weekpuzzel door dr. Pluizer /postzegels WETENSCHAPPEN oplossing vorige puzzel DK NR. 29 KRUISWOORDRAADSEL m a ■JSPIAES uavl De prijswinnaars van puzzel nr 28 zijn: Zr. M. van Hameren, Huygensdreef 5, 2353 CA Leiderdorp. A.A.J. Moons, Hoge rijndijk 29, 2382 AA Zoeterwoude. De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd. £ekbe Somant ZATERDAG 23 H INC HORIZONTAAL: 1. kermistent; 5. hoofddeksel; 8. staaltje; 12. uitroep; 13. onvergelijkelijk; 14. bravoure- stukje; 16. tapijtachtige stof; 19. middendeel v.e. circus; 21. drietal; 22. buitendijks land; 23. kloosteroverste; 25. luizeëi; 26. vordering; 27. soort café; 29. vaartuig; 31. onderricht; 32. vis; 33. hoofddeksel; 35. mannelijk beroep; 37. ge hoorzaam; 39. mannelijk dier; 41. zinspreuk; 44. hoewel; 45. rivier in Italië; 46. en andere (afk.); 48. dwarshout aan een mast; 49. ver waand; 50. tuingereedschap; 51. titel (afk.); 52. deel v.h. bovenbeen; 54. uitroep; 55. dierege- luid; 56. bijna loodrecht; 59. te gener tijd; 62. stopplaats; 64. opening; 66. korte kous; 67. soort oorkonde; 68. door, met (Latijn); 70. wijfje v.e. kanarie; 72. insekt; 73. niet raak; 75. verdriet; 77. zeehond; 79. kuur; 80. over treffende trap van goed; 81. gifslang; 83. eivormig; 85. familielid; 86. brandverf; 87. trompetvogel; 88. stad in Tunesië; 89. vertrek bij een hardloopwedstrijd; 90. eerste melk v.e. koe na het kalven. VERTICAAL: 1. streng afgesloten maatschappelijke kring; 2. vergissing; 3. rivier in Italië; 4. niet glim mend; 5. zware smidshamer; 6. duivenhok; 7. dans; 8. kippenziekte; 9. schoon; 10. armholte; 11. bleek; 15. stad in Duitsland; 17. boom; 18. dieregeluid; 20. het voortplanten; 22. vochtig; 24. deel v.e. boom; 27. buitenkansje; 28. vij andschap; 30. gewrichtsholte; 32. weerspan nig; 33. muzieknoot; 34. persoonlijk vnw.; 36. tak van sport; 37. vis; 38. planeet; 39. knaag dier; 40. niet gebogen; 42. meubelstuk; 43. op gerold dun wafeltje; 45. smalle weg; 47. uit roep; 53. wensende verwachting; 57. weefsel; 58. stuk stof; 60. rund; 61. persoonlijk vnw.; 62. passagiersverblijf op zeeschepen; 63. on enigheid; 65. insekt; 67. gymnastiektoestel; 68. dekstuk v.e. geweerkolf; 69. argument; 71. vreemde taal; 72. kleurling; 73. rode kleur stof; 74. loopstok met dwarsklamp; 76. lichte oveijas; 78. bijvoorbeeld (afk.); 79. voorzetsel; 80. uitheems gerecht; 82. geslacht van men sen; 84. bontgekleurde papegaai; 85. strookje aan een postzegel. WELKE 2 SLEUTELWOORDEN VORMEN DE LETTERS UIT DE VAKJES 53 81 34 49 40 51 14 70 26 31 en 28 83 77 50 57 86 25 76 10 72 Oplossingen onder vermelding van Puzzel 29 dienen uiterlijk woensdagmiddag in bezit te zijn van: Leidse Courant, Postbus 11, 2300 AA Leiden. Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden. ERI Iedere zomervakantie worden er voor de jeugd vele toernooi en georganiseerd. Eén van de belangrijkste daarvan is de strijd om de Glorney- en Fa- bercup, dit zijn teamwedstrij den voor resp. jongens en meisjes. Om diverse redenen waren de Nederlandse afvaardigingen niet op volle sterkte. Bij de jongens waren enkele topspe- lers elders in Europa aan het werk en bij de meisjes was het „sociale" beleid van de KNSB de oorzaak van een verzwakt team. De jeugdtopspeelsters Heieen de Greef en de zusjes Cameron 'krijgen', volgens de bond, al genoeg toernooien en moesten daarom thuisblijven. Het beleid gaat zelfs zover dat dit jaar de absoluut sterkste jeugdspeelster, Heieen