2 Eerste Vietnam kan tweede voorkomen Vluchtende Tamils vrezen nieuwe golf van geweld Tsjaad meldt uitbreiding van Libische bombardementen 4"sijthoffpers Craxi leidt nieuwe regering in Italië "BUITENLAND Sieid*w 6ou/mnt VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1983 PAGINA 9 Levenslang voor ier IRA-leden BELFAST Na een marathonproces zijn gisteren in Belfast vier vooraan staande leden van het Ierse Republi keinse Leger (IRA) wegens moord tot levenslange gevangenisstraf veroor deeld. Hun veroordeling is te danken aan de getuigenis van Christopher Black, zelf een voormalig IRA-lid die in ruil voor zijn vrijheid zijn „maten" aan de politie heeft verraden. De vier veroordeelden zijn de 27-jari- ge Kevin Mulgrew, bijgenaamd de „kleine Napoleon", Gerry Loughlin (27), Charles McKiernan (23) en Barry 'Artt (23). De politie noemde Black een ;„bekeerde" terrorist, maar de IRA be stempelde hem als een „verrader" en heeft hem vogelvrij verklaard. Ontroostbaar Acteur Robert Red- ford (licht kostuum en zonnebril) leidt met zijn arm om haar heengeslagen zijn dochter Shauna (22) weg van de de begra fenis van haar vriend Sidney Wells. De 22-jarige Wells, net als Shauna stu dent aan de universi teit van Colorado, werd eerder deze week vermoord (in het hoofd geschoten) aangetroffen in zijn studentenflat. Indonesische kranten mogen niet meer over executies schrijven JAKARTA De kranten in Indonesië mo gen niet meer schrijven over de standrechte lijke executies, die door het leger worden uit gevoerd en waarbij tot nu toe ruim 500 van personen zijn doodgeschoten. Dit is gisteren van journalisten in Jakarta vernomen. Functionarissen van de Indonesische veilig heidsdienst lieten de kranten weten dat er nog meer executies zouden volgden. Deze „vormen het sluitstuk van de campagne om de misdaad in Indonesië uit te bannen". Tot zolang mogen de kranten niets meer schrij ven over de executies. Officieel heet het dat de executies het werk zijn van geheimzinnige doodseskaders, maar het is een publiek ge heim dat het leger er achter zit. Vorige week erkende oud-minister van voorlichting Ali Moertopo dit min of meer. Een uitgebrand autowrak en verwoeste huizen getuigen in Colombo van het hevige geweld tegen de Tamils van de afgelopen weken. Duizenden Tamils hebben hun schaarse bezittingen bijeen gepakt en zijn naar het noorden gevlucht. MASSALE VOLKSVERHUIZING NAAR NOORDEN VAN SRI LANKA (Van een speciale verslagge ver) COLOMBO Het is al weer een vertrouwd beeld in Colombo: kon vooien volgepakte bus sen die langs de militaire wegversperringen den deren in straten, waar verder als gevolg van de avondklok geen teken van leven te bekennen is. De passagiers aan boord, allemaal Tamils, staren tijdens de rit naar de haven emotieloos naar hun uitgebrande winkels en huizen, die ze in de steek laten in de hoop op een betere toe komst in het noorden van het eiland waar overwegend stamgenoten wonen. De evacuatie van Tamil- vluchtelingen is bezig zich te ontwikkelen tot een massale volksverhuizing. Hoewel men niet kan spreken van een gedwongen verhuizing, lijdt het geen twijfel dat angst een zeer dwingend mo tief is. In Colombo zijn zeker 62.000 vluchtelingen. Buiten de hoofdstad bevinden zich naar schatting nog eens 15.000 vluchtelingen. De re gering heeft bevestigd dat drie schepen met ongeveer 2.500 vluchtelingen zijn ver trokken naar het noorden van het land. Volgens hulp organisaties gaat het om ze ker 5.000 mensen. De passagiers worden vol gens betrouwbare bronnen vervoerd in de ruimen van vrachtschepen waarvan de luiken open blijven staan. De autoriteiten doen hun best om de omstandigheden aan boord zo aangenaam mogelijk te maken. De vluchtelingen krijgen bij het inschepen pakjes kerry en rijst. Op het schip zelf is voldoende water en aanvullend voedsel en er worden zelfs tabletjes tegen zeeziekte uitgedeeld. Ondertussen zoeken de auto riteiten naar wegen om de operatie te versnellen. Zo overweegt men ondermeer het inzetten van treinen en bussen om de lange reis naar het noorden over