Hef CDA moet hard knokken om
ijn afkalving te stuiten
ashington heeft direct belang bij uitvoering NAVO-dubbelbesluit
„Elektronische beveiliging wel degelijk een zegen"
KRITIEK „VALS EN ONGENUANCEERD,
Politiek
Partij
Parlement
SCHOTLAND
aS"SIJTHOFF PERS
JNNENLAND
QeidóaGowiamt
ZATERDAG 8 OKTOBER 1983 PAGINA 7
:USSEL Wie de laat-
tijd de uitspraken be-
;tert van de regering-
>agan over het kernwa-
vraagstuk, gelooft zijn
n niet. Het regent
euwe voorstellen en
ashington heeft het er
j; ïijnbaar zelfs voor over
wel i in het openbaar rege-
ïgen tegen zich in het
rnas te jagen, getuige de
spraak van vice-presi-
nt Bush dat ook de En-
^Ise en Franse kernwa-
ns op het overleg in Ge-
1/ jve thuis horen.
eerst nogal hautain de pu
ke opinie in het Westen
rotseerd te hebben, doet de
fierikaanse regering blijk-
j ir nu een ernstige poging de
n in de straat voor zich te
nnen, want ze beseft terdege
de slag om de stationering
de kruisraketten in Euro-
regid uiteindelijk afhangt van de
nier waarop die openbare
ning in het Westen op de
VO-besluiten reageert.
Toch kan die houding niet
verhullen dat de Amerikaanse
intenties met betrekking tot de
stationering van kernwapens
onveranderd zijn gebleven, ja
in de afgelopen jaren eerder
onwrikbaarder zijn geworden.
De tactiek moge naar buiten
toe veranderd zijn, binnenska
mers is er geen sprake van een
wezenlijke afzwakking van
eerder door de VS ingenomen
standpunten.
Amerikaanse politieke func
tionarissen bij de NAVO in
Brussel doen met een vriende
lijke glimlach om de mond
harde uitspraken over het ge
brek aan bereidwilligheid van
de Europeanen meer bij te
dragen aan hun defensie. Zij
verwijten het Westen dat het
zich geen zorgen maakt over
de ongekende uitbreiding van
het Russische defensie-appa
raat in Europa. In het Ameri
kaans Congres gaan er gere
geld stemmen op die vinden
dat de Europeanen maar aan
hun lot moeten worden over
gelaten. Concreet wordt dan
voorgesteld het Amerikaanse
leger maar uit West-Duitsland
terug te halen, aangezien de
Westeuropeanen afspraken
over verhogingen van het de
fensiebudget toch aan hun
laars lappen. De functionaris
sen van de regering-Reagan
reageren echter heel anders.
Een hernieuwd isolationisme
in de Amerikaanse politiek is
in hun ogen geen goed ant
woord op de dreiging die van
de Sovjets uitgaat. Het zou
slechts machtsverlies beteke
nen als de Verenigde Staten in
hun schulp kropen; de rege
ring-Reagan is er juist alles
aan gelegen het geleden Ame
rikaanse gezichtsverlies van
de afgelopen vijftien jaar uit te
Diezelfde Amerikaanse func
tionarissen hebben zich uit
voerig bezig gehouden met de
ongekende uitbreiding die het
Russische defensie-apparaat in
Europa heeft genomen. Zij
hebben zich wat het nut is van
het op de been houden van
zo'n enorme legermacht in
Oost-Europa, ondersteund
door nucleaire slagveldwapens
en voortdurend uitgebreid met
meer tanks. Zij tonen zich ui
termate teleurgesteld over het
tijdperk van detente die de
Sovjets, naar achteraf is geble
ken, hebben aangegrepen om
hun bewapening ongekend op
te voeren, terwijl de voorgan
gers van Reagan de Ameri
kaanse defensiebegroting in de
jaren zeventig juist omlaag
brachten. Objectief gezien ging
er juist in die periode van de
tente van Amerika, laat staan
van Europa, geen enkele be
dreiging uit die deze ongeken
de militaire uitbreiding zou
kunnen rechtvaardigen. Er
werden in die periode van
ontspanning (1963 1979)
twee SALT-akkoorden ter be
perking van de oceaanover-
schrijdende kernwapens on
dertekend. Niettemin gingen
de Russen onverdroten door
op die terreinen waar dat mo
gelijk bleef.
