1 Westlandse familie
ronde
'"IGevaar voor
«h bijesteken
vaak zwaar
^overdreven
ZATERDAG 16 JULI 1983
blad
d'iiuigrok-rally zal fungeren als be-
!t jemwagen heeft Hans Koreman
,aa!én van de wanden gereserveerd
'ejoor een reusachtige landkaart,
raarop hij minutieus de zeven-
Sjjaagse fietstocht van zijn koene fa-
yiheleden heeft uitgestippeld.
'MUIDEN Vooralsnog
ilijft Alice Koreman, geboren
zlluigrok koppig volhouden,
lat het een grap was, die
iontaan uit de hand is gelo-
„Je moet me geloven",
[ebiedt zij lelieblank, „ik heb
riuchtioen ec^t geen seconde serieus
kening gehouden met de
wiJdj&iogelijkheid, dat alle familie-
leden stuk voor stuk zo posi-
ZOuden reageren".
weet °0^ n°g exact, waar
gec£e met haar krankzinnige idee
de proppen is gekomen.
vaDat was aan de rand van een
D^portveld in Hoogeveen, waar
met echtgenoot Hans en
ee"mf11111 twee zonen Johan en Ro-
hoorc13^ tijdens de Drentse rij-
;ting [vielvierdaagse kampeerden,
een J/oor het gezin Koreman was
di® pet inmiddels al de vijfde
worïeer '*n successie' dat ze aan
sportieve evenement deel
baPanien. Maar de gezusters
en Jeanne met hun ach-
terban van twee mannen en
Jes kinderen waren vorig jaar,
beerangel°kt door de wilde ver-
'onf&Palen van Alice, voor het
jar tferst naar het land van Bartje
itiek^etrokken om zichzelf tussen
"fliegdennen, hei en hunebed-
'S ktien een verrukkelijke trap na
êeven-
,Op een avond", herinnert Alice
rich, „heb ik in een gekke bui ge-
oepen: Nu ook de andere zusters,
:wagers, neven en nichten er nog
5ij en dan is het circus Ruigrok
compleet. Als de hele familie mee-
loet kunnen we ook eisen, dat één
cant van het sportveld in Hooge-
reen voortaan de „Ruigrok-hoek"
'iaat heten",
laar voorstel werd door de aanwe-
w?'Sen met luid gejuich en veel hop-
u e )ig bier begroet en daarna tijdens
verjaardagsfeest van broer Ton
In IJmuiden staat de familie Koreman al enige weken op scherp voor de familiaire triomftocht door Nederland. Vóór de bezemwagen Alice
Koreman, geboren Ruigrok, en haar twee zoons Johan en Ronald.
Omdat de Ruigrokken in Nederland wel wis en drie afstammen van zeer
achtenswaardige Nederlanders, die indertijd een hoop in de melk te brok
kelen hadden, zijn zij anno 1983 de trotse bezitters van een eigen familie
wapen, dat bestaat uit een malsgroen schild met een zilveren balk in het
midden. De ruim 750 Ruigrokken in ons land (met K of CK, Ch of G.) be
schikken ook over briefpapier en stropdassen met dit wapen erop.
op zijn haalbaarheid getest. Op het
moment, dat men unaniem van
mening was,-dat de familie Ruigrok
in juli 1983 eensgezind naar Dren
the zou oprukken om daar de rij-
wielvierdaagse te annexeren gooide
een amendement van één der zwa
gers alsnog roet in het eten. „Alle
maal leuk en aardig", gaf hij toe,
„maar wanneer hebben onze kin
deren eigenlijk vakantie? Als ik
goed geïnformeerd ben zitten ze
nog braaf in de schoolbanken als de
rijwielvierdaagse wordt verreden".
Struikelblok
Zijn vrees was helaas gegrond. De
voortwoekerende vakantiesprei
ding leek inderdaad een struikel
blok te zijn, waarop het machtig
mooie plan te pletter zou lopen.
