Voor de minderjarige
gelden veel plichten,
naar ook rechten?
kwakkels voor morrend CDA-volk
«s»sijthoffpers
5nquetes dwingen lubbers tot koerswijziging
)IK RAPPORT OVER VERWARRENDE WETGEVING
AUVERGNE
295.-
Politiek
Partij
Parlement
ais INNENLAND
CeidóeSoutant
ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1983 PAGINA 7-
its
ON
Wee maanden geleden
ubliceerde het studiebu-
>au van de Raad voor het
eugdbeleid het rapport
Wetten op leeftijd". Het
apport is een overzicht
an wetten die gebonden
ijn aan de leeftijd van de-
enen op wie ze gericht
in. Er zijn nogal wat van
e wetten. Wie jonger is
an 25 jaar kan nauwe-
jks een stap verzetten
ander geconfronteerd te
forden met beperkende
verbodsbepalingen,
kn onzer verslaggevers
itte een paar van die
retten op een rij.
et rapport van de Raad voor
et Jeugdbeleid is eigenlijk
een ongelukje. In den beginne
was er een vraag van de Inter
departementale Stuurgroep
Jeugdvragen. Die stuurgroep
wilde wel eens weten „of en
hoe de Raad zou kunnen bij
dragen aan het wegnemen van
de spanning, die nu nog be
staat tussen maatschappelijke
ontwikkelingen en wettelijke
en andere bepalingen die nor
merend zijn voor leeftijdsgren
zen".
Wat de stuurgroep wilde was
vertaald dat de Raad
voor het Jeugdbeleid eens
keek of de theorie van de wet
en de praktijk van het dage
lijks leven niet te ver uiteen
lopen. Bijvoorbeeld: is het
geen vreemde zaak dat jonge
ren pas volwassen zijn op hun
21ste, maar al kunnen stem
men als ze achttien zijn? En
dat is nog maar één voorbeeld.
ADVERTENTIE
Een bijzondere reis van uw krant:
8-DAAGSE LUXE TOURINGCARREIS
NAAR
vertrek maandag
3 oktober a.s.
succesvolle reisbestemmingen dit keer eens een speciale reis voor
Ti Frankrijk. Een reis waarin rijke historie- en cultuurschatten
laraoen ioi een unieke belevenis. Reisdoel is Auverane. alwaar we verblliven
VIC SUR CÈRE, de parel van het groene land. Ons verblijfshotel Is Hotel Via-
ite. DeKena om zijn unsieKenae KeuKen en vrienaeiiike bediening. Alle kamers
hebben_douche en toilet, er is een lift, een lounge, een bar, een gezellige tele-
de liefhebbers
IDAG 3 OKTOBER
itwerpen en Lille naar Parija
tagny voor overnachting.
naaT Pflr2v Monlal en Vlchi (bekend als residentie van nlet-bezet
•rankrljk gedurende de 2de wereldoorlog). Vervolgens vla Clermont Ferrand.
de Puy de Domo (1465 m) en La Bourbouie naar Vic sur Cère. Woensdag na de
middag excursie via Murat naar St. Flour (880 m) bekend vanwege zijn Middel
eeuwse bovenstad. Donderdag maken we een bijzonder fraaie tocht naar het
Middeleeuwse stadje Salera en gaan langs de Puy Marry (178-7 m) en de prach-
jge Route des Cretes terug. Vrijdag dagtocht via Raulhac en Entraques naar
,onquo» met z'n beroemde kathedraal en uniek abdijmuseum. Zaterdag be-
oek aan Aunllac. Zondag langs Clermont Ferrand en Issoire naar Nevers met
de prachtige kathedraal en een kort bezoek aan de schrijn met het gaal geble-
yen lichaam van de H. Bernadette. Vervolgens door naar Parijs.
