2
Eerste Vietnam kan
tweede voorkomen
Vluchtende Tamils vrezen
nieuwe golf van geweld
Tsjaad meldt
uitbreiding
van Libische
bombardementen
4"sijthoffpers
Craxi
leidt
nieuwe
regering
in Italië
"BUITENLAND
Sieid*w 6ou/mnt
VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1983 PAGINA 9
Levenslang voor
ier IRA-leden
BELFAST Na een marathonproces
zijn gisteren in Belfast vier vooraan
staande leden van het Ierse Republi
keinse Leger (IRA) wegens moord tot
levenslange gevangenisstraf veroor
deeld. Hun veroordeling is te danken
aan de getuigenis van Christopher
Black, zelf een voormalig IRA-lid die
in ruil voor zijn vrijheid zijn „maten"
aan de politie heeft verraden.
De vier veroordeelden zijn de 27-jari-
ge Kevin Mulgrew, bijgenaamd de
„kleine Napoleon", Gerry Loughlin
(27), Charles McKiernan (23) en Barry
'Artt (23). De politie noemde Black een
;„bekeerde" terrorist, maar de IRA be
stempelde hem als een „verrader" en
heeft hem vogelvrij verklaard.
Ontroostbaar
Acteur Robert Red-
ford (licht kostuum
en zonnebril) leidt
met zijn arm om haar
heengeslagen zijn
dochter Shauna (22)
weg van de de begra
fenis van haar
vriend Sidney Wells.
De 22-jarige Wells,
net als Shauna stu
dent aan de universi
teit van Colorado,
werd eerder deze
week vermoord (in
het hoofd geschoten)
aangetroffen in zijn
studentenflat.
Indonesische kranten mogen niet
meer over executies schrijven
JAKARTA De kranten in Indonesië mo
gen niet meer schrijven over de standrechte
lijke executies, die door het leger worden uit
gevoerd en waarbij tot nu toe ruim 500 van
personen zijn doodgeschoten. Dit is gisteren
van journalisten in Jakarta vernomen.
Functionarissen van de Indonesische veilig
heidsdienst lieten de kranten weten dat er
nog meer executies zouden volgden. Deze
„vormen het sluitstuk van de campagne om
de misdaad in Indonesië uit te bannen". Tot
zolang mogen de kranten niets meer schrij
ven over de executies. Officieel heet het dat
de executies het werk zijn van geheimzinnige
doodseskaders, maar het is een publiek ge
heim dat het leger er achter zit. Vorige week
erkende oud-minister van voorlichting Ali
Moertopo dit min of meer.
Een uitgebrand autowrak en verwoeste huizen getuigen in Colombo van het hevige geweld
tegen de Tamils van de afgelopen weken. Duizenden Tamils hebben hun schaarse bezittingen
bijeen gepakt en zijn naar het noorden gevlucht.
MASSALE VOLKSVERHUIZING NAAR NOORDEN VAN SRI LANKA
(Van een speciale verslagge
ver)
COLOMBO Het is al
weer een vertrouwd
beeld in Colombo: kon
vooien volgepakte bus
sen die langs de militaire
wegversperringen den
deren in straten, waar
verder als gevolg van de
avondklok geen teken
van leven te bekennen
is. De passagiers aan
boord, allemaal Tamils,
staren tijdens de rit naar
de haven emotieloos
naar hun uitgebrande
winkels en huizen, die ze
in de steek laten in de
hoop op een betere toe
komst in het noorden
van het eiland waar
overwegend stamgenoten
wonen.
De evacuatie van Tamil-
vluchtelingen is bezig zich te
ontwikkelen tot een massale
volksverhuizing. Hoewel
men niet kan spreken van
een gedwongen verhuizing,
lijdt het geen twijfel dat
angst een zeer dwingend mo
tief is. In Colombo zijn zeker
62.000 vluchtelingen. Buiten
de hoofdstad bevinden zich
naar schatting nog eens
15.000 vluchtelingen. De re
gering heeft bevestigd dat
drie schepen met ongeveer
2.500 vluchtelingen zijn ver
trokken naar het noorden
van het land. Volgens hulp
organisaties gaat het om ze
ker 5.000 mensen.
