TAFEL
mm
Aantal priesters flink gedaald; aantal
pastorale werkers aanzienlijk gestegen
kerk
wereld
Paus naar
Afrika
Slavernijmethoden
bij Volkswagen
Brazilië
Ondanks „Moskou" hogere
inkomsten voor Billy Graham
HïïlTl
„Publicatie omroepgegevens zal
opnieuw problemen doen rijzen
C&idócScHwa/tf
VE
V
Nieuw belastingplan
vol onzekerheden
ACHTERGROND
CeidaeSomcmt
VRIJDAG 17 JUNI 1983 PAG1 J£)
Het aantal priesters in Neder
land blijft dalen. Voorts is er
een sterke vergrijzing van de
priesters. Dat blijkt uit een
memorandum van het onder
zoeksinstituut KASKI. dat
een analyse geeft van het ac
tieve Nederlandse priesterbe
stand per 1 januari 1982. Op
die datum waren er in Neder
land ongeveer 3960 priesters
werkzaam (ruim 1800 bisdom
priesters (seculieren) en bijna
2200 priesters die lid zijn van
een orde of congregatie (regu
lieren)). In vijf jaar is het
priesterbestand met 900 men
sen verminderd. Het ziet er
volgens het KASKI naar uit,
dat deze afneming "de komen
de jaren in hetzelfde tempo
blijft doorgaan, tenzij het aan
tal nieuw gewijde priesters
spectaculair groeit.
Tegenover de flinke daling
van het aantal priesters staat
een aanzienlijke toeneming
van het aantal pastorale
werk(st)ers. Sinds 1 januari
1977 is hun aantal bijna ver
dubbeld: van 180 naar 335 op
1 januari 1982. De leeftijdsop
bouw van deze groep pasto
raal werkenden is ook veel
gunstiger dan die van de
priesters. Indien men de
priesters en pastorale werk-
(st)ers in één bestand onder
brengt, worden de verschillen
die er nu tussen het bisdom
Roermotid en de overige bis
dommen bestaan met betrek
king tot alle pastorale wer
kenden. aanzienlijk ver
kleind. Het bisdom Roermond
kent geen pastorale werk-
(st)ers, maar heeft er tussen
1977 en 1981 wel 27 nieuwe
gewijde priesters bijgekregen,
bijna evenveel als de overige
zes bisdommen samen (28 in
totaal).
Globaal kan gesteld worden,
dat in die bisdommen waar
veel ruimte is gemaakt voor
de pastorale werk(st)er het
aantal pastoraal werkenden
het minst is afgenomen. In de
bisdommen Rotterdam. Haar
lem en Roermond heeft het
betrekkelijk weinig of niet
aanstellen van pastorale
werk(st)ers geleid tot onvol
doende compensatie voor het
wegvallen van het aantal ge
wijde bedienaren.
Net als bij de seculiere pries
ters en bij de vrouwelijke reli
gieuzen valt bij de mannelijke
religieuzen een toenemende
vergrijzing te constateren. Het
KASKI heeft becijferd, dat er
op 1 januari 1982 2012 broe
ders lid waren van een van de
zestien zelfstandige broeder
congregaties met vestigingen
in Nederland. Dat is in verge
lijking met 1968 een vermin
dering met 1884 broeders. Het
aantal broeders nam in 1981
met 53 personen af. Er stond
één toetreding tegenover. Bij
na de helft van de broeders
was op 1 januari 1982 65 jaar
of ouder. Daardoor zal het
aantal sterfgevallen in de toe
komst naar verwachting sterk
toenemen.
Op 1 januari 1982 bedroeg het
aantal broedermonniken van
de drie contemplatieve orden
(tien abdijen) in Nederland
155. Per abdij waren er ge
middeld vijftien a zestien
broeders. Het grootste aantal
broeders in een abdij was 33,
het kleinste zes. De abdijen
telden in 1982 slechts drie
broedermonniken minder aan
in 1977. In totaliteit nam het
ledenbestand van de broeders
van contemplatieve orden
weinig af. in ieder geval veel
minder dan bij bijvoorbeeld
de zelfstandige broedercon
gregaties. Van alle broeder
monniken is ruim 16 procent
jonger dan 35 jaar. Bij de le
den van de zelfstandige broe
dercongregaties is dit minder
'dan 1 procent en bij de broe
ders van priesterorden en
-congregaties is dit 4.5 pro
cent. Omdat er in de afgelo
pen jaren bij de broedermon
niken regelmatig jonge men
sen zijn toegetreden - zij het
in betrekkelijk geringe aan
tallen - vertoont de leeftijds
opbouw van het gehele be
stand een zekere evenwich
tigheid, die bij de overige
groepen broeders minder of
niet aanwezig is.
