In Kremlin valt voor Kohl
niet veel eer te behalen
«f^SIJTHOFF PERS
Ministers proberen falen Unctad weg te schminken
- BUITENLAND
ÊridacSou/icmt
VRIJDAG 1 JULI 1983 PAGINA 9
Turken willen niet weg
uit de Bondsrepubliek
BONN Turkse gastarbeiders in de
Bondsrepubliek hebben een aanbod
van de Westduitse regering afgewezen
om met een bedrag aan geld terug te
gaan naar hun vaderland. Door dit plan
kunnen buitenlandse werknemers die
tussen oktober 1983 en juli 1984 hun
baan verliezen, aanspraak maken op
maximaal 10.500 mark elk en 1.500
mark per kind als zij naar hun land te
rugkeren. De aanmoediging is van toe
passing op arbeiders uit zeven landen
die geen lid zijn van de Europese Ge
meenschap, maar zou in de eerste
plaats zijn gericht op de 1.600.000 Tur
ken in West-Duitsland. Als een van de
redenen voor hun weigering noemen
de Turken de onveilige situatie in hun
eigen land.
Belgische artsen niet
vervolgd voor abortus
BRUSSEL Pogingen de 19-eeuwse Belgi
sche anti-abortuswet weer uit te voeren zijn
mislukt, nadat het hof van beroep in Brussel
de veroordeling van 15 artsen ongedaan
maakte, die waren veroordeeld tot voor
waardelijke straffen voor het uitvoeren van
abortus. De anti-abortuswet uit de vorige
eeuw wordt in België feitelijk niet meer
aangehouden. Abortusklinieken zijn her en
der opgericht en veel ziekenhuizen bieden
abortusbehandelingen aan. De rechtbank in
Brussel begon onlangs echter de wet weer
toe te passen en veroordeelde artsen tot
voorwaardelijke straffen. Maar het hof van
beroep verklaarde dat de wet van 1867 die
abortus verbiedt weliswaar rechtsgeldig
blijft, maar dat de artsen voor de wet niet
gelijk zijn behandeld omdat de wet de afge
lopen tien jaar niet is toegepast.
Volgend jaar maart
eerste „passagier"
in ruimteveer
HOUSTON De 34-jarige
Amerikaanse burger Charles
Walker zal volgend jaar als
eerste „commerciële passagier"
aan boord van een Ameri
kaans ruimteveer naar de
ruimte reizen. Walker zal tij
dens de in maart 1984 te hou
den twaalfde vlucht van de
space-shuttle experimenten
ondernemen, zo heeft het
Amerikaanse bureau voor
lucht- en ruimtevaart meege
deeld. Walker is chef van de
afdeling elektroforese-proeven
van het ruimtevaart- en vlieg
tuigconcern Mcdonnell Dou-
Onder-onsje
De leider van de Italiaan
se Radicale Partij, Marco
Panella (links), sprak tij
dens een rechtzitting in
Rome even met Toni Ne
gri (rechts), die ervan
wordt beschuldigd op in
tellectuele wijze het link
se terrorisme in Italië te
hebben gesteund. Negri
werd het afgelopen week
einde tijdens de algeme
ne verkiezingen gekozen
tot Kamerlid voor de Ra
dicale Partij. Zowel Pa
nella als Negri lijken de
toekomst zonnig in te
zien, omdat de laatste
waarschijnlijk binnenkort
zal worden vrijgelaten
Libanon wil
Unifil niet kwijt
BEIROET Libanon heeft de Vei
ligheidsraad van de Verenigde Na
ties officieel gevraagd het mandaat
van de vredesmacht in Zuid-Liba-
non, UNIFIL, voor een periode van
drie maanden te verlengen. Dat is
gristeren uit diplomatieke bron in
Beiroet vernomen. Het huidige man
daat van UNIFIL loopt op 19 juli af.
De Libanese regering van buiten
landse zaken heeft de ambassadeurs
van de troepenleverende landen en
de ambassadeur van de Sovjet-Unie
een week geleden gevraagd of-hun
landen het Libanese verzoek in de
Veiligheidsraad willen steunen.
