Dan wilde ik nu
ijnaar het zonnehuis
Uitzetting dreigt voor in
Nederland verblijvende Pool
ROOMBOTER
STROOP
WAFELS
VOOREEN
MARGARINE
PRIJSJE.
W
„Bompakket" bij Turks
Verkeersbureau
bevat folders
^TENTOONSTELLING ENERGIE ANDERS RICHT ZICH OP BREDER PUBLIEK
FNV: Kort geding
tegen Staat
over ontslagrecht
y
!7 IUj
NNENLAND
fieidae6otncwi
WOENSDAG 27 JUU 1983 PAGINA 7
leen verlaging
jdietoelagen voor jongeren
N HAAG De verlaging van rijksstudie-
jlagen voor studenten jonger dan 21 jaar is
i de baan. De oorspronkelijk hiermee be
lde bezuiniging wordt nu uitgesmeerd over
studenten. Met dit besluit is minister
letman van onderwijs tegemoet gekomen
i een wens van de Tweede Kamer. Als ge-
|g daarvan zijn er voor het komend studie-
k ^ir ('83-'84) voor studenten in het VWO en
k HBO slechts twee maxima 10.740 gulden
3or uitwonenden en 6981 gulden voor thuis-
ïnenden. Nieuw is volgens het ministerie,
i deze maxima het komend studiejaar ook
Iden voor studerenden voor kleuterleidster
diegenen van 21 jaar en ouder die een op
ging in het voortgezet onderwijs buiten het
BO volgen. Voor deze twee categorieën be-
jcent dit een verhoging van de toelage.
r t
i.- EE-iAX
De Explosieven Opruimings Dienst
(EOD) is gistermiddag bijna vier uur
bezig geweest met het ontmantelen
van een postpakket, dat was afgele
verd bij het Turks Verkeersbureau aan
de Herengracht in Amsterdam en
waarvan vermoed werd, dat het een
bom bevatte. Uiteindelijk bleek het om
een pak folders te gaan. Omdat de
politie, gezien de recente anti-Turkse
aanslagen, geen enkel risico wilde ne
men, werden de Herengracht en het
Koningsplein in de hoofdstad afgezet
voor alle verkeer. Ook de scheepvaart
in de gracht werd urenlang stilgelegd.
Ambtenaren willen
spoedoverleg met
minister over ABP
DEN HAAG De vier centrales van overheids
personeel ACOP, CCOOP, CMHA en AC -
hebben gisteren spoedoverleg met minister Riet
kerk van Binnenlandse Zaken gevraagd over mo
gelijke ongeregeldheden bij het Algemeen Burger
lijk Pensioenfonds. In de brief aan de minister
doen de centrales hun beklag over de geheimzin
nigheid waarmee het rapport-Gruijters over het
ABP wordt omhuld. Ze eisen „op de kortst moge
lijke termijn" overleg over de manier waarop de
gelden van hun leden worden beheerd en ze wil
len ook inzage in het rapport-Gruijters. De ACOP
heeft met een kort geding tegen de minister van
Binnenlandse Zaken gedreigd wanneer die het
spoedoverleg en de inzage in het rapport weigert.
Keuring dienstplichtige
moet persoonlijker
DEN HAAG Keuringen voor de dienstplicht dienen
anders te worden opgezet. De toekomstige dienstplichti
ge moet vooral meer persoonlijk benaderd worden zo
dat hij de overtuiging krijgt dat daadwerkelijk met zijn
wensen over de vervulling van de dienstplicht reke
ning wordt gehouden.
Dit staat in een advies van de Maatschappelijke raad
voor de krijgsmacht aan staatssecretaris Hoekzema (De
fensie). De raad wil dat vooral het bij de keuringen te
houden gesprek tussen de dienstplichtige en de selectie
officier meer inhoud krijgt. Nu beperkt dit gesprek zich
meestal tot het invullen van een vragenformulier waar
bij de officier de dienstplichtige helpt. Door een meer
persoonlijke benadering van de dienstplichtige zal deze,
aldus de raad, het gevoel krijgen dat de dienstplicht een
even normale fase van het leven is als bijvoorbeeld het
naar school gaan.