Maar dat duurde maar even. Want
de ware Ruigrok is nimmer voor
één gat gevangen. En spontaan
welde dan ook de verlossende
kreet van ieders lippen: „Nou, dan
organiseren we toch zelf een fiets
tocht. Daar hebben we die Drentse
rijwielvierdaagse echt niet voor no
dig. De Ruigrokken hebben- volk
Uitvlooien
En zo geschiedde het. Om het kos
tenaspect binnen aanvaardbare
grenzen te houden werd besloten,
dat alle deelnemers gedurende de
familiaire fietsweek de nachten
zullen doorbrengen in één van de
Nederlandse jeugdherbergen. Alice
kreeg de eervolle taak om discreet
te informeren, wat dat ging kosten
en welke accommodaties beschik
baar waren. Ze vlooide vlot uit, dat
iedere deelnemer per dag moest re
kenen op een uitgave van rond 25
gulden, ontbijt en diner inbegre
pen. En passant deelden de meeste
jeugdherbergvaders, die ze aan de
lijn kreeg, mompelend mee, dat
volgens een stokoude traditie man
nen en vrouwen zich nimmer in
dezelfde slaapzaal ter ruste mogen
leggen. Toen één der zwagers deze
onheilstijding ontving riep hij met
een krop vol woede: „Heb je einde
lijk eens tijd voor je vrouw en dan
gaat het feest weer niet door".
Waarop één der zusters verheer
lijkt antwoordde: „Dat is juist enig,
man: terug naar de spannende da
gen van onze verkering. Onderaan
de trap afscheid nemen. En na een
kwartier die stem: Zo is het genoeg
geweest".
Karavaan
Tijdens deze plenaire zitting werd
ook de datum vastgesteld, waarop
de Ruigrok-karavaan zal vertrek
ken. De start vindt plaats op zater
dag 20 augustus om zeven uur in de
zomerochtend vanaf het Joh. Ver
meerplein 11 in De Lier. Deze plaats
is gekozen, omdat vrijwel alle deel
nemers daar geboren zijn.
Als iedereen, die heeft toegezegd,
op dat moment inderdaad aanwezig
is, zal vervolgens een wakker pele-
ton van 31 mensen op weg gaan, in
leeftijd variërend van vijf tot een-
ënvijftig jaar. Dit verschil 'in aan
merking nemend verwacht de
wedstrijdleiding, dat de groep on
middellijk buiten de bebouwde
kom reeds jammerlijk uiteen zal
vallen. De jongeren zullen dan
reeds duchtig balen van het gezapi
ge tempo, dat hun ouders ontwik
kelen en met de ruggen gekromd
over de sturen van hun racefietsen
een formidabele sprong voorwaarts
maken in de richting Zoetermeer.
Vandaar gaat de tocht via Gouda
en langs de Hollandse IJssel naar
de mannen- en vrouwenslaapzaal
van de jeugdherberg in Bunnik.
Kiezen
„Gelijk al de eerste dag krijgt de
familie het flink voor de kiezen",
verwacht Alice, die met haar man
Hans vanuit hun huis in IJmuiden
het unieke wielerevenement coör
dineert, „want al met al moeten er
gelijk tachtig kilometers gereden
worden. In feite is het trouwens
nog meer. Maar als dat nou al be
kend wordt, schrikken ze zich he
lemaal te pletter. Dat blijft dus een
leuke verrassing voor onderweg".
Het traject op de tweede dag voert
van Bunnik naar Amersfoort (35
kilometer) en vandaar wordt een
dag later koers gezet naar Apel
doorn. Op deze tocht van ruim 50
kilometer over de Veluwe moet
een deksels lastige col van de eerste
categorie tussen Nieuw-Millingen
en Kootwijk worden bedwongen.
En omdat men nu reeds vreest, dat
de veertig- en vijftigjarigen en de
moeders met onmondig kroost op
de bagagedrager tijdens deze klim
partij richting hemel gegarandeerd
zullen kapseizen, houdt men de be
zemwagen onderaan de berg met
draaiende motor gereed om hun
een lift naar Kootwijk te geven.
Rustdag
Na een welverdiende rustdag fiet
sen de 31 gezworenen op de vijfde
dag dwars door de koninklijke
houtvesterij en langs het Uddeler-
meer naar Putten (40 kilometer)
vanwaar een dag later naar Kor-
tenhoef wordt gereden (60 kilome
ter). Op de voorlaatste dag worden
nog eens 50 kilometers onder de
pedalen weggestampt en is het
einddoel De Kaag. Op de verlos
sende laatste dag rijdt men tenslot
te in gesloten gelederen naar De
Lier (50 kilometer), waar de deel
nemers zich onmiddellijk na aan
komst zullen bezinnen op nieuwe
initiatieven, waarmee ze de fami-
liekliek kunnen opwarmen.