land te ma- „Onrust aanloop voor staatsgreep" COLOMBO President Junius Jayewardene van Sri Lanka heeft gezegd dat de onrust van de voorbije weken de eerste fase was in een poging de macht te grijpen. „Het plan was dat het conflict zich zou uitbreiden tot christe nen, islamieten en boeddhisten, totdat er zoveel chaos zou zijn dat de regering uiteen zou vallen", aldus Jayewarde ne. De oppositie bestrijdt dit. Intussen is het op het eiland rustiger geworden. Maar de spanning is overal duidelijk voelbaar, zoals blijkt het onderstaand verhaal van een speciale verslaggever van The Guardian, wiens naam om veiligheidsredenen niet vermeld wordt. ken, uiteraard onder zware f»olitiebewaking. Ook een uchtbrug wordt overwogen. Een klein luchtvaartbedrijf voert al enkele dagen een particuliere luchtbrug uit vanaf de oude luchthaven bij de hoofdstad. Het bedrijf ver voert vooral de wat rijkere vluchtelingen, die een plaats je in de kleine vliegtuigjes kunnen betalen. De vluchtelingen die zich nog in de kampen bevinden maken een ontspannen in druk, zij het dat ze nogal ver bijsterd zijn en erg onzeker over de toekomst. De verha len die ze vertellen, zijn ver schrikkelijk. Hoe erg het ge weld van vorige week was, zag ik nog eens tijdens een bezoek aan de kleine zieken boeg die was ingericht in een kantoortje naast een van de twee hangars op de luchtha ven. Er lag een handjevol mensen met gebroken lede maten en een van hen had zelfs een beschadigde rugge- wervel. De patiënten die op matjes op de vloer lagen, zei den dat ze uit het ziekenhuis waren geëvacueerd, nadat het verplegend personeel vo rige week door woedende Singhalezen was aangeval len. Een man beschreef hoe hij met zijn gezin van elf kin deren in een belendende bio scoop was gevlucht die prompt in brand werd gesto ken. Daardoor waren ze ge dwongen uit een raam op 'de tweede verdieping naar be neden te springen, waarbij ze een aantal armen en benen braken. Uiteindelijk werden ze door een Singhalees die aanvankelijk aan de aanval had meegedaan, naar het zie kenhuis gebracht. Een ander gezin vader, moeder en vijf kinderen zei vastbesloten te zijn in Co lombo te blijven. Een van de zoons vertelde hoe hij aan de woedende massa was ont snapt in een bedrijfsbus. die met idioot hoge snelheid werd bestuurd door een Singhalese chauffeur. Hij zei dat hij had gezien hoe drie Tamils uit hun auto werden gesleurd en, na te zijn over goten met benzine, levend werden verbrand. Toch wil het hele gezin in Colombo blijven. De vader: „We zijn niet bang. We ge dragen ons goed tegen onze buren en zij gedragen zich goed tegen ons". De politie heeft ons gevraagd te blijven. Ze hebben gezegd dat ze ons zouden beschermen". Maar, voegde hij er nadenkend aan toe. „Sri Lanka is niets voor ons. De moeilijkheden kun nen elk ogenblik opnieuw beginnen. Ik denk niet dat we hier nog heel lang zullen blijven". Hoewel hij zijn hele leven op Sri Lanka heeft ge woond, zei hij dat ze waar schijnlijk naar de staat Tamil Nadu in India, het land van hun voorouders, terug zullen keren als de onrust zich her haalt. In Colombo wordt algemeen aangenomen dat meer ge weld vroeger of later onver mijdelijk is. En deze angst wordt weerspiegeld in de haast die de regering achter de evacuatie zet. Het feit dat de evacuatie hun problemen op den lange duur alleen maar groter maakt, lijkt door president Jayewardene en de meeste leden van zijn kabi net wel te worden ingezien. Copyright The Guardian SUSKE EN WISKE DE GOUDEN GANZEVEER N'DJAMENA/WAS HINGTON De Libische bombardementen, die tot dusver slechts plaatshad den op en rond de Noord- tsjadische stad Faya-Lar- geau hebben zich gisteren uitgebreid tot het oosten van het land. Dit is uit of ficiële Tsjadische bron vernomen. In N'Djamena zijn door de Verenigde Staten geleverde Ameri kaanse luchtdoelraketten van het type Redeye aan gekomen met enkele Amerikaanse militaire technici. Uit Tsjadische regeringskrin gen werd vernomen dat de fdaatsen Oem Chaloeba en Ka ait, meer dan 350 kilometer ten zuidoosten van Faya-Lar- geau, in