VOLGEND JAAR
VERKIEZINGEN
IN GUATEMALA
GUATEMALA Op 29 juli
van het volgend jaar zullen in
Guatemala verkiezingen wor
den gehouden voor een grond
wetgevende vergadering, die
op 15 september van het zelfde
jaar moet worden geïnstal
leerd. Dat is in Guatemala-
-stad aangekondigd. De aan
kondiging kwam kort na de
installatie van een burgerkies
commissie, die moet toezien op
verkiezingen. Overigens is in
Guatemala nog steeds de nood
toestand van kracht, die
woensdag werd ingevoerd na
geruchten over mogelijke
coups.
Samen met Uw krant:
7-DAAGSE LUXE TOURINGCARREIS
NAAR NOORWEGEN EN ZWEDEN
Vertrek woensdag 31 augustus 1983
De bijzondere rondreis door Noorwegen en Zweden, welke Uw krant in sa
menwerking met DFDS Tor Line organiseert, voert donderdag na aan
komst te Góteborg via de prachtige Zweedse kuststreek naar de bos- en
merenprovincie Dalsland. alwaar wordt overnacht in het gezellige plaatsje
Bengtstors. De volgende dag wordt naar de Noorse hoofdstad Oslo gere
den. een stad met ingetogen pracht en praal, nuchter maar gezellig, het
ware karakter van de Noren weerspiegelend.
De bedrijvige haven met een veelheid aan schepen, het oude centrum met
z'n steile straten en brede winkelpromenades en z'n vele restaurants, waar
naar ieders beurs uitstekend gegeten kan worden, hebben een bijzondere
bekoring. Tijdens Uw verblijf In Oslo kan worden deelgenomen aan een
aantal-prachtige excursies naar de bezienswaardigheden van de stad en
haar omgeving. Zondagmiddag wordt naar Goteborg terug gereden. Maan
dagmorgen Is beschikbaar voor winkelen, sight-seeing ol museumbezoek.
's-Middags vertrek voor een 7 uur durende imposante fjordentour, waarbij
onderweg een origineel „Smorgasbord "-diner wordt aangeboden.
Het reisprogramma In èèn oogopslag
vertrek Amsterdam: woensdag 31 augustus, 11.00 uur.
aankomst Goteborg: donderdag 1 september, 09.30 uur.
overnachtingen in Bengtfors (1 nacht), Oslo (2 nachten) en Goteborg (1
nacht). Alle kamers met bad. douche en toilet.
ontbijt, lunch en diners in deze hotels of onderweg inbegrepen.
maaltijden en dranken aan boord niet inbegrepen
bezichtiging Dalsland Kanaal, Fram- en Kon-Tiki museum, alsmede het
Vigeland Park.
tjordentour scherenarchlpel westkust Goteborg alsmede shoppingtour
overdekte winkelcentrum „Ostra Nordstan" in het centrum van Gote-
vertrek Goteborg: maandag 5 september, 22.00 uur
aankomst Amsterdam: dinsdag 6 september, 21.00 uur.
De prijs voor deze bijzonder (raaie 2-ianden tour bedraagt
per persoon op basis van een 2-persoons luxe hut met douche, toilet en
airconditioning.
Annuleringsverzekering 3 1/2% van de reissom 6.- pollskosten en
assurantiebelasting. Gecombineerde reisverzekering 14,- per persoon
5,- pollskosten en assurantiebelasting.
Inbegrepen overnachtingen en volledige verzorging tijdens verblijf in Noor
wegen en Zweden, alsmede tourlngcarvervoer vanal Rotterdam/Den Haag-
Amsterdam v.v. en tijdens de reis door Scandinavië.
Exclusief maaltijden en dranken aan boord.
Inlichtingen en boekingen: telefonisch onder no. 070-190882 (van maandag
t/m vrijdag van 9 tot 13 uur) ot persoonlijk in onze vestiging Spulstraat 71
Den Haag (op de hoek van het Spui) en Coolsingel 67 (t.o. Stadhuis).
