Falkland-oorlog doet intrede
in Britse verkiezingsstrijd
Denen dwingen voorbehoud af
Sex in de
Italiaanse
rechtszaal
-Prins Karei redde monarchie en wellicht zelfs België
■NuaBUITENLAND
CcicLcSomatii
VRIJDAG 3 JUNI 1983 PAGINA 11
Dertig
centimeter
koffie en
zes
centimeter
suiker
graag
TOKIO Het is heel
goed mogelijk dat we in de
toekomst een winkel bin
nenstappen en vragen om
..dertig centimeter koffie
en zes centimeter suiker,
graag". Zonder blikken of
blozen zal de kruidenier
dan de schaar pakken en
het gewenste stukje van
een rol materiaal knippen
die wat uiterlijk betreft
nog het meest lijkt op cel
lofaan. In de supermarkt
zullen de blaadjes voorver
pakt op de planken liggen.
Deze nieuwste vorm van
kant-en-klaar voedsel is
ontworpen door het grote
biochemische bedrijf Hay-
ashibara uit Japan. In de
vorm van blaadjes kun je
boodschappen voor een
heel jaar mee naar huis
nemen in een map kleiner
dan deze krant en onge
veer even dik. De blaadjes
bederven niet en houden
in dat je nooit meer hoeft
te koken.
Voedsel in blaadjesvorm is
de nieuwste toepassing
van pullulan. een op zet
meel gebaseerde stof. die
tien jaar geleden in het la
boratorium van Hayashi-
bara werd ontdekt. Aan
vankelijk werd pullulan
alleen gebruikt voor medi
sche doeleinden, maar bij
onderzoek bleek dat pullu
lan ook ideaal was voor de
verwerking van voedsel.
In zijn witte poedervorm
wordt pullulan (geen
smaak, geen reuk) opgelost
in water en vermengd met
voedsel in poedervorm.
Vervolgens wordt het ver
werkt tot flinterdunne
blaadjes die zich wellicht
nog het best laten vergelij
ken met gelatine. De kleur
van de blaadjes is door
zichtig of. desgewenst, ge
kleurd. ..Bijna alle soorten
voedsel kunnen in pullu
lan worden verwerkt van
koffie, spinazie en knof
look tot zoetstof en vita
rn i nee C aan toe", aldus de
onderzoekers van Hayas-
hibara. ..Het voedsel blijft
jaren goed en kan gemak
kelijk worden meegeno
men". Zeer geschikt dus
als noodrantsoen voor
aardbevingen of oorlog
sexpedities.
Er zijn echter ook nadelen.
Want al heeft het nog zo'n
aardig kleurtje, een stukje
plastic op je bord ziet er
gewoon niet erg aantrek
kelijk uit. Het smaakt ook
vreemd, zo'n stukje smel
tend plastic op je tong. Je
hoeft er echter niet op te
kauwen. hetgeen een
voordeel kan zijn voor
mensen met een slecht ge
bit en de smaak is onbet
wistbaar. Wel moesten de
ontdekkers toegeven dat
er nog onderzoek moet
worden verricht naar de
voedingswaarde van voed
sel dat op deze wijze wordt
opgediend.
Zonder vrees
Zonder vrees
springt Kitty, een
acht jaar oude
Perzische zwerf
kat door een
brandende hoe
pel. Het kostte
zijn Amerikaanse
eigenaar uit Cali-
fornië ongeveer
zes maanden om
hem zover te krij
gen. Behalve
door een bran
dende hoepel
springen verstaat
hij ook de kunst
om over een
touw te lopen.
Engelsman wil na
dood blijven lopen
(Door onze correspondent Roger Simons
LONDEN Grootvader Tom Gribble (62) van
Hen bury bij Bristol in Engeland, wil zich na zijn
dood nog geregeld van een nuttige taak kwijten -
als zandloper. In zijn testament staat, dat hij gecre
meerd en dat de as heel fijn gemalen moet worden.
De zandloper met de fijngemalen Gribble is be
stemd voor zijn dochter Jacqueline, die met haar
vier kinderen in Zuid Afrika woont. „Mijn benen
willen niet meer mee", zegt Gribble. „Daarom ben
ik vroeg met pensioen gegaan. Maar ik wil later
opnieuw nuttig zijn. Ik hoop, dat de zandloper ge
neraties lang een familiestuk zal blijven. En dat
mijn nakomelingen aan mij zullen denken, telkens
wanneer zij een zachtgekookt eitje eten".
