Jongeren juichen
paus ovationeel toe
IS
Oplossing Britse
bijdrage kost
Nederland 160 miljoen
'M
Astronaute Sally Ride
steelt Amerikaanse harten
Rawlings blijft de baas in Ghana
Volcker blijft preside)
Federal Reserve Boaru
Prins Charles: goede
manieren belangri jk\
dan een goed versta
BUITENLAND
Ceidae Commit
MAANDAG 20 JUNI 1983 PA<
Griekse premier dreigt
met sluiting bases VS
ATHENE De Griekse premier,
Andreas Papandreou, heeft de Vere
nigde Staten gedreigd met eenzijdi
ge maatregelen" indien bij de vorige
week vastgelopen onderhandelingen
over de toekomst van de Ameri
kaanse bases niet snel vooruitgang
wordt geboekt. Hij doelde hierbij on
der meer op sluiting van de bases.
De Grieken willen dat in een nieuw
akkoord over de Amerikaanse bases
onder meer wordt vastgelegd dat de
VS verplicht zijn het evenwicht in
de regio te handhaven (de sterkte
van Griekse en Turkse strijdkrach
ten), en dat de Griekse regering con
trole kan uitoefenen over de activi
teit op de bases.
Kinderarbeid
op Sri Lanka
COLOMBO In de
eilandstaat Sri Lanka
moeten meer dan een
miljoen kinderen voor
de laagst mogelijke be
loning het zwaarst mo
gelijke werk doen. Dat
schreef dezer dagen
het daar verschijnende
tijdschrift „Weekend",
dat een officiële studie
en een rapport van de
Unicef aanhaalde.
Meer als een derde van
de ongeveer drie en
een half miljoen kinde
ren op Sri Lanka
werkt op arbeidsplaat
sen die eigenlijk voor
volwassenen zijn.
Engelse
alliantie
uiteen
MARLBOROUGH
De Britse SDP en de
liberale partij, die de
afgelopen twee jaar
met elkaar verbonden
waren in een electo
rale alliantie, gaan
niet samen. De allian
tie behaalde bij de
verkiezingen van 9
juni 25 procent van de
sternen, maar kreeg
slechts 23 zetels in het
Lagerhuis: 17 voor de
liberalen en 6 voor de
sociaaldemocraten.
Salvadoraanse president
wil meer hulp VS
WASHINGTON De Salvadoraanse pre
sident, Alvaro Magana. heeft gepleit voor
uitbreiding van de Amerikaanse militaire
en economische hulp aan zijn land. Hij on
derstreepte echter dat El Salvador nooit zal
vragen om Amerikaanse troepen.
Magana sprak voor de televisie, na terug
keer van een bezoek aan de Verenigde Sta
ten. Hij herhaalde dat hij gekant is tegen
onderhandelingen met de guerrillabewe
ging die zouden uitmonden in het „delen
van de macht". Wel herinnerde hij eraan
dat de Salvadoraanse autoriteiten bereid
zijn tot een „dialoog" met de tegenstanders
van het regime. „Maar de macht kan alleen
worden verkregen via verkiezingen en
langs democratische weg".
Zuidafrikaanse mijnen
sluiten akkoord
met zwarte vakbond
JOHANNESBURG De zwarte mijn
werkers in Zuid-Afrika krijgen een
loonsverhoging van tussen de 14 en 16
via onderhandelingen tussen de bond
van zwarte mijnwerkers die overi
gens maar 6.000 mijnwerkers vertegen
woordigt en de Zuidafrikaanse kamer
voor mijnen. Tot nu toe stelde de kamer
de lonen zonder enige vorm van overleg
vast. Er zal nog verder worden gespro
ken over vakantiedagen, toeslagen en
andere arbeidsomstandigheden. Wel is al
beloofd dat er een einde komt aan de
rassendiscriminatie in de mijnen.
Eerste proefvlucht
MX-raket „geweldig"
LOS ANGELES De eerste proef
vlucht van een MX-raket is „geweldig"
verlopen, aldus de commandant van
het Amerikaanse bureau voor balliti-
sche raketten, generaal Aloysius Casey.
Hij zei ervan overtuigd te zijn dat het
„succes van de vlucht" ertoe zal bijdra
gen dat het Congres een verzoek van
het Amerikaanse ministerie van defen
sie zal goedkeuren voor nog een bedrag
van ruim twee miljard dollar voor de
verdere ontwikkeling van de raket. De
MX-raket kan tien kernkoppen voor
tien afzonderlijke doelen vervoeren. De
koppen hebben elk een kracht van
35.000 ton tnt vergeleken met de kracht
van 20.000 ton tnt van de atoombom op
Hirosjima.
