Beloning commissaris:
tussen tien mille en een ton
ONDERZOEK:
Pravda laakt produktie
verouderde goederen
Van den Broek volgt
Edah in prijzenslag
7 Beurs van Amsterdam
ECONOMIE
foidóaQowiant
DONDERDAG 1 SEPTEMBER 1983 PAGINA 12
MEER WINST NATIONALE
NEDERLANDEN
DEN HAAG Het verzekeringsconcern Nationale-
-Nederlanden heeft zich in de eerste helft van dit jaar
gunstig ontwikkeld. De nettowinst ging ten opzichte
van dezelfde periode van 1982 met 7,7 procent omhoog
van 182,8 miljoen tot 197 miljoen. Er zal een inte
rimdividend worden betaald van 4,10 in contanten,
eventueel op te nemen voor 0,80 in contanten plus
f 0.25 in agio-aandelen. Vorig jaar bedroeg het interim-
dividend 3,90. geheel in contanten of /0,80 contant
plus 33,3 cent in agio-aandelen. De omzet nam in de
eerste zes maanden toe met 13,5 procent van 5,6 mil
jard tot 6,3 miljard. Het in het algemeen grillige ver
loop van de schaderesultaten maakt het moeilijk voor
spelbaar of de gesignaleerde gunstige tendens zich in
de rest van het jaar zal voortzetten. Tenzij zich ernstige
tegenvallers voordoen, mag wel worden verwacht dat
de resultaten over heel 1983 die over 1982 tenminste
zullen evenaren. Vorig jaar bedroeg de nettowinst
421.7 miljoen.
Smit-Lloyd krijgt
drie schepen ineens
ROTTERDAM Aan de Parkkade in Rotterdam vond
gisteren een uniek gebeuren plaats in de geschiedenis van
Smit-Lloyd. Daar werden in één klap drie schepen aan de
vloot toegevoegd. Het waren de Smit-Lloyd 31 (9500 rpk)
en de zusterschepen Smit-Lloyd 121 en 122, beide van 4000
rpk.
De drie schepen zijn gebouwd op Nederlandse werven, en
aangepast aan de laatste eisen van de offshore-industrie.
De schepen zijn speciaal geschikt voor bevoorradingswerk.
maar daarnaast ook ingericht voor het behandelen van an
kers en het verslepen van booreilanden.
De „121" is juist als het zusterschip de „120" eigendom van
een joint-venture welke Smit-Lloyd bv heeft aangegaan
met Ranger Oil Ltd, Calgary en de minderheidspartner
ABN.
Het nieuwbouwprogramma van Smit-Lloyd omvat nog
drie schepen, waarvan er twee dit jaar nog in dienst zullen
komen en het derde begin 1984.
Hoger
beleggingsresultaat
Wereldhave
DEN HAAG NV Beleggingsmaatschap
pij Wereldhave heeft in het eerste halfjaar
van 1983 een direct beleggingsresultaat
behaald van 18,3 miljoen en dit is 20 pro
cent meer dan de ƒ15,3 miljoen over de
zelfde periode van vorig jaar. Per gewoon
aandeel van 20 komt het directe beleg
gingsresultaat uit op4,61. Het interimdi
vidend is verhoogd van 3,25 naar 4,25,
zo blijkt uit het halfjaarbericht. Wat be
treft het bod van PGGM en Pensioen
fonds DSM merkt Wereldhave op, dat het
bod na correctie met het interimdividend
uitkomt op 150,75 per aandeel. De bui-
tengewonge aandeelhoudersvergadering is
verplaatst naar 19 september.
Dr. J. Zijlstra
naar Robeco
ROTTERDAM Aan de aan
deelhouders van de beleg
gingsfondsen Robeco, Rolinco,
Rorento en Rodamco zal wor
den voorgesteld dr. J. Zijlstra
te benoemen tot commissaris.
Dr. Zijlstra was in de jaren
1967 tot 1982 president van de
Nederlandsche Bank en presi
dent van de Bank of Interna
tional Settlements in Bazel. Hij
is verder onder meer minister
van economische zaken en van
financiën geweest.