Dinsdag kamerdebat
over bezoek minister
aan Midden-Amerika
DEN HAAG De Tweede Kamer zal dinsdag
met minister Van den Broek (buitenlandse za
ken) in debat gaan over zijn reis door Midde
n-Amerika en de uitspraken die hij daar heeft
gedaan over de situatie in El Salvador en Nica
ragua. Het debat is aangevraagd door de PvdA-
-fractie. De minister keerde gistermorgen sa
men met premier Lubbers terug van hun reis
naar het Caribisch gebied en Zuid-Amerika. Op
Schiphol verklaarde minister Van den Broek
dat het Nederlandse beleid ten opzichte van El
Salvador door het bezoek niet is gewijzigd. In
El Salvador heeft hij geconstateerd dat er geen
verbetering is opgetreden in de mensenrech
tensituatie in dat land. Sterker: het aantal
slachtoffers neemt toe.
(Van onze correspondent Ro
ger Simons)
LONDEN Haast een
vol jaar na de Argentijnse
overgave op de Falkland
Eilanden hebben de Brit
se Labour-oppositie en de
Conservatieve regerings
partij voor het eerst ge
probeerd om met dit be
treurenswaardige conflict
bij elkaar het bloed onder
de nagels vandaan te ha
len.
Labours tweede man Denis
Healey begon ermee, door op
een verkiezingsbijeenkomst te
verklaren dat premier That
cher erg trots is op de doden
die tijdens de oorlog zijn ge
vallen.
In het belang van de partijpo
litiek zou Thatcher zich, aldus
Healey, met de Union Jack (de
Britse vlag) hebben omhuld,
terwijl ze ondertussen dertig
Britse banken de nodige toe
stemming gaf om 260 miljoen
dollar te lenen aan de Argen
tijnse regering, terwijl zij wist
dat deze daarmee wapens kon
kopen om Britse militairen te
doden.
De Britse politieke partijen
hadden tot nu toe zorgvuldig
vermeden de Falkland-crisis
uitvoerig ter sprake te bren
gen in de verkiezingsstrijd.
Dat Labour dit nu toch gedaan
heeft bewijst volgens David
Steel, leider van de Liberale
partij, de wanhoop onder de
socialisten. „Ze beseffen dat zij
de verkiezingen verloren heb
ben. Daarom verlagen zij zich
nu tot het niveau van slachters
in het abattoir, die gemakke
lijk bloed doen vloeien".
Ook premier Thatcher is erg
boos over Healey's onver
wachte aanval. „Dit gaat de
■perken van het openbare en
politieke fatsoen te buiten", zei
ze nors. Francis Pym, haar mi
nister van buitenlandse zaken,
noemde Healey's verklaring
„de schandelijkste, meest bele
digende en onvergeeflijkste
beschuldiging" die hij ooit ge
hoord heeft.
Belgrano-drama
Een andere Labour-kandidaat
heeft eveneens de aandacht
gevestigd op de Falkland-oor
log. Neil Kinnock, een van
Healey's prominente collega's
in het Labour-schaduwkabi-
net, heeft een officieel onder
zoek gevraagd naar de om
standigheden waaronder vorig
jaar op 1 mei de Argentijnse
kruiser Generaal Belgrano
door de onderzeeboot Conque
ror van de Royal Navy tot zin
ken werd gebracht; 368 Ar
gentijnse zeelieden kwamen
daarbij om het leven.
Kinnock haakte hiermee in op
de campagne die zijn partijge
noot Tam Dalyell al enkele
maanden voert om in verband
met de Generaal Belgrano de
waarheid aan het licht te
brengen. Dalyell zegt namelijk
dat de aanval op deze Argen
tijnse kruiser werd uitgevoerd
buiten en niet binnen de Brit
se verboden zone van 300 kilo
meter rond de Falkland Eilan
den. Het Britse ministerie van
defensie heeft dit pas kortgele
den toegegeven. Dalyell voert
ook aan dat op die dag nog
overlegd werd om de Falk-
land-kwestie vreedzaam te re
gelen.