In de tien abdijen in Neder
land woonden op 1 januari
1982 naast 155 broeder-mon
niken 204 priester-monniken.
Op 1 januari 1977 waren er 34
priesters méér. wat betekent,
dat het aantal priester-monni
ken met gemiddeld 2.9 pro
cent is gedaald. In 1981 zijn
zeven priesters overleden of
uitgetreden. Er kwamen geen
nieuwe pnester-monniken.
De tien abdijen in Nederland
tellen samen 359 monniken.
In de kleinste abdij wonen 16
monniken, in ,de grootste 55.
Meer dan de helft van de
priester-monniken is 65 jaar
of ouder. Ook de groep van 50
tot en met 64 jaar is sterk ver
tegenwoordigd. Iets meer dan
tien procent is jonger dan vijf
tig jaar. De broeder-monni
ken zijn gemiddeld duidelijk
jonger dan de priester-monni
ken.
Eind dit jaar of begin volgend
jaar zal de paus naar Afrika
gaan. Hij zal in elk geval Zim
babwe, Zambia en Mozambi
que en misschien ook Angola
en Madagascar bezoeken. Dat
heeft de Angolese kardinaal
Alexandre do Nascimento be
kendgemaakt.
Kardinaal Do Nascimento is
onlangs voorzitter geworden
van de internationale over
koepelende hulporganisatie
„Caritas Internationalis". Vol
gens hem zal de paus zeker
niet naar Zuid-Afrika reizen.
Voordat de paus naar Afrika
gaat, brengt hij in augustus
een bezoek aan Lourdes en in
september aan Oostenrijk.
BISDOM BRAZILIË:
Met terreur, geweld, ver
krachting en slavernijmetho
den bouwt de Westduitse fir
ma Volkswagen in het Brazi
liaanse Amazonegebied een
groot landbouwbedrijf op. Die
beschuldiging staat in de jong
ste uitgave van het bisdom
blad van Sao Paulo in Brazi
lië.
Voor de tweede achtereenvol-
fende week ageert „O Sao
'aulo" tegen de slavernij-
praktijken. Daarvan zijn de
zeshonderd arbeiders het
slachtoffer die op de VW-
boerderij „Valle do Rio Cris-
talino" ongeveer 140.000 hec
taren oerwoud „schoonma
ken" om er 106.000 koeien te
laten grazen.
Het blad herinnert eraan, dat
al eerder bezwaren waren ge
uit tegen de misstanden die
zouden heersen op het betref
fende landbouwbedrijf in de
staat Para. Vorig jaar vroegen
arbeiders van de Volkswagen-
fabrieken in Sao Paulo hier
over opheldering bij het
hoofdkantoor in West-Duits-
land. „O Sao Paulo" publi
ceert nu de verklaring van
drie landarbeiders, die na een
korte periode er in slaagden
de VW-boerderij te verlaten.
Opzichters en gewapende
huurlingen zorgen volgens
hen voor een klimaat van ter
reur zoals die in de ergste pe
riode van de slavernij be
stond. Officieel ontvangen de
landarbeiders ruim honderd
gulden voor elke twintig a
dertig hectaren die zij oer-
woudvrij maken, maar in de
praktijk krijgen ze bijna niets
in handen. Wie wil vluchten
wordt achtervolgd door gewa
pende huurlingen, zogenaamd
omdat de landarbeider schul
den heeft bij het bedrijf.
Meermalen is op vluchtelin
gen geschoten, aldus de getui
genverklaring in het kerkelij
ke weekblad, dat hierbij na
men en details geeft over de
dood van een arbeider tenge
volge van malaria en gebrek
aan medische bijstand, over
het afranselen, het spoorloos
verdwijnen en het vastbinden,
van arbeiders die willen
vluchten, alsmede over de
verkrachting van de vrouw
van een van hen.
