Tienduizenden nieuwe
banen in onderwijs
4
Vakmanschap
herken je zo.
Waterpeil
daalt snel
CDA en VVD tegen forse
verhoging collegegeld
Bloemetje
BON:
Nou ja...
Europese NAVO-
ministers keren
zich fel tegen VS
£eicUe 6ou4a/nt
Uitgave Westerpers, behorende tol Sijthoff Pers. Apolhekersdiik 34,2312 DD Leiden, Postbus 112300 AA, tel.071 122244. Giro 103003 Bank.Amro- bank N. V. Leiden.
Directeur-hoofdredacteur: M.Hallewas, Chel-redacleur: Wim Buijteweg. Advertenties: (excl.BTW) f 0.58 per mm, kleintjes I 0,40 per mm. Abonnementen: (incl.BTW) per maand f 20.41 (uitsl.aut.betaling),kwartaal f 61,25, jaar I 233,50.
Klachten bezorging: maandag l/mvri|dag van 18.00 tol 19.00 uur. zaterdag van 14.00 tot 15.00 uur tel. 071 -122248. Losse nummers f 080
Woensdag 1 juni 1983,74e jaargang no. 22590
Holland Festival-uitzending in
„Aanvallen van uitersten, ro
mantiek" met Monique Toe
bosch op Ned. I om 20.28 uur.
Op Ned. II om 20.10 uur een
Beierse avond over „Gemüt-
lichkeit" en om 23.00 uur
Franse tenniskampioenschap
pen.
Op België 2 om 20.15 uur Car-
né-film „De dag begint".
HET WEER
Vannacht buien. Overdag pe
rioden met zon. Middagtempe-
ratuur van 17 tot 21 graden
Matige wind.
Zon op: 05.24; onder: 21.51.
Schev. hoog water: 6.45 en
19.28; laag water: 2.39 en 14.54
Staatssecretaris:
aat rokers zelf
lun ziekte betalen
JTRECHT Staatssecretaris Van
Ier Reijden laat onderzoeken wei-
re ziektekosten worden veroor
zaakt door het roken en wil dan
ijjvoorbeeld een deel van die kos-
en laten betalen via een prijsver
hoging op de sigaretten. De staats
ecretaris zegt dit in een antwoord
>p schriftelijke vragen van de
^DA-fractie in de Eerste Kamer,
/an der Reijden vindt het niet
/erantwoord niet-rokers te laten
neebetalen aan de kosten die door
iet roken worden veroorzaakt.
VARA-radio houdt
„Van Hanegem-dag"
HILVERSUM De uitzendingen
van de Vara-radio komende zater
dag op Hilversum 1 staan voor een
belangrijk deel in het teken van
Wim van Hanegem, die op die dag
zijn carrière als profvoetballer
beëindigt. De verslaggevers Henk
van Dorp en Frits Barend zullen
geen moment van de zijde van Van
Hanegem wijken. Ze beginnen om
half negen 's ochtends aan de ont
bijttafel in Huize Van Hanegem en
gaan door tot na de afscheidswed-
strijd van Van Hanegem, 's avonds
in de Kuip. tussen Feyenoord en
het Nederlands WK-elftal van
1974
Jongetje in
Lisserdijk
verongelukt
LISSERDIJK De achtjarige
H. Stuifbergen uit Lisse is gis
teravond door een verkeerson
geval om het leven gekomen.
Het jongetje stak in Lisserdijk
(gemeente Haarlemmermeer)
plotseling de rijweg over om
naar zijn aan de waterkant
vissende vader te gaan. Vol
gens de politie werd de jongen
gegrepen door een passerende
auto en was hij op slag dood.
Reagan wilde regering
Suriname omverwerpen
(Van onze correspondent Mare de Koninck)
WASHINGTON President Reagan van de
Verenigde Staten heeft in december vorig jaar
aan zijn inlichtingendienst CIA opdracht gege
ven tot geheime acties, die moesten leiden tot de
omverwerping van het regime-Bouterse in Suri
name. De CIA heeft vervolgens een plan opge
steld om een gewapende para-militaire strijd
kracht te vormen van Surinaamse bannelingen,
die het leger van Bouterse zou kunnen verslaan
en de regering afzetten. Krachtig verzet tegen
het plan vanuit de geheime inlichtingencommis
sies in het Amerikaanse Congres (parlement)
heeft president Reagan van zijn voornemen
doen afzien.