Bezemwagen
Tijdens deze „Tour de force" zal
één der vijf zwagers bij toerbeurt
als bestuurder fungeren van de be
zem- c.q. fouragewagen, die be
schikbaar is gesteld door jawel
hoor, u mag nu echt nooit meer ra
den Hans en Alice Koreman.
I
Hun krasse kampeerbus wordt
daartoe volgestouwd met courante
rijwielonderdelen, verse broodjes,
rijkelijk beleg en thermosflessen
die onderweg, gevuld met geurige
koffie, aan de dorstige deelnemers
zullen worden uitgereikt. Uiteraard
is er in dit mobiele crisiscentrum
ook plaats voor familieleden, die
hun sportiviteit schromelijk over
schat hebben en kreunend in de
berm van een holle weg zijn getui-
Familiewapen
Om de Ruigrok-karavaan een nog
professioneler aanzien te geven
krijgen de deelnemers ook nog een
blauwe pet en een T-shirt met het
familiew; jen, dat bestaat uit een
malsgroen schild met een zilveren
balk in het midden.
„Dat had meneer niet gedacht, hè",
hoont Alice boven de landkaart,
waarop ze minutieus de dagelijkse
route met een rode ballpoint heeft
uitgestippeld, „meneer dacht na
tuurlijk: de Ruigrokken zijn van te
eenvoudige komaf om er een eigen
wapen op na te kunnen houden.
Zelfkazende boeren, denkt-ie, heb
ben zulke fratsen niet".
„Maar daar vergist meneer zich
toch in. De Ruigrokken stammen
wel degelijk af van zeer achtens
waardige Nederlanders, die inder
tijd een hoop te vertellen hadden.
In 1786 was Bartje Ruigrok bijvoor
beeld de trotse eigenaar van het
Huis Te Werve in Rijswijk. En er is
ook nog een Jan, die raadpensiona
ris was van Philips van Bourgon-
dië. Meneer moet dus niet de fout
ingaan en roepen: „Dat wapen is
nep. Dat hebben ze zelf in elkaar
geflanst". Want dan sla ik meneer
toch echt met keiharde bewijzen
van het tegendeel om de oren".
Victorie
Men is dus gewaarschuwd. Als op
20 augustus de Gideonsbende der
Ruigrok-dynastie, gestoken in ei
gentijdse maliënkolders, te velde
trekt," zal een overwinningsroes
deze keerlen Gods en hun aanhang
vleugels geven.
Vanaf dat moment zal ook niet lan
ger Alkmaar, maar De Lier de
plaats in de Lage Landen zijn, waar
begon.
LEO THURING
Foto's: CEES VERKERK
Een bije- of wespesteek hoort
bij de zomerfolklore. Net als
picknicken in een mierennest,
lekkende ijsjes, verkoold bar
becuevlees en meer van die
ellende. Kan zo'n steek
kwaad?
Ja, vinden de Amerikaanse onder
zoekers Lichtenstein en Hunt.
„Angst voor dodelijke gevolgen en
door die angst een heel andere ma
nier van leven, zijn wijder verbreid
dan men wel denkt" schrijft Lich
tenstein. „Zeker vier op de duizend
mensen krijgen er ernstige algeme
ne verschijnselen van en leven in
een reële angst voor een volgende
bijesteek", aldus Hunt.
Overgevoelig
Meestal kan een bije- of wespesteek
geen kwaad. Een pijnlijke rode bult
die binnen twee dagen verdwijnt, is
alle last die je er van hebt. Helaas is
een minderheid vier op de dui
zend, nog altijd rond de 50.000 Ne
derlanders overgevoelig voor
zo'n steek. Het lichaam maakt bij
hen een overmaat aan antistoffen
tegen het angelgif. Wordt zo ie
mand een tweede keer gestoken
dan gaat de overmaat aan antistof
fen in de slag met de volgende do
sis gif. Met averechts resultaat,
want het middel blijkt al gauw er
ger dan de kwaal. Binnen dertig
minuten verschijnen jeukende rode
bulten overal op het lichaam, de
ademhaling kan benauwd worden,
soms gaat de patiënt onderuit. In
een heel enkel geval leidt dat bin
nen een uur tot de dood.
Maar gelukkig, beide onderzoekers
hebben een remedie tegen deze
angstaanjagende toestand gevon
den: desensibilisatie. Overgevoelige
mensen worden door deze behan
deling minder gevoelig gemaakt.
Men spuit in een aantal zittingen
steeds meer angelgif in de huid, zo
dat de antistoffen tegen het bijegif
steeds worden weggevangen. Bij
een volgende steek wordt het an
gelgif niet meer opgewacht door
een overmaat aan antistoffen en
blijft de gevreesde overgevoelig
heidsreactie uit.
