der
wet
Broers Jan en Frans
Vissers van de H. Geest
zagen hun dekselse
verzameling terug
JA.
A'StzidMQowuvnt
EIDEN/REGIO
:e
CDA-Sassenheim onthoudt zich
van uitspraak over kernwapens
LEERLINGEN STEVENSHOFSCHOLEN
VOORLOPIG NAAR BOSHUIZERLAAN
Alle goede dingen
bestaan in drieën.
QeidócQowiwnt
DINSDAG 21 JUNI 1983 PAGINA 5
)ud dingetje
j een verkeerscontrole in
itwijk (op 21 november
31) werd een dame uit die
^ats door de politie aange-
iden. De agenten wilden
Hr auto, die nogal wat ge-
e;<" produceerde, graag
nader bekijken. Het
lerzoek bracht de vol-
ïde feiten aan het licht,
stuurinrichting van het
irtuig was niet in orde,
bodemplaat was doorge-
inist. de remmen deugden
Socjt en de uitlaat vertoonde
flink gat. Kortom, rede-
genoeg om een lijvig
r| ces verbaal op te stellen.
r n oud dingetje, die auto
i u," veronderstelde kan-
rechter Van Dijke vrien-
ijk. „Dat valt wel mee
jr, mijn auto is al die ja-
in onderhoud geweest
garage Modern. Hij heeft
altijd prima gedaan,"
j ide het geruststellende
cha u,
44
woord. De wagen bleek
■tCo [en jaar oud te zijn. Over
herrie die de auto maak-
merkte de Katwijkse op.
it was een eend en die
o's geven van zichzelf al
rauw geluid. Trouwens,
nas pas een nieuw stuk
die uitlaat gezet." Bij
A reparatie was waar-
ijnlijk wat over het
>fd gezien, want volgens
rapport van de politie
er een fors gat in de uit-
t, waardoor 'gassen en la-
Hazcji vrijkwamen'.
Van Dijke verlegde de
dacht naar de bodem-
peniat. „In het proces verbaal
hal\|t, dat er door oxidatie
n »st) een gat van vijftig
centimeter in de
em was ontstaan." Ook
t cor r bleek de vrouw niet al
rstr waar aan te tillen. „Da's
het roon een euvel bij dit
rt auto's. Ik heb daarna
jnvefer een eend gekocht. Die
g ik een keertje schoon-
ken, toen ik de mat op-
e zat er ook een gat in
bodem. Deze auto was
vier jaar oud. Maar bij
garage zeiden ze, dat dat
rmaal was," gaf vrouw de
EuJd weer aan de firma
fern.
volgende punt van dis-
;ie was de stuurinrich-
VUljg- Een moedige agent
een proef ritje met de
mste, bodemloze eend
ïaakt en had zijn bevin-
gen in het verbaal neer-
ihreven. „Tijdens het rij-
slingerden de wielen
lastJ de auto hevig, en was
het stuur aan sterke
Qg ingen onderhevig," al-
het verbaal. „O," zei de
„Dat is me nooit op-
allen." „En dat de rem-
i niet in orde waren, is
Ju ook nooit opgeval-
informeerde de kan-
rechter. „Nee, hij remde
wel. Ik zat vaak met
E kinderen in die auto en
ging altijd prima."
vrouw had overigens
willig afstand gedaan
haar eendje. „Daarom
ik het er niet mee eens,
ik ook nog eens een be-
al gring van 150 gulden
gedtig- De auto is niet in be-
genomen." „Als u geen
p and had gedaan, dan
de politie uw auto wel
beslag genomen," zei
on'ter Van Dijke.
tseling verklaarde de
wijkse dat niet garage
n iern, maar haar man
n intwoordelijk was voor
onderhoud van haa'r
Misschien vond ze het
niet eerlijk om deze ga-
1 alle schuld in de schoe-
te schuiven. Rechter
Dijke merkte voorzich-
op, dat hij dan toch
[szins twijfelde aan het
manschap van de echt-
,Mijn man heeft al
patroons-diploma's. Als
wil, dan kan hij zo een
ige beginnen," verdedig-
diskjde vrouw haar weder-
„Hij heeft ook dat
W c [je op de uitlaat gezet."
