Tweehonderd jaar aan de tap, van vader op zoon
[onderd jaar Horeca
J ubileumgeschenk
voor Henry Dunant
„EN TOCH LEVEN WE NET EVEN ANDERS, HIER IN WAPSERVEEN"
Jongens
aan de bar
vrienden
voor het leven
I
;tus
zaterdag 6 augustus 1983
nderd jaar Horeca, de nationale
id van ondernemers in het ho-
restaurant- en cafébedrijf. Als
niet gevierd zou worden, wat
wél? Er staat dan ook het een
ander op stapel, met als hoogte-
it op 21 september een feestelij-
ontvangst in de Nieuwe Kerk te
isterdam, waarbij prinses Mar-
jt aanwezig zal zijn. Overigens is
niet helemaal „horecawerk in
kerk" en evenmin is dit gebouw
;ekozen om het feest wat bij te
uren in gedragen tinten. Er zal
n psalmgezang weerklinken: de
te organist hoeft alleen maar
iter de speeltafel te gaan zitten
het koor „La Bonne Espérance"
Eindhoven te begeleiden als het
de binnenkomst van prinses
cjrgriet „Domine salvam fac regi-
n nostram" zingt. De Nieuwe
3 rk is namelijk sinds enkele jaren
i gewoon rijksgebouw, dat dienst
ït als cultureel centrum. In die
ictie moet het self-supporting
zodat de horeca-ondernemers
deze keus eigenlijk een daad
solidariteit stellen.
isterdam zal weten, dat Horeca
derland zijn eeuwfeest viert,
n groot aantal van de zevendui-
id leden heeft zijn komst al aan-
condigd, niet alleen voor de
•chtigheid in de Nieuwe Kerk,
iar ook voor de festiviteiten in
asnapolsky en het theaterrestau-
it Lido, met als tussendoortje een
issale rondvaart door de grach-
Veel gepraat wordt er niet, zo
het voornemen, althans niet tij-
Jns het officiële gedeelte van het
»>st. Maar zeer zeker zal wel het
ord gericht worden tot prinses
irgriet als vertegenwoordigster
Het Rode Kruis. Zij zal ook
met lege handen huiswaarts
^n. Horeca Nederland heeft ter
van het jubileum najnelijk het
&n opgevat, mee te helpen aan
it in de vaart houden van het
(spitaalschip de Henry Dunant.
|t schip, waarmee elk jaar enkele
jnderden gehandicapten op va-
*-21) Intie gaan, wordt steeds moeilij-
jr te exploiteren. Vandaar dit ini-
t u be>l'e^ van Horeca, dat zich overi-
l jn ^ns zal uitstrekken over een lan-
dan ifre termijn dan alleen het jubi-
dan ifinijaar.
en' lussen pretendeert Horeca Ne-
rland niet, dat er een „rijke ge-
zoals dat heet, is opge
duwd in de afgelopen honderd
ir. De oprichting in de Rotter-
mse lokaliteit „De Catacomben"
•rd een feit door pure schrik. De
■fheid was plotseling voor de
gekomen met de Drankwet,
ït zozeer een wet waarmee Va
artje Staat zijn alcoholische losbol-
a aan banden wilde leggen, het
ek meer op een verlengstuk van
ilasting. Er kwamen vergun
ningsrechten met de bijbehorende
aanslagbiljetten. Bovendien werden
de vergunningen gekoppeld aan
het pand waarin het bedrijf werd
gevestigd, waardoor bijvoorbeeld
bij verhuizingen nogal wat moei
lijkheden konden ontstaan. Later
zou daar nog het een en ander bij
komen, zoals cao-problemen, prij-
zenbeschikkingen, warenwetrech
ten, voorschriften inzake admini
stratie kortom alle mogelijke
voorschriften waarmee onderne
mend Nederland dagelijks te ma
ken heeft. Het gaf en geeft alle
maal weinig mogelijkheden tot
spectaculaire wapenfeiten en Hore
ca Nederland houdt het er dan ook
maar op, dat er gewoon hard ge
werkt is in de afgelopen honderd
jaar. Ter ondersteuning van de le
den heeft Horea nu twintig mede
werkers in dienst, onder wie vijf
consulenten.
Onderstaand het eveneens eenvou
dige verhaal van een bij de Horeca
aangesloten man, Jan Blok uit het
Drentse Wapserveen, die dezer da
gen óók werd gehuldigd. Zijn be
drijf is tweehonderd jaar achtereen
eigendom geweest van dezelfde fa
milie en wel steeds in rechte lijn
van vader op zoon.
