TAFEL
fïïïTTl
Hoekzema ziet variabele diensttijd
voor soldaten als mogelijkheid
HP
Nieuwe overste jezuiëten moet einde maken aan afbraak
Project legt verband tussen energie, bewapening en ontwikkeling
£cidóc6ouAont
MStONLUS
deÜHlENE
brieven
lezers
ACHTERGROND
EeidöaQowumt
DONDERDAG 1 SEPTEMBER 1983 PAGINA 2
Kranten melden
Mariaverschijning op
Jordaanoever
Honderden Palestijnen. inwoners van het
dorp Beit Sahur bij Bethlehem op de wes
telijke oever van de Jordaan, hebben naar
hun zeggen een verschijning gezien van
de maagd Maria. Dit berichten in oostelijk
Jeruzalem verschijnende dagbladen. Vol
gens de krant „Al-Fajar" is de verschij
ning waargenomen in de dorpskerk, waar
rooms-katholieke gelovigen gisteren wa
ren samengekomen om Maria te vereren.
Het nieuws van de verschijning ging als
een lopend vuurtje rond en honderden
mensen stroomden samen om het feno
meen waar te nemen. De berichten geven
verder geen bijzonderheden over de aard
van de verschijning en of Maria zich ook
sprekend heeft geopenbaard.
Gehuwde priesters houden
„synode"
In Chianciano Terme, 80 km ten noorden van Rome, zijn
vertegenwoordigers van 20 groepen vroegere priesters die
wegens huwelijk hun ambt niet meer mogen uitoefenen,
gisteren samengekomen in de eerste "synode" van deze
aard. De deelnemers zijn afkomstig uit Brazilië, Italië, Oos
tenrijk. Zwitserland, Spanje, Frankrijk, Nederland en de
Bondsrepubliek. Naar Paolo Camellini van de Italiaanse
„Unie van rooms-katholieke priestergezinnen" meedeelde,
heeft de een week durende bijeenkomst tot doel voorwaar
den te scheppen om het huwelijk verenigbaar te maken
met de feitelijke uitoefening van het priesterambt. Bij de
openingsvergadering werd een verklaring aangenomen,
waarin wordt vermeld dat Christus en de apostelen nim
mer hebben aangedrongen op een verplicht celibaat voor
priesters. Naar schatting hebben over de hele wereld rond
70.000 priesters hun belofte van celibatair leven niet ge
houden maar het is de eerste keer, dat zij in georganiseerd
verband streven naar terugkeer in hun ambt. Slechts in
uitzonderingsgevallen heeft de paus tot dusver daarvoor
toestemming gegeven.
OPEN BRIEF ICTO
„Kerkdiensten niet misbruiken voor politiek
eenzijdige ontwapening"
Het ICTO (Interkerkelijk Comité Tweezijdige Ontwapening) heeft met bezorgd
heid kennis genomen van een brief, waarin parochie- en kerkeraden van kerken
die zijn aangesloten bij de Raad van Kerken, het verzoek hebben gekregen zich
officieel te laten vertegenwoordigen bij een gebedsdienst en viering op zaterdag
22 oktober in Roosendaal. Deze gebedsdienst wordt georganiseerd ter voorberei
ding en ondersteuning van een landelijke demonstratie voor eenzijdige kernont
wapening, die naar de mening van het ICTO vrede en vrijheid juist in gevaar
kunnen brengen. De initiatiefnemers hiervan zijn het IKV, Kerk en Vrede en
Pax Christi. De officieel aan te wijzen vertegenwoordigers zullen dan in Roosen
daal een „zending" meekrijgen en hiervan verslag doen tijdens kerkdiensten in
hun gemeenten op zondag 23 oktober, om vanuit parochies en gemeenten steun te
verlenen aan de demonstratie. Het ICTO verklaart: „De heilloze polarisatie, ont
staan na allerlei uitspraken van landelijke kerkelijke organen, lijkt nu willens en
wetens de aangesloten plaatseljke kerken te worden opgedrongen. Helaas past
deze gang van zaken bij het advies van het dagelijks bestuur van de Raad van
Kerken om de bovengenoemde demonstratie te ondersteunen". Het ICTO doet
een dringend beroep op plaatselijke parochie- en kerkeraden, het verzoek te ne
geren „en hun kerkdiensten op geen enkele manier politiek te laten misbruiken
voor steunverlening aan deze demonstratie."