De passagiers worden vol
gens betrouwbare bronnen
vervoerd in de ruimen van
vrachtschepen waarvan de
luiken open blijven staan. De
autoriteiten doen hun best
om de omstandigheden aan
boord zo aangenaam mogelijk
te maken. De vluchtelingen
krijgen bij het inschepen
pakjes kerry en rijst. Op het
schip zelf is voldoende water
en aanvullend voedsel en er
worden zelfs tabletjes tegen
zeeziekte uitgedeeld.
Ondertussen zoeken de auto
riteiten naar wegen om de
operatie te versnellen. Zo
overweegt men ondermeer
het inzetten van treinen en
bussen om de lange reis naar
het noorden over land te ma-
„Onrust aanloop voor staatsgreep"
COLOMBO President Junius Jayewardene van Sri
Lanka heeft gezegd dat de onrust van de voorbije weken
de eerste fase was in een poging de macht te grijpen. „Het
plan was dat het conflict zich zou uitbreiden tot christe
nen, islamieten en boeddhisten, totdat er zoveel chaos zou
zijn dat de regering uiteen zou vallen", aldus Jayewarde
ne. De oppositie bestrijdt dit. Intussen is het op het eiland
rustiger geworden. Maar de spanning is overal duidelijk
voelbaar, zoals blijkt het onderstaand verhaal van een
speciale verslaggever van The Guardian, wiens naam om
veiligheidsredenen niet vermeld wordt.
ken, uiteraard onder zware
f»olitiebewaking. Ook een
uchtbrug wordt overwogen.
Een klein luchtvaartbedrijf
voert al enkele dagen een
particuliere luchtbrug uit
vanaf de oude luchthaven bij
de hoofdstad. Het bedrijf ver
voert vooral de wat rijkere
vluchtelingen, die een plaats
je in de kleine vliegtuigjes
kunnen betalen.
De vluchtelingen die zich
nog in de kampen bevinden
maken een ontspannen in
druk, zij het dat ze nogal ver
bijsterd zijn en erg onzeker
over de toekomst. De verha
len die ze vertellen, zijn ver
schrikkelijk. Hoe erg het ge
weld van vorige week was,
zag ik nog eens tijdens een
bezoek aan de kleine zieken
boeg die was ingericht in een
kantoortje naast een van de
twee hangars op de luchtha
ven. Er lag een handjevol
mensen met gebroken lede
maten en een van hen had
zelfs een beschadigde rugge-
wervel. De patiënten die op
matjes op de vloer lagen, zei
den dat ze uit het ziekenhuis
waren geëvacueerd, nadat
het verplegend personeel vo
rige week door woedende
Singhalezen was aangeval
len. Een man beschreef hoe
hij met zijn gezin van elf kin
deren in een belendende bio
scoop was gevlucht die
prompt in brand werd gesto
ken. Daardoor waren ze ge
dwongen uit een raam op 'de
tweede verdieping naar be
neden te springen, waarbij ze
een aantal armen en benen
braken. Uiteindelijk werden
ze door een Singhalees die
aanvankelijk aan de aanval
had meegedaan, naar het zie
kenhuis gebracht.
Een ander gezin vader,
moeder en vijf kinderen
zei vastbesloten te zijn in Co
lombo te blijven. Een van de
zoons vertelde hoe hij aan de
woedende massa was ont
snapt in een bedrijfsbus. die
met idioot hoge snelheid
werd bestuurd door een
Singhalese chauffeur. Hij zei
dat hij had gezien hoe drie
Tamils uit hun auto werden
gesleurd en, na te zijn over
goten met benzine, levend
werden verbrand.
Toch wil het hele gezin in
Colombo blijven. De vader:
„We zijn niet bang. We ge
dragen ons goed tegen onze
buren en zij gedragen zich
goed tegen ons". De politie
heeft ons gevraagd te blijven.
