liJijft op de kleintjes letten.
duwe jaar rond-irissen komen er aan
Bloemenmarathon
nu internationale
wielerrace
1^14.98
1.59
iekwekers schrikken van uitbreiding areaal
ROLSTOELA TLETEN RIJDEN
ZATERDAG PROLOOG
S 5.98
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 3 AUGUSTUS 1983
RIJNSBURG OEGSTGEEST
De tweede Bloemenmara
thon, de Tour de France voor
rolstoelatleten zal dit jaar in
grote lijnen op dezelfde ma
nier verlopen als de eerste
die in 1982 werd gehouden.
Ook dit keer een proloog in
Rijnsburg die op zaterdag 6
augustus wordt gehouden, de
eerste etappe vanuit Aken op
7 augustus waarna het via
Hulsberg, Berg, Weert,
Zeelst, Oirschot, Waalwijk,
Alphen, Zoetermeer, Maas
sluis en Den Haag naar de
eindstreep in Oegstgeest gaat.
In totaal wordt er 276 kilo
meter afgelegd met een ge
middelde snelheid van 10 ki
lometer per uur.
De Bloemenmarathon is snel vol
wassen geworden. De eerste editie
van deze rolstoelrace was een
groot succes, maar de voorberei
ding was toen wat kort en veel za
ken moesten op het laatste mo
ment nog worden geregeld. Dat is
deze keer anders. In het professio
nele „toerboek" van de Stichting
Organisatie Gehandicaptensport
staan de etappes van minuut tot
minuut aangegeven. De deelne
mers worden door artsen begeleid.
Grote afwezige dit jaar is de win
naar van vorig jaar, Henk Mak-
kense, die toen vrijwel alles won.
Hij moet vanwege blessures aart de
handen verstek laten gaan. Daar
staat tegenover dat er nu acht Ne
derlandse deelnemers meer zijn
dan vorig jaar en bovendien doen
er ook vier Duitse rolstoelatleten
mee, gesponsord door het Neder
landse Zuivelbureau in Aken zo
dat de Bloemenmarathon nu echt
internationaal is geworden.
Topsport
„Er is hier sprake van echte top
sport", stelt de voorzitter van het
bestuur van de Stichting Organisa
tie Gehandicaptensport, mr. A.J.
van Caubergh in het voorwoord
van het begeleidende boek. „Denk
maar eens terug en vooruit
aan de zware eerste etappe van
Aken naar de Hulsberg over de
heuvels van Zuid-Limburg. Maar
niet alleen met die „koninginne-
rit", doch met het volbrengen van
de volledige achtdaagse inspan
ning is een misschien wel
grensverleggende prestatie ge
leverd. waarmee is bewezen, dat
ook invalide sportmensen heel wat
mans zijn en daardoor terecht be
wondering hebben opgeroepen
van allen die hiervan hetzij als
toeschouwer langs de route, hetzij
via de media hebben kennisgeno
men." aldus de heer Van Cau
bergh in het draaiboek van de ma
rathon.
Dertien gemeenten in Nederland
verlenen hun steun aan het evene
ment. Daarnaast is de marathon
vooral mogelijk gemaakt door de
financiële ondersteuning van tien
tallen sponsors. In totaal verschij
nen er 25 deelnemers aan de start
van deze achtdaagse op rolstoel-
wielen. Onder hen de Leidenaars
M. van Diemen en A Moedig.
Verder zijn uit de regio de heren
C. J. van Zaal uit Ter Aar en J.
van Buuren uit Alphen aan den
Rijn present. Organisator/coördi
nator van de bloemenmarathon is
Wim van Duivenbode. Hij zal te
vens als wedstrijdleider optreden
daarbij geassisteerd door de heren
J. in 't Veld, L. van Vliet, C. Kou-
wenhoven en Z. L. van Zwan. al
len lid van de technische commis
sie. De marathon wordt verreden
onder de reglementen samenge
steld door genoemde commissie
van de Stichting Organisatie Ge
handicaptensport.