Populair
In Amerika werd deze behandeling
in korte tijd snel populair; wie pa
tiënten niet zo behandelt is een
slecht arts, beweert de bond van
„overgevoeligheidsdokters" (aller-
gologen) zelfs. Nu wordt desensibi
lisatie ook in Nederland toegepast.
De Amsterdamse arts Rubenstein
daarentegen noemt het nonsens. In
een wetenschappelijke publikatie
liet hij geen spaan heel van de de-
sensibilisatiekuur. De angst voor
dodelijke steken vindt hij opge
klopte onzin, de kans daarop is bui
tengewoon klein. In Amerika zijn
in een topjaar veertig mensen op
die manier om het leven gekomen,
omgerekend naar Nederland zijn
dat een drie of vier mensen per
jaar. Wel kunnen overgevoelig
heidsverschijnselen erg angstaanja
gend zijn, maar, zo schrijft hij,
„mensen moeten weten dat de
overgrote meerderheid snel her
stelt, vooral als ze jonger zijn dan
25 jaar. De patiënt dient ook te be
seffen dat het in zo'n geval niet
„kantje boord" is geweest en een
tweede steek voor hem niet erger is
dan voor wie dan ook". De meeste
sterfgevallen door een bijesteek, zo
blijkt uit de stukken, worden niet
door overgevoeligheid maar door
heel andere redenen veroorzaakt.
Het merendeel van de slachtoffers
(90 pet.) is ouder dan 25 jaar en van
hen had de helft afwijkingen aan
hart- en bloedvaten. De bijesteek
was voor hen, samen met zomerse
hitte, inspanning en slechte bloed
vaten, de druppel die de emmer liet
overlopen. Dus niks geen overge
voeligheid, en daarom heeft min
der gevoelig maken (desensibilisa
tie) van de patiënt weinig zin.
Als het op zich al zin heeft. Ruben
stein betwijfelt dat. De voorstan
ders van de kuur zijn niet in staat
om aan te geven wie echt risico
loopt op een dodelijke anafylacti-
sche (d.w.z. als gevolg van allergi
sche reactie) shock. „De weinige ri
sicopatiënten zijn niet te bescher
men omdat niemand weet wie ze
zijn", aldus Rubenstein.
Bovendien kunnen bij het begin
van de kuur verschijnselen optre
den die echt vervelende gevolgen
van een steek exact imiteren. Er
zijn zelfs aanwijzingen dat de kuur
in het begin een averechts effect
heeft en minder in plaats van meer
bescherming biedt. Dat is nogal wat
voor een kuur die peperduur is en
waaraan je je hele leven vast zit.
„Artsen moeten", zo besluit Ruben
stein, „patiënten bevrijden van on
realistische angsten voor gebeurte
nissen die hoogst onwaarschijnlijk
Wat doen?
Wat te doen bij bije- of wespesteek?
Een vochtig verband en eventueel
een aspirientje helpen tegen een
pijnlijke bult. Als er andere ver
schijnselen optreden zoals be
nauwdheid, jeukende bulten overal
op het lijf, duizeligheid of flauw
vallen is het raadzaam een dokter
te raadplegen. Die heeft er medicij
nen voor. Nog beter dan genezen is
voorkomen. Bijen en wespen ko
men op geuren af. Als je erg gevoe
lig bent voor hun steken doe je er
goed aan geen cosmetica, haarlak,
Een bije- of wespesteek hoort bij de zomerfolklore
parfum, after shave e.d. te gebrui
ken. Wie zijn lichaam met textiel
bedekt en niet op blote voeten
loopt, loopt ook minder risico op
een steek. Tenslotte een echte des
kundige: imker Wim Oudshoorn.
In zijn boekje „Kijk op bijen"
schrijft hij: „Als men gestoken
wordt moet men rustig blijven en
niet gaan slaan. Door drukke bewe
gingen loopt u absoluut nog meer
steken op. Als u de angel uit uw li
chaam verwijdert, doe dat dan niet
met duim en wijsvinger, want dan
wordt de gifblaas leeggeknepen en
komt alle gif in uw lichaam te
recht. Het beste doet u om de angel
met een handige beweging weg te
vegen of met een nagel eruit de
wippen.
Imkers zijn daar zeer bedreven in,
maar die zijn ook al zo vaak gesto-