officier van justitie, de
elijk Van Ek, zei op sarcas-
ïit tjie toon: „We hebben
te maken met een bij-
aldi
.Doe
erde ier gammel autootje,
jammer dat het net
erdag is geweest, want
had u meneer het
'hoe onderhoud ik
auto' kunnen geven."
eiste een boete van 200
Jen.
e kan dat nou," riep de
inotipw verbaasd uit. De be-
ïg was maar 150 gul-
„De zaak komt voor
illes wordt de laatste tijd
rder," verklaarde mr.
Dijke, die vroeg of de
te nog wat te zeggen
„Wat moet ik nog zeg-
hier wordt toch niks
klonk het wanho-
„Tja, we kunnen niet
dat hier om een
Royce gaat," zei de
irechter nadenkend,
f, omdat het zo lang ge-
is, halveer ik de boe-
I KEES VAN HERPEN
AANSTICHTERS VAN EEN EXPOSITIE OPVOLK ENK UN DE 'IN LEIDEN I
Daar zaten ze nou, de
één in een rolstoel, de
ander op een houten
bankje in het Rijksmu
seum voor Volkenkunde
in Leiden, te kijken naar
wat hen erg bekend
voorkwam. Twee uitge
diende, in feite uitgewe
zen missionarissen, die
destijds het tot zelfstan
digheid gebrachte Ango
la moesten verlaten, sa
men met enkele hon
derdduizenden tot de
verdoemenis „uitverko
ren" Portugezen. De ge
broeders Jan en Frans
Vissers (67 resp.64 jaar),
geboren Haagse „Schil-
derswijkers" en getogen
paters van de congrega
tie van de H. Geest. Sa
men met „verzorging" en
met hun overste pater
Frans van der Poel
die zich goed thuis voelt
aan de Zoeterwoudse
Hoge Rijndijk waren
ze gistermorgen vertrok
ken uit Gennep, waar
pater Jan, en sinds kort
ook broer Frans, in het
rusthuis van de congre
gatie verblijft. Per spe
ciale aangepaste rolstoel-
taxi. Hun gastheer was
drs. Roelof Munneke,
een goede vriend en con
servator aan het mu
seum. Wat ze zagen wa
ren deksels die op heel
wat potjes passen. Zeker,
als een vrouw daarvoor
zorgt. Een veelzeggende
en suggestieve expositie:
„In der minne schikken"
maar het moest even
gezegd worden die tot
4 juli genoten kan wor
den.
Roelof Munneke raakte een
jaar of wat geleden, toen hij
iets aan het inrichten was in
het Afrika Museum in Berg
en Dal bij Nijmegen, in con
nectie met pater Jan. Dankzij
overste Van der Poel. Jan
was invalide geworden, na
een hersenbloeding, en kon
geen kant meer uit. Geeste
lijk kwam dat helemaal erg
aan. Jan Vissers wilde spiri
tueel actief blijven; hoe dan
ook. Hij zat met een surplus
Pater Vissers in „Volkenkunde" bij een paar „sprekende deksels".
aan herinneringen aan zijn
27 jaren Angola en boven
dien beschikte hij over een
schat aan materiaal en over
leveringen van de stam der
Bafiote, aldaar (in Cabinda,
de noordelijke enclave, van
Angola door een strook Zaïre
gescheiden). Hij wist alles
van „spreekwoordendeksels"
af, die pater Jan verzameld
had met de hulp van broer
Frans die een paar jaar kor
ter in Angola werkte.
Bafiote-deksels
Overste Van der Poel zette
zich in als intermediair, en
raakte in contact met Mun
neke. Die vond het prachtig:
hij, althans het museum, be
schikte over een stuk of drie
van die spreekwoordelijke
Bafiote-deksels, en pater Jan
was maar eventjes goed voor
meer dan honderdveertig! En
dan zijn missionarissen vaak
ook nog bijzonder geïnteres
seerd in ethnologische zaken.
