Erich Maria Remarque
schrijft met mededogen
free uitstekende nieuwe Plo jongerenboeken
Bijbel belicht
als liturgisch boek
Vraagbaak voor
nabestaanden
DeNabestaanden
nT Celdóc Sowumt
TomPauka
De
meidenziekte
Roman
Atorfdo
Nieuw Indonesisch
Kookboek vraagt aandacht
voor zachte spijzen
ggidaeSotiACwi
VRIJDAG 11 NOVEMBER 1983 PAGINA 15
I jongerenboeken van
yerij Ploegsma, waar-
ings twee nieuwe zeer
i delen zijn versche
lt steeds meer aan po-
t. In deze boeken, be
ioor kinderen vanaf
14 jaar, gaat het om
pissen en de daarmee
gaande gevoelens, die
h bij de actualiteit en
de lezers in deze leef-
3 heel herkenbaar
floegsma-jongerenboe-
rzien duidelijk in een
want voor jongeren
in deze leeftijdsgroep bestaat
betrekkelijk weinig literatuur
die speciaal hen op het lijf ge
schreven is. Ze vormen dus
een heel goede overbrugging
tussen de literatuur voor de
jeugd en die voor volwasse
nen. De herkenning, die deze
boeken bij de lezers teweeg
kan brengen, is niet alleen te
danken aan de gegevens waar
op de verhalen zijn gebaseerd,
maar ook aan stijl, die heel
goed aansluit bij de denktrant
van jongeren.
Deze boeken zijn uitstekende
kost voor jongeren. Ze kunnen
een wezenlijke bedrage aan
hun ontwikkeling leveren.
Aardig is het te weten, dat
deze boeken bij steeds meer
scholen op de literatuurlijst
prijken, omdat zeven van de
tien nu verschenen Ploegsma-
jongerenboeken oorspronke
lijk Nederlands zijn.
Gewoon mezelf
„Gewoon mezelf" is het eerste
jongerenboek van de Neder
landse schrijfster Rita Törnq-
vist, die al heel wat boeken en
vertalingen op haar naam
heeft staan. Het boek gaat
over een dorpsmeisje dat naar
de stad verhuist en erachter
komt dat het stadsleven en de
school heel anders zijn dan zij
altijd gewend was. Alles is an
ders: de lessen, haar mede
scholieren en het taalgebruik
waarvan zij zich bedienen,
hun uiterlijk en hun volwas
senheid. Niet te vergelijken
met de derde Havo-klas op het
platteland.
Het meisje heeft grote proble
men om door haar nieuwe om
geving geaccepteerd te wor
den. Ze voelt zich buitengeslo
ten omdat zij geen punkhaar
heeft, niet wil meepraten over
jongens, het met elkaar naar
bed gaan en al die andere din
gen die zo noodzakelijk lijken
om erbij te horen. Wanneer ze
uiteindelijk niettemin besluit
om zichzelf te blijven, blijkt
dat juist die houding de weg
naar acceptatie effent.
Afhaken
„Afhaken, bekijk het maar" is
geen oospronkelijk Nederlands
boek, maar een vertaling uit
het Duits. Zijn ervaringen als
leraar en zijn gesprekken met
leerlingen vormden voor de
schrijver Winfried Wolf de
grondslag en de inspiratiebron
voor het schrijven van dit
boek. Het verhaal gaat over
Ron, een jongen die zijn buik
vol heeft van de sleur op
school en die het leven verre
van opwindend vindt. In een
café ontmoet hij Minne, een
jongen die vol vuur verteld
over zijn omzwervingen over
de wereld. Minne weet Ron
aardig te overtuigen met zijn
verhalen: school, werken en
trouwen, het is allemaal maar
niks. Voor het echte leven
moet je heel ergens anders
zijn. In New York bijvoor
beeld, of in Buenos Aires. Het
plan om de school eraan te ge
ven nemen bij Ron steeds vas
tere vormen aan. Maar dan ge
beuren er dingen, die hem uit
eindelijk andere gedachten
brengen. Zijn moeder loopt
weg, waardoor zijn vader zo
wel als hijzelf op een harde
manier met hun neus op de
feiten wordt gedrukt, maar
waardoor hun relaties wel eer
lijker worden, waardoor de
lucht begint op te klaren. Een
andere belangrijke reden voor
Ron om te blijven is Iris, het
meisje met wie hij verkering
krijgt. Uiteindelijk denkt hij
„Afhaken, bekijk het maar".