Bedreiging
De regering Thatcher, die ver
leden jaar beweerde dat haar
onderzeeboot de Belgrano op
de rand van de verboden zone
naar de kelder had gestuurd,
terwijl de Argentijnse kruiser
in de richting van de Falkland
Eilanden voer, probeert nu
duidelijk te maken dat dit vij
andelijke schip hoe dan ook
De Britse premier Thatcher
beeld op te roepen dat zij
een mode-atelier dus even
een bedreiging vormde voor
Brits eeenheden. Om die reden
werd hij, op speciaal bevel van
premier Thatcher, tot zinken
gebracht terwijl hij buiten het
uitgestrekte Britse verboden
gebied én in de richting van
een Zuidargentijnse haven
stoomde. „Het was gewoon een
militaire noodzaak", zo heet
het nu officieel in Londen.
In Engeland wordt het Belgra-
doet tijdens haar verkiezingscampage alle moeite om het
maar een gewone huisvrouw is. Tijdens een bezoek aan
achter de naaimachine.
no-incident niet alleen door
socialistische politici onder
zocht, maar ook door de facul
teit politieke en internationale
wetenschappen van verschil
lende universiteiten. Wat de
vredesonderhandelingen be
treft, die nog aan de gang wa
ren toen de Belgrano tot zin
ken werd gebracht, zijn de
Britse onderzoekers tot de con
clusie gekomen dat de rege
ring Thatcher, voor zij bevel
gaf de Argentijnse kruiser
naar de kelder te sturen, zich
blijkbaar zelfs niet de moeite
getroostte om in Washingtion
te informeren of de contacten
van die dag iets opgeleverd
hadden. De ondergang van de
Belgrano was het eerste van
de zware verliezen die de par
tijen in de Falkland-oorlog el
kaar toebrachten.
TIJDENS NAVO-OVERLEG
(Van onze correspondent Aad
Jongbloed)
BRUSSEL De eenheid
van de Navo heeft giste
ren een barst opgelopen,
doordat de Denen toch
een voetnoot konden
plaatsen bij de slotverkla
ring van de vergadering
van Navo-Defensie-minis-
ters in Brussel. Daarin
wordt uitdrukkelijk ver
wezen naar de uitspraak
van het Deense parlement
dat geen nieuwe raketten
mogen worden geplaatst
zolang de onderhandelin
gen in Geneve gaande
zijn.
De secretaris-generaal van de
Navo, Joseph Luns, reageerde
zeer teleurgesteld op de Deen
se voetnoot. Enigszins bits stel
de hij vast dat de Denen geen
enkele rol spelen bij het dub-
belbesluit. (De Denen hebben
nooit kernwapens op hun
grondgebied toegelaten en
hebben ook geen aandeel in de
plaatsing van de 572 nieuwe
raketten. Ook hebben zij de
betalingen aan het project vo
rig jaar verminderd, red).
Ook de Nederlandse minister
van Defensie De Ruiter, die
zich met zijn Duitse en Britse
collega's tegen de Deense voet
noot had verzet, reageerde
kribbig. Het Russische persbu
reau Tass bracht in een com
mentaar op het NAVO-overleg
hulde aan het Deense parle
ment voor zijn bijdrage „aan
vrede en veiligheid in Euro
pa".
De Amerikanen bleken ten
slotte verre van eensgezind in
hun uitspraken over de aan
wezigheid van de tactische
kernwapens SS-22 met een be
reik van 900 kilometer in
Oost-Duitsland en Tsjechoslo-
wakije. Maandag had onder
minister van Defensie, Ri
chard Perle, verklaard dat de
Sovjet-Unie pas onlangs be
gonnen was met het overbren
gen van de SS-22 naar „andere
landen in het Oostblok". Mi
nister van Defensie Caspar
Weinberger deed echter giste
ren voorkomen alsof er sprake
was van oud nieuws. „Er is
een enorme groei van Russi
sche kernwapens", zei hij. „Er
zijn al lang tactische kernwa
pens in andere landen van het
Oostblok. Dat is ons al enkele
jaren bekend. Het zijn echter
mobiele wapens, die heel mak
kelijk van land naar land ver
plaatst kunnen worden".
onze correspondent Aad
Jongbloed)
BRUSSEL Met prins
IJKarel, Graaf van Vlaan-
Vieren, is een van de
^^kleurrijkste Belgen heen-
JJ ïgegaan. Hoewel hij de pu-
W bliciteit niet zocht ver-
■■;re van dat viel zijn le-
vensstijl zo buiten het ge-
■•bruikelijke aan het hof,
I Idat hij vele malen de
krantenkolommen haalde.