Het is alweer tien jaar geleden, dat de nieuwe Henry Dunant voor het eerst met patiënten aan boord uitvoer.
Bij die feestelijke gelegenheid werd het hospitaalschip in Willemstad uitgewuifd door familieleden en school
kinderen met vlaggetjes.
Toch nog zorgen rondom het hospi
taal-vakantieschip de Henry Du
nant. Het eerste schip met die
naam liep vijfentwintig jaar gele
den van stapel, nadat het Neder
landse bedrijfsleven en het Natio
naal Rampenfonds voor de finan
ciële middelen hadden gezorgd. Het
Nederlandse Rode Kruis was de
eerste organisatie ter wereld, die
over een speciaal schip beschikte
voor vakanties met chronisch zie
ken en gehandicapten. Veertien
jaar werd met het schip gevaren,
toen was het aan vervanging toe.
Dat gaf nog niet zoveel problemen:
de actie „Schip Ahoy" begon en het
benodigde bedrag kwam vlot op ta
fel, bijna acht miljoen gulden. Er
kwam een modern schip met mo
gelijkheden voor'goede medische
verzorging. En een capaciteit, vol
doende om elke week vijfenzeven
tig passagiers mee te nemen.
Maar varen is duur en na tien jaar
is het zo ver, dat de pot voor het
onderhoud van het schip bijna leeg
is. Dit bij een jaarlijkse last, die al
leen al voor onderhoud van het
schip honderdduizend gulden per
jaar bedraagt.
Horeca Nederland, van huis uit
vertrouwd met begrippen als uit
gaan en vakantie, wil een begin
maken met het verlichten van die
last. Er is een actie begonnen in de
kring van eigen leden, maar daar
naast zal de opbrengst van alle ju
bileumgeschenken ten goede ko
men aan de Henry Dunant. Ook is
een liedjeswedstrijd op touw gezet
met medewerking van de profes
sionele stichting Conamus en onder
leiding van John de Mol sr. De
nummers één en twee worden op
de plaat gezet en de verwachting is,
dat die liedjes in september de na
tionale hitparade zullen beklim
men. Om de schijn van eigenbelang
te vermijden heeft Horeca Neder
land in het wedstrijdreglement ge
zet, dat het woord „horeca" niet'
mag worden genoemd in de tekst.
Er bestaat in de verste verte geen
raming van het bedrag dat uitein
delijk uit de bus zal komen. Maar
de actie gaat in elk geval door tot
dat vast staat, dat de Henry Dunant
kan blijven varen.
f 40; J
WAPSERVEEN Het is
maar goed dat Jan Blok niet
gelooft in de overgeleverde
verhalen van het Drentse
platteland. De verhalen over
geesten van afgestorven
voorvaderen, die af en toe
nog eens een kijkje komen
nemen in de wereld van nu.
Hij zou die geesten ook aller
minst kunnen gebruiken in
zijn hotel- en restaurantbe
drijf in Wapserveen, dat on
langs geheel is aangepast aan
de eisen van de tijd. De voor
vaderen, stilletjes rondwa
rend in de gelagkamer anno
1983, zouden weinig waarde
ring hebben voor de inzich
ten van hun jongste nazaten,
Jan Blok en diens zoon
Karst-Jan. Op de schappen
achter de toog zijn de flessen
dubbelgebeide klare, waarop
zij het langstrekkende volk
plachten te vergasten, in de
minderheid geraakt. Uitda
gend en bijna wuft pronken
daar nu ook buikige flessen
met opschriften als: Dram
buie, Courvoisier en Johnny
Walker. En wat te denken
van de geannonceerde bood
schap, dat hier een Cotelette
Bonne Femme wordt geser
veerd en wel voor het civiele
prijsje van twaalf gulden?
Aan het bewonderen van de
kleine flipperkast zouden de
voorvaderen helemaal niet
meer toekomen. Wegwezen,
fluks de hunebedden weer
Maar met Jan Blok zélf gaat het
wel goed, zo laat hij weten. Op
deze zonnige ochtend staat hij al
voor negenen achter de tapkast,
blijmoedig en fris, met een vers
Bij voorkeur zoeken de toeristen een plekje op het terras.
gesteven hemd om de forse leden.
De ochtendbladen netjes gevou
wen op de leestafel. Toch zijn nog
maar net de klanken weggestor
ven van een groot feest, waarbij
gasten van heinde en ver aanwe
zig waren. Hotel-restaurant Blok
in Wapserveen bestond tweehon
derd jaar, maar de crème rondom
dit feit werd gegarneerd door een
ander gegeven: de zaak is al die
jaren eigendom geweest van de
familie Blok in rechtstreekse lijn
van vader op zoon.