Nomenklatura
Voor de opvatting van de re
gering-Reagan dat het commu
nisme uit is op wereldover
heersing vindt zij voedsel in
een nieuwe theorie over de zo
genaamde Nomenklatura, de
politiek militaire machtselite
in de Sovjet-Unie. Zij is van de
hand van de Rus Michael Vos-
lensky, een professor die voor
zijn overstap naar het westen
zelf deel uitmaakte van deze
machtselite. Generaal Rogers
viel in een artikel voor deze
krant, een week geleden, over
de uitdaging van het War
schaupact aan de NAVO terug
op juist diezelfde theorie om
zijn betoog kracht bij te zetten
zonder de man overigens bij
name te noemen.
Deze Nomenklatura, aldus
Voslensky, is vrijwel een ge
sloten kaste. Zij leidt de pro
ductie en zet de arbeidende
bevolking in de Sovjet-Unie
naar haar hand. Volgens Vo-
zlensky is deze elite met zijn
onbeperkte machtsaanspraken
een zeer kwetsbare groep en
zij doet er dan ook alles aan
haar eigen kwetsbaarheid te
verkleinen. Zij wordt niet al
leen van binnen uit, dat wil
zeggen vanuit de Sovjet-Unie
bedreigd, maar ook en vooral
van buiten. In de eerste plaats
door westelijk Europa dat on
danks de naoorlogse deling
zijn invloed blijft uitoefenen
op de Sovjet-Unie en de satel
lietstaten. De onrust die voort
durend in de Oostbloklanden
de kop opsteekt en de even
tuele repercussies daarvan op
de Sovjet-Unie is mede moge
lijk door de bindingen met het
vrije West-Europa. Door zijn
onafhankelijk bestaan is West-
Europa een permanente pro
vocatie voor het machtssys
teem in de Sovjet-Unie.
De machtselite in de Sovjet-
Unie is er dan ook steeds op
bedacht westelijk Europa te
paaien. Haar politiek en mili
taire apparaat staan uitsluitend
en alleen in dienst van deze
ene doelstelling om westelijk
Europa onder controle te krij
gen, aldus Vozlensky. Het le
ger fungeert daarbij in die vi
sie eerder als een politiek
pressiemiddel dan dat ze be
doeld is om effectief te worden
ingezet. Maar uitgesloten is dat
laatste geenszins.
Ontkoppeling
Terwijl met de
Terwijl met de stationering
van nieuwe kernraketten de
koppeling van Europa
afschrikkingssysteem van de
Verenigde Staten is verzekerd,
doet de Sovjet-Unie, geheel in
het spoor van de opvattingen
van Vozlensky, alle moeite
Europa los te koppelen van de
Verenigde Staten onder meer
met verwijzing naar het ook
door de vredesbeweging ge
bruikte argument dat Europa
bij plaatsing van de raketten
het toneel kan worden van
een beperkte kernoorlog. Het
is een verhaal waaraan de re
gering Reagan mede voedsel
heeft gegeven door te zeggen
dat de kernwapens, die in het
kader van de afschrikkings
strategie bij uitstek een poli
tiek drukkingsmiddel zijn, in
Europa in theorie ook voor de
beslechting van een conflict
kunnen worden aangewend.
Anders kunnen ze immers niet
meer als politiek drukkings-
middel effectief zijn.
De Nomenklatura-theorie
werpt een nieuw licht op het
functioneren van de Sovjet-
Unie. Zij is koren op de molen
van die Amerikanen, die altijd
al dachten dat Moskou te vuur
en te zwaard bestreden moest
worden. De verdediging van
West-Europa is zo gezien dan
ook bittere noodzaak, want de
verdediging van de Verenigde
Staten begint immers in Euro
pa, zo zeggen eerder geciteerde
functionarissen. Wat zij heb
ben aan een gefinlandiseerd
Europa, behoeft geen nader
betoog.