;I> BONDSKANSELIER OP BEZOEK BIJ ANDROPOV
BELGRADO „We heb
ben het geloof ik nog
nooit zo makkelijk gehad
op een Unctad-conferen-
tie", verklaarde eerder
deze week een lid van de
delegatie van de Verenig
de Staten op de zesde ver
gadering van de VN-
dochter voor handel en
ontwikkeling in Genève.
Zijn opmerking was teke
nend voor de matte stem
ming op Unctad VI. Na
bijna vier weken praten
werd de vergadering gis
teren met een dag ver
lengd, in de hoop dat arm
en rijk het toch nog eens
.cunnen worden over een
slotverklaring. Maar op-
2ienbarend zal dat com
muniqué niet zijn. „Het is
een zaak van goed
schminken. Je kunt nu
eenmaal geen solide be
sluiten nemen als je het
vier weken lang niet eens
bent kunnen worden", al
dus een afgevaardigde.
Illustratief voor de moeilijkhe
den van de Unctad is het lot
van een hulpplan voor de al
lerarmste landen van de Ne
derlandse minister van ont
wikkelingssamenwerking
Schoo. Binnen de EG hadden
West-Duitsland en Groot-Brit-
tannië grote bezwaren, terwijl
ook nogal wat Derde Wereld
landen zich gereserveerd op
stelden. Zij voelen er niets
voor dat het geld voor het
hulpplan wordt vrijgemaakt
door verschuivingen binnen
de bestaande begroting, zoals
de bedoeling was van minister
Schoo. Omdat het Westen niet
bereid is er extra gelden voor
op tafel te leggen, is het plan-
Schoo in de ijskast verdwenen.
Als Unctad VI (die waar
schijnlijk pas morgenochtend
vroeg zal worden besloten) al
wat oplevert, dan is het de be
vestiging dat dergelijke massa
le bijeenkomsten geen oplos
singen kunnen aandragen
voor alle problemen van arm
en rijk. Volgens Jan Pronk, de
tweede man van de Unctad,
zullen de instellingen van de
Verenigde Naties, waaronder
de Unctad, aan een kritisch
onderzoek moeten worden on
derworpen.
Sommige deelnemers zijn heel
duidelijk. Echt onderhandelen
is niet mogelijk met een sy
steem, waarbij de wereld is op
gedeeld in drie groepen: de rij
ke landen, de ontwikkelings
landen en de landen van het
Oostblok. Elke groep moet
zich al veel moeite getroosten
om het in de onderlinge dis--
cussies eens te worden of te
blijven, om maar te zwijgen
van gesprekken tussen de
groepen samen.
„Economisch herstel en ont
wikkeling", zo luidde het the
ma van deze Unctad-conferen-
tie. Het was gebaseerd op het
toegenomen besef dat rijke en
arme landen voor hun econo
mische ontwikkeling van el
kaar afhankelijk zijn. Maar de
teleurstelling van Unctad-VI
is voor de ontwikkelingslan
den, dat de rijke landen geen
politieke wil hebben getoond
hun meer mogelijkheden te
bieden. Het economisch her
stel is op gang aan het komen,
heb nog even geduld, dan gaan
jullie daarvan zelf nog mee
profiteren, zo lijkt kort samen
gevat de boodschap die de rij
ke landen onder leiding van
de Verenigde Staten de ont
wikkelingslanden te bieden
hebben.
Tegen die redenering hebben
de ontwikkelingslanden be
zwaren. Kern daarvan is dat
er bij hen zelf nog geen sprake
is van economisch herstel en
dat zij maar beperkte moge
lijkheden hebben om bij een
economische opleving aan te
haken. Degenen die van al dit
gekissebis de nadeligste gevol
gen ondervinden zijn de arm
ste ontwikkelingslanden. Zij
kunnen eigenlijk niet zonder
extra steun, maar voor hen
zijn er in Belgrado nauwelijks
kruimels van de tafel geval
len. Dit ondanks het feit dat
zowel na de ministersconfe
rentie van de OESO, waarin
24 industrielanden samenwer
ken, als na de topconferentie
in Williamsburg, is gezegd dat
de armste ontwikkelingslan
den speciale aandacht zouden
moeten krijgen.
