Sensationale moordzaak brengt
ritse society in opschudding
Air France doet niet
mee met boycot Moskou
Rechter in Palermo stapt op omdat
hij „in reuk van de maffia staat"
Suriname staat
voor bankroet"
X
Nieuwe Israëlische
egering handhaaft
olitiek van Begin
UITENLAND
EalcUcSotixant
DINSDAG 13 SEPTEMBER 1983 PAGINA 11
'eel doden bij
lijnexplosie
Zuid-Af rika
HANNESBURG Bij een zware ex-
öie in een kolenmijn zijn gisteren in de
idafrikaanse stad Vrijheid 63 mijnwer-
rs om het leven gekomen. Zestig van de
chtoffers zijn zwarten. Een onbekend
mannen werd gewond, van wie vijf
De ontploffing, die vermoedelijk
/eroorzaakt door mijngas, deed zich
or op een diepte van zeshonderd meter,
i het moment van de explosie bevonden
h bijna duizend mijnwerkers onder de
ind. Het mijnongeval is een van de erg-
in de geschiedenis van Zuid-Afrika.
ernstigste mijnramp deed zich voor in
iO toen 432 om het leven kwamen in
mijn in Oranje Vrijstaat.
Meer goedkope
kerstboter
STRAATSBURG De begrotingscom
missie van het Europees Parlement
heeft zich gisteravond in Straatsbur^
unaniem uitgesproken voor het op
nieuw verstrekken van goedkope
kerstboter. Er zijn zelfs plannen om
vanaf 1 december 150 tot 200.000 ton
meer boter tegen de helft van de nor
male prijs beschikbaar stellen dan de
120.000 ton die verleden jaar voor de
kerstactie ter beschikking was.
De landbouwlobby ip het parlement is
tegen het voorstel. Morgen wordt er
over gestemd. Het parlement gelooft
dat kerstboter een goede reclame is
voor het' meer consumeren van room
boter waarvan de EG te veel produ
ceert.
Vliegtuig verliest
vleugels tijdens
demonstratievlucht
Toeschouwers, die naar
de vliegshow in Plainview
in Texas waren gekomen,
zagen met grote schrik
hoe dit twee-motorig Par-
tenavia toestel tijdens
een demonstratievlucht
neerstortte. Op onver
klaarbare wijze verloor
het toestel zijn vleugels,
die op links de foto door
de lucht zweven. De pi
loot van de Partenavia
was op slag dood, toen
zijn vliegtuig op de grond
was neergekomen.
t echtpaar Telling In gelukkiger tijden: óp hun trouw-
g in november 1981.
Russische
)ionnen
it Thailand
ertrokken"
iNGKOK In de afgelo-
twee weken hebben 33
ssische functionarissen
ailand verlaten, omdat zij
rokken zouden zijn geweest
spionage-activiteit. Dit
eft de Bangkok Post giste-
gemeld op gezag van krin-
van de militaire contra-s-
nagedienst.
in vertrek volgt op de ont-
iling in enige Aziatische
den van namen van enkele
ssische spionnen die in dat
lied actief zouden zijn. Een
crdvoerder van het minis-'
ie van buitenlandse zaken
Bangkok zei dat het bericht
rdt nagetrokken. Een leger-
ordvoerder verklaarde van
ts te weten en de Sovje-
mbassade weigerde com-
ntaar te geven.
(Van onze correspondent Ro
ger Simons)
LONDEN De Britse po
litie heeft een 33-jarige
Australiër, Michael Tel
ling, aangehouden op ver
denking van moord op
zijn vijf jaar jongere Ame
rikaanse vrouw Monika
Zumsteg. De moord heeft
in Groot-Brittannië nogal
wat opschudding veroor
zaakt en is uitgegroeid tot
een „high society-schan-
daal" omdat Telling een
achterneef is van de Brit
se multimiljonair Lord
Vestey, die weer een goe
de vriend tè van kroon
prins Charles.
Vorige week was achter een
niet meer gebruikte tribune
van de paardenrenbaan in
Exeter (Zuidwest-Engeland)
een onthoofd lijk aangetroffen.
Het duurde verscheidene da
gen eer de politie dit stoffelijk
overschot kon identificeren.