de Greef (dit jaar ook tweede bij het seniorenkampioenschap), niet wordt uitgezonden naar het jeugdwereldkampioen- schap. In plaats daarvan wordt, een volstrekt kansloze, plus begeleider, naar Mexico gezon den. De vele duizenden die hiermee gemoeid zijn kunnen kennelijk beter besteed wor den aan vakantietripjes van diverse meisjes, dan aan het streven naar succes. Terwijl succes toch dè stimulans is voor iedere tak van sport. Volgens traditie wordt er om de Glorney- en Fabercup slechts door Engeland en Ne derland gestreden; de schaak bonden van Ierland, Schot land, Wales en Frankrijk be- door L. Hofland steden zoveel minder aandacht aan jeugdschaak, dat zij slechts om een derde plaats kunnen spelen. Al was dit jaar Frank rijk, met de jongens, bijzonder dicht bij een tweede plaats. Slechts door een uiterste krachtsinspanning in de laat ste ronde konden wij de Fran sen een punt voorblijven. En geland was dit jaar, zowel bij de jongens als meisjes, opper machtig. Gezien hun gemid delde ELO (bij de jongens) van ruim 2250 is dat geen wonder. Van hun tweede bordspeler een aardige partij: J. HowellD. A. Holmes (Schotland) Siciliaans l.e4 c5 2.Pf3 e6 3.c3 Pf6 4.e5 Pd5 5.d4 cxd4 6.cxd4 b6 7.Pc3 Pxc3 8.bxc3 Dc7 9.c4 d6?! (be ter 9...Lb4t) 10.Ld3 Pbd7 1 l.O- OI dxe5 12.Pxe5 Pxe5 13.Lf4 Ld6 14.dxe5 Lc5 15.Le4 Tb8 16.Dg4 0-0 17.Dh4 g6 18.Tel Lb7 19.Lg5 Te8 20.Lf6 Lf8 21.Lxb7 Txb7 22.Tacl Tc8 23.Te4 h6 24.Tdl Kh7 25.Td3 b5 26.Th3 h5? (beter 26...g5, maar ook dan heeft wit een sterke aanval) 27.Dxh5fü gxh5 28.Txh5f Kg6 29.Tg5f Kh7 30.Th4f Lh6 31.Tg7f Kh8 32.Txh6 mat. De eerste twee borden van Ne derland, Friso Nijboer en Piet Peelen, deden het volgens ver wachting goed; beiden scoor den 3 1/2 uit 5. Het veertienja rige talent Jeroen Piket stunt te aan het derde bord door al zijn partijen te winnen. Alleen Glorney/Fabercup HA J 1*18*1 öiö a i de laatste borden Michael Rie- mens en Johan Quist bleven met resp. 2 1/2 en 1 1/2 uit 5 onder de maat. In onderstaand fragment zien we Jeroen Piket op miraculeu ze wijze zijn 100%-score in stand houden. Zie diagram Wit: Kd2, Pb4, d4, f4, g2, h2. Zwart: Kd7, Lc4, d6, e6, f6, g6, h7. De diagramstelling was de af gebroken stelling van Jeroen (wit) tegen een Fransman. De analyse had uitgewezen, dat zwart nauwelijks winstkansen heeft, omdat het paard, bij pionnen op één vleugel, meest al sterker is. De Fransman be sluit toch iets te proberen. 41.Kc3 Lfl 42.g3 h6 43.Pc2 g5 44.Pe3 Le2 45.Kd2 Lf3 46.Kd3 Ke7 47.Kd2 Lc6 48.Ke2 Lb5f 49.Kel Ld3 50.Kd2 Lbl 51.Ke2 La2 52.Kd2 Kf7 53.Ke2 Kg6 (Tot nog toe maakte het zwar te spel geen ideeënrijke in druk, zwart besluit nu echter wat te ondernemen) 54.Kf3 Kh5 55.f5! (forceert fraai de remise, want na 55...e5 56.dxe5 dxe5 57.Ke4 kan zwart niets meer ondernemen, vandaar de volgende zet) 55...g4f 56.Pxg4! (forceert de remise) 56...Ld5f 57.Kf4 e5f 58.dxe5 dxe5 59.Pxe5 fxe5 60.Kxe5 Lg2?? (In tijdnood wil zwart nog niet in remise berusten en overziet een afschuwelijke truc), na 6Ó...Lc4 61.h3 Lfl 62.g4f Kh4 63.f6 Lc4 64.Kf5 Kxh3 65.g5 is het remise) 61.g4f! Kg5 62.h4f! zwart geeft het op, na 62..Kxh4 63.f7 is de f-pion niet meer te stoppen. De meisjes, Marriet Drewes, Henriette de Greef, Esther de Kleuver en Els v.d. Veght de den het alle vier goed; Esther was met 4 uit 5 topscorer, de anderen haalden 3 1/2 uit 5. Hieruit blijkt hoe oppermach tig de Engelse meisjes waren, zij verspeelden in totaal 1 bordpunt. Uit de wedstrijd IerlandNe derland de volgende aardige partij van de 15-jarige Esther de Kleuver, die bij het laatste seniorenkampioenschap ook al een goed figuur sloeg. M. WoodsE. de Kleuver Spaans (Marshallgambiet) l.