Maandagmorgen krijgt u gelegenheid om in Parijs nog wat te winkelen en rond
I H feche'd«'^UUf vertrekken we via Lille en Antwerpen naar Rijsbergen
3.V.
ities -
Ég
Mr tc
w t
Is
De reissom voor deze prachtige reis bedraagt ƒ695.-
per persoon op basis van een twee-oersoonskamer met douche en toilet en vol-
pension met uitzondering van de lunches op de beide heen en terugreisdagen
tenter met inbegrip van het afscheidsdiner. De tocht wordt begeleid door een
deskundige Nederlandse reisleider voor uitgebreide uitleg en informatie. De
loeslag voor een 1-persoonskamer bedraagt ƒ75.- (slechts 3 beschikbaar!)
Reisverzekering 16.- per persoon f 5.- poliskosten. Annuleringsverzekering
3 1/2 van de reissom 6 -poliskosten.
Inlichtingen en boekingen: telefonisch onder nr. 070-190882 (van maandag t/m
vrijdag van 9 tot 13 uur) of persoonlijk in onze vestigingen Spuistraat 71. Den
Haag (op de hoek van het Spui) en Coolsingel 67. Rotterdam (t.o. stadhuis).
i8"sijthoff pers
POSTBUS 16050
2500 AA s-GRAVENHAGE
TEL. 070-190882
(MAANDAG T/M VRIJDAG
TUSSEN 9 EN 13 UUR)
De vraag van de stuurgroep
leidde tot het plan om een re
gister van wetten op leeftijd te
maken. Dat plan bleek onuit
voerbaar, want een register
was te mager.
Nu is er dan het duimdikke
rapport, een compleet over
zicht van „leeftijdswetten" en
het is een rapport dat de ge
middelde jongere zeer treurig
maakt. De samenstelster heeft
dat ook begrepen. Logisch dat
zij haar inleiding beëindigt
met de zin: „En gezien de vele
en verschillende personen en
instanties die op zo verschil
lende terreinen bij wetgeving
betrokken zijn, is het niet ver
bazingwekkend dat aan die
wet- en regelgeving meerdere
en soms tegenstrijdige visies
ten grondslag liggen". Voor de
laatste keer met andere woor
den: het is een rommeltje. De
ene wet geeft de jongere de
verantwoordelijkheden, die
volwassenen ook hebben, ter
wijl de andere wet hem weer
als een wat dom kind be
schouwt.
Tegenstrijdig
De mindeijarigheid is de kern
van alle wettelijke tegenstrij
digheid. Op het ogenblik ligt
de meerderjarigheidsgrens op
21 jaar. Daarvoor is het slacht
offer van die wet onderwor
pen aan het ouderlijk gezag of
de ouderlijke macht, moeten
ouders opvoeding, onderhoud
en verzorging regelen, zijn ou
ders aansprakelijk voor het
kwaad dat hun, inwonende,
kinderen aanrichten en mogen
jongeren geen rechtshandelin
gen verrichten.
In die verplichting tot onder
houd zit een redelijk element,
want de wet vermeldt ook dat
minderjarigen dezelfde plicht
jegens hun ouders hebben, als
die behoeftig zijn. Maar in de
minderjarigheid zitten tegen
strijdige elementen. In princi
pe is de minderjarige geen vol
waardig lid van de maatschap
pij, terwijl de maatschappij
van hem wel dienstplicht ver
langt. Niet in staat om naar de
rechter te stappen, maar wel
geschikt om het land te verde
digen. Geen mogelijkheid om
zelf recht te halen, maar wel
bevoegd om auto te rijden.
Ouders hebben een plicht tot
verstrekking van levensonder
houd en een verzorgings- en
opvoedingsplicht, terwijl min
derjarigen een woonrecht heb
ben vanaf 18 jaar. Dat wringt.
De ouderlijke plichten krijgen
iets merkwaardigs als minder
jarigen wel op zichzelf mogen
wonen van de regering, maar
tegelijkertijd geacht worden
nog geheel afhankelijk te zijn
van hun ouders. Hoe moet je
een kind verzorgen en opvoe
den dat 200 kilometer van je
vandaan woont? Hoe kun je
daarvoor verantwoordelijk
zijn?
De regering heeft ook wel
door dat er met die minderja
righeid iets niet klopt. Er ligt
dan ook al geruime tijd een
wetsontwerp om de grens van
21 naar 18 jaar te brengen.