Bonden:
„Opnieuw
duizenden banen
in haven op de
tocht"
ROTTERDAM Ondanks de
forse steunverlening van de
overheid, verkeert de Neder
landse scheepsbouw nog steeds
in een kritieke situatie. Wan
neer de overheid de wijze van
steunverlening niet ombuigt
en de werkgevers zich niet
eensgezinder opstellen, zullen
in de komende jaren nog min
stens zesduizend banen verlo
ren gaan. Aldus de Unie
■BLHP en de Industriebond
CNV gisteren tijdens een ver
gadering van Beleidscommis
sie Scheepsbouw. Om hun eis
tot meer invloed op de gang
van zaken kracht bij te zetten
hebben zij gedreigd uit dit
overlegorgaan te stappen
waarin werknemers en over
heid zijn vertegenwoordigd.
Eerder deed de Industriebond
FNV dat al.
Volgens de Unie BLHP is de
aandacht binnen de Beleids
commissie te eenzijdig gericht
op het verkrijgen van over
heidssteun en wordt te weinig
gekeken naar de effecten er
van. de mogelijkheden tot
overleven van de werven en
de'gevolgen voor de werkgele
genheid „Zolang de werkge
vers niet bereid zijn hun af
zonderlijke overlevingsstrate
gieën op tafel te leggen, zullen
beide bonden niet aan het
overleg in de Beleidscommis
sie deelnemen", aldus Becking.
Becking verwijt de werkge
vers ook dat deze steeds vaker
zelfstandig naar buiten treden
waar het gaat om de toekomst
van de Nederlandse scheeps
bouw. „Een eensgezinde hou
ding van werkgevers en werk
nemers is van het grootste be
lang om het rijk ertoe te bewe
gen de steun aan de scheeps
bouw ook na 1985 voort te zet-
Hoechst Holland NV heeft in
de eerste zes maanden van
1983 belangrijk betere resulta
ten geboekt dan dezelfde pe
riode vorig jaar onder meer als
gevolg van hogere verkoop
prijzen en een gunstiger kos
tenstructuur. Mede op grond
van deze gang van zaken in
juli en augustus verwacht
Hoechst Holland een duidelijk
beter resultaat dan over 1982,
toen een winst van 14,8 mil
joen werd behaald.
goud en zilver
De goud- en zilverprijzen gister-
buitenlands geld
ROTTERDAM Bij Bre-
dero (projectontwikke
ling) krijgen commissaris
sen gemiddeld de hoogste
beloning voor hun werk
zaamheden, met als top
jaar 1974 toen ze bijna een
ton ontvingen. Commissa
rissen bij Holec moesten
het in 1981 met ƒ11.250
doen. Dat blijkt uit een
onderzoek van drs. A.
Koot-Du Buy en drs. R.
Vijn, verbonden aan res
pectievelijk de RU
Utrecht en de KMA te
Breda, naar de beloning
van commissarissen bij
naamloze vennootschap
pen. Een artikel van hun
hand verscheen in Econo
misch Statistische Berich
ten van deze week.
Aan de hand van jaarrekenin
gen (waaruit volgens de wet
de beloning moet blijken, zij
het dat de wettelijke eisen
lang niet overal worden nage
leefd) onderzochten zij de be
loning voor de commissarissen
bij dertig ondernemingen in
de jaren 1973, 1974, 1976 en
1981.
In de samenstelling van de
commissarissenbeloning heeft
zich, zo blijkt uit het onder
zoek, tussen 1973 en 1981 een
duidelijke verschuiving voor
gedaan van tantièmes (aandeel
in de winst) naar vaste bezol
digingen. De onderzoekers
menen dat dit wellicht zijn
oorzaak vindt in de economi
sche teruggang in het bedrijfs
leven. Het deel van de belo
ning dat van het resultaat af
hangt, dreigde zodanig te da
len dat de totale bezoldiging
beneden een voor de commis
saris aanvaardbaar minimum
zou komen. De verschuiving
betekent voor de commissaris
meer zekerheid, maar voor het
bedrijf een grotere vaste last,
zo merken Koot en Vijn op.
Ahold
De commissarissenbelonig bij
Ahold (Albert Heijn) is in de
onderzoeksjaren het meest ge
groeid 16.000 in 1974 tot
f 67.000 in 1981). Vooral bij
deze onderneming doet zich
een sterke verschuiving van
tantième naar vast voor. Op
merkelijke verschuivingen in
de gemiddelde beloning heb
ben zich in de vier onder
zoeksjaren niet voorgedaan.