^flL
TS
HOEK VAN HOLLAND
Het loketje bij de in-
,luncVng is leeg, want pas
vanaf 1 augustus wordt er
j voor de tentoonstelling
Energie Anders in Hoek
van Holland entree gehe-
ot 2oyen. Even verderop geeft
een witte klok met hou-
an 4lten wijzers, die op één
uur staat, aan hoe laat de
eerstvolgende rondlei-
öruiding begint. „Onder de
2o-29grote molen", staat er
Voor de duidelijkheid nog
TT bij in letters, die van een
scribent met grootheids-
018^waanzin moeten zijn. Ne
gen mensen kijken op ge-
25 pnoemd tijdstip met toege-
10nu,knepen ogen omhoog en
zien tegen de zon in een
windmolen van zo'n tien
meter hoog op z'n gemak-
NI Hakie rondjes draaien. „Dan
wilde ik nu naar het zon
nehuis" zegt een jonge-
man, die probeert niet de
gids te spelen, maar het
wel is. Hij draagt een wit
0(t-shirt met in het midden
"leen stralende oranje zon.
Om te voorkomen dat hij
wordt aangezien voor een
wat al te enthousiaste va
derlander, zijn er twee
woorden op het shirt ge
plakt: „ENERGIE" (bo
ven de zon) en „AN
DERS" (onder de zon).
In het huis, waar zonnepane
len voor warm water en
vloerverwarming zorgen, mag
het gehoor een hand onder de
straal water houden. Eén jon
getje trekt hem razendsnel,
weer terug. „Het is al snel zes
tig graden", glimlacht de gids.
Ouderen houden vlug een
vinger onder de kraan en
doen of ze er even niet bij ho
ren. Weer terug in de open
lucht, op weg naar een zwem
badje dat dank zij zonne-ener-
gie op een zwoele tempera
tuur wordt gehouden, weet de
jongeman nog vier mensen in
zijn voetspoor. „Ik wilde het
hier maar bij laten", zegt hij
na een half uurtje, „de rest
kunt u op uw gemak binnen
bekijken'Geen applaus, geen
fooien. Binnen een grote ma
quette met heus draaiende
windmolentjes, een flipper
kast waarop de Brede Maat
schappelijke Discussie (BMD)
kan worden nagespeeld en
een hoeveelheid informatie
over energie en vooral alter
natieve energie, die voor een
normaal mens niet te onthou
den is.
In een pijpela die als kantine
dienst doet, zijn twee ramen
verduisterd en verlichten vier
spots twee tafeltjes en een ge
ïmproviseerd katheder. Het is
bedoeld voor André van der
Louw en ir. J.H. De Brauw,
die de (vernieuwde) tentoon
stelling Energie Anders offi
cieel zullen openen. Het lo
kaaltje heeft geen kunstgre
pen nodig om een passende
demonstratie van zonne-ener-
gie te geven; het wordt er zo
warm dat even later Van der
Louw. voorzitter van de Rijn-
mondraad, ook maar z'n jasje
uit doet. Evenals De Brauw
houdt hij zijn gehoor voor hoe
belangrijk alternatieve ener
gie wel is en benadrukt dat de
angst voor kernenergie heel
goed kan leiden tot angst voor
élke vorm van andere dan be
staande energie. De Brauw
lacht hem minzaam toe. Als
voorzitter van de stuurgroep
Brede Maatschappelijke Dis
cussie moet hij het gevoel
hebben deze middag in het
zelfde elftal te spelen als
Cruijff. Het aantal toehoor
ders is ongewoon groot verge
leken met zijn andere „optre
dens" in het land.
Wel geslaagd
De Brauw vertelt dat eind ok
tober. begin november het
eindrapport van de stuur
groep klaar zal zijn en dat de
stichting Energie Anders
daarin stellig nog nieuwe im
pulsen zal vinden. Hij haast
zich nog even te benadruk
ken, dat de BMD in zijn ogen
wel degelijk geslaagd is en
rept over een getalsmatig gro
te interesse van de bevolking.
De voorzitter van de stichting
Energie Anders, de heer W.
Lenstra, zegt het (uiteraard)
anders: „Het onderwerp ener
gie is in deze tijd wel in trek,
maar je lokt er nog geen mas
sa's mensen mee". Na drie
jaar in Hoek van Holland een
tentoonstelling voor een be
trekkelijk kleine groep spe
cialiste^ te hebben gehouden,
loopt het aantal bezoekers van
zo'n 30 40.000 per jaar terug.
Daarom vanaf nu iets anders:
meer maquettes, meer speel
tjes, minder moeilijk. En als
de mensen niet naar de ener
gie komen, dan moet de ener
gie maar naar de mensen ko-
Voorzitter ir. J.A. de Brauw van de BMD en Rijnmondraad-voor-
zitter Van der Louw lieten gisteren door het gezamenlijk aan
drijven van een fietswiel drie lampen branden. De activiteit
werkte bepaald op hun lachspieren.
men. Dus wordt er begin vol
gend jaar een project gestart
in de Flevohof. Het mag iets
kosten (3 a 5 miljoen), maar
daarvoor komen er dan ook
gegarandeerd 800.000 mensen
per jaar kijken. Arm Hoek
van Holland. Als de genodig
den de tentoonstelling weer
verlaten zonder de tentoon
stelling zelf bekeken te heb
ben, slenteren buiten elf men
sen langs de windmolens.
