBOND TIJDENS JAARVERGADERING:
na, wordt beboet. Kraakman
vreest dat hierdoor iedere
uitbreiding onrendabel
wordt en dat de meeste vee
houders daar dan ook geen
trek meer in hebben. Ook
denkt hij dat veehouders die
na '80 hebben geïnvesteerd
in grote moeilijkheden zullen
komen door de EG-regeling.
Over de melkoorlog die on
langs losbrandde, zei de heer
Kraakman dat de veehou
ders hier zeker nog de reke
ning van gepresenteerd zul
len krijgen. De minimum
prijs werd onder druk van
Belgische concurrentie zeven
cent per liter verlaagd.
„Maar omdat we belang heb
ben bij het vrije handelssys
teem, moeten we dit accepte
ren", aldus Kraakman. In
het ingewikkelde systeem
van heffingen en subsidies,
wil de EG nog meer veran
deren. Zo wordt gedacht aan
het verminderen van een bij
drage aan de boter en mage
re melkpoeder. Deze subsi
die, die mede de boterberg
veroorzaakt, zorgt voor een
inkomensaanvulling van de
veehouder. Van veel kanten
is tegen deze vorm van over-
produktie bezwaar gemaakt.
Nu ook voorzitter Kraakman
die stelde dat het doorprodu
ceren van artikelen waa
geen vraag naar is, ook on
der de veehouders eens moe
worden besproken.
Vanuit de LTB-leden warer
nogal wat ontvreden gelui
den te horen over de EG
plannen die misschien vol
gend jaar al ingaan. Zelf:
werd gedacht aan acties te
gen deze maatregelen. Vol
gens algemeen LTB-voorzit
ter P.J. Verhoef „Bepalen zt
in Brussel wat er gebeurt, er
wij mogen alleen maar ho
pen dat we wat kunnen bij
sturen".
LISSE De witte trompet-
marcis Mount Rainier heeft
tijdens de in Keukenhof ge
houden. tentoonstelling „Nar
cissus '83", grote belangstelling
gekregen. Dat valt te lezen uit
de resultaten van de in die pe
riode gehouden enquête, waar
aan door 1385 bezoekers (van
de totaal 183.000 bezoekers die
in de periode van 15 tot en
met 24 april de Keukenhof be
zochten) daadwerkelijk werd
deelgenomen.
Hondprdtwppëntwintig geën
quêteerden plaatsten de door
de firma J. W. A. Lefeber in
gezonden narcis als eerste en
op de tweede plaats kwam de
zeer lichtgroene verloping uit
Champagne, Petit Four. Ove
rigens is het natuurlijk niet zo,
dat met deze uitslag een soort
wet is geschreven en dat dus
nu echt duidelijk is geworden
waar de consument naar
vraagt en dus ook, waar de
kweker en veredelaar reke
ning mee zouden moeten hou
den. Wèl heeft men een aardi-
pp liin in handpn en natunrliik
is het ook nog zo, dat één uit
slag nog altijd beter is dan
geen uitslag.
De dubbele, zwavelgele Dick
Wilden staat als nummer drie
op de enquête-uitslag, met 70
stemmen en die plaats wordt
gedeeld met (de eveneens dub
bele), ivoorkleurige Duet. Ver
der werd in de hoogste regio
nen van de beoordeling de Ta-
zetta Minow geplaatst en ver
volgens de grootkronige, met
wit bloemdek en gekleurde
cup Pink Pride; de witte cy-
clamineus Jenny; de crème
witte Irene Copland (dubbele);
de lichtgele dubbele Rip van
Winkle en tenslotte noemen
we de crème-witte, grootkro
nige Ice Follies. Uit deze en
quête is gebleken dat de voor
keur van het formulieren in
vullende publiek dit keer
vooral uitging naar de witte en
lichtgele variëteiten, hetgeer
alleen blijkt uit het totale aan
tal stemmen dat voor Moun
Rainier koos