Meer dan driekwart van de
onderzochte ondernemingen
heeft de commissarissen min
der dan 50.000 gulden uitbe
taald. Het percentage met een
beloning beneden de dertig
mille schommelt rond de tach
tig. In het laatste jaar van on
derzoek (1981) keerde één on
derneming (Bredero) meer dan
ƒ70.000 uit en beloonden drie
hun commissarissen met een
bedrag tussen de vijftig en ze
ventig mille (Ahold, Konink
lijke Olie en Philips).
Hoewel de gemiddelde belo
ning vrij stabiel is, blijkt uit
het onderzoek dat sommige
bedrijven de commissaris aan
zienlijk minder zijn gaan belo
nen door de jaren en andere
de beloningen fors verhoog
den. Voorbeelden zijn onder
meer Hagemyer (tot 1976 zo'n
ƒ70.000, in 1981 nog 30.000),
RSV (van ƒ28.000 in 1973 en
1974 naar 15.000). AKZO zat
in 1973, 1974 en 1981 rond de
48.000, maar in 1976 op
19.000. De Hollandse Beton
Groep (HBG) keerde in 1973
15 mille uit, tegen ƒ35.000 gul
den in 1981.
Koot en Vijn constateren dat
naleving van artikel 313 van
boek 2 van het Burgerlijk
Wetboek, dat (een zekere mate
van) openheid van de commis
sarissenbeloning regelt, welis
waar verbetert, maar dat toch
nog steeds de helft van de on
derzochte jaarrekeningen niet
geheel aan de wettelijke eisen
voldoet. Het artikel zegt dat
uit de winst- en verliesreke
ning of de toelichting daarop
de omvang en samenstelling
van de totale commissarissen-
beloning, het aantal commissa
rissen en het aantal van hen
dat onbezoldigd is, moet blij
ken. Slechts vier van de dertig
ondernemingen voldoen in
alle vier onderzoeksjaren aan
de voorschriften van artikel
313, namelijk Akzo, Kluwer.
Philips en VNU. Bührmann
neemt een aparte plaats in. In
1973 en 1974 voldeed deze on
derneming in geen enkel op
zicht aan artikel 313, in 1976
volgde Bührmann stipt de
voorschriften om in 1981 sa
men met Van Ommeren het
minst aan 313 te voldoen. In
antwoord op kamervragen (De
Graaf, PvdA in 1977) wees de
verantwoordelijke
de taak van de registeraccoun
tant bij de naleving van de
wet. De accountantsvereniging
Nivra riep naar aanleiding
daarvan de leden op mee te
werken aan de uitvoering van
de wet. Op vragen over de
duidelijkheid van artikel 313
(De Graaf, PvdA, 1978) ant
woordt de minister dat de on
duidelijkheid niet van dien
aard is dat een onmiddellijk
ingrijpen vai) de wetgever
noodzakelijk is. De strekking
van het artikel, dat de jaarre
kening inzicht moet geven in
het aantal personen dat deel-
gerechtigd is in het bedrag, is
volgens de minister onmisken
baar. De onderzoekers menen
echter dat men het met de
strekking wel eens kan zijn,
maar met de concrete naleving
ervan toch in moeilijkheden
kan komen. Zij verwachten
dat door de informatie die
moet worden verstrekt na het
van kracht worden van de
vierde EG-richtlijn (die regelt
dat ook de kleinere onderne
mingen een publicatieplicht
krijgen), naleving van 313
minder problemen met zich
mee zal brengen.
MOSKOU Veel fabrieken in de Sovjet-Unie produceren goe
deren die al verouderd zijn als ze van de assemblageband ko
men, aldus de Pravda van gisteren.-Volgens het blad van de
Russische communistische partij duurt het veel te lang voor een
ontwerp van de tekentafel komt en er een prototype kan wor
den gemaakt. Tegen de tijd dat de serieproduktie op gang komt,
is het produkt al verouderd. De Russische industrie volgt de
technologische ontwikkelingen in het Westen niet.
Het artikel verscheen drie dagen nadat de leiders in het Krem-
lim een oproep hadden gedaan tot bespoediging van de uitwisse
ling van technologische kennis tussen de Sovjet-Unie en wester
se industrielanden. Volgens de Pravda is het van vitaal belang
dat de Sovjet-Unie op technologisch gebied vooruit gaat omdat
het een van de voornaamste terreinen is waarop het socialisti
sche systeem met het kapitaalistische stelsel concurreert. Eerder
deze maand verscheen in de Pravda een ingezonden stuk van
een fabrieksdirectie die zich erover beklaagde dat Moskou haar
dwingt goederen te produceren die niemand wil kopen.