Drie anderen zitten op het
terrasje iets te drinken. Het
zal dit keer wel aan het weer
liggen.
DICK HOFLAND
ID] Brandstichters
ISi zouden halve
EL ton krijgen
BW ZWOLLE De Zwolse
««officier van justitie mr. J.
'KI Bosch had geen goed
■a i woord over voor de 24-
rflljarige F.P. en de 20-jarige
KL.J.H.J. uit Hengelo die
SSgiste.ren voor brandstich
ting terecht stonden. Het
5Cf.
Uit
Wd'
S tweetal had augustus vo-
Iit rig jaar in opdracht van
)Ade 28-jarige G.S. een be
drijfspand in vlammen
laten opgaan. Schade: ƒ2
miljoen.
Volgens S., die voor het
karwei, naar hij zei, in
Itotaal 50 mille zou krij-
Ijgen. zou de helft van de
apremie naar P. en J.
■gaan. S. zou de andere
helft in zijn zak steken.
iDeze verdachte liet we
llen te handelen in op-
Idracht van de eigenaar
|van het pand. De laatste
Ihoopte op die manier de
verzekeringspenningen
te innen. Tegen P. en J.
werd een celstraf van
vijftien en tien maanden
geëist. Uitspraak over
twee weken.
•glimmerveen leidt
le Volksunie weer
IEN HAAG Joop Glim
merveen. die in 1981 de Ne
derlandse Volksunie de rug
gekeerde, is weer terug bij
eze partij. Volgens Glimmer-
:en is de man die hem op-
ilgde als leider, H. Baren-
•egt. gedwongen af te treden,
^e NVU zou Glimmerveen
F'Zebben gevraagd weer op te
teden als voorzitter en poli-
iek leider. Glimmerveen, die
tilangs is veroordeeld tot zes
teken cel wegens belediging
'an joden, heeft overigens de
J«4eduwe van de oorlogsmisda
diger Rost van Tonningen
loogstpersoonlijk uit de partij
(estoten.
Uitgelaten
ROTTERDAM Eén van
de Polen die in de tweede
week van juni voor de
Poolse ambassade in Den
Haag in hongerstaking
zijn gegaan wordt met uit
zetting uit Nederland be
dreigd. Afgelopen maan
dag ontving de in Rotter
dam verblijvende 38-jari-
ge Pool Laski van het mi
nisterie van justitie een af
wijzing van zijn ruim tien
maanden lopende verzoe
ken voor een verblijfsver
gunning en toekenning
van de vluchtelingensta
tus. Inmiddels heeft de
heer Laski een advocate
in de arm genomen, die actie niet handig aangepakt
tegen deze justitiële beslis- heefl ^aaI cli!nt .te vroe8
sing in beroep gaat.
Doel van de actie van de heer
Laski en een groepje Poolse
zeelieden op 6 juni van dit jaar
in Den Haag was de over
komst van hun in Polen ach
tergebleven familieleden. Na
bijna een week kregen de hon
gerstakende Polen via de
Poolse ambassade de toezeg
ging dat de betrokken gezins
leden uitreisvisa zouden krij
gen. De hongerstaking werd
daarop opgeheven.
Nu wordt de heer Laski ge
confronteerd met uitwijzing
uit ons land. Volgens zijn ad
vocate. mevrouw mr. L. Faro,
„hebben de hongerstakers hun
juicht". De Poolse regering
heeft weliswaar toegezegd dat
de familieleden dat land mo
gen verlaten, maar de Neder
landse regering heeft nooit
toegezegd dat ze erin mogen,
aldus mevrouw Faro. „Om als
vreemdeling in Nederland met
je vrouw en kinderen te wor
den herenigd, moet je aan al
lerlei voorwaarden voldoen.
Dat is dan weer afhankelijk
van een vestigings- of een ver
blijfsvergunning. Het kan nog
een hele hoop ellende geven,
zeker als nu blijkt dat de Ne
derlandse regering helemaal
niet welwillend staat tegen
over deze mensen".