Voor wanhopige jongeren die
nu al iets aan hun minderja
righeid willen doen is er een
mogelijkheid om in één keer
alle rechten en plichten van
een 21-jarige te krijgen: trou
wen.
Strafrecht
Het strafrecht is deels ook af
hankelijk van leeftijd. Jeugd
strafrecht is toepasbaar op
minderjarigen, als die een mis
drijf begaan, in de leeftijd van
12 tot 18 jaar. Datzelfde straf
recht kan ook gelden voor
minderjarigen die ouder dan
achttien jaar zijn, als de rech
ter tenminste vindt dat de per
soonlijkheid van de dader
daartoe aanleiding geeft. Het is
echter ook mogelijk dat 16- tot
18-jarigen onder het volwasse
nenstrafrecht vallen. Merk
waardig, omdat die jongeren
dan tot volwassenen gerekend
worden, terwijl ze dat niet zijn
en zelf „onbekwaam zijn tot
het verrichten van rechtshan
delingen", zoals de wet het
noemt.
De straffen voor jongeren zijn
ook aangepast aan de leeftijd.
Tot de jeugdstraffen worden
onder meer gerekend: plaat
sing in een tuchtschool tot
maximaal 6 maanden, arrest
tot maximaal 14 dagen, boete
en berisping. Terbeschikking
stelling van de regering kan
ook, als de minderjarige ten
minste een misdrijf heeft be
gaan. Verder kan de jeugdige
misdadiger nog in een „inrich
ting voor buitengewone be
handeling" worden geplaatst.
In geval van landloperij, bede
larij of souteneurschap is, be
halve plaatsing in een inrich
ting voor buitengewone be
handeling, ook ondertoezicht
stelling mogelijk.
Geen beroep
Samengevat: de wet heeft spe
ciale maatregelen om lastige
jongeren te corrigeren. Die
jongeren hebben geen moge
lijkheden om zelf een beroep
te doen op de wet. Een nog
sterker voorbeeld: kinderen
beneden de leeftijd van 12 jaar
kunnen door de politie staande
worden gehouden, onderzocht
worden „aan lichaam en kle
ding" en vastgehouden wor
den voor verhoor. Een aardig
arsenaal van mogelijkheden
om criminelen die nog in de
kindermaten vallen, in de
kraag te vatten.
Volwassenen die jongeren te
serieus nemen, kunnen zich
aardig in de vingers snijden.
Komt er een minderjarige,
jonger dan achttien, bij u om
een fiets te kopen, geachte rij
wielhersteller (zoals de wet u
met name noemt), dan is het
oppassen. U mag van hem
geen tweedehandsfiets aanne
men, in pand of bewaring ne
men. Doet u dat wel, en dit
geldt ook voor goud- of zilver
smeden, kashouders, horloge
makers en opkopers, dan loopt
u de kans veroordeeld te wor
den tot maximaal zes maanden
hechtenis of een maximale
boete van zesduizend gulden.
Ook liefde bij jongeren mag
niet serieus genomen worden,
want wie denkt zijn liefde
door middel van schaking te
moeten bewijzen, snijdt zich in
de vingers. Op schaking van
een minderjarige vrouw, met
of zonder haar. toestemming,
staat nog steeds een forse straf.
Politiek
Minderjarigen worden in staat
geacht een oordeel te hebben
over de politieke toekomst van
het land. Vanaf hun achttien
de jaar mogen zij stemmen. Zij
mogen ook worden verkozen
als lid van het parlement, pro
vinciale staten, de gemeente
raad en het Europees parle
ment, maar hier maakt de wet
een voorbehoud. „Zolang die
civielrechtelijke minderiarig-
heidsgrens nog niet is verlaagd
tot achttien jaar, zal voor het
lidmaatschap van de Eerste en
Tweede Kamer een leeftijds-
vereiste van 21 jaar worden
aangehouden". Datzelfde geldt
voor provinciale staten, de ge
meenteraad en het Europees
parlement. In praktijk is er
dus een verschil tussen kiezen
en gekozen worden. Wel ge
noeg bij zinnen om uit te ma
ken welke partijen dit land
moeten besturen, maar niet
helder genoeg om zelf aan dat
besturen mee te doen.
