HP
M
Shalom '83 wijst weg
tussen IKV en ICTO
Eeidóc1
L
'r lil
Het probleem Claus wordt voorzichtig benaderd
deÜHlENE
kerk
wereld
Zorg over Filippijnen
brieuen
lezers
DE TIJD
ACHTERGROND
CeidaeGomatit
DONDERDAG 25 AUGUSTUS 1983 PAGp""
Op 1 september zullen 220 je
zuïeten uit heel de wereld
naar Rome komen voor de
drieëndertigste algemene
vergadering van de orde der
jezuïeten. De belangrijkste
gebeurtenis tijdens deze ver
gadering zal de verkiezing
van een nieuwe generaal
overste zijn. In oktober 1981
kwam paus Johannes Paulus
II tot een unieke beslissing.
Voor het eerst sinds de stich
ting van de orde in 1540 deed
een paus een ingreep in het
bestuur van de orde door een
persoonlijke afgevaardigde
aan te stellen. Deze, pater
Paolo Dezza, zou de zieke ge
neraal overste Pedro Arrupe
hij was in augustus 1981
door een hersenbloeding ge
troffen moeten vervangen.
Pater Dezza (bij zijn benoe
ming in oktober 1981 79 jaar
oud) kreeg de opdracht als
pauselijk delegaat de orde te
besturen en de algemene ver
gadering voor te bereiden.
De paus stelde verder de Ita
liaan Joseph Pittau, provinci
aal overste van Japan en
oud-rector van de Sofia-uni-
versiteit in Tokio, aan tot as
sistent van pater Dezza.
De keuze van de 'zwarte
paus', zoals het hoofd van de
orde ook wel wordt genoemd,
verloopt volgens regels die
.gedeeltelijk strenger zijn dan
die van een conclaaf voor de
pauskeuze. Vroeger was het
zelfs verplicht, dat de jezuïe
ten zolang op water en brood
afgesloten ruimte
leven, totdat zij een
overste hadden geko
zen. Wel geldt nog steeds de
bepaling, dat de gekozene
zijn uitverkiezing niet kan
afwijzen. Ook mogen de je
zuïeten onderling geen af
spraken over de kandidaten
maken. Iedereen is verplicht
een stem uit te brengen. Na
de stemming moet de paus
eerst met de keuze van de
nieuwe generaal overste in
stemmen. Johannes Paulus II
heeft reeds laten weten, dat
hij de beslissing van de afge
vaardigden zal respecteren.
De nieuwe overste zal de
28ste opvolger zijn van de
stichter van de orde, Ignatius
van Loyola.
Op 6 januari 1982 verklaarde
pater Dezza, dat paus Johan
nes Paulus II tevreden was
over de gevolgen van zijn be
slissing een persoonlijke ge
delegeerde met de leiding
van de orde te belasten. Het
optreden van de paus in ok
tober 1981 werd algemeen
beschouwd als een poging de
jezuïeten op naar zijn opvat
ting rechte paden te brengen.
De huidige paus heeft her
haaldelijk laten blijken zich
zorgen te maken over de ont
wikkelingen in de orde, die
wel eens het keurkorps van
de katholieke kerk is ge
noemd.
Het Vaticaan is van mening,
dat sommige groepen binnen
de orde ingaan tegen de ker
kelijke leer. Zo hebben som
mige jezuïeten sympathie ge
toond voor guerrilla-activiteit
van linkse groeperingen en
zijn jezuïeten actief in revo
lutionaire bewegingen in La-
tijnsamerikaanse landen.
Verder zouden de jezuïeten
volgens het Vaticaan te ver
wereldlijkt zijn en zouden
sommigen er theologische vi
sies op na houden, die niet
met de katholieke leer stro
ken. Van 23 februari tot 3
maart 1982 kwamen op ver
zoek van pater Dezza de pro
vinciaal oversten van de
Orde der jezuïeten in Rome
bijeen. De paus hield de
oversten in een lange toe
spraak voor, hoe zij voortaan
zouden moeten handelen. Hij
herinnerde hen aan de zoge
noemde vierde gelofte, de ge
lofte van gehoorzaamheid
aan de paus, die de Sociëteit
van Jezus als enige religieuze
orde kennen. Volgens deze
gelofte zullen de jezuïeten al
tijd gehoor geven aan specia
le opdrachten van de paus.