de afgelopen 24 uur doelwit zijn geweest van de Libische luchtmacht. Deze twee plaatsen waren, volgens de Tsjadische regering-Habré, op 9 juli bezet door troepen van ex-president Oueddeye en drie dagen later heroverd door de Tsjadische regeringstroe pen. In Faya-Largeau lijkt de toe stand zich ter handhaven. Daar zouden nog steeds bom bardementen plaatsvinden op stellingen van het regeringsle ger De regering-Reagan heeft gis teren besloten de militaire hulp aan Tsjaad op te voeren. Dit hebben regeringsfunctio narissen meegedeeld. De hulp wordt verhoogd van 10 mil joen dollar naar 25 miljoen dollar, omdat de Verenigde Staten menen dat een over winning van Libië een ernsti ge bedreiging zou vormen voor andere landen in Noord- Afrika, aldus de functionaris- ADVERTENTIE Comfortabel en gezellig op vakantie met uw krant: 10-DAAGSE LUXE TOURING- AAPVFlin, CARREIS NAAR OOSTENRIJK Gezien de grote belangstelling hebben wij in samenwerking met Maaskant reizen ook dit jaar weer volledig verzorgde tourlngcarrelzen naar Oosten rijk georganiseerd. Het reisdoel is het Inntal, alwaar Kolsass aan de rand van het dal onze standplaats is. Even buiten Kolsass ligt - met eigen zwembad - het gezellige familiehotel Jagerhof. vanwaaruit men een prachtig uitzicht over het Inntal heeft. Tij dens ons verblijf aldaar staan een aantal excursies op het programma, nl. de glasslijperijen in Rattenberg. Innsbruck. Pertisau en Achesee als- dagtochten resp. via de Brennerpas naar Vipiteno in De touringcar vertrekt op dinsdag 23 augustus en op dinsdag 30 augustus a s. uit Den Haag en Rotterdam naar Oostenrijk en is donderdag 1 septem ber resp. 8 september weer terug. niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii! De heen- en terugreis worden in twee dagen gemaakt met een overnach ting in Hotel Krone in Geiselwind. De prijs van deze aantrekkelijke O E vakantie bedraagt VWwa" per persoon op basis"van volpension en tweepersoonskamer met douche en toilet. Toe slag èénpersoonskamer 75.-. In deze prijs zijn. behalve de heen- en terug reis ook de lunches op de heen- en terugreis begrepen alsmede alle ex cursies en het afscheidsdiner. Annuleringsverzekering 3 1/2% van de reissom 6.- pollskosten en assu rantiebelasting. Gecombineerde reisverzekering 20.- per persoon 5.- poliskosten en assurantiebelasting. Inlichtingen en boekingen: telefonisch onder no. 070-190882 (van maandag t/m vrijdag van 9 tot 13 uur) of persoonlijk In onze vestigingen Spulstraat 71, Den Haag (op de hoek van het Spui) of Coolsingel 67, Rotterdam (t.o. Stadhuis). POSTBUS 16050. 2500 AA 'S-GRAVENHAGE TEL. 070-190882 (MAANDAG T/M VRIJDAG TUSSEN 9 EN 13 UUR) Verontwaardiging over optreden van Groenen-lid BONN De voorzitter van de Bondsraad (Eerste Kamer) heeft de aanval die de Grünen-afgevaardigde Frank Schwalba-Hoth uit Hessen gisteren deed op de Amerikaanse generaal Williams, scherp veroordeeld. De premier van de deelstaat Noordrijn-Westfalen, de SPD-er Rau, vroeg „de betrokkenen en het Amerikaanse volk om ver ontschuldiging". De houding tegenover Amerikaanse soldaten in het Hessische parlement heeft mij en de grote meerderheid van het Duitse volk diep getroffen en beschaamd, aldus Rau. Schwalba-Roth wierp rode vloeistof over het unifrom en het ge zicht van generaal Williams. Volgens Schwalba-Roth was het zijn ei een bloed. Onophoudelijk blussen Miljoenen liters water zijn de afgelopen dagen uigestort over de talrijke bosbranden in Zuid-Frankrijk en het ziet er naar uit dat er nog miljoenen liters zullen volgen. Elke dag onstaan langs de kust tussen Marseille en Nice en op Corsica nieuwe branden, die duizenden vakantiegangers opjagen en vele duizenden hectaren bos, vakantiedorpen, tenten, auto's en caravans verwoesten. Op Corsica moesten vakantiegangers de zee op vluchten om aan het vuur te ontkomen. Volgens de politie worden veel branden aan gestoken door mensen, die gefascineerd zijn door de spectacu laire verrichtingen van de blusvliegtuigen (foto). In de buurt van Marseille is gisteren overigens zo n blusvliegtuig