Een kolfje dus naar de hand
van Roelof Munneke en
„Volkenkunde". Cabinda
kwam onder handbereik. Jan
Vissers S.C. leefde helemaal
op: hij kon de illustratie van
een stuk levenswerk kwijt.
Het was, alsof hij weer kon
lopen! Merkwaardig, hoe een
museumbelang een mensen
leven kan verrijken. Jan Vis
sers leek een tijd terug nog
op rechter Tie, met z'n Chi
nees uitwaaierende sikje,
maar z'n grijze baard is nu
voller geworden. Te deksel
nog an toe: pater Jan, met al
zijn kennis, kon eindelijk iets
doen met de beeldsymbolen
waar hij alles vanaf wist.
Dolgelukkig en dankbaar:
„Ik kan nu de bloemen die in
mei bloeien, plukken in sep
tember..."
Drie mannen van de prak
tijk; voor een keer aanzittend
aan een Hollandse brood
maaltijd in „Wienerwald", in
de schaduw van de Leidse
expositie. Drie gerepatrieerde
„stamvaders". Nu rustend, na
in de tropen gesloopt te zijn.
Pater van der Poel nog 't
minst. „Ik heb dan weieens
ontberingen gekend en de
geeuwhonger gehad, als ik
langdurig op pad moest met
zes gekookte eieren als provi
and, maar overigens was
zichterlijke functie in Tanza
nia nog „luxueus" te noemen.
Ik kwam terug voor een oog
operatie, en ben toen in Ne
derland gebleven".
Astma
Frans Vissers van de H.
Geest, mede-collecteur van
de dekselse verzameling van
een stervende kunst die nau
welijks honderd jaar oud is,
heeft ruim 24 jaar Angolees
wel en wee in zijn longen en
botten. Onder het motto „An
gola vrij" kon hij een jaar of
acht geleden opeens achter
elkaar z'n spullen pakken.
Maar hij was een blanke in
toog, dus nog niet direct
staatsgevaarlijk. Hij kampt
nu met astma. Zijn congrega
tie had, na zijn thuiskomst,
nog een zielzorgerlijk plaatsje
vrij in de natuurschone Bel
gische Voerstreek, tussen
Maastricht en Luik.
Pater Frans Vissers werd
acht jaar terug pastoor in
Moelingen, driehonderd me
ter van de grens met Eijsden.
Hij werd er niet beter van:
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10.
meer een affaire van de H.
Geest. "Onder auspiciën van
„Volkenkunde" en voorvech
ter Munneke.
Elan
„Het is heel erg de moeite
waard", zei pater Jan opge
wekt, vanuit z'n rolstoel. En
z'n baardje wipte op en neer
toen hij dat zei. En z'n ogen
glinsterden. Zijn elan is onge
broken. Hij zou een prachtige
welzijnswerker kunnen zijn.
En dat is-ie ongetwijfeld ook
geweest. Een heerlijk zonnig
dagje uit, voor die twee Vis
sers in betrekkelijke ruste.
Tezamen kijkend naar de ge
rangschikte „sprekende dek
sels uit Cabinda". En een
hele wereld ging voor die
knapen weer open. „God wil
het, en ik werk daaraan
mee", zeiden ze eens, sepa
raat. Ze troffen op een don
ker continent het volk der
Bafiote, en potdeksels om
harten te luchten. Desnoods
godvergeten.
Pater Jan maakte bij de inci
dentele Volkenkunde-ten-
toonstelling de beschrijvin
gen bij het feministische
werk, dat een verrassend
voorbeeld van vrouwen
emancipatie is. Zonder veel
omwegen. Nog een geheu
gensteuntje, en daarna moet
u gewoon nog even die expo
sitie gaan bekijken. Het zal
opluchtend zijn. Zeker voor
nog niet geëmancipeerde
vrouwen. En ontnuchterend
voor een groot aantal man
nen. Een eeuw geleden, of
misschien al veel eerder
(maar daar wijzen de deksels
nog niet op) zeiden de „femi
nisten" van de Bafiote:
„Kom, we moeten eens met
elkaar praten", als er iets ha
perde met de verbintenis
man-vrouw. Het werd een
geheide methode. Man en
vrouw aten en eten nooit te
zamen. De mannen zitten
met hun verwante mannen-
zooi elke dag onder een af
dak te wachten op de warme
pot. Jongens en familie onder
elkaar. De vrouwen koken
de pot en sturen kinderen
daarmee op de mannen af.
