Antiekbeurs in Delft
blijft kwaliteits bewust
ABN Bank
Nieuwe strijd
rond gaspri js
voor tuinders
eden T ai
ntkennen alle
isch uldigin
Ib
- JNENLAND
Commissie beoordeelt
eenzame opsluiting
In '84 licht herstel
bouw verwacht
SÉ1
Tonnen beloning voor bestuur bouwstichting
fietdae
DONDERDAG 13 OKTOBER 1983 PAGINA 11
nkverbod in
den gevraagd
HAAG Bezit en ge-
van alcoholhoudende
en in schoolgebouwen
helemaal verboden
p,i. Dit vindt het
te-Kamerlid Konings
Hij heeft minister
ian (Onderwijs) en
iecretaris Van der
>n (Volksgezondheid)
lelijk gevraagd een al-
zerbod voor scholen af
ndigen, „mede gezien
voedkundige doelstel-
i die de school preten-
te hebben". Van der
»n had vorige week
dat „op sommige
de bar 's middags
ie uur al open gaat".
HAARLEM Er komt een commissie van deskundi
gen, die alle gevallen van langdurig isoleren van pa
tiënten in de psychiatrische ziekenhuizen van Sant
poort en Castricum gaat beoordelen. Dit is gisteren be
sloten in de vergadering van de statencommissie voor
de provinciale ziekenhuizen. De discussie over het iso-
latiebeleid van de ziekenhuizen is voortgekomen uit de
opschudding die in juni van dit jaar ontstond over twee
patiënten van het ziekenhuis Santpoort, die toen al
zeer lang, zes en veertien maanden, in eenzame opslui
ting zaten. De commissie zal bestaan uit de twee ge
neesheren-directeur van de ziekenhuizen, een verte
genwoordiger van de Hoofdinspectie voor de Geestelij
ke Volksgezondheid en vertegenwoordigers van het
Regionaal Instituut Ambulante Geestelijke Gezond
heidszorg en van de cliëntenbond. Gedeputeerde Sta
ten zullen nog nader bekijken na hoeveel maanden
isolatie de commissie ingeschakeld moet worden.
Van HBO'ers maakt
40% studie niet af
DEN HAAG Zo'n 40%
van de studenten bij het Ho
ger Beroepsonderwijs
(HBO) staakt de studie. Bij
na een kwart van hen begint
een andere studie in het
HBO. Het aantal studenten
uit de hogere milieus is
sterk gestegen ten opzichte"
van het aantal afgestudeer
den de afgelopen jaren. Dit
komt doordat er meer vrou
wen aan het HBO deelne
men, en die komen vaker uit
een hoger milieu. Dat staat
in het rapport „De HBO-stu-
dent", dat minister Deetman
(Onderwijs en Wetenschap
pen) net heeft gepubliceerd.
Besluiten over plan
Lievense uitgesteld
DEN HAAG Het kabinet heeft
besluiten over het plan Lievense, dat
voorziet in het opwekken van
stroom door wind-en waterkracht,
uitgesteld tot 1986. De regering wil
eerst ervaringen opdoen met een op
te zetten windmolenpark in het
Friese Sexbierum. Bovendien wacht
het studies op plannen die voorzien
in een ondergronds waterbekken af.
Lievense voorziet in een boven
gronds waterbekken waarin met
hulp van windkracht water wordt
gepompt als er een overvloed aan
stroom is. Het water zou dan via tur
bines weg moeten lopen en daarbij
wordt energie opgewekt.
DEN HAAG De bouwproductie zal in 1984 een klei
ne verbetering te zien geven, voornamelijk als gevolg
van een herstel van de investeringen in bedrijfsgebou
wen en van de ongesubsidieerde bouw. In de jaren na
1984 zal de bouwproductie naar verwachting globaal
constant blijven. Dit blijkt uit de Nota Bouwprognoses
die door minister Winsemius (Volkshuisvesting, Ruim
telijke Ordening en Milieuhygiëne) aan de tweede ka
mer is gezonden. De werkgelegenheid in de bouw zal
dit jaar naar verwachting met 15.000 arbeidsjaren da
len. Als gevolg van de voortgaande verbetering van de
productiviteit zal de werkgelegenheid ook de komende
jaren nog blijven dalen, zij het in mindere mate.