Na het tijdperk van de af
braak moet er een tijdperk
komen, dat de nieuwe ideeën
in de juiste banen leidt en re
kening houdt met de eisen
van de nieuwe tijd". Dat ver
klaarde pater Paolo Dezza. de
persoonlijke afgevaardigde
van de paus voor de orde der
jezuiëten. tijdens een pers
conferentie in Rome ter gele
genheid van de algemene
vergadering van de orde die
morgen begint en waarop
een nieuwe generaal overste
moet worden gekozen.
Dezza verklaarde verder, dat
de paus de jezuiëten geen
voorschriften heeft gegeven
voor de keuze van een nieu
we generaal overste. De je
zuiëten zijn geheel vrij in het
bepalen van hun keuze, aldus
Dezza. Hij legde er de nadruk
op. dat de eis van de gerech
tigheid uiterst belangrijk is,
maar dat deze de priester
nooit tot handelingen mag
verleiden die niet tot zijn
taak behoren. De taken van
de priester en de leek mogen
nooit verward worden, aldus
Dezza. Op de vraag, of tijdens
de algemene vergadering ook
zal worden ingegaan op de
activiteit van de orde in Mid-
den-Amerika. antwoordde
Dezza, dat de vergadering
zich zal bezighouden met
problemen die op de gehele
orde betrekking hebben. Pro
blemen in afzonderlijke pro
vincies moet de nieuwe alge
meen overste oplossen met
behulp van de principes die
voor de gehele orde gelden,
aldus Dezza.
Uitreisverbod
Hij deelde voorts mede, dat
voor het eerst sinds 1946 ook
vertegenwoordigers van de
Hongaarse provincie aan de
algemene vergadering zullen
deelnemen. Onder hen is in
elk geval de provinciaal
overste, pater Janos Tamas.
De afgevaardigden van de
Tsjechoslowaakse provincie
blijken van de regering geen
verlof te hebben gekregen de
vergadering bij te wonen. Uit
Litouwen is op een uitnodi
ging voor deelname geen
antwoord gekomen. Voorts
staat nog niet definitief vast,
of de afgevaardigden uit Roe
menië het land uit mogen,
maar Dezza noemde de voor
uitzichten slecht. Uit China
en Vietnam zal geen jezuiët
naar Rome kunnen komen.
In deze landen is het de je
zuiëten zelfs niet toegestaan
hun provinciale vergadering
te houden, zo deelde Dezza
mede.
„DRIESLAGPROJECT" MOET POLARISATIE IN KERKEN WEGNEMEN
Het is eenvoudig onverant
woord geworden om de pro
blemen van bewapening, ar
moede en energievoorziening
nog geïsoleerd van elkaar te
beschouwen. Het is bijvoor
beeld onverantwoord kern
energie aan de orde te stel
len, zoals in de brede maat
schappelijke discussie over
het energiebeleid is gebeurd,
zonder het mogelijk militair
nevengebruik van kernener
gie aan de orde te stellen.
Dat zei de Amsterdamse eco
noom prof. dr. B. Goud
zwaard gisteren in Utrecht
bij de presentatie van het
drieslagproject van het Lan
delijk Overleg Maatschappe
lijk Activeringswerk
(LOMA).
Het drieslagproject beoogt de
leden van de kerken te infor
meren en te stimuleren tot
bezinning en keuzen met be
trekking tot de drie samen
hangende probleemgebieden
van energie, bewapening en
arm-rijk-verhoudingen.
Daarbij is ervoor gekozen het
energievraagstuk te kiezen
als uitgangspunt voor het
materiaal dat in het kader
van het project wordt ver
vaardigd, omdat daaraan in
de kerken tot dusver minder
aandacht is besteed dan aan
ontwikkelingssamenwerking
en het bewapeningsvraag
stuk.
In het kader van het project
zijn werkmappen samenge
steld voor jongeren, vrou
wengroepen, en predikanten
en pastores. Verder zijn er-
werkmappen voor het gods
dienstonderwijs en voor ge
spreksgroepen in gemeenten
en parochies.
Het drieslagproject richt zich
op bezinning en niet op actie.
