jremeente geeft bezetters
Ziekenboeg nog drie weken
Vroeger haalden we vier
olifanten op het toneel
bij een natuurfilm
Endegeest wil nog
meer personeel kwijt
mSÏDÊN"
CcidóeSouuwt
VRIIDAG 14 OKTOBER 1983 PAGINA 3
'latbewoonster
Mishandeld
dlDEN Een 39-jarige flatbewoonster aan de Cruquiuslaan
Leiden is gistermiddag door twee medeflatbewoners, een 33-
j»e man en diens 26-jarige echtgenote, mishandeld. De vrouw
(een snijwond in het gezicht op.
inger; echtpaar was bij de vrouw op visite gegaan, waarna een ru-
untekntstond. Waarover de ruzie handelde, is niet bekend. Nadat
t. Da echtpaar de vrouw had mishandeld vertrokken zij weer
'an djr de eigen woning. Toen de ex-man van de mishandelde
1 VWW even 'ater bij het echtpaar verhaal wilde halen, deed het
Ipaar de deur niet open. De ex-man van het slachtoffer trap-
"'fervolgens de deur van de flat in. Tot een tweede vechtpartij
aJjm ^et niet doordat de gewaarschuwde politie net arriveerde
'ngriiet echtpaar wegens mishandeling arresteerde en de man
?r hatens vernieling
Jongens met onbekend zuur bespoten
LEIDEN Zes Leidenaars in de leeftijd variërend van 15 tot
en met 20 jaar zijn gisteravond omstreeks half negen door vier
andere Leidenaars in het gezicht gespoten met een nog onbe
kend zuur en verder met enkele karateklappen bewerkt. De zes
iongens zijn naar het Academisch ziekenhuis in Leiden overge
bracht. Vijf konden in de loop van de avond weer naar huis,-
maar een 16-jarige jongen is met een scheurtje in de schedel, een
beschadigd strottenhoofd en hersenschudding opgenomen.
De Leidse politie heeft inmiddels twee van de aanvallers gear
resteerd. Het is een 16-jarige Leidenaar en diens 17-jarige broer.
Naar de twee andere aanvallers is een onderzoek gaande. De ru
zie ontstond op de Haarlemmerstraat ter hoogte van de Harte-
brugkerk. De zes jongens verdwenen na de woordenwisseling
richting Beestenmarkt, waar zij in een restaurantje wat dron
ken. Korte tijd later verschenen in het etablissement ook de an
dere vier en werd de ruzie voortgezet en buiten uitgevochten.
De kleding van de aangevallen en met zuur bespoten jongens is
opgestuurd naar het gerechtelijk laboratorium om te onderzoe
ken om welk zuur het gaat.
College van B en W
woedend op CDA
LEIDEN Het college van B en W is woedend op het CDA. De
christen-democraten meenden in de bezuinigingsplannen van
het college cijfers te hebben ontdekt, die met elkaar strijdig zijn
en via schriftelijke vragen werd om duidelijkheid verzocht. Zo
liet het college in juni weten dat er in 1987 12 miljoen bezuinigd
zou moeten worden en aantal weken later was dat bedrag ge
daald tot 10,5 miljoen.
Het CDA vroeg het college vorige maand of deze cijfers „wille
keurig" zijn gekozen. Het antwoord van het college daarop is
duidelijk: „Neen". B en W antwoorden verder dat de cijfers zijn
bijgesteld, omdat het rijk plotseling met wat meer geld voor het
uitkeren van de R.W.W over de brug kwam en dat de rest wel
uit de definitieve begroting voor 1984 zal blijken. En, voegt het
college er aan toe: „Gelet op de grote hoeveelheid werk, door de
betrokken ambtenaren verricht, achten wij uw suggestie dat
deze cijfers willekeurig zijn gekozen, uitermate grievend".
De I
reid
inMDEN Binnen drie
oor Aten moet de groep be
er g£rs van de Ziekenboeg
uitkfl het Noordeinde het
gek(rcontract, dat de ge-
dver^nte hen voor het Har-
;abinfltcomplex heeft aan-
ambtpden, ondertekenen,
lerkefineer dat niet gebeurt,
ijn. |den de onderhande
len met groep gestaakt
de ^wordt tot ontruiming
een P00P van de Zieken-
nu iik overgegaan. Vooral
deajer druk van de VVD
pi de raadscommissie
>rjnciën gisteravond tot
eenadvies aan B en W.
k kjde groep het aangeboden
c ëe\act tekent, worden de
et ^zakelijke verbouwingen
weri het Harteveltcomplex
evoerd en daarna kan de
|p verhuizen. Volgens de
jeente zal de verbouwing
fcanbrengen van ramen,
'd^sj-en, elektriciteit, riole-
L niet langer dan een
'01 .^nd duren. De raadscom-
*.r lie besloot verder dat de
al nrtte verwarming van de
jers tenboeg niet meer wordt
jers ïpareerd. De installatie
Dus en van lekken zit
aisler de grond. „Repareren
Da^i
zou vele duizenden guldens
gaan kosten. Voor een paar
weken is dat niet verant
woord", werd opgemerkt.