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4 Pf6 5.0-0 b5 6.Lb3 Le7 7.Tel 0-0 8.c3 d5!? 9.exd5 Pxd5 10.Pxe5 Pxe5 ll.Txeö c6 12.Df3? (12.d4) Ld6 13.Tel Dh4 14.h3 Le6 15.d4 Tfe8 16.Le3 g5 17.g4 h5 18.Dg2 hxg4 19.hxg4 Lxg4 20.Lxd5 cxd5 21.Pd2 Txe3! 22.fxe3? (22.Txe3 Lf4 met beter spel voor zwart) 22...Lh3 23.Df3 g4 24.De2 Dg3f 25.Khl Kg7 26.Pfl? Lxfl wit geeft het op. De jeugd rukt op In het Overijsselse Westerhaar worden de laatste zetten ge daan in de strijd om het Ne derlands kampioenschap voor junioren. De bezetting is sterk. Onder de deelnemers bevin den zich de spelers die vorig jaar samen op de eerste plaats eindigden: Gérard Jansen (kampioen herkamp) en Hen drik van der Zee. Dit duo is ongetwijfeld weer favoriet voor de titel. De kampioen is niet de enige sterke jeugdspeler, die op het ogenblik het dammen in Ne derland toekomst geeft. De top is breed genoeg, zoals bij de se niorenfinale andermaal bleek (Scholma, Stokkel). Ook op 'wereld'niveau breekt de' jeugd door. Wie hieraan nog twijfelt, kijke eens naar de resultaten van Wadim Wirni en Djedje Kouassi tijdens het toernooi om de Volmactrofee in Amsterdam, dat zaterdag werd afgesloten. De knappe prestaties van bei de 18-jarigen verdienen aller bewondering. Mocht van jeugdwereldkampioen Wirni een redelijke klassering ver wacht worden, het onver wacht sterke optreden van Kouassi bewijst dat Afrika na Baba Sy en de niet meer zo sterke Mamina N'Diaye een speler heeft afgeleverd die vermoedelijk tot grote hoogte kan stijgen. Kouassi maakte eind vorig jaar al indruk op het WK in Brazilië met een overwinning op de latere wereldkampioen KOUASSI m m m w. j S S I 8 WIRNI Jannes van der Wal, in Am sterdam deed hij het nog beter. Hun onderlinge duel in de tiende ronde bijvoorbeeld ein digde spectaculair. Terwijl de snelspelende Kouassi zijn ne derlaag tegemoet leek te gaan, bewees de eindstand dat hij de positie al ver van te voren had berekend. In de stand van het eerste dia gram lijkt weinig aan de hand: het is een rustige, ongevaarlij ke stelling. Wirni beantwoordt zwarts laatste zet 1217 met: 23. 47-41 en het vervolg 23. 17-22 24. 28x17 11x31 25. 36x27 6-11 26. 33-28 11-17 27. 38-33 14- 20 28. 25x14 9x20 29. 43-38 24- 30 30. 35x24 20x29 31. 33x24 19x30 32. 28x19 13x24 33. 38-33 Van 39-34 30x39 38-33 enz. wordt wit niets wijzer. 33. 17-22 34. 41-36 22x31 35. 36x27 18-23 36. 38-33 23-29 37. 42-38 8- 13 38. 27-22 15-20 39. 39-33 20- 25 40. 37-31 26x37 41. 32x41 29- 34 42. 41-37 3-8 43. 38-32 13-19 44. 22-18 Dringt zwart nog ver der terug. 44. 8-13 45. 18x9 19-23 46. 28x19 24x4 47. 50-44! Want 34- 39 44-40 39x28 32x23 30-35 40- 34 35-40 23-18 40x29"18-12 29- 34 12-7 en wit is precies op tijd. 47.30-35 48. 33-28 4-9 49. 28-23 9-14 50. 23-18 14-19 51.18- 12 19-24 52. 48-43 24-30 53. 44- 49 35-40 54. 43-38 34x43 55. 38x49 21-27! 56. 32x21 16x27 57. 45x34 30x39 58. 12-7 25-30 59. 7-1 30-35 en het is remise! Op het 'winnende' 1-6 komt immers 27-32! 37x28 39-44 49x40 35x44. Wat een koel bloedige verdediging van Kou assi. In de zesde ronde versloeg Kouassi routinier Kaplan van uit de tweede diagramstand, ontstaan door Kaplans 10-15. Kouassi speelde hier 50. 