Van de dienstplicht hebben we
al gezegd dat die met name
voor jongeren geldt. In geval
van overtredingen en misdrij
ven in militaire dienst geldt
geen speciaal militair jeugd
strafrecht. Wel zijn er bijzon
dere bepalingen. Zo mag de
doodstraf niet worden opge
legd aan militairen die jonger
zijn dan achttien. En dat is al
tijd meegenomen. Iets wat
lucht-, zee- en landmachtfans
ook zal aanspreken is dat
rangverlaging als straf alleen
mag worden opgelegd aan mi
litairen beneden de 25 jaar en
uitsluitend buiten oorlogstijd.
Burgemeester
Voor benoemingen in oVer-
heidsfunkties gelden ook re
gels die met leeftijd te maken
hebben. Niemand jonger dan
25 jaar kan burgemeester wor
den. Daarentegen kunnen jon
ge carrièremakers wel vanaf
hun 23ste gemeente-secretaris
worden. En dat is een aardig
opstapje. Wie zijn toekomst
ziet in de burgerlijke stand
moet ook een leeftijdsgrens
overwinnen. Men wordt op
een dergelijke afdeling slechts
ambtenaar, als men ouder is
dan 23 jaar. Valt dat nog mee,
voor andere functies dient
men toch al aardig te grijzen
alvorens een aanstellingsbrief
in de bus valt. Lid. plaatsver
vangend lid of secretaris van
de Algemene Rekenkamer,
bijvoorbeeld, ongetwijfeld niet
de meest swingende functie
die voorhanden is, daarvoor
geldt een leeftijdsgrens van 30
jaar. Voor de Sociaal Economi
sche Raad geldt hetzelfde.
De leerplicht gaat volledig in
op 1 augustus van het jaar,
waarin een kind de leeftijd
van zes jaar en acht maanden
bereikt. Van die plicht komt
de jongere af als hij tenminste
tien jaren heeft doorlopen of
de zestienjarige leeftijd heeft
bereikt. Er zijn echter moge
lijkheden tot ontduiking. Als
de ouders bijvoorbeeld „over
wegend bezwaar" hebben „te
gen de inrichting van het on
derwijs op alle binnen redelij
ke afstand van de woning ge
legen scholen of onderwijsin
stituten".
Wie onder de leerplicht uit is
en aan het werk gaat, loopt te
gen andere barrières op. Een
minderjarige mag bijvoorbeeld
geen arbeidsovereenkomst
sluiten zonder machtiging van
zijn „wettelijke vertegenwoor
diger", vader in dit geval. En
loon, dat mag in principe wor
den uitbetaald aan een min
derjarige, tenzij er is altijd
een tenzij de wettelijke ver
tegenwoordiger zich daartegen
schriftelijk verzet. In dat geval
gaat het loon naar de bank- of
girorekening van vader. Om
zoveel loon zal het trouwens
niet gaan, want er is ook nog
zoiets als een minimumjeugd
loon.
Regelingen
Tja, en dan zijn er nog de soci
ale voorzieningen die met leef
tijd rekening houden, evenals
het verkeer en de filmkeuring.
Er zijn regelingen voor alco
hol, tabak en andere drugs,
voor kansspelen, voor vergun
ningen en gevaarlijke stoffen.
Er zijn overal regelingen voor.
De maatschappij is opgehan
gen aan regelingen en vrijwel
al die regelingen hebben een
leeftijdsgrens ingebouwd.
Soms is die grens in het voor
deel van jongeren, als het gaat
om het strafrecht bijvoorbeeld,
soms nadelig, als een ouder
vindt dat het loon van zoon of
dochter beter op zijn rekening
gestort kan worden. Dan zijn
er nog die wetten die in tegen
spraak zijn met andere wetten.
Het is een behoorlijk onover
zichtelijk geheel. Want wie
denkt dat hij ambtenaar van
de burgerlijke stand kan wor
den als hij ook in staat is het
land te verdedigen, vergist
zich. Ambtenaren van zo'n af
deling hebben blijkbaar meer
zwaarwegende verantwoorde
lijkheden dan de soldaat, die
een kanon bedient.