Russen hebben „sleepboot" voor ruimte
MOSKOU De twee
Russische ruimtevaarders
aan boord van het ruim
testation Saljoet-7 hebben
gisteren het luik geopend
naar de Cosmos-1443, een
sateliet die kan dienen als
„vrachtvaarder" en
„sleepboot". Dit heeft het
Russische persbureau
TASS bekendgemaakt.
De Cosmos-1443 is geheel zelf
standig en beschikt over eigen
besturing, energievoorziening
en raketten. Ook kan de Cos-
mos instrumenten naar de aar
de terugsturen, die niet meer
nodig zijn voor proefnemin-
^6n' De uit twee delen be
staande Cosmos werd twee
maanden geleden gelanceerd
en van afstand gekoppeld aan
het ruimtestation Saljoet-7, dat
in maart werd gelanceerd. Met
de opening van het luik, dat
de Saljoet en de Cosmos ver
bond, hebben de twee astro
nauten, Lyakhov en Alexan-
drov, een nieuwe fase in de
Russische ruimtevaart inge
luid.
Verwacht wordt dat er in
de nabije toekomst meerdere
grote Russische ruimtestations
gelanceerd zullen worden.
Unita laat gevangenen vrij
In de Zuidafrikaanse stad Johannesburg zijn gisteren
onder meer deze kinderen aangekomen, die maanden
lang de door Zuid-Afrika gesteunde Angolese guerrilla
groepering Unita waren gegijzeld. Behalve de 21 kinde
ren zijn ook 17 vrouwen en 7 mannen vrijgelaten. De
vrijgelaten gevangenen hebben allen de Tsjechische na
tionaliteit. Het Rode Kruis deelde mee dat Unita nog 11
Tsjechen en 10 Portugezen vasthoudt.
Palestijnse rebellen
boycotten PLO-vergadering
(Vervolg van de voorpagina)
TUNIS Het uitvoerend comité van de PLO, het Palestijnse
„kabinet" in ballingschap, is gisteren in Tunis bijeengekomen
om te proberen de eenheid binnen de Palestijnse Bevrijdingsor
ganisatie te herstellen. In Arabische kringen uitte men zich
sceptisch over de mogelijkheden van het uitvoerend comité, dat
wordt voorgezeten door Jasser Arafat, daadwerkelijk besluiten
te nemen over zowel de opstand binnen de PLO als het conflict
met Syrië.
De vergadering van het uitvoerend comité wordt bijgewoond
door slechts 12 van de 14 leden. De vertegenwoordigers van de
door Syrië gecontroleerde Saika-groepering en pro-Libische
Volksfront voor de Bevrijding van Palestina Algemeen Com
mando zijn de grote afwezigen. Beide groeperingen steunen de
Fatah-rebellen. Hun afwezigheid duidt erop dat Syrië nog niets
voelt voor een verzoening met Arafat. In Tunis zijn wel de ver
tegenwoordigers aanwezig van de twee radicale guerrillagroepe
ringen, die onder leiding staan van George Habasj en Nayef Ha-
watmeh.
Volgens Palestijnse woordvoerders zou Arafat vandaag een ont
moeting hebben met de Syrische minister van buitenlandse za
ken, Khaddam. De krant van de in Syrië regerende Ba'ath-par-
tij heeft gisteren in een hoofdartikel de PLO het recht ontzegd
zelfstandig besluiten te nemen ten aanzien van het Arabische
conflict met Israël. Volgens de krant moet de besluiten door alle
Arabische landen gezamenlijk worden genomen.
ti: BUITENHEER
(Van onze correspondmt Ge
rard Kessels)
BONN Het bezoek van
bondskanselier Helmut
Kohl aan de Ruesische
partijchef Joeri And-opov,
volgende week in Mos
kou, solliciteert niel naar
een prominente plaats in
de geschiedenisboeken.
