TAFEL
Kolvenbach: een echte jezuïet
Paus vraagt aandacht I
voor priesterroeping I
lïTïïTl
I
kerk
wereld
>weer
Boete geëist wegens anti-semitisch artikel in De Bazuin
Van oriëntatie geen sprakt
Levenslooj
Benoeming kwam als verrassing Nederlandse reacties instemmend
ACHTERGROND
CcidócGotmmt
WOENSDAG 14SEPTEMBER 1983PAG ,E.
Hervormde Kerk Nieuw-Zeeland
zoekt correspondentie
De synode van de Hervormde Kerk van Nieuw-Zee
land heeft besloten, de samenwerking voort te zetten
met de Gereformeerde Kerken in Nederland GKN in
de vorm van deelnemening aan commissievergaderin
gen en andere bijeenkomsten. Ook zal zij corresponden
tie beginnen met de Gereformeerde Kerken Vriige-
maakt GKV en de Nederlands Gereformeerde Kerken
NGK, beide voortgekomen uit de vrijmaking van de
GKN. „om te bezien welke mogelijkheden tot samen
werking zich kunnen voordoen".
Na een langdurig debat over de naam van de Kerk,
werd besloten de naam „Reformed Churches of New-
-Zealand" te handhaven en niet over te gaan tot de toe
voeging „presbyteriaans", waartoe enkele lokale Ker
ken al hadden besloten. Die hadden dat gedaan om te
ontkomen aan de aanduiding in de volksmond „Neder
lands Hervormd", maar zullen nu weer gewoon Her
vormd gaan heten.
CDA WIL RELATIE MET KERKEN
INTENSIVEREN
Volgens CDA-partijvoorzitter Bukman is het noodzakelijk dat
ook op regionaal en plaatselijk niveau de relatie tussen het CDA
en de kerken wordt geïntensiveerd. Hij zei dat gisteravond na
afloop van de CDA „Pastores-conferentie".
De christen-democratische partijvoorzitter noemt het opbouwen
van het regionaal en plaatselijk contact tussen partij en kerk
noodzakelijk, omdat beide een gezamenlijke verantwoordelijk
heid hebben, te weten het gestalte geven aan het evangelie in de
samenleving. Bukman benadrukte dat het onderling contact te
meer noodzakelijk is nu er sprake is van een vervreemding tus
sen christelijke politiek en christelijke kerken. „Je hebt elkaar
hard nodig", zo zei hij.
De CDA-studiebijeenkomst voor predikanten en priesters was
gewijd aan de relatie tussen gelovig handelen en politiek hande
len. Dit thema werd toegespitst op de kwesties van gezin en re
laties, van bezit en inkomen en van vrede en veiligheid. Aan de
conferentie die zich volgens Bukman leent voor herhaling, werd
meegewerkt door onder anderen minister-president Lubbers.
Moonsekte in Uruguay superkapitalist
De door de Koraan Sun Muyng Moon gestichte sekte bloeit
in Uruquay als nooit tevoren. In een decreet, getekend door
de minister van buitenlandse zaken, van economische zaken,
van financiën en door president generaal Avarez, is de sekte
voor negen jaar gevrijwaard van belastingen, als zij 75 mil
joen gulden in het land investeert.
Voor Moon is dat geen probleem met het geld gaat hij het Vic
toria Plaza-hotel in Montevideo aanzienlijk uitbreiden. Dat hotel
is eigendom van de sekte, evenals de in grootte tweede bank van
het land, de Kredietbank, de uitgeverij „Polo", het dagblad „Ul
timas Noticias" en talrijke onroerende goederen.
De militaire regering van Uruguay ziet veel in Moon, vooral
sinds vorig jaar de schoonvader van generaal Alvarez werd be
noemd tot ondervoorzitter van „Causa Uruguay". Die club is als
politiek orgaan van de Moonsekte over de hele wereld aan het
werk onder de naam „Causa International". Overal worden stu
diecongressen gehouden, gewijd aan het anti-communisme en
het propageren van een kapitalistische economie.
BU BEZOEK AAN BEDEVAARTSOORD MARIAZELL
Paus Paulus II heeft gis
teren zijn vierdaags be
zoek aan Oostenrijk afge
sloten met een bezoek
aan het bedevaartsoord
Mariazell. Het thema
„roeping" stond centraal
in de preek die de paus
hield voor 50 bisschop
pen en 30 abten uit heel
Europa en van overzee,
alsmede tienduizenden
pelgrims.