De samenstellers van het
project willen mensen die in
kerkelijke actiegroepen actief
INDEN BOSCH Voor het eerst sinds jaren meervoudige priesterwijding
Mgr. J. W. M. Bluyssen van Den Bosch zal zaterdag drie nieu
we priesters wijden, die in de zielzorg van het bisdom werk
zaam zullen zijn. Zaterdag 10 september volgt in Tilburg nog
een priesterwijding. Het is voor het eerst sinds jaren, dat er
weer meer dan één priester tegelijk in de Sint Jan in Den
Bosch wordt gewijd. In een interview in het bisdomblad ver
klaart mgr. Bluyssen, dat de vier priesterwijdingen nog geen
opleving van het aantal priesterkandidaten laten zien. Hij
wijt het geringe aantal kandidaten aan het algemene klimaat
van deze tijd in samenleving en kerk. De bisschop verwacht,
dat een levende geloofsgemeenschap ter plaatse ook nieuwe
leiders zal opleveren. Hij wijst erop, dat er naast het priester
schap ook andere mogelijkheden zijn om als man of vrouw
pastoraal werk te doen, met name als pastoraal werk(st)er in
parochies, vormingswerk of elders en als catecheet. Mgr.
Bluyssen zegt bij de priesterstudie voorkeur te hebben voor
een opleiding aan een theologische faculteit, gekoppeld aan
wonen in een leefgemeenschap. Voorts verklaart mgr. Bluys
sen, dat priesters die aan het seminarie Rolduc van mgr. Gij-,
sen van Roermond hun opleiding hebben gevolgd, onder be
paalde voorwaarden die „zeker ook voor de eigen kandidaten
gelden", in zijn bisdom werkzaam kunnen zijn.
zijn, en de mensen die elkaar
op andere wijze in kerkelijk
verband ontmoeten, met el
kaar in contact brengen, om
dat dit contact nu vaak ont
breekt.
Bezinning
Prof. Goudzwaard, die heeft
geadviseerd bij de samenstel
ling van het materiaal, hoopt,
dat het drieslagproject een
depolariserende invloed
heeft in de bezinning van ve
len, met name in kerkelijk
verband, op de grote vragen
van deze tijd. Hij betreurde
het dat de vredesdiscussie in
de kerken momenteel totaal
gepolariseerd is. Verder ver
klaarde hij te hopen op een
verbreding van de maat
schappelijke energiediscussie
en op een minder specialisti
sche, en daardoor meer ver
antwoorde standpuntbepaling
van politieke partijen, actie
groepen en maatschappelijke
organisaties.
Sociaal-
cultureel
werk Brabant
gekort
Rooms-katholieke en protes
tants-christelijke instellingen
voor maatschappelijk active
ringswerk in Noord-Brabant
hebben samen met Humani-
tas bij gedeputeerde staten
protest aangetekend, tegen
de manier waarop plotseling
kortingen op hun begrotin
gen zijn aangekondigd. Vol
gens de instellingen is de ar
gumentatie van GS dat meer
doelmatigheid nodig is en dat
meer moet worden samenge
werkt, te vaag. De instellin
gen verlangen van het colle
ge meer tijd om in goed over
leg tot betere oplossingen te
komen. Zij willen wel mee
werken aan bezuinigingen,
maar achten de voorgestelde
korting van twee ton op de
reeds toegezegde begroting
van 4,8 ton te drastisch en te
onverhoeds.
Slecht voorstel van CNV
Het CNV heeft zich in de loop der jaren bij allerlei conflic
ten altijd doen kennen als een zeer genuanceerd denkende
vakbeweging. Zelden kwam er uit die hoek harde, onver
zoenlijke taal, menigmaal distantieerde men zich van sta
kingsacties van collega FNV, werd de voorkeur gegeven aar
een weloverwogen compromis. Daarom is het des te opval
lender dat uitgesproken het CNV het plan lanceert om niet-
vakbondsleden die werkloos worden een lagere sociale uitke
ring te geven dan werknemers die wel georganiseerd zijn
Bovendien wil het CNV via de werkgeverspremie eer
heffing innen op alle lonen, zowel van vakbondsleden al:
niet-leden, en het aldus binnenkomende bedrag gebruiker
om de vakbondsleden een gedeelte van hun contributie t<
vergoeden.