Een beslissing die het hu
meur van de bezetters niet
ten goede kwam. De ge
meente zou zich verplicht
hebben warmte te leveren,
zolang van de Ziekenboeg
gebruik wordt gemaakt.
„Wanneer jullie je daar niet
aan houden, gaan we naar de
rechter", riep één van de be
zetters gisteravond.
De gemeente en de bezetters
van de Ziekenboeg zijn al
maanden met elkaar in de
slag over het Harteveltcom
plex. Sinds de zomermaan
den zijn de verhoudingen
door onderling wantrouwen
aanzienlijk verslechterd. Het
college van B en W heeft de
bezetters maanden geleden
een contract voorgelegd,
maar de bezetters weigeren
tot dusver te tekenen. De be
zetters; vinden dat de verbou
wingsplannen van de ge
meente onvoldoende zijn en
het Harteveltcomplex daar
door niet werkbaar is. De ge
meente zou alleen maar de
ontruiming van de Zieken
boeg nastreven. De gemeente
vraagt zich ernstig af, wat er
ten...'
M. van der Nat (VVD): „...jaren door- P. Middendorp (PSP):
gaan..."
nog over is van de oorspron
kelijke groep, die bedrijfjes
wilde opzetten en of de groep
nog wel naar het Hartevelt
complex aan de Langegracht
wil verhuizen.
zoals wordt gesuggereerd,
maar over fundamentele za
ken als een riolering. Ze wil
len aan de slag. Maar daar
krijgen ze de kans niet
voor", aldus P. Middendorp
(PSP).
M. van der Nat (VVD) had
de meeste kritiek op de be
zetters: „Het had allemaal al
lang voor elkaar moeten zijn,
maar de groep stelt steeds
weer nieuwe eisen. Dit kan
zo nog jaren doorgaan. Ner
gens uit blijkt, dat ze al van
start zijn gegaan met de acti
viteiten, maar ja. brieven
schrijven aan de gemeente
kost natuurlijk veel tijd. Als
ik kijk naar de winkeliers
van de Stationsweg, dan
kunnen we het geld dat
blijkbaar besteed moet wor
den aan de bezetters wel be
ter gebruiken". Hij vroeg
zich verder af of juridisch de
betaling van de huur door de
Stopcontac- bezetters wel goed genoeg
vastligt. R. Plasterk (PvdA)
stelde dat het huurcontract
,een goed alternatief biedt".
Alleen PSP en PPR stelden het met de bezetters eens, dat
gisteravond, dat het college er aan de verbouwingsplan-
van B en W met het Harte- nen nog teveel mankeert. „Er moeten alleen nog een
veltcomplex geen goed alter- „De groep wil niet praten paar kleine zaken worden
natief voor de Ziekenboeg met de gemeente over de geregeld en dan kan men
heeft aangeboden. Zij waren plaats van de stopcontacten, verhuizen".
Kandy dansen
In het Rijksmuseum voor Volkenkunde treden donder
dagavond 20 oktober de Kandy Dansers uit Sri Lanka
op. Onder tromgeroffel en gerinkel van enkelbellen
draaien de dansers in het rond. Mannen en vrouwen
wisselen elkaar af. Deze traditionele dansen werden
op Sri Lanka bij belangrijke ceremonies uitgevoerd.
De voorstelling begint om acht uur en de toegangsprijs
bedraagt twee gulden.
Bazar
In bejaardencentrum „Rijn en Vliet" wordt vrijdag 21 ok
tober een bazar gehouden. Een belangrijk deel is een rom
melmarkt, waar van alles uit grootmoederstijd te koop is.
De bazar gaat om drie uur open en duurt tot negen uur.
Levensvernieu wing
De heer D.J. Bruijn houdt vanavond een lezing in de
Lokhorstkerk aan de Pieterskerkstraat over levens
vernieuwing. Hij spreekt over Matthes, de belastingin
specteur die tot bezinning kwam. De lezing begint om
acht uur.