43-38 Ame en bereidt daarmee 33 waa 24-20 29x20 voor. 50.Btrol< 51. 49-43 2-8 52. 33-29 smok 38-33 18-23 gedworf. He 29x18 22x13 55. 31x22Ïkelij 43-38 Ten koste van efnees de schijf probeert Kan te een remise veilig te s«te f 56. 28-32 57. 38x27 hilie 33x22 8-12 37-42? 22-liafle\ 30 12-18 60. 30-25 m J. 22x13 19x8 62. 27-22 D Bo; 31 37-41/42 22-17 llx het 22x31 26x46/48. «iet 62. 37-42 63. 39-34 prol dert damhalen op bék is den. 63. 8-12 64. 36 65. 22-18 11-16 66. 31 S| 67. 24x15 42-47 68. 155 jar en Kaplan geeft het td»P h tijd op. n int Wirni verschalkte Gellini in de eerste ronde. In is d stand zwart: 3, 6, 7, liijk 18/21, 25, 26, 30; wit: 3«et i 32, 34, 36, 37, 39, 40. 41. V, weerlegde Wirni de vo< gen 28-23 met dam op van 24 met schijfwinst diona 'simpele' 34. 7-12! tën N hebzuchtige 29-24 20xpa S wordt afgestraft door 30-35 3x17 35x11! 35. 29-23 18x29 36. 34*EF 37. 40-34 13-19 38. 43-3^h 45-40 3-9 40. 38-33 9-14 30-35 42. 34-29 35x44 4 14-20 44. 29-23 6-11 4' De 20x9 46. 33-29 15-20 -f1"3 20-24 48. 29x20 25x14 P" 14-19 50. 50-44 12-18 ,'k'n? 19-24 52. 28-33 18-23 Lnet 13-19 54. 22-17 De stri* op streden. Gantwarg ka*—- opgeven. 54. 21x12 11-17 56. 22x11 16x7 f h 9-13 58. 33-28 12-18 59. 11 60. 28-22 24-30 Ganti pituleert. Er volgt 34x25 19-24. TS Het tellen van honneurpunten is een schone zaak en geeft de mensen ook veel vermaak maar het is eigenlijk alleen maar maatgevend voor spellen met „normale" verdelingen en wel voornamelijk sans-atout- contracten. Zodra er lange en korte kleuren in de samen werkende handen aanwezig zijn, is het tellen van honneur punten eventueel aange vuld met bonuspunten voor lange en korte kleuren geen goede leidraad meer. Iedereen kent de gevallen van manches met zo'n punt of 18 en slems met zo'n punt of 23 en heeft op die momenten begrepen dat er andere kaartwaarderingssyste- men nodig zijn om op verant woorde wijze tot dat niveau te geraken. Zo'n waarderingssysteem is er, al heel lang trouwens, en wel de losing trick count, in de wandeling LTC genoemd. Bob van de Velde heeft daar ooit eens een serie artikelen in het maandblad „Bridge" aan ge wijd. Voor wie dit na wil le zen: „Bridge" 1977, no. 10, 11 en 12. 1978, 4 en 6 en 1979, 4 en 6. Nog altijd is het wachten op een publikatie in boekvorm van zijn hand. Deze losing trick count is voornamelijk effectief bij troeffits en in het bijzonder bij goede tot zeer goede troeffits. Zodra zo'n fit is vastgesteld, kan een van beide partners de LTC toepassen. Welk van bei den dat is, hangt af van de biedsituatie. In de meeste ge vallen zal dat de partner van de opener zijn, of liever: de partner van degene die als eerste de kleur heeft geboden die tot troeffit promoveert. Een' voorbeeld: B6 In een parenwedstrijd opent de partner met 1 harten. Een minimale opening telt in ter men van de LTC zeven verlie zers. Zodra er, zoals hier, een fit (d.w.z. samen 8 troeven) aanwezig is, kan de partner gaan combineren. Deze hand telt slechts 6 verliezers (2 in schoppen, 2 in harten en 2 in klaver). Vanwege het feit dat er meer azen dan „actieve" of „werkende" vrouwen in de hand aanwezig zijn, mag daar volgens de LTC zelfs nog een verliezer (loser) van afgetrok ken worden. Dat leidt tot de volgende LTC-formule: 18 - (7+5) 6 Achttien is het standaard- LTC-getal en de getallen tus sen haakjes zijn de respectieve verliezers van de opener (hier geschat, en wel op een mini male opening) en van de part ner van de opener. De