Deze strijd om West-Europa
voert de regering Reagan het
liefst samen met de Europea
nen. Vandaar het sterke be
roep dat door de Amerikanen
gedaan wordt op de publieke
opinie door een grote soepel
heid aan de dag te leggen.
Maar het NAVO-dubbelbesluit
van 1979 bestaat niet langer bij
de gratie van het verzoek van
de Europeanen, de daadwer
kelijke uitvoering ervan is
door de Nomenklatura-theorie
mede tot een zaak van direct
Amerikaans lijfsbehoud ge
worden.
PAUL VAN VELTHOVEN
Dit is het laatste verhaal in
een serie van drie over de
houding van de Amerikanen
jegens Europa. Vorige afleve
ringen stonden in de krant
van 5 en 7 oktober.)
braakvrij hang- en sluitwerk houdt vooral de „kleine"
breker buiten.
UTRECHT Publikaties
over voorlopige uitkom
sten van een onderzoek
naar het functioneren van
10.000 beveiligingsinstalla
ties, zijn de Nederlandse
Vereniging van Fabrikan
ten en Importeurs op Be
veiligingsgebied (NVOB)
in het verkeerde keelgat
geschoten. Berichten dat
alarmmelders er dikwijls
naast zitten noemt voorzit
ter Chris Berger van de
NVOB vals en ongenuan
ceerd. Berger uitte zijn
kritiek bij de officieuze
opening van de Interna
tionale Beveiligingsbeurs
Security '83, die van 10 tot
en met 14 oktober in het
Jaarbeurscomplex in
Utrecht gehouden wordt.
De NVOB heeft een onder
zoek ingesteld naar „onge
wenst" alarm. Daarbij werden
10.000 installaties betrokken,
1/10 van het totaal, alle aange
sloten op alarmcentrales. In
één jaar kwamen er 13.000
meldingen binnen. In 12.220
gevallen was de melding onge
wenst (94 In 780 gevallen
was de melding terecht.
Berger zei dat de kritiek is los
gekomen doordat de burgerij
de werking van een detectie
systeem waarschijnlijk niet be
grijpt. Een elektronisch alarm
systeem wordt aangelegd in
dien de mechanische en bouw
kundige zaken in orde zijn, en
pas dan mag de gebruiker ver
wachten, dat er afdoende bar-
rièrres aanwezig zijn om het
gilde der inbrekers uit de
buurt te houden.
Onjuist
De NVOB-voorzitter noemde
de term „vals alarm" onjuist
omdat de uitgekiende appara
tuur zeer gevoelig is. Bewegin
gen van ratten, muizen, mus
sen, huisdieren en ook de
wind zijn van invloed (24,6
procent), en daarnaast ver
keerd in-en uitschakelen (19,4
procent). In 16 procent van de
gevallen waren de mensen
vergeten dat de installatie was
ingeschakeld. Ruim twee pro
cent van de ongewenste
alarmen werd veroorzaakt
door schoonmaakdiensten, en
de oorzaak van 3006 alarmen
was niet duidelijk te achterha
len. In bijna alle gevallen had
de kwaliteit van de systemen
niets te maken met het per
centage ongewenste alarmen
en daaruit mag dan ook te
recht worden afgeleid, dat de
beveiligingsindustrie uitste
kende produkten aflevert.
Naar school
Binnenkort gaan meer dan 100
beveiligingsinstallateurs naar
school voor het verkrijgen van
een erkenning. Doel is dat de
Unie van Elektronische On
dernemers (Uneto) onder haar
leden veiligheidsgaranties
voor werkzaamheden ver
krijgt. Een beveiligingsinstal
lateur moet binnenkort naast
zijn diploma's ook ingeschre
ven zijn bij de Kamer van
Koophandel, lid zijn van de
sectie beveiliging van de Une
to, en erkend zijh. Heeft men
dat niet in portefeuille, dan
zwaaien de schooldeuren twee
keer per week op verschillen
de plaatsen open. Daarnaast
moet men in het bezit zijn van
een verklaring van goed ge
drag, (afgegeven door de bur
gemeester). De erkenning
geldt per definitie voor één
jaar; verlenging vindt plaats
nadat opnieuw een verklaring
van goed gedrag is afgegeven.