De heer Laski is in Polen voor
de tweede maal getrouwd. Bij
deze echtgenote heeft hij één
kind. In ons land heeft hij en
kele familiebanden, zoals met
zijn zoontje uit het eerste hu
welijk, die samen met diens
moeder zijn ex-vrouw in
Rotterdam woont; zijn zuster
verblijft al twintig jaar in Ne
derland, is getrouwd met een
Nederlander en woont in
Krimpen aan de IJssel. Vol
gens een zakenbehartiger van
de heer Laski kan hij in Ne
derland ondanks de toene
mende werkloosheid on
middellijk aan de slag. mits hij
een werk- en de daarmee on
verbrekelijk verbonden ver
blijfsvergunning krijgt. Van de
gemeente Rotterdam ontvangt
hij momenteel een bijstand
suitkering.
Een woordvoerster van Justi
tie merkt desgevraagd op dat
de heer Laski binnen dertig
dagen een herzieningsverzoek
kan indienen. Als hij die on
dersteunt met nieuwe, nog
niet eerder bij het ministerie
van justitie bekende argumen
ten, dan kan alsnog zijn ver
zoek gehonoreerd worden, zo
werd gezegd. In dit verband
wordt thans overwogen om de
voorbije hongerstaking en de
contacten met zijn in Neder
land levende zoontje uit het
eerste huwelijk als argumenta
tie naar voren te brengen.
Het ministerie van justitie
blijft voorlopig op het stand
punt staan dat niet is aange
toond dat de heer Laski ver
volgd wordt als hij naar zijn
land terugkeert. De zakenbe
hartiger en de advocate zijn
van mening dat terugkeer
naar Polen voor de heer Laski
zonder meer onmogelijk is,
mede door zijn activiteiten
voor NSZZ de voorloper
van de vakbond Solidariteit
zijn contacten met de wester
se pers en de hongerstaking.
Dit ondanks de afgekondigde
amnestie-regeling.
„Malafide
organisaties
proberen munt
te slaan
uit drugs-
voorlichting"
AMSTERDAM De
stichting Ideële Reclame
SIRE, de Stichting Ouders
van drugsverslaafden
OVD en de FZA, de Fede
ratie van Instellingen
voor Alkohol en Drugs,
krijgen de laatste tijd veel
klachten over malafide
organisaties, die munt
proberen te slaan uit
voorlichting over drugs.
Volgens de SIRE, OVD en
FZA wordt bedrijven, instel
lingen en particulieren ge
vraagd als sponsor op te tre
den voor drugs voorlichtings
projecten op scholen. Als ze
eerst wat meer willen weten
wordt toezending van gege
vens beloofd.
De sponsors krijgen dan alleen
een opdrachtbevestiging voor
100 of enkele honderden gul
dens. De brochure die zo
wordt betaald en die op scho
len wordt uitgereikt, bevat
tekst uit de gratis SIRE-bro-
chure over drugs.
Bovendien bevat die folder ad
vertenties van de sponsors.
Volgens de SIRE zijn met deze
praktijken al zo'n 100 winke
liers in kleinere plaatsen in
het oosten en noorden van het
land benaderd.
De SIRE heeft inmiddels een
jurist ingeschakeld. Volgens de
woordvoerder is hier sprake
van flessentrekkerij en wel
licht schending van de au
teurswet. De malafide organi
saties zijn nog niet achter
haald.
DEN HAAG De FNV en de Industriebond FNV
hebben een kort geding tegen de Staat aangespannen.
Zij vinden dat minister De Koning (Sociale Zaken en
Werkgelegenheid) zijn boekje te buiten is gegaan door
een wetsartikel over het ontslagrecht buiten toepassing
te verklaren.
Het gaat daarbij om de artikelen 1639 AA en volgende van het
Burgerlijk Wetboek. In een circulaire heeft De Koning de direc
teuren van de Gewestelijke Arbeidsbureaus opgedragen met het
bewuste wetsartikel geen rekening te houden.
Artikel 1639 regelt de rechtspositie van werknemers, als een on
derneming bij faillissement of surséance van betaling overgaat
in andere handen. Volgens het huidige wetsartikel gaan alle
verplichtingen automatisch over naar de nieuwe werkgever, al
dus de bonden.
De minister interpreteert de wet echter anders en hij heeft al
aangekondigd dat de wet zal worden gewijzigd, omdat de over
neming van ondernemingen erdoor wordt bemoeilijkt. De FNV
is bang dat mensen door de maatregel van De Koning sneller
kunnen worden ontslagen.
In zijn circulaire loopt De Koning al op de wetswijziging voor
uit. zo stelt de juridische adviseur van de FNV, Max de Leeuw.
Zolang het Europese Hof van Justitie geen uitspraak heeft ge
daan over het wetsartikel, is de circulaire volgens de bond strij
dig met het internationale recht.