Honderden Israëlische
artsen in hongerstaking
JERUZALEM Honderden IsraL-
artsen in bijna alle staatsziekenhuii
gisteren een hongerstaking begoni
zullen deze pas beëindigen wanneei
gering de maanden geleden onder
onderhandelingen over hogere sal
voortzet. In geval van noord of
ziekenhuis bij gebrek aan artse
meer kan werken, worden de pa
overgebracht naar grote ziekenhu
Tel Aviv of Jeruzalem, waar nog
doende artsen aan het werk zijn.
voor de hongerstakingen is bijl
week geleden gegeven in het ziek
„Soroka" in het zuidelijke Bee
Daar zouden enkelen van de bijna
gerstakende artsen inmiddels kun
worden gevoed.
se
(Vervolg van de voorpagina)
CZESTOCHOWA De
paus had zaterdagavond
'een ontmoeting met een
kleine miljoen jongeren
die uit alle windstreken
van Polen naar het natio
nale heiligdom van de
Zwarte Madonna waren
gekomen. Toen de paus in
zijn toespraak het woord
solidariteit noemde (hij
sprak over de solidariteit
van mensen onderling)
kreeg hij een oorverdo
vend en langdurig ap
plaus. In totaal werd de
paus 31 maal onderbroken
door gejuich, spreekkoren
en langdurige bijval van
de aanwezige jongeren.
De paus dankte de jeugd met
name voor haar hulp aan de
genen die ten gevolge van de
afkondiging van het oorlogs
recht geïnterneerd waren of
hun werkkring hadden verlo
ren. Hij vroeg de jeugd ook op
te treden tegen het morele
verval. Tijdens de toespraak
van de paus werden spandoe
ken met het woord „Solidar-
nosc" geheven en na afloop
van de ontmoeting waaraan de
paus op een onderhoudende
wijze deelnam, hebben naar
schatting tweeduizend jonge
ren ten gunste van de verbo-
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
WASHINGTON De
eerste Amerikaanse
vrouw in de ruimte, de
32-jarige Sally Ride, is in
luttele dagen tijds een na
tionaal Amerikaans idool
geworden. Kranten en te
levisiestations hebben
haar uitgeroepen tot „de
eerste heldin in de ge
schiedenis van de Vere
nigde Staten". De durf en
technische vaardigheid
waarmee ze het op nog zo
jonge leeftijd (32) tot NA-
SA-astronaut in het ruim
teveer Challenger heeft
gebracht, brengt dezer da
gen politici, feministen en
artiesten in Amerika tot
de meest geestdriftige lof
zangen op het verschijn-
sel-Sally Ride.
Bijna een half miljoen mensen
is zaterdagochtend vroeg in
Florida naar de lancering van
het ruimteschip gaan kijken,
alleen omdat men wist dat Sal
ly erin zat. Overal rond Cape
Canavaral werden Sally Ri-
de-T-shirts verkocht en op alle
radiostations galmde de
nieuwste tophit van de pop
groep „The Rascals": „Ride,
Sally Ride".
„Ze heeft de enorme publici
teit die een paar weken gele
den rond haar is losgebarsten
fantastisch doorstaan", zegt
een woordvoerder van de
NASA. „Ze heeft ook alles
mee. Ze ziet er eenvoudig,
sportief en grappig uit. Ze
heeft iets jongensachtigs, is
toch helemaal vrouw en
straalt tussen de overige vier
bemanningsleden zelfvertrou
wen en collegialiteit uit. En al
leen haar naam al, Sally Ride,
dat is ideaal voor de hoofdrol
in een avonturenfilm".
Actrice Jane Fonda, een van
de honderden beroemdheden
die ter gelegenheid van deze
Challenger-lancering op Cape
Canavaral waren uitgenodigd,
zei: „Elk klein meisje in Ame
rika weet van nu af aan dat
het ook voor haar mogelijk is
om ruimtevaarder te worden.
Dit zal meisjes aanmoedigen
om in het algemeen voor gelij
ke kansen op te komen en om
technische studies te gaan
doen".
De Challenger heeft tot nu toe
succes gehad. Zaterdag werd
door Sally Ride een Canadese
televisiesatelliet in een baan
om de aarde gebracht, zondag
bracht zij een Indonesische
verbindingssatelliet in een
baan. Beide lanceringen ver
liepen vlekkeloos. Deze week
zal zij met haar collega John
Fabian een pakket instrumen
ten lanceren en weer binnen
halen.
