Smit-Kroes overweegt
ingrijpen bij sterk
ontregelende acties
Partijbestuur CDA
moet beslissen over
Scholten en Dijkman
ABN Bank
Clichés over oorlogsdreiging doorgeprikt
tra projecten
or werklozen
de bouw
H
leder een kan Den Haag zaterdag bereiken
£j
School op
instorten
door
betonrot
ABN SPAARDEPÖSITO MET MAANDRENTE
ENLAND
CiidaeSomcwt
DONDERDAG 27 OKTOBER 1983 PAGINA 9
ter Winsemius: „ik wil weer actie''
(Van onze parlementaire redactie)
AAG Het kabinet is bereid om uitkeringen „terug te
in de bouw, zodat meer werkloze bouwvakkers aan
n geholpen kunnen worden.
gploegen houdt in dat
uwactiviteiten zullen
opgezet, waarvan de
en voor een groot deel
.terugverdiend" door-
r de ingezette bouw
de werkloosheidsuit-
vervalt. Minister Win-
van volkshuisvesting
ze toezegging gisteren
II bij de afhandeling van
(groting in de Tweede
Mogelijk CDA-steun voor
PvdA-plan volwasseneneducatie
DEN HAAG De Tweede Kamer is het nog
steeds niet geheel eens over een wettelijke re
geling voor de volwasseneneducatie. Het CDA
lijkt wel bereid, zo bleek gisteren bij de behan
deling in de Tweede Kamer, het initiatiefvoor
stel van de PvdA te steunen indien daar nog
enkele wijzigingen in worden aangebracht. De
initiatiefnemers (o.a. Van Kemenade) zullen
de gisteren naar voren gebrachte suggesties be
studeren en zo nodig opnemen in een wijzi
gingsvoorstel, waarover volgende week verder
kan worden gesproken. De VVD voelt niets
voor het PvdA-voorstel, ook al omdat niet
wordt aangegeven wat die plannen gaan kos
ten. Het initiatiefwetsontwerp beoogt een bete
re structuur te brengen in de het oerwoud van
regelingen op dit gebied.
„V redesleerboek
voor middelbare
school noodzaak"
GRONINGEN Een goed, algemeen
aanvaard leerboek voor middelbare
scholen op het gebied van ontwapening
en bewapening is noodzakelijk. Dat stel
de prof. dr. H. Tromp van het polemolo-
gisch instituut van de rijksuniversiteit
Groningen gisteren bij de opening van
een tweedaags symposium over vredes-
onderwijs in Groningen. Op het sympo
sium blikken mensen uit de wetenschap
en het onderwijs terug op tien jaar inte
gratie van vredesonderwijs (Invro) in
het voortgezet onderwijs. Prof. Tromp
vond het opmerkelijk dat een goed vre-
desleerboek er nog steeds niet is.
I lindsman volgt daarmee
'ies op dat onlangs door
arkgroep van werkge-
lerknemers en ambte-
j k uitgebracht. Winsemi-
'■0 fnde het „verheugend"
jrkgevers en werkne-
ëreid zijn bij deze spe-
jrojecten maximaal 70
j werklozen weer aan
i helpen.
weer actie in de bouw.
ijgGbben al lang genoeg te
met een leegloop in die
zo zette de bewinds-
toezegging kracht bij.
binet is ook bereid een
'Oi. n de 100 miljoen gulden
Jtgetrokken voor stimu-
JSIcvan je werkgelegen-
de bouw, voor dit doel
stemmen. Vooral de
veqactie drong daar giste-
hri iaan
DlUjr Winsemius bena
dat het terugploegen in
iw alleen opgaat voor
KGlirojecten, die ander niet
kunnen worden gerea-
„Er zal dus geen con-
pi 0|ievervalsing optreden".
iubsidie
icretaris Brokx wil de
cinyn van invoering van
iel voor alleenstaanden
luursubsidie verzachten,
vam daarmee tegemoet
e wens van CDA en
die van mening zijn dat
lolgen voor sommige al-
landen al te rigoreus
zijn In het meest na-
i geval zou een alleen-
e er maar liefst 200 gul-
op achteruitgaan. De
ÉÈ^cretaris wil bezien hoe
„".ja al te sterke terugval
Jïet subsidiebedrag in de
regeling kan vermij-
pBRr toegeeflijk was Brokx
verzoek van CDA en
BP^en betere overgangsre-
te treffen voor de verla
an de huurgrens (van
LiSSEar 600 gulden) die voor
dividuele huursubsidie
elden. De beide rege-
acties hebben in een
.gevraagd voor de be
nen een overgangsrege-
treffen als zij door een
tel.lnge inkomensverlaging
deerPëewezen °P huursubsi-
jlgens de nieuwe rege-
=ölt deze groep geheel
de boot. Brokx noemde
demjuist" deze groep een
^.e op huursubsidie te ge-
olgens CDA-woordvoer-
olters gaat het slechts
ieniDOO huishoudens.