Paus Johannes Paulus II leg
de er de nadruk op, dat de je
zuïeten zich bij hun activiteit
voor de verwerkelijking van
de doelstellingen van het
Tweede Vaticaans Concilie
zouden laten leiden door de
geest van de Kerk en niet
door persoonlijke criteria of
psycho-sociale theorieën. Hij
betoogde verder, dat er geen
plaats meer is voor afwijkin
gen van de leer, omdat die de
Kerk afbreuk doen.
De paus gaf de jezuïeten de
opdracht in eensgezindheid
de paus en de bisschoppen bij
te staan op de weg die het
Concilie heeft gewezen en
zich in te spannen voor de
vernieuwing van het geeste
lijk leven van de gelovigen.
Voorts noemde hij als taken
de opvoeding van de jeugd,
de vorming van priesters en
religieuzen, de missie en de
doordringing van het christe
lijke gedachtengoed. De paus
noemde de bevordering van
de gerechtigheid een inte
graal onderdeel van de evan
gelische verkondiging maar
beklemtoonde, dat dat moest
gebeuren in overeenstem
ming met de roeping als
priester en kloosterling. Je
zuïeten moeten zich van hun
priesterlijke taak bewust zijn
en zich niet begeven op ter
reinen die aan leken toeko
men, aldus de paus in een
toespeling op de politieke ac
tiviteit van sommige jezuïe-
Behalve het kiezen van een
nieuwe generaal overste zal
de vergadering zich buigen
over ongeveer 500 voorstel
len en niet op de laatste
plaats over de wensen die de
paus heeft geuit. Pater H. Bij
mans, woordvoerder van de
Nederlandse jezuïeten,
spreekt desgevraagd de ver
wachting uit, dat twee the
ma's de boventoon gaan voe
ren. In de eerste plaats zal
veel tijd worden besteed aan
de doorvoering en de bijstel
ling van de besluiten van de
vorige algemene vergadering
van 1974-1975, toen de in
spanningen voor geloof en
gerechtigheid centraal ston
den. Verder zal de verhou
ding met de leiding van de
RK Kerk veel aandacht krij
gen. Bijmans verwacht, dat
de algemene vergadering op
10 oktober zal worden geslo
ten en dat er alles aan ge
daan zal worden een herha
ling van 1974-1975, toen de
algemene vergadering 100
vergaderdagen in beslag
nam, te voorkomen. De 220
afgevaardigden in Rome ver
tegenwoordigen 26.600 jezuï
eten, verdeeld over 110 re
gio's. Van de afgevaardigden
komen er vier uit Nederland:
dr. Peter Hans Kolvenbach,
die als medewerker van het
pauselijk Oosters Instituut te
Rome het Nabije Oosten ver
tegenwoordigt, de Neder
landse provinciaal overste
pater Gregory Brenninkmeij-
er en de gekozen afgevaar
digden dr. Frans Jozef van
Beeck en dr. Hans van Leeu
wen, de vorige provinciaal
overste. De Nederlandse pro
vincie van de jezuïeten heeft
356 leden, onder wie 33 broe
ders. Zij is met name actief in
opvoeding, onderwijs en (ka
dervorming, basis- en cate
gorale zielzorg, geestelijke
vorming en begeleiding, en
de media.
Felle aanval op
Poolse kerk
„De rooms-katholieke Kerk
van Polen is de belangrijkste
vijand van het socialisme en
een groot gevaar voor de
staatkundige ordening van
Polen". Deze ongewoon felle
aanval op de katholieke
Kerk is afgedrukt in het tijd
schrift van het centraal comi
té van de Poolse communisti
sche partij. Volgens het blad
moet „met grote gestreng
heid" worden opgetreden te
gen de Kerk. Het orgaan
vindt het volkomen duide
lijk, dat een gelovige geen
deel kan uitmaken van de
partij, omdat „in de Poolse
KP geen plaats is voor lieden
die idealen koesteren en een
filosofie uitdragen die
vreemd zijn aan de partij".