Kamerdebat over hulp aan midden- en
kleinbedrijf
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Tweede Kamer zal de komende week een
debat houden over de hulp die de overheid geeft aan het mid
den- en kleinbedrijf (MKB) voor bedrijfsontwikkeling. Dit nadat
staatssecretaris Van Zeil (Economische Zaken) gisteren in een
overleg met de kamercommissie voor het MKB weigerde deze
sector extra financiële steun te geven nu de hiervoor bestemde
fondsen uitgeput zijn. De kamercommissie staat echter op extra
geld voor het midden- en kleinbedrijf.
Opdracht voor IBB-Kondor
LEIDEN De Bouwkombinatie Leiden, waarvan IBB-Kondor
BV deel uitmaakt, heeft opdracht gekregen voor de bouw van 87
eengezinswoningen met bergingen in Leiden. Met de bouw is in
middels begonnen. De opdracht is ongeveer 6,8 miljoen waard.
Opdrachtgever is het Bouwfonds voor Nederlandse Gemeenten.
IBB-Kondor heeft van de Stichting Bouwactiviteiten in de Be
jaardensector Soest opdracht gekregen voor de nieuwbouw van
het complex de Vijverhof in Soest. Met de order is ongeveer 15
miljoen gemoeid. De nieuwbouw omvat 155 appartementen, een
parkeerkelder, een dienstencentrum en een medisch centrum.
De bouw gaat ongeveer een jaar duren.
SUSKE EN WISKE DE HIPPE HEKSEN
maqcLjine
SEPTEMBER
IS UIT!
AMSTERDAM^Dirk van den Broek heeft zich bij Edah aan
gesloten in de aanval op de bodemprijzen. „We vinden, dat iede
re winkelier zelf zijn prijzen moet kunnen vaststellen en dat dit
niet door de fabrikant moet worden opgelegd", aldus directeur
J. van den Broek.
Intussen stellen de fabrikanten van merkartikelen zich teweer
tegen het niet nakomen van de prijsafspraken, die vorig jaar zijn
gemaakt. Toen werd afgesproken, dat merkartikelen niet onder
de bodemprijs (meestal inkoopsprijs plus btw) in de winkel zou
den worden verkocht. De supermarktketen Edah heeft in ad
vertenties aangekondigd zich van deze afspraken over bodem
prijzen weinig meer aan te willen trekken. Een aantal fabrikan
ten heeft inmiddels deze dochteronderneming van Vroom en
Dreesmann laten weten, dat zij willen vasthouden aan de eerde
re afspraken, zo zei desgevraagd een woordvoerder van de stich
ting Het Merkartikel, waarin de fabrikanten zijn verenigd.
De afspraken houden ook in, dat levering alleen tegen de over
eengekomen voorwaarden geschiedt. De stichting Het Merkarti
kel was gisteren nog volop in overleg. Een woordvoerder noem
de het geen prettige affaire. „Als je in een geordende maatschap
pij afspraken maakt, moet je je eraan houden". De leden zullen
dan ook geen protest aantekenen of gezamenlijke acties op touw
zetten. Wel zal individueel op de afspraken gewezen worden.
Volgens directeur J. van den Broek heeft de prijzenslag tot nog
toe al aantal bressen geslagen in het front van de fabrikanten.
„Fabrikanten met een minder sterk merk zijn gemakkelijker en
laten oogluikend toe, dat we onder de bodemprijzen verkopen
als we daarmee meer verkopen", aldus J. van den Broek. Vorig
jaar verloor Dirk van den Broek een rechtszaak tegen Douwe
Egberts en Heineken over het doorbreken van de bodemprijzen.
Artikelen van deze fabrikanten zal de supermarktketen niet
goedkoper gaan verkopen.