Maar elke pot kan voorzien
zijn van een deksel die een
groot vrouwelijk ongenoegen
kan betekenen...
Bedekte klachten
Vrouwen met huwelijkse
problemen. En de hele man
nelijke familie mag daarvan
meeproeven, vanwege de
„Uit Angola kwam ik van de
ene burgeroorlog in de ande
re. Ik zat daar weer in een
enclave: een stukje bisdom
Hasselt in de verdrukking
met het bisdom Luik; Vlaams
tussen een francofone bevol
king; allemaal Vlamingen,
maar heel wat spreken er
Frans. Eigenlijk is het on
voorstelbaar, hoe dat in zo'n
land kan. Stuk voor stuk fij
ne mensen, maar zet er niet
twee bij elkaar. Dan vliegen
er de spaanders vanaf. En
dan maar priester blijven,
ook. Doorgaans is de liturgie
in het Nederlands, maar bij
speciale gelegenheden, of als
het niet helemaal duidelijk is,
doen we het in 't Frans of in
het Latijn". Pastoor Frans
die Hollands is, kwam een
week of twee geleden op
non-actief en mag weer twee
tabletten per dag innemen.
Het was benauwd, gisteren.
Het was eigenlijk teveel voor
hem, dat zomerse uitstapje
naar Leiden, hoe geconditio
neerd ook. Maar ook hij kent
de deksels van de Bafiote-
vrouwen als z'n broekzak.
Het was maandag zonder
potdeksels die er zijn om har
ten te luchten. Daar komt het
eten, op temperatuur, bedekt
door vrouwelijke bedenkin
gen. Dat doen die vrouwen
dan op hun eigen „dekselse"
manier. „We moeten eens
met elkaar praten", zeggen
die Bafiote-vrouwen dan; die
dekselse wijven, al sinds
„eeuwen" met hun recht van
spreken. Dan zitten die man
nen van één familie daar te
genaan te hikken, en dan
kan het geschieden dat ze on
der elkaar zeggen: Jozef, of
Henri, of Umbote: joh, daar
moet je toch wat aan zien te
doen. Anders gaat de hele
bruidsschat, en de hele clan,
naar de knoppen. Als het erg
is, „and very obvious". Men
kan zich niet „oostindisch
doof" houden voor de bedek
te klachten van een vrouw,
want de betrokkene weet
deksels goed wat z'n eega be
doelt.
Ik neem maar één voorbeeld
uit die hele voortreffelijk ge
ëxposeerde reeks in „Volken
kunde" (waar Jan Vissers
S.C. inmiddels alles vanaf
weet): daar is een vrouw
puttend uit eigen voorraad,
of lenend uit de verzameling
van een buurvrouw, of, als
het een erg extreem geval
van onbehagen betreft en
fin, desnoods neemt ze een
knedend en bakkend kunste
naar die toch niet anders
me„er kan, in de arm. Dan
kan het gebeuren dat die ge
plaagde Bafiote-echtgenote
op haar dagelijkse pot een
deksel plaatst waar pater
Jan dus alles vanaf weet
met als hoofdfiguur een
blaasbalg met een ijzeren
punt, die niet verbrand kan
worden. Bijfiguren: een open
handsvrucht en een zee
schelp. En wat zegt pater Jan
dan? „Dat betekent, dat de
vrouw zegt: ik ben boos,
want hoewel wij regelmatig
met elkaar naar bed gaan,
loop je toch nog achter ande
re vrouwen aan..." Ergens
anders is het de „vogel met
zijn staart gevangen in een
strik": „ik ben met je ge
trouwd en jij hebt mij is een
vogeltje gestrikt. Maar ik ben
niet echt gevangen. Nog één
ruk en ik ben gevlogen". En
zo zijn er nog veel meer
klachten die op de expositie
duidelijk en herkenbaar wor
den. Aangedragen door pa
ters van de Heilige Geest. En
Roelof Munneke zegt van
ganser harte Amen. Tot 4 juli
dus.