In zijn preek gaf de paus al
aan voor hoeveel landen Ma
riazell een belangrijk oord is.
De daar aanbeden maagd
Maria heet „Magna Mater
Austrae", „Mater Gentium
Slavorum" en „Magna Hun-
garorum Domina". „Naar
haar neem ik in gedachten
ook mijn Poolse landgenoten
mee, nu wij gedenken de die
pe verbondenheid, die drie
honderd jaar geleden onder
de schutse van Maria tussen
Polen en Oostenrijk is ont
staan bij het ontzet van We
nen", verklaarde de paus.
De paus zei weet te hebben
van de eenzaamheid van
priesters, ook door het toene
mende priestertekort in de
hand gewerkt. „U voelt zich
wellicht onbegrepen in een
wereld die anders denkt en u
en uw boodschap als iets heel
vreemds beleeft", zei de paus
woordelijk.
Des te meer moet daarom
aandacht worden geschonken
aan de boodschap van het
Tweede Vaticaans Concilie,
die oproept tot een innige ge
meenschap tussen priesters.
In het sacrament van de
priesterwijding en het celi
baat liggen voor de priester
de vrijheid voor de gemeen
schap met Christus en de
dienst aan de mensen, alsook
de engere en diepere ge
meenschap onder elkaar, be
toogde de paus. Hij noemde
het celibaat „het wegens het
hemelrijk gekozen afzien van
een huwelijk".
Naar de mening van de paus
komen de meeste roepingen
voor in gebieden, waar le
vende kloosters zijn, waar
zielzorgers broederlijk sa
menleven en waar priesters
en leken „in de eenheid van
het lichaam van Christus" sa
mengaan.
Kahlenberg
Eerder op de dag had de paus
met de onthulling van een
gedenkplaquette op de gevel
van de Josefskerk op de
Kahlenberg bij Wenen de
herdenking ingeleid van het
ontzet van Wenen in 1683.
Het Poolse ontzettingsleger
vierde op die plaats eerst de
mis, alvorens de Turkse bele
geraars op de vlucht te jagen.
De paus verklaarde dat ook
de bevrijders wisten hoezeer
zij op „hulp van bóven" wa
ren aangewezen. „Zo heeft
het vertrouwen op de mach
tige voorspraak van Maria de
bedreigde volken in die
maanden van angst bezield",
aldus de paus. Zozeer hebben
velen de gelukkige overwin
ning toegeschreven aan de
„moederlijke tussenkomst"
van Maria, dat de 12e sep
tember voortaan elk jaar als
Mariadag wordt gevierd, zo
memoreerde de paus.
Die dag in 1683 werd, zo
meende hij, beslist over leven
en dood van tienduizenden
soldaten en burgers en over
het politieke en godsdienstige
lot van hele volken door de
eeuwen heen.
In het slot van zijn toespraak
tot de vele aanwezigen op de
Kahlenberg, onder wie veel
scholieren, riep de paus de
nd op „zich met Jezus in
aten" Hij zei :„Hij heeft
jullie nodig, jullie veerkracht,
ideeen, bezieling en boven al
les jullie jonge hart dat vol
hoop is", óm het even of jon
geren tot het huwelijk wor
den geroepen, tot het pries
terschap of het ordeleven,
„overal zijn jullie Kerk", be
sloot de paus.
Bij zijn bezoek aan het bedevaardsoord Mariazell in de Oos
tenrijkse Alphen gaf de paus de toon tijdens een concert
van een plaatselijk muziekkorps.
Theologische hogeschooldag
Voor het nieuwe cursusjaar
van de Theologische Hoge
school van de Nederlands
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt hebben 16 nieuwe
studenten ingeschreven. Een
ongeveer even groot aantal
als in voorgaande jaren. „Een
Officier van justitie mr. J.
Denie heeft gisteren voor de
rechtbank in Arnhem geld
boetes van 750 gulden geëist
tegen twee redacteuren van
het weekblad voor kerk en
samenleving De Bazuin. Vol
gens de officier zijn beide
journalisten verantwoordelijk
voor het schrijven en publi
ceren van een artikel over de
situatie in het Midden-Oos
ten, dat anti-semitische uitla
tingen bevatte.