LEO HENNY
Rita Tornqvist: Gewoon mezelf:
Ploegsma-jongerenboek; paper
back 125 bladzijden; prijs 17,90.
Winfried Wolf: Afhaken, bekijk
het maar; vertaling: Hans van Me-
£en en Mayke Verweij; Ploegsma-
jongerenboëk; paperpack 128 blad
zijden; prijs 17,90.
tse schrijver Erich
ïemarque werd 85
gleden in Osna-
geboren; hij stierf
Met „lm Westen
Neues" (Van het
|k front geen
I schreef hij in
?n wereldhit: tot
I zijn rond de elf
exemplaren van
k verkocht,
ge zijn „onvader-
houding heeft
jue in Duitsland
lang uit de gratie
Zijn romande-
i zijn tweede boek
pg Terug", lagen
p de nazi-brand-
Pas langzamer-
»egint hij in zijn
nd weer de waar-
te krijgen waar
t op heeft,
et westelijk front
puws" was ook in
ind een enorm
In de loop der tijd
fe elf boeken van
|ue in het Neder-
lertaald. Tot voor
as echter alleen
•arte Obelisk" nog
Dekhandel te krij-
lar drie uitgevers
nu, onafhanke-
i elkaar, besloten
en herdruk van
n Remarques boe-
de markt te bren-
geverij Erven J.
d in Utrecht ver-
onlangs „Van het
k front geen
r, de 23e druk.
ling hiervoor is
t dat vijftig jaar
i in Duitsland d€-
rbrandingen be-
bovendien was
ik in ons land al
tijd uitverkocht.
'eg Terug" is pas
imen bij uitgeverij
in Amsterdam,
ilkema en Waren-
i Bussum brengt
yarte Obelisk" al
markt en komt
jtort met het boek
Deerfield". Bij
atste twee uitge-
overigens geen
roken reden voor
ave aanwezig.
AUTEUR „VAN HET WESTELIJK FRONT GEEN NIEUWS" HERLEEFT IN DRIE HERUITGAVEN
In februari 1929, bijna elf jaar
na het einde van de Eerste
Wereldoorlog, verschijnt het
boek „lm Westen nichts
Neues", van Erich Maria Re
marque. Een oorlogsroman,
geschreven door een vlotte
sportjournalist. Niemand ge
looft eigenlijk dat het boek
succes zal hebben. Maar bin
nen een half jaar zijn van Re
marques romandebuut 640.000
exemplaren verkocht; de tota
le oplage van het boek ligt nu
rond de elf miljoen.
„Im Westen nichts Neues"
(Van het westelijk front geen
nieuws) brengt de schrijver
niet alleen wereldroem, maar
verzekert Remarque, eigenlijk
Remark, ook van de eeuwige
haat van de nazi's. De on
barmhartige wijze waarop hij
de gruwelen van de oorlog be
schrijft, de manier waarop hij
het kneuterig Duitse nationa
lisme aan de kaak stelt en
vooral zijn begrip voor de
Franse tegenstanders zorgen
ervoor, dat Remarques werk
in 1933 bovenop de brandsta
pels ligt. De schrijver zelf
heeft Duitsland dan al verla
ten.
„Dit boek wil noch een aan
klacht noch een bekentenis
zijn", schrijft Erich Maria Re
marque over zijn debuut. „Het
wil alleen een poging wagen
verslag uit te brengen over
een generatie die door de oor
log vernield was, ook als ze
aan zijn granaten wist te ont
komen". Een uitspraak die,
net als het boek, bij.,het in aan
tocht zijnde Derde Rijk uiter
aard niet best valt. „Onvader
lands" is later wel het mildste
oordeel dat over de schrijver
-wordt uitgesproken.