Voor het vijfde achtereenvol
gende jaar heeft de stichting
Bijbel en Vredesvraagstuk
ken de Shalom-vredeskrant
uitgegeven. Shalom '83 is
verschenen in magazinefor
maat in een omvang van 40
pagina's en een oplaag van
225.000 exemplaren. De re
dactie legt de nadruk op de
platformfunctie van de krant
in de discussie over oorlog en
vrede „in een tijd waarin in
christelijke kring de commu
nicatielijnen zijn verstopt,
waardoor er alleen nog maar
tegen in plaats van met el
kaar gepraat wordt".
In Shalom '83 komt de plat
formfunctie vooral tot uiting
in een discussie tussen het
IKV, ICTO en de uitgevende
stichting. Daarnaast legt de
Shalomredactie de nadruk op
een creatieve vredespolitiek,
bijbelse bezinning en steun
aan de onafhankelijke vre
desbeweging in Oost-Europa.
Volgens de redactie zijn
voorbeelden van een creatie
ve vredespolitiek te vinden
in de kern wapenbrief van de
Amerikaanse bisschoppen en
in de visie van ex-SALT-on-
derhandelaar Paul Warnke,
met wie een uitvoerig vraag
gesprek is gehouden. De be
zinning op de betekenis van
de bijbel voor de kernwapen-
problematiek heeft vorm ge
kregen in een briefwisseling
tussen de predikant van de
Nederlands Gereformeerde
Kerk drs. H. de Jong en de
Nederlands Hervormde le
raar L. van Driel. Het gaat
daarbij over de grenzen
de zwaardmacht
de
overheid volgens het beken
de vers Romeinen 13. De
krant publiceert een uitvoe
rig portret van de onafhan
kelijke vredesgroep uit Mos
kou en een gesprek met de in
het Westen levende ex-leider
van die groep, Sergej Bato-
wrin. Er is een apart jeugd-
katern opgenomen voor ge
bruik op scholen, jeugdclubs,
catechisaties
Paus richt
oproep tot
kerngeleerden
Paus Johannes Paulus II
heeft een brief gericht aan de
50 kerngeleerden uit Oost en
West, die zaterdag in Erice
op West-Sicilië bijeen zijn ge
komen op de derde interna
tionale studiebijeenkomst
over gevolgen van een kern
oorlog. De paus zegt dat zij
zich met „een van de meest
dringende en verschrikke
lijkste problemen" bezighou
den waarvoor de mensheid
thans is geplaatst. „Tegen
over de voortdurende angst
van een generatie voor de
dreiging van een kernoorlog
tenschap en techniek hun
krachten bundelen en zich
inzetten voor een cultuur van
de vrede", aldus de paus.
Daaronder verstaat hij een
gemeenschappelijke poging
het saamhorigheidsbewust
zijn van de mensheid te ver
sterken, waaruit respect voor
de waardigheid der volken
voortkomt.
Bisschop
Gijsen
bepleit
eerbied voor
eucharistie
„Vooral de communie op de
hand leidt gemakkelijk tot
nonchalance en zelfs tot ern
stig misbruik". Dat heeft bis
schop dr. J.M. Gijsen van
Roermond verklaard in een
te Meerssen uitgesproken
preek op het jaarlijkse Sacra
mentsfeest. Dit bericht het
blad „Analecta" van het bis
dom in zijn laatst verschenen
nummer. De bisschop is er
vertoornd over, dat soms
misdienaartjes het mandje of
schaaltje de communiceren-
den voorhouden, „die dan
een hostie eruit pakken alsof
het een snoepje was". De bis
schop vestigt er de aandacht
op dat hostieschalen eerbie
dig moeten worden gereinigd
na het uitdelen van de hostie;
„mandjes kun je niet reini
gen", voegt hij eraan toe.
Volgens hem wijzen dit soort
verschijnselen in de richting
van een gebrek aan, of zelfs
het ontbreken van geloof.
Kdc
ue beloning van 500.000 pesos, die president Marcos vl
Filippijnen heeft uitgeloofd voor de arrestatie van deg sha^
die verantwoordelijk zijn voor de moord op oppositiel. jn
Benigno Aquino, kan de argwaan, dat de overheid ze de b
hand heeft gehad in de aanslag, niet wegnemen. Het iisagii
loofde bedrag, ongeveer 130.000 gulden, betekent een e eei
kapitaal voor de grotendeels in armoede levende bew,él'
van de Filippijnen. Voor de familie Marcos, een van de i
veer honderd invloedrijke families die de Filippijnen be
sen, maakt zo'n bedrag aanzienlijk minder uit.