Wie denkt dat daarmee
Hhet leven is gekarakteri
seerd van een man die er
jvanwege zijn afkomst vro
lijk op los kon leven, zit
er naast. Want prins Karei
heeft in de moeilijkste pe
rioden van zijn bestaan
niet alleen het konings
huis gered, maar zo goed
als zeker ook het voortbe
staan van de staat België.
Het zag daar niet naar uit toen
Karei, als tweede zoon van ko
ning Albert I en koningin Eli
sabeth, opgroeide in de scha
duw van broer Leopold III,
die eens tot het koningschap
geroepen zou worden. Hij kon
zich volop wijden aan muziek
en schilderkunst, talentvolle
erfenissen van zijn Beierse
moeder, aan wie België onder
meer het wereldbefaamde Eli-
sabeth-concours te danken
heeft.
Na dienst te hebben gedaan bij
de Britse marine (dat kon toen
nog) keerde hij in het begin
van de jaren twintig naar Bel
gië terug. Het zag er toen in
derdaad naar uit dat hij de rest
van zijn leven als playboy zou
kunnen slijten. Hij had een
grote voorliefde voor sportau
to's en hij liet zich graag zien
in het bijzijn van mooie vrou
wen. Omdat zijn voorkeur uit
ging naar zogenaamd burger
lijke vrouwen maar de dynas
tie hem voorschreef te trou
wen met een prinses, bleef
prins Karei zijn leven lang
vrijgezel.
Na de bevrijding van België in
1944 Karei had nog een
aantal maanden bij het verzet
gezeten toen het al niet ze
ker was dat Leopold door zijn
dubieuze rol in de oorlog zou
kunnen terugkeren, werd Ka-
rel door de regering Pierlot
gevraagd op te treden als re
gent. Op 21 september 1944
werd hij als zodanig beëdigd.
Gedurende de hele periode
van zijn regentschap en de ne
telige situatie van de konings
kwestie wist Karei dusdanig
politiek te manoeuvreren, dat
hij royalisten en republikeinen
en, als overtuigde Vlaming,
ook Walen en Vlamingen aan
zich bond. Hoewel hij dat niet
wenste werd hij steeds meer
beschouwd als het alternatief
voor het geval dat Leopold de
finitief niet kon terugkeren.
Karei trad echter direct terug,
toen Leopold zijn rechten op
eiste. Hij zou ook verder geen
rol meer vervullen, toen na
een referendum Leopold uit
eindelijk op 16 juli 1951 af
stand deed ten gunste van
Boudewijn.
Karei trok zich terug in Oos
tende. waar hij zijn leven vul
de met muziek en schilderen.
Dat laatste leverde hem op ze
ker moment een dusdanig re
delijk inkomen op, dat hij af
stand deed van zijn jaargeld
van bijna 2,5 ton. niet het
minst omdat hij liever niet
herinnerd wilde worden aan
de familiebanden, waaraan hij
dat jaargeld dankte. Zijn
schulden liepen echter toch zo
uit de hand, dat hij weer een
beroep op de staatskas moest
doen en inmiddels sleepte hij
de een na de ander voor de
burgerlijke rechter vanwege
geldkwesties. Nog vlak voor
zijn dood raakte hij in proces
met de gemeente Oostende
over de onteigening van een
stuk grond.
In het ziekenhuis van Oosten
de, waar de Graaf van Vlaan
deren maandagavond op 79-ja-
rige leeftijd overleed, zat aan
het sterfbed van de eeuwige
vrijgezel de laatste, al jaren
lange trouwe vriendin, een
vrouw van Nederlandse af
komst. Dinsdag zal de prins
begraven worden met staat-
seer en hij zal bijgezet worden
in de slotkapel te Laken
RUITENHEER
Senghor en Soustelle in Académie Francaise
PARIJS Leopold Sedar
Senghor, de dichter en
oud-president van Sene
gal, en de historicus, etno
loog en oud-verzetsleider
Jacques Soustelle zijn
donderdag gekozen in de
Académie Francaise. Bei
den werden in de eerste
ronde gekozen. De 76-jari-
ge Senghor neemt de
plaats in van de in 1981
overleden historicus de
hertog De Lévis Mirepoix,
terwijl de 71-jarige Sous
telle de opvolger is van de
historicus Pierre Gaxotte.