Programma
In Rijnsburg wordt de proloog (in
dit geval een soort ploegentijdrit)
zaterdag gereden op een 500 meter
lang parcours dat is uitgezet tussen
de Vliet Zuidzijde en Noordzijde
(ongeveer 500 meter). Na het voor
stellen van de deelnemers gaat om
kwart voor tien de eerste serie
over zes ronden van start, om tien
over tien gevolgd door de tweede
serie en om kwart voor elf door de
finale. De prijzen worden om half
twaalf uitgereikt. Rond een uur
zullen de deelnemers kunnen ge
nieten van het Rijnsburgs bloe
mencorso. Later op de dag ver
trekt het deelnemersveld per aan
gepaste bus naar Heerlen
Een week later, op zaterdag 13 au
gustus wordt om kwart voor tien
in Den Haag aan de Vlierboom
straat gestart voor de laatste etap
pe. De deelnemers gaan dan rich
ting Wassenaar en worden om vijf
voor half een in Katwijk ver
wacht. Van daar uit gaat het naar
Noordwijk waar de karavaan rond
half twee zal passeren. Vervolgens
gaat het via Rijnsburg (vijf voor
half drie) naar de finishplaats
Oegstgeest, die omstreeks kwart
voor drie zal worden bereikt Al
vorens te finishen moeten er eerst
vijf rondes rond het winkelcen
trum Lange Voort worden afge
legd. Om half vier worden de prij
zen uitgereikt in kunstcentrum
Lange Voort. Behalve de algehele
winnaar in zijn gele trui worden
dan ook de winnaar van het pun
tenklassement in de groene trui en
de beste ploeg gehuldigd.
a'n halve metei:
rtmunder
ion bier,
Jessen
Tissue keukenrollen,
wit, 2 laags tissue, 1 CCk
pak 2 rol 1S9 l.Ov?
Satevlees
500 gram 3A8 798
kilo !3«>
Rundervinken,
lOOgram ü.i
Eetburger,
100 gram X&3 89
ldlO !3.!
•2^ Halve kip,
Ul 500gram ms
<J>Hele
Cïl kip,
buÉsmert r
De artikelen in deze advertentie
kunt u in alle AH winkels kopen, behalve de
artikelen waar kleine cijfertjes bij staan.
Die artikelen kunt u alleen kopen in
AH winkels waar één van die cijfertjes
op de deur staat. Reclameprijzen gelden
van donderdag 4 t/m zaterdag
6 augustus a.s.
Zolang de voorraad
ram het bloem -
i het Instituut
rling van Tuin-
was even dui-
E;ll probeer via
we typen Hol-
!«e winnen die,
gwood en de
d geschikt zijn.
wdi-cultuur. En
mi helderblau-
iauwe kleuren,
et wit. het geel
r Jawelzo'n
o em zwart-op-
ost nauwelijks
'na uitvoeren is
ITVT-veredelaar
da kan er over
j kreeg de taak
t irissen, te gaan
van het prilste
er aan proble-
jbirek. Na een
in en kunstgre-
tbbels zijn ver-
Jllrjkt er op dat
11doorbraak tot
(fon.
te beginnen:
hand dat men
de mutanten
<ed'er zou gaan
die kruisingen.
ls dlati de enige
rnen voor de
uur kan lezen en
men. zouden haast als vanzelt
voor een deel ook ingebouwd
zijn in de nakomelingen.
De theorie klonk heel aanne
melijk, maar klopte niet. Wat
was nu het geval? Het kruisen
van Wedgwood met andere
Hollandse irissen wilde hele
maal niet lukken. Nu stond
vast dat Wedgwood, die in
1921 werd gewonnen, was
ontstaan na een kruising
waarbij ook Iris tingitana was
gebruikt. Die laatste iris is in
heems in Marokko, maar het
gaat niet om één type maar
om vele: licht- en donkerblau
we. vroeg- en laatbloeiende,
soorten met lange en met een
korte stengel enz. Welke type
was in de twintiger jaren nu
gebruikt bij de creatie van
Wedgwood9 Vroeger hield
men daar geen stamboek van
bij en daarom mag men er
vandaag nog naar raden welk
type van Iris tingitane als va
der of moeder diende.
Het liefst zou men de vroegst
bloeiende typen nemen, maar
die zijn uitgerekend allemaal
lichtblauw van kleur en daar
heeft de bloemenhandel het
niet op begrepen. Die heeft
liever helder- of donkerblau
we irissen. Bovendien bleken
de vroegste bloeiers ook het
meest gevoelig voor virus en
daar is men in het bollenvak
ook bijzonder huiverig voor.