De vakbeweging kampt, het is bekend, met financiële pro
blemen. Het ledental slinkt zienderogen. Velen bedanker
omdat in deze tijd van dalende lonen en stijgende prijzen de
contributie te hoog is. Het vakbondslidmaatschap kost de ge
middelde werknemer ongeveer f 240,-. Begrijpelijk is, dat de
vakbeweging zoekt naar wegen om deze ontwikkeling een
halt toe te roepen. De weg die het CNV de FNV is haaij
intussen bijgevallen daarbij denkt te bewandelen is echter
zonder meer te verwerpen. Riekt naar chantage. Een dreiJ
gende lagere uitkering zal wellicht menigeen doen besluiten
toch maar weer lid te worden.
De vakbeweging is een belangenorganisatie. Het staat een
ieder vrij daarvan al dan niet lid te worden. Tenminste in
een democratie. En in het Nederlandse sociale bestel, dat
door alle werknemers in stand wordt gehouden, hebben ook
alle werknemers, als de nood aan de man komt, recht op een
uitkering. Daarvoor betalen zij premie. Niet via de vakbewe
ging, maar via de werkgever aan de Staat. En aan dat recht
weliswaar mede dank zij de vakbeweging bereikt kan
geen enkele belangengroep tornen.
Actieve depressie
DE BILT (KNMI) Van
avond dringt koelere lucht af
komstig van de Atlantische
Oceaan, ons land binnen. Dat
kan gepaard gaan met nieuwe
buien en misschien ook wel
met onweer. Het hogedrukge-
bied, dat ons de laatste tijd zo
veel zon bracht, trekt nu weg
naar Oost-Europa en maakt de
baan vrij voor oceaandepres
sies.
Een diepe stormdepressie met
een kerndruk van minstens
975mbar was vannacht al bo
ven het midden van de Atlan
tische Oceaan aangekomen.
Deze wordt morgen boven Ier
land verwacht en zaterdag op
de Noordzee.
Dit betekent voor ons land een
periode met onstandvastig
weer, waarbij vooral in het
weekeinde de regenkansen
vrij groot zijn. Hoewel de de-
pressie op de oceaan zware
stormen veroorzaakt, is het nu
nog niet duidelijk of dat ons
ook te wachten staat. Wel zal
in de loop van morgenmiddag
en avond de wind gaan toene
men en een periode met
stormachtige wind. wind
kracht 8, lijkt toch wel waar-,
schijnlijk.
Weerrapporten van vanmorgen 08 uur
Waer Mai Min N
temp tamp al
Amsterdam regen 29 14 0.1 mm
De Bilt zw.bew. 27 17 0 n
Deelen zw.bew. 28 17 0 n
Eelde onbew. 29 12 0 n
Eindhoven zw.bew. 29 17 0 n
Den Helder regen 23 17 0.1 n
28 15 0 n
Gebakken scholfilet
met bruine boter,
bietensla en
aardappelen
vanilleruijstevla
Nodig voor twee: 300 g
scholfilet, zout, bloem, olie,
15 g margarine, halve ci
troen;
40 g boter of margarine, 1
lepel azijn of citroensap,
peterselie;
400 g bietjes, 3 lepels yog
hurt, 2 lepels azijn, zout,
peper, suiker, uitjes of sja
lot, worcestersaus, 1 klein
hardgekookt ei;
0,5 1 kg aardappelen;
0,5 liter melk, 25 g rijst, 12
g custard, 30 g suiker.
Spoel de scholfilet af met koud
water. Strooi zout over de
stukken vis en haal ze na vijf
minuten door bloem. Laat een
laagje olie met de margarine
warm worden in de koekepan.
De vis kan er in zodra de mar
garine bruisend is gesmolten.
Beken zes minuten voor het
gaar worden. Garneer met
parten of schijven citroen.
Laat de boter of margarine
lichtbruin worden en voeg van
het vuur azijn of citroensap en
fijngeknipte peterselie toe.
Kook de bietjes halfgaar of
gaar in tien a twintig minuten,
laat ze afkoelen en rasp ze.
Meng een sausje van yoghurt,
azijn, zout, peper, suiker, fijn
gesneden ui of sjalot en wor
cestersaus en schep dat door
de bieten. Garneer met plakjes
ei.
Spoel de rijst af in een zeef tot
er helder water afkomt en laat
hem uitlekken. Breng de helft
van de melk aan de kook en
strooi er al roerende de rijst in.
Laat deze in een half uur heel
zacht koken gaar worden.