Pagina 11: CIA moest leger Surinaamse bal
lingen vormen
Nederland heeft méér
dan tulpen en klompen
AMSTERDAM Tulpen, klompen, mo
lens en Hollandse kaas blijven weliswaar
belangrijke trekpleisters om buitenlandse
toeristen naar ons land te trekken, maar
Nederland heeft méér: een groot aanbod
van kunst en cultuur. Daarom hebben de
KLM, het Nationaal Bureau voor Toerisme,
de ministeries van welzijn, volksgezond
heid en cultuur, buitenlandse zaken en eco
nomische zaken met een aantal kunstinstel
lingen het initiatief genomen tot de cam
pagne „Holland Heart of the Arts" (Hol
land, hart der kunsten) met het doel het
buitenlands toerisme naar ons land extra
impulsen te geven Men hoopt daarmee tot
begin 1984 zeker 25.000 buitenlandse bezoe
kers naar Nederland te trekken.
Westland zet
natte boeren
in de
bloemen
MAALDWIJK Honderd
;verregende" boerengezinnen
n het land krijgen als pleister
>p de wonde van de Bloemen
veiling Westland een bos bloe-
|nen. Deze symbolische steun
jn de rug volgt na een voor de
filing uitbundig goede mei-
iiaand waarin alle omzetre
cords zijn gebroken. Zijn de
sléchte weersomstandigheden
voor de land- en tuinbouw
ronduit rampzalig, voor de
bloemenhandel is een koud en
nat voorjaar reden tot grote
vreugde. Indachtig het gezeg
de „Vrouwen bloot, handel
dood'" moet de bloemensector
hét niet van een warme zomer
hebben. Overigens wenst Bloe-
imenveilig Westland de gedu
peerde boeren voor de rest
van het jaar „goed agrarisch
weer" toe.
MINISTER:
19.000
BONDEN:
30.000
DEN HAAG Minister
Deetman heeft gisteren
het onderwijs meer dan
19.000 nieuwe banen in
het vooruitzicht gesteld
als het bereid is tien pro
cent korter te werken en
daarvoor een evenredig
salarisoffer te brengen. De
onderwijsbonden hebben
op hun beurt vanmiddag
een plan gelanceerd, dat
op een vergelijkbare basis
leidt tot ruim 30.000 ar
beidsplaatsen. Over beide
concepten zal binnenkort
uitvoerig overleg tussen
de minister, de bonden en
de schoolbesturen starten.
Deetmans nota „Herverdeling
van arbeid in het onderwijs"
voorziet in 10.000 nieuwe ba
nen in het kleuter- en lager
onderwijs, 5500 in het voortge
zet onderwijs en 3800 in het
wetenschappelijk onderwijs.
Het plan staat naast eventuele
algemene maatregelen bij de
overheid, die ook voor het on
derwijs zullen gelden. Met zijn
plan wil Deetman ook deeltijd
arbeid bevorderen en kleine
taken scheppen voor begin
nende leerkrachten.
In de nieuwe opzet zal het sy
steem van de klasse-onderwij
zer vervallen. Het aantal
schooltijden zal bij het kleuter
en lager onderwijs naar acht
per week teruggaan, bij het
voortgezet onderwijs van 29
naar 26 leseenheden. In het
wetenschappelijk onderwijs
kunnen docenten een uur per
week minder les geven en
vervolgens onbetaald verlof
krijgen rond Kerstmis en
Nieuwjaar als universiteiten
en hogescholen zijn gesloten.
Het plan van de grote onder
wijsbonden gaat uit van een
arbeidstijdverkorting van 10,3
procent. Dat levert in hun be
rekening ruim 16.000 nieuwe
arbeidsplaatsen op. Dat bete
kent weer, dat er bespaard
kan worden op uitkeringen en
dat er meer belasting binnen
komt en daardoor kunnen
weer een kleine 15.000 ar
beidsplaatsen behouden blij
ven, die nu door bezuinigings
maatregelen bedreigd worden.
Volgens het door de bonden
gepubliceerde plan wil men
één en ander vastleggen in een
contract met Deetman. waarin
dan tevens zal staan, dat er
10,3 procent salaris zal worden
ingeleverd. De bonden verlan
gen van Deetman als tegen
prestatie, dat wordt afgezien
van vergroting der klassen en
dat het onderwijs niet wordt
getroffen door verdere bezui
nigingen. die verlies van ar
beidsplaatsen veroorzaken.