De wet is ondoorzichtig en
loopt achter de maatschappe*
lijke ontwikkelingen aan. Dat
laatste is goed. Wetten beho*
ren onveranderlijk te zijn tot;
de samenleving bèwijst, dat
haar ethische code zich tot een
nieuw evenwicht heeft ont*
wikkeld.
Het wordt alleen wel tijd om
stemgerechtigde jongeren niet
alleen politiek als volwassenen
te beschouwen. Want de maat
schappij heeft al heel lang ge
leden geaccepteerd dat 18-jarU
gen een eigen leven leiden eni
in staat zijn met evenveel re»
delijkheid beslissingen te ne
men als, bijvoorbeeld, 21-jari-»
gen.
MARCEL MÖRING
ADVERTENTIE
Een bijzonder aanbod van uw krant:
10 DAGEN COSTA BRA VA
voor slechts
per persoon op basis van VOLPENSION
U verblijft in MALGRAT DE MAR, een gezellige, gemoedelijke badplaats,
welke nog niet door het massatoerisme is aangetast. Het hotel SORRA D'OR
(met zonneterras, zwembad, lounge, T.V., lift en internationale keuken) ligt
25 meter van het strand aan een ca. 2 km lange boulevard, waaraan de
meeste hotels, bars. restaurants, nachtclubs en winkels liggen en waar het
's avonds gezellig druk Is. Malgrat heeft een mooi zandstrand met ver
spreide groepjes pijnbomen.
U kunt er vele takken van watersport beoefenen. Het station ligt nabij het
hotel zodat ook bijv. een bezoek aan Blanes (tropische tuinen) en'
BARCELONA (de op één na grootste stad van Spanje) tot de mogelijkheden
behoort.
Onze doorlopend ter plaatse aanwezige Nederlandse hostess zal u daarover
gaarne alle gewenste inlichtingen verstrekken.
U vertrekt per super de luxe touringcar van MAASKANT REIZEN (voorzien
van toilet, bar, t v. en video) rond het middaguur uit Den Haag en Rotterdam.
Aankomst in Malgrat de andere dag omstreeks 9 uur v.m.
Tijdens de reis wordt gedurende de nacht doorgereden. De vertrekdata zijn
maandag 3 OKTOBER, 10 OKTOBER en 17 OKTOBER a.s.
Deze reis is eveneens mogelijk met een overnachting op de heen- en terug
reis en een dagtocht naar Barcelona en Montserat. een middagtocht naar
Blanes voor bezoek aan de botanische tuinen alsmede een zondagmorgen-
bezoek aan de markt in Tordera. Vertrek op dinsdag 20 SEPTEMBER en
27 SEPTEMBER a.s.
Kosten 475.- per persoon. Vertrek op dinsdag 4 OKTOBER en dinsdag
18 OKTOBER a.s. alsmede van een speciale extra HERFSTVAKANTIEREIS
op vrijdag 14 OKTOBER a.s. Kosten 435.- per persoon.
Tijdig boeken wordt dringend aangeraden!
Gecombineerde reisverzekering 20 - per persoon 5 - poliskosten.
Annuleringsverzekering 3 1/2% van de reissom 6.- poliskosten.
Inlichtingen en boekingen: telefonisch onder no. 070-190882 (van maandag
t/m vrijdag van 9 tot 13 uur) of persoonlijk in onze vestigingen Spuistraat 71,
Den Haag (op de hoek van het Spui) en Coolsingel 67 Rotterdam (t.o. stad
huis).
POSTBUS 16050 47//hfiM/
2500 AA s-GRAVENNAGE AjiT
TEL 070-190882
arige
in uv,
tde
EN HAAG Eén van
grote raadsels in de va-
irlandse politiek placht
tijd Ruud Lubbers te
|n. De Rotterdamse ex-
Idernemer maakte er
lfs zijn handelsmerk
in, dat het niemand ge
kte ,,zijn diepste ziele-
erselen" te doorgron-
Maar sinds hij als
emier leiding geeft aan
n kabinet van CDA en
VD, zijn er mensen die
im gepeild menen te
iben. Als het erop. aan
imt is hij toch eigenlijk
aur rechts, zeggen zij. Al
it semi-progressieve ge
doe van de afgelopen tien
jaar zouden maar praatjes
voor de vaak geweest zijn,
met als voornaamste doel
zich af te zetten tegen Van
Agt en zo binnen het CDA
een eigen positie te creë
ren.