Schenk er vervolgens een pap
je bij van custard, suiker en
weinig koude melk en kook
dat even mee. Voeg van het
vuur de rest van de koude
melk toe en koel de vla af.
JEANNE
Geen krant ontvangen? Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur, za
terdags tussen 14.00 en 15.00
uur, telefoonnr. 071-122248 en
uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
Het omslagartikel van ELSE
VIER gaat over tien jaar
Chili onder Pinochet. De dic
tator zelf in een interview:
„Onder democratie versta ik
orde en rust. Wie geweld ge
bruikt, verliest het recht
zichzelf democraat te noe
men. Het maakt geen ver
schil of het geweld met wa
pens of met woorden wordt
gebruikt. Wat dat betreft ben
ik waarschijnlijk een grotere
democraat dan u". Een
vraaggesprek voorts met mi
nister Korthals Altes van
Justitie. „Voorkomen moet
worden eerlijk gezegd
dreigt dat wel een beetje
dat door het stellen van prio
riteiten onder de formele
norm van de strafwetgeving
een tweede norm komt, die
de praktische handhaving
centraal stelt. Zo wordt een
zekere snelheidsovertreding
op de autowegen getolereerd.
Krijg je dit op andere terrei
nen ook, dan zou dat hele
maal verkeerd zijn". Elders
zegt de scheidende Leidse
hoogleraar in de inwendige
geneeskunde, professor Haex:
„De klinische geneeskunde
gaat gebukt onder een alles
doordringende vlaag van
pseudo-wetenschappelijkheid
en onder het feit dat er in
hoog tempo nieuwe technolo
gie bijkomt. Bovendien be
staat er een bijzonder groot
gevaar dat zij haar empiri
sche en pragmatische basis
verliest". Een interview ten
slotte met staatssecretaris
Hoekzema van Defensie.
„Door de voortschrijdende
technische ontwikkeling in
onze krijgsmacht zou je kun
nen denken aan een variabe
le diensttijd. Dienstplichtigen
die een technische funktie
krijgen, zouden wat langer
kunnen dienen. Met als voor
deel dat zij door de opgedane
ervaring hun startpositie
naar de burgermaatschappij
kunnen verbeteren. Anderen
die wegens de automatisering
eenvoudige handelingen
moeten verrichten, zou je
wat korter kunnen laten die-
vind, is dat je dank zij foto
grafie jezelf kunt controle
ren. Of je goed hebt nage
dacht. Je probleem blijft dan
niet meer malen. Je hebt het
opgelost. Je hebt een nieuw
uitgangspunt om verder te
gaan".
Pinochet: „Ik ben waar
schijnlijk een grotere demo
craat dan U".
zijn rol bij het verspreiden
van geruchten over prins
Claus. „Ik zal iets vertellen
wat bijna niemand weet. Ik
weet dat Beatrix eraf wil. Ze
vindt het helemaal niet leuk.
Beatrix en ik hebben dezelf
de tweede moeder. We heb
ben dezelfde gouvernantes
gehad. Daardoor voel ik indi
rect een speciale band met
Beatrix. Als ik eens schreef
wat ik wistEen verhaal
ook over de uittocht van
3.000 jonge leraren voor wie
in het onderwijs geen plaats
meer is. Eén hunner: „Ik wil
niet zeggen dat je het beste
onderwijs krijgt als je maar
zoveel mogelijk jonge leraren
aanneemt. Ik zou juist pleiten
voor een team dat de voorde
len van de oude en de nieu
we invloeden combineert. Ik
vraag me af: gaat de balans
tussen de oudere en de jonge
re groep niet kapot?" Elders
een gesprek met regisseur
Ate de Jong van de nieuwe
film „Brandende liefde". Ik
zou heel graag een film over
Weinreb willen maken. Een
poosje geleden heb ik hem
opgezocht, samen met Jeroen
Krabbé. Eigenlijk kan ik me,
nu ik hem ontmoet heb, niet
voorstellen dat hij in de oor
log mensen werkelijk bedon
derd heeft. Zo'n film zou heel
bijzonder kunnen worden".