Dat het verkeersgedrag verloedert wordt overtuigend
bewezen door de gemeente Muiden. De vroede vade
ren aldaar hebben gemeend bij een oversteekplaats
voor voetgangers een bord te plaatsen met een waar
schuwing voor door „rood" rijdend verkeer. Geen be
keuring dus meer, maar een aanmoediging voor auto
mobilisten de stoplichten te negeren. Waarschijnlijk
komt er binnenkort ook een bord te staan dat de au
tomobilist attent maakt op „overstekend wild"
GOUDEN GRIFFEL VOOR
ANTON QUINTANA
AMSTERDAM De Gouden Griffel voor het beste
kinderboek gaat dit jaar naar Anton Quintana voor
zijn boek „De Bavianenkoning". Voor de beste kin
derboekenillustratie heeft de jury wegens gebrek aan
kwaliteit geen kandidaat gevonden.
Zilveren Griffels gaan naar Virginia Allen Jensen
voor haar boek Sara en de deur". Els Pelgrom voor
„Voor niks gaat de zon op". Astrid Lindgren voor
Ronja de Roversdochter". Henk Barnard voor „Hier
ben ik dan. Katherine Paterson voor Een brug
naar Terabithia". Willem Wilmink voor „Dicht langs
de huizen en Michael Ende voor zijn boek .Met on
eindige verhaal".
DEVENTER Het hoge waterpeil gaat vol
gens Rijkswaterstaat overal snel dalen, als ge
volg van het rustige weer en de verminderde
regenval. In West-Duitsland zakt het peil nu
ook al. In het Rijn-Moezelgebied zijn door het
hoge water zeven mensen omgekomen.
Het Rijnwater in ons land heeft de afgelopen
13 jaar niet zo hoog gestaan als gisteren. Bij
Lobith werd in 1970 16.10 meter gemeten, gis
teren was het niveau bij Lobith 15.88 meter.
Het peil van de Rijn zakte gisteravond voor
het eerst weer. Vanmorgen stond het peil op
15,79 meter. Het peil zal vandaag verder dalen.
Het peil van de IJssel is pas vandaag wat ge
daald.
Dat de Rijn in mei zo hoog stond als gisteren
tioemt het ministerie van verkeer en water
staat „zeer uitzonderlijk". Het is, voorzover
valt na te gaan, deze eeuw niet eerder voorge
komen.
Ook het peil van de IJssel heeft erg hoog ge
staan. Een stijging met nog eens tien centime
ter zou overstroming van de polder de Wilpse
Klei bij Deventer tot gevolg hebben ge
had. De Wilpse Klei is voor het laatst onderge
lopen in 1926.
Nog steeds was vanmorgen het gevaar voor
overstroming van de Wilpse Klei niet hele
maal geweken. Tegen negen uur had het water
een stand van 6,67 meter boven N.A.P. bereikt.
De kritieke stand is 6,50 meter. De dijken zijn
met 32.000 zandzakken opgehoogd.
Volgens het hoofd technische dienst van «iet
polderdistrict Veluwe, W. van Soest, zullen de
uren na negen uur beslissend zijn. Van Soest
verwachtte vanmorgen dat het water pas van
daag rond het middaguur weer gedaald zou
zijn.
Eindelijk, daar is ie dan: De zon. Jongeren genieten ervan, op Het Binnenhof.
Hollandse
99
99
nieuwe
kost/2,50
KATWIJK - De Hollandse
nieuwe" kost aan de kraam
2.50 gulden per stuk. Op de
afslag in Katwijk deed de
grotere haring per stuk een
gulden en de kleine vijftig
cent.
De eerste haringen (80 ton)
lijn, zoals gisteren al gemeld,
in IJ muiden aan land ge
bracht door de Onderneming
2 van rederij Vrolijk in Sche-
veningen. Rederij Vrolijk
heeft al vaker deze traditio
nele haringrace gewonnen.
Op de Katwijkse afslag werd
stevig geknokt om de pri
meur: het eerste pak haring.
Vier bieders boden tegen el
kaar op. De hoogste bieder
kon zich voor 5.800 gulden
eigenaar noemen. Later de
den soortgelijke pakken ha
ring nauwelijks tweehonderd
gulden.
Pag 5: Eerste „Hollandse
nieuwe" in Katwijk ge
veild
ADVERTENTIE
Al meer dan
500 jaar brouwt
Grolsch haar bier
op natuurlijke en
ambachtelijke wijze.
En dat proefje.
Vakmanschap is Meesterschap'
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG CDA en
VVD hebben gisteren hun
veto uitgesproken over
het voorstel van minister
Deetman (Onderwijs) om
volgend jaar de college
gelden extra te verhogen.
Ook de andere fracties
zijn tegen dat voorstel.
De regeringsfracties gaan wel
akkoord met de „normale"
verhoging van de collegegel
den komend studiejaar. Voor
het wetenschappelijk onder
wijs betekent dat een verho
ging van 750 naar 888 gulden,
voor hbo-studenten een stij
ging van 650 naar 770 gulden.