De bond vindt ook dat een wet niet door middel van een circu
laire teniet kan worden gedaan. De Leeuw noemt het verder on
zorgvuldig dat De Koning een SER-advies over de wetswijziging
niet heeft willen afwachten. Het geding dient op 4 augustus.
ADVERTENTIE
Lekker meegenomen voor
onderweg. Op de camping of,
als u thuisblijft, gewoon bij de
koffie. Acht heer- 'JP
lijke roomboter- 1 D
I stroopwafels
245-
Geldig t/m 3 augustus 1983.
D'66 wil meer
door werklozen
bewaakte
fietsenstallingen
DEN HAAG Een fietsva-
kantie in Nederland heeft het
Tweede-Kamerlid Louise
Groenman (D'66) geleerd dat
het „op vele plaatsen" niet
mogelijk is fiets en bagage in
een bewaakte rijwielstalling
achter te laten, bijvoorbeeld bij
bezoek aan een museum* of
een andere toeristische attrac
tie. Vaak zijn daar wel grote
parkeerterreinen aangelegd.
Groenman heeft daarom aan
de ministers van verkeer en
waterstaat en WVC gevraagd
het opzetten van door werklo
zen. met behoud van hun uit
kering, bewaakte fietsenstal
lingen te stimuleren.
Paalwoningen
al uitverkocht
ROTERDAM De 38 paalwo*
nigen in Rotterdam, ontwor
pen door de Amsterdamse ar-
chitekt Piet Blom, zijn al uit
verkocht. De belangstelling
voor deze kubusvormige hui
zen aan de Blaak was zo groot,
dat ze binnen twee maanden
aan de man waren gebracht.
De oplevering van de wonin
gen. die 125.000 gulden kosten,
is begin volgend jaar. Op dit
moment staan pas de houten
skeletten overeind. De huizen,
inclusief een kantoor waar de
Academie voor Bouwkunst
wordt gevestigd, vormen een
woonbrug die de oude haven
met het centrum van Rotter
dam verbindt. Het verkeer
rijdt gewoon onder de paalwo
ningen door. die tien meter
boven de grond staan.
'Roei varkenspest uit
door afschot zwijnen'
RIJSWIJK Alle maatrege
len die het uitroeien van het
varkenspestvirus garanderen
moeten genomen worden.
Daarbij mag niet worden ge
schroomd het wilde zwijnen-
bestand door afschot te ver
kleinen. aldus de voorzitter
van het produktschap voor
vee en vlees, G.A. Meijer, gis
teren in een brief aan staatsse
cretaris Ploeg van landbouw
en visserij. De staatssecretaris
is er geen voorstander van alle
wilde zwijnen op de hele Ve-
luwe (1600) af te schieten.
WEIGERAAR HERHALINGSOEFENING
WIL GEEN KNIJPERS FABRICEREN
DEN HAAG Herhalingsto-
taalweigeraar Gay van Malsen
heeft gisteren in een kort ge
ding voor de president van de
Haagse rechtbank van de mi
nister van justitie geëist dat hij
tijdens zijn aanstaande deten
tie geen dwangarbeid hoeft te
verrichten. Hij wil bovendien
de gelegenheid krijgen deze
principiële kwestie in een bo
demprocedure voor de recht
bank uit te vechten.
Van Malsen is door het hoog
militair gerechtshof veroor
deeld tot zes weken gevange
nisstraf, omdat hij om princi
piële redenen weigert op te
komen voor een herhalingsoe
fening. Hij moet de straf uitzit
ten in Hoorn, waar de dagen
worden gevuld met het in el
kaar zetten van wasknijpers.
Werkweigeraars wacht af
straffing in de vorm van af
zonderlijke opsluiting. Volgens
Van Malsen is deze bestraffing
de itonie ten top. „De arbeid
dient tot „resocialisatie" van
de gedetineerden. Aanpassing
aan de maatschappij, waarvan
het militair apparaat een ver
werpelijk onderdeel is. Als ik
vanwege deze principiële op
vattingen werk weiger, wor
den mijn opvattingen volstrekt
genegeerd. Je wordt gewoon
weg gestraft," aldus de herha-
lingstotaalweigeraar in een
verklaring.
Namens de minister van justi
tie verklaarde mr. M.Th. Bou-
ma dat er geen enkele reden is
Van Malsen uit te sluiten van
de arbeidsplicht. „Voor de
overtuigingsdader geldt pre
cies hetzelfde als voor de zak
kenroller". Uitspraak 2 augus-
wj-