ONDERTUSSEN bewijst de niet aflatende stroom rou
den rond de baar van Aquino, dat de moordaanslag
moederen onder de ongeveer 50 miljoen bewoners v?
ruim 7.000 eilanden, die samen de Filippijnen vormen,
in beroering houdt. Die toestand is niet zonder risico's,
alleen voor president Marcos, die nauwelijks nog enige
op de situatie lijkt te hebben, maar ook voor de sterk
deelde oppositie, waarvan alleen de communistische
het verloop van de gebeurtenissen met tevredenheid g
laat.
OoK Washington is door de ontwikkelingen in een
parket geraakt. Terwijl de vroegere vice-president
Mondale, Democratisch kandidaat voor de presidentsvej^f
zingen van volgend jaar, het regime van Marcos onomi^
den met een politiestaat vergeleek, beging president Ret
zondagavond de onvoorzichtigheid te verklaren, dat|
voorgenomen bezoek aan de Filippijnen in novembefIDI
woon doorgaat. Het lijkt echter zeer twijfelachtig, dat h$n d
inderdaad zal doen. Ondertussen is Amerika er alles aa&tioi
legen te voorkomen dat in Manilla een machtsvacuüm^ oi
staat. Na de moord op Aquino is het nog onduidelijkestelt
worden wie president Marcos, die volgens hardnekkigeid
ruchten ernstig ziek is, zou moeten opvolgen. ikke
)nsp
In Zuidoost-Azië volgt men de ontwikkelingen daaromfaat
grote bezorgdheid. Voor Washington komt daar nog eeii^ë1
tra zorg bij: de toekomst van twee strategisch belangrijk^11;
ses op de Filippijnen, een van de marine en een vaj
luchtmacht. Weliswaar is drie maanden geleden het akkfer
over deze bases verlengd in ruil voor bijna een verdubbfr
van de Amerikaanse steun, maar juist die overeenkom!
perkt Amerika in de huidige situatie in zijn mogelijkl
zich onafhankelijk op te stellen. Die overeenkomst isj01™
van de belangrijkste verklaringen van alle positieve
gen, die de laatste jaren in Washington opklonken
Filippijnen-, een land waar de mensenrechten nog steed:
in acht worden genomen. De Christian Science Monitor
in dit verband terecht gesteld, dat Amerika de gegijzeld i
van de militaire bases op de Filippijnen.
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven. De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Wereldraad p het
2e 1
Tot ergernis en verdrietaaid.
vele christenen heeft deh
reldraad van Kerken /er c
doen gelden als een jamtchtin
van eenzijdige politiek gehdert
reseerden". De laatste bijn. V
komst stond meer in
van de politiek, dan i
christelijke broederschap.!:
kritiek op Zuid-Afrika
sympathie voor linkse opi
delingen. Over het vertra|
van mensenrechten
heid
Vis in tomatensaus,
worteltjes met prei
en aardappelen
caramelvla
Voor twee personen is no
dig: 1 grote ui, 1 lepel olie,
2 flinke tomaten, zout, pe
per, tijm, oregano, 1 dl wa
ter, 300 g schoongemaakte
schelvis of poon, bloem, 2
lepels olie;
350 g waspeen, zout, 1 gro
te prei, 10 g boter, peterse
lie of selderij;
0,5 1 kg aardappelen;
75 g suiker, 0,5 liter melk,
25 g maizena, paar kinder
schuimpjes.
Doe er de ontvelde en in stuk
ken verdeelde tomaten bij en
zout, peper, tijm, oregano en
water. Laat de saus tien minu
ten sudderen. Spoel de vis af
met koud water, zout hem en
haal hem na vijf minuten door
bloem. Bak de vis bruin en bij
na gaar in de olie in circa tien
minuten. Schenk de tomaten
saus om de vis en stoof die nog
even na tot hij gaar is. Gare
vis laat gemakkelijk los van de
graat en ziet door en door wit.
Snijd de waspeen in gelijke
stukken en kook ze gaar in
weinig water met zout in ruim
een kwartier. Snijd de prei in
de lengte door en vervolgens
in stukjes van een centimeter.
Was de groente secuur,, laat
haar uitlekken en smoor haar
gaar in de boter, in circa tien
minuten. Schep de gare, afge
goten wortelen door de prei
samen met fijngeknipte peter
selie of selderij.