-veri
®woners
Sleten
cjldringen op
enij li
idkoper
eer.lwen""
lp* 'HEZE Impulsen om
RTQdkoper bouwen te ko-
n, allen niet kömen uit de
r\_jierswereld of vanuit de
m De bewoner en de
zullen hierbij
erd(°r°P moeten lopen. Dat
v enige manier om de
Ssten en de inkomens
in (Wat naar elkaar toe te
Aldus hield ir. V.
prön, deskundige op het
^'van goedkopere bouw-
rXien, de Landelijke Ver-
j van Huisvestingsamb-
voor tijdens het van-
n Ha begonnen tweedaagse
van deze vereniging
q jfheze.
^Koper bouwen begint vol-
i Beekman bij de vast-
xeü dat de bouwprijzen de
>en jaren verzevenvou-
jn, terwijl de prijzen el-
|gonze economie 2,5 maal
zijn geworden. Goed-
bouwen kan volgens
het concurrerend
van reeds ontwor-
torfningtypen door de aan-
5. door het werken met
P krdplannen door de op-
,-)gever en doordat (sa-
irkende) opdrachtgevers
n beheer gaan bouwen.
ïMELS
Jf £EN EEN SpiN
SEEN WEB
WÊEFT. OF WT
NOO....
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Minister
Smit-Kroes van verkeer
en waterstaat is er voor
stander van dat het kabi
net ingrijpt bij ambtenare-
nacties die de samenle
ving sterk ontregelen. Zij
zegt dit in een interview
met Elseviers Magazine.
De minister denkt daarbij
aan acties van PTT-amb-
tenaren om radio- en
tv-uitzendingen te versto
ren en Den Haag telefo
nisch te isoleren. Vol
strekt ontoelaatbaar is het
voor de minister ook als
er zou worden overgegaan
tot het blokkeren van rij
en vaarwegen. Zij wilde
niet precies vertellen wel
ke tegenmaatregelen ze in
het hoofd heeft.
Minister Ruding van financiën
heeft gisteren op een CDA-bij-
eenkomst in Zwartsluis laten
weten dat de regering ondanks
al het verzet vasthoudt aan de
korting van 3,5 procent op de
salarissen van ambtenaren en
trendvolgers en de uitkering
trekkers. Een alternatief voor
het in gang gezette beleid is er
volgens de bewindsman niet.
Het nationaal actiecomité van
de vier centrales van bonden
van overheidspersoneel en
trendvolgers (samen 700.000
leden) hebben gisteren de laat
ste hand gelegd aan het geza
menlijk actieprogram tegen de
plannen van het kabinet. Dit
program treedt in werking na
2 november als het op die da
tum geplande gesprek van mi
nister Rietkerk met de ambte-
narencentrales niet leidt tot
het schrappen van de korting.
Het gaat hier om model-, stipt
heids- en prikacties, die geza
menlijk zullen worden onder
nomen. De bij de FNV aange
sloten bonden gaan nog een
stapje verder: zij gaan op vele
plaatsen staken. Om het ver
rassingselement in het verzet
tegen de regeringsplannen te
handhaven wil men op dit mo
ment het program nog niet be
kend maken.
De acties breiden zich intussen
uit. Vanmiddag hielden ge
meente-ambtenaren van Zoe-
termeer een demonstratieve
werkonderbreking van circa
een uur. Maandag onderbre
ken ambtenaren van het
Haagse stadhuis om drie uur
het werk voor een protestbij
eenkomst. Verder heeft het
Haagse actiecomité van de vier
centrales de leden opgeroepen
zich woensdag te verzamelen
rond Rietkerks ministerie van
Binnenlandse Zaken aan de
Schedeldoekshaven, binnen
wiens muren het overleg
plaats vindt.
DEN HAAG „Iedereen die
dat wil kan op 29 oktober Den
Haag bereiken". Dit stelt het
Komitee Kruisraketten Nee,
dat de organisatie voor de vre
desdemonstratie in handen
heeft, in een reactie op mede
delingen van de spoorwegen
dat zij zaterdag beslist niet
kunnen garanderen dat er ge
noeg treinen rijden.