Paaltjes
De gemeente heeft besloten opnieuw twee straten te voor
zien van paaltjes. Dit om een betere verkeersloop te waar
borgen. Het betreft hier de Korte Langestraat en de Mori-
aansteeg. Beide straten zijn erg smal en de doorgang voor
voetgangers en verkeer wordt regelmatig gestremd door
geparkeerde auto's.
Jazz-zolder
De pianist Leo Cuypers is zaterdag 22 oktober te be
luisteren in jazzzolder Hot House aan de Breestraat 66.
Hij wordt begeleid door Vera Vingerhoeds (rierinstru-
men ten), Harry Miller (bas) en Martin van Duynho-
ven (drums). Het optreden begint om tien uur en een
kaartje kost acht gulden.
LEIDEN Het psychia
trisch ziekenhuis Ende
geest wil in 1984 het aan
tal personeelsleden nog
verder verminderen. Om
een dreigend tekort van
DIRECTEUR UGES VAN JUBILERENDE BIOSCOOP LUXOR:
1 totó
trum
-s sta
burgersingel lag, werd aan de
Stationsweg gesitueerd. De
naam werd veranderd in
Luxor. Dit omdat Hartman al
een bioscoop Luxor in Haar
lem exploiteerde.
In 1924 verkocht Hartman
Luxor aan de heer R. Uges
vertelt Uges jr..
„In 1914 begon hij in Gronin
gen het Pallastheater, vlak na
de Eerste Wereldoorlog open
de hij het Beurstheater. Ik
herinner me nog dat de filmo
perateur de film met de hand
moest draaien, dat moest hij
vier keer op een dag doen.'
De vader van Uges vertoonde
in zijn theaters een eigen
filmjournaal. „Overdag ging
hij filmen bij feesten en der
gelijke. Mijn broer en ik ont-
hap i
zij e»
iet dl
;d dl
gensï
g. Be
an pi
lediggiDEN De Leidse bevol-
einigng kon op 15 oktober 1908
:endinnis maken met een nieuw
il er nomeen. In de buiten-socië-
dt d(it Amicitia werd voor het
loor^rst in de Leidse geschiede-
*ga. Is een film vertoond. De be-
i Cfcigstelling voor de bewegen-
zei, beelden was in de eerste sr.. Uges was afkomstig uit
ifrukfeanden niet groot. Dat Groningen. „Mijn vader was
piwam omdat men bioscoopbe-
ik".|ek destijds iets voor kinde
en d^n vond. Maar, de interesse
(n de volwassen Leidse be-
lking groeide en de bio-
ie »op bleef bestaan. Onder de
ïec/aciam Luxor bestaat het thea-
r nu nog. Ter ere van deze
-ibeurtenis is gisteren de film
uperman III' in het theater
Jn de Stationsweg in premiè-
"jM.! gegaan (een bespreking
E.M. *n die film staat op pagina 5-
s Sanid Morgen wordt het 75-ja-
Ven g jubileum gevierd. In on
tstaand relaas komt de ei-
inaar-directeur van Luxor.
heer Uges jr (76). aan het
g«„0ïnord HU kijkt terug op 75
i Minar Luxor.
geschiedenis van de bio-
ujoop begint op 26 januari
111O8. Op die dag vroeg ene
}|C. Hartman bij de gemeen
teen vergunning aan om een
Jjioscoop-theater te mogen ex
poneren in de buiten-socië-
"jit Amicitia. De vergunning
,iprd hem verleend. Er was
itfhter één voorwaarde aan
J^rbonden Op zondagen en
iflgemeen erkende Christelij-
A feestdagen mochten de
Vorstellingen niet voor acht
®Ur 's avonds beginnen.
12iartman bleef één jaar in
dmicitia. Daarna richtte hij
leegstaande schouwburg
ioondelhoven aan de Rijns-
Jtorgersingel als bioscoop-
peater in. De bioscoop kreeg
06 naam Imperial Theater.
^lartman kocht de voorkant
ioBn het pand (waar nu Luxor
]®aat) aan de Stationsweg, liet
t6 oude schouwburg slopen
'R liet op dezelfde plaats een
jïeciaal bioscoop-theater bou
wen. De ingang van de bio
wikkelden de film en 's
avonds werd het journaal in
de bioscoop vertoond," weet
Uges nog.
Uges sr. kocht in 1919 het Ca-,
sino-theater in Den Haag en
het gezin Uges verhuisde naar
het westen des lands. In 1924
werd Luxor in Leiden ge
kocht, in 1927 en 1930 werden
twee Rotterdamse bioscopen
verworven. De theaters in
Groningen en Den Haag wer
den van de hand gedaan.