Dat raadsel werd pas opgelost
toen een vriendin van Monika
Telling-Zumsteg de politie op
belde. Zij had gehoord dat het
vrouwenlijk zonder hoofd zij
den shorts droeg, afkomstig uit
Thailand, en een T-shirt,
waarop in grote letters stond
geschreven: „Souvenir du Ma-
roc". De vriendin had Monika
al geruime tijd niet meer ge
zien. Zij vertelde dat mevrouw
Telling afgelopen Kerstmis
naar Engeland was terugge
keerd van een vakantie in Ma
rokko en dat zij dergelijke kle
dingstukken droeg.
Na enig onderzoek deed de po
litie afgelopen zaterdag in de
garage van het luxueuse huis
dat de Tellings tot een paar
maanden terug bewoonden
een gruwelijke ontdekking.
Een oude aardappelzak bevat
te het hoofd van Monika Tel
ling-Zumsteg.
De politie is tot de conclusie
gekomen dat de vrouw met
drie geweerschoten is ver
moord. Een vierde schot in de
nek zou haar onthoofd heb
ben. Het gerecht meent ook te
weten, dat deze moord al
maanden geleden is gepleegd.
De dader zou het lijk in een
diepvries hebben gestopt,
waarin hij het bewaarde tot hij
ermee naar West-Engeland
kon rijden om het in Exeter
achter de in onbruik geraakte
tribune te verbergen. Veron
dersteld wordt dat Telling dit
gedaan heeft terwijl op de
baan een spannende wedren
aan de gang was.
Michael Telling leerde Monika
Zumsteg kennen in Amerika.
Zij had journalistiek gestu
deerd aan de universiteit van
San Mateo. Haar vader is een
welgestelde zakenman. In hun
Engelse landhuis een grote,
eeuwenoude omgebouwde
schuur ter waarde van 600.000
gulden zette Monika gere
geld luisterrijke feestjes op
touw voor Amerikaanse en
andere vrienden.
Haar man en moordenaar
wordt door de politie juist om
schreven als een stille man,
die zijn leven lang nog nooit
heeft gewerkt. In zijn landhuis
Eeri Londense
politieman
(links)
begeleidde de
onder een
deken
verborgen
Michael Telling
gisteren van de
rechtbank, waar
hij werd
voorgeleid,
terug naar de
gevangenis.
speelde hij zo'n beetje de rol
van kasteelheer.
Op geld hoeft hij niet te kij
ken, want net als de meeste
andere leden van de schatrijke
familie Vestey geniet hij een
royale toelage, afkomstig uit
een fonds dat is opgericht om
de belastingdruk op miljonairs
gevoelig te verminderen.
Het totale fortuin van de fami
lie Vestey wordt geschat op
bijna zeven miljard gulden. Zij
hebben in 27 landen niet min
der dan 250 verschillende
maatschappijen in hun macht.
In Groot-Brittannië exploite
ren zij een uitgebreide serie
slagerswinkels. In Canada,
Zuid-Afrika, Australië en Bra
zilië bezit de familie uitgestek-
te boerderijen, die enorm veel
geld opbrengen.
AMSTERDAM De toestand in Suriname wordt met
de dag slechter. Arrestaties, afpersingen, corruptie en
terreur zijn aan de orde van de dag. Het regiem van
Desi Bouterse wordt steeds kwaadaardiger. Geld uit de
staatskas wordt voor privé-doeleinden gebruikt. Bo
vendien staat Suriname economisch aan de rand van
de afgrond. Het land holt naar een totaal faillissement
Dit zei oud-president Henk Chin A Sen gisteren in
Amsterdam op een persconferentie van de Raad voor
de Bevrijding van Suriname, waarvan hij voorzitter is.
Een ander lid van de raad, oud-minister van financiën Edgar
Wijngaarde, onderstreepte met cijfers van de Centrale Bank van
Suriname de opmerking van Chin A Sen over het dreigende
faillissement. De dekking van de Surinaamse gulden is in korte
tijd in sneltreinvaart gedaald, door gebrek aan produktie in
landbouw en industrie. Het regiem laat geld drukken, wat meer
inflatie tot gevolg heeft.