Een interview tenslotte met
fotograaf Koen Wessing over
zijn boek Van Chili tot Gua
temala. „Wat ik belangrijk
De HAAGSE POST heeft
Jaap van Meekren, „een me
neer in de journalistiek", op
de omslag. „Toen ik mijn lin
tje kreeg, hebben ze een vi-
deo-prógramma voor me ge
maakt. Daar hebben Terlouw
en Den Uyl en Van Agt en
Lubbers en prins Bernhard
aan meegewerkt. Die men
sen, daar ga ik vriendschap
pelijk mee om. Maar dacht je
dat ik me niet realiseer dat
die mensen net zo veel be
lang bij mij hebben als ik bij
hen?" Elders aandacht voor
het conflict binnen de CPN.
„Boze tongen beweren al dat
het onmogelijk is een nieuwe
hoofdredacteur voor De
Waarheid te vinden die zo
wel voor de compromissers
als voor de niet geheel homo
gene redactie aanvaardbaar
zal zijn. En daar zal het vol
gende conflict over gaan". Bij
de geruchten rond prins
Claus dit commentaar: „Wie
tegenwoordig een schandaal
veroorzaakt, komt in de
krant, en hoe hoger in de
monarchale hiërarchie, des-te
uitvoeriger, en ook als het
een schijn-schandaal betreft.
Daarom is Claus niet vrij,
daarom moet er constitutio
neel op hem worden gepast,
hoe droevig dat ook voor de
man kan zijn": Een gesprek
voorts met regisseur Peter
Oosthoek van de bekroonde
film An Bloem. „Ik heb aan
de hoogtepunten uit interna
tionale film niets toegevoegd.
Aan de Nederlandse film
daarentegen heb ik wel iets
toegevoegd. Zowel in de stile
ring als in de acteurs-regie
ben ik verder gegaan dan
menig filmregisseur in Ne
derland".
cursus". Het blad probeert
een zakelijk verband te leg
gen tussen de familieLub
bers en de voormalige onroe
rend goed-keizer Zwolsman.
„Het lijkt wel of premier
Lubbers ondanks alle goede
voornemens eenvoudig niet
in staat is om schoon schip te
maken".
Gijs Schreuders: „Voor mij
is het Ooateuropese socia
lisme een vorm van onder-'
drukking".
Fons Jansen: „Mensen die
behoefte hebben aan troost,
komen de schouwburg niet
meer in".
VRIJ NEDERLAND vraagt
zich af wiens naam voorgoed
verbonden zal blijven aan de
ondergang van de OGEM.
„Ik heb nooit gesnapt hoe
Karei Fibbe zich heeft kun
nen handhaven als presi
dent-commissaris van de Ne
derlandse Middenstandsbank,
nadat vast kwam te staan dat
hij bij OGEM de zwarte kas
in het leven riep". Het opge
stapte CPN-Kamerlid Gijs
Schreuders zegt in een inter
view: „Ik vind dat de ver
schillende opvattingen over
Oost-Europa niet te vereni
gen zijn in één partij. Voor
mij is net Oosteuropese socia
lisme een systeem van onder
drukking. Die mening is
sterk beïnvloed door de ge
beurtenissen in Polen". Een
verhaal voorts over de wild
groei in trainingen'en cursus
sen voor managers. „In solli
citaties speelt het gevolgd
hebben van die cursussen
geen enkele rol. Er wordt
zelfs vrij denigrerend over
gesproken. Je moet het zien
als een vorm van status. Een
soort beloning. Een paar da
gen weg, een uitgebreide
lunch. De funktionaris is op
In de GROENE AMSTER
DAMMER een uitvoerig ge
sprek met ex-CPN-Kamerlid
Schreuders. „Daar heb ik het
meest over geaarzeld dat
mensen mijn stap zouden
zien als een advies om er
maar mee op te houden. Dat
moeten zij zelf beslissen.