uit komst (6) geeft het niveau aan nogmaals: indien er een troeffit is! waarnaar even tueel een onderzoek kan wor den ingesteld. In dit geval dus 6 harten! Dit houdt niet in, dat dit contract nu maar meteen geboden moet worden, maar geeft alleen een indicatie op welk niveau de gezamenlijke handen mogelijk gespeeld kunnen worden. Op weg naar slem Met deze hand antwoordt u gewoon 1 schoppen en partner biedt 2 klaver. In modern Acol is dat in principe forcing en nu weet u al weer iets meer, nl. dat partner over een vijfkaart harten beschikt. De gezamen lijke handen bezitten dus ne gen troeven en in termen van de LTC betekent dat „troef- lengte", waarvoor één verlie zer mag worden afgetrokken. (Bij 10 troeven wordt gespro ken van supertroeflengte en dan mogen er zelfs twee ver liezers worden afgetrokken door degene die dat consta teert). Het rekensommetje heeft nu dus zelfs 7 als uit komst, dus het wordt hoog tijd dat er eens wat nadere inlich tingen worden ingewonnen. Het meest voor de hand lig gende bod met deze kaart is nu 2 ruiten, de z.g. vierde kleur. Hiermee wordt geïnfor meerd naar een ruitencontrole voor, een eventueel SA-con- tract. Het bod is 100% forcing (op driehoogte is het zelfs mancheforcing). Partner ant woordt 2 harten, d.w.z. geen ruitenstop en ook geen drie- Losing Trick Count kaart schoppen, want dan had hij wel 2 schoppen geboden. In dit geval is geen ruitenstop natuurlijk geen negatief gege ven, want ruitenhonneurs in de openende hand zijn niet zo zinvol tegenover een kaal aas. Met azen vragen komt u weer wat aan de weet: Op 4 SA ant woordt partner 5 harten, of iets anders, afhankelijk van de conventie die u speelt. Maar in ieder geval hoort u twee azen. Als u ook nog naar heren kunt vragen, hoort u er daar nul van en op grond daarvan biedt u natuurlijk 6 harten. AB9852 *H863 OA B6 ♦v N VB9 W O O H B 7 543 ♦H 1064 V52 OV 109 2 ♦8542 L ♦H97 ♦73 VA V 10 7 4 086 A V103 ver te veel en een ruiten te weinig. Daarom nogmaals: Bij allen kwetsbaar opent oost met 1 SA (15-17) en u bezit als zuid: A V.5 4 OH42 HVB10954 U geeft een doublet, aange vend een sterke kleur, met minimaal één, maar doorgaans twee nevenentrees, samen vol doende om 1 SA down te spe len. Links van u wordt 2 schoppen geboden, door uw partner gedoubleerd (voor straf). De 1 SA-opener past en u bent weer aan de beurt in een parenwedstrijd (een be hoorlijk sterk veld). Wat biedt u? AGENDA: 16-30 juli EK lan denteams in Wiesbaden; 13 au gustus Kwetsbaar '70 viertal len toernooi Nijmegen (10.15 uur, inl. 018854-1518); Mara thon Katwijk, nacht van 19 op 20 augustus (20.00 uur, 01718- •20797). Correspondentie over deze ru briek p.a. Beeklaan 27, 1403 RD Bussum. Met als thema „Wereldcom municatie-jaar" bracht het Ka naaleiland Jersey op 21 juni j.l. een uit vijf zegels bestaande bijzondere serie postzegels. Met deze zegels werd tevens het feit onder de aandacht ge bracht dat het dit jaar 250 jaar geleden is dat Charles William Le Geyt (1733-1827) geboren werd. Charles William Le Geyt was de eerste, officieel aangestelde directeur der posterijen van Jersey. De vijf verschillende motieven beelden scènes uit die betrekking hebben op de periode dat Le Geyt directeur der posterijen was. Voor dat Le Geyt in deze functie we- werd benoemd was hij bevel hebber obver de 25ste Com pagnie Grenadiers te voet. Op de zegel van 8 p. ziet men dit regiment en de slag bij Minden in 1759. De zegel