Mr. Denie zei óverigens niet
de straf voor beide verdach
ten belangrijk te vinden,
maar het feit dat de recht
bank met een veroordeling
aangeeft dat dergelijke publi-
katies niet worden geaccep
teerd.
Het verhaal van beide jour
nalisten, de 49-jarige L. van
G. uit Nijmegen en de 46-ja-
rige K. D. uit Utrecht, werd
in juni vorig jaar in De Ba
zuin gepubliceerd als onder
deel van een reeks artikelen
over de situatie in het Mid
den-Oosten. Justitie stelde
een onderzoek in nadat de
Stichting Bestrijding Antise
mitisme (Stiba) in maart van
dit jaar een klacht tegen De
Bazuin indiende.
Volgens mr. Denie bevatte
mét name een artikel dat
verscheen onder de kop
„Kritiek op Israël" uitlatin
gen, die naar zijn mening
neerkwamen op anti-semitis-
me en schending van reli
gieuze gevoelens.
De twee journalisten voerden
ter verdediging aan, dat zij
voor hun artikel gebruik
hadden gemaakt -van een
stuk, dat door een jood is ge
schreven. „Als ik achteraf
geweten had hoe het artikel
zou worden uitgelegd, zou ik
nog zorgvuldiger zijn geweest
met mijn weergave van de
citaten", aldus Van G. Hij zei
dat De Bazuin geenzins de
opzet heeft gehad joden te
beledigen.
De rechtbank doet op 27 sep
tember uitspraak.
bewijs dat we in rustiger wa
ter komen", aldus prof Dou-
ma, „we hebben een heleboel
conflicten achter de rug".
Op de Theologische Hoge
schooldag verklaarde hij: „De
scheuring van 1967 ligt nog
vers in net geheugen. Maar
momenteel heerst in onze
Kerken een goede, rustige
geest. Wat dat betreft varen
we een andere koers dan de
meeste Kerken: ons gelaat is
daarmee vrij uniek gewor
den".
Naar zijn mening springen de
NG-Kerken niet hoog op bij
de grote maatschappelijke
politieke spanningen. „Na
tuurlijk gaan de maatschap
pelijke problemen ook onze
Kerken niet voorbij, maar
we worden niet door interne
tegenstellingen verscheurd
en krijgen de kans om als
Kerken en als hogeschool
rustig ons werk te doen",
verklaarde de hoogleraar.
£eidóc@ourn
De drie fractievoorzitters uit de Tweede Kamer, die en-
week besprekingen voeren met politieke leiders in de arv
veren daarbij verbluffende staaltjes van onmacht en
linge verdeeldheid. Een ware demonstratie dat ook in
tiek opzicht een klein land echt klein kan zijn. Dat v
meer op, omdat de Amerikaanse regeringsfunctiona Het
onder de gesprekspartners van de delegatieleden een ojhe
kelijke eensgezindheid aan de dag leggen. Voor hen e
geen enkele twijfel dat in december moet worden begc f^r
met de plaatsing van de raketten in West-Europa. Nie
in Washington gelooft kennelijk nog dat er vóór die tijc
akkoord met de Russen kan worden bereikt.
Nu is het uiteraard geen verrassing dat de fractie]
van CDA, VVD en PvdA over die kwestie onderlin]
schillend denken. De heren hadden echt niet helemaj
Washington behoeven te reizen om dat uit de doe]
doen. Zij blijken het echter nodig te vinden hun ondei
verdeeldheid van uur tot uur te demonstreren, niet
aan hun Amerikaanse gesprekspartners, maar vooral
aan het verre vaderland, via het legertje journalisten,
hun uitlatingen de oceaan over stuurt.
n I
ihrij
'Jfi(
8>*m
"fl
;p
De fractieleiders hebben niet de zelfbeheersing kunne!
brengen om hun reis, bedoeld als oriëntatiereis, ook w EIE
lijk te gebruiken voor hun eigen oriëntatie. Twee van di d
maken het daarbij wel erg bont: ze zijn voortdurend ïrki
weer met het ventileren van hun eigen mening. Dat 5er(
vooral VVD-fractieleider Nijpels, die van de reis keni n.