Geschiedschrijving
Met „lm Westen nichts Neues"
begint Remarque een stuk ge
schiedschrijving. Van het wes
telijk front geen nieuws, De
weg terug, en Drie Kamera
den, zijn eerste drie boeken,
geven een beeld van de Eerste
Wereldoorlog, de desillusie
van de na-oorlogse tijd en de
troosteloosheid van wat Re
marque noemt „een verloren
generatie". In „De Zwarte
Obelisk" tekent de schrijver
de tijd van inflatie en de op
komst van het Derde Rijk.
„Heb uw naaste lief, Are de
Triomphe" en „Die Nacht von
Lissabon" gaan over de tijd na
1933 tot aan de Tweede We
reldoorlog, toen duizenden
Duitsland moesten ontvluch
ten en door Europa werden
gejaagd, op zoek naar een vei
lige verblijfplaats. „Schimmen
in het Paradijs" is daar een
vervolg op en geeft een beeld
van het emigrantenleven in de
Verenigde Staten.
De Tweede Wereldoorlog be
schrijft Remarque in twee boe
ken, „De boog der sterken" en
„Tijd om te leven, tijd om te
sterven". In het eerste wordt
op gruwelijke wijze het leven
in een Duits concentratiekamp
beschreven; het tweede boek
tekent de desillusies van een
soldaat die terugkeert uit Rus
land.
De historische juistheid van al
deze werken kan, vaak te
recht, worden betwist. Remar
que heeft zich niet bekom
merd om een feitelijk correct
beeld van zijn tijd; eerder wil
de hij beschrijven wat mensen
elkaar aan kunnen doen, en
aan hebben gedaan.
Wereldvrede
„Wereldvrede! Nooit is daar
over meer gepraat en daaraan
minder gedaan als in onze tijd;
nooit zijn er meer valse profe
ten geweest, nooit meer leu
gens, meer dood, meer vernie
tiging en meer tranen als in
onze eeuw, de twintigste, die
van vooruitgang, techniek, be
schaving, van massacultuur en
massamoord".
„Verwijt het me daarom niet,
als ik eens terugga naar de
roemrijke jaren, toen de hoop
nog als een vlag boven onze
hoofden wapperde en we aan
Portret van Remarque uit maart 1929 toen de jonge
schrijver net zijn buitengewoon succesvolle boek had
uitgebracht.
zulke verdachte dingen geloof
den als menselijkheid, gerech
tigheid, tolerantie en daar
aan, dat één wereldoorlog ge
noeg zou moeten zijn voor een
generatie".
Het lijkt vreemd, dat dit ge
schreven is door iemand die,
althans in materiële zin, wei
nig van zijn tijd te lijden heeft
gehad. Het succes van „lm
Westen nichts Neues" ver
schafte Remarque financiële
onafhankelijkheid. Hij hoefde,
zoals veel van zijn romanfi-
gurgen, Duitsland niet hals-
over-kop te ontvluchten, maar
had het land voor Hitiers
machtsovername al verlaten.
En hij heeft als wereldburger
nooit de indruk gegeven het
verlies van zijn vaderland te
betreuren.
Hajidige jongen
Wel is Ericn Maria Remarque
'er even vaak als ten onrechte
van beschuldigd een „volks
schrijver" te zijn, een geslepen
bestseller-auteur, die de smaak
van het publiek precies zou
kennen. In een interview zegt
hij daarover: „Ja, ja, die Re
marque een handige jongen,
een slimmerik! Niet voor te
stellen, zo slim als ik altijd
was. Toen ik met „lm Westen
nichts Neues" naar uitgeverij
S. Fischer ging. zat men met
de handen in het haar. „In He
melsnaam - dat wil toch geen
mens weten". Toen ik de
Amerikaanse uitgever Little-
Brown het thema van Are de
Triomphe vertelde dezelfde
gebaren, dezelfde woorden".
