Nieuwe golf van moorden door
doodseskaders in El Salvador
Succes in Genève blijft mogelijk
SSmf
Het eindeloze
succes van
de Londense
Muizeval
rië opent vuur op
inerikaanse straaljagers
ENLAND
CewLeSou/wmt
errif vanuit
evangenis
Walesa geeft geld van
prijzen aan gevangenen
Regeling EG-financiën
zit nog steeds muurvast
Meerderheid Britten
wil praten over
Falkland-eilanden
Kohl tilt
niet zo
zwaar aan
Russisch
dreigement
PARIJS
SIJTHOFF PERS
NAVO-OVERLEGGROEP:
VRIJDAG 11 NOVEMBER 1983 PAGINA 11
'VILLE De sheriff van
I County in de Amerikaan-
t Kentucky, die werd ge-
nop de belofte dat hij de
lid krachtig zou aanpakken,
jn werk vanuiteen cel
evangenis.
>en jaar nadat Paul Brow-
ch in de traditioneel roeri-
vstreck van Oost-Kentuc-
;heriff-ster had opgespeld,
)ij schuldig gevonden aan
"amen van de moord op-
ander e plaatselijke over
[naren. De sherrif
p/7 voor 10 jaar achter
P5.
fig heeft altijd volge-
dat politieke rivalen
ii/7 hebben laten lopen
U zenuwachtig waren
\n over zijn corrup-
\rzoek. Hij heeft ho-
oep aangetekend en
j/e de uitspraak mag
ambt blijven bekle-
jdoende leidt hij
\isch nog steeds
Ij'tiewerk in Harlan
WARSCHAU De leider van de verboden
Poolse vakbond Solidariteit, Lech Walesa, zal
alle geldprijzen die hij tot 10 november van
het volgend jaar ontvangt ter beschikking
stellen van politieke gevangenen in Polen.
Walesa maakte dit besluit gisteren, op de der
de verjaardag van de officiële registratie van
Solidariteit, in Warschau bekend. Het geld
dat aan de Nobelprijs voor de vrede is ver
bonden stort Walesa in een kerkelijk fonds,
bestemd voor steun aan de particuliere land
bouw in Polen. In Warschau is de derde ver
jaardag van de registratie van Solidariteit
door een demonstratie van zo'n 500 mensen
herdacht. De betogers scandeerden de naam
van Lech Walesa en maakten het V-teken.
Toen de Poolse oproerpolitie verscheen, ver
spreidden de betogers zich.
(Van onze correspondent)
ATHENE Op de speciale raad in Athene
van EG-ministers van financiën, buitenland
se zaken en landbouw zit een regeling voor
de EG-financiën en de Britse bijdrage nog
steeds muurvast.
„Er is daarover nog geen kans op overeen
stemming", aldus een somber gestemde mi
nister Ruding. Meer schot lijkt te zitten in de
zaak van de superheffing op de overproduk-
tie van vooral zuivelproducten. Volgens mi
nister van landbouw Braks lijken de lidstaten
het over een dergelijke strafheffing eens te
worden. Alleen Ierland en Luxemburg wil
len, vanwege hun bijzondere positie als pure
zuivelproducenten, een aangepaste regeling.
LONDEN Bijna twee op de drie Britten
zijn er voorstander van, dat Groot-Brit-
tannie met de nieuwe Argentijnse rege
ring gaat onderhandelen over de Falk
land-eilanden (Malvinas). Dit blijkt uit
een opiniepeiling die vandaag is gepubli
ceerd. Uit de peiling blijkt dat 63 procent
van de ondervraagde Britten voor onder
handelingen is, 33 procent ertegen. Tot
dusver heeft Londen zich op het stand
punt gesteld dat het pas met Buenos Aires
over de eilandengroep in het zuiden van
de Atlantische Oceaan wil onderhandelen,
als Argentinië de vijandelijkheden offi
cieel heeft beëindigd.
Iraanse vergelding
tegen Frankrijk
PARIJS Iran heeft de slui
ting gelast van twee Franse
regeringsbureaus in Teheran,
kennelijk als vergeldingsmaat
regel voor het leveren door
Frankrijk van vijf Super-E-
tendard-vliegtuigen aan Irak.
De vliegtuigen en de daarbij
horende Exocet-raketten wor
den door Irak ingezet in de
oorlog tegen Iran. Ook tegen
Franse banken in Teheran zijn
maatregelen genomen. Deze
zouden voortaan geen zaken
meer mogen doen die te ma
ken hebben met Iraanse olie
verkopen.