Eikelboom bij de door hem gewonnen
Bij het onderzoek bleek dat
de Tingitana's die gelijk met
Wedgwood bloeien meestal 42
chromosomen hebben, maar
dit type bleek niet kruishaar
met de bestaande Hollandse
irissen en zelfs niet met ande
re Tingitana's. De andere Tin
gitana's bleken als bestuiver
goed kruishaar met Hollandse
irissen, maar soms wilden de
kruisingen niet lukken.
Kwamen uit die wél geslaag
de kruisingen nu ook zaailin
gen voort die even vroeg
bloeiden als Wedgwood of
Ideal? Wim Eikelboom: was
het maar waar! De vroegheid
van Wedgwood is er nooit uit
gekomen. We hebben honder
den zaailingen in bloei gehad,
maar niet één die Wedgwood
qua vroegheid kon benaderen.
Het had geen enkele zin om
op die weg te blijven voort
gaan. Misschien zou er een
mogelijkheid zijn als men
ging doorkruisen met reeds
verkregen zaailingen. Maar
die bezitten, net als Wedg
wood, 31 chromosomen en
zijn volkomen steriel. Dat
geldt trouwens ook voor alle
cultivars uit het bestaande as
sortiment zoals Wedgwood,
Prof-Blaauw, Ideal, Blue Ma
gie en Hildegarda, die alle
maal nauw met Iris Tingitana
zijn verwant".
Wim Eikelboom: „We moes
ten ons gaan richten op het
doorbreken van de steriliteit
en daarvoor moest het aantal
chromosomen worden ver
dubbeld. Dan zouden planten
ontstaan die wel zaad geven.
Dat doel is uiteindelijk be
reikt nadat men bollen had
behandeld met colchicine.
Een paardemiddel dat aan
vele bollen het leven kostte.
Maar het had succes. Men
kreeg planten die als twee
druppels water geleken op
Ideal, de mutant uit Wedg
wood.
Na telling van het aantal
chromosomen bleken de plan
ten inderdaad van 31 naar 62
chromosomen te zijn gegaan.
De steriliteit was doorbroken
en dat betekende een uiterst
belangrijke stap vooruit. Het
uiteindelijke doel blijft de
verdubbelde Hollandse iriss
te kruisen met verdubbelde
Iris tingitana. Daaruit kan
men aanwinsten verkrijgen
met een dubbel aantal chro
mosomen. En daarmee kan
men direct, dus zonder colchi-
cine-behandeling, verder
gaan kruisen. Kort en goed:
het ziet er naar uit dat het
IVT een belangrijke door
braak tot stand heeft ge
bracht. En daar kan het
bloembollenvak binnen af
zienbare tijd de vruchten van
gaan plukken.
üetiekwekers
stug meer! En
die- uitkomsten
k cfie een dezer
persen rolde,
rood: zwart-op-
nu 1626 ha
ergelljking met
van 1982 bete-
sprong voor-
?t minder dan
it lijkt een beet-
het goede Te-
leliebloemkwe-
weken een
ebben verloren.
n weer een
te planten wel
Je stopt per
rung voor een
tpitaal in de
lelies dus en in
e zeventiger ja-
leliemarkt met
ioor de funda-
bleek dat het
100 ha lag. Nu
moet hieraan onmiddellijk
worden toegevoegd dat des
tijds de situatie heel anders
lag. Toen was de leliebloeme
nexport nog maar nét in de
lift gestapt en was de oranje
cultivar Enchantment een
soort dat een veel te domine
rende positie innam. Dat is
wel anders, al blijft Enchant
ment ook vandaag nog een
heel belangrijke cultivar Nu
staat er 330 ha van opgeplant
en dat betekent in vergelij
king met 1982 een teruggang
van 20 bunder Nummer twee
op de lelieranglijst is de sterke
gele Connecticut King met
240 ha. Ook hier een lichte te
ruggang in vergelijking met
vorig jaar toen er 232 ha van
werd geregistreerd
VERRASSEND
Ronduit verrassend is de groei
van de gele Yellow Blaze, een
echte broodgever met een
zeer grote produktie. De op
pervlakte van deze lelie ging
van 41 naar 77 ha. Een andere
gele. n 1. Sunray. vertoonde
een krimp: het areaal ging
van 47 naar 35 ha. Daarente
gen ging het areaal van de
gele Medaillon weer over de
kop: van 7 naar 15 ha. En ook
de gele Orchid Beauty, niet
groot van bloem maar rijk-
bloeiend. vloog omhoog: van 1
naar 6 ha. De warmgele Ami
go. ook niet groot van stuk
maar wel een bruikbare lelie,
zat eveneens in de lift en ging
van 5 naar 7 ha.