De Vrees dat de reis van
evangelist Billy Graham naar
Moskou van invloed zou zijn
op de giften aan zijn evangeli
satie-organisatie, is niet be
waarheid. De organisatie, die
in Minneapolis is gevestigd,
heeft in 1982 in totaal 44,4
miljoen dollar (bijna 120 mil
joen gulden) ontvangen. Dat
is 1.2 miljoen dollar (ruim drie
miljoen gulden) meer dan in
1981. Dit blijkt uit het finan
cieel jaarverslag over 1982
van de organisatie.
Het daarin vermelde tekort
van zeven miljoen dollar is
het gevolg van een gift van
9.9 miljoen dollar voor de
bouw van het Graham Center
in Wheaton in de staat Illi
nois. De evangelist studeerde
hier aan het Wheaton College.
De reserves van de organisa
tie bedragen veertien miljoen
dollar. Dit geld js grotendeels
nodig voor twee films, die
momenteel in produktie zijn
en voor de internationale con
ferentie van rondreizende
evangelisten, die in juli onder
auspiciën van Billy Graham
te Amsterdam wordt gehou
den.
Billy Graham werd vooral in
eigen land zwaar aangevallen,
nadat hij vorig jaar mei te
Moskou tijdens het vredescon
gres van de wereldgodsdien
sten sprak van „een behoorlij
ke godsdienstvrijheid" in de
Sovjet-Unie. „Veel kerken
zijn open. Ik denk dat veel
Amerikanen dat niet weten."
In Moskou openlijk voor
godsdienstvrijheid te pleiten
zou averechts uitwerken, al
dus Graham, die op een pers
conferentie in de Russische
hoofdstad vertelde openharti
ge gesprekken met leden van
het Centraal Comité van de
Russische communistische
partij te hebben gevoerd.
Kortgeleden oefende Alexan
der Solzjenitsin scherpe kri
tiek uit op het optreden van
Billy Graham in Moskou.
Overigens zal het wekelijks
radiopraatje van Billy Gra
ham, getiteld „Uur van beslis
sing", voortaan ook in de Rus
sische taal in de Sovjet-Unie
te beluisteren zijn op zondag,
maandag, woensdag en vrij
dag. Genoemd radiopraatje
werd in novembpr 1950 door
ABC Radio uitgezonden. Te
genwoordig nemeri ongeveer
750 radiostations in de Vere
nigde Staten het over. Een
Spaanstalige uitzending is te
beluisteren in twintig Ameri
kaanse steden en elf Latijnsa-
merikaanse landen.
Bloemkool met
kaas en eieren,
gebakken
aardappelen
karnemelkvla met
aardbeiencompóte
vegetarisch
Voor twee personen hebt u
nodig voor twee: bloem
kool, zout, 2 hardgekookte
eieren, stukje kaas van 100
g, bieslook of selderij;
0,5 1 kg aardappelen,
olie, margarine, zout
2 dl melk, 20 g custard, 25
g suiker, 2 dl karnemelk
200 g aardbeien, 1 dl wa
ter, circa 50 g suiker (ci
troenrasp van onbespoten
citroenen), 1 theelepel
aardappelmeel.
Verwijder de groene delen
van de bloemkool. Snijd de
stronk van de kool een paar
keer in en trek de rest los.
Verdeel de- groente op deze
manier in kleinere stukken, ze
kruimelt dan bijna niet. Spoel
de bloemkool alleen af of zet
ze. als er ongedierte in zit. in
ruim koud water met zout. Na
een kwartier de kool nog even
naspoelen.
Kook bloemkool in weinig wa
ter met zout in circa tien mi
nuten. Laat de groente even
uitlekken op een vergiet en
leg ze met de mooie kant bo
ven in een ingevette oven
schaal. Leg er de overdwars
gehalveerde eieren tussen en'
strooi er grofgeraspte kaas
over
Schuif de schaal even onder
een hete grill of circa tien mi
nuten in een oven. die op 7 of
250 staat, tot de kaas gesmol
ten is en heel licht iets kleurt.
Strooi er dan fijngeknipte
bieslook of selderij over.
Meng in de pan custard, suiker
en nrelk. Breng dit mengsel
terwijl u roert aan de kook.
Laat de vla lauw worden on
der af en toe roeren en meng
er dan de karnemelk door.
Verdeel de geheel afgekoelde
vla over kleine schaaltjes.