Bij elkaar genomen zijn er volgens Chin A Sen duidelijke aan
wijzingen dat het militaire bewind van Bouterse met de rug te
gen de muur staat. Dat wordt volgens hem aangetoond door de
bekendmaking dat de Surinaamse regering er plotseling geen
bezwaar tegen heeft, dat een commissie van de Internationale
Arbeidsorganisatie (ILO) in Genève een onderzoek komt instel
len naar de moorden van 8 december 1982. Tot dusver heeft het
regiem zich daar altijd fel tegen verzet.
Volgens Chin A Sen neemt het verzet in Suriname toe: er wor
den zowel in Paramaribo als in de districten tegen het regiem
gerichte pamfletten uitgedeeld en er zijn ontploffingen geweest.
De oud-president verwacht geen grote volks-opstanden. Hoewel
de bevrijding van Suriname een zaak van het volk zelf is hoopt
hij op steun van buitenaf. In dit verband betoogde hij dat de
Nederlandse regering niet voor de druk uit Paramaribo moet
zwichten om de ontwikkelingshulp aan Suriname weer op gang
te brengen. „Dat zou verraad aan Suriname betekenen", aldus
Chin A Sen.
Pinochet verscherpt ordemaatregelen
SANTIAGO Na vier dagen van onrust heeft het regime van
'generaal Pinochet nieuwe maatregelen aangekondigd om de
orde te handhaven. De Chileense oppositie beschuldigde Pino
chet ervan dat zijn beleid het land meer en meer in moeilijkhe
den brengt. De minister van binnenlandse zaken, Sergio Jarpa
die overleg voerde met president Pinochet en veiligheidsfunc
tionarissen, gaf geen nadere bijzonderheden over de nieuwe or-j
demaatregelen. Sinds vorige week donderdag zijn er tien doden
gevallen bij de ongeregeldheden rond de de herdenking van de
instelling van de militaire dictatuur tien jaar geleden.
Italiaanse
gevangenen in
hongerstaking
ROME In vier gevangenis
sen in Italië zijn gisteren ruim
duizend gedetineerden in hon
gerstaking gegaan om hervor
ming van de strafwetgeving te
verkrijgen. In brieven aan ge
vangenisdirecties zeiden de ge
detineerden dat hun grootste
grief was de lange duur van
het voorarrest, dat momenteel
kan oplopen tot tien jaar. Het
parlement in Rome houdt zich
met wetsontwerpen bezig ter
verkorting van deze tijd en het
nieuwe kabinet van de socia
listische premier Craxi heeft
gezegd dat hervorming van de
strafwetgeving een van zijn
prioriteiten is.
AMSTERDAM/PARIJS
Terwijl veel' westerse landen
met ingang van morgen het
vliegverkeer van en naar de
Sovjet-Unie voor een periode
van twee weken stilleggen, als
protest tegen het neerschieten
van het Zuidkoreaanse vlieg
tuig, zal de Franse maatschap
pij Air France haar vluchten
op Moskou gewoon blijven uit
voeren. Weliswaar heeft de
Franse organisatie van ver
keersvliegers zich aangesloten
bij de internationale boycot,
maar voor de vluchten naar de
Sovjet-Unie zal Air France nu
een beroep doen op de twintig
procent van de vliegers die
geen lid is van de pilotenvere
niging.
Tot eind september laat ook
ons land geen Aeroflot-toestel-
len op Schiphol toe. Nederland
sloot zich gisteren op een ver
gadering van EG-ministers
van buitenlandse zaken aan bij
de landen die Aeroflot 15 da
gen weren. Het afgelopen
weekeinde had premier Lub
bers al verklaard dat het erg
vreemd zou zijn, wanneer de
Russische maatschappij ge
woon op Schiphol zou kunnen
blijven vliegen zodra de KLM
haar vluchten op Moskou zou
hebben geschrapt. West-Duits-
land, dat eerst geen sancties
tegen de Sovjet-Unie wilde,
besloot gisteren eveneens het
vliegverkeer van en naar Mos
kou stil te leggen.