slechts een publiciteitsstunt denkt te maken. Ook Pvdj
der Den Uyl, die keer op keer bij het geven van zijn ini jpf*
ken van de gesprekken met de Amerikanen direct oo)ï°r
eigen mening blijft onderstrepen. aar
oge
WlE dat gekrakeel op afstand volgt, vraagt zich af wa°rC*
deze twee fractievoorzitters eigenlijk aan de oriëntat
zijn begonnen. Ze gebruiken hun bezoek aan Washii 1
niet om hun standpunt te toetsen aan dat van anderen,
om hun mening keer op keer aan de publiciteit vrij te g
Daarbij geven zij er geen blijk van ook maar iets van d n
sprekken, die zij zo intensief voeren, in hun eigen mi
mee te wegen. Vóór het vertrek van de delegatie koe
men in politieke kringen in Den Haag de vage hoop,
drie fractieleiders in Amerika op onderdelen wel eenl
grotere eensgezindheid aan de dag zouden leggen dan mi
Washington zou verwachten. Die hoop is ijdel geblekej
daarmee de kans om iemand in de VS ook maar één
blik serieus aandacht te laten schenken aan de uiteenlopï
standpunten in Nederland.
ten
Buien
DE BILT De neerslagkan
sen blijven groot. Een depres
sie die vanochtend nog boven
de Atlantische Oceaan ten zui
den van IJsland lag, trekt in
oostelijke richting. Een daarbij
behorend regengebied kan ons
land vanavond al weer berei
ken. Ook vannacht blijf*
regengebied boven ons lx
Morgenochtend trekt het[
Duitsland weg, maar i'
kunnen er buien komej
temperatuur wordt
ongeveer 17 graden. De F
kust en op het IJsselmeil
hij af en toe hard zijn. AIfy b<
donderdag blijft het n\ ,jBC
paar dagen wisselvallig
met nu en dan regen. D<
dagtemperaturen blijvenj*
rond de 17 graden.
Stamppot rauwe
andijvie met
gebakhen spek
vruchtenkwark
Voor twee heeft u nodig:
0,75 1,25 kg aardappe
len, zout, 250 g mooie an
dijvie, melk;
400 g vet rookspek in blok
jes;
250 g kwark, 2 dl karne
melk, 1 appel, 1 banaan,
circa 35 g basterdsuiker,
jam.
Neem voor een stamppot roy
aal aardappelen. Er wordt
door de meesten wat meer van
gegeten dan van aardappelen
en groenten apart. Waarschijn
lijk komt dit omdat er zo wei
nig aan te kauwen is. Kook de
aardappelen gaar met weinig
water en zout, giet ze af en
stamp ze fijn. Was in de tijd
dat de aardappelen staan te
koken de hele krop andijvie
en snijd die zo fijn mogelijk.
Was de groente daarna nog
een keer, maar laat ze niet
langer in het water dan nodig
is; een fijngesneden groente
verliest in water heel vlug
veel van haar voedingsstoffen.
Roer de goed uitgelekte andij
vie door de gestampte aardap
pelen met zoveel melk, dat het
een stevige stamppot is. Laat
de stamppot op een groot vuur
al roerende warm worden en
serveer hem direkt.
Zet het spek in een gesloten
braadpan op een kleine pit en
laat het rustig uithakken. Re
ken een bereidingstijd van een
half uur. Haal op het laatst het
deksel van de pan en bak het
spek goudbruin. Gebruik een
deel van het vet als jus bij de
stamppot. Wat overblijft kan
later gebruikt worden voor het
bakken van aardappelen of ei
eren (het blijft lang goed).
Vet rookspek bevat minder ei
wit dan vlees, daarom is het
t goed om het in een maaltijd te
combineren met een eiwitrijk
toetje en kwark bevat veel ei
wit. Meng de kwark met kar
nemelk, geraspte appel, plak
jes banaan en basterdsuiker en
garneer het mengsel met jam.
JEANNE
Geen krant ontvangen 7 Bel tussen
18.00 en 19.00 uur. zaterdags tussen
14.00 en 15.00 uur. telefoqnnr.071-
122248 en uw krant wordt nog dezelf
de avond nabezorgd.
DYNAMISCHE NEDERLANDER VOLGT ARRUPE OP ALS ZWARTE PAUS
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME De verkiezing
van de Nederlander Pe
ter-Hans Kolvenbach tot
generaal-overste van de
jezuïeten heeft Rome
verrast, maar niet in ne
gatieve zin. Bij de meeste
waarnemers is Kolven
bach nog een te gesloten
boek om zijn verkiezing
toe te kunnen juichen of
af te keuren. Mensen, die
hem kennen zijn alle
maal enthousiast en me
nen dat de jezuïetenorde,
die wel „het brein van
de rooms-katholieke
kerk wordt genoemd,
een „uitstekende keus"
hebben gedaan.