van 11 p. toont de postkoets van Londen naar Weymouth met post en Kanaaleiland Jersey op zegels j - - - passagiers bestemd voor Jer sey. De overtocht van Enge land naar Jersey was vol geva- rem. Dit is te zien op de zegel van 24 p., waar de postboot „Chesterfield" wordt aange vallen door een Franse kaper. De kapitein van de Chester field wist de aanval af te slaan en de kaper koos het hazen pad. Mary Godfray was de eerste persoon die door Le Geyt werd aangesteld om post aan huis te bezorgen. Een zegel in de waarde van 26 p. toont het postkantoor aan de Huestraat met op de voorgrond Mary Godfray. De serie wordt afge sloten met een zegel in de waarde van 29 p. Deze zegel toont een blik op d'e haven van St.Helier, van waaruit een geregelde verbinding werd on derhouden met Weymouth. In het jaar van Le Geyt's dood werden de zeilschepen ver vangen door stoomschepen., De zegels werden in meerdere kleuren gedrukt door The House of Questa te Londen. Eveneens op 21 juni verscheen Na een start met schoppen vrouw moet u nog even een goed speelplan maken. Aangezien de klaversnit altijd nog kan worden genomen, dienen eerst de schoppen te worden getest. Als die 3-2 zit ten, kunnen er drie klavers in de hand weg. Trouwens, als schoppenvrouw sec heeft geze ten, wordt de heer of de tien bij oost er uitgetroefd en kun nen er ook drie klavers in de hand weg. Zeer merkwaardig was dat minder dan de helft van het veld in klein slem zat. Eén paar was zelfs in 6 schop pen beland! En dat betekent toch dat er op het gebied van de kaartwaardering nogal wat lancunes aanwezig waren. Met de LTC heeft u een zeer goede indicatie. Met punten tellen komt u in dergelijke gevallen nergens. Brozel Naar aanleiding van het bied- probleem van vorige week doet zich een probleempje voor. De hand bevatte een kla Mieren overleven ruimtevlucht niet Geen van de 150 mieren die vorige maand aan boord van het ruimteveer Challenger de lucht in gestuurd zijn, heeft de vlucht overleefd. De Amerikaanse scholieren die de mieren de ruimte in ge zonden hebben, verwachten wel veel te weten te komen over de gevolgen van het' ont breken van aardse zwaarte kracht op insecten. Van de mierenkolonie zijn vi deo-opnamen gemaakt. De jonge onderzoekers waren overigens niet verbaasd over de dood van de mieren, die in een 90 centimeter hoge trom mel waren gestopt. Er was voor de Carpenter- mieren gekozen vanwege hun harde skelet, hun grote weer stand en hun poten, waarmee zij zich aan harde oppervlak ken kunnen vastkleven. Voor een vlucht in de ruimte was dat kennelijk niet voldoende. Malaria is in opmars Malaria is weer in opmars. In sommige tropische landen is de laatste 10 jaar een 30- tot 40-voudige toename van deze ziekte vastgesteld. Het aantal gevallen van 'im portmalaria' in de Europa en de VS groeit mee. Nederlandse ziekenhuizen tellen sinds 1970. 8 keer zoveel lijders aan mala ria: 16 in 1970 en 127 in 1982. Dat schrijven 4 artsen van het Rotterdamse havenziekenhuis in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. In 1956 begon de Wereldge zondheidsorganisatie (WHO) een campagne die malaria he lemaal moest uitroeien. In het begin werden daarmee in drukwekkende resultaten ge boekt, maar de ziekte wint steeds meer terrein, onder an dere door de toenemende weerstand tegen antimalaria- middelen van de parasieten die de ziekte verspreiden. In het Havenziekenhuis lagen tussen 1970 en 1981 zo'n 300 malariapatiënten. De