SUSKE EN WISKE DE GOUDEN GANZEVEER
gnmnfno ^fnnu Dtrmtt
mui Um WLtdwm (ten huh
wm in biNuno n meer le nouden Ue
cweten met udt erbij
Jü weet er^Ih ben de vromen hneiht
meer vdn. vdn bdö5 (dmendoiuh rid
he' Wit ben liyn overlijden ben tlihier/fn de
jy erienluh ntn hel bn diteen bonden
wonen ïrotmnm
den vakbond Solidarnosc ge
demonstreerd. De militie
greep niet in. Tienduizenden
jongeren konden zaterdag
avond geen onderdak meer
vinden en moesten in de open
lucht slapen. Ook duizenden
anderen, die voor de plechtig
heden van zondag waren ge
komen, moesten de nacht in
een tent of een slaapzak door
brengen. Het weer is al sinds
enkele dagen zeer slecht; er
waait een harde, koude wind
en er valt veel regen.
Tijdens de heilige mis van gis
terochtend, die ter gelegenheid
van het 600-jarig jubileum van
de Zwarte Madonna en van
het klooster op de Jasna Gora
(Heldere Berg) werd opgedra
gen. hield de paus voor een ge
hoor van meer dan een mil
joen gelovigen een vurig plei
dooi voor de vrijheid. De paus
zei, dat de staat de kaders voor
de vrijheid moet scheppen.
Doch hij voegde eraan toe, dat
de burgers die vrijheid ook.
goed moeten gebruiken. De
Kaus sprak gisterochtend voor
et grootste gehoor dat hij tot
nu toe tijdens deze reis heeft
gehad.
Ook de aanwezigheid van poli
tie, militie en oproerbrigade in
Czestochowa brak overigens
alle records. Enkele duizenden
De paus plaatste gistermiddag tijdens de plechtigheden
in Czestochowa de pauselijke kroon op de beeltenis van
Jezus en Maria die zich bevinden op een reliekschrijn uit
Zielenice.
manschappen waren uit het
hele land naar Czestochowa
gestuurd om er zeer nadruk
kelijk aanwezig te zijn. Tot
een ingrijpen is het echter ner
gens gekomen, ook niet toen
er voor Solidarnosc werd ge
demonstreerd.
Vandaag gaat de paus naar
Poznan, waar in 1956 voor het
begin van de „Poolse oktober"
veel slachtoffers vielen, en
naar Katowice, waar begin vo
rig jaar zeven mijnwerkers bij
een overval van de mobiele
eenheid op een bezette kolen
mijn om het leven kwamen.
Te hunner nagedachtenis ligt
er naast het bloemenkruis in
Warschau ook een klein kruis
je van zeven stukken steen
kool. Naar verwacht zal de
paus zowel in Poznan als in
Katowice tijdens zijn preek op
deze gebeurtenissen ingaan.
Dit past althans geheel in het
kader van het pleidooi voor
vrede, onafhankelijkheid en
vrijheid dat de paus tot nu toe
gedurende deze reis gehouden
heeft.
Zaterdagochtend bracht de
paus een bezoek aan het kloos
ter van de vorig jaar heilig
verklaarde pater Maximilia
Kolbe, die door in de plaats
van een ander in de dodencel
te gaan zitten in Auschwitz om
het leven is gekomen. Hij bad
daar voor de zes miljoen Pool
se oorlogsslachtoffers uit de
Tweede Wereldoorlog.
(Vervolg van voorpagina)
STUTTGART De rege
ringsleiders van de EG
hebben op hun topconfe
rentie de voorstellen aan
vaard die premier Lub
bers, op grond van een
door de Tweede Kamer
aanvaarde motie van
CDA-fractieleider Bert de
Vries, had geformuleerd.
Zo is de Europese Com
missie, het „dagelijks be
stuur" van de gemeen
schap, gevraagd de ko
mende maanden een ge
detailleerde analyse te
maken van de aard en de
mate van het economisch
herstel, en van wat de di
verse regeringen doen om
dit herstel te steunen, te
bestendigen en te bespoe
digen.
