luto-miniaturen kostelijke vereld voor paar duizend erenigde enthousiasten en tonkunst Orkest met gssiek programma in itwijkse Dorpskerk Inkomensoffer veehouders groter dan voor ambtenaren jpEN CekkeeouMwit ^RGEN BETOVERENDE SHOW BIJ VOORSCHOTENSE AUTODEALER Narcis Mount Rainier scoorde hoog in Keukenhof VRIJDAG 11 NOVEMBER 1983 PAGINA 5 Op mijn omwegen door stad en land kom ik graag mensen tegen. U kunt mij telefonisch ol' schriftelijk vertellen wie u graag in deze rubriek zou willen tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071 - 12 22 44 op toestel 10. '3 de meest onver- ojige anti-automen- ^ouden vertederd, ja ^•verkikkerd kunnen Ji, als ze morgen, <n 's ochtends tien en iddags vier uur een is) kijkje kwamen ;n in de showroom dealer Kamsteeg ?ab.v. aan de Hofweg de brug, richting 0jen, heet het Voor- e;erweg) te Voorscho- epe zouden eens moe zien wat de koele ;r daar allemaal in gehaald heeft. In die te exposeren vijfen- tig geestdriftige He emeer dan duizend Jjnobieletjes, die ze s (miniaturen noemen, êekt met gemak één ^autootje in je broek- dat wil zeggen: als |e eigendom is, na- ijk. Deze heren it de meeste vrou wzijn zo gek niet te fpn zijn geheel 'ojuigde volgelingen "de Regio West, be- 'ïde bij de NAMAC: 'irlandse Algemene atuur Auto Club, vereniging met over tweeduizend leden zich opgeruimd en xpbbend bezighouden 1de bouw, de ver- ei en restauratie, en Verzamelen van auto sturen. Het is een ey die hoogst bevre- id werkt. De NA- [-ers zelf vinden, dat I liefhebberij „boei en nuttig" is. Hf Ik zou het niet we- llaar erg boeiend is het P'k heb gisteren even ten a' van een vriendelijke doorkomende, op de rijjes lettende, freak ver- fijdie voor zijn eigen ple- )n dat van onze foto een aantal glanzende nina uit het miniatu- k, met speciale toestem van zijn. vrouw, op de a^afel had uitgestald. De n»pntatie werkte aanste lt Ik voelde, bijna e/ntevol, een zekere ge- Jajheid, een bepaalde te in me opkomen; er een niet te bedwingen zijn overgesprongen. |1 het esthetisch lijnen de zeggingskracht, de apamheid van limousi- u<^n onsterfelijke en niet 1 kien wereldmerken, au- vt 3A thentiek tot in de vezeltjes van elk detail, hadden me te grazen genomen. Ook de le vendige explicatie van mijn gastheer sprak catalogiseren de boekdelen. Ik kreeg een sterke aanvechting om zelf ook...Enfin. Beurzen aflopen „Kom, het is bijna Sinter klaas; laat ik eens met goed geluk op een speelgoedzaak afstappen", dacht ik, en ik zei het ook. „Ho ho", wierp meneer J. Vellekoop (in het dagelijks leven ordentelijk gemeenteambtenaar op het raadhuis van Leidschendam) me tegen; „Ho, stop. Daar moet u niet aan beginnen. Dan raakt u in het slop van de vervalsingen, althans de imitatie, de verregaande ver watering van het echte mini- atuurwerk. Eerder zult u beurzen moeten aflopen. En stevig volhouden. Een fijne neus hebben voor exclusieve aanbiedingen, 't Liefst in En geland, want daar ontdek je de mooiste en zeldzaamste exemplaren op miniatuurge- bied. Op zowat elk gebied, trouwens. Mijn vrouw en ik zijn namelijk anglofielen, ziet u. Daar is niets aan te doen. Het is een soort aangewaaide besmetting. Aan „de over kant" weet men „dignity", waardigheid, nog als vanzelf sprekend naar waarde te schatten. So, there we go". (Dit laatste zei de heer Velle koop in feite niet, maar hij had het kunnen zeggen, naar mijn stelligste gevoelen). „Hier heeft u een formulier om in te vullen. U kunt zich ogenblikkelijk opgeven als lid. Ik zie geen enkel be zwaar". Op gezette tijden doet men bij NAMAC, bijna elf jaar oud, van zich horen, laat men kléinschalig, in een groots gebaar, iets van zicfi zien. In miniaturen, en vol overgave. Zesmaal per jaar is er een forse beurs („Om van te kwijlen vaak") in Drieber