Extra treinen om de 150.000
aangekondigde treinreizigers
te vervoeren rijden er zeker
niet. Maar zelfs met extra trei
nen zouden er problemen ont
staan, die zouden al meer dan
bomvol komen te zitten, aldus
de NS. De Vervoersbond FNV
heeft wel een beroep op z'n le
den gedgan om het vervoer
ondanks de stiptheidsacties.
die gewoon doorgaan, zo goed
mogelijk te laten lopen.
Behalve in het treinverkeer
worden er ook problemen op
de wegen verwacht. De Haag
se politie is bang dat er zater
dag grote verkeersproblemen
ontstaan. Er is geen personeel
voor de begeleiding van de
verwachte enorme verkeerss-
stroom van auto's en bussen
beschikbaar. Maar het Komi
tee zegt te geloven dat ook de
50.000 automobilisten hun weg
naar en in Den Haag wel kun
nen vinden.
De kans is groot dat een deel
van de demonstranten te laat
aankomt om het begin van
alle activiteiten mee te maken.
Om een chaos zoveel mogelijk
te vermijden raadt de NS de
demonstranten die op 100 kilo
meter of minder van Den van ver moeten komen pas la-
Haag wonen aan vroeg te ver- ter in de ochtend verwacht
trekken, omdat degenen die worden.
DE VRIES: „ERNSTIGE VERTROUWENSBREUK"
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De CDA-
fractie in de Tweede Ka
mer heeft gisteravond nog
geen beslissing willen ne
men over het lot van de
dissidente leden Jan Nico
Scholten en Stef Dijkman.
Na een discussie van vier
eneenhalf uur werd op
voorstel van het fractiebe
stuur besloten de zaak
voor te leggen aan de par
tij. Deze moet oordelen
over het feit dat er vol
gens de „overgrote meer
derheid" van de fractie
geen uitzicht meer is op
„constructieve samenwer
king" met Scholten en
Dijkman.
Het voltallige partijbestuur,
dat bestaat uit circa tachtig le
den, is volgens het fractiebe
stuur de aangewezen instantie
om zich over de zaak te bui
gen. Fractievoorzitter De
Vries zal het bestuur per brief
op de hoogte stellen en om een
oordeel vragen over de ontsta
ne situatie. Partijvoorzitter
Bukman noemde dit desge
vraagd „een wijs besluit". Het
zal enkele weken duren eer
het partijbestuur voor dit on
derwerp bijeenkomt. Maar
volgende week zaterdag ver
gadert in Bussum de CDA-par-
tijraad (afgevaardigden van de
regionale afdelingen) en de
verwachting is dat deze zaak
daar ook zeker aan de orde zal
komen.
„In de fractie is een ernstige
breuk in de onderlinge ver
trouwensrelatie ontstaan", zo
zei fractieleider De Vries gis
teravond. „Een treurige zaak,
temeer daar een breuk in de
fractie ook gevolgen kan heb
ben voor de partij". De Vries
beklemtoonde dat er in de
fractie „ruimte moet zijn voor
een laatste persoonlijke ver
antwoordelijkheid en afwe
ging". Het probleem met
Scholten en Dijkman is echter,
dat zij zich ten aanzien van de
hooflijnen van het beleid niet
achter de meerderheidsopvat
ting van de fractie scharen.
„De uitkomst waartoe de over
grote meerderheid van de
fractie komt, moet op z'n
minst gerespecteerd worden.
En dan moet men zeker geen
oproepen doen om die fractie-
lijn te bestrijden". Deze laatste
beschuldiging wordt door
Scholten en Dijkman bestre
den.
Scholten en Dijkman zijn te
vreden met wat er nu te ge
beuren staat. Zij hopen dat er
een brede discussie in de partij
op gang komt over de politie
ke koers van het CDA. „Er
zitten in het partijbestuur
mensen met een duidelijke
sympathie voor onze stand
punten. Denk aan de voorma
lige ARP", aldus Scholten. Hij
doelde daarbij vooral op het te
voeren sociaal-economische
beleid. „Wat ik verkondig is
oorspronkelijk Anti-Revolutio
nair gedachtengoed. Ik ben
niet veranderd. De partij is
veranderd". Wat de kwestie
van de kernwapens betreft
(„Wij zijn falikant tegen de
plaatsing van nieuwe raketten
in Europa") wees Schol ten
erop dat hij en Dijkman op dit
punt een erkend voorbehoud
hebben op respectievekijk het
partijprogramma en het re
geerakkoord.