De Uneto bouwt op deze ma
nier extra veiligheidsgaranties
in; er kan normaliter niet ge
knoeid worden bij het aanleg
gen van de installaties.
Hane- en sluitwerk
Het Nederlands Normalisatie
Instituut (NNI) heeft deze
week twee nieuwe normen in
zake de inbraakpreventie in
gevoerd. Eén heeft betrekking
op de inbraakveiligheid van
gebouwen en de bouwtechni
sche beveiliging van wonin-
ag deze ouwe bok mis-
ien ook nog wat zeg-
fn riep vorige week
■fn CDA-Tweede Kamer-
van middelbare leef-
uit, toen hij tijdens een
ctievergadering het
'Ord wenste. Zijn vraag
rd met instemmend ge
il ontvangen, maar het
is het lachen van boe-
n boerinnen met
■spijn. Immers, iedere
Inwezige begreep on-
iiddellijk waarom de
3ek|reker zich op deze wijze
iePrl met zo'n cynische on-
)rdeM*toon uitdrukte. Zojuist
geh^d een CDA-werkgroep
tn rapport gepubliceerd,
hu(£arin werd gepleit voor
drastische verjonging
in de partij. Dit pleidooi
#akte onderdeel uit van
'Lo!n aantal adviezen aan
ft partijbestuur om de
erfkracht van het CDA
wi vergroten.
it gaat niet goed met die
jifkracht, maar dat is geen
tuws. Sinds het eind van de
en zestig is het totale kie-
sbestand van de drie grote
ifessionele partijen (KVP,
IP en CHU) gestadig inge-
impen. Een lichte opleving
Ii merkbaar, toen die drie
tijen voor het eerst in
A-verband aan de Kamer-
kiezingen deelnamen
!7), maar daarna zette de
rwaartse populariteitslijn
van de christen-democraten
zich weer als vanouds voort.
In de opiniepeilingen staat het
CDA momenteel op ongeveer
vijf zetels verlies, hetgeen zou
betekenen dat het CDA bij
Kamerverkiezingen nog maar
een stuk of veertig zetels zou
overhouden. De kans dat de
VVD het CDA in grootte voor
bijstreeft is zeer wel denkbaar.
De oorzaken van het verval
der christen-democratie zijn
door de eerdergenoemde
CDA-werkgroep uitvoerig op
een rij gezet. Grofweg zijn er
vier hoofdoorzaken. Om te be
ginnen is er het verschijnsel
van de voortgaande ontkerke
lijking en deconfessionalise
ring. Die begrippen zijn niet
aan elkaar gelijk. Het eerste
houdt in, dat steeds meer men
sen de kerk de rug toekeren
en het tweede wil zeggen, dat
een toenemend aantal gelovi
gen zich niet meer automa
tisch en vanzelfsprekend aan
sluit bij organisaties op confes
sionele grondslag, zoals het
CDA, het CNV, de NCRV of
de KRO. Een trouwe gerefor
meerde of rooms-katholieke
kerkganger kan vandaag de
dag even goed op de PvdA of
de VVD stemmen als op het
CDA.