Maar het grote struikelblok tij
dens de besprekingen in Stutt
gart was het probleem rond de
Britse bijdrage. De Britse pre
mier Thatcher dreigde zelfs
niet langer mee te werken aan
andere agendapunten, als zij
haar zin niet zou krijgen. Za
terdagavond werd men het er
uiteindelijk over eens dat
Groot-Brittannie 1,9 miljard
gulden terug krijgt. Dat bete
kent dat Nederland zo'n 160
miljoen gulden extra op tafel
moet leggen. Volgens premier
Lubbers kan Groot-Brittannië
aan de afspraken van het
voorbije weekeinde geen rech
ten ontlenen voor volgend
jaar. Maar de Britse premier
heeft de compensatie voor
1984 al ter sprake gebracht, zo
dat voor volgend jaar weer de
zelfde problemen dreigen als
De besprekingen over de (fi
nanciële) toekomst van de ge
meenschap waar men door
de Britse bijdrage nauwelijks
aan toegekomen is zijn op
gedragen aan speciale minis
tersvergaderingen, die het ko
mend half jaar zullen worden
gehouden. Oplossingen moeten
worden gevonden voor:
- de toekomstige financiering
van de gemeenschap en moge
lijke uitbreiding van de eigen
middelen;
- bezuinigingen op de gemeen
schappelijke landbouw-uitga-
ven;
- de toetreding van Spanje en
Portugal;
- kostenbesparingen in een
reeks van sectoren.
De lidstaten hebben zich ertoe
verplicht alle bij te dragen aan
bezuinigingen. Besloten werd
voorts om hoge prioriteit te ge
ven aan de bescherming van
het milieu, het werkgelegen
heidsbeleid met speciale aan
dacht voor de jongeren en het
sociaal beleid. Premier Lub
bers zei hierover: „Dat is het
maximum wat we hebben
kunnen bereiken. Het zal bij
de volgende top in Athene nog
buitengewoon moeilijk wor
den. De oogst van de afgelo
pen dagen is redelijk, maar er
moet nog veel gebeuren".
Over de aanpak van de werk
loosheid zei Lubbers: „De
fondsen om de werkloosheid
te bestrijden zijn niet groot,
maar in de gezamenlijkheid
kun je veel meer doen". Lub
bers noemde het een belang
rijk punt dat nu ook de jeugd
werkloosheid in Nederland
aanspraak kan maken op het
sociaal fonds. „Er zal geen om
derscheid meer zijn tussen een
jonge werkloze in Zuid-Frank
rijk en een in Nederland", zei
Lubbers.
Tenslotte gingen de regerings
leiders akkoord met het zoge
noemde Genscher-Colombo-
-rapport, dat al twee jaar oud
is en dat in steeds weer afge
zwakte versies een verdere in
tegratie van Europa en enkele
grotere bevoegdheden voor
het Europese parlement be
pleit. Griekenland volgde
hierin de andere lidstaten niet,
omdat de ontwikkeling van
Europa de Grieken te vlug
gaat. Lubbers zei over het rap
port: „Een Europese unie is
nog ver weg, maar dit rapport
is een aanmoediging. Voor het
voortbestaan van de EG is het
een belangrijke zaak". Minis
ter Van den Broek gaf toe dat
het rapport geen doorbraak
betekent, „maar", zei hij, „het
heeft de intentie om van Euro
pa meer te maken dan het nu
is". Overigens wordt het rap
port niet bejubeld door het Eu
ropese parlement, dat het on
eens is met de paragrafen,
waarin het genoemd wordt.
Enkele fracties in het parle
ment hebben al gezegd, dat de
bevoegdheden waarover het
Genscher-Colombo-rapport
spreekt, veel te summier zijn.
Toekomst regering-Beg
onzeker na overlijden
vice-premier Ehrlich
JERUZALEM In politiek
Israël is ongerustheid ontstaan
over de toekomst van de rege
ring-Begin, als gevolg van het
overlijden van vice-premier
Simcha Ehrlich (67). Hij over
leed gisteravond aan de gevol
gen van een hersenbloeding,
eerder vorige week.
Ehrlich was een van de op
richters van de liberale partij,
die met 18 zetels in het parle
ment de belangrijkste coalitie-
-partner van Begins Likoed-
-blok is. Verwacht wordt dat
Ehrlichs dood het uiteenvallen
van deze verdeelde partij zal
versnellen, waarna het de
vraag is of premier Begin zijn
meerderheid van een zetel in
het parlement kan behouden.
Met de dood van Simcha Ehr
lich verliest premier Mena-
chem Begin overigens een van
zijn trouwste helpers en een
bekwaam onderhandelaar. In
het eerste kabinet-Begin was
de in Polen geboren en in 1939
naar Israël geëmigreerde Ehr
lich minister van financiën.