Werklozen Stadskanaal
denken aan zelfmoord
STADSKANAAL Een groeiend aantal
werklozen in Stadskanaal denkt aan
zelfmoord en praat over de uitzichtloze
situatie met medewerkers van het ar
beidsbureau. In deze plaats is dertig pro
cent van de mannen werkloos en 33 pro
cent van de vrouwen. De directeur van
het arbeidsbureau, drs. W. de Jong maak
te dit bekend bij de opening van een ar
beidsbureau nieuwe stijl.
Drs. De Jong: „We proberen er echter al
les aan de doen dat de werkloze een wat
betere positie op de arbeidsmarkt krijgt
door middel van scholing en voorlich
ting. Het bureau nieuwe stijl is daar een
voorbeeld van". Volgens de directeur zijn
er nog geen gevallen van zelfmoord be
kend. „Dat zouden we moeten onderzoe
ken", zo zei hij.
'Ai Chi-leden Rick Walstra, woordvoerder Jos
jurs en Jan Smit tonen foto's die gemaakt zijn tij
de politie-inval van vrijdagavond.
TERDAM Er komt een onafhankelijk medisch
boek naar de gezondheidstoestand van de babies
F)uters van de t'Ai Chi-groep. De Amsterdamse
politie nam hen vrijdagavond na een inval mee,
t ze geestelijk en lichamelijk verwaarloosd waren.
Ins de t'Ai Chi-leden zelf is er geen sprake van
e kinderen niet gezond zouden zijn.
aan koppen rollen bij de politie als we gelijk krijgen",
jelde Jos Schreurs. woordvoerder en vermoedelijke opvol-
in de t'Ai Chi-leider Jo Onvlee tijdens een gistermiddag
den persconferentie in Amsterdam. Hij ontkende boven-
Ue aantijgingen in de pers en beschuldigde politie, justitie
paad voor de Kinderbescherming van een falende behan-
!van de zieke kinderen. De advocaat van de,groep, mr.
lorn is dan ook druk bezig stappen te ondernemen om de
|en bij de ouders terug te brengen. Bovendien wil hij de
van de twee verdwenen secteleden voor de rechter da-
(ng, die de t'Ai Chi-leden gisteren van de politie-inval ga-
feek aanzienlijk af van de politie-versie. Schreurs om-
f de hele actie als een soort griezelfilm. „We wisten niet of
}t de politie of met gangsters te maken hadden". Op de
waarom de politie de inval heeft gedaan als er met de
niéts aan de hand is, antwoordde Schreurs dat dit het
Eoest zijn van een groep gefrustreerde ex-leden en ver-
ouders van groepsleden,
s de politie-actie zouden een aantal onbekende potige
m met rode banden om de mouw de 20-jarige Martijn
ireeen en de 24-jarige Hester Pilz gedwongen hebben mee
i. Sindsdien heeft de groep niets meer van hen vernomen.
|rs zei ervan overtuigd te zijn dat de ouders er achter zit
je vader van Martijn is 's avonds op het politiebureau ge-
lerd. Triomferend, handenwrijvend en steeds weer zeg-
Hier heb ik nu twee jaar aan gewerkt!",
breurs, geflankeerd door de sekteleden Rick Walstra en
hit, schetste de t'Ai Chi's als een hechte groep, waarin
vertrouwen en levensvreugde de overhand hadden, tot
Jitie-optreden angst, verdriet en stress bracht. Dat de acht
en die nog in het ziekenhuis en kindertehuis verblijven,
lelijk en lichamelijk slecht aan toë zouden zijn, is volgens
rs een leugen. Dat de opvoeding van de kinderen anders
^gebruikelijk wilde hij uiteindelijk wel toegeven,
iep, zo zei hij onomwonden, wil zelfstandige individuen
h, die niet beïnvloed zijn door de voortdurende stroom
sensatie en andere „angstverwekkers". Het is de leden
c verboden naar de televisie te kijken. Om de kinderen
Imogelijk contact te laten hebben met hun leeftijdgenoot-
•rden ze zo vroeg mogelijk naar de crèche of bij andere
met kinderen gebracht. Want de moeder mag het kfnd
geen beding zien als een speelgoedpoppetje, maar als een
jidig wezentje. „Wat een kind van ons leert, mag in zijn
leven geen ballast voor hem of haar vormen", legt de
voerder uit.