neergestort. Daarbij kwamen de twee bemanningsleden om het leven. Overstromingen blijven Venetië bedreigen VENETIE Een groots opgezet project ter bescherming van het ecologisch evenwicht in de lagune van Venetië en ter be strijding van de overstromingen die de stad voortdurend bedrei gen, is door het Italiaanse Rekenkamer afgewezen. Het project met de voorbereiding is het stadsbestuur acht jaar geleden begonnen zou bijna twaalf miljard lire gaan kosten. De Re kenkamer had niet zozeer bezwaar tegen dit bedrag maar wel tegen het feit dat de werkzaamheden die uit het project voort vloeiden niet openbaar waren aanbesteed. ROME De nieuwe Italiaan se regering, de 44e sinds de oorlog en de eerste onder lei ding van een socialist, is giste ren beëedigd. Premier is Betti- no Craxi (49). secretaris van de Italiaanse Socialistische Partij. De regeringscoalitie wordt verder gevormd door libera len. christen-democraten, re publikeinen en sociaal-demo craten. Hoewel Craxi als premier on getwijfeld grote invloed zal uitoefenen op het beleid van de nieuwe regering, blijven toch de christen-democraten de dienst uitmaken. Niet al leen hebben zij van de in to taal 28 ministersposten er 15 (waaronder de belangrijkste) voor zichzelf opgeëist, ook zal Craxi een waakhond naast zich moeten dulden, in de per soon van de christen-democra tische oud-premier Forlani, die nu vice-premier is gewor- De snelle formatie van de re- gering-Craxi was voor veel waarnemers een verrassing, omdat dezelfde partijen in de twee voorgaande kabinetten niet in staat waren overeen stemming te bereiken over de aanpak van de belangrijkste problemen waarmee Italië te kampen heeft. De grote vraag is of deze broze coalitie, die zich geplaatst ziet voor ernsti ge economische moeilijkheden (inflatie van ruim 15 percent) een lang leven beschoren zal zijn. De Italianen toonden zich sceptisch over Craxi's kansen, maar één element van instabi liteit is met de vorming van deze regering geneutraliseerd: Craxi zelf. Hij was het die vo rige regeringen ten val bracht, volgens critici uit persoonlijke ambitie. Andere waarnemers menen echter dat de christen- -democraten, die bij de jongste algemene verkiezingen een forse nederlaag leden, nu van hun kant hetzelfde spelletje kunnen gaan spelen door Craxi's regeerprogram te frus treren wanneer het hen uit komt en uit het kabinet te stappen als zij daar profijt van denken te hebben. (Van onze correspondent Mare de Koninck) WASHINGTON Het Amerikaanse publiek blijkt vrijwel niets te we ten over de problemen in Midden-Amerika, de re gering-Reagan blijkt niet over een oplossing te schikken van de crisis in haar „achtertuin" en de Amerikaanse oppositie blijkt geen alternatief te hebben voor de huidige afwezigheid van een dui delijk regeringsbeleid. Al die onzekerheden lijken een ideale voorwaarde te scheppen voor het uit de hand lopen van de gebeurtenissen. Een tweede Vietnam is daar om bij lange na niet denkbeel dig. Maar wie de Amerikaanse politiek van nabij volgt en de sfeer in het land ervaart, vindt tussen al die slechte voorteke nen toch ook redenen voor op timisme. Er zijn aanwijzingen dat een drama, zoals zich dat indertijd in Vietnam heeft af gespeeld, niet zomaar in Mid den-Amerika kan worden her haald. Uit opinie-onderzoeken blijkt dat de Amerikaan weinig weet over de crisis in Midden-Ame rika. Slechts 14 procent van de Amerikanen weet welke partij Reagan steunt in El Salvador of is enigszins op de hoogte van het conflict met Nicara gua. Toch zegt volgens de meest recente peilingen maar liefst 81 procent van de Ame rikaanse burgers dat er geen Amerikaanse troepen moeten worden ingezet in Midden- Amerika. Naarmate de men sen meer kennis hebben van de politieke verhoudingen in Midden-Amerika, blijken zij zich nog krachtiger te verzet ten tegen de militaristisch ge ïnspireerde politiek van Reagan. De pacifistische Amerikaanse publieke opinie over het „on duidelijke" conflict in Midde n-Amerika is ean factor van grote betekenis, zeker nu de Verenigde Staten met rasse