Laat de suiker in een droge
braadpan smelten en bruin
worden. Wacht tot de helft
van het oppervlak bruist, doe
er een lepel koud water bij en
direkt daarna bijna alle melk.
Meng de maizena aan met het
restje melk en schenk dit papje
in de pan als alle caramel op
gelost is. Koel de vla af in een
bak met koud water en gar
neer haar met een paar kin
derschuimpjes.
JEANNE
De Haagse Post gaat deze
week een beetje op de sex-
toer. „Neerlands eerste por
noster" luidt de titel op de
omslag, met als ondertitel:
„Onthullend, zie pagina 57".
Wie meent daar bloot te zien
vergist zich. Het blijkt alle
maal heel decent. Opmerke
lijk zijn wel enkele uitspra
ken van de Nederlandse por
noster Diana de Koning: „Ik
doe het niet voor de sexuele
wakker ligt? „Ik vind mezelf
wel links ja, PSP. Wat ze met
het milieu allemaal doen
vind ik ook erg. Zo blijft er
op de wereld helemaal niks
moois meer over. Van dat
soort dingen lig ik 's nachts
wakker".
De affaire rond prins Claus
roept herinneringen op aan
de Margreet Hofmann-affaire
van 27 jaar geleden. Het Pro
bleem wordt voorzichtig be
naderd. Bestuurderen wor
den schichtig als er over
wordt gesproken. De Haagse
Post: „Rest het vraagstuk van
een koningin met een man in
het buitenland en eenmaal
per jaar een lege stoel bij de
Troonrede. Schrijnend voor
de damespers, maar is dat zo
erg? Het enige in het hele
drama dat niet bevalt, is dat
we verplicht zouden worden
weer in Der Spiegel te kijken
om te weten te komen hoe
het in het vaderland gesteld
is. Intussen weten we wel ze
ker dat de verdediging van
het westen niet in gevaar is".
Wat is Cuba's rol in Midden-
Amerika en hoe kijkt dit
soort landen tegen Nederland
aan? Een adviseur van Fidel
Castro: „Op de eerste plaats
is Nederland een land dat
zich altijd gevoelig heeft ge
toond voor problemen in de
Derde Wereld, meer dan an
der westerse kapitalistische
landen. De Derde-Wereld
landen hebben veel waarde
ring voor deze houding van
grotere gevoeligheid en
openheid voor ontwikke
lingsproblemen die ze bij Ne
derland hebben gevonden.
Op de tweede plaats heeft
Nederland niet die negatieve
traditie in haar relatie met de
Derde Wereld zoals de Vere
nigde Staten die wel heb
ben".
Harry Mulisch in Vrij Neder
land: „Ik had reuze pret in die
oorlog, feestjes. De oorlog
meemaken: Dat betekent
niks".
Elsevier Magazine komt,
zoals gebruikelijk rond deze
tijd van het jaar, met de kof
fietest. Een verslag van het
drinken van 50 kopjes koffie
in de horeca, en de schrijvers
van de Miljoenennota die pas
over vier weken echt open
baar zijn. Wat het eerste be
treft: De koffie is niet zo best
als men denkt. En het twee
de: „Eindelijk herstel van de
economie en goede verwach
tingen voor de toekomst.
Maar de belastingen gaan
weer omhoog en de over
heidsuitgaven niet naar be
neden".
De VVD moet internationaal
meer aan de weg timmeren.
Dat is de mening van fractie
leider Ed Nijpels. Hij zegt:
„De buitenlandse politiek
van Nederland heeft aan vi
taliteit en geloofwaardigheid
sterk ingeboet omdat de
Tweede Kamer in de loop
der jaren steeds meer op de
stoel is gaan zitten van de
verantwoordleijke bewinds
man. Het parlement meent
zich te pas en te onpas te
moeten bemoeien met alles
wat er zich buiten onze
landsgrenzen afspeelt".