SASSENHEIM Het CDA in
Sassenheim wil zich niet voor
of tegen de stationering van
kernwapens in Sassenheim
uitspreken. „In Sassenheim is
geen plaats voor kernwapens
en daarom is het niet relevant
over de stationering daarvan
uitspraken doen. Daarmee
zouden we alleen de grote
zaak van kernwapens in Ne
derland maar schade kunnen
doen". Dit is de mening van de
frketie en het bestuur van het
CDA in deze gemeente. Per
brief is dat.aan de werkgroep
„Stop de N-bom/Stop de kern-
wapenwedsloop" meegedeeld.
Die brief is geschreven omdat
aanvankelijk de CDA-leden-
vergadering zich donderdag
over deze zaak zou buigen. Die
vergadering werd echter een
kamerkringvergadering,
waardoor het onderwerp niet
aan bod kon komen.
De werkgroep „Stop de N-
bom/Stop de kernwapenwed-
loop" overhandigde tijdens de
vergadering van de gemeente
raad op 19 april 2560 handte
keningen van Sassenheimers,
die zich achter het motto „Sas
senheim kernwapenvrij" had
den geschaard. Tijdens die ge
meenteraadsvergadering werd
de raadsleden verzocht zich
nog eens over de motie Helle-
voetsluis te buigen. Deze motie
behelst dat een gemeente zich
uitspreekt tegen plaatsing van
kernwapens op haar grondge
bied.
De fractie van Progressief Sas
senheim betoogde die avond al
zich volledig achter de actie
voerders te willen scharen, de
fractie had de bewuste motie
al eerder in een vergadering
aan de orde gesteld, maar toen
was de meerderheid van de
raad van mening dat de beslis
sing over het al of niet statio
neren van kernwapens niet tot
de gemeentelijke taken be
hoort. „Dat is een regerings
kwestie", was de mening. De
VVD-fractie toonde sprak zich
na de aanbieding van de hand
tekeningen duidelijk uit tegen
eenzijdige stappen op het ge
bied van de kernwapens. Toch
kon ook deze fractie nog geen
stanpunt innemen. „Veel
handtekeningen zijn van jeug
dige plaatsgenoten en die steu
nen juist het liberalisme", al
dus J.B.M. Rotteveel.
Hazerswoudse gouden trouw
HAZERSWOUDE Het Ha-
zerswoudse echtpaar C. Taze-
laar en M.J. Tazelaar-Contant
uit de Burgemeester Warnaar-
kade 8 is aanstaande vrijdag
vijftig jaar getrouwd. Het echt
paar (hij 76, zij 75) vestigde
zich in 1958 te Hazerswoude,
toen onderwijzer Tazelaar
werd benoemd tot hoofd van
de protestants-christelijke la
gere school (nu de Johannes
Postschool). Drie jaar later
werd hij de eerste man van
het ulo. In 1968 werd de gou
den bruidegom hoofd van de
christelijke mavo-school (De
Dirk Arie van de Boschschool)
werd. Op kerkelijk gebied als
ouderling van de gereformeer
de Kerk en op politiek terrein
als voorzitter van de AR-kies-
vereniging was hij eveneens
actief. Het echtpaar geeft vrij
dagavond met zijn zeven kin
deren en veertien kleinkinde
ren tussen zeven en negen uur
een receptie in een zaal van de
gereformeerde kerk.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS.MUZIEK
THEATER. RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Si. Antoniusschool wordt opgeheven
LEIDEN De leerlingen van
de nog te bouwen nieuwe ba
sisscholen in de Stevenshofjes-
polder worden het komende
schooljaar ondergebracht in
het gebouw van de St. Antoni
usschool aan de Boshuizerlaan.
