tïelft Nederlanders blijft
-net vakantie in eigen land
Tienmaal
predikaat
beste bal"
iïi
Minister stelt
Avro, Veronica
en Tros gerust
NNENLAND
nverwachte
efening voor ME'ers
Man beschoten
door stoelpoot
Schoolkinderen
staan bloot aan
schadelijk gas
taatssecretaris: buitenlanders worden niet zomaar Nederlander
Vijf agenten verdacht van
illegaal wapenbezit
fjeidt&Qowi&nt
VRIJDAG 24 JUNI 1983 PAGINA 9
'L^NSPEET Een oefening van acht ME'ers in
ïspeet kreeg in de nacht van woensdag op don-
dag een onverwachte afloop. De ME'ers werden
iet natuurgebied De Zandenplas aangevallen door
•jonge mannen, die hen voor dienstplichtige mili-
en hielden. Eén van de vier had nog een reke-
l te vereffenen met plaatselijke militairen en hij
ïnde dat de gelegenheid uniek was. De acht
'ers, die met fietskettingen en bakosleutels wer-
bestookt, hadden er volgens de politie in Nun-
■t geen enkele moeite mee om de vier jongens, al
tfluit Nunspeet, in de houdgreep te nemen.,,Ze zit-
op dit moment in de cel hun zonden te overden-
en weten ondertussen het verschil tussen dienst-
htigen en parate ME'ers", aldus opperwachtmees-
Poolman. Bij de overval op de ME'ers raakte nie-
in ld noemenswaardig gewond.
Meeste hart
operaties succes
UTRECHT Meer dan vier
van de honderd mensen die
een hartoperatie ondergaan in
Nederland sterven tijdens of
binnen vier weken na de ope
ratie. Dat is de schatting die
dr. J.F. Hitchcock, hartchirurg
aan het Academisch zieken
huis in Utrecht, naar aanlei
ding van de cijfers die bekend
zijn van alle hartchirurgische
centra in Nederland. Bij som
mige operaties ligt het getal
veel hoger, bij de meeste lager.
Zo is de sterftekans bij de zo
genaamde by pass-operatie
slechts 1,2 procent. In Neder
land zijn in 1982 7.048 hartope
raties verricht.
Watervlo in drinkwater
VLAARDINGEN In Vlaar-
dingen zijn vannacht de wa
terleidingen in de wijk Vlaar-
dinger-Ambacht doorgespoeld
na klachten van een inwoon
ster, die een watervlo in haar
teiltje water had gezien. Vol
gens de dienst komt het in wa
terleidingen een enkele keer
voor dat een watervlo in het
systeem terecht komt. Voor
dat verschijnsel is geen ver
klaring. In watermonsters die
donderdag werden onderzocht
door het waterleidingbedrijf
zijn verder geen vlooien aan
getroffen. Overigens zijn wa
tervlooien volkomen onscha
delijk voor de gezondheid,
stelt het waterleidingbedrijf.
DEN BOSCH Een 32-jarige medewerker van
de meldkamer van de rijkspolitie in Den Bosch
is gistermorgen bijna het slachtoffer geworden
van een „schietende" stoelpoot. De man ont
dekte op een zeker moment een scheur in de
cylinder onder de zitting van zijn stoel. In die
cylinder bevindt zich onder een zuigef een hoe
veelheid gas waardoor de stoel een verend ver
mogen krijgt. Terwijl de man de scheur nader
bekeek ontstond er een groter gat in de cylin
der waardoor de zuiger met grote kracht werd
weggeschoten. Het projectiel miste op een haar
het hoofd van de medewerker en boorde zich
in het plafond, aldus een woordvoerder van de
politie. Naar het ongeval wordt een nader on-
dezoek ingesteld. Andere korpsen zijn inmid
dels gewaarschuwd.
„Laat kleine post
agentschappen
op zaterdag open"
DEN HAAG De
VVD vindt het niet
eerlijk dat in grote wa
renhuizen de posta
gentschappen wèl open
zijn op koopavonden
en zaterdagen, terwijl
dat bij de kleine mid
denstander, doorgaans
de sigarenwinkelier,
niet mag. De Tweede-
-kamerleden De Beer
en Van Erp hebben
staatssecretaris Van
Zeil (economische za
ken) gisteren schrifte
lijk gevraagd dit ver
schil op te heffen.