gen, in het Instituut Voor de Autohandel, IVA. Internatio naal bekend als formidabel. Vier keer in het jaar zijn er landelijke tentoonstellingen, en dan rollen de duizenden karretjes uit hun doosjes (doosjes zijn erg belangrijk, want die waarborgen de ori ginele inhoud); „voorname lijk in die streken waar geen NAMAC-regio functioneert". Morgen dus bij Kamsteeg, Zuid zelfs de „jury" moet die naam vergeten bij haar beoordeling van de offerte, want ik heb in deze rubriek al genoeg last van de com mercie maar die regiona le show West mag er best we- •wwssi ..jsaw"'4tii J. Vellekoop, met een stukje weelde uit een wereldje van miniaturen op de salontafel: een Mephistofeles, als het op „personen, sport, race" aankomt. Ongeveer de helft van het le denbestand is „beroeps auto- business". Dat wil zeggen: professionele bedrijfschauf- feurs. Dat zijn de mensen van de bussen en de „keep them rolling" trucks, het grondverzet, zwaartransport, brandweer- en andere lad derwagens, kranen zelfs, le gervoertuigen, tanks en nog tot sommiger verbeelding sprekend stormgeschut zo waar; ga maar door; of niet door. De overigen zijn „an ders geaard", minder zwaar aangelegd; die zijn verzot op het modelleren van oude au to's, zoals meneer Vellekoop, en geven hun brandende liefde aan miniatuur koetsen, motorfietsen, rally- of race wagens, personenauto's. In alle schalen en materialen, en naar hartelust. En door gaans via gematigde investe ringen. Je kunt de hobby duur maken (Western models van 100 tot 125 gulden, een bouwdoos van Pocher voor 660 gulden), maar je hebt ook erg leuke modellen voor een tientje tot 20 gulden; dat va rieert. De vereniging over koepelt het goedkoopste se riewerk tot het duurste handwerk. Heer Vellekoop kocht on langs in Engeland zelfs een exuberante „zilver-plate" Daimler (attribuut bij een „ash tray", een asbak) voor nauwelijks twee pond. Bij een antiquair, die weinig in teresse in dat autootje had. Inpakken en wegwezen, dacht vlugge Vellekoop; „voordat ie spijt krijgt van z'n genereuze aanbod". „Vooral restauratie-objecten hoeven niet veel te kosten. En miniaturen restaureren doen we, met pleisterwerk, zowat allemaal erg graag. Er wordt wat afgebouwd en ver bouwd in die club van ons", verzuchtte meneer Velle koop. Het NAMAC West-lid zette aan zijn woorden kracht bij met een kleine, handzame show. Ik mocht ze ook even vasthouden en op m'n hand palm wegen, die kostelijke modelletjes: een Nederlandse „Spijker", in „Yesteryear"- uitvoering; als model alleen in geel vervaardigd. „Maar ik heb er een rode en een witte bij gemaakt; een kwestie van minutieus spuiten. Die wa gens hebben hier vroeger ook echt gereden, maar de Engelse miniaturenfabrikant heeft alleen die gele op de markt gebracht", volgens Vellekoop, die door zelfstudie via een uitgebreide literatuur van alles op de hoogte moet zijn. Pausmobiel „En wat hebben we hier? Nietwaar? Een pauselijke blauwe Fiat uit 1929; met te ruggeslagen kap. Dat is nog eens wat anders dan die wit te pausmobiel anno '83, een vogelkooi op wielen. Het was een Fiat (reservewiel links naast het voorportier) met kogelvrij glas. Kijk, op dat verhoginkje kon de paus het zal Pius XI geweest zijn staan zegenen. Er hoort, op het rechter voorspatbord, ook een pauselijk standaardje bij, maar dat heb ik er maar afgelaten, anders werd het te demonstratief. Maar het is wel een pronkjuweeltje, niet?" Gaandeweg raakte meneer Vellekoop (die binnen zijn vereniging valt onder de ca tegorie „personen, sport, race") meer en meer begees terd: „Hier ziet u drie cycle cars. Op drie wielen reden die door het Verenigd Ko ninkrijk van de jaren '5U. Dat waren heel lichte dingetjes, met kettingaandrijving: fiets- auto's, voor racen en particu lier gebruik. En dan dit