Als belangrijkste bewijzen
voor die stelling worden aan
gevoerd het tot nu toe gevoer
de inkomensbeleid van het ka
binet en Lubbers' uitspraken
met betrekking tot de kernwa
pens. En inderdaad: in een tijd
dat iedereen moet bezuinigen
waren het notabene de men
sen met de topinkomens die er
in koopkracht nog iets op
vóóruit gingen. Voorts doet al
geruime tijd het gerucht de
ronde dat de premier voor
zichzelf allang besloten heeft
dat de kruisraketten er moe
ten komen, waarbij alleen het
aantal nog een open zaak zou
zijn. Is het immers niet zo dat
Lubbers al één en andermaal
heeft laten weten dat de Rus
sen door almaar meer SS-20's
op West-Europa te richten
„zelfs e'en land als Nederland"
tot deze houding zullen bren
gen. Men hoorde Luns grijns
lachen op de achtergrond.
Niet te rijmen
Edoch, hoe is dat alles te rij
men met de gebeurtenissen
van de afgelopen dagen? Want
daar was dan ineens een Lub-
DUITENHEER
bers, die in het kabinet zo lang
knokte totdat de VVD ermee
had ingestemd dat de vier
keer modalen (140.000 gulden
bruto per iaar) volgend jaar
ruim drie keer zoveel koop
kracht inleveren als de éen
keer modalen (35.000). En nog
voordat politiek Den Haag van
deze verrassing was bekomen,
lag er het Kernblad van het
Interkerkelijk Vredesberaad
(IKV), met daarin een inter
view van Mient Jan Faber met
de minister-president.
In het vraaggesprek wekt de
premier de indruk alles te zul
len doen om de kruisraketten
buiten de deur te houden. Vol
gens Lubbers is het zelfs niet
zeker dat Nederland volgend
jaar zomer de cruciale beslis
sing gaat nemen: plaatsen of
niet plaatsen. Een zeer opmer
kelijke uitspraak, als men zich
het betoog herinnert van mi
nister De Ruiter (Defensie) in
het Woensdrecht-debat. Vol
gens deze bewindsman, die
toch ook namens de regering
sprak, moet uiterlijk medio
1984 de bouw van de raket
bunkers in Woensdrecht wor
den aanbesteed, willen zij nog
op tijd (1986) klaar zijn. Die
aanbesteding is, aldus De Rui
ter, zo'n belangrijke voorberei
ding, dat de regering daartoe
niet zal overgaan zonder eerst
de beslissing over plaatsing te
hebben genomen, aldus De
Ruiter.
Maar Lubbers zegt nu, dat die
beslissing volgend jaar zomer
alleen valt, als de onderhande
lingen tussen de Sovjet-Unie
en de Verenigde Staten dan
definitief beëindigd zijn. De
premier zelf ziet het zo'n vaart
niet lopen, ook al heeft de
NAVO tegen die tijd de eerste
moderne raketten in Duits
land, Groot-Brittannië en Ita
lië opgesteld. Volgens Lubbers
zullen de onderhandelingen
dan vermoedelijk in de een of
andere vorm worden voortge
zet (topgesprek Reagan-An-
dropov) en krijgt Nederland
de kans zich nog een tijdje na
der te bezinnen.
Puzzel
Voor Mient Jan Faber was dit
reden afgelopen dinsdag een
nieuwe strategie ten doop te
houden. Het IKV heeft voort
aan als eerste doel het ijveren
voor uitstel van de beslissing
over de plaatsing van de
kruisraketten. Want daarmee
zitten „Lubbers en het IKV op
één lijn," kraaide Faber verge
noegd in elke microfoon, die
hem werd voorgehouden. Men
hoorde Luns knarsetanden op
de achtergrond. Het ontbrak
er nog maar aan dat de minis
ter-president werd aangekon
digd als deelnemer aan de gro-
Wie zei er ook alweer dat hij
Lubbers eindelijk door had?