Til
E
N HAAG De helft
de Nederlandse be
ting blijft dit jaar met
antie in eigen land. Dit
'thans de verwachting
staatssecretaris van
nomische zaken, P.
Zeil, gisteren uitsprak
de presentatie van het
port „Het toeristisch
lukt Nederland". In
(koord over
rter werken
ukgoed-cao
1979 was dat nog 38 pro
cent. In Delden werd gis
teren een plan gepresen
teerd voor een onder
gronds recreatieprojekt,
waar jaarlijks anderhalf
miljoen bezoekers uit bin
nen- en buitenland wor
den verwacht.
Het aan de staatssecretaris ge
presenteerde rapport geeft een
beschrijving van de toeristi
sche mogelijkheden in Neder
land en geeft ook aanbevelin
gen om die mogelijkheden te
verbeteren en te vernieuwen.
De aanbieder van het rapport,
professor Van Gent, deed
daarvoor gisteren een paar
suggesties. Hij lanceerde het
idee bij de Nederlandse kust
een groot onderwater hotel te
bouwen. Ook in de Ooster-
schelde liggen volgens Van
Gent veel onbenutte mogelijk
heden. De pijlers van de Oos-
terscheldedam zouden zich er
voor lenen om voor toeristen
iets spectaculairs op te zetten,
aldus Van Gent. Volgens het
rapport zouden er nog vol
doende mogelijkheden zijn
buitenlandse toeristen naar
Nederland te halen.
Een stap in die richting werd
gisteren gedaan in Delden
waar de Stichting Informatie
ve en Educatieve Recreatie
een plan presenteerde voor
een recreatie-project, dat vol
gens de initiatiefnemers „in en
buiten Europa zijn weerga niet
kent". Het gaat om een onder
gronds bouwwerk dat alle mo
gelijkheden op het gebied van
educatie, sport, hobby, ont
spanning, cultuur, communica
tie en wetenschap onderdak
gaat bieden. Met het verwe
zenlijken ervan zal uiteinde
lijk een bedrag van zo'n 200
miljoen gulden zijn gemoeid.
Met de bouw kan in 86 wor
den begonnen. Als het aan de
stichting ligt zullen onder
meer een congrescentrum, een
hotel, een theater, een televi
siestudio en een expositieruim
te tot het complex behoren. De
nieuwe recreatievoorziening
zal het hele jaar door geopend
zijn.
ITERDAM Werkgevers
werknemers in de stuk-
lsector van de Rotterdam-
laven (4.200 werknemers)
>en vanmorgen een ak-
rd bereikt over tien pro-
arbeidstijdverkorting per
luari 1984. Het akkoord le-
H 335 arbeidsplaatsen op,
door de werkgevers wor-
gegarandeerd tot 1 juli
Er is geen sprake meer
een gedwongen ontslag
1150 stukgoed werkers,
ar de bonden hebben een
ircompleet als feit geaccep-
rd. De arbeidstijdverkorting
fdt gefinancierd door de
LA^evers met v'er Procent
de loonsom en door de
knemers via inlevering
4,9 procent van het salaris.
stukgoedwerkers krijgen
Ir 22 roostervrije dagen
jr terug. Het akkoord is
nt op een bemiddelings-
jrstel van het havenbedrijf
de gemeente Rotterdam,
it twee weken geleden een
la-akkoord was bereikt
er aandacht
®5|or mensen die
lOSin plas niet
innen ophouden
I HAAG Er komt meer
4lacht voor de half miljoen
ierlanders die hun plas niet
|kunnen houden. Te veel
en aanvaarden dit pro-
jm. dat medisch wordt aan-
iiid als incontinentie, als
ongemak waaraan toch
s kan worden gedaan. Het
ledse bedrijf Molnlycke
Jdt deze maand een lande-
f voorlichtingscampagne in
Joop hier verandering in te
■gen. Er wordt onder meer
■ewezen dat het verschijn-
Bich niet beperkt tot oude-
al komt het op latere leef-
Iwel vaker voor. De cam-
jie moet duidelijk maken
|het niet om een ziekte
maar een symptoom dat
■nlopende oorzaken kan
pen. Met hulpmiddelen
I vaak normaal aan het
«happelijk verkeer wor-
deelgenomen.