Vervolgens heeft het CDA te
maken met nogal wat kiezers
die weglopen omdat zij de par
tij te vaag en te verdeeld vin
den. De werkgroep zegt daar
het volgende over: "Het CDA
roept bij mensen binnen èn
buiten de partij nogal eens het
beeld op van onduidelijkheid
en een gebrek aan geïnspi
reerd zelfvertrouwen. Onder
linge verdeeldheid scherpt dit
beeld nog aan. Op wie maakt
zo'n beeld een wervende in
druk
Jongeren
Een derde hoofdoorzaak is de
geringe aantrekkingskracht
die het CDA op jongeren uit
oefent. Voor een deel heeft dat
te maken met de al eerder ge
noemde ontkerkelijking en de
confessionalisering. Verder
zijn er gelovige jongeren uit de
rechterflank van de gerefor
meerde gezindte die het CDA
niet principieel genoeg vinden
en daardoor hun toevlucht bij
de RPF zoeken en anderzijds
is er een grote groep kerkelij
ke jongeren, die het CDA te
conservatief acht en in het
stemhokje het potlood naar de
lijst van de PvdA, de EVP of
een andere kleine linkse partij
stuurt. Ook legt de wérkgroep
de vinger bij een andere zere
plek: jongeren krijgen te wei
nig kansen in het CDA. De
meeste posten in bestuursorga
nen en vertegenwoordigende
lichamen worden bezet door
veertigers en vijftigers. Illus
tratief is de leeftijdsopbouw in
de huidige Tweede Kamer
fractie: van de 45 leden zijn er
slechts 5 jonger dan 40 jaar en
het jongste fractielid is 33.
Dit alles leidt er toe, dat het
CDA steeds verder vergrijst,
met alle gevolgen vandien.
Een CDA dat in het openbaar
voortdurend wordt beli
chaamd door mensen van mid
delbare leeftijd, spreekt niet of
nauwelijks tot de verbeelding
van jonge mensen. Bovendien
(en daar rept de werkgroep
niet over) moet bedacht wor
den dat een geringe instroom
van jongeren en een blijvende
uitstroom van ouderen, name
lijk door overlijden, de om
vang van het kiezersbestand
nog verder zal doen dalen. Het
gaat te ver het CDA via dit
proces een natuurlijke dood te
voorspellen zoals sommigen
doen, maar het ligt niettemin
voor de hand dat de vermin
derende aanhang van het
CDA voor een deel aan dit
proces te wijten is.
Als laatste hoofdoorzaak van
de geringe wervingskracht
van het CDA noemt de werk
groep het gebrek aan interne
samenhang. Zij bedoelt daar
mee te zeggen dat de voorma
lige KVP, ARP en CHU (in
middels beter bekend als „de
bloedgroepen van het CDA")
nog teveel een rol spelen bin
nen de partij, hetgeen kiezers
afschrikt en partijleden fru
streert.
Eenheid
„Wat te doen tegen al deze
ontwikkelingen zo vroegen
de twaalf leden van de werk
groep zich af. Eén van de ad
viezen die aan het partijbe
stuur werden voorgelegd, staat
reeds in de eerste alinea van
dit verhaal beschreven. De
partij moet dus drastisch wor
den verjongd. In de CDA-frac-
ties van de beide Kamers, van
de provinciale staten en van
de gemeenteraden, alsmede in
de verschillende bestuursorga
nen moeten ouderen „stelsel
matig" plaats maken voor jon
geren. Volgens de werkgroep
kan dit weliswaar risico's met
zich meebrengen, omdat jon
geren vaak over onvoldoende
deskundigheid en maatschap
pelijke ervaring beschikken,
maar die risico's moeten dan
maar op de koop toe worden
genomen. Geadviseerd wordt
ook, meer vrouwen in verte
genwoordigende functies te
plaatsen, maar waarschijnlijk
heeft dat meer te maken met
het in praktijk brengen van de
emancipatiegedachte dan met
versterking van de werfkracht
van het CDA.
Andere oplossingen die de
werkgroep aandroeg voor het
probleem van het verlies aan
kiezers, komen vooral neer op
„versterking van de eenheid"
en „het voeren van een geloof
waardig en consequent be
leid". Verder moet in het CDA
meer studie gemaakt worden
van het „program van uit
gangspunten" (beginselpro
gram) en van de betekenis van
de bijbelse boodschap voor het
politiek handelen. Op die ma
nier zouden CDA-vertegen-
woordigers er volgens de
werkgroep beter in kunnen
slagen, hun beleid op geïnspi
reerde wijze uit te dragen in
het contact met de kiezers en
de media.