Breng het water met suiker en
eventueel citroenrasp aan de
kook. Leg er de hele of gehal
veerde aardbeien in en bind
het vocht direct met het met
weinig water aangemaakte
aardappelmeel. Kaat de com
pote koud worden, schep er
wat van op de vla en geef de
rest er apart bij.
JEANNE
Na ongeveer anderhalf
jaar lang bakkeleien zijn
de NOS en de Nederlandse
Dagblad Pers het deze
week eindelijk eens gewor
den over een regeling voor
de publicatie van omroep-
programmagegevens in de
kranten. Een van de onder
handelaars die aan NDP-
zijde het moeizame overleg
met de NOS hebben ge
voerd is G.A. de Kok, voor
zitter van het Nederlands
Genootschap van Hoofdre
dacteuren. Wij spraken met
hem over het nieuwe con
tract dat per 1 september
van dit jaar gaat gelden.
DEN HAAG „Bevredi
gend? Ja, als hoofdredacteur
denk ik dat met deze rege
ling wel te werken valt. Wij
hebben als kranten in ieder
geval aanzienlijk meer ruim
te gekregen voor het publice
ren van gegevens over om
roepprogramma's".
De onderhandelingen met de
omroepen blijken tot op het
laatste moment moeizaam
verlopen te zijn. De Kok ver
trouwt ons toe dat het maan
denlange overleg nogal eens
gekenmerkt werd door tijd
rovende muggenzifterij over
allerlei zaken. Tot op het
laatste moment zijn nog ver
anderingen aangebracht in
de tekst van het contract. Het
eindresultaat vindt De Kok
zoals gezegd bevredigend,
maar reden tot juichen is er
ook weer niet. „We kunnen
hiermee leven, maar we hoe
ven de NOS echt niet op onze
knieën te danken voor haar
goedgunstigheid".
Eind december 1981 werd het
vorige contract met de NOS
niet verlengd, omdat de dag
bladen besloten niet langer
genoegen te nemert met de
stringente afspraken die
daarin waren opgenomen.
Aan het publiceren van de
lijst met karige omroepgege
vens in de wandelgangen
het spoorboekje genoemd
die de NOS aan de kranten
verstrekte, waren ook nog
eens strakke richtlijnen ver
bonden ten aanzien van de
vormgeving. De kranten pik
ten het niet langer en sommi
ge dagbladen trokken de
stoute schoenen aan door
zich aan het keurslijf van de
Voorzitter De Kok: „En dan
kom je bij je achterban en
die zegt: „Is dat nou alles?"
NOS te onttrekken. Comple
te pagina's werden inge
ruimd voor de programmage
gevens van radio en tv.
Sinds die tijd hebben de dag
bladen in onmin geleefd met
de omroepen. Steeds opnieuw
daagde de NOS kranten, die
hun (spoor)boekje te buiten
gingen, voor de rechter. Na
een jaar van moeizame be
sprekingen werd het overleg
afgebroken. De NOS bleef
haar poot stijf houden en
.weigerde de kranten meer
vrijheid te geven.
In arren moede wendde de
NDP zich begin dit jaar tot
minister Brinkman van Wel
zijn, Volksgezondheid en
Cultuur. Deze bewindsman
moest maar voor een oplos
sing zorgen in het conflict,
vonden de dagbladen. Maar
Brinkman voelde daar niets
voor en liet beide partijen op
nieuw aan de onderhande
lingstafel plaatsnemen, Daar
bij hief hij wel een verma-
net wat dit betreft een libe
raal beleid zou voorstaan.
Met andere woorden: de om
roepen zouden wat water bij
de wijn moeten doen. En zo
geschiedde.
Een belangrijke verbetering
in vergelijking met de oude
regeling vindt De Kok dat de
gegevens over buitenlandse
programma's nu buiten het
contract vallen.
„Met die programmagege
vens kunnen we dus doen
wat we willen. Dat is zowel
voor het Oosten als voor de
sterk bekabelde Randstad
van belang waar men buiten
landse programma's kan ont
vangen. Tot nu toe hebben
de omroepen altijd betoogd
dat zij de licentiehouders wa
ren van de buitenlandse om
roepen. Dat hebben ze dus
niet volgehouden".