Zowel binnen de EG als bin
nen de NAVO blijft echter een
verschil van mening bestaan
over de houding die men te
genover Moskou moet inne
men. Vandaar dat gisteren in
de EG -verklaring niet werd
gesproken van „sancties",
maar van „een politiek sig
naal".
Frankrijk, Denemarken, Grie
kenland en Turkije (de eerste
drie zijn ook lid van de EG)
doen niet mee met de boycot.
Zij beperken zich tot eerdere
verklaringen, waarin „diepe
emotie" wordt uitgesproken
over het gebeurde. Vooral de
houding van de Grieken
gisteren nog voorzitter van
de EG-vergadering heeft
bij de overige EG-lidstaten
wrevel gewekt. De Grieken
weigerden gisteren eerst over
het vliegtuigincident te spre
ken. Maar onder druk van de
andere ministers kwam de
zaak alsnog op de agenda.
Op een strand op het Japanse
eiland Hokkaido is gisteren
het lijk van een derde slacht
offer uit het Zuidkoreaanse
vliegtuig aangespoeld. Ook
zijn weer talrijke wrakstukken
aan komen drijven. De zoek
acties op de Japanse stranden
en met schepen voor de kust
zijn nog in volle gang.
De Sovjet-Unie heeft gisteren
een Amerikaanse eis tot scha
devergoeding voor de nabe
staanden van de 61 Ameri
kaanse passagiers van het Een functionaris van de Zuidkoreaanse luchtvaartmaat-
dëhandrewezenEeTsOTrtóe" schaPP'J inspecteert een van de met kogels doorzeefde
lijke eis van Zuid-Korea wlrd wrakstukken, die de afgelopen dagen op de Japanse
eveneens geweigerd. kust Zijn aagespoeld.
Saoedische
bemiddeling
op niets
uitgelopen
BEIROET De besprekingen
over een bestandsakkoord tus
sen de strijdende partijen in
Libanon zijn gisteren vastgelo
pen. De Libanese president
Gemayel heeft gisteren ver
geefs intensief overleg gevoerd
met zijn kabinet, het hoofd
van de strijdkrachten en twee
Amerikaanse gezanten, over
een Saoedisch wapenstil
standsplan.
Het reeds door de druzenleider
Joemblatt en Syrië goedge
keurde Saoedische plan is door
president Gemayel verworpen,
omdat de druzenleider weigert
eenheden van het Libanese le
ger in zijn Shoef-gebied toe te
laten. Gemayel eist statione
ring van het Libanese leger in
dit gebied. Terwijl gisteren
naarstig werd gezocht naar
een politieke regeling, gingen
de gevechten tussen rechtse
christenen en het Libanese le
ger enerzijds en de door Syrië
gesteunde progressieve druzen
onverminderd voort. De strijd
concentreerde zich ook van
ochtend nog rond het plaatsje
Soekh el-Gharb, dat enkele ki
lometers ten zuiden van Bei
roet ligt en van grote strategi
sche betekenis is.
Drie Amerikaanse mariniers
van de internationale vredes
macht raakten gisteravond ge
wond, toen een granaat ont
plofte bij hun post bij het in
ternationale vliegveld. Enkele
uren daarvoor waren drie
Amerikaanse oorlogsschepen
met 2.000 militairen ter hoogte
van de Libanese kust gearri
veerd. Volgens onbevestigde
berichten zouden de militairen
vannacht aan land zijn gegaan
om de in Beiroet gestationeer
de mariniers te versterken.
RUZALEM De Israëli- ren. De nieuwe regeringscoali-
ie minister van buitenlandse tie zal over 62 van de 120 par
ten Shamir, die onlangs is lementszetels beschikken. Sha-
tozen tot opvolger van pre- mir heeft laten weten, dat hij
er Begin, is erin geslaagd Begins orthodoxe politieke
nieuwe regering te forme- met betrekking tot Libanon en
De weg is nu voor premier Be
gin vrij gekomen om af te tre
den. Begin, die enkele weken
zijn aftreden aankondigde,
wilde zijn ontslag bij president
Herzog pas indienen, nadat
zijn partij een nieuwe coalitie
regering had gevormd.
indienen van Begins ontslag,
zal Herzog hoogst waarschijn
lijk Shamir aanwijzen tot ka
binetsformateur.