WITTE LELIES
De witte Sterling Star mag
dan een paar minder goede
eigenschappen hebben - ge
voelig voor bladverbranding
en in de grote maten snel de
neiging vertonen om dubbel-
neuzen te maken - er is in dit
type niet veel beters. En zo
kan het gebeuren dat het
areaal van 23 naar 26 ha.
ging. Een andere witte is de
betrekkelijk nieuwe Bianca.
die grote bloemen produceert,
maar helaas niet volmaakt is.
Men moet erg forse bollen ne
men anders is het aantal bloe
men per tak te gering en ver
der is de trekduur aan de lan
ge kant. Het areaal bleef rond
1 ha schommelen. Weer een
andere witte is Juliana, maar
hiertegen zeggen bollen- én
bloemkwekers: ..Juliana be
dankt!" Ze willen 'm niet
meer. Gevolg: de oppervlakte
loopt terug Dit jaar van ruim
2 naar 1.3 ha Dan gaal het
met de roomkleurige Mont
Blanc beter. Het areaal steeg
van 12 naar 15 ha.
In het rose genre is het aan
bod althans van de Aziatische
lelies met opstaande bloemen
- heel beperkt. Erg mooi is
Rosita. maar jammer genoeg
blijkt deze cultivar nogal ge
voelig voor knopverdroging.
Toch ging het areaal van 0,7
naar bijna 2 ha.
JAPANSE HEGEMONIE
VOORBIJ
Voor witte kelklelies. die in
het Westland bij vele tiendui
zenden in bloei worden ge
trokken. was men tot voor
kort uitsluitend op Japanse le
veranciers aangewezen. Het is
Nederlandse veredelaars nu
gelukt om Longiflorums te
winnen die ook in het kille
klimaat goed willen groeien
White Europe is er één van
en hoewel deze lelie niet in de
statistiek is opgenomen, is het
een publiek geheim dat het
grootste deel van het areaal
van deze lelie in Belgie wordt
geteeld door een Nederlandse
kweker en dat een Westland-
se bloembollenhandelaar er
forse hoeveelheden van om
zet. De witte Longiflorum
Flevo is uit het niets nu met
anderhalve hectare naar vo
ren gekomen, maar Mount
Everest en Jean Paul komen
er met ieder 1 ha al vrij dicht
achteraan. Van Thiale blijkt
driekwart bunder te staan.
SPECIOSUMS
De oppervlakte van de Spe-
ciosums vertoont nog altijd
een dalende lijn en daar is de
lange trekduur uiteraard niet
vreemd aan. De belangrijkste
cultivar van dit type is Uchi-
da met bijna 40 ha. In verge
lijking met vorig jaar bete
kent dat een krimp van 4 ha.
Ook de oppervlakte van Ri-
brum nr. 10 en van Grand
Commander liep terug. De
oppervlakte van de betrekke
lijk nieuwe Orientals zit in de
lift. Van de gewilde Stargazer.
die opstaande bloemen heeft,
is de oppervlakte inmiddels al
van 10 op 17 gekomen. De
fonkelnieuwe Stardrift, waar
over we enkele weken gele
den uitvoerig berichten, is nu
op 5 ha gekomen.
Met de snelle vermeerde
ringsmethoden waarover men
tegenwoordig kan beschik
ken. lijkt het een koud kunst
je om Stardrift snel tot een
groot soort te laten uitgroeien.
Al met al: een (te°) forse groei
van het areaal Aziatische le
lies Een lichtpuntje lijkt het
veel grotere assortiment.
Want meer kleuren, meer
vormen en meer typen zijn
voor een vergroting van de
afzet onmisbaar!
De Leldse rolstoelatleet André Moedig Is eveneens weer van de
partij.
o puntjes, kadetten,
1 epuntjes of tarwe-1 OQ
n ltn, zak 6 stuks nu X.ZJj
Stegeman goudsalami, cerve-
laat-, of plockworst, 1 OQ
per 100 gram 3s nu 1.0*7
Brouwers bier, Doe mee aan 't Brouwers
(Y) krat 24 flessen QQO bier letterspel. Haal 't
trónefi. a 0.3 liter Lk5ö *7.*7Ö formulier in de winkel.