Bondsdag akkoord
met vertrekpremie
voor buitenlanders
BONN De Westduitse Bondsdag heeft eer
wet goedgekeurd, die het mogelijk maakt dai
buitenlanders in bepaalde gevallen een pre
mie krijgen als ze naar hun geboorteland te
rugkeren. De wet geldt voor werknemers uit
Joegoslavië, Zuid-Korea, Marokko, Portugal
Spanje, Tunesie en Turkije die na 30 oktober
1983 op een of andere manier werkloos wor
den. Tot oktober 1984 hebben zij recht op een
uitkering van 10.500 mark (11.550 gulden,
plus 1.500 mark (1.650 gulden) per kind als zr
met hun hele gezin voorgoed naar hun va
derland teruggaan. Van veel kanten is kritiek
op de wet geleverd die „tegen de buitenlan
ders gericht" zou zijn en te klein om een
nieuw bestaan van op te bouwen.
ifier van justitie van
te| County, Ron John-
efft er al alles aan ge-
ifi Browning te laten
I. Hij vindt dat diens
d(en een „belediging"
etee/7 district, dat pro-
/if te komen van zijn
a| „bloody Harlan"
11ket dat stamt uit een
w van moord en dood-
vakbondsvertegen-
ejing in de jaren der-
al
Q
e
ie)
■[Browning belt nu da-
vanuit de gevangenis
lp eerste assistent. De
i is er volgens zijn ad-
jerry Anderson „van
•1yd dat hij tenslotte
kp blaam zal worden
iefd".
P<
SAN SALVADOR De
Amerikaanse regering
heeft gedetailleerde infor
matie over de organisatie
en de leiding van de
rechtse doodseskaders in
El Salvador, maar is niet
bij machte hen tegen te
houden. Dat zeggen func
tionarissen van de Ameri
kaanse ambassade in San
Salvador. De Salvadoraan
se doodseskaders hebben,
na een pauze van enkele
maanden, hun acties tegen
vermeend links hervat en
eisen de verantwoorde
lijkheid op voor een nieu
we golf moorden, bom
aanslagen en ontvoerin
gen.
Volgens functionarissen van
de Amerikaanse ambassade is
de CIA geïnfiltreerd in de
doodseskaders en wordt gede
tailleerde informatie verkre
gen. Een en andere maakt on
derdeel uit van een geheime
operatie, die al enkele jaren
aan de gang is. „Er is veel dat
we weten en veel dat we niet
weten...Ik kan niet zeggen
hoeveel we moeten weten om
hen (de moordenaars) te stop
pen en of we wel in staat zul
len zijn hen te stoppen", zo
zegt de Amerikaanse ambassa
deur in San Salvador, Thomas
Pickering.
Amerikaanse en Salvadoraan
se functionarissen voegen hier
echter aan toe dat Washington
geen druk wil uitoefenen op
het Salvadoraanse leger en de
veiligheidsorganisaties om een
eind te maken aan de acties
van de eskaders. Gebeurt dat
wel, dan zou de betrokkenheid
van door de VS gesteunde
hoge militairen en regerings
functionarissen aan de dag ko
men. De legerleiding heeft
zich steeds gedistantieerd van
de aanslagen door doodseska
ders. Maar jonge officieren
hebben onlangs een verklaring
opgesteld, waarin staat dat
„het oppercommando de
doodseskaders dekt".
De slachtoffers van de doods
eskaders worden uitgezocht op
basis van informatie van de
inlichtingendienst van de na
tionale politie. De namen en
persoonlijke bijzonderheden
van Salvadoranen die in aan
merking komen te worden
vermoord of ontvoerd, worden
dan doorgegeven aan onderof
ficieren die de moordteams sa
menstellen.
De moordaanslagen worden
gefinancierd door rijke fami
lies, die bereid zijn te betalen
voor het elimineren van per
sonen, wier ideeën hun niet
aanstaan. Een recent geval
was de moord op drie Salvado
ranen die waren betrokken bij
de nationale alfabetiserings
campagne, waartegen ex
treem-rechts zich verzet. De
moorden brachten Unesco (de
VN-organisatie voor onder
wijs,. wetenschap en cultuur)
ertoe zich uit de campagne te
rug te trekken, uit vrees voor
de veiligheid van haar hoogste
vertegenwoordiger.