De extra verhoging volgend
jaar (tot 1026 gulden voor uni
versiteiten en 890 gulden voor
het hbo) wijzen CDA en VVD
af. CDA-woordvoerder Lan-
sink noemde de verhoging, die
Deetman in gedachten had
„buitensporig".
De minister zal bijna zeker dit
jaar geen wetsontwerp over
een nieuwe studiefinanciering
meer indienen. Deetman zei
dat daar geen geld voor is en
dat het in deze tijd van bezui
nigingen niet waarschijnlijk is
dat het kabinet hard naar een
nieuw systeem zal zoeken.
Een meerderheid van de
Tweede Kamer is tegen de
plannen van minister Deet
man om extra studentenstops
voor geneeskunde en tand
heelkunde in te voeren.
Deetman wil 200 studenten
minder tot die studierichtin
gen toelaten dan de Academi
sche Raad heeft geadviseerd.
Hij ziet geen andere manier
om, zoals is afgesproken, op de
medische sector 90 miljoen
gulden te bezuinigen.
Tijdens het debat dat gisteren
in de Tweede Kamer werd ge
voerd verweet bijna de hele
kamer debewindsman de
machtigingswet inschrijving
studenten te misbruiken om
bezuinigingen door te voeren.
De bewindsman waarschuwde
dat als de door hem voorge
stelde extra studentenstops bij
de Kamer geen genade vin
den, „de totale reorganisatie
en stroomlijning van de taken
in het hoger onderwijs gevaar
lopen".
Man overleeft schok van 10.000 volt
ROOSENDAAL Een 26-jarige monteur uit Roosendaal heeft een aanraking met een hoog
spanningsleiding waarop 10.000 volt stond overleefd. Hij liep wel ernstige brandwonden aan
zijn handen en gezicht op en is in een ziekenhuis opgenomen. De man werkte aan de installa
tie van een nieuw transformatorhuisje. Toen hij na het graven van een sleuf overeind wilde
komen heeft hij, zo vermoedt de politie, ergens steun gezocht en per ongeluk een onder span
ning staand onderdeel aangeraakt. Daardoor ontstond kortsluiting met als gevolg een meters
hoge steekvlam.
BOOS OVER GEBREK COMPENSATIE-ORDERS
(Van onze correspondent Aad Jongbloed)
BRUSSEL De Europese ministers van defensie van de
NAVO, die gisteren in Brussel bijeen waren, eisen van de Vere
nigde Staten een evenwichtiger compensatie voor militaire aan
kopen in de VS. In niet mis te verstane bewoordingen zeggen de
ministers dat er sprake is van een wanverhouding en dat de ba
lans tussen de VS en Europa meer in de richting van de Europe
se partners moet uitslaan. Ze vrezen dat het Amerikaanse Con
gres, nadat enige beperkende invoerwetten enigszins verzacht
werden, in het najaar opnieuw wetten zal willen invoeren, die
een protectionistisch karakter hebben.
De situatie is thans zo. dat met betrekking tot het hele defensie-
-pakket de VS gemiddeld negen maal zoveel leveren aan Euro
pa als omgekeerd. Voor Nederland is die verhouding tien tegen
een. De Nederlandse minister van defensie, J. de Ruiter, zei
daar gisteren over: „Je moet wat betreft de defensie niet alleen
gezamenlijk de lasten dragen, maar ook de voordelen. Het pro
bleem met Amerika is echter dat je niet van regering tot rege
ring praat, maar vanwege het vrije handelsprincipe van de
Amerikanen van de regering tot de industrie. Op zo n manier
krijg je niet gemakkelijk compensatie."
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur. zaterdags tussen 14.00
en 15.00 uur, telefoonnr. 071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond
nabezorgd.
De inmiddels al aardig ingeburgerde slogan
(werispreuk) „Neem vaker een bloemetje mee" heelt
Evenmin als het natte voorjaar dat heeft gedaan. Ook
hier telt weer: De een zijn dood is de ander zijn brood
De veiling behaalde een recordomzet, en de boeren
klaagden. Om het natte leed wat te verzachten kregen
honderd boeren een fleurige verrassing. U hoeft niet te
élke dag een verrassing te krijgen als u onderstaande
bonmvult
i
De Leid* Courant wil ik best
14 dagen proberen.
Gratis en geheel vrijbbivend
ln een open envelop zonder postzegel opsturen naar:
xjurant, Antwoordnummer 10070,2300 VB Leiden.
«2*£eidóe2outa/nt