Maar ik heb last van adem
nood, door de ontwikkelin
gen in de partij die van con
flict naar conflict, van be
schuldiging naar beschuldi
ging, van crisis naar crisis
gaat". Een verhaal ook over
de besloten bijeenkomst die
de CDA-top gisteren in Den
Haag heeft gehouden. „De
ervaringen van tien maan
den met Ruud Lubbers heb
ben in de ogen van veel
christelijke politici niets spi
ritueels opgeleverd. Sommige
jongetjes zingen alleen vóór
dat ze worden gezegend; de
ideoloog Lubbers bleek er zo
eentje te zijn". Een reportage
voorts over het Woensdrecht
van de eventuele kruisraket
ten. „Ze denken in Den
Haag: we moeten die mensen
gewoon overdonderen en dan
zeggen ze heus wel. ja. Die
hebben in hun emotie toen
gezegd: het gebeurt niet,
maar daar komen ze wel
overheen". Aandacht tenslot
te voor Amsterdam en het
racisme. Het enige gekleurde
gemeenteraadslid Tara Var
na: „Dat is het verschil als je
als zwarte in een politieke
partij zit. Die witte mensen
zijn bezig met allerlei strate
gieën en weet ik veel wat al
lemaal meer. En wij voeren
een struggle for life'
Het omslagartikel van HER
VORMD NEDERLAND
gaat over de verwondering
en woede van cabaretier*
Fons Jansen. „De mensen die
behoefte hebben aan troost,
komen de schouwburg niet
meer in. Ik vrees dat ik voor
enige tijd alleen nog voor de
rijken sta te spelen. Als we
dat Holland Festival nu eens
vergaten en terugkeerden
naar de volksvoorstelling
van één gulden". Een kri
tisch artikel voorts over de
crisis in de tandheelkunde.
„We zijn er altijd van uitge
gaan dat, als je op je dertien
de geen gaatjes had, je die op
je twintigste wel kreeg. Dat
blijkt bij de nieuwe generatie
niet zo te zijn. Hetzelfde geldt
voor tandvleesproblemen. En
wie wil er betalen voor een
drie-dimensionale röntgenfo
to als hij geen gaatjes heeft?"
Elders een verhaal over de
bloei van de straatmuziek als
concurrent van het draaior
gel. „De inkomsten verschil
len nogal. Op een koopavond
kan ik met drie uur spelen
wel aan 35,- komen, maar
op een doordeweekse dag doe
ik er soms zes uur over om
een tientje bij elkaar te spe
len". Een analyse tenslotte
van de veranderingen bin
nen de Nederlandse katholie
ke kerkprovincie ofwel: „de
Nederlandse knal die de we
reldkerk opschrikte". Echter:
„Wat Luther en Calvijn niet
gelukt is, is ook de vernieu
wingsbeweging binnen de
katholieke kerkprovincie
niet gelukt: de hiërarchische
macht van de rooms-katho
lieke kerk vervangen door
een minder hiërarchisch al
ternatief".
PIET SNOEREN
/lissingen geh bew. 27
onbew. 30 22
Innsbruck
Kopenhagen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Zurich
Casablanca
Istanbul
Las Palmas
27 20 0 n
26 16 0 n
25 16 On
27 17 3 mm
27 15 0.2 n
28 15 10 rr
31 16 24 rr
28 17 2 rr
30 19 0 n
24 10 0 rr
27 20 0 n
31 20 0 n
vn i
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven. De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten.
Beschaving
Als robots, reageerbuizen,
manipulatie zoals beschre^0
ven in het artikel „Haalt d^ie
mqraal in 1984 het jaar 2000'lbes
onze toekomst worden; alfaei
om het begeerde „Utopia" tey^
bereiken afgerekend moei p'
worden met de menselijk^ 4
vrijheid, heeft dan de huidige16*
beschaving zijn hoogtepunt beider
reikt, of zal deze beschaving
uiteindelijk zichzelf vernietiJDe
gen? Laten we dan ons herinlhui:
neren dat de kerk deze be-wer
schaving in haar ontstaan honse
derdvijftig jaar geleden reedjpen
veroordeelde omdat deze bejvan
schaving begon met haaidaai
hoogste doel in zich zelf te zoestan
ken buiten God om. Maar naajPeU
de kerk werd niet geluister<star
toen zij de pil veroordeeldtfpel
niet geluisterd toen zij kunstoinr
matige inseminatie of manipuwetl
latie veroordeelde. Maar ditote;
paus werd wel uitgemaakflieel
voor een „Poolse" paus, waat.cor
een ouderwets luchtje aan zijDe
terwijl niet wordt gezien daflooi
hij juist de „heilstaat" waafrich
onvrijheid heerst afkeurt, omvere
dat onder geen enkele „grotlhien
broer" is te leven, noch ifeing
Oost noch in West. Wat Ooiesc
well en Huxley voorspelderfJ su
bestrijdt de kerk met christtfen
lijke beginselen. Niet Gofcest;
moet wijken voor de vermatëgens
rialiseerde mens, maar de verna ei
materialiseerde mens mofloper
wijken.
H. Rutges, DEN HAA*