Volgens Amerikaanse en mili
taire bronnen in El Salvador
vormen de banden tussen de
doodseskaders en de toplaag in
de Salvadoraanse maatschap
pij, waarin vijf procent van de
bevolking ongeveer negentig
procent van de economie in
handen heeft, een grote be
lemmering voor een onder
zoek. „Indien je de eskaders
vervolgt, dan snijdt dat zo diep
in de structuur van de Salva
doraanse samenleving, dat
deze kan worden gedestabili
seerd", aldus een functionaris
van de Amerikaanse ambassa
de.
Organisaties die opkomen voor
mensenrechten stellen doods
eskaders verantwoordelijk
voor minstens de helft van de
naar schatting 42.000 doden
die vielen sinds het begin van
de burgeroorlog in 1979. Sinds
1981 is de enorme militaire
hulp van de Verenigde Staten
afhankelijk gesteld van een
om de zes maanden door presi
dent Reagan uit te spreken
„verzekering", dat de autori
teiten vooruitgang boeken bij
het bestrijden van schendin
gen van mensenrechten. De
regering Reagan heeft publie
kelijk verzekerd dat het voort
duren van misdaden van
doodseskaders de Amerikaan
se hulp in gevaar kan brengen.
Maar een Amerikaanse ambas
sadefunctionaris verklaart dat
het dreigen met stopzetting
van de hulp niet het middel is
om de eskaders te stoppen. „Er
moeten belangrijke wijzigin
gen worden aangebracht in de
legertop. Zo niet, dan zullen zij
altijd hun toevlucht nemen tot
gewelddaden en zullen er al
tijd doodseskaders zijn".
ir
dïT/TRIPOLI Het
aian straaljagers was gis-
lofen vrijwel onafgebro-
riluid in het luchtruim
llftfoord-Libanon. Plaat-
radiostations maakten
van verkennings-
_j boven de Libanese
"!d gedurende alle mo-
van de dag. Ook zou-
lerikaanse en Israëli-
ïgtuigen boven Tripoli
gnaleerd waar tegen-
binnen de Palestijnse
rigsorganisatie PLO,
j kant gesteund door
penover elkaar in stel-
gelegenheid deed zich
te directe treffen voor
Imerikanen en Syriërs
jion. Volgens de Liba-
Öatsradio werden de
jen vanuit Syrische
met raketten onder
^rpomen en gedwongen
lekruim te verlaten.
'Irikaanse minister van
rv| Caspar Weinberger
gyashington, dat de af-
,elke confrontatie tussen
V1 de VS nauwelijks de
dlan het noemen waard
/a' verkenningsvluchten
rM het vliegdekschip
d» Eisenhower zijn een
1 aak, aldus Weinber-
'Pjspeelt zich niets o'nge-
'W afwijkends af".
-nfesterse waarnemer
Yielding van het feit,
)nl Franse super Eten-
a2laljager werd bescho-
)nr twee hittezoekende
jjleerraketten, afge-
'^nuit een van de bui-
van Beiroet. Het
tehinisterie van defensie
'etn dergelijk incident
ta
k I
Talrijke inwoners proberen uit het omsingelde Tripoli weg te
vluchten, nu de door zijn vijanden ingesloten PLO-leider Arafat
heeft verklaard dat hij de stad niet vrijwillig zal verlaten. Deze
man heeft zijn belangrijkste bezittingen op z'n fiets gepakt en
probeert zo een veilig heenkomen te zoeken.
EN WISKE DE HIPPE HEKSEN
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
BONN De Westduitse
Bondskanselier Helmut
Kohl is er zeker vafi, dat
de onderhandelingen over
de middellange-afstands-
raketten worden voortge
zet na plaatsing van de
Amerikaanse raketten,
ondanks dreigementen die
op het tegenovergestelde
wijzen.
De Russische ambassadeur in
Bonn Semjonov had op een
informele bijeenkomst ge
zegd, dat de Russen de on
derhandelingen in Genève
bij plaatsing van nieuwe
Amerikaanse raketten on
middellijk zullen afbreken.
Het dreigement van Semjo
nov werd gisteren publiek
gemaakt door de plaatsver
vangend fractievoorzitter
van de sociaal-democratische
SPD Horst Ehmke. De soci
aal-democraat zei dat de
Russen hun opstelling ten
aanzien van Genève niet af
hankelijk maken van de
NAVO, maar van Duitsland.
In Bonn wordt betwijfeld of
de uitspraken van Semjonov
erg serieus genomen moeten
worden. Hij deed ze namelijk
tijdens een feest afgelopen
weekeinde, dat door vele
prominenten uit de Duitse
politiek werd bijgewoond.