Toegegeven, Remarque is geen
mooi-schrijver. Stilistische
trucs zijn hem vreemd. Zijn
schrijfstijl is direct, zijn dialo
gen zijn indringend. Hij heeft
een fantastisch waarnemings
vermogen. Zijn grootste ver
dienste is waarschijnlijk, dat
hij schrijft uit mededogen. Zijn
boeken lopen onveranderlijk
slecht af; zijn figuren zijn
overgeleverd aan een krank
zinnige wereld. Maar in de be
schrijving daarvan legt Re
marque een ondertoon van
medelijden. Hij biedt geen
troost; wel laat hij duidelijk
merken begaan te zijn met het
lot van diegenen, die de strijd
met het leven zijn aangegaan,
en tot de ontdekking komen
dat ze die strijd kunnen win
nen.
Remarque gelooft in mensen
en menselijkheid, zonder ooit
sentimenteel te worden. Hij
dringt niemand zijn boodschap
op, probeert niemand te over
tuigen. Een briljante verteller
in een tijd waarin, zoals hij
zelf zegt, „nog nooit zoveel te
vertellen is geweest".
BAS MARTENS
mekte
verhalenbundel en
dige romans, komt
ka met „De Meiden-
in relaas over de we-
igheden van de jon-
die te mager is. Hij
„de meidenziekte"
nervosa), zoals de
ihet ziekenhuis dat
iar verblijft Hans ge-
l om dikker te wor-
r dat lukt niet best,
ij onverrichterzake
[slagen. Enige humo-
gebeurtenissen in de
vaar hij mag werken,
&n al plaatsgevonden,
t, geïsoleerd, heel ei-
weg zoekt, is het the-<
leze eenvoudige, wat
[ige, maar prettige
Ge verhouding van
vrouwen, vooral met
mooi geobserveerd.
waren, en daarom niet werden
opgenomen in vrolijke bundels
als „De Encyclopedie", „Op
perlandse taal- en letterkun
de" of „....honderd. Ik kom!".
Inderdaad, dit is niet de hu
mor, zoals je die van Battus of
een van zijn vele afsplitsingen
kent, al is die humor daar
doorgaans bitter ernstig.
Battus legt hier een relatie tus
sen wiskunde en taal. Daar
mee stelt hij onderwerpen als
de taalkunde van Chomsky en
de computer-taalkunde aan de
orde, dit als in een wiskundige
reeks gerangschikt in vier
hoofdstukken van elk vier op
stellen. Achtereenvolgens:
„Chomsky en taal", „Tellen en
taal", „Computer en taal" en
„Battus en taal". Als afsluiting
vaa allerlei rekenarij met en
cyclopedieën, woordenboeken,
taalmodellen, grammatische
structuren, een badinerend
stuk over een Chinees, die bij
toeval regelmatig een Neder
landse krant krijgt toege
stuurd, en daaruit zijn versie
van het Nederlands leert.
Strikt logisch redenerend,
komt hij tot een totaal nieuwe
Nederlandse onzintaal.
F.I..Bastet Naar
paleizen uit her slik
jf
ndige, die als schrij-
ingeveer de meeste
ififnen heeft (en had)
(Nederlandse auteurs,
nfidt Corstius, gaf on-
Battus een boekje
e titel „Rekenen op
de laatste tien jaar
-in het „Hollands
Él", „Spektator",
Én Methode" en op
Hekken stukken ge-
die serieus bedoeld
De haren van de vos
Rinus Ferdinandusse stuurt
zijn journalist-detective Rutger
Lemming na vele jaren rust
weer op pad in een vijfde
avontuur, even vermakelijk
als de vorige, die begonnen
met „Zij droeg die nacht een
paars korset" en „Naakt over
de schutting". In dit boek, „De
haren van de vos", komt Rut
ger Lemming op het spoor van
ernstige Haagse schandalen,
waarbij allerlei politici betrok
ken zijn.
Ferdinandusse meldt uiteraard
dat de gebeurtenissen en per
sonen aan de fantasie van de
schrijver zijn ontsproten en
dat is misschien maar goed
ook, want zo levensecht als hij
op cynische wijze een beeld
van toestanden in onze lieve
maatschappij kan geven, daar
in zou menigeen zich gemak
kelijk kunnen herkennen.