Ze hebben gezegd dat ze ons
zouden beschermen". Maar,
voegde hij er nadenkend aan
toe. „Sri Lanka is niets voor
ons. De moeilijkheden kun
nen elk ogenblik opnieuw
beginnen. Ik denk niet dat
we hier nog heel lang zullen
blijven". Hoewel hij zijn hele
leven op Sri Lanka heeft ge
woond, zei hij dat ze waar
schijnlijk naar de staat Tamil
Nadu in India, het land van
hun voorouders, terug zullen
keren als de onrust zich her
haalt.
In Colombo wordt algemeen
aangenomen dat meer ge
weld vroeger of later onver
mijdelijk is. En deze angst
wordt weerspiegeld in de
haast die de regering achter
de evacuatie zet. Het feit dat
de evacuatie hun problemen
op den lange duur alleen
maar groter maakt, lijkt door
president Jayewardene en de
meeste leden van zijn kabi
net wel te worden ingezien.
Copyright The Guardian
SUSKE EN WISKE DE GOUDEN GANZEVEER
N'DJAMENA/WAS
HINGTON De Libische
bombardementen, die tot
dusver slechts plaatshad
den op en rond de Noord-
tsjadische stad Faya-Lar-
geau hebben zich gisteren
uitgebreid tot het oosten
van het land. Dit is uit of
ficiële Tsjadische bron
vernomen. In N'Djamena
zijn door de Verenigde
Staten geleverde Ameri
kaanse luchtdoelraketten
van het type Redeye aan
gekomen met enkele
Amerikaanse militaire
technici.
Uit Tsjadische regeringskrin
gen werd vernomen dat de
fdaatsen Oem Chaloeba en Ka
ait, meer dan 350 kilometer
ten zuidoosten van Faya-Lar-
geau, in de afgelopen 24 uur
doelwit zijn geweest van de
Libische luchtmacht. Deze
twee plaatsen waren, volgens
de Tsjadische regering-Habré,
op 9 juli bezet door troepen
van ex-president Oueddeye en
drie dagen later heroverd door
de Tsjadische regeringstroe
pen.
In Faya-Largeau lijkt de toe
stand zich ter handhaven.
Daar zouden nog steeds bom
bardementen plaatsvinden op
stellingen van het regeringsle
ger
De regering-Reagan heeft gis
teren besloten de militaire
hulp aan Tsjaad op te voeren.
Dit hebben regeringsfunctio
narissen meegedeeld. De hulp
wordt verhoogd van 10 mil
joen dollar naar 25 miljoen
dollar, omdat de Verenigde
Staten menen dat een over
winning van Libië een ernsti
ge bedreiging zou vormen
voor andere landen in Noord-
Afrika, aldus de functionaris-
ADVERTENTIE
Comfortabel en gezellig op vakantie met uw krant:
10-DAAGSE LUXE TOURING- AAPVFlin,
CARREIS NAAR OOSTENRIJK
Gezien de grote belangstelling hebben wij in samenwerking met Maaskant
reizen ook dit jaar weer volledig verzorgde tourlngcarrelzen naar Oosten
rijk georganiseerd. Het reisdoel is het Inntal, alwaar Kolsass aan de rand
van het dal onze standplaats is.
Even buiten Kolsass ligt - met eigen zwembad - het gezellige familiehotel
Jagerhof. vanwaaruit men een prachtig uitzicht over het Inntal heeft. Tij
dens ons verblijf aldaar staan een aantal excursies op het programma, nl.
de glasslijperijen in Rattenberg. Innsbruck. Pertisau en Achesee als-
dagtochten resp. via de Brennerpas naar Vipiteno in
De touringcar vertrekt op dinsdag 23 augustus en op dinsdag 30 augustus
a s. uit Den Haag en Rotterdam naar Oostenrijk en is donderdag 1 septem
ber resp. 8 september weer terug.
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!
De heen- en terugreis worden in twee dagen gemaakt met een overnach
ting in Hotel Krone in Geiselwind.