wa gentje. Zeldzaam meneer. Een witte Bugatti; een witte Bugatti is een krankzinnige uitzondering. In Engeland gekocht. Hier is die witte niet te krijgen. Wat vindt u, ove rigens, van deze voortreffelij ke Jaguar? Uhh? Wat? Juist ja, daar staat weer in een andere uitvoering ook een curieuze Jaguar. Dat heeft u goed gezien; misschien een kwestie van aanleg. U krijgt het op de heupen, is het niet? Nee, nee, niet te wild; dat is geen Rolls (pardon, ja, pakt u 'm maar even), dat is een Mercedes. Maar mooi hè? Ook bijna koninklijk, maar toch nog lang geen RR. Ik heb veel modellen op plank jes gezet; om de individuele kwaliteiten van elk exem plaar beter tot hun recht te doen komen". Speelgoed Vellekoop zelf staat morgen bij Kamsteeg de vorige re gionale show in Delft, begin van dit jaar, trok op die ene dag 5500 bezoekers met minstens tachtig van z'n bij na driehonderd modelletjes. „Geen Dinky's, die zijn te duur voor mij, ofschoon ze niet eens zeldzaam zijn. Zes jaar geleden ben ik met deze collectie begonnen. Ik vind nog steeds alles mooi, maar de Engelse sportwagen is toch wel het summum voor mij". Bijna alle miniatuur-toege- wijden zijn gek op de meest gewilde maat, en dat is de geijkte maatschaal 1 43. „Ik weet niet waarom het geen 1 op 40 had kunnen zijn. Het is nu eenmaal zo. Er zijn in Eu ropa tientallen merken die deze modellen vervaardigen. Ongelooflijk. Maar de minia turen zijn een beétje uit de speelgoedsfeer getrokken. Het autootje is bij de jeugd nagenoeg uit de (computer) tijd. Daarom is het zwaarte punt bij de miniaturen naar de modelbouw verplaatst. Een nadeel, zeker op de (ruil- )beurzen, is, dat de handel door Ton Pirlrrs zich er allengs indringt. Daar vind je ook de pseudo-hande- laren, die geld ruiken. Je hebt er, die op één dag voor enkele tienduizenden gul dens omzetten. Maar eigen lijk is onze hobby daar te hei lig voor". Vellekoop is een man, die soms in z'n vrije uurtjes een model „een kwartier lang kan omdraaien en van alle kanten bewonderen". Dat moet een verrukkelijke tijdbesteding zijn. Mevrouw Vellekoop, die kritisch, maar van harte achter het verza melend dollen van haar man staat, kan er van meepraten: „Maar hij moet met z'n spul len wel boven blijven. Niet in de huiskamer. Als onze doch ter straks het huis uit is, krijgt hij een fijne ruimte ter beschikking. Dan kunnen de modellen in een, naar ik hoop stofvrije, vitrine. Nu zitten de meeste nog in do zen, en dat is toch wel erg sneu. Maar ik vind het heer lijk te zien, hoe in zo'n man toch nog het kind steekt. Ik zou niet anders willen; trou wens, waar hij vol overgave mee bezig is, is erg de moeite waard. Ik zou 't heel veel an dere echtgenotes willen toe wensen, zo'n man". De NAMAC-leden, ook die van West, houden hun passie niet voor zich. Ze staan te springen om ervaringen, me ningen en aankopen te kun nen uitwisselen. Daartoe be staat de gelegenheid tijdens de zogeheten „contactavon den op huiskamerschaal". Dan komen ze, als een ge heim genootschap, eens in de zoveel tijd bij elkaar over de vloer. Iedereen, zo'n man of tien binnen een zeker „ray on", neemt dan z'n eigen spullen op plankjes mee, juichend en uitbundig, als het ware. Ouwe jongens krentebrood. Soms trekt me vrouw Vellekoop, bij een dergelijke tierelierende inva sie, zich terug, en laat „die jongens" maar even hun gang gaan. Meneer Velle- koops eigen ervaring is: „Contactavonden lopen, bij ons althans, uit in koffie- kletsavonden. Het is uren lang o.h.