Vanwege de onbekendheid
van Kolvenbach in het Ro
meinse milieu hebben enkele
commentatoren slechts in
zijn curriculum vitae enige
uitgangspunten kunnen aan
treffen voor een oordeel over
het beleid dat hij als leider
der jezuïeten de komende ja
ren zal voeren. Kolvenbach
is eigenlijk meer Libanees
dan Nederlander en die lan
ge jaren in het door oorlog e
broederstrijd verscheurde Li
banon moeten van Kolven
bach wel een „man van de
dialoog" gemaakt hebben,
„een bruggenbouwer", kort
om iemand die geleerd heeft
boven parijen en stromingen
te staan.
Zijn ervaringen met de Liba
nese, Russische. Griekse en
Armeense kerken hebben
hem grote deskundigheid be
zorgd inzake de Armeense
kwestie en op het terrein van
de oecumene. Kolvenbach
weet hoe je moet omgaan met
andersdenkenden binnen het
christendom. Het geduld en
doorzettingsvermogen dat hij
daarbij ongetwijfeld heeft op
gedaan, zal de Sociëteit van
Jezus, die de laatste vijftien
jaar zo verdeeld is tussen
conservatief en progressief
en tussen voor- en tegenstan
ders ten opzichte van Rome,
zeker van pas moeten ko
men. Aldus enkele commen
taren kort na de verkiezing.
Kolvenbach is pas twee jaar
in Rome, maar die periode
was wel genoeg om op zijn
omgeving en op het Vaticaan
grote indruk te maken. Hij is
als rector van de oriëntale en
als visitator van de (40) con
venten en colleges van de
Pater Peter-Hans Kolvenbacht (links) werd onmiddellijk na zijn
verkiezing tot generaal-overste van de jezuïeten gefeliciteerd
door zijn voorganger pater Pedro Arrupe, de 76-jarige Span
jaard die de orde sinds 1965 leidde tot hij twee jaar geleden
werd getroffen door een hersenbloeding.
Oosterse kerken die er in
Rome zijn, in directe dienst
van het Vaticaan, waaraan
hij verantwoording aflegde.
Volgens mensen die hem
kennen weet Kolvenbach
dus de weg in het Vaticaan
en weet het Vaticaan wat het
aan Kolvenbach heeft. Niet
uitgesloten moet worden ge
acht dat de paus zelf Kolven'
bach als Libanon-expert ge
regeld heeft geraadpleegd
wanneer de situatie in de Li
banon zorgen baarde. In elk
geval is het nu voor de jezuï
eten van het grootste belang
iemand als leider te hebber
die kind aan huis is in hei
Vaticaan, die begrip weet te
kweken voor de jezuïeten in
het Vaticaan en omgekeerd.
Volgens zijn omgeving is
Kolvenbach geknipt voor de
functie die hem wacht, voor
al door die Libanese achter
grond. In een uiterst inge
wikkelde en gevaarlijke situ
atie heeft Kolvenbach bewe
zen het hoofd koel te kunnen
houden. In Beiroet, raakpunl
van alle Oosterse kerken
had hij geen tijd zich diep
gaand met verschillen tussen
de stromingen bezig te hou
den, maar zocht eerder dat
wat allen gemeen hebben.
Door zijn leven in de Liba
non heeft Kolvenbach, zo
meent een van zijn medewer
kers, niet de gelegenheid ge
had binnen de kerk partij te
kiezen, zoals waartoe zijn or
de-genoten in Noord- en
vooral Zuid-Amerika ge
dwongen werden. Om van de
situatie in de Nederlandse
kerkprovincie maar hele
maal te zwijgen.
In Kolvenbachs verleden is
er van polariseren geen spra
ke geweest en dat moeten de
219 gedelegeerde jezuïeten
gistermorgen geweten heb
ben toen ze hem al direct een
meerderheid gaven. Volgens
een ingewijde hebben de je
zuïeten door de verkiezing
van Kolvenbach doelbewust
willen voorkomen dat de so
ciëteit doorgaat met gekibbel
intern tussen de leden en ex
tern met de Vaticaanse hië
rarchie.