Zo opent het boek direct al
met een klein genrestukje, dat
bijzonder vermakelijk is, de
theaterhuldiging van een be
kend Nederlands komiek,
waar Lemming een verslag
van moet maken.
„De haren van de vos" is een
ontspannen, thriller, die de le
zer vaak in een schaterlach
doet uitbarsten.
Speelse
cultuurhistorie
Met zijn nieuwe boek „Naar
paleizen uit het slik" doet
F. L. Bastet zich opnieuw ken
nen als een bijzonder erudiet
en deskundig man, die onge
looflijk veel weet van heel wat
zaken. Ook hier bekijkt hij de
antieke wereld (de ondertitel
van het boek luidt „Wandelin
gen door de antieke wereld"),
maar laat daarvan een heel ei
gen beeld zien. Zo gaat hij in
„Reizigers naar Turkije" de
gangen na van enkele Neder
landse ondernemende lieden,
die in het verleden dat on
doordringbare en mysterieuze
verre land bereisden. Zo rond
1800 werd dat gedaan door o.a.
de „welopgevoede ijzervreter"
Antoine Baron van Dedem, de
merkwaardige Antwerpse ko
lonel B. E. A. Rottiers en de
verstokte vrijgezel, jurist en
poëet Jan van 'sGravens-
weert, die op jeugdige leeftijd
reeds vermaardheid verwierf
door zijn vertalingen van de
twee grote boeken van Home
rus. In een uitvoerig hoofdstuk
volgt Bastet hun tochten, hun
avonturen.
Ook de merkwaardige manier
waarop Engelsen omgingen
met de kunstwerken die zij uit
de antieke wereld naar hun
vaderland meevoerden en er
daar soms op bijzonder non
chalante wijze mee omspron
gen, is onderwerp van een fin-
zinnige episode in deze speelse
cultuurhistorische beschou
wingen van Bastet.
Vertaald
Bij Querido, vijftig jaar oud,
verscheen een boekje met
Jamake Highwater
werk van Klaus Mann, be
kend als vertegenwoordiger
van de Exil-literatuur, waar
Querido in de voorloorlogse ja
ren veel mee te maken had.
Het ging daarbij om Duitse au
teurs, die op de vlucht waren
voor de Nazi-dictatuur en
vaak vanuit Nederland, en
met hulp van Querido, hun
werk voortzetten.
Van Klaus Mann, die in 1949
stierf heeft Querido een bij
zonder mooi boekje samenge
steld: „Kindernovelle en ande
re verhalen".
Deze bundel verschaft een uit
stekende manier om kennis te
maken met een auteur, die in
het geheel niet in de schaduw
van zijn beroemde vader bleef
staan, een man die een tragi
sche generatie vertegenwoor
digt.
Wolfgang Borchert is ook een
auteur uit Duitsland, die op
vele manieren slachtoffer
werd van het Hitler-regime.
Hij stierf al toen hij 26 jaar oud
was, maar had toen al veel el
lende van het soldaten-leven
meegemaakt. Voor hij naar het
Oostfront werd gestuurd, was
hij al ter dood veroordeeld we
gens zekere uitlatingen over
de Nazi's.
In Nederland is hij bekend ge
worden door zijn toneelstuk
„Buiten voor de deur", dat
alom in het land heel vaak is
gespeeld door kleine groepen
en amateurs. Uitgeverij Heu-
reka laat nu zijn „Verzameld
werk" in twee delen in Neder
landse vertaling verschijnen.
In dit eerste deel, dat de titel
„Buiten voor de deur" kreeg,
staan behalve het toneelstuk
een aantal gedichten en een
reeks verhalen, in de vertaling
van H. Wielek-Berg. Een au
teur die feitelijk leek te beho
ren tot een nu afgesloten tijd
spanne, maar waarvan het
goed is, dat hij opnieuw in de
aandacht wordt gebracht, zo
wel om de kwaliteit van zijn
werk als om zijn'persoon. Deel
II verschijnt komend voorjaar.