„Een officiëele mededeling
hebben wij niet gekregen!",
aldus een regeringswoord
voerder desgevraagd.
Witte mieren beletten huwelijk
NAIROBI Een leger witte mieren heeft in een tuin in Kenia
de bankbiljetten opgevreten die een boer daar uit veiligheid en
in overeenstemming met de traditie had begraven. De man is tot
de bedelstaf vervallen. Aangezien hij van het geld zijn bruid
schat had willen betalen, heeft hij van zijn voorgenomen huwe
lijk moeten afzien. De autoriteiten tot wie de boer zich met de
snippers van de bankbiljetten had gewend in de hoop gecom
penseerd te worden, toonden niet meer dan medeleven.
ADVERTENTIE
In december met uw krant naar
Parijs, een stad waarin men nooit uitgekeken raakt, biedt met de Kerstda
gen in het vooruitzicht een extra feestelijke aanblik.
Vrijdag 16 december a.s. vertrekken we weer met een luxe tou
ringcar van MAASKANT voor een 3-daagse reis naar Parijs
(vrijdagmorgen weg, zondagavond terug).
Gelogeerd wordt in Motel Relais des Chartreux bij Parijs. Vrijdagavond be
zoeken we de beroemde Folies Bergères met een onvervalste Franse show,
zaterdag wordt het prachtige vroegere paleis van Lodewljk XIV te Versail
les bezocht en is er gelegenheid tot winkelen, 's Avonds wordt een lichtjes
tour door Parijs gemaakt. Zondag volgt een bezoek aan de Notre Dame en
het Louvre (o.l.v. Nederlands sprekende gids) en wordt de thuisreis aan-
VM,d A4E
De prijs van deze trip isém w s
Op basis van tweepersoons kamer met douche en toilet en halfpenslon
logies, ontbijt eenvoudige avondmaaltijd), inclusief entrees. Toeslag
1-persoonskamer ƒ30,-. Combinatie reisverzekering ƒ6,- p.p. ƒ5,- kos
ten.
Inlichtingen en boekingen; telefonisch onder nr. 070-190882 (van maandag
t/m vrijdag van 9 tot 13 uur) of persoonljk In onze vestigingen Spuistraat
71. Den Haag (op de hoek van het Spul) en Coolsingel 67. Rotterdam (t.o.
stadhuis).
POSTBUS 16050.
2500 AA s-GRAVENHAGE
TEL 070-190882
(MAANDAG T/M VRIJDAG
TUSSEN 9 EN 13 UUR)
Het St.
Martin's
Theatre in
Londen, waar
de „De
Muizeval" al 31
jaar lang
avond aan
avond een
bomvol zaaltje
trekt.
(Van onze correspondent Roger Simons)
LONDEN Aan alles komt een eind. zeggen ook de Brit
ten, maar zij alleen kunnen er aan toevoegen: behalve aan
de opvoeringen van „De Muizeval". Vijfentwintig november
begint in het St. Martin's Theatre van Londen de 32e jaar
gang van deze door wijlen Agatha Christie geschreven thril
ler. Als kas(toneel)stuk heeft het trouwens nog een lange
loopbaan voor de boeg. Zijn veilig onderkomen in de kleine
St. Martin's-schouwburg is tot in 1998 gegarandeerd.
De veilige toekomst voor de „De Muizeval" is het werk van
producer-impresario Sir Peter Saunders (71). Toen Saunders
afgelopen maand zijn Londense Vaudeville-Theatre ver
kocht, investeerde hij meteen een niet onbelangrijk deel van
de opbrengst in een nieuw huurcontract voor het St. Mar
tin's. De verpachting van dit theater aan zijn showbusiness-
firma werd hierdoor met vijftien jaar verlengd. In die perio
de hoeft hij voor „De Muizeval" geen nieuw onderdak te
zoeken.
De rechten voor de opvoering van deze ouderwetse thriller
bevinden zich al jaren in handen van Sir Peter Saunders; hij
heeft ze destijds gekocht van Agatha Christie's enige klein
zoon, die het nu erg jammer vindt dat hij ze zelf niet meer
bezit, want Peter Saunders is er miljonair mee geworden. De
afgelopen 31 jaren werden voor „De Muizeval" pakweg vijf
miljoen kaartjes verkocht, die samen ruim zeven miljoen
pond opbrachten, In die tijdspanne speelden bijna 200 ver
schillende acteurs en actrices de acht rollen van het stuk.