Wat wil minister Deetman,
vraagt EM zich af. „Is het
idee om voor alle leerlingen
bij het voortgezet onderwijs
schoolgeld te laten betalen
een grap, ernst of en proef
ballonnetje van minister
Deetman. Wat zijn de voor-
en nadelen en kan het wette
lijk wel, als onderwijs ver
plicht is?" De finaneële con
sequenties zijn niet gering,
maar er zijn ook positieve
kanten. „Behalve verlichting
van de collectieve uitgaven
zal mogelijk het rendement
van het onderwijs erdoor
worden vergroot. Ouders zul
len er wellicht scherper op
gaan toezien dat hun kinde
ren nuttiger gebruik maken
van de onderwijsvoorzienin
gen waarvoor zij, ouders,
moeten krom liggen en waar
van de kinderen profijt trek
ken".1
Televisieverslaggeefster Ma-
rijn de Koning van het NOS-
journaal vult de voorpagina
van De Tijd. Er is veel ver
anderd in de journalistiek als
we haar mogen geloven:
„Kwaliteit schijnt momenteel
een schande te zijn, word je
in elk geval niet in dank af
genomen. Ik lijd daar zelf
ook een beetje onder. Ik wil
de graag naar Het Capitool,
dat NOS-praatprogamma op
de zondagochtend. Ik stond
ook op het lijstje, maar het
werd Toos Faber, de voor
lichtster van justitie. Men
wilde nieuwe gezichten. Pri
ma, daar heb ik dan geen
moeite mee. Maar als je ver
volgens hoort dat die ver
schrikkelijke afgesleten kop
van Herman Wigbold (hoofd
redacteur van het Vrije
Volk) ook wordt aangetrok
ken dan denk ik: Nou jaaa!"
De robotten bedreigen de
toekomst. Nog even en ieder
een heeft er een in huis. De
Tijd: „Wat de personal robots
betreft is het geleidelijk iet
wat wrang te speculeren over
de vraag of straks ieder huis
houden zijn privé computer
heeft. Zo lang als er mensen
zijn en nog geen robots zullen
we constant dingen vinden
om over te klagen en te zeu-
Marijn de Koning in De Tijd:
„De mensen achter Het Capi
tool wilden nieuwe gezichten.
Maar als je vervolgens hoort
dat die verschrikkelijke afge
sleten kop van Herman Wig
bold ook wordt aangetrok
ken, dan denk ik: nou jóal".
ren. Of het nou robots zijn of
gastarbeiders. We zullen al-
tiid wel naar zondebokken
blijven zoeken. Dan is het
goed als er robots zijn. Want
het is beter je agressie te
richten op een robot dan op
een gastarbeider".
Dood en hiernamaals. Onder
werpen waar iedereen wel
eens over denkt. Maar hoe
dachten nu de groten der
aarde erover? „Tito, atheïst:
„Als je iets goed hebt gedaan
zul je dat overleven". Napo
leon, jood: „De mensen moe
ten rechtvaardig, fatsoenlijk
en aardig voor elkaar zijn".
Een streng katholiek als
Adenauer: „Doe je plicht"".
De uitkeringsgerechtigden
stijgen in aantal. De groep
wordt groter, de ontevreden
heid ook. Ze behoren alle
maal tot de familie superge-
pakt, aldus De Groene. De
laatste tijd beginnen ze zich
in toenemende mate te orga-
Een onoverzichtelijk
voor de zomervakantie vere
nigde in een heuse landelijke
organisatie: Het Landelijk
Beraad Uitkeringsgerechtig
den (LBU). Dat zit de vak
bonden niet lekker. Maar
zegt het Landelijk Beraad:
„Samenwerking met de FNV
remt op dit moment alleen
maar onze actie. We gaan
door met onze eigen eisen en
als de FNV alsnog op die ba
sis wil meedoen blijft ze
steeds van harte welkom
maar we gaan er niet op
wachten".
Ook in De Groene een inte
ressante reportage over gast
arbeiderskinderen en hun
schoolmoeilijkheden. Vooral
de meisjes hebben het er
moeilijk mee. Trouwens, de
discriminatie is nog steeds
groot. Een Marokkaan: „Gis
teren was ik op het GAK om
mijn vakantie naar Marokko
door te geven. Ik moest een
formulier ondertekenen dat
ik niet langer dan twee
maanden weg zou blijven.
Toen ik vroeg: „wat gebeurt
er als ik ziek word", zei een
ambtenaar die helemaal niet
met mij bezig was „ja, jullie
worden allemaal ziek daar".
„Het dictaat van de vierde
macht" is het omslagverhaal
van Hervormd Nederland.