fepsleden ontkennen voorts, dat ze een sekte zijn. „We
litensief met elkaar om", aldus Schreurs, „omdat we een
re groep zijn dan een doorsnee karategroepje. Maar we
I niets religieus". Ook ontkende deze Nijmeegse psycho-
le aantijgingen in de pers, zoals het vastbinden van kinde
st opbergen in een stookhok, de macht van de leider,
1 misbruik en perversie. „Mannen en vrouwen zijn gelijk-
|ge partners", zei Schreurs, „al komt de moeder van natu-
j andere rol toe dan de vader".
de persconferentie bleek steeds weer het ontzag dat on-
Igroepsleden leeft voor de 54-jarige leider Jo Onvlee, die
rde door afwezigheid. Volgens Schreurs omdat zijn „fijn
niveau van denken en handelen" verdediging tegenover
i niet toeliet en zijn rol in de groep op dat moment belang-
was. Want intern blijken de gebeurtenissen enorme span-
l te hebben opgeroepen. Over het sexuele misbruik van de
die gistermiddag overigens ook ontbraken, was
s kort. „Onze leider staat geen escalaties van opwinden-
Joelens, orgieën en andere sexuele uitspattingen in de
e. In dit opzicht beschouwen de huidige vijftig leden van
zijn opvattingen als de enige juiste".
F van justitie mr Wooldrik kon geen commentaar geven
lerklaringen van de groep. Hij verwees naar de raad voor
derbescherming, maar daar was gisteren niemand bereik-
DELFT Opnieuw is de
35e beurs van antiek en
oude kunst in Delft een
specialistenbeurs met
verrassingen geworden.
De Nederlandse anti
quairs en kunsthandela
ren, die drie weken lang
in het historische Prin
senhof hun domicilie
hebben, exposeren niet
alleen een curieuze ver
zameling poppen van het
koninklijk huis als
publiekstrekker, zij zijn
er deze keer ook weer in
geslaagd een topcollectie
bijeen te brengen, waar
aan „Delft" zijn interna
tionale faam dankt.
Toch rommelt er iets in de
boezem van de Vereeniging
van Handelaren in Oude
Kunst in Nederland, die tel-
kenjare de fameuze Delftse
antiekbeurs op touw zet.
Aanleiding daartoe is de
kunstbeurs eerder dit jaar in
de Nieuwe Kerk van Am
sterdam, die ter gelegenheid
van het 70-jarig bestaan van
de vereniging daar voor het
eerst gehouden werd. Hoewel
de beurs slechts 9500 bezoe
kers trok Delft is door
gaans goed voor het dubbele
zijn de kunsthandelaren
die daar geëxposeerd hebben
allerminst ontevreden over
het commerciële succes van
de hoofdstedelijke beurs. Eén
en ander wordt dan ook ferm
uitgespeeld in het getouwtrek
rond een nieuw vijfjarig con
tract met de gemeente Delft.
Tal van standhouders zijn
van mening dat meedoen aan
zowel Amsterdam als Delft
een té grote (financiële) be
lasting betekent. Terwijl Am
sterdam toch als hét culturele
centrum van ons land geldt,
dat nog altijd een grote aan
trekkingskracht uitoefent op
de grote collectioneurs, die
dat moet gezegd overigens
ook Delft wel weten te vin
den. Dit jaar duurt de Delftse
kunst- en antiekbeurs van 14
oktober tot en met 2 novem
ber.