Een andere belangrijk ver
schil met het vorige contract
is, dat het spoorboekje van de
NOS nu ook voorzien wordt
van toelichtingen. Tot nu toe
beperkte de NOS-lijst zich
veelal tot omschrijvingen als
„speelfilm" „documentaire"
of „amusementsprogramma".
„De programmalijst mag vol
gens de nieuwe regeling een
kwart pagina beslaan, bedui
dend meer dan nu is toege
staan. Bovendien zijn we vrij
om foto's te plaatsen en ook
de vormgeving is niet langer
aan voorschriften verbon
den", aldus De Kok.
Buiten het kader van het
spoorboekje mogen nog eens
drie toelichtingen per tv-net
gegeven worden en buiten
dat mogen de kranten net zo
veel berichten over program
ma's in hun bladen opnemen
als ze zelf willen, zolang die
maar geen „programmage-
vend karakter" dragen. De
Kok geeft met een levendig
voorbeeld aan wat daarmee
wordt bedoeld.
„Als ik bijvoorbeeld schrijf
dat dat Vanessa vanavond
gaat optreden en we gaan
zeer uitvoerig over een aan
tal kwaliteiten van Vanessa
schrijven, welke dan ook,
dan heeft dat geen program-
magevend karakter. Dat mag
Incidentele gebeurtenissen
met een belangrijke nieuws
waarde (bijvoorbeeld een be
langrijke voetbalwedstrijd
die wordt uitgezonden) mo
gen ook op andere pagina's
uitgebreid worden toegelicht.
„In zo'n geval mag dat dan
wel als programmagevend
worden gepresenteerd".
Monumentenzorg
Al met al kunnen de kranten
vanaf september toch heel
wat berichten over radio en
tv kwijt, zonder met het
nieuwe contract in botsing te
komen. De beperkingen rich
ten zich nu vrijwel alleen op
de programmalijst, daar waar
de dagbladen een concurrent
voor de omroepen kunnen
gaan vormen. De omroepen
zijn voor hun bestaan immers
nog altijd sterk afhankelijk
van de lid-abonnees en dus
van hun eigen omroepblad.
Het auteursrecht van de om
roepen op de programmage
gevens is wettelijk vastgelegd
en dus moeten de dagbladen
zich daaraan houden. De
Kok noemt dit soort protec
tionisme de „monumenten
zorg van het Nederlandse
omroepsysteem".
De voorzitter van Genoot
schap van Hoofdredacteuren
is er overigens van overtuigd
dat de huidige overeenkomst
het maximaal haalbare is in
deze situatie. Tot meer con
cessies zou de NOS toch niet
bereid zijn geweest, ook al
had men nog een jaar Onder
handeld.
„Het alternatief was dat wij
minister Brinkman hadden
laten beslissen. Maar hij zou
waarschijnlijk een regeling
hebben getroffen die minder
ver gaat dan nu het geval is.
De NOS was echt van plan
het heel hard te spelen en
dan hadden we het ene na
het andere procés aan onze
broek gehad"
Als onderhandelaar heeft De
Kok wel moeten ervaren dat
de dank bij de achterban niet
altijd in overeenstemming is
met de moeite, waarmee dit
compromis is binnengehaald.
„We hebben dat contract
voor ons gevoel bij wijze van
spreken voor de poorten van
de hel weggesleept. En dan
kom je bij je achterban en die
zegt: Is dat nou alles? Van de
ene kant moet je dus dit com
promis verdedigen, terwijl je
van de andere kant ook
vindt dat omroepgegevens ei
genlijk helemaal vrijgegeven
zouden moeten worden".
NDP en NOS zijn in het con
tract tevens overeengekomen
dat uit hun midden een com
missie zal worden gevormd
die periodiek overlegt over
de uitvoering van de over
eenkomst. bovendien moet
deze club proberen eventuele
geschillen tussen de omroe
pen en de kranten eerst bin
nen eigen muren uit de weg.
te ruimen. Als dat niet lukt,
dan moet de Amsterdamse
rechtbank beslissen. De Kok
verwacht dat de commissie
een drukke periode te wach
ten staat.
„Er komen ongetwijfeld
nieuwe moeilijkheden, ook
met dit contract. Het is voor
lopig nog maar afwachten
hoe deze regeling in de prak
tijk uitpakt. Maar zeker is dat
de commissie heel wat van
die karweitjes te doen krijgt".