In al die tweehonderd jaar nooit
een generatie, waarin de jongens
eendrachtig zeiden: „Daar hebben
we geen zin in, we gaan iets an
ders doen". Ook nooit een gezin
met alleen dochters, die via het
huwelijk wel een fikse kastelein
zouden kunnen inbrengen, maar
daarmee ook een andere naam
En een mens wil nu eenmaal, zij
het om onnaspeurlijke redenen,
graag door de eeuwen heen iets in
stand houden dat helemaal van
hem zelf is. Maar goed, tijdens het
feest opgeluisterd door een
zware delegatie van Horeca Ne
derland, dat nu zijn eeuwfeest
gaat vieren hoefde daar verder
niet over gefilosofeerd te worden.
Jan en Coby, zoon Karst-Jan en
allen die daar verder waren, ze
mochten van 't gezelschap nog
vele jaren doorgaan „en dat we er
allemaal ook nog vele jaren getui
gen van mogen zijn".
De rust is weergekeerd. Op deze
vroege ochtend zal het wel blijven
bij een paar toeristen, die door het
mooie Drentse land trekken en in
het lintdorpje Wapserveen deze
pleisterplaats in 't vizier krijgen,
waar ze de benen even kunnen
strekken. Vaak vragen ze „of er
nog iets te doen is in de buurt".
Welwillend verstrekt Jan Blok
hun dan enig VVV-materiaal uit
de omgeving. Opgetogen scriben
ten vertellen daarin iets over
„Het spektakel van Steenwijk" en
bepaald dringend is de aanbeve
ling: „Ziet wat Havelte u biedt".
Jan Blok haalt intussen de antie
ke documenten voor de dag, die
ook tijdens het feest van hand tot
hand gingen. Wel degelijk blijkt
daaruit, dat zeven generaties te
rug de eerste Blok op deze plek
het logement opende, waarin nu
de toeristen hun aanloop nemen
naar „Het spektakel van Steen-
wijk". Er is zelfs een volledige
stamboom voorhanden, in minu
tieus handschrift samengesteld
door J. Westra van Holthe, assis
tent bij het rijksarchief in de pro
vinciehoofdstad Assen. Ook wij
len Jan Brand van de Meppeler
Courant heeft als streekgenoot
baanbrekend werk verricht bij
het rubriceren van de talloze ge
gevens uit het grijze verleden, die
zo toch weer wat kleur kregen.
De geschreven geschiedenis stokt
zelfs niet bij het rampzalige uur,
waarop een boze kleermaker uit
Wapserveen het logement in de
fik stak, zodat het bijna tot de
grond toe afbrandde. Het was een
eenmansactie, die voortkwam uit
de broodnijd van een vertwijfelde
ondernemer. Jarenlang had hij de
onderbroeken genaaid, waarin de
boeren op warme dagen te velde
trokken om het graan te maaien.
Maar opeens keerden de boeren
hem de rug toe en gingen naar de
concurrentie, in het naburige dorp
Vledder. Broeiende frustratie vrat
zich daarna een weg naar het
diepst van de kleermakersziel. In
een vlaag van bewustzijnsvernau
wing, zoals we het nu zouden noe
men, nam hij wraak op het hele
dorp door hotel Blok in brand te
steken.
Plezierige dingen
Daarvoor en daarna is de rust
nooit doorbroken, al die twee eeu
wen lang. Eigenlijk gaat daar ook
wel een zekere attractie van uit.
Er gebeurt al zo verschrikkelijk
veel, het is haast een verademing
als je iemand na een ampele over
peinzing hoort zeggen: „Nou
nee, ik geloof niet dat hier de
laatste tweehonderd jaar iets bij
zonders is voorgevallen". Geen
beter leven dan het gewone leven,
als het zijn gang gaat zonder al te
grote rimpels in de vijver. Boven
dien krijgen de kleine gebeurte
nissen dan ook eens het accent,
dat ze eigenlijk verdienen. De
consternatie, toen Jan Blok
drieënvijftig jaar geleden werd
geboren, terwijl in de zaal van het
ouderlijk bedrijf het jubileum
werd gevierd van de toneelvere
niging „Door Oefening Wordt De
Kunst Verkregen", kortweg
DOWDKV. Maar ook kleine ge
neugten groeien dan uit tot bele
venissen, waaraan met vreugde
terug valt te denken. Een succesje
van de biljartclub, waarin Jan
Blok tweede klas kader 38-2
speelt. Of van de muziekvereni
ging Excelsior, die hem jaren ge
leden al verwelkomde als onver
vaard bespeler van de tenorsaxo
foon. De terugkeer van zoon
Karst-Jan na zijn horeca-oplei-
ding, elders in het land en het
voldaan vaststellen van de ver
schillen in ambitie, die je per ge
neratie aantreft: „De jongen, dat
is een restaurantman. Ik ben een
caféman en dat zal ik altijd blij
ven. Zo gaat dat". De afwisseling
ook, als er bussen aanrijden met
gezelschappen van wel honderd
man, die allemaal gevoed en ge
drenkt dienen te worden. Dat zijn
zo de plezierige dingen, die varia
tie brengen in een horecabedrijf
aan de weg tussen Havelte en
Frederiksoord.