Dat Kolvenbach de leidersca
paciteiten heeft die nodig zijn
om een orde als die van de
jezuïeten te leiden, wordt
niet betwijfeld. Het feit dat
hij zeven jaar lang provinci
aal in een heksenketel als het
Midden-Oosten was, en twee
jaar lang het Oosters Insti
tuut in Rome heeft gerund,
bewijzen dat. Over Kolven
bach als persoon wordt opge
merkt dat hij „een echte je
zuïet in zijn hele manier van
doen" is, aldus iemand uit
zijn omgeving, terwijl de Ro
meinse pers meer aandacht
besteedt aan zijn uiterlijk:
„Een lange, magere Hollan
der, voorzien van bril en
baard", en „een schuw,
zwijgzaam iemand, maar wel
met pit". Hoe het ook zij,
Kolvenbach heeft twee, drie
weken de tijd om zijn presen
tatie bij te schaven en zijn
beleidsprogramma te ontwik
kelen, want zo lang de con
gregatie van de jezuïeten nog
voortduurt worden de publi
citeitsmedia uit zijn buurt ge
houden.
Pater Peter-Hans Koln
bach, de gisteren gekozen
neraal overste van Socii
Jesu is geboren in 1928
Druten. Hij volgde
hbs-b-opleiding aan het
siuscollege te Nijmegen en
aansluiting daarop
1948 een cursus Latijn
Grieks. Op 7 september
trad hij in bij de jezuïeten
Grave.
Peter-Hans Kolvenbach
deerde in Nijmegen filosfl
van 1951 tot 1954, en vert
toen naar Den Haag. Daar
hij aan het Aloysiuscollege
in de Duitse taal en letterk he
de en studeerde hij tege
Russisch.
Op 10 september 1958 beho dei
Pi
lar
dei
ROME De verkiezing van
de voor het leven gekozen
29e generaal-overste van de
Sociëtas Jesu die door zijn
grote invloed ook wel de
„zwarte paus" wordt ge
noemd kwam als een ver
rassing. Als kansrijke kandi
daten waren vooral de Ita
liaan Paolo Dezza en Giusep
pe Pittau genoemd die twee
jaar geleden door de paus als
gedelegeerden in de leiding
van de orde waren gesteld,
toen pater Arrupe wegens
zijn ziekte zijn functie niet
meer kon uitoefenen.
De jezuïeten waren in de af
gelopen jaren nogal eens we
gens hun betrokkenheid in
wereldse aangelegenheden,
zoals bevriidingsstrijd en ra
dicale theologie, door de paus
gekritiseerd. Van de nieuwe
generaal-overste zou daarom
worden verwacht dat hij de
26.000 jezuïeten over de we
reld verspreid sterker aan de
politiek van de Romeinse Cu
rie aanpast.
Pater Kolvenbach is al in de
eerste stemming gekozen.
„Dat is een teken dat er geen
twijfel over hem bestond",
aldus een Vaticaanse kring.
Deze zei dat de naam van
Kolvenbach als mogelijk
kandidaat in de dagen van
meditatie die aan de verkie
zing voorafgingen, was ge
noemd.
De voorganger van pater
Kolvenbach, pater Arrupe.
werd in 1965 gekozen. Hij
leidde de sociëteit door een
periode die gekenmerkt werd
door spanningen tussen „libe
rale en conservatieven" bin
nen de kerk. Arrupe kreeg in
augustus 1981 een ernstige
hartaanval en vroeg de paus
toestemming om af te treden.
Zijn verzoek werd niet on
middellijk ingewilligd. Maar
de pauselijke bezorgdheid
over de progressieve tenden
ties in de orde onder pater
Arrupe leidden tot de aanwij
zing van een speciale pause
lijk delegaat, pater Paolo
Dezza, om de orde onder het
nominale leiderschap van pa
ter Arrupe van oktober 1981
tot dit jaar te leiden.
Vorige week tipten jezuïeten-
kringen pater Dezza (82) als
vermoedelijke opvolger. Een
dergelijke stap zou gezien
kunnen worden als duidelijk
signaal van de wens van de
orde haar loyaliteit aan de
paus te demonstreren, zo zei
den zij. Als andere mogelijke
kandidaat werd genoemd Gi-
usseppe Pittau die pater Dez
za hielp de orde in de afgelo
pen twee jaar te leiden, en
het hoofd van de Vaticaanse
radio, pater Roberto Tucci.