Recessie
Hoewel aanvankelijk opgezet
als eenmalige gebeurtenis zal
volgend jaar opnieuw in de
Nieuwe Kerk van Amster
dam een tien dagen durende
kunst- en antiekbeurs wor
den gehouden, zij het dat dit
Een paar speelpoppen van prinsens Wilhelmina en prinses
Juliana, zoals ze te zien zijn op de antiekbeurs in Het Prinsen
hof. Prinses Juliana heeft de tentoonstelling, die duurt tot en
met 2 november, vandaag geopend.
geenszins impliceert dat
Delft daardoor gedevalueerd
zal worden, laat staan opge
heven. „De traditie van Delft
kun je niet zo maar wegpoet
sen", aldus J. Vecht, die vol
gend jaar voorzitter is van
het organisatiecomité, dat
Delft op de been houdt. Dat
de economische recessie de
kunsthandel tot nadenken
stemt, is evenwel duidelijk.
Dat komt ook tot uiting in tal
van collecties, waarin meer
malen stukken voorkomen
die ook tijdens vorige beur
zen te zien waren. En dat,
terwijl meerdere standhou
ders de opmerking maken
dat topkwaliteit niet alleen
duur is en blijft, maar boven
dien nauwelijks te krijgen is.
De verrassingen vallen dit
jaar met name in de „schilde-
rijenhoek" van de beurs. Ze-
ventiende-eeuwse meesters
zijn vertegenwoordigd in een
mate alsof er een fabriek van
bestaat. Niet minder dan drie
Jan Steens hangen dit keer
in het Prinsenhof, tal van
Ruysdaels, een enkele Ge
rard Dou, verscheidene doe
ken van Jan van Goyen, ter
wijl ook Hercules Seghers,
Gerard Terborgh en David
Teniers aanwezig zijn. Onder
de etsen vallen de talrijke
prenten van Rembrandt, Jan
Lievens en Jan van de Velde
op, terwijl ook Paulus Potter
te zien is.
Inktstel
Verder excelleert de Eindho-
venaar Jan Dirven met een
vijftiende-eeuws albasten
beeldengroepje en een schit
terend achttiende-eeuws
Westerwalds inktstel in de
vorm van drie lakeien, ter
wijl de Amsterdamse kunst
handel Polak daar een adem
benemende veertiende-eeuw-
se Javaanse sculptuur van
een danseres in goud tegen
over stelt. Ook bij deze stand
houder een Romaanse reliek
schrijn in emaille op koper
uit Limoges.
Een dertiende-eeuws emaille Champlève reliekschrijn uit Limoges, te zien in Delft.
Buitengewoon belangrijk is
voorts een zestiende-eeuws
Zuid-Duits tafelklokje (ge
maakt door Jeremias Metz-
ker) dat de firma Stender uit
St. Michielsgestel heeft mee
gebracht. Zonder meer cu-
■rieus zijn verder de 48 flessen
wijn, die te zien zijn bij de
Amsterdamse kunsthandel
Denijs. Ze zijn afkomstig uit
het in 1735 voor de Zeeuwse
kust vergane VOC-schip 't
Vliegent Hert en werden op
gedoken door de Brit Rex
Cowan. Deze flessen kosten
per stuk 1750 gulden en be
vatten nog wijn, die in een
aantal gevallen redelijk,
maar meestal volstrekt niet
meer te drinken is vanwege
de aantasting door het zeewa
ter. De Franse wijnkoning
Rothschildt heeft reeds enke
le van deze flessen voor zijn
museumcollectie in Pouillac
aangeschaft.
Er is dus een uitermate breed
aanbod van kunst en antiek
in Delft, dat de grenzen aan
het verleggen is, getuige een
schitterend schilderij van
Breitner (Zicht op het Dam
rak) en een fraaie Van Mes
dag. Heel apart is vervolgens
de kleine verzameling speel
poppen (18 stuks) van prinses
Juliana en haar moeder Wil
helmina. Direkt valt de bijna
één meter hoge Gaultier-pop
op, maar er zijn ook poppen
van Jumeau en Bru. Het
maakt Delft eens te meer een
boeiende beurs, waar het
kwaliteitsaspect nog steeds
voorop staat.
KLAAS GOINGA
Effectief rendement per tl oktober 1983. Atgitieprijs f965.- (incl. opgelopen rente f 42.01).