OMROEPBIJDRAGE BLIJFT STIJGEN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG AVRO, TROS en Veronica hoeven
geen/vrees meer te uiten dat zij moeten verdwijnen. In
zijn jongste, nog geheime versie van de Medianota, die
deze week door een commissie ministers wordt bespro
ken, stelt minister Brinkman (WVC) dat „nu niet de
vraag aan de orde is of bestaande zendegemachtigden
wel of niet" representatief te achten zijn voor een stro
ming in de maatschappij. In de huidige wet is het nog
zo dat de omroepen in 1985 moeten bewijzen aan die
voorwaarde te voldoen. Brinkman schuift deze kwestie
voor zich uit door advies te vragen aan de Omroepraad.
In die aanvraag zal de bewindsman bovendien de raad
de opdracht geven ernstig rekening te houden met
„belangen van de bestaande omroepverenigingen". En
mocht het toch ooit zover komen dat één van de huidi
ge omroepen zou moeten verdwijnen, dan ziet de mi
nister als oplossing voor zo'n organisatie het deelnemen
aan abonneetelevisie.
Overigens wil Brinkman wel volledig vasthouden aan de eis dat
een omroep een zogeheten „totaalprogramma" moet brengen.
Dat wil zeggen: 20 procent cultuur, 25 procent informatie, 5 pro
cent educatie en 25 procent verstrooiing. Bovendien moeten alle
omroepen, vorzover ze dat al niet zijn, verenigingen worden,
waarvan de leden allen zélf contributie betalen en een wilsver
klaring tekenen dat zij lid wensen te zijn. Brinkman wil geen
omroepverkiezingen.
Aan uitzendingen via satellieten wordt de voorwaarde gesteld
dat zij ook in het land van herkomst gelijktijdig en onverkort
worden uitgezonden. Abonneetelevisie wordt gereserveerd voor
het bedrijfsleven; omroepen zullen er dus niet aan mogen deel
nemen. De belangen van de pers wil de minister beschermen
door geen reclame toe te staan in abonnee-uitzendingen. Toe
komstige locale zenders zullen evenmin reclame mogen maken.
Zij dienen bekostigd te worden uit gemeentelijke middelen en-of
bijdragen van de bevolking. Voor regionale omroepen wordt wel
gedacht aan reclame, maar dan via de STER. Overige kosten
kunnen worden bestreden door een provinciale heffing.
Voorts staat in de Medianota dat de tv-zendtijd per oktober 1984
met tenminste zes uur per week wordt uitgebreid en uiterlijk
per oktober 1985 met tenminste veertien uur per week. Een deel
van de financiering daarvan moet komen uit een verhoging van
de Omroepbijdrage (kijk- en luistergeld); deze dient de komende
jaren te stijgen van 153 naar 195 gulden per jaar. Brinkman wijst
erop dat de bijdrage in Nederland nu nog tot de laagste in Euro
pa behoort. De rest van de kosten wil de minister dekken door
de zendtijd van de STER, gespreid over een periode van vier
jaar, te verlengen met anderhalf uur per week. Ook is het de
bedoeling dat er een „zwevend" reclameblok komt, dat wordt
uitgezonden midden op de avond, tussen twee programma's in.
Bom
Een vertegen
woordiger van
de Explosieven
Opruimings
dienst verlaat
hier de plek
waar hij even
tevoren een
bom onschade
lijk heeft ge
maakt. Eerder
waren twee po
gingen onder
nomen de bom,
die gisteren was
aangetroffen
voor het ge
bouw van de
Russische han
delslegatie in
Amsterdam,
met explosieven
onschadelijk te
maken. De
bom, zeer pro
fessioneel ge
maakt, is inmid
dels voor on
derzoek overge
bracht naar het
gerechtelijk la
boratorium in
Rijswijk. De af
deling zware
criminaliteit van
de Amsterdam
se politie heeft
de zaak in on
derzoek.