„De Indiaanse Bibliotheek" is
een reeks boeken van uitgeve
rij In de Knipscheer. „De zon
gaat dood" van auteur Jamake
Highwater, een Cherokee-in-
diaan, gaat terug naar een
breekpunt in de geschiedenis
van de Indiaan: een van de
merkwaardigste episodes uit
de wereldgeschiedenis, waar
Europese wereldveroveraars
een uiterst kwalijke rol speel-
den ten opzichte van de India
nen in de nieuwe wereld. In
de jaren 1519 tot 1525 werd in
Mexico door toedoen van een
legertje van zeshonderd solda
ten onder aanvoering van de
Spaanse goudzoeker, conquis
tador, Cortes, een bevolking
van een kwart miljoen mensen
uitgemoord en de rijke cultuur
van de Azteken om zeep ge
bracht. Jamake Highwater
heeft deze gebeurtenis als on
derwerp voor zijn boek geko
zen en vanuit een grote be
trokkenheid beschreven.
JAN VERSTAPPEN
In bovenstaande rubriek genoem
de boeken:
Tom Pauka: „De meidenziekte";
roman; uitgave Querido.
Hugo Battus: „Rekenen op taal";
uitgave Querido; prijs 35,-.
Rinus Ferdinandusse: „De haren
van de Vos"; uitgave De Arbeiders
pers; prijs geb. 34,50 als ABC
24,50.
F. L. Bastet: „Naar paleizen uit de
slik Wandelingen door de antie
ke wereld"; uitgave Querido; prijs
35.-.
Klaus Mann: „Kindernovelle en
andere verhalen"; vertaald door
Hans Hom; uitgave Querido; prijs
32,50.
Wolfgang Borchert: „Buiten voor
de deur Verzameld Werk I"; uit
gave Heureka; prijs 27,50.
Jamake Highwater: „De zon gaat
dood", roman in „De Indiaanse Bi
bliotheek", uitgave In de Knip
scheer.
Zowel naar herkomst als naar gebruik kan de bijbel een litur
gisch boek worden genoemd. Dit is het centrale thema van een
„pleidooi voor het vieren" dat dr. E. H. van Olst dezer dagen
heeft gepubliceerd bij uitgeverij Ten Have.
Dr. Van Olst, die hoogleraar in de wijsgerige antropologie is aan
de Vrije Univesiteit in Amsterdam, lanceert met dit boek een
vriendelijke aanval op in calvinistische kring nog steeds wel ge
huldigde opvattingen als zou liturgie „een roomse aangelegen
heid" zijn en „hoogkerkelijke poespas", die op zijn best overbo
dig is. Dergelijke opvattingen zijn te verklaren vanuit de intel
lectualistische tijdgeest waarin ze zijn ontstaan, aldus de auteur,
maar ze zijn niet in overeenstemming te brengen met het per
spectief dat de bijbel wijst. In de bijbelse leefwereld gaat het niet
alleen om de geest van de mens, maar om heel zijn bestaan, in
clusief zijn lichamelijkheid Vanuit dit gezichtspunt maakt Van
Olst duidelijk dat er tussen denken en handelen geen tweespalt
hoeft te bestaan, dat ervaring en expressie bij elkaar horen en
dat liturgie en ethiek elkaar nodig hebben.
„Voor de liturgie betekent dat een eerherstel van de taal van het
lichaam zoals die in klank en beweging gestalte krijgt", zo oppo
neert de auteur tegen de „gehoorzaaltraditie" in de reformatori
sche kerken.
Zijn werk verdient in deze kring belangstelling, maar ook in de
katholieke kerk waar de de interesse voor de bijbelse achter
gronden van de liturgie de laatste jaren eveneens een verdieping
ondergaat.