Het is een verhaal van de
groeiende invloed van de
topambtenaren van het rijk,
geschetst aan de hand van
het bezuinigingsbeleid. Wie
beslist hoeveel er volgend
jaar wordt gekort op lonen
en uitkeringen? De amtena-
ren hebben de macht. Hoog
leraar Crince le Roy: „Ach,
die 20 van financiën, je kunt
ook praten over de „16 van
volkshuisvesting". Want alle
onheil dat Brokx over ons
uitstort dat heeft hij toch ze
ker niet zelf uitgedacht? Als
je goed kijkt, kom je per de
partement dit soort machts
blokken tegen".
Vrouwenartsen lijken wat
onzorgvuldig om te gaan met
hun patiënten. HN: „In Ame
rika heeft .de helft van de
vrouwen boven de 40 geen
baarmoeder meer. 40% Van
die operaties is overbodig ge
weest. Mannelijke organen
lopen heel wat minder ge
vaar te worden verwijderd".
Over thuisbevallingen:
„Zwangere vrouwen zijn in
principe gezonde mensen die
zich niet door artsen (of door
een subtiele luierreclame
voor de radio) het ziekenhuis
moeten laten inpraten. Ze
zouden goed moeten weten
wat ze willen, om daaraan
vast te houden".
Ook Vrij Nederland brengt
een beschouwing over het
probleem Claus. Het blad
spreekt van een journalistie
ke rondedans. Dat klopt inzo-
verre dat de kranten als kat
ten om de hete brij heen dan
sen. Wat er allemaal waar of
niet waar is wordt niet dui
delijk.
Ook de troebelen rond het
hoofdredacteurschap van De
Waarheid komen aan bod.
Het is ook een kwestie van
geld. Men stort niet meer zo
gemakkelijk als vroeger gel
den in de partijkas. „Ook in
het eigen bedrijf wordt de
vraag gesteld hoe lang De
Waarheid zich nog zal kun
nen handhaven als dagblad.
Roebels of geen roebels, in
het verleden was de opoffe
ringsgezindheid van de com
munistische militanten vroe
ger verbazingwekkend groot.
Men nam een obligatie op de
krant en schonk die terug,
„goudvinken" werden be
hoedzaam uitgemolken".
Harry Mulisch beantwoordt
vragen van lezers in verband
met zijn boek De Aanslag.
Mulisch: „Voor een ander zal
die oorlog anders, grimmiger
zijn geweest. Ik had reuze
pret in die oorlog, feestjes. De
oorlog meemaken: dat bete
kent niks. Welke? Waar?
Wanneer? Hoe laat? Waar
was je precies?
t Werk
labn ht
p.bnsw.
,ka' ee"
h fld
communistisch |ld
land en Cuba werd niet gei i
Communistisch geregen ze
landen werden buiten si om
gelaten voor wat betreft h ec
onmenselijke dictatuur, difrieei
schande van deze zogenaaten"
Wereldraad van Kerken, ens I
lid van de Ned. Herv. Kerfcg, 5
het mij ook niet lekker en»
len met mij, dat de leiding)——
gj
deze kerk op politiek gehy
eenzelfde koers vaart als j r
vengenoemde organisatie, H-"-
zijn vele linkse doorbraak-L
dikanten.
P. de Jong, DEN HA[T 1
Later wat
minder warne d
DE BILT Vrijdag
er opnieuw zonnige perid
verwacht, waarbij de temp gen
tuur in de middag tot öfeder
veer zesentwintig gradenUen
loopt. Dat is zo'n graad of
boven de normale
voor eind augustus,
wordt er niet verwacht.]
weertype wordt v
door een hogedrukgebied.p
zich uitstrekt van het
bied in de omgeving v
Azoren via de Britse Eilai
naar Scandinavië. Boverf
Alpen handhaaft zich het i
trum van een omvangrl||
maar ondiepe depressie F'
veroorzaakt daar op taHjjda(
plaatsen regen of onweer^r|ge'
Weerrapponen van vanmorgen 07 uui
Weer Mai Min Wfl dl
temptemp *14 3
20 I
iis 5
Vllasingen zw.bew.
Berlijn onbew.
Brussel geh.bew.
Klagenfurt regen
Kopenhagen geh.bev
Luxemburg l.bew.
Malaga onbew.
18
25 0116.1