Optimisme
Wordt aan al deze voorwaar
den voldaan, dan kan de toe-
konst van het CDA met ver
trouwen tegemoet worden ge
zien, stelt de werkgroep vast.
„De afnemende kerkelijk
heid", zo staat in het rapport te
lezen „zou doen verwachten
dat het CDA in de toekomst
alleen maar kleiner zal wor
den. Op het eerste gezicht een
logische redenering. Wij zijn
echter van mening dat er geen
reden is om deze verwachting
zichzelf te laten realiseren. Be
ginselvaste politiek moet ook
mensen voor de christen-de
mocratie kunnen werven, als
zij zich niet erg thuisvoelen in
de kerk en op het gebied van
de christelijke geloofsopvattin
gen. Via een duidelijk en be
ginselvast beleid en geloof
waardige politici zijn ook men
sen, die het christelijk geloof
enkel nog uit hun jeugd ken
nen, wel degelijk voor het
CDA te winnen".
Zou dit nu werkelijk zo zijn
Enige twijfel lijkt hier op z'n
plaats. Na lezing van het rap
port overheerst de gedachte
dat de werkgroep zichzelf een
overdosis aan optimisme heeft
toegediend. Het proces van
ontkerkelijking en deconfes
sionalisering gaat, zowel onder
jongeren als ouderen, onver
minderd, en naar het lijkt on
stuitbaar voort. En elke socio
loog en psycholoog zal kunnen
beamen dat mensen die een
diep ingrijpende stap doen als
het afzweren van een kerk,
eeA christelijke partij of, nog
rigoureuzer, een geloof, bijzon
der moeilijk weer tot het
„oude nest' terug te brengen
zijn.
Moeten dan meer jongeren het
CDA op politieke posten gaan
vertegenwoordigen Het zal
de aantrekkingskracht van de
partij wellicht tijdelijk vergro
ten, maar daarna dreigt weer
het gevaar dat de verdeeld
heid in de partij toeneemt om
dat jonge CDA'ers in het alge
meen geneigd zullen zijn, zich
radicaler op te stellen dan de
oudere generatie'. En aange
zien is gebleken dat verdeeld
heid in de partij kiezers af
stoot, zullen ook hierdoor uit
eindelijk weer CDA-kiezers
naar andere partijen overlo
pen. Verdeeldheid is overigens
een verschijnsel, dat onlosma
kelijk met het CDA verbon
den lijkt te blijven, zolang niet
iedere CDA'er de bijbel en het
program van uitgangspunten
op gelijke wijze uitlegt.
Oppositie
De enige effectieve manier
waarop het CDA het verlies
aan kiezers zou kunnen af
remmen is gelegen in het voe
ren van een geloofwaardige,
duidelijke en conseouente poli
tiek. De vraag is alleen of het
CDA, door blijvend deel uit te
maken van regeringscoalities
(hetgeen de christen-democra
ten al zestig jaar onafgebroken
hebben gedaan) spoedig aan
zo'n duidelijke profilering toe
komt. Steeds vaker zijn in het
CDA geluiden te beluisteren,
dat de partij maar eens in de
oppositie moet. Dat zou, zo me
nen de voorstanders, kunnen
bijdragen tot een grotere eens
gezindheid en het maken van
duidelijker politieke keuzes.
Een zeer aannemelijke redene
ring. Voorlopig zal een derge
lijke loutering het CDA echter
nog niet ten deel kunnen val
len, want jongstleden maandag
hebben PvdA- en VVD-politi-
ci op een studiebijeenkomst in
Rotterdam vastgesteld dat een
kabinet van socialisten en libe
ralen in ieder geval in deze ja
ren tachtig jaren nog verre
van mogelijk zal zijn. Voor het
CDA blijft het de komende ja
ren dan ook hard knokken ge
blazen in de strijd om de kie
zersgunst.