Hongaar vlucht
in watertank
naar Amsterdam
AMSTERDAM De 27-jarige
Hongaar F.G. is in een drink
watertank van een trein zijn
land uitgevlucht en heeft kans
gezien op die manier via Italië
naar Amsterdam te komen.
Dat vertelde hij aan agenten
van bureau Warmoesstraat in
de hoofdstad, waar hij zich gis
teren heeft gemeld. Vandaag
zal hij politiek asiel aanvragen.
Althans, zo heeft de politie zijn
verhaal het begrepen, want de
communicatie verloopt nogal
gebrekkig in verband met
taalproblemen. „Het was meer
handen- en voetenwerk", ver
telde een woordvoerder van
het bureau. Volgens de Neder
landse Spoorwegen is het
evenwel uitgesloten dat de
man rechtstreeks van Boeda
pest naar Amsterdam is geko
men.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Een onbekend aantal schoolkinderen
wordt zonder dat zij en hun ouders dat weten blootge
steld aan het giftige formaldehydegas. Het gas zit „op
geslagen" in spaanplaat dat bij de bouw van de scholen
gebruikt is. De PvdA-kamerleden Van Ooijen en Ko-
nings, die een en ander bevestigden, wilden niet zeg
gen om welke scholen het gaat omdat „anders ouders
hun kinderen massaal van school zullen houden".
Ook de leiding van de scholen is op de hoogte, maar bewaart om
dezelfde reden angstvallig het stilzwijgen. Het zou om een klein
aantal scholen gaan, waarvan al vaststaat dat het spaanplaat
verwijderd zal worden, al kan dat soms nog wel een jaar duren.
Van Ooijen legde er de nadruk op dat formaldehydegas niet zo
zeer schadelijk als wel „hinderlijk" is en dat de gemeten concen
traties in de scholen zeer laag zijn. Een te hoge concentratie van
het gas kan leiden tot tranende ogen en hoofdpijn.
HAAG „Als een
nlander zich wil la-
naturaliseren tot Ne-
inder, wordt door de
tie zeer zorgvuldig be-
n of er voldoende
aarden zijn om zo
«land het Nederlander-
ip te verlenen. Tal van
en en omstandigheden
>kri
ezetlEMELS
ensa|
.5 li
spelen daarbij een rol".
Met deze woorden rea
geerde staatssecretaris
Korte-van Hemel (Justi
tie) gisteren in de Tweede
Kamer op de beschuldi
ging van de heer Janmaat
(Centrumpartij), dat veel
buitenlanders te gemak
kelijk tot Nederlander
worden genaturaliseerd.
Bij een aanvraag tot naturali
satie wordt volgens de staats
secretaris niet alleen gelet op
de maatstaven die in de Wet
op het Nederlanderschap wor
den genoemd, namelijk dat
een buitenlander vijf jaar hier
moet verblijven, dat hij of zij
de Nederlandse taal redelijk
beheerst en dat de persoon in
kwestie geen gevaar zal ople
veren voor de openbare orde,
de staatsveiligheid of de volks
gezondheid. „Ook andere fac
toren kunnen van belang
zijn", aldus de staatssecretaris.
Zo kan het bijvoorbeeld voor
komen dat iemand genaturali
seerd wordt die weliswaar nog
niet goed Nederlands spreekt
en verstaat, maar die wel ge
trouwd is met een Nederland-'
se vrouw, hetgeen uiteindelijk
de doorslag geeft. Er worden
overigens ook regelmatig ver
zoeken tot naturalisatie afge
weken.