Uges jr. kwam in 1930 in het
vak terecht, zeven jaar later
nam hij de zaak van zijn va-,
der over. De twee Rotterdam
se bioscopen werden tijdens
het bombardement van Rot
terdam vernield. Een Rotter
dams theater, Scala, werd in
1957 opgebouwd. Vier jaar la
ter werd het verkocht. „De
gemeente Rotterdam liet me
zitten," verklaart Uges jr.
Variété
Tegenwoordig gaat men naar
de bioscoop om een film te
zien, meer niet. Vroeger lag
dat geheel anders. De bio
scoop-theaters boden in die ja
ren een avondvullend pro
gramma. Er was film en va
riété. Toen de geluidsfilm nog
toekomstmuziek was, werden
de stomme beelden begeleid
door een explicateur (een man
die tekst en uitleg bij de beel
den gaf) en een pianist of een
orkest. „Voordat de film be
gon, was er eerst een variété-
nummer met sketches en mu
ziek," zegt Uges. „Toon Her
mans is hier in de oorlog be
gonnen met het 'Theater Ple
zier'. Hermans deed een paro
die op Buziau. In Rotterdam
draaiden we eens een natuur
film over Afrika. We haalden
toen iedere avond vier olifan
ten op het toneel, dat was een
sensatie. Het hele podium
De gevel van Luxor is in al die jaren nauwelijks veranderd.
serviceverlening is veran
derd. Vroeger had je twee
meisjes, die de bezoekers hun
plaats wezen en een echte
portier," zegt Uges.
Face-lift
Luxor, een van de oudste bio
scopen van Nederland, onder
ging in 1963 een face-lift. De
moeten betalen," aldus Uges, trouwens afgelopen zondaga-
die het afsluiten van de Sta- vond dat programma 'Liefde
tionsweg voor autoverkeer en van Dattum gezien'? Als je
een slechte zaak vindt. Op de dan hoort wat voor taal er de
vraag of zijn omzetcijfers huiskamer iri wordt geslin-
daardoor dalen, antwoordt hij: gerd. Als er maar iets in een
„Dat weet ik niet, zoiets is erg film zit dat niet door de beu
moest worden versterkt. We gevel werd verbouwd en
,j»op, die eerst aan de Rijns- huurbedrijven is groot"
-XMtft
De heer R. Uges jr. „Concurrentie van video-filmver-
voerden die beesten altijd
koekjes. Jaren later kwam ik
in Londen en daar zag ik dat
die olifanten optraden in
Chrystal Palace. Ik ben naar
binnen gegaan en die olifan
ten herkenden me direct. Die
dachten natuurlijk, hé daar
heb je die vent van die koek
jes. Zo zie je maar, een olifant
heeft een goed geheugen,"
vertelt Uges.
Wanneer het variété uit de
bioscopen is verdwenen, weet
Uges niet zo precies meer.
„Na de Tweede Wereldoorlog
zijn we er weer mee begon
nen, maar daarna is het lang
zaam uitgestorven en werden
er uiteindelijk alleen nog
maar films gedraaid. Het
werd veel te kostbaar." Ook
de personeelskosten moesten
worden gedrukt. Vroeger
werkten er vijftien mensen
bij Luxor, tegenwoordig
wordt de bioscoop door acht
personeelsleden gerund. „De
kreeg een moderne aanblik.
In 1980 werd het theater in
grijpend verbouwd. De 590
oude stoelen werden vervan
gen door 470 comfortabele ze
tels en er werd dolby-stereo-
geluidsapparatuur geïnstal
leerd. Uges had nog meer
plannen, maar die werden
niet verwezenlijkt. Hij wilde
de Camerabioscoop, tot voor
enige jaren zijn eigendom, slo
pen en op die plaats een ge
bouw met drie bioscoopzalen
en een cine-café bouwen.
„Alles was rond, ik had toe
stemming van de gemeente
en de provincie. Maar toen ik
de bouwvergunning bij de ge
meente aanvroeg, werd die
geweigerd. Men wilde wach
ten op het Stadsplan. Uitein
delijk heb ik Camera toen
maar aan de gemeente ver
kocht. Het ontwerp voor die
nieuwe bioscoop was hele
maal klaar, ik heb er de ar
chitect 26.000 gulden voor
moeilijk te bepalen."
Concurrentie
Over omzetcijfers gesproken.