Na bijna dertig jaar socialis
tisch beleid stuurde hij Israël
toen in de richting van een
kapitalistische economie. Maar
Simcha Ehrlich
hij kreeg ook de schuld [net
enorme inflatie en mof"""
post op aandrang
noten in 1979 opgeven.^
De voorbije weken kw
in het nieuws, omdat hPie z
lijk kritiek leverde op^
nister van defensie Shaf10e
tijdens de oorlog in
„eigenmachtig optrad I
kabinet vaak voor
feiten plaatste".
pand
Nieuwe president
China overleefde
sinds '49 alle
machtswisselingen
PEKING China's nieuwe pre
sident, de 78-jarige Li Xiannian,
speelt al een halve eeuw een pro
minente rol in China. Hij is een
van de weinige Chinese leiders
van het eerste uur, die er in is
geslaagd zonder al te veel kleer
scheuren door de koerswisselin-
gen in China te komen.
Als president heeft hij voornamelijk een representatieve I
maar hij blijft een van de invloedrijkste mannen in de <1
leiding. Naast president is Li ook nog lid van het politbil
de communistische partij. Li, zöon van een boerenfamilie]
zijn carrière in de jaren dertig als bevelhebber van comd
sche guerrillatroepen. Hij nam in 1934/'35 deel aan Mao'jj
ge Mars".
Het presidentschap in China, dat in 1982 weer in ere i
steld, geldt min of meer als een erefunctie en het staal
heeft onder meer tot taak buitenlandse gasten te ontij
Maar krachtens de niéuwe grondwet heeft de president 1
recht de premier en de ministers te benoemen en de stl
beleg en oorlog uit te roepen.
ACCRA Opstandige
soldaten hebben gisteren
tevergeefs geprobeerd het
bewind van het staats
hoofd van Ghana, kapi
tein-vlieger Jerry Raw
lings, omver te werpen.
Na enkele uren durende
gevechten tussen loyale
militairen en opstandelin
gen in de hoofdstad Accra
is Hp ncKJinf* tot cts^tc.
greep neergeslagen. Hier
bij zijn doden gevallen.
Het is de vierde maal binnen
twaalf maanden dat een po
ging wordt ondernomen
Rawlings ten val te brengen.
De couppoging van gisteren
zou het werk zijn geweest
van soldaten die vastzaten
wegens een mislukte staat-
streep in november vorig
ontsnapten.
De 35-jarige Rawlings heeft
zelf twee keer de macht ge
grepen in het Westafrikaan-
se land. Hij pleegde een
staatsgreep in 1979 en een in
1981. Na de eerste coup trad
hij af om plaats te maken
voor een burger-regering,
maar greep later weer in.
Beide staatsgrepen waren
volgens hem gericht tegen
corruptie en slecht bestuur
(Van onze correspondent Mare de Koninck) L
WASHINGTON President Reagan heeft Paul VolckerL
noemd tot voorzitter van de Federal Reserve Board, de I
kaanse nationale bank. Volcker was vier jaar geleden do
sident Carter met die functie belast.
De voorzitter van de Amerikaanse nationale bank is de£
verantwoordelijke ambtenaar met een grote mate vaf
standigheid voor het monetaire beleid. Volcker heeft <J
lopen jaren met zijn „krappe geldpolitiek" met groot suC
inflatie in de VS bestreden, maar zulks ten koste van hof'
tetarieven en de diepste economische recössie in de Vei
Staten sedert de Tweede Wereldoorlog. Tegen het belel
Volcker is in Europa veel verzet gerezen, omdat de hoge J
kaanse rentestand veel Europees investeringsgeld wegzuil
de Verenigde Staten. Maar president Reagan heeft er zijit
dige steun aan gegeven.
HALIFAX De Britse kroonprins Charles, die mom>
samen met prinses Diana een bezoek brengt aan Ci
heeft een journalist van een Engelse krant toevertrou
hij goede manieren belangrijker vindt dan een gi
stand.
„Ik zou onze kinderen graag goede manieren willen bij
gen en hen leren dat ze aan andere mensen moeten dei
zich in de positie van anderen moeten inleven en hen
ten behandelen zoals ze zelf behandeld zouden willen
den", zei hij. „Zelfs als ze dan niet erg intelligent blijk
zijn, zullen goede manieren hen zoveel verder breng
het leven".
Prins Charles zei verder dat hij het een tragedie von t
oudere mensen worden opgeborgen in instellingen of I
zen waardoor hun kinderen niet meer kunnen prol
van de aanwezigheid van hun grootouders. „Ik ben
overtuigd dat het jongere mensen een wijder pers pi Vje
geeft als ze luisteren naar oudere mensen en niet alle
ze zeggen als ouderwets van de hand wijzen". kgj
Copyright The Gui ,|ei^