De prijs van deze aantrekkelijke O E
vakantie bedraagt VWwa" per persoon
op basis"van volpension en tweepersoonskamer met douche en toilet. Toe
slag èénpersoonskamer 75.-. In deze prijs zijn. behalve de heen- en terug
reis ook de lunches op de heen- en terugreis begrepen alsmede alle ex
cursies en het afscheidsdiner.
Annuleringsverzekering 3 1/2% van de reissom 6.- pollskosten en assu
rantiebelasting. Gecombineerde reisverzekering 20.- per persoon 5.-
poliskosten en assurantiebelasting.
Inlichtingen en boekingen: telefonisch onder no. 070-190882 (van maandag
t/m vrijdag van 9 tot 13 uur) of persoonlijk In onze vestigingen Spulstraat
71, Den Haag (op de hoek van het Spui) of Coolsingel 67, Rotterdam (t.o.
Stadhuis).
POSTBUS 16050.
2500 AA 'S-GRAVENHAGE
TEL. 070-190882
(MAANDAG T/M VRIJDAG
TUSSEN 9 EN 13 UUR)
Verontwaardiging over
optreden van Groenen-lid
BONN De voorzitter van de Bondsraad (Eerste Kamer) heeft
de aanval die de Grünen-afgevaardigde Frank Schwalba-Hoth
uit Hessen gisteren deed op de Amerikaanse generaal Williams,
scherp veroordeeld.
De premier van de deelstaat Noordrijn-Westfalen, de SPD-er
Rau, vroeg „de betrokkenen en het Amerikaanse volk om ver
ontschuldiging". De houding tegenover Amerikaanse soldaten in
het Hessische parlement heeft mij en de grote meerderheid van
het Duitse volk diep getroffen en beschaamd, aldus Rau.
Schwalba-Roth wierp rode vloeistof over het unifrom en het ge
zicht van generaal Williams. Volgens Schwalba-Roth was het
zijn ei een bloed.
Onophoudelijk blussen
Miljoenen liters water zijn de afgelopen dagen uigestort over de
talrijke bosbranden in Zuid-Frankrijk en het ziet er naar uit dat er
nog miljoenen liters zullen volgen. Elke dag onstaan langs de
kust tussen Marseille en Nice en op Corsica nieuwe branden, die
duizenden vakantiegangers opjagen en vele duizenden hectaren
bos, vakantiedorpen, tenten, auto's en caravans verwoesten. Op
Corsica moesten vakantiegangers de zee op vluchten om aan het
vuur te ontkomen. Volgens de politie worden veel branden aan
gestoken door mensen, die gefascineerd zijn door de spectacu
laire verrichtingen van de blusvliegtuigen (foto). In de buurt van
Marseille is gisteren overigens zo n blusvliegtuig neergestort.
Daarbij kwamen de twee bemanningsleden om het leven.
Overstromingen blijven
Venetië bedreigen
VENETIE Een groots opgezet project ter bescherming van
het ecologisch evenwicht in de lagune van Venetië en ter be
strijding van de overstromingen die de stad voortdurend bedrei
gen, is door het Italiaanse Rekenkamer afgewezen. Het project
met de voorbereiding is het stadsbestuur acht jaar geleden
begonnen zou bijna twaalf miljard lire gaan kosten. De Re
kenkamer had niet zozeer bezwaar tegen dit bedrag maar wel
tegen het feit dat de werkzaamheden die uit het project voort
vloeiden niet openbaar waren aanbesteed.
ROME De nieuwe Italiaan
se regering, de 44e sinds de
oorlog en de eerste onder lei
ding van een socialist, is giste
ren beëedigd. Premier is Betti-
no Craxi (49). secretaris van de
Italiaanse Socialistische Partij.
De regeringscoalitie wordt
verder gevormd door libera
len. christen-democraten, re
publikeinen en sociaal-demo
craten.