Dat er wel degelijk in het land
steun is voor deze ideeën,
blijkt volgens Scholten uit
„stapels brieven" en een
steunverklaring, die gister
avond door een vijftiental
sympathisanten werd uitgege
ven. Onder hen bevinden zich
prof. Bob Goudzwaard, oud-
Kamerlid voor de ARP maar
nu politiek dakloos, de gere
formeerde predikanten (Okke)
Jager, Krijger en Mak (oud-
voorzitter Gereformeerde Sy
node), prof.dr. J. Verkuyl,
hoogleraar aan de Vrije Uni
versiteit, en de onlangs uit het
CDA getreden mevrouw S.
van den Brink, voorzitster van
CNV-Vrouwenbond.
Uitvaart
In de kathedrale basiliek St. Bavo in Haarlem zijn vanmiddag de
plechtigheden gehouden rond de uitvaart van mgr. Th. Zwart
kruis, die vrijdag overleed. Gisterochtend was het stoffelijk over
schot van de bisschop naar de basiliek overgebracht. Velen be
wezen hem gisteren en vandaag de laatste eer.
5'
..vJS, MET DG D©3£N0CE>£N
Kiopr ik NIET twfc c
I ZALMnJEEN WORSTUE2£N. i)
étL.QSJO>i(3H 2lN ItL
DEN HAAG Dat de onrust
over het kernwapenvraag-
stuk ook andere initiatieven
uitlokt dan het organiseren
van grote demonstraties be
wijst de Amsterdamse uitge
ver Van Oorschot. Aan een
twaalftal bekende publicisten
heeft hij een bijdrage ge
vraagd die tot verheldering de vraag waarom het NAVO-
verwachtingen, maar van
keiharde feiten. Als Neder
land een bijdrage wil leveren
aan vrede en veiligheid, die
nen die feiten bij elk initia
tief voorop te staan, zo stellen
zij.
De Leidse hoogleraar Van
Staden geeft het antwoord op
moet leiden van de proble
men waar het werkelijk om
gaat. De zorg over het be
houd van onze veiligheid
staat daarbij voorop. Samen
vormen de twaalf deskundi
ge auteurs een staalkaart van
de Nederlandse bevolking; er
zijn katholieken en protes
tanten onder, maar ook libe
ralen en sociaal-democraten.
Zij zijn eensgezind van me
ning dat alle acties die leiden
tot verzwakking van het
bondgenootschap moeten
worden afgewezen. Van Oor
schot gaf aan zijn boek de ti
tel mee: „Te beginnen bij Ne
derland. Opstellen over oor
log en vrede", een duidelijke
knipoog naar de eens gebe-
dubbelbesluit uit 1979 nood
zakelijk was. Hij rekent af
met de wijd verspreide my
the dat aan Westeuropese
verwarring der geesten die in
zijn partij op het terrein van
de defensie heeft toegeslagen.
Vergeleken bij de nauwelijks
door publiciteit omgeven om
slag van 180 graden, die
PvdA-politici op dit terrein
hebben doorgemaakt, zijn de
gewetensstrapatsen van som
mige christen-democratische
politici, die steeds breed wor
den uitgemeten, kinderspel.
Een andere conclusie is niet
mogelijk. Tromp neemt ook
kant het aantal kernwapens het optreden van de sociaal-
wordt vergroot. Wel wordt
door de modernisering de ef
fectieve afschrikking ver
hoogd. Hij geeft daarmee ant-
democratische voorlieden
van voor de oorlog onder de
loep. Ook toen oordeelden zij
het beter de defensie van ons
woord op de vraag waarop de land over te laten aan landen
meeste vredesdemonstranten als Engeland en Frankrijk.
helaas het antwoord schuldig
moeten blijven: waarom de
Europese leiders in 1979 op
initiatief van de sociaal-de
mocraat Helmut Schmidt ak
koord gingen met de moder
nisering van het kernwape
narsenaal.
De verschijning van dit boek
zigde campagneleuze van het is niet denkbaar zonder de
Interkerkelijk Vredesberaad: collectieve vaandel vlucht
„Help de Kernwapens de we- waaraan zoveel politici zich
reld uit, te beginnen uit Ne- schuldig maken. De PvdA'er
derland". In tegenstelling tot Bart Tromp hekelt in een
die campagne gaan de au- van de meest gefundeerde
teurs niet uit van hoopvolle betogen uit deze bundel de
De katholieken Neuman en
Kuiper en de hervormde pre
dikant Spijkerboer komen in
het geweer tegen de exclusi
viteit op grond van bijbelse
interpretaties waarmee som
mige christenen tegenover
hun geloofsgenoten hun anti-
kernwapenstandpunt verde
digen. Deze interpretaties lei
den, zo kan men daaraan toe
voegen, tot een verduiveling
van die wapens en van dege
nen die daarvoor met verwij
zing naar de realiteit een lans
proberen te breken.