Een woordvoerder van Edah: „We hebben al behoorlijk veel re
acties gehad van de fabrikanten, onder meer heeft Van Nelle al
gedreigd de levering te staken. Maar we gaan toch door. Het is
niet uitgesloten dat we gedwongen worden bepaalde prijzen te
verhogen, maar daals compensatie zullen we dan een ander arti
kel automatisch evenveel in prijs verlagen". Volgens de woord
voerder is de actie noodzakelijk voor Edah om de status van de
goedkoopste kruidenier te kunnen handhaven. „Door het sy
steem van bodemprijzen kunnen wij ons niet meer onderschei
den, omdat andere levensmiddelenbedrijven ook op deze prijzen
gaan zitten. Albert Heijn bijvoorbeeld, heeft veel voordeel bij de
bodemprijzen. Voor de invoering ervan was AH namelijk zo'n
10 tot 15 procent duurder dan wij".
Meneba in vrije val
AMSTERDAM De Amster
damse effectenbeurs gaf giste
ren over het algemeen wat ho
gere koersen te zien. Meneba,
dat gisteren zijn halfjaarcijfers
bekend maakte, vormde daar
op echter een uitzondering. De
koers van dit fonds dreigde in
de eerste periode al zo veel af
te wijken dat volstaan werd
met een advieskoers van 60,-
liefst 8 gulden lager.
Als gevolg van de fraaie cijfers
waren de uitgevers opnieuw in
trek met VNU voorop. VNU
achterblijven van Elsevier-N-
DU die 4 zakte op 375. De
beurs had hier geen duidelijke
verklaring voor. Wel werd ge
wezen op het feit dat binnen
kort de cijfers bekend worden
gemaakt waardoor het publiek
thans eert wat afwachtende
houding aanneemt.
Bij de internationals lag Phi
lips goed in de markt. Een
winst werd geboekt van 1,60
op 48,40. Unilever klom
ƒ1,20 op 216,20. Akzo bleef
een beetje hangen op 73,30
evenals Kon. Olie op 141,70.
KLM moest een stapje terug
doen op 144,70. In de finan
ciële sector steeg ABN 2 op
ƒ367 en NMB ƒ1,30 op
143,30. Westland-Utrecht
klom 2,50 op 109,50 en En-
nia ging 1 vooruit tot 129.
Nationale Nederlanden boekte
een winstje van 0,60 op
153,30.
In de bouwers en de scheep
vaart zat weinig beweging. El
ders haalde Gist-Brocades bij
na ƒ2 van het eerdere verlies
in op 161,30. Dit verlies werd
dinsdag opgelopen na de cij
fers waarbij de verwachtingen
te hoog gespannen bleken en
de koers inzakte ondanks een
winststijging van bijna 30 pet.
Wessanen werd op de lokale
markt van de weeromstuit
door Meneba meegetrokken
naar een ƒ2,50 lagere koers
van 113,50. De Telegraaf was
5 in reactie op 163 na de
grote koerssprong van dins
dag. Ook Wolters-Samsom
moest terrein prijsgeven en
wel 1 op 122. Verliezen wa
ren er voorts voor Vmf-Stork
die 1 inzakte op 76 en Al va-
mij die 3,50 achteruit moest
tot 140. Andere fondsen die
omlaag gingen waren onder
meer Amsterdam Rubber.
Westhaven, Van der Giessen-
-de Noord en Porceleyne Fles.
Winst was er voor KNP die
2,40 verder steeg naar 58,40.
Grasso won niet minder dan
6 op 161. Nedap steeg op de
verbeterde resultaten 4 tot
ƒ240 bieden. Op de actieve
markt viel Heineken terug tot
126. Ook Gist ging terug naar
het uitgangspunt op 159.
KLM veerde wat op.
hoofdfondsen
overige aandelen
Batenburg 398.00 395.00
Beek. van 104,00 103.80
Nijverdal
6,50 Palembang
0.00e Paithe
Sanders
Sarakreek
Schuttersv.
Telegraaf
Beleggingsfondten
obligaties
12.75 Ned. 81-91 124.50 124.20
110.60 110.60
109.80 109,80
106,70 106.50
108,80 108.80
105.00 105.10
109.40 109.40
104,20 104.20
103,60 103.40
105.50 105.40
105,50 105.50
103,00
102,50
101.20
100,50
100,30
99.60
98,90 98.90
100.30
100.30 100.30
97.20 97.20
98.50 98,30
98.40 98,40
loiioo lOl'.IO
100,60 100.60
95^60 9S!60
100,40 100.30
99,10 98,90
96,40 96.20
94.90 94.70
94.60 94,60
94.60 94.60
96.50 96.50
94,40 94.10
beurs van New York
Canadian Pac
Chrysler
CHicorp
Cons. Edison
Dupont
SKiS*