ABN SPAARBILJET1983/1989
ABN Spaarbiljetten 1983/1989 zijn waardepapieren met beurs
notering. Vanaf 1 maart 1989 zijn ze te verzilveren voor f 1.500,-
(incL opgelopen rente). Tussentijdse verkoop via de beurs is
mogelijk ABN Spaarbiljetten zijn heel interessant als u uw
rente-inkomsten naar de toekomst wilt verschuiven. Bijvoor
beeld omdat uw inkomen dan zoveel lager zal zijn dat uw
rente-inkomsten in een lager belastingtarief zullen vallen.
ABN Spaarbiljetten 1983/1989 kunt u uit afgifte, dus zonder
bijkomende kosten kopen.
Uw spaargeld verdient de beste rente.
DEN HAAG Er is een nieuwe strijd ontbrand over de gasprijs
die tuinders moeten betalen. De tuinders maken bezwaar tegen
de laatste prijsverhoging met 2,8 per kubieke meter, die volgens
hen voor een deel veroorzaakt wordt door heffingen van de
overheid op dë olieprijs. De gasprijs voor tuinders is gekoppeld
aan de prijs van zware stookolie.
Het Landbouwschap heeft minister Braks (landbouw) nu ge
vraagd een aantal van die heffingen te schrappen, om zodoende
de olie- en gasprijs op een meer aanvaardbaar niveau te bren
gen. Braks heeft toegezegd de zaak te bespreken met zijn collega
Van Aardenne (economische zaken).
In het geding zijn onder meer een milieutoeslag op de olieprijs,
een toeslag voor ontzwaveling van de olie (in ons land mag al
leen stookolie met 1,5 procent zwavel gebruikt worden) en een
heffing waarmee de aanleg van strategische olievoorraden be
taald moet worden. Bij elkaar belopen de heffingen ruim 40 gul
den per ton stookolie, naar de gasprijs omgerekend drie cent per
kubieke meter. In het buitenland zijn die heffingen veel lager,
of ontbreken geheel, voert het Landbouwschap aan. De hogere
gasprijs in Nederland zou leiden tot een belangrijk concurrentie
nadeel.
ËMELS
DEN HAAG Bestuurs
leden van de Sittardse
woningbouwstichting
SBDI blijken zeer hoge
vergoedingen te hebben
ontvangen voor hun.
werkzaamheden voor de
Ruijtersgroep (makelaar
en projectonwikkelaar).
De stichting was met han
den en voeten gebonden
aan Ruijters' bedrijven.
Dit^. blijkt uit récherche-
-onderzoek door het mi
nisterie van Volkshuisves
ting naar de handel en
wandel van deze stichting.
De makelaar heeft zelf
aan de transacties met
SBDI, zoals gisteren ge
meld, voorzover kon wor
den nagegaan zestien mil
joen gulden overgehou
den.
Eerman de bestuursleden is de
voorzitter van de SBDI, W.
Derks, voormalig voorzitter
van de KVP in Limburg en
oud-directeur van Campina.
Hij heeft voor zijn werkzaam
heden voor de Ruijtersgroep
sinds 1977 minstens enkele
honderdduizenden guldens
ontvangen.
Ook penningmeester en secre
taris van de stichting P. Tops
blijkt ook een aantal onvere
nigbare inevenfuncties te ver-
vulle« en vervuld te hebben.
Op politiek vlak is Tops actief
als lid van het CDA-bestuur in
Limburg.
Het derde bestuurlid die door
het rechercheonderzoek in
verlegenheid wordt gebracht
is CDA-gedeputeerde Th. Ver
hagen. Deze bestuurder van de
provincie Limburg is adviseur
van de bouwstichting in Sit-
tard. Tot 3 februari 1981 was
hij directeur van een van de
bedrijven van Ruijters. De be
trokken bestuursleden weige-
De recherche van staatssecre
taris Brokx heeft voorts vast
gesteld dat het accountants
kantoor Moret en Limperg in
Maastricht sinds 1974 adviseur
is van Ruijters, van gedepu
teerde Verhagen, van de stich
ting SBDI en ook van de stich
ting „Oos Hoes", een zusje van
de SBDI, waarvan Derks en
Tops eveneens bestuursleden
zijn-'