FRANS WEERTS
Tempo en richting
[hten
n re'
in. D
onke
s eei
afde
agent
niann
ston<
MINISTER-PRESIDENT Lubbers heeft gisteravond i emar
toespraak voor het CDA in Leiden een aantal intere
uitspraken over de deze week door de bisschoppen-eon
tie gepubliceerde herderlijke brief over de kernbewap
gedaan. Hij noemde deze brief „een bemoediging om vo j|Üen
gaan op de weg van wapenbeheersing en wapenvern e hel
,ng". Verder betoogde hij dat de bisschoppen in hun
niet alleen radicaal zijn maar ook een paar stappen vi
„Stappen die de politiek niet zo snel kan volgen". Kort
is niet zozeer een verschil in richting als wel in tempo,
de premier
DiE laatste opmerking is politiek erg belangwekken
bisschoppen wijzen in hun brief een nieuwe generatie
wapens van de hand maar laten, zoals kardinaal Willel
in een toelichting terecht opmerkte, de beslissing ovei
niet plaatsing uiteraard aan de politici over. Bovendien
ten de bisschoppen veel gewicht aan de ontwikkeling
Amerikaanse onderhandelingen in Genève. Wellicht z,
de gisteren door Lubbers gemaakte opmerkingen en
die over „het tempo" moeten vërbinden met eerder di
premier zelf en dor minister De Ruiter gemaakte opmi
gen over het moment van beslissing over plaatsinj
kruisraketten. Duidelijk js dat deze twee bewindsliedei
willen afwachten hoe het resultaat van de onderhandel
in Genève èr uit zal zien. Met andere woorden: in hu:
hoeft die beslissing niet dit jaar nog genomen te wordt
DEN
LUBBERS geeft er blijk van over het plaatsingsbesluiP33*
zienlijk genuanceerder te denken dan de adviescommisf1^
zake vraagstukken van ontwapening en international!^
ligheid en vrede, die dinsdag onder leiding van professj
ting von Geusau haar rapport over de kernbewapeninl
bliceerde. Zoals bekend is deze commissie een officiel
viescollege van de regering. Dit rapport komt, zoals F1
meldden, tot de conclusie dat het besluit tot plaatsing nfe
jaar moet worden genomen. Nog afgezien van de inhoup
deze conclusie valt het stuk in zoverre tegen dat hetrj^
overtuigende indruk maakt en bovendien per se tot eed 1
tiek standpunt heeft willen komen. Van een uit nogjf
wetenschappers samengesteld adviesorgaan had men e^e
degener rapport mogen verwachten.
ZONNIG
DE BILT Het KNMI ver-
wacht zonnig en droog weer.
Dit is het gevolg van een ho-
gedrukgebied dat ons weer be
heerst. Het centrum ervan, dat
vanochtend boven Engeland
lag, verandert slechts lang
zaam van plaats. Het hoge-
drukgebied houdt over de
Noordzee een noordelijke stro
ming in stand. De daarmee
aangevoerde lucht wordt lang
zamerhand wat minder koud,
zodat de temperatuur iets gaat
stijgen.
Voor morgenmiddag
een temperatuur van onj
18 graden verwacht. Heu
mum vannacht wordu
streeks 7 graden. Vo<|
blijven we onder invloa
het hogedrukgebied. Eeï
peratuurstijging tot roncj
graden is volgens het
dan ook waarschijnlijk.
Weerrapporien
Amsterdam
Eindhoven l.bew.
Den Helder l.bew.
Lh. R'dam onbew.
Twente onbew.
Z -Limburg onbew.
Aberdeen
DEN HAAG Het nieuwe belastingplan dat erop neer
komt provincies en gemeenten meer belasting te laten hef
fen en het rijk minder zie onze krant van gisteren
blijkt bij nadere beschouwing vol onzekerheden te zitten.