Bij de behandeling van enkele
honderden voorstellen tot na
turalisatie betoogde Janmaat
voor een nagenoeg lege verga-,
derzaal dat het hier ging om
enkele buitenlanders die nog
nauwelijks Nederlands spre
ken en dat er ook personen bij
zaten die in de afgelopen jaren
een gerechtelijke veroordeling
hebben gehad. Wat dat laatste
betreft zei de staatssecretaris
dat bij een aanvraag tot natu
ralisatie niet de vraag van be
lang is of iemand in het verle
den een strafbaar feit heeft be
gaan. „Het gaat erom, of ver
wacht kan worden dat iemand
in de toekomst als Nederlan
der goed in onze maatschappij
kan functioneren", aldus me
vrouw Korte-Van Hemel. Het
voorstel van Janmaat om aspi
rant-Nederlanders een staat
sexamen Nederlands en maat
schappijleer te laten afleggen
wees zij van de hand. Kamer
voorzitter Dolman liet een
aantal discriminerende opmer
kingen van de heer Janmaat
uit de Handelingen schrappen.
ROERMOND In de zaak van illegaal wapenbezit bij de politie
worden inmiddels vijf agenten verdacht van valsheid in ge
schrifte en is één van hen, een opperwachtmeester, hangende
het onderzoek geschorst. Volgens de hoofdofficier van justitie in
Roermond is er beslist geen sprake van een onderzoek naar een
georganiseerde internationale wapenhandel waarbij politieman
nen betrokken zouden zijn. Het gaat volgens hem meer om een
uit de hand gelopen hobby om vuurwapens uit de Tweede We
reldoorlog te verzamelen. In sommige gevallen bestaat de ver
denking, dat leden van de rijkspolitie door vervalsing van docu
menten wapens „legaal" hebben gemaakt, die particulieren op
politiebureau's hadden gedeponeerd.
NS vervangt tang
door stempel
DEN HAAG Bij de Neder-
landse Spoorwegen dreigt bin
nenkort weer een stukje tradi
tie te verdwijnen. Er bestaan
vergaande plannen de knip
pende kondukteurstang dit
jaar nog te vervangen door
een stempelende tang.
De nieuwe stempelende tang
gaat per afdruk de volgende
informatie leveren: het kon-
dukteursnummer, de datum,
het dagdeel, de standplaatsco
de en het treinnummer.
HILVERSUM Wie maakt de lekkerste bal van Neder
land Ettelijke maanden geleden stelde het Voorlichtings
bureau Vlees (VV) in Rijswijk deze vraag aan de gehakt-
balverwerkende huisindustrie. Er kwamen welgeteld
twaalfduizend antwoorden op. Hetgeen twaalfduizend ge
haktballen betekende. (Eet u smakelijk!!!). Uit die twaalf
duizend antwoorden (recepten) werden er weer vijfhon
derd uitgeselecteerd en uit die vijfhonderd weer achttien
(twee lieten het afweten) die gistermiddag in restaurant
„Kerkbrinck" in Hilversum aan het oordeel van,een des
kundige jury werden onderworpen.
Tenslotte bleven er tien ballen over die naar het oordeel
van de jury alle aanspraak konden maken op het predikaat
„beste bal". Die jury, culinair toneelspeler Henk Molenberg
(Amsterdam) en Kurhaus-
chefkok Hekkelman (Sche-
veningen), kwam er niet toe
om een eerste prijs toe te
dienen. Dat lag trouwens
niet in de bedoeling. Ten
slotte valt over smaak niet
te twisten
De achttien dames en heren
die in deze braad wedstrijd
een balletje opgooiden, wa
ren bij de bereiding ervan
knap nerveus. Ondanks het
gebruik van bijvoorbeeld
vijgen, witte druiven, em-
menthaler kaas, sherry, ro
zijnen en appels, zuurkool
en mierikswortel, kwa
men er toch vragen als: „Is
een platte bal óók een bal?"
en: „Zijn ze niet te groot?".
Een ballenbereidster die la
ter in de prijzen zou vallen,
vroeg zich zorgelijk af of
haar aankleding van de ge
haktbal niet wat él te en- Henk Molenberg: Ga ko-
thousiast was Ren als je je depressief
Terwijl de ballen onder het yoelt
deskundig oog van de
Kerkbrinks chefkok sputterden en pruttelden, vertelde
Kurhauskok Hekkelman dat negen van de tien koks, als je
hun vraagt wat ze op hun vrije dag eten, antwoorden: „An
dijvie (of snijbonen) met een bal gehakt". Hij voegde er
overigens aan toe dat een gerenommeerd restaurant als het
„zijne" naast de fraai vernoemde en bereide gerechten ook
de doodgewone, oer-Nederlandse, vaak versmade, maar
toch geliefde bal serveert. „Je kunt er heerlijk én heer-
lijké restjes in verwerken".