De historici Cohen en Van
der Beugel schetsen respec
tievelijk de feitelijke trekken
van de Russische machtspoli
tiek en de rol van de Ameri
kanen in het westelijk bond
genootschap. In tegenstelling
tot een wijdverbreide opvat
ting zijn het niet de Ameri
kanen geweest die de atmo
sfeer hebben geschapen
waardoor de Koude Oorlog
kon ontstaan en waren zij
ook niet uit op machtsover
wicht. De Amerikaanse lei
ders in de Tweede Wereld
oorlog waren naïef en zou
den zi,ch pas later met tegen
zin aan een confrontatie met
de Sovjet-Unie overgeven,
toen de bezetting van Oost-
Europa door de Sovjet-legers
een onomstotelijk gegeven
was, aldus Van der Beugel.
De NRC-columnist Heldring
pleit voor aanvaarding van
het bestaande conflict tussen
Oost en West. Het is niet in
de eerste plaats het militair-
industrieel complex dat aan
vergroting van de spannin
gen bijdraagt; de bron voor
spanningen binnen Europa
vloeit elke keer weer voort
uit de overheersing van Oost
bloklanden door de Sovjet-
Unie. In de bundel worden
de problemen rond vrede en
veiligheid onder de loep ge
legd en uitgediept. Als zoda
nig is hij onmisbaar voor ie
dereen die in deze problema
tiek is geïnteresseerd. Als
men toch ondanks de voor
treffelijkheid van de betogen
iets ten nadele van dit boek
zou mogen opmerken, dan is
het de toon waarop sommige
auteurs schrijven. Juist in
een tijd van verwarring is
een duidelijke dialoog gebo
den. Hooghartigheid van hen
„die de problemen allang
kennen", levert geen bijdra
ge om de waan waarin onwe
tenden verkeren, te doorbre
ken. Voor wie werkelijk wil
weten, hoeft dat overigens
niet echt bezwaarlijk te zijn.
PAUL VAN VELTHOVEN
„Te beginnen bij Neder
land. Opstellen over oorlog
en vrede". Met bijdragen
van E. H. van der Beugel,
M. C. Brands, H. F. Cohen,
J. L. Heldring, Arie Kui
per, H. J. Neuman, Karei
van het Reve, Renate Ru
binstein, A. A. Spijkerboer,
A. van Staden, Bart Tromp
en H. L. Wesseling.
Prijs 29,-. Uitgave Van
Oorschot, Amsterdam.
TILBURG De vorige
maand bij toeval ontdekte be
tonrot in het gebouw van
scholengemeenschap Quirijn
in Tilburg is veel ernstiger
dan aanvankelijk vermoed.
Volgens een woordvoerder
van de gemeente heeft een on
derzoek van de dienst bouw
en woningtoezicht uitgewezen
dat de benedenverdieping van
de school binnen een jaar zou
instorten als er niets gebeurt.
Voorlopig wordt de zaak ge
stut. Het draagvermogen van
de vloer op de benedenverdie
ping, waaronder een ruimte-
van een meter zit, blijkt door
de betonrot met de helft te zijn
afgenomen. Voor 400 van de
1000 leerlingen, die drie dagen
langer herfstvakantie hebben
gekregen, wordt intussen
naarstig gezocht naar vervan
gende lesruimte.
ADVERTENTIE
De zekerheid van een extra inkomen, elke maand!
De ABN Bank geeft u nu een hoogst aantrekkelijke rente, juist
op deze bijzondere spaarvorm, waarmee u elke maand kunt
rekenen op een extra inkomen Het rentebedrag wordt
maandelijks bijgeschreven op uw bank- of girorekening. Uw
inleg (minimaal f 15.000,-) staat gedurende de gekozen loop
tijd vast; kortere looptijden (minimaal 1 jaar) zijn ook mogelijk.
Bij overlijden is het tegoed direct beschikbaar.
ABN Spaardeposito met Maandrente: vraag informatie bij het
ABN-kantoor in uw omgeving.
Uw spaargeld verdient de beste rente.