Luxor is altijd heel behoorlijk
bezocht door het Leidse pu
bliek. In vergelijking met an
dere Nederlandse steden no
teerde Leiden vorig jaar een
van hoogste stijgingen in het
bioscoopbezoek. „Deze zomer
ging het slecht. Er was een
gebrek aan goede films, het
weer was te mooi en we heb
ben natuurlijk een enorme
concurrentie van de video
film-verhuurbedrijven. En
dan vooral van illegale films.
Ik heb gehoord dat film-ope
rateurs in België 6000 gulden
krijgen als ze een film voor
een nacht stelen," zegt Uges.
De meeste bioscoopbezoekers
zijn jeugdigen van 18 tot 24
gel kan, dan moet het een
film voor 16 jaar en ouder-
worden," betoogt de bioscoop
directeur.
Jong
De term oud is bepaald niet
van toepassing op Uges, de
betiteling '75 jaar jong' is be
ter op zijn plaats. Zijn grote
hobby is vliegen. Hij heeft er
al 3600 uur als sportvlieger
opzitten. Ieder jaar wordt hij
gekeurd, telkens doorstaat hij
deze niet kinderachtige test
met glans. Zijn voorkeur gaat
uit naar een bijzondere film,
een film, die zoals hij "dat zegt,
„iets brengt". Maar het liefst
kijkt hij naar de grote show-
films als „Singing in the rain"
en „An American in Paris".
„Dat waren geweldige films
voor het publiek. Een tijd ge-
iaar oud, meldt Uges. „Die leden hadden we „Annie" in
lebben er geen zin in om de
hele avond thuis te zitten. Die
willen uit. We hebben wel
een enorme klap gekregen
sinds Veroncia-televisie op
zondagavond uitzendt. Heb je
de bioscoop. Daar was een
enorme belangstelling voor en
in feite is Annie een show
film. Nee, films als James
Bond daar houd ik niet van."
KEES VAN HERPEN
750.000 gulden op deze
post te voorkomen, moe
ten er 10 a 15 volledige
arbeidsplaatsen verdwij
nen. Gedwongen ontsla
gen zijn volgens de direc
tie van Endegeest niet no
dig. Dat blijkt uit de be
groting 1984 van Ende
geest.
Algemeen directeur J.
Bronkhorst gaf de raadscom
missie financiën gisteravond
een toelichting op de cijfers.
Behalve het tekort op het
personeel is er nóg een te
kort van 780.000 gulden. Dit
kan -echter „in belangrijke
mate" gecompenseerd wor
den door de wijze waarop
Endegeest wordt gesubsi
dieerd. Voor het tekort van
750.000 gulden op het perso
neel is dat niet mogelijk.
Door natuurlijk verloop zou
den de arbeidsplaatsen ge
schrapt kunnen worden.
Hoeveel arbeidsplaatsen pre
cies verdwijnen, is nog niet
duidelijk. De directie bekijkt
nog op welke afdelingen
ruimte is en het zal ook af
hangen van het vertrek van
„duur" personeel of „goed
koop" personeel. Endegeest
gaat bij een en ander uit van
een gemiddelde bezetting
van 405 bedden. De bezetting
was dit jaar minder, maar
volgens Bronkhorst zullen
volgend jaar meer mensen
van Endegeest gebruik ma
ken. Hij wees erop dat de cij
fers op een aantal punten
nog onzeker zijn „en dat er
dus nog een aantal zaken
kunnen veranderen". „De
laatste jaren leefden we wat
het personeel betreft in een
luxe. Op materiële zaken
kan echt niet worden bezui
nigd", voegde hij eraan toe.
Een groep van zestien leer
ling verpleegkundigen van
Endegeest voert deze dagen
actie tegen het hen per 1 ja
nuari aangezegde ontslag. Ze
hebben hun studie voltooid,
maar volgens de directie van
de Endegeest en het college
van B en W is er geen geld
om ze een baan te geven.
(Woensdag kreeg wethouders
J. Peters een lijst met hand
tekeningen en vanmiddag
tijdens de diploma-uitreiking
werd door de leerlingen
weer actie gevoerd.) Direc
teur Bronkhorst: „In dienst
nemen van de groep van zes
tien zou het tekort met nog
eens 600.000 gulden verho
gen en dat is onaanvaard
baar".
De commissie kon zich ver
enigen met de plannen van
de directie en B en W. PSP
en PPR wezen de begroting
1984 af en pleitten voor het
handhaven van de groep van
zestien. De geschatte bezet-,
ting van de bedden zou te
laag zijn bij een hogere
bezetting zijn de inkomsten
hoger en er zou niet vol
doende informatie zijn om
over de begroting te oorde-
'•H? t