Na vele maanden touwtrek
ken en drie onbesliste stem
mingen werden de twee man
nen opgenomen in het college
van de 40 .onsterfelijken' dat
in 1635 door kardinaal De Ri
chelieu werd opgericht om te
waken over He zuiverheid van
de Franse taal. Beiden hebben
een belangrijke rol in de poli
tiek gespeeld. Senghor was
nauw verbonden met de deko-
lonisering van zwart Afrika,
terwijl Soustelle een hoofdfi
guur was in het streven om
Algerije Frans te houden.
Senghor is de eerste zwarte die
tot de Académie Francaise
wordt toegelaten. Zijn kandi
datuur werd enigszins bemoei
lijkt door het feit dat hij niet
de Franse nationaliteit bezit
(Van onze correspondent Cees Manders)
ROME Hoe ze het precies doen wordt uitgezocht
door een gerechtelijke commissie, maar dat de ver
dachten er in de Italiaanse rechtszaal in slagen samen
aan voortplanting te doen, is iets waarvan miljoenen
Italianen elke avond op hun tv-journaal het resultaat
kunnen constateren.
Op het ogenblik worden in verschillende Italiaanse steden mon
sterprocessen gevoerd tegen een hele generatie terroristen die
het land in de jaren zeventig onveilig hebben gemaakt.
Elke rechtszaal heeft zeven tot acht ijzeren kooien, waarin de
verdachte terroristen niet gelijkelijk of naar geslacht verdeeld
zijn, maar al naargelang elke verdachte bereid is met de justitie
samen te werken. De kooi van de terroristen die spijt hebben, is
het dunst bevolkt, die van de gedissocieerden oftewel degenen
die tijdelijk afstand hebben genomen van hun strijdmakkers, is
al iets voller. Maar de kooien die uitpuilen van de verdachten,
zijn die van de „harden", de terroristen die vast blijven houden
aan hun idealen.
Rechters die deze processen leiden, hebben de grootste moeite
juist de bewoners van deze laatste kooien aan de spelregels te
houden. De „harde" terroristen komen nooit voor het proces,
maar slechts voor een weerzien met elkaar, met familie en
vrienden op de publieke tribune en zoals elke keer duidelijker
wordt: voor de liefde. Zo heeft de eerbiedwaardige Italiaanse
rechtszaal waar toga's en wetboeken de sfeer bepalen al de
meest omstuimige liefdesuitingen geregistreerd die de natuur
toestaat.
De geschiedenis van het Italiaanse terrorisme, kent nu vijf ge
vallen van zwangerschap veroorzaakt in de rechtszaal. Eerst
ging men ervan uit dat de terroristen deze gelegenheid van fy
siek contact in de gevangenis creëerden, dank zij hun vinding
rijkheid of de welwillendheid van het bewakend personeel.
Maar nu neigt men toch tot de gedachte dat de zwaarbewaakte
kooien in de verschillende Italiaanse rechtszalen het toneel van
de ontmoetingen zijn geweest.
Vorige week kwam een nieuw geval van sex in de rechtszaal
aan het licht toen Giulia Borelli, terroriste van Prima Linea,
zwanger bleek. Vol trots over haar fysieke situatie, liet zij zich
vanuit haar kooi in de rechtszaal van Turijn door de pers en
door radio en tv interviewen. Maar de feiten die geleid hebben
tot haar „interessante staat" (zoals de Italianen zeggen) weigerde
ze te onthullen, evenals de identiteit van de toekomstige vader.
Vermoed wordt dat de mede-terrorist met wie zij zes maanden
geleden een kooi in de rechtszaal van Florence deelde, de vader
is.
De kooien waar de sexuele contacten zich afspelen, zijn ruimtes
van 4 bij 4 meter, die weinig plaatsbieden voor afzondering, ze
ker als er 15 tot 20 personen in worden opgesloten. De politie-a-
genten die voor de goede orde mee de kooi ingaan, hebben al
geklaagd over de ontucht die de terroristen in hun aanwezigheid
bedrijven.