-en". „En maar klet sen", zou mevrouw Velle koop zeggen. Het lijkt me een geweldig tijdverdrijf, dat ritueel van miniatuur-gelovigen. Ik zou morgen toch maar eens gaan kijken, bij Kamsteeg Zuid, als ik u was. Leen uw oog eens aan het nostalgisch wereldje der auto-miniaturen. Model- len-Vellekoop is zo'n bevlo gen miniatuur-mens, „zo'n auto-gek op een zijweg". „Het is een liefhebberij om helemaal in op te gaan. Soms ben ik even weg van de we reld..." M Het Toonkunst Leiden bestaat uit een Leiden en omstreken %tige amateurs, die enkele concerten in (verzorgen. Dirigent is Verhoeff, die naast djnst' de leiding heeft iu)n aantal koren: die r ingers, Haga Cantare e* Koninklijk Rottus' vékoor. Verhoeff leidt efen cursus voor begin- in gevorderde dirigen- Is verder organiserend I het Leidse muziekle- ir| voorzitter van de lg Orgelstad Leiden'. !nhd, in de schaduw, et[l gesteld worden van :eeikaal debuut dat het afyr Holland diezelfde ntaakt in de Leidse Pie- leidt hij het Toon- %kest in een program- >ei barokke, klassicisti- g>n vroeg-romantische Het concert vindt iel de Dorpskerk te Kat- jbegint om 20.15. wordt met de a*e lm Italienischen Franz Schubert, schreef naar aanlei- een discussie rond de eivan Rossini een twee- •ejertouvertures, waarin 3kaliaanse operacompo- xvalst citeert en imi- iet sc Öi ee teert, zowel qua melodie als luchtige instrumentatie. De ti tel verwijst naar deze stijlver wantschap. Pieter Hellendaal (1721 - 1799), wiens 2e concerto grosso wordt uitgevoerd, is een Nederlands componist, aan wie aandacht geschonken is in de eerste pla- tencassette, die het Residentie Orkest onder de titel '400 jaar Nederlandse muziek' heeft uit gebracht. De levensbeschrij ving, die daarin aan hem ge wijd is, vermeldt onder meer dat Hellendaal een tijdlang in Leiden actief is geweest als violist en organist en sollici teerde -tevergeefs overigens naar de betrekking van orga nist in de Marekerk. Zijn car rière in het Engelse Cambrid ge verliep voorspoediger. Uit deze tijd stammen zijn 6 Con- certi Grossi, die hij geheel in de Italiaanse barokstijl heeft geschreven, stellig onder in vloed van zijn Italiaanse leer meester Tartini. Kenmerkend voor het concerto grosso in het algemeen is het optreden van instrumentale partijen, die so listisch musiceren om vervol gens op te gaan in het orkest, dat hen in het eerste geval be geleidt. Bij Hellendaal doet dit verschijnsel zich vooral bij de strijkers voor. Kenmerkend is verder zijn fugatische schrijf wijze. De jonge Ameri kaanse pianist Steven Mayer. Het harpconcert van Carl Dit- ters von Dittersdorf (1739 - 1799) is geschreven in de ele gante stijl, die kenmerkend is voor het Weense muziekleven rond 1770. De solopartij (op deze avond vetolkt door Sara Striimpfler) staat duidelijk te genover die van het orkest en komt door haar uitvoerigheid tegemoed aan de behoefte, die toenertijd bestond aan virtuoos vertoon. Daarentegen is in het concert in c voor twee piano's en or kest van Bach van een con trast tussen de solopartijen en die van het orkest nog nauwe lijks sprake. De piano's omspe len de lijn van de orkest min of meer en treden volgens het procédé van het concerto gros- so soms naar voren. De solis ten zijn Tjitte Weber en de Amerikaanse pianist Steven Mayer, die in Leiden een veel vuldige gast is. Bij de symfonie in D van Jo- hann Christian Bach, de jong ste zoon van de 'oude' Bach moet niet gedacht worden aan een uitgewerkte symfonie, zo als wij van Beethoven of zelfs en Haydn kennen. De symfo nieën van deze Bach bestaan meestal uit drie korte delen en zijn in een zwierige stijl ge schreven, die de dramatische diepzinnigheid van de ge noemde symfonieën ten ene male mist. Nauwe verwant schap kan worden vastgesteld met de luchtige stijl van een' gelijktijdig werkzame compo nist als von Dittersdorf. niRV voonrAj HILLEGOM „Het in komensoffer van de vee houder zal de komende ja ren vele malen groter zijn dan de 3.5 procent die nu van de ambtenaren wordt gevraagd", dit zei een ver ontruste voorzitter van de Vakbond