Zo is er geen onderzoek gedaan naar de directe gevolgen
voor de portemonnee van de gemeentelijke en provinciale
belastingbetaler. „De consequenties van de voorstellen
voor de gezinshuishoudingen zijn alleen in totalen weerge
geven. Uit recente onderzoeken weten wij dat veel gezin
nen door financiële maatregelen van de verschillende
overheden steeds flink in de knel komen", schrijft de Con
sumentenbond in haar commentaar.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten vraagt zich af
wat nu eigenlijk de voordelen zijn van een verruiming
voor het gemeentelijk belastinggebied, „die niet of nauwe
lijks aan belastingplichtigen uit te leggen zal zijn; dat komt
omdat het nog maar de gröte vraag is of de compenserende
vermindering van rijksbelastingen blijvend zal zijn". Ook
de Consumentenbond twijfelt in hoge. mate aan het vermo
gen van het rijk om de verschuiving in het belastingssys
teem naar provincies en gemeenten wel afdoende te com
penseren.
„Uit de recente verlaging van de uitkeringen voor ge
meenten uit het Gemeentefonds is gebleken dat gemeenten
wel de mogelijkheid namen om bij hen ontstane tekorten
op de burgers te verhalen, maar het rijk verlaagde zijn be
lastingen niet met eenzelfde bedrag", aldus de bond. De
bond is vooral verbaasd over het voorstel de maximum
plafonds in de tarieven voor de onroerend-goedbelasting
(die gemeenten zouden mogen verdubbelen) los te laten en
te vervangen door een soepeler maximering.
Die denkt men te vinden door het tarief voor de huiseige
naar en het tarief voor de gebruiker op een bepaalde ma
nier aan elkaar te koppelen. Dat neemt niet weg dat er
verschillen kunnen gaan optreden tussen gemeenten waar
door de ene belastingbetaler per ongeluk goed af is omdat
hij in een „goedkope" gemeente woont en de ander diep in
zijn beurs moet tasten.
Partijen
Prof. ar. J.H. Christiaanse, voorzitter van de commissie die
in opdracht van de ministeries van Binnenlandse Zaken en
van Financiën de belastingvoorstellen uitgewerkt heeft, zei
gisteren dat gevaar niet te zien. „Goedkope en dure ge
meenten bestaan er nu ook al. Onze voorstellen sluiten aan
op wat de grote politieke partijen altijd gewild hebben, na
melijk een grotere zelfstandigheid voor de gemeenten. Die
hebben nu eenmaal een aantal essentiële voorzieningen
nodig ten behoeve van hun inwoners en die voorzieningen
moeten betaald worden. Een inwoner van een gemeente
die veel doet, moet dan ook maar meer betalen. Daar ligt
ook een stuk eigen verantwoordelijkheid van de gemeente
raad", aldus Christiaanse.
Regeerakkoord
De compenserende belastingmaatregelen van het rijk vin
den hun oorsprong in het regeerakkoord waarin staat dat
de collectieve lastendruk niet verder mag stijgen. „Daarom
hebben we gezocht naar een vorm van compensatie die
elke burger voelen kan. Dat zijn de prijzen voor kolen, gas
en olie, waarvoor wij het btw-tarief zouden willen verla
gen van achttien naar vier procent. Maatregelen in de
sfeer van de inkomstenbelasting zijn daarvoor niet ge
schikt want die voel je niet zo duidelijk. We hebben er lang
over zitten dubben, daarom is ons rapport ook later klaar
gekomen dan we aanvankelijk voor ogen hadden", zei
Christiaanse.
Hij kon niet verhelen dat door de voorstellen toch een
stukje inkomenspolitiek naar de lagere overheden doorge
schoven wordt, terwijl met name in de Tweede Kamer
steeds is betoogd dat inkomenspolitiek onder alle omstan
digheden een zaak van de rijksoverheid behoort te blijven.
De Tweede Kamer zal zich tezijnertijd over de voorstellen
van de commissie-Christiaanse moeten uitspreken.
regen
onbew. 27 12
Stockholm regen
Wenen geh be*
Casablanca l.bew.
27 i6e rr
v. Bommq
Starlet
Boutique>
Greve
Rivabella:
Bally
Clarks
Moresch
SMIT
Amsterdam
Leidsestraat 8-IC
Bally for Men
Leidsestraat 41
Den Haag
Venestraat 54-56
Arnhem
Rotterdam
Lijnbaan'73
Utrecht HC w
Radboudkwarüer 1
GRATIS ELKE WOENSDAG Dl 1 j
BIJLAGE BI] UW KRANT Mr j
INFORMATIEOVER FILMS.MUr
THEATER: RECREATIE,EXPOSI"
EN EEN COMPLETE AGEND1
Hc
;r lie!