Vaak wordt een terroristenpaar aan het oog van zaal en agenten
onttrokken door een haag van mede-terroristen, die hun kame
raden zo de kans geven zich even af te zonderen en die de poli
tie beletten tussenbeide te komen.
Van het idee dat de terroristen met hun sex in de rechtszaal
slechts de Italiaanse justitie belachelijk willen maken, is men nu
afgestapt. Het is eerder een normaal geval van sexuele nood van
gevangenen, die in de „intieme sfeer" van een kooi in de rechts
zaal kan worden bevredigd.
Reagan wil legerartsen
naar El Salvador sturen
WASHINGTON De Ameri
kaanse president Ronald
Reagan wil twintig legerartsen
naar El Salvador sturen. Hij
zal binnenkort het Congres om
toestemming daartoe vragen.
De artsen zouden vooral belast
worden met de verzorging van
zieken en gewonden en met de
opleiding van Salvadoraanse
artsen, die verbetering nodig
heeft. Zo zouden als gevolg
van slechte verzorging en in
fecties bij zeker 800 van de
3.600 in de strijd gewonde Sal
vadoraanse militairen ledema
ten zijn geamputeerd. Het gaat
volgens Washington niet om
een bedekte manoeuvre om
het aantal militaire adviseurs
en instructeurs te vergroten.
Levenslang geëist tegen oud-SS'er Barth
OOST-BERLIJN De openbare aanklager in Oost-Berlijn
heeft levenslange gevangenisstraf geëist tegen de voormalige
SS'er Heinz Barth voor zijn aandeel in de massamoorden in Ora-
dour en Lidice. Barth heeft bekend dat hij in Oradour 20 men
sen heeft doodgeschoten. In het Franse dorpje Oradour-sur-Gla-
ne werden in 1944 642 dorpsbewoners gedood als repressaille
voor de ontvoering van een Duitse majoor door het verzet. Ook
bekende Barth zijn aandeel in het doden van 92 partizanen in
het Tsjechoslowaakse Lidice. De rechtbank in Oost-Berlijn doet
op 7 juni uitspraak.
ADVERTENTIE
Comfortabel en gezellig op vakantie met uw krant:
OOSTENRIJK
Gezien de grote belangstelling hebben wij in samenwerking met Maaskant
reizen ook dit jaar weer een 6-tal volledig verzorgde touringcarreizen naar
Oostenrijk georganiseerd. Het reisdoel is het Inntal, alwaar Kolsass aan de
rand van het dal onze standplaats is.
Even buiten Kolsass ligt - met eigen zwembad - het gezellige familiehotel
Jagerhof. vanwaaruit men een prachtig uitzicht over hel InntaJ heelt. Tij
dens ons verblijf aldaar staan een aantal excursies op het programma, nl.
naar de glasslijperiien in Rattenberg. Innsbruck. Pertisau en Achesee als
mede een 2-tal volle dagtochten resp via de 8rennerpas naar Vipiteno in
Italid en de bekende watervallen in Krimml.
De touringcars vertrekken op de dinsdagen 28 juni, 5 en 28 juli en 9
en 23 augustus uit Den Haag en Rotterdam naar Oostenrijk.
De heen- en terugreis worden In twee dagen gemaakt met een overnach
ting in Hotel Krone in Gelselwind.
635.-
en in juli en augustusVV¥i" per persoon
op basis van volpension en tweepersoonskamer met douche en toilet Toe
slag èenpersoonskamer 50 - In deze prijs zijn, behalve alle vervoer,
ook de lunches op de heen- en terugreis begrepen alsmede alle excursies
en het afscheidsdiner.
Annuleringsverzekering 3 1/2% van de relssom 6 - pollskosten en assu
rantiebelasting Gecombineerde reisverzekering 20 - per persoon 5.-
poliskosten en assurantiebelasting.
Inlichtingen en boekingen: telefonisch onder no. 070-190882 (van maandag
1/m vrijdag van 9 tot 13 uur) of persoonlijk in onze vestigingen Spuistraat
71. Den Haag (op de hoek van het Spui) of Coolsingel 67. Rotterdam (t.o.
Stadhuis).
-S"SIJTHOFF PERS
POSTBUS 16050.
2500 AA 's-GRAVENHAGE
TEL 070-190882
(MAANDAG T/M VRIJDAG
TUSSEN 9 EN 13 UUR)