WILLEM SCHEER
Dr. E. H. van Olst: Bijbel en Liturgie; uitgeverij Ten Have; prijs 19,75
Indonesische schotels heten
„pedis" of scherp te zijn. Soms
is dat inderdaad het geval. In
dien goed toebereid echter,
zijn veel gerechten juist zacht
van smaak. De neiging om aan
deze milde spijzen op het bord
nog eens een extra lik sambal
toe te voegen, hekelt Rieka
Wattimena in een voorwoord
bij het Nieuw Indonesisch
Kookboek als een „moordaan
slag op de kookkunst".
De extra sambal doet immers
het in de keuken met zoveel
aandacht toebereide, en op
zichzelf helemaal niet „hete",
kruidenmengsel volledig te
niet. Tegenover de kok of
kokkin is zo'n eigenmachtige
ingreep dan ook onbetamelijk.
Het Nieuw Indonesisch Kook
boek vraagt met nadruk aan
dacht voor de zachtere gerech
ten. Voorts poogt het, waar
mogelijk, de principes van de
Nouvelle Cuisine in de recep
tuur toe te passen. De, over
zichtelijke ingedeelde en fraai
geïllustreerde, uitgave is een
geperfectioneerde versie van
het Groot Nieuw Volledig In
disch Kookboek van mevrouw
J.M.J. Catenius Van der
Meyden, dat in de koloniale
tijd de weg wees aan pas uit
Nederland overgekomen en
culinair dus nog onervaren da
mes.
WILLEM SCHEER
J. M. J. CateniusVan der Mey
den: Nieuw Indonesisch kookboek;
uitgever: Elsevier; prijs: 37,50
Verhalen over problemen rond een overlijden zijn bij vrijwel ie
dereen bekend. Er vanuit gaande „dat dit bij ons in de familie
nooit zou gebeuren" verdiept men zich doorgaans pas in moeilij
ke kwesties rond het erfrecht als het te laat is. Een serie artike
len onder de titel „De nabestaanden" in dagbladen van Sijthoff
Pers bleek een stroom van reacties teweeg te brengen. Voor SP,
onder meer uitgever van deze krant, een reden de artikelen in
een speciale uitgave uit te brengen.
De bundel is bedoeld als praktische handwijzer voor mensen
met alledaagse problemen op het aangegeven gebied. Uitgelegd
wordt onder meer dat het eigen kind ook na een tweede huwe
lijk blijft erven en dat de inhoud van een testament zonder me
dewerking van de opsteller niet achterhaald kan worden. Ge
waarschuwd wordt ook voor een in een ver verleden gemaakt
testament. Zo'n laatste wilsbeschikking, opgemaakt tijdens ge
heel andere levensomstandigheden en zorgvuldig opgeborgen in
het Centraal Testamenten Register, kan nogal eens voor verras
singen zorgen.
Tenslotte wordt er nog op gewezen dat, alvorens over te gaan tot
het verdelen van de erfenis, rekening moet worden gehouden
met de hoogte van de begrafeniskosten. Crematie blijkt het
goedkoopste. Wanneer de overledene niets heeft geregeld, blijkt
dit bij belanghebbenden nogal eens een doorslaggevend argu
ment te zijn bij de keuze tussen cremeren en begraven.
FONS VAN RIJN
ADVERTENTIE.
Zeer veel mensen zitten met onbeantwoorde vragen op
het gebied van het overlijden. De regeling van erfenis
sen, de gevreesde blokkenng van geldrekeningen, suc
cessiebelastingen, graikosten, het blijven vaak mysterieuze
zaken. Tot schade van de betrokkenen. Want dikwijls gaat het
mis met een nalatenschap omdat er geen goede regeling was
getroifen.
Het boekje 'De Nabestaanden', dat is samengesteld op grond
van talnjke vragen uit het publiek, behandelt dagelijkse proble
men op dit gebied. Het is de bundeling van een serie artikelen
die werden geschreven 'voor de gewone man', dus in ver
staanbare taal.
U kunt dit boekje bestellen door storting/overschnjvmg van
f.12,50 op girorekening 5378421 t.n.v. Sijthoff Informatie Cen
trum Den Haag, onder vermelding van 'De Nabestaanden'.
(Het boekje wordt u zonder extra kosten thuisbezorgd).