De eerste ontmoeting tus
sen de nieuwe leideis van
Bondsrepubliek er de
Sovjet-Unie staat under
een slecht gesternte Het
gure klimaat in de ver
houdingen tussen Oost en
West laat nauwelijks
ruimte voor hooggespan
nen verwachtingen.
Drie maal zal Kohl net An
dropov plaatsnemen aan de
groene tafel in het Kremlin.
Het allesoverheersende ge
spreksonderwerp: de middel
lange afstandsraketten in Eu
ropa. Kohl, daar heeft lij geen
geheim van gemaakt, zal de
Russen manen een soepeler
houding aan te nemei in de
onderhandelingen met de
Amerikanen in Genève. Als
de Russen niet bereid zijn tot
een ingrijpende najaarsoprui
ming van hun SS-20 raketten
zullen de Amerikanen in de
cember de eerste 18 Pershing-
II raketten in de Bondsrepu
bliek stationeren. Daarna zal
het het befaamde dubbelbe-
sluit van 1979 in zijn geheel
worden uitgevoerd.
Andropov van zijn kant zal er
op aandringen de Franse en
Engelse systemen mee te tel
len in de onderhandelingen in
Genève, iets wat door de
NAVO steeds is afgewezen.
Wellicht herhaalt hij ook zijn
waarschuwing dat de Sovjets
zullen antwoorden met nieuwe
raketten van het type SS-21 en
SS-22 in landen als de DDR,
de voortuin van de NAVO.
De Duitse regering is ervan
overtuigd dat de onderhande
lingen in Genève, die op een
volstrekt dood punt zitten, al
leen nieuw leven ingeblazen
kunnen worden door een spec
taculair politiek initiatief. Een
initiatief dat alleen van de
Russen kan komen, zo meent
Bonn. Maar Kohl gelooft daar
er eigenlijk al niet meer in.
Zijn regering van christen-de
mocraten en liberalen stelt
zich al in op de massale de
monstraties die in de herfst te
verwachten zijn.
In Duitse regeringskringen
valt te beluisteren dat de Rus
sen pas bij zullen draaien als
met de daadwerkelijke plaat
sing is begonnen. Geredeneerd
wordt dat de Russen altijd rea
listisch zijn geweest als het er
werkelijk op aankwam. Het
lijkt echter uiterst twijfelach
tig dat die vlieger deze keer op
zal gaan. Inderdaad hebben de
Russen een scherp oog voor
hun eigen interesses. Het punt
is alleen dat er in het jaar 1984
met de Russen vrijwel nergens
over te praten zal zijn. Vol
gend jaar moet er immers een
nieuwe Amerikaanse presi
dent worden gekozen. De Rus
sen zullen zich er angstvallig
voor hoeden ook maar iets te
doen, wat de herverkiezing
van Reagan in de kaart kan
spelen. Ze hebben met Reagan
nooit overweg gekund en om
gekeerd.
Nu heeft Reagan de laatste
maanden onder invloed van
minister van buitenlandse za
ken Shultz zijn taalgebruik je
gens het Kremlin enigszins ge
matigd. Niettemin willen de
Russen Reagan niet het succes
gunnen van een overeenkomst
over wapenvermindering. Pas
na een eventuele herverkie
zing van Reagan zal er met de
Sovjets weer serieus gepraat
kunnen worden. In 1985 dus.
Maar dan is de stationering
van de nieuwe Amerikaanse
raketten in West-Europa al
een heel eind op schot.
Voor Kohl lijkt er dus in Mos
kou niet veel eer te behalen.