Veehouders van de LTB gisteren tijdens de jaarvergadering in Hille- gom. J.H. Kraakman waarschuw de dat de Europese Gemeen schap de landbouwregelin- gen (die voor Nederland gunstig uitpakken), meer en meer zullen worden terugge draaid. Met name een door de EG voorgestelde „Super heffing", een boete op over productie, zal vele boeren in de moeilijkheden brengen. Door deze bijzondere heffing wil de EG de subsidies in dammen. De melkproduktie van '81 wordt dan op 100 ge steld. Elke uitbreiding daar- VOORZITTER VAKBOND TIJDENS JAARVERGADERING: na, wordt beboet. Kraakman vreest dat hierdoor iedere uitbreiding onrendabel wordt en dat de meeste vee houders daar dan ook geen trek meer in hebben. Ook denkt hij dat veehouders die na '80 hebben geïnvesteerd in grote moeilijkheden zullen komen door de EG-regeling. Over de melkoorlog die on langs losbrandde, zei de heer Kraakman dat de veehou ders hier zeker nog de reke ning van gepresenteerd zul len krijgen. De minimum prijs werd onder druk van Belgische concurrentie zeven cent per liter verlaagd. „Maar omdat we belang heb ben bij het vrije handelssys teem, moeten we dit accepte ren", aldus Kraakman. In het ingewikkelde systeem van heffingen en subsidies, wil de EG nog meer veran deren. Zo wordt gedacht aan het verminderen van een bij drage aan de boter en mage re melkpoeder. Deze subsi die, die mede de boterberg veroorzaakt, zorgt voor een inkomensaanvulling van de veehouder. Van veel kanten is tegen deze vorm van over- produktie bezwaar gemaakt. Nu ook voorzitter Kraakman die stelde dat het doorprodu ceren van artikelen waa geen vraag naar is, ook on der de veehouders eens moe worden besproken. Vanuit de LTB-leden warer nogal wat ontvreden gelui den te horen over de EG plannen die misschien vol gend jaar al ingaan. Zelf: werd gedacht aan acties te gen deze maatregelen. Vol gens algemeen LTB-voorzit ter P.J. Verhoef „Bepalen zt in Brussel wat er gebeurt, er wij mogen alleen maar ho pen dat we wat kunnen bij sturen". LISSE De witte trompet- marcis Mount Rainier heeft tijdens de in Keukenhof ge houden. tentoonstelling „Nar cissus '83", grote belangstelling gekregen. Dat valt te lezen uit de resultaten van de in die pe riode gehouden enquête, waar aan door 1385 bezoekers (van de totaal 183.000 bezoekers die in de periode van 15 tot en met 24 april de Keukenhof be zochten) daadwerkelijk werd deelgenomen. Hondprdtwppëntwintig geën quêteerden plaatsten de door de firma J. W. A. Lefeber in gezonden narcis als eerste en op de tweede plaats kwam de zeer lichtgroene verloping uit Champagne, Petit Four. Ove rigens is het natuurlijk niet zo, dat met deze uitslag een soort wet is geschreven en dat dus nu echt duidelijk is geworden waar de consument naar vraagt en dus ook, waar de kweker en veredelaar reke ning mee zouden moeten hou den. Wèl heeft men een aardi- pp liin in handpn en natunrliik is het ook nog zo, dat één uit slag nog altijd beter is dan geen uitslag. De dubbele, zwavelgele Dick Wilden staat als nummer drie op de enquête-uitslag, met 70 stemmen en die plaats wordt gedeeld met (de eveneens dub bele), ivoorkleurige Duet. Ver der werd in de hoogste regio nen van de beoordeling de Ta- zetta Minow geplaatst en ver volgens de grootkronige, met wit bloemdek en gekleurde cup Pink Pride; de witte cy- clamineus Jenny; de crème witte Irene Copland (dubbele); de lichtgele dubbele Rip van Winkle en tenslotte noemen we de crème-witte, grootkro nige Ice Follies. Uit deze en quête is gebleken dat de voor keur van het formulieren in vullende publiek dit keer vooral uitging naar de witte en lichtgele variëteiten, hetgeer alleen blijkt uit het totale aan tal stemmen dat voor Moun Rainier koos

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 5