Hoewel Craxi als premier on
getwijfeld grote invloed zal
uitoefenen op het beleid van
de nieuwe regering, blijven
toch de christen-democraten
de dienst uitmaken. Niet al
leen hebben zij van de in to
taal 28 ministersposten er 15
(waaronder de belangrijkste)
voor zichzelf opgeëist, ook zal
Craxi een waakhond naast
zich moeten dulden, in de per
soon van de christen-democra
tische oud-premier Forlani,
die nu vice-premier is gewor-
De snelle formatie van de re-
gering-Craxi was voor veel
waarnemers een verrassing,
omdat dezelfde partijen in de
twee voorgaande kabinetten
niet in staat waren overeen
stemming te bereiken over de
aanpak van de belangrijkste
problemen waarmee Italië te
kampen heeft. De grote vraag
is of deze broze coalitie, die
zich geplaatst ziet voor ernsti
ge economische moeilijkheden
(inflatie van ruim 15 percent)
een lang leven beschoren zal
zijn.
De Italianen toonden zich
sceptisch over Craxi's kansen,
maar één element van instabi
liteit is met de vorming van
deze regering geneutraliseerd:
Craxi zelf. Hij was het die vo
rige regeringen ten val bracht,
volgens critici uit persoonlijke
ambitie. Andere waarnemers
menen echter dat de christen-
-democraten, die bij de jongste
algemene verkiezingen een
forse nederlaag leden, nu van
hun kant hetzelfde spelletje
kunnen gaan spelen door
Craxi's regeerprogram te frus
treren wanneer het hen uit
komt en uit het kabinet te
stappen als zij daar profijt van
denken te hebben.
(Van onze correspondent Mare
de Koninck)
WASHINGTON Het
Amerikaanse publiek
blijkt vrijwel niets te we
ten over de problemen in
Midden-Amerika, de re
gering-Reagan blijkt niet
over een oplossing te
schikken van de crisis in
haar „achtertuin" en de
Amerikaanse oppositie
blijkt geen alternatief te
hebben voor de huidige
afwezigheid van een dui
delijk regeringsbeleid.
Al die onzekerheden lijken
een ideale voorwaarde te
scheppen voor het uit de hand
lopen van de gebeurtenissen.
Een tweede Vietnam is daar
om bij lange na niet denkbeel
dig. Maar wie de Amerikaanse
politiek van nabij volgt en de
sfeer in het land ervaart, vindt
tussen al die slechte voorteke
nen toch ook redenen voor op
timisme. Er zijn aanwijzingen
dat een drama, zoals zich dat
indertijd in Vietnam heeft af
gespeeld, niet zomaar in Mid
den-Amerika kan worden her
haald.
Uit opinie-onderzoeken blijkt
dat de Amerikaan weinig weet
over de crisis in Midden-Ame
rika. Slechts 14 procent van de
Amerikanen weet welke partij
Reagan steunt in El Salvador
of is enigszins op de hoogte
van het conflict met Nicara
gua. Toch zegt volgens de
meest recente peilingen maar
liefst 81 procent van de Ame
rikaanse burgers dat er geen
Amerikaanse troepen moeten
worden ingezet in Midden-
Amerika. Naarmate de men
sen meer kennis hebben van
de politieke verhoudingen in
Midden-Amerika, blijken zij
zich nog krachtiger te verzet
ten tegen de militaristisch ge
ïnspireerde politiek van
Reagan.
De pacifistische Amerikaanse
publieke opinie over het „on
duidelijke" conflict in Midde
n-Amerika is ean factor van
grote betekenis, zeker nu de
Verenigde Staten met rasse
schreden het jaar van de nieu
we presidentsverkiezingen te
gemoet gaan. De president en
zijn Witte Huis-staf concentre
ren zich al geheel op een mo
gelijke herverkiezing van
Reaean.
De president blaakt van zelf
vertrouwen sinds de Ameri
kaanse economie een vrij in
drukwekkend herstel heeft in
gezet. Dat alleen al geeft hem
volgend jaar november een
grote kans op herverkiezing.
Maar het zonnige uitzicht zou
plotseling verduisteren, als er
Amerikaanse militairen zou
den sneuvelen in Midden-A
merika. Reagan hoeft niet te
rekenen op een plotselinge
vechtlust onder het Ameri
kaanse volk. zoals die zich vo
rig jaar in Engeland manifes
teerde tijdens het Falkland-
-conflict. De herinnering aan
Vietnam is nog te vers en de
argwaan onder de Amerika
nen tegen het militair beleid
van het Witte Huis is nog te
groot. Dat blijkt ook keer op
keer in het Congres.