Vrienden
En als de avond valt over het
dorpje Wapserveen met z'n zeven
honderdvijftig inwoners komen
de jongens. Ze knallen eerst wat
heen en weer op hun brommers
of ze komen gewoon op hun ge
mak aanslenteren. Een pilsje en
wat praten aan de bar. Tussen
hen en Jan Blok bestaat een leef
tijdsverschil van een hele genera
tie, maar daar is weinig van te
merken. Vrienden voor het leven,
zij het met onderbrekingen. Want
als ze eenmaal getrouwd zijn blij
ven ze 's avonds thuis, verschij
nen ze althans niet meer aan de
bar. Met enige regelmaat komen
ze dan wel door een andere deur
weer binnen, namelijk als er een
uitvoering is van een plaatselijke
vereniging, een bruiloft of een.
partijtje. Tóch vrienden voor het
leven.
Visioenen
En dan, in deze zomermaanden,
natuurlijk de toeristen, 't Is het
slag vakantiegangers dat van het
verstilde Drentse landschap
houdt. Bij voorkeur zoeken ze een
plekje onder de ook al weer eeu
wenoude bomen op het terras. Jan
Blok houdt óók van het Drentse
landschap, dat het leven van zijn
familie en zijn voorgeslacht al zo
veel jaren koesterend omsloten
heeft gehouden. Maar dat bete
kent niet, dat hij zichzelf als za
kenman moet verloochenen: „Pas
geleden zijn we nog even op fami
liebezoek geweest, in Ommen.
Drieëndertig campings heb je
daar. Denk daar eens aan: drieën
dertig campings. Met allemaal
mensen die moeten eten en drin
ken".
Duidelijk heeft hij nu visioenen
van restaurantkeukens, waarin de
fornuizen op topcapaciteit staan te
gloeien en waarin de koks jong
leren dat het een lieve lust is. En
van obers, die af en aan draven
met volle dienbladen. Een heel
vakantieseizoen lang.
Campings, of niet?
Maar de tweestrijd duurt niet
lang. Jan Blok heeft ten slotte zelf
goed zijn brood in het erfdeel der
vaderen. Evenals zijn broer, die
op een steenworp afstand van het
bedrijf de toeringcaronderneming
beheert, waarvoor vader Blok in
de jaren veertig het fundament in
de zandige bodem van de Drentse
hei sloeg.
En als hij zo vanuit zijn zaak naar
buiten kijktZou Wapserveen
een dorp zijn voor drieendertig
campings? Misschien wel, mis
schien niet. Beleid wordt elders
gemaakt. Je kunt daar vrede mee
hebben. Of ook weer niet. Maar
dan is het een onderwerp voor
vanavond aan de bar, met de jon
gens.
„En kijk nou zélf eens naar bui
ten", zegt Jan Blok.
Vanaf de weg is, met niet geringe
vaart, een auto komen aanrijden.
Gezinnetje erin, gezinnetje met
vakantie, maar toch ook met
haast. Driftig heen en weer draai
end zoekt de chauffeur een par-
keerplekje. Er is ruimte aan alle
kanten, maar de auto wordt niet
stilgezet.
„Hij zoekt net zo lang totdat hij de
voordeur heeft gevonden en daar
plakt-ie hem dan pal tegen aan",
voorspelt Jan Blok met een des
kundigheid die op ervaring stoelt.
En waarachtig. Na lang wurmen
krijgt de man het voor elkaar de
auto tegen de drempel aan te zet
ten alsof die drempel een trottoir
band was. Pas daarna komt hij tot
de ontdekking, dat de cafédeur al
leen naar buiten open kan en mag
hij met auto en al op herhalings
manoeuvre.
Jan Blok ziet het aan met een
glimlach.
Je hoeft geen gedachtenlezer te
zijn om er achter te komen, wat
hij ervan denkt.
Het zal wel iets zijn in de geest
van: „Hier in Wapserveen leven
we toch net even anders".
AADSCHOUTEN