(Van die verwerking van resten is ook de uitdrukking
„Woensdag gehaktdag" afkomstig. De slagers gebruikten
hun maandag (toen ze meest gesloten waren) voor de ver
werking van het afsnijdsel en de resten die van het week
einde waren overgebleven. Het geheel ging door de ge
haktmolen, lag een dagje (dinsdag) te besterven, en werd
woensdag verkocht.)
Depressief
HenK Molenberg gaf tijdens de pruttelarij onder meer de
raad: „Als je je depressief voelt, ga koken! En dan zo lek
ker mogelijk...
Intussen waren de ballen gereed. En de jury moest in het
balboekje noteren wie er
voor de omschrijving „bal-
hoofd" in aanmerking zou
komen. Wie ooit achttien al
dan niet „aangeklede" bal
len op een rijtje heeft ge
zien, zal moeten toegeven
dat zulks een grote (grootse)
opgave is.
De beroepsjury (Molenberg-
Hekkelman) gaf na het ge
haktballenlied van Sjef van
Oekel („Die móóóóie
baltien prijzen uit, be
stemd voor de fraaist en
smakelijkst vervaardigde
bal: Het waren (uit 12.000
inzendingen) de ballen van:
Mevr. M.Tuning-Litanche
uit Amstelveen, mevr.
J.Haitsma uit Amsterdam,
dhr. J.Baede uit Badhoeve-
V dorp, mevr. W.Meijer uit
i Coevorden, mevr. Von
Scheven uit Den Haag,
Chefkok Hekkelman: mevr. G.Hogenhout uit
Andijvie met een bal ge- Hoorn, mevr. L.Linselink
uit Loenen, mevr. M.
Groefsma uit Markenesse,
mevr. H.Dekker uit Den Haag, en mevr. J. van Asselt uit
Groningen.
De persprijs was voor mevrouw I. Zijlstra Danes uit Assen.
Haar bal werd door de aanwezige culinaire journalisten be
oordeeld op presentatie, smaak, originaliteit en haalbaar
heid (kun je dat in je keuken maken).
Haar recept: kalfsgehakt, peper en zout, champignons, ge
kookte ham (gerookte ham zou het geheel tóch iets pittiger
hebben gemaaktplakje emmenthaler kaas midden in
de (platte) bal, room, melk, nootmuskaat, boter, bloem.
Lekkere bal.
De Vaderlandse Fietsvakantie.
Dat is vroeg uit de veren en de
hunebedden doen.
Het doel van onze Vaderlandse Fietsvakantie is Drente.
We gaan ergens in een hotelletje zitten en huren onze fietsen ter
plaatse. Dan rijden toe elke dag ergens anders heen. In Borger
bezoeken we het Hunebed-museum.BijHaveltezien we, aan het
Studentenpad een schaapskooi. We ontdekken een dorp dat
Darp heet. 'n Heuse herder met honden kudde komen we tegen
in de buurt van Ruinen. We bewonderen de Goudschat in het
Provinciaal Museum in Assen.
In Aalden zienwez.g. hallehuis-hoeven. Bij Gees wandelen
we door natuurreservaat De Hoge Stoep. Het geheel gerestau
reerde dorpje Ofvelte is alleen toegankelijk voor voetgangers
en fietsers. Ruimte voor de fiets f Dat zie je veel in Drente.
Als het meezit, kunnen we in Diever, in het bos een toneelstuk
van Shakespeare zien opvoeren.
De fietsenvakman, j V v
de boekhandel, de VW's,
de ANWB en stichting:
fiets.' Postbus 7120,
1007JC Amsterdam,
tel. 020-446993,
hebben prima
suggesties en boekjes voor allerlei Vaderlandse Fietsvakanties.
Vakantie op de fiets. Dan doe en zie je nog eens iets.