De 70-jarige
Begin heeft de afgelopen twee
dagen niet gewerkt, omdat hij
zich, volgens een officieel
commnuniqué „niet goed voel
de".
UITENHEER
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME In Palermo op
Sicilië heeft een hoge
rechter ontslag genomen
om te voorkomen dat er
een onderzoek naar zijn
contacten met de maffia
zou worden ingesteld.
Francesco Scozzari, rech
ter bij het Hof van Paler
mo, is genoemd in de
aantekeningen die de
vermoorde onderzoeks
rechter Chinnici heeft
nagelaten. Enkele dagen
voordat hij door de maf
fia zou worden omge
bracht, schreef Chinnici
in zijn dagboek: „Als mij
iets ernstigs mocht over
komen, ga dan eens pra
ten met Scozzari".
De hoogste Italiaanse Raad
voor de Magistratuur heeft dit
dagboek vorige week bestu
deerd en de beschuldigingen
die daarin tegen Scozzari wor
den geformuleerd niet onge
grond geacht. Rechter Scozza
ri „staat in de reuk van de
maffia", zo luidt het oordeel
van de Raad voor de Magi
stratuur en Scozzari krijgt het
bevel zich niet meer in het
Hof van Justitie in Palermo te
laten zien. Bovendien zal een
disciplinair onderzoek tegen
hem worden gestart.
De maffia-rechter heeft het
echter niet zover laten ko
men, want zaterdag al vroeg
hij vervroegd pensioen aan,
hetgeen hem volgens de wet
niet kan worden geweigerd.
Met zijn pensionering komt
ook het disciplinair onderzoek
tegen hem te vervallen.
Maar het dagboek van Chin
nici heeft nog meer verrassin
gen opgeleverd. Enkele woor
den daarin zijn ook gewijd
aan de Hoge Commissaris
voor de strijd tegen de maffia
en prefect van Palermo, De
Francesco, de man die de vo
rig jaar vermoorde generaal
Dalla Chiesa opvolgde. Chin
nici, die bezig was met het on
derzoek naar de moord op
Dalla Chiesa, schreef in zijn
dagboek dat hem is gebleken
dat De Francesco enige ver
dachte ondernemers uit Cata
nia voortdurend over de vor
deringen in het onderzoek op
de hoogte houdt.
Deze bezwarende opmerking
aan het adres van De Fran
cesco heeft in Italië de pole
miek over zijn optreden als
hoogste maffia-bestrijder van
het land verhevigd. Dalla
Chiesa, zijn voorganger, ram
melde voortdurend met de
wapens om de misdaad en de
politiek te overtuigen van zijn
vastberadenheid om Italiës
grootste kwaal, de georgani
seerde misdaad, met wortel en
tak uit te roeien. Dalla Chiesa
werd door de maffia ver
moord, en opgevolgd door De
Francesco, een man die als
chef van de geheime dienst
geleerd heeft in stilte te ope
reren. De Francesco is meer
wetenschappelijk aangelegd
en hij beweert dan ook dat de
maffia niet alleen met wapens
kan worden aangepakt, maar
pas door een mentaliteitsver
andering van de Italianen he
lemaal zal kunnen verdwij
nen. De Italianen denken,
volgens hem, nog te veel dat
de staat hun vijand is in plaats
van hun bondgenoot die ze
moeten en kunnen vertrou
wen. Volgens De Francesco is
de maffia een gevolg van dat
wantrouwen dat de Italianen
en vooral de Sicilianen jegens
hun staat koesteren. Om dat
idee te veranderen zijn gene
raties nodig, en vandaar dat
De Francesco pas voor de vol
gende eeuw, en misschien
zelfs voor na 2100, de uitroei
ing van de maffia in Italië
ziet gebeuren.
Voor de critici van de perfect
zijn deze termijnen al te ruim.
Zij willen snel en spectaculai
re acties tegen de misdaad, die
het publiek ervan moeten
doordringen dat de staat het
initiatief in handen heeft.
Verschillende politici hebben
dan ook al gevraagd om ver
vanging van De Francesco.
den besproken door de specia
le anti-maffia-commisisie van
het Italiaanse parlement.