Maar ook was duidelijk dat
de stemming zou kunnen uit
lopen op een verrassing als
weerspiegeling van de wens
van de orde haar eigen vrije
keus te maken en als weer
spiegeling van het grote aan
tal afgevaardigden uit ont
wikkelingslanden.
DEN HAAG In Ne
derlandse jezuïetenkrin
gen is de benoeming van
de Nederlandse pater Pe
ter-Hans Kolvenbach tot
generaal overste van de
jezuïeten met warme in
stemming begroet. Toch
kennen alleen ouderen
hem. Dr Kolvenbach is
sinds 1962 niet meer in
Nederland geweest.
De jezuïet Tom Sicking die
met Kolvenbach in Beiroet
heeft gewerkt, zei te ver
wachten dat de nieuwe gene
raal-overste de lijn van zijn
voorganger Arrupe voorzich
tig zal voortzetten. „Kolven
bach is uit het Midden-Oos
ten weggehaald om in Rome
rector van het pauselijk
oriëntaals instituut te wor
den. Ik denk toch dat dat is
gedaan omdat ze in hem een
goede opvolger zagen."
Over de kwaliteiten van de
nieuwe generaal-overste zei
hij, dat Kolvenbach een man
is die zich niet op de voor
grond dringt: „Hij laat ande
ren in hun waarde"
Dr. Loed Loosen, verbonden
aan het centrum voor ge
loofsverdieping in Deventer,
en destijds met Kolvenbach
in het noviciaat te Grave,
heeft weliswaar zijn oude
studiegenoot lang niet meer
gezien, maar weet hem nog
goed voor de geest te halen.
„Hij is heel intelligent en
heel ingetogen. Hij zegt niet
gauw iets voordat de tijd daar
rijp voor is".
de Westeuropese hoek maar
is hij erg actief geweest in
het Midden-Oosten en daar
om is het zon juiste keuze.
„Het is goed iemand te ne
men uit niet-Westeuropese
kringen, omdat in Rome
vooruitstrevende inzichten
toch wellicht vragen oproe
pen", aldus dr. Loosen.
Kolvenbach heeft in het
Midden-Oosten contact gehad
met een heel grote sector van
christenen die niet Romeins
is. „Dat is op dit moment een
voordeel", is de overtuiging
van dr. Loosen. Hij noemt
Kolvenbach: „Nog niet gepo
lariseerd, nog niet belast" en
vindt het vooral fijn, dat de
nieuwe generaal-overste vrij
gekozen is door de jezuïeten
en niet is opgedrongen door
Rome.
de hij bij de eerste groep
derlandse jezuïeten die n
Libanon ging. Daar gaf
Kolvenbach onderwijs een
r.k. theologische opleiding
1962- Op 29 juni 1961 werd
priester gewijd. Van 1962
1964 studeerde pater Kolvi
bach Armeens te Beiroet.
1967 promoveerde hij aan
£cole pratique des Hav
Etudes te Parijs dan ook
een proefschrift over Ari
ne literatuur.
In 1967/68 bracht dr. Kol)
bach zijn sabbathsjaar ter r
gieuze verdieping door in
Verenigde Staten. Van
tot 1974 was hij belast met
dagelijkse leiding van de
zuïetenstudenten in Beifl
Libanon. Als hoogleraar in
Armeense litteratuur gaf
daar colleges aan het Institi
voor Oosterse Talen. Van I
tot 1974 was hij directeur
dit instituut en was hij tl
lijk hoogleraar aan de the
gische faculteit van de Kal
lieke Universiteit Beir
Daarnaast was hij in die ja
adviseur van de jezuïetei
versten in het Nabije OoS
De vorige algemene vergt
ring van de jezuïeten te R<
in 1974/75 heeft hij b(
woond.
Tot 1981 was pater Kolv
bach provinciaal van de jel
eten in het Nabije Oosten i
als standplaats Beiroet.
1981 werd hij naar Rome
roepen als rector van het p
selijk instituut voor Oostt
Studies, de Oriëntale, en
die functie ontwikkelde
vele contacten met het V
caan. Daar werd hij raadge
van de congregatie voor
eenheid der christenen,
congregatie voor de Ooste Bl
Kerken en die voor de re vo
gieuzen.