De gemeente, het bestuur van
de Stichting Katholiek Onder
wijs Leiden en het bestuur van
de Protestant-Christelijke
Schoolvereniging zijn dit met
elkaar overeengekomen. De
opheffing van de Antonius
school maakt dit mogelijk.
Het is de bedoeling dat in ok
tober in de Stevenshofjespol-
der de eerste paal wordt gesla
gen voor drie nieuwe scholen:
een katholieke, een protestan
te en een openbare. Volgens
de plannen openen de nog te
bouwen scholen in de polder
in augustus 1984 hun deuren.
Deze drie scholen worden on
dergebracht in één gebouw,
maar krijgen wel alle drie de
middelen om als een volwaar
dige school te functioneren.
Het onderbrengen in één ge
bouw, maakt het mogelijk de
scholen beter af te stemmen op
het toekomstige leerlingenaan
bod. Zo kunnen indien nodig
lokalen van de ene school bij
de andere getrokken worden.
Het leerlingen aanbod zal on
der meer afhangen van het
tempo waarin de gemeente de
polder kan volbouwen.
Omdat de eerste bewoners van
de nieuwbouwwijk hun wo
ning al hebben betrokken.
moest ervoor gezorgd worden
dat de kinderen ook het ko
mend jaar ergens naar school
kunnen. De gemeente en de
besturen van de bijzondere
scholen hebben de afgelopen
weken naar een tijdelijke op
lossing voor het onderbrengen
van de leerlingen gezocht en
gevonden in de katholieke
Antoniusschool. Deze school
wordt namelijk per 1 augustus
1983 opgeheven wegens een
chronisch tekort aan leerlin
gen. Het bestuur van de Stich
ting Katholiek Onderwijs
heeft alles in het werk gesteld
om de Antoniusschool te be
houden, maar dat mocht niet
baten. Zo werd een beroep te
gen het besluit om de school
op te heffen door de staatsse
cretaris van onderwijs afgewe
zen. Het gevolg is dat de Anto
niusschool per 1 augustus zal
fuseren met de Paus Johannes
XXIII-school aan de Donizet-
tilaan en de ruim 100 leerlin
gen van de Antoniusschool
gaan naar de gefuseerde
school. Het nieuwe hoofd van
de katholieke Stevenshof-
school, wordt het huidige
hoofd van de Antoniusschool,
H. Albersen. Het hoofd van de
openbare school in de polder
wordt M. Zandbergen. Wie de
protestant-christelijke school
gaat leiden, is nog niet bekend.
Busje
Volgens een woordvoeder van
de gemeente zullen de drie
scholen in de Stevenshofjes-
polder per 1 augustus gezame-
lijk „20 a 25 leerlingen" tellen.
Waarschijnlijk krijgt elke
school twee lokalen met dus
voorlopig een zeer beperkt
aantal leerlingen. Het leer
lingenaantal zal het komende
schooljaar groeien, maar hoe
veel is onduidelijk. De leerlin
gen worden op kosten van de
gemeente het komende school
jaar met een busje naar de An
toniusschool gebracht. De leer
lingen zullen volgens een zo
genaamd continurooster les
krijgen. Dat wil zeggen dat
hun middagpauze korter is
dan gebruikelijk en dat ze al
om drie uur naar huis worden
gebracht.
ADVERTENTIE
Drie prima tennisballen
verpakt in een handige
koker, krijgt u cadeau voor
het aanbrengen vein een
nieuwe abonnee voor
deze krant.
I Adres
Postcode/Plaats
Betaald wordt: 0 per maand met automatische afschnjving
bank /girorekening ,nr:
0 per kwartaal
I Stuur een set tennisballen naar:
Naam
I Adres
Postcode/Plaats_
-Telefoon
Stuur deze bon in open envelop-geen postzegel plakken- naar.
Leidse Courant. Antwoordnummer 998.2500 VD Den Haag
I nb. Indien daartoe aanleiding bestaat, kan een verzoek om een
abonnement worden geweigerd.