Tonkin-incident
Herhaaldelijk is daar de afge
lopen dagen herinnerd aan de
manier waarop de VS dank zij
een traag, slecht geïnformeerd
en tenslotte misleid Congres er
in Vietnam op los kon gaan
slaan. Dat kon dank zij de
„Golf van Tonkin-resolutie",
die indertijd met 502 tegen
slechts 2 stemmen werd goed
gekeurd en waarin president
Johnson alle vrijheid kreeg
voor een militair optreden in
Indo-China.
Wat was er gebeurd? Op 2 au
gustus 1964 werd een VS- oor
logsschip „tijdens een oefe
ning" voor de kust van Viet
nam aangevallen door een
Noordvietnamese torpedoboot.
Twee dagen volgde een nieu
we aanval. De volgende dag
gaf Johnson in het geheim be
vel tot vergeldingsbombarde
menten op Noordvietnamese
bases. De Amerikaanse bevol
king en het Congres werden
daarvan pas op 6 augustus op
de hoogte gesteld en op 7 au
gustus nam het Congres in een
sfeer van algehele strijdlustig
heid genoemde resolutie aan.
Johnson had zijn vrijbrief om
de oorlog in Indo-China op te
voeren. Pas later bleek dat
Zuidvietnamese oorlogssche
pen (volgens Noord-Vietnam
op Amerikaanse aandrang)
voor 2 augustus reeds in het
geheim Noordvietnamese ba
ses in de Golf van Tonkin
hadden aangevallen. En het
zou zelfs tot 1971 duren eer de
„Pentagon-Papers" onthulden
dat Johnson al in mei 1964 een
ontwerptekst op zak had van
de Tonkin-resolutie...
Waakzaam
Deze parlementaire gang van
zaken houden anno 1983 het
Amerikaanse volk en Congres
nog altijd op waakzaam. Dat is
op zichzelf geen 100 procent
garantie dat er geen tweede
Vietnam komt, maar het nood
zaakt elke presidentskandidaat
die enige kans wil maken, het
spook Vietnam op uiterste af
stand te houden.
Heel wat waarnemers in de
Verenigde Staten hebben dan
ook wel vertrouwen in de
ernst van Reagan's pleidooien
voor onderhandelingen in
plaats van gevechtshandelin
gen met de „communisten" in
Midden-Amerika. Het past bo
vendien in zijn herverkie
zingstactiek om zich „vanuit
een positie van kracht" nu
contacten te veroorloven met
linkse Middenamerikaanse lei
ders. De zwakte van die strate
gie is dat ze is ingegeven door
politiek opportunisme. Ze ont
beert een .duidelijke visie op
wat de VS in Midden-Amerika
eigenlijk te winnen en te ver
liezen hebben en hoe ze bij
uiteenlopende ontwikkelingen
zouden moeten reageren. Dat
betekent dan ook dat het
Amerikaanse beleid nog aller
lei onverhoedse richtingen
kan uitspringen.
Die stuurloosheid weerspiegelt
zich ook in de „alternatieven",
die Reagan's voornaamste te
genkandidaten voor het presi
dentschap aandragen. Zo be
pleiten zowel John Glenn als
Walter Mondale en Alan
Cranston meer economische
hulp aan het volk van El Sal
vador, maar ontwijken tegelij
kertijd zeer zorgvuldig het
antwoord op de vraag wat de
VS te doen staan indien de
door Cuba en de Sovjet-Unie
gesteunde guerillastrijders de
macht in dat land zouden
overnemen. Alle drie geven ze
toe dat er dan vitale veilig
heidsbelangen van de VS in
het geding zouden zijn.
Maar zover is het nog niet.
Hoopvol is de waakzaamheid
van de Amerikaanse bevol
king die de president en aspi
rant- presidenten ertoe dwingt
om koste wat kost een een
tweede Vietnam in Midden-