Bij zoveel ongerijmdheid is de
verleiding groot het hoofd in
de schoot te leggen en te be
rusten in de onoplosbaarheid
van het raadsel-Lubbers. Deze
rubriek heeft echter juist de
bedoeling de stukjes van poli
tieke puzzels net zolang te
rangschikken totdat zij wel in
elkaar grijpen en het tot dan
toe verborgen plaatje zichtbaar
wordt. Het jekkertje dus maar
weer aan, om met Godfried
Bomans te spreken, en op naar
de christen-democratische ver
blijven op het Binnenhof.
En o wonder! De bonzen in
het CDA blijken helemaal niet
zo verbaasd over de koerswij
ziging van Lubbers. „Welnee,
Ruud heeft eventjes zijn mi-
nisterssteek afgezet en zijn
CDA-pet opgezet". Maar waar
om dan? Op fluistertoon wordt
onthuld dat het niet zo best
gaat met de partij. Uit geheime
opiniepeilingen, die wekelijks
door een groot bureau worden
verricht, blijkt dat als er nu
verkiezingen zouden worden
gehouden, het CDA acht tien
zetels zou kwijtraken. Die situ
atie is nu al vele maanden zo
en geleidelijk aan beginnen de
christen-democraten onrustig
te worden.
Volgend jaar juni worden er
verkiezingen gehouden voor
het Europees Parlement. Als
het CDA bij die gelegenheid
een historische nederlaag lijdt
en wellicht zelfs kleiner wordt
dan de VVD, die in de peilin
gen een lichte winst boekt, is
het leed niet te overzien,
meent men. Ed Nijpels zal een
nog grotere mond opzetten en
de PvdA, die in de enquêtes
groeit en groeit en groeit, zal
het kabinet kunnen verwijten
dat het eigenlijk geen meer
derheid meer heeft in de
Tweede Kamer en dat er dus
maar snel vervroegde verkie
zingen moeten komen. En wie
weet of de VVD, als zij de
kans ruikt het CDA in grootte
te passeren, dat idee van de
PvdA niet steunt?
De CDA-top is derhalve tot de
conclusie gekomen dat het
roer om moet. De rechtse
koers, door Van Agt uitgestip
peld, blijkt naar gevaarlijke
kusten te leiden. In de publie
ke opinie is er zo weinig ver
schil meer tussen CDA en
VVD, dat het enigszins pro
gressieve kerkvolk zich niet
meer thuis voelt bij de eigen
partij en onderdak zoekt bij de
PvdA. Datzelfde geldt voor
talloze „kleine" mensen, die
zich door CDA-ministers in
het loonzakje gepakt voelen.
Wil het CDA dus weer met
succes een appèl op de wegge
lopen kiezers kunnen doen.
dan dienen de progressieve
christenen en de kleine man
(met z'n confectiepakkie an)
door een koerswijziging van
het CDA bewogen te worden _i
tot een terugkeer. Op het par
tijbureau schijnt het een eri"
ander beschreven te zijn in
een uiterst geheime
nota met de titel: Het Volk
Mort.
Die naam is ontleend aan het
Bijbelboek Numeri, waarin de
Israëlieten in de woestijn zich
tegenover Mozes jammerend
beklagen dat hij hun heeft
weggevoerd van de vleespot
ten van Egypte. Deze crisis
wordt bezworen, doordat God
een zwerm kwakkels (kwar
tels) laat neerstrijken rond het
legerkamp en zo voor vlees
zorgt. De CDA-leiding blijkt
het hoofdstuk zorgvuldig te
hebben gelezen, zie het feit dat
Lubbers zijn naar sociaal en
progressief vlees hongerende
achterban prompt heeft be
diend. Of hij zelf de gepresen
teerde gerechten ook zo lekker
dan wel gezond vindt, wordt
door zijn omgeving sterk be
twijfeld. Zo niet, dan kan het
hem een troost zijn dat de zich
met kwakkelvlees volprop
pende Israëlieten gestraft wer
den voor hun gulzigheid.
RIK IN T HOUT