schreden het jaar van de nieu we presidentsverkiezingen te gemoet gaan. De president en zijn Witte Huis-staf concentre ren zich al geheel op een mo gelijke herverkiezing van Reaean. De president blaakt van zelf vertrouwen sinds de Ameri kaanse economie een vrij in drukwekkend herstel heeft in gezet. Dat alleen al geeft hem volgend jaar november een grote kans op herverkiezing. Maar het zonnige uitzicht zou plotseling verduisteren, als er Amerikaanse militairen zou den sneuvelen in Midden-A merika. Reagan hoeft niet te rekenen op een plotselinge vechtlust onder het Ameri kaanse volk. zoals die zich vo rig jaar in Engeland manifes teerde tijdens het Falkland- -conflict. De herinnering aan Vietnam is nog te vers en de argwaan onder de Amerika nen tegen het militair beleid van het Witte Huis is nog te groot. Dat blijkt ook keer op keer in het Congres. Tonkin-incident Herhaaldelijk is daar de afge lopen dagen herinnerd aan de manier waarop de VS dank zij een traag, slecht geïnformeerd en tenslotte misleid Congres er in Vietnam op los kon gaan slaan. Dat kon dank zij de „Golf van Tonkin-resolutie", die indertijd met 502 tegen slechts 2 stemmen werd goed gekeurd en waarin president Johnson alle vrijheid kreeg voor een militair optreden in Indo-China. Wat was er gebeurd? Op 2 au gustus 1964 werd een VS- oor logsschip „tijdens een oefe ning" voor de kust van Viet nam aangevallen door een Noordvietnamese torpedoboot. Twee dagen volgde een nieu we aanval. De volgende dag gaf Johnson in het geheim be vel tot vergeldingsbombarde menten op Noordvietnamese bases. De Amerikaanse bevol king en het Congres werden daarvan pas op 6 augustus op de hoogte gesteld en op 7 au gustus nam het Congres in een sfeer van algehele strijdlustig heid genoemde resolutie aan. Johnson had zijn vrijbrief om de oorlog in Indo-China op te voeren. Pas later bleek dat Zuidvietnamese oorlogssche pen (volgens Noord-Vietnam op Amerikaanse aandrang) voor 2 augustus reeds in het geheim Noordvietnamese ba ses in de Golf van Tonkin hadden aangevallen. En het zou zelfs tot 1971 duren eer de „Pentagon-Papers" onthulden dat Johnson al in mei 1964 een ontwerptekst op zak had van de Tonkin-resolutie... Waakzaam Deze parlementaire gang van zaken houden anno 1983 het Amerikaanse volk en Congres nog altijd op waakzaam. Dat is op zichzelf geen 100 procent garantie dat er geen tweede Vietnam komt, maar het nood zaakt elke presidentskandidaat die enige kans wil maken, het spook Vietnam op uiterste af stand te houden. Heel wat waarnemers in de Verenigde Staten hebben dan ook wel vertrouwen in de ernst van Reagan's pleidooien voor onderhandelingen in plaats van gevechtshandelin gen met de „communisten" in Midden-Amerika. Het past bo vendien in zijn herverkie zingstactiek om zich „vanuit een positie van kracht" nu contacten te veroorloven met linkse Middenamerikaanse lei ders. De zwakte van die strate gie is dat ze is ingegeven door politiek opportunisme. Ze ont beert een .duidelijke visie op wat de VS in Midden-Amerika eigenlijk te winnen en te ver liezen hebben en hoe ze bij uiteenlopende ontwikkelingen zouden moeten reageren. Dat betekent dan ook dat het Amerikaanse beleid nog aller lei onverhoedse richtingen kan uitspringen. Die stuurloosheid weerspiegelt zich ook in de „alternatieven", die Reagan's voornaamste te genkandidaten voor het presi dentschap aandragen. Zo be pleiten zowel John Glenn als Walter Mondale en Alan Cranston meer economische hulp aan het volk van El Sal vador, maar ontwijken tegelij kertijd zeer zorgvuldig het antwoord op de vraag wat de VS te doen staan indien de door Cuba en de Sovjet-Unie gesteunde guerillastrijders de macht in dat land zouden overnemen. Alle drie geven ze toe dat er dan vitale veilig heidsbelangen van de VS in het geding zouden zijn. Maar zover is het nog niet. Hoopvol is de waakzaamheid van de Amerikaanse bevol king die de president en aspi rant- presidenten ertoe dwingt om koste wat kost een een tweede Vietnam in Midden-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 9