De Duitsers geven zich daar
om alle moeite de aandacht
een beetje van de raketten af
te leiden. „Het is een belang
rijk onderwerp, het hoofdthe
ma zelfs, maar zeker niet het
enige", beklemtoont regerings
woordvoerder Boenisch. Zo
wil Kohl ook praten over eco
nomische en wetenschappelij
ke samenwerking. Hij wil de
betrekkingen met Moskou in
tensiveren en de Russische lei
ders overhalen tot regelmatig
overleg.
Het is goed mogelijk dat Kohl
hier enige punten scoort. Ook
de Sovjets hebben signalen ge
geven dat ze ondanks de ra-
kettenstrijd de dialoog gaande
willen houden. In het voor
woord van een recent boek
zegt Andropov „dat de jaren
zeventig hebben duidelijk ge
maakt dat Moskou en Bonn
kunnen samenwerken". En
even verder wijst hij erop dat
beide landen er belang bij heb
ben „de verworvenheden van
de ontspanning te vergroten".
Tot slot heeft het bezoek ook
een historische betekenis.
Kohl bezoekt de Sovjet-Unie
niet alleen als kanselier maar
ook als representant van de
CDU, een partij die in de jaren
zeventig vaak zwaar geschut
in stelling heeft gebracht te
gen de ontspanningspolitiek
van de socialistische kanseliers
Brandt en Schmidt. Kohl lijkt
echter beréid wat toen bereikt
is als een gegeven te aanvaar
den. Daarbij zal hij echter alle
moeite hebben zich zijn Beier
se partner Franz-Josef Strauss
van het lijf te houden, die
voortdurend gaten schiet in
het tere raamwerk van de
Oost-West-be trekkingen
CeausescuGeen
kernraketten in Europa
BOEKAREST Twee dagen na zijn terugkeer van de topcon
ferentie in Moskou heeft de Roemeense president Ceausescu gis
teren in Boekarest opnieuw opgeroepen de Amerikaanse kruis
raketten niet te stationeren en de al opgestelde Sovjet raketten
van Europees grondgebied te ontmantelen.
Ceausescu deed zijn uitlatingen na een twee-daagse zitting van
het centrale comité van de Roemeense Communistische Partij.
„De regeringen, die stationering op hun grondgebied van kern
raketten aanvaarden, nemen een grote verantwoordelijkheid je
gens hun bevolking en de gehele wereld op zich", aldus de Roe
meense leider.
„Nederland
steunt
misdadige
elementen"
(Vervolg van voorpagina
PARAMARIBO Voer het
begin van de massa-bjeen-
komst op het Onafhankélijk-
heidsplein in het centrurr van
Paramaribo trok ccn grot; op
tocht door de stad. De de>lne-
mers werden voorafgegaan
door dragers met twee lijlkis-
ten, waarop „Witte Huis' en
„Den Haag" stond geschreden.
Later werd bij de ambasstdes
van beide landen een b-ief
aangeboden, waarin wordt ge
protesteerd tegen hun „cari-
pagne tegen Suriname". De
verklaring die bij de Neder
landse ambassade werd afge
geven was ondertekend „na
mens het volk van Suriname".
In de verklaring „verwerpt
het volk van Suriname catego
risch elke inmenging van de
kant van de Nederlandse rege
ring", die men „verantwoorde
lijk acht voor lafhartige chan-
tagepolitiek en de steun aan
misdadige landsverraderlijke
elementen".
Enorme ravage
na ongeluk
met vrachtauto
Een beeld van de enorme ra
vage die een vrachtauto gis
teren aanrichtte in het Belgi
sche Hoei, in de buurt van
Luik. Doordat de remmen
van de met vaten perchlore-
tyleen, salpeterzuur en zout
zuur geladen auto plotseling
blokkeerden, kon de chauf
feur zijn wagen niet meer on
der controle houden. De
vrachtwagen ramde zeker 20
auto's, waarvan er vier in
brand vlogen. Het ongeluk
koste twee mensen het leven,
onder wie een vrouw die voor
de deur van haar huis stond
toen het ongeluk gebeurde.
Twee mensen raakten ge
wond. Het kostte de brand
weer geruimte tijd de chemi
caliën van de straat te verwij
deren.