meesten van hen hadden de ziekte in Afrika opgedaan. Het is geble ken dat verreweg de meeste patiënten de voorgeschreven antimalariamiddelen niet (in 50% van de gevallen) of ver keerd hadden gebruikt. Volgens de Rotterdamse artsen kan een goed gevolgde kuur malaria tropicana voorkomen, tenzij de besmetting wordt veroorzaakt door een tegen het gebruikte middel resisten te malariastam. Een lichte ma laria-aanval blijft overigens, ook na gebruik van medicij nen, tot maanden na vertrek uit het malariagebied, moge lijk. „Röntgenstraling minder toepassen" De stralingsbelasting van pa tiënten die röntgenonderzoek ondergaan, zou in veel geval len omlaag moeten. Het beleid dat de overheid hierin voert is onjuist. Het overheidsbeleid is tot nu toe gebaseerd op schattingen van stralingsdoses, die gemid delden over de hele bevolking zijn. Maar een klein deel van de bevolking krijgt het groot ste deel van de stralingsdoses. Soms zelfs bijna lOx zoveel als het gemiddelde". Dat stellen studenten van de nog op te bouwen vrije studie richting natuurkunde aan de rijksuniversiteit van Gronin gen in een rapport over de gang van zaken rond de medi sche röntgendiagnostiek. Volgens de onderzoekers moet het mogelijk zijn „om de stra lingsbelasting per onderzoek in bepaalde gevallen terug te brengen. Ook zou de frequen tie van de' onderzoeken be perkt moeten worden". De Nederlandse ziekenhuizen maken volgens de Groninger studenten veel vaker gebruik van röntgenonderzoeken dan die in onder meer Engeland, Japan, Zweden en de Verenig de Staten. Overigens menen stralingsdes kundigen dat de straling die patiënten bij röntgenonder zoek oplopen zo miniem is zelfs veel kleiner dan de na tuurlijke kosmische straling dat het hoogstwaarschijnlijk geen schade veroorzaakt. op Jersey één bijn*" postzegel in de waan 19,5 p. Deze zegel werP bracht ter gelegenheid tw« dertiende Algemene We m ring vasn de A.I.P.L.F.,®or sociation International"-^ Parlementaires de f, erj Francaise (Internationfcen i nootschap van Frain av Parlementariërs). Irv®' Deze Algemene VergjgL vond plaats op Jersey e V|U( gehouden van 26 juni» ver met 2 juli j.l. <n L Het ontwerp voor dez?kelc werd vervaardigd dr PTT van Jersey, in samy^ king met de kunstena^^j Copp. Op de zegel zi^® een uit lijnen samenjV® wereldbol met in het )"?r de kaart en het wapftr'a Jersey. as. Wij willen deze Jerse|an afsluiten met de Europ; van dit eiland. Deze ze] al enige tijd geleden nen maar passen toch dit Jersey-geheel. In tej ling tot de meeste and< den waar twee Europal zegels werden uitgi kwam Jersey met viei twee van 11 p. en V 19,5 p. Hierbij ging het om eel formaat en een klein zegel, die samenhangei den gedrukt. Op de grol van 11 p. ziet men de| derzaal van het parlemi van Jersey. De kleini draagt de afbeelding „Mace". Dit is een sooi ter, die door een funcj naar binnen gedrager wanneer het Britse sta; zo'n vergadering bijwc de grote zegel van 19,5 interieur te zien van ninklijk hof. De kleine' van 19,5 p. draagt als ERS ding het zegel van de](V> de hoogste autoriteit opjjjr] Het ontwerp werd v{)ed] digd door Gordon Drun) r£ Ook hier was de drukkfA) 8 The House of Questa t^rb den. i®se De volgende datum op |e d gifte-programma van Jtopu 20 september aanstaand- verschijnt een uit vieir,? bestaande bijzondere seL 'r als thema „Kunstenaabe Jersey". ERJ F(T

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1983 | | pagina 16