DICK VAN RIETSCHOTEN
gen, en de andere geeft voor
schriften voor inbraakwerend
hang-en sluitwerk. Beide zijn
gericht op de bestrijding van
de kleine criminaliteit, omdat
gebleken is dat in de laatste ja
ren 80 procent van de geregis
treerde inbraken zijn gepleegd
door onervaren jeugdige in
brekers. Die groep bedient
zich van primitief gereedschap
(klauwhamer, schroevendraai
er). Als het te moeilijk wordt
raakt men in tijdnood en in
paniek. Deze grote groep is
waarschijnlijk te beteugelen
door het aanbrengen van goe
de sloten en verantwoord
hang- en sluitwerk. De indus
trie speelt hierop in door pro
dukten te leveren met steraan
duidingen (standaard, zwaar
en extra zwaar).
Het controlerend apparaat is
verankerd in de onafhankelij
ke stichting Kwaliteitscentrum
Gevelelementen (SKG). Deze
keuringsinstantie heeft de be
schikking over een meetwa-
gen en bezoekt onaangekon
digd op onregelmatige tijdstip
pen fabrikanten, importeurs
en handelaren die het SKG-
certificaat voeren.
Inbraakalarm reageert vaak ook op bewegingingen die
niet van inbrekers afkomstig zijn.
Samen met North Sea Ferries en uw krant
VERTREK MAANDAG 14 NOVEMBER a.s.
Het altijd weer boeiende Schotland met de hoofdstad Edinburgh,
door de eeuwen heen het middelpunt van de Schotse geschiede^
nis, is het doel van de reis die uw krant in samenwerking met
North Sea Ferries van 14 t/m 19 november a.e. organiseert.
De vele historische zowel als architektonische bezienswaardighe
den van dit land bieden, samen met de uitstekende winkels en
vele zaakjes met curiosa in de hoofdstad, een bijzondere toeristi
sche attractie. Op het programma staan een bezoek" aan een be
kende firma van kiltmakers, een fantastische Highland Tour. een
sightseeing door Edinburgh o.l.v. Nederlands sprekende gids.
alsmede een bezichtiging van het Blair Castle, waarvan de oude
toren dateert van 1269. Verder wordt de deelnemers een origi
neel Middeleeuws banket geboden In het bekende Dalhouse
Castle en is er ruime gelegenheid om te winkelen.
De reis gaat via Europoort, waar maandag 14 november a.a. om
plm. 5 uur 's middags wordt ingescheept op een van de gerief
lijke schepen van North Sea Ferries, en Huil, waar de volgende
ochtend wordt afgemeerd naar Edinburgh. Hier wordt gedurende
3 nachten gelogeerd in het sfeervolle Old Weaverly Hotel.
Vrijdag 18 november na het ontbijt wordt weer teruggereden
naar Huil - de nacht wordt varend doorgebracht en zaterdagoch
tend 19 november wordt in Europoort ontscheept.
De prijs van deze bijzondere reis bedraagt 725.- per persoon op
basis van een 2-persoons standaard hut. Toeslag voor luxe hut
ƒ35.-. Toeslag voor een eenpersoonshut eenpersoonskamer
75.-. Gecombineerde reisverzekering
f 12.- per persoon f5.- pollskosten.
Annuleringsverzekering 3 1/2% van
de reissom /&.- poliskosten.
Bij de prijs zijn begrepen:
- alle vervoer
- de diverse entrees
- volpension (met uitzondering van de lunch te Edinburgh
kamers met toilet/douche of bad
- het Middeleeuws banket in Dalhouse Castle
- de stadsgids te Edinburgh
- reisbegeleiding gedurende de gehele reis
Inlichtingen en boekingen: telefonisch onder nr. 070-190882 (van
maandag t/m vrijdag van 9 tot 13 uur) of persoonlijk in onze ves
tigingen Spuistraat 71. Den Haag (op de hoek van het Spul en
Coolslngel 67. Rotterdam (t.o. Stadhuis).
POSTBUS 16050
2500 AA 'a-GRAVENHAGE
TEL. 070-190882