Richard Attenborough en zijn vrouw Sheila Sim speelden bij
de première op 25 november 1952. Attenborough is nu Sir
Richard, een befaamde regisseur, die door koningin Eliza
beth van Groot Brittannië geridderd werd voor zijn grote
verdiensten in de filmindustrie.
Het kleine St. Martin's Theatre zit nog iedere avond bomvol
mensen, die zich tot het laatste moment afvragen wie de da
der is. Vele theaterliefhebbers, die in de jaren vijftig een op
voering van „De Muizeval" bijwoonden, gaan vandaag de
dag opnieuw met hun kinderen of hun kleinkinderen kij
ken. „Niemand zal beweren, dat het een klassiek toneelstuk
is", zegt Sir Richard Attenborough. „maar als ontspanning
valt het best mee. De suspense blijft tot het einde toe be
waard. Agatha Christie schreef nooit een betere thriller".
Het ware geheim van het succes van „De Muizeval" is moei
lijk te ontdekken. Zelfs Sir Peter Saunders kent het niet.
„Als een show enkele jaren gelopen heeft, wordt het een on
verwoestbare nationale instelling", zegt hij. De sfeer in St.
Martin's draagt waarschijnlijk ook bij aan het succes. Het
theater is gezellig en klein. En net zoals de meeste andere
stukken die in Londen uitzonderlijk lang lopen, moet ook
„De Muizeval" het hoofdzakelijk hebben van toeristen en
mensen uit de provincie. Voor de Londenaren zelf is het
oude koek. Maar dat kan Sir Peter Saunders weinig schelen.
„Ik zal de opvoering van „De Muizeval" nooit uit vrije wil
stopzetten," zegt hij. „Als het doek voor de laatste maal
neergelaten wordt, is dat de wens van het publiek".
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME Een billijke en
een voor beide partijen,
Rusland en Amerika, be
vredigend resultaat van
de onderhandelingen in
Genève kan nog voor het
eind van dit jaar worden
bereikt. Dit meent de
groep NAVO-deskundi-
gen, die speciaal is inge
steld om de Geneefse be
sprekingen over de reduc
tie van het arsenaal mid
dellange afstandsraketten
in Europa te volgen. Gis
teren was deze groep bij
een in Rome.
Een overeenkomst in Genève
is mogelijk, mits de Russen se
rieus onderhandelen en de
veiligheidsbelangen van het
Westen respecteren, aldus de
voorzitter van de NAVO-
-groep, de Amerikaanse on
derminister voor Europese za
ken, Burt. Hij zei dat het voor
stel dat de Russische leider
Andropov op 26 oktober had
ingediend best interessant was,
maar dat het toch niet de wes
terse zorgen over hun veilig
heid kon wegnemen. De voor
stellen van de Russen blijven
uitgaan van een situatie in Eu
ropa waarin zij nog wel mid
dellange afstandsraketten zul
len hebben en Amerika geen
enkele.
Volgens Burt heeft Amerika
van het begin af aan de onder
handelingen serieus genomen
en alle elementen voor een
overeenkomst op tafel gelegd.
Daarbij is voortdurend reke
ning gehouden met de Soviet-
-belangen. Als de Russen het
dreigement om Genève te ver
laten zouden uitvoeren, zou de
NAVO-groep dat „ongerecht
vaardigd en ongelukkig" vin
den.
„Wij zijn bereid met onder
handelen door te gaan net zo
lang als nodig is om' een billij
ke en controleerbare overeen
komst te bereiken", aldus de
Amerikaanse onderminister,
die toegaf dat Andropovs ziek
te „een schaduw van onzeker
heid" over de onderhandelin
gen had geworpen. Burt ont
kende overigens dat de verga
dering van de NAVO-groep
een nieuw voorstel had be
sproken, een soort laatste po
ging van de Amerikanen om
de vastgelopen onderhandelin
gen weer vlot te krijgen.
Overigens zullen de eerste
kruisraketten al over twee we
ken in Italië worden aange
voerd, niet in Comiso waar de
landingsbaan te kort is voor de
transportvliegtuigen, maar op
de NAVO-basis Sigonella, on
geveer honderd kilometer ten
noordwesten van Comiso.
De raketten komen in onder
delen naar Sigonella en zullen
vandaar over de weg naar Co
miso worden getransporteerd.
In Comiso vindt de assemblage
en de feitelijke technische
plaatsing plaats.