VS houden begroting voor
kruisraket in Nederland op
El Nino heeft grote
invloed op het weer
uat proeft
Europees
parlement wi
een hand ma^
krijgt nog
geen vinger
h
Polen
massaal
bij begrafenis
ïa
LONDEN
«S"SIJTHOFF PERS
BUITENLAND
CfiidócSouiant
VRIJDAG 20 MEI 1983 PAGfe:
Jean Rey overleden
BRUSSEL In een ziekenhuis in
Luik is gisteren op 80-jarige leeftijd
de Belgische liberaal Jean Rey
overleden. Rey. zoon van een pro
testantse dominee, heeft in ver
scheidene Belgische kabinetten mi
nistersposten bekleed, maar hij
heeft vooral bekendheid gekregen
in de Europese politiek. Rey was
van juli 1967 tot juni 1970 voorzit
ter van de Europese Commissie.
Ook na zijn vertrek uit de EG-
-Commissie is Rey nog zeer actief
gebleven op Europees vlak. Zo was
hij van 1972 tot 1976 voorzitter van
de Europese Beweging en van juni
1979 tot juli 1980 lid van het Euro
pees Parlement. Vorig jaar werd
hij. ter gelegenheid van zijn tach
tigste verjaardag, nog gehuldigd
voor zijn verdiensten voor Europa.
Reagan hing
de pias uit
WASHINGTON Of hij wist
dat er camera 's van een televi
siemaatschappij op hem ge
richt waren is twijfelachtig,
maar president Reagan hing
woensdagavond aan een diner
van de vereniging van persfo
tografen in het Witte Huis de
pias uit. De president zei tegen
de fotografen dat hij nu eens
zou doen wat hij .al jaren had
willen doenwapperen met
zijn tot oorhoogte geheven
handen, zoals kwajongens wel
eens uithalen. Het succes was
groot. Alle televisiejournaals
vertoonden de scène donder
dagmorgen.
Paul Bremer wordt
nieuwe ambassadeur
VS in Nederland
WASHINGTON De Ameri
kaanse president Reagan heeft
de 41-jarige carrièrediplomaat
Paul Bremer III, die op dit
moment speciale assistent is
van minister van buitenlandse
zaken Schultz, voorgedragen
als nieuwe ambassadeur van
de Verenigde Staten in Neder
land. Als de Senaat met zijn
benoeming instemt, wordt
Bremer de opvolger van am
bassadeur William J. Dyess.
Bremer, die sinds 1966 in de
buitenlandse dienst werkt,
heeft gestudeerd aan de uni
versiteiten van Yale, Harvard
en Parijs.
Gratis haring
Katwijkse vissersvrouwen heb
ben gisteren in Brussel voor
het hoofdkwartier van de Euro
pese Gemeenschap in Brussel
namens het Nederlandse Vis
serijschap haring uitgedeeld en
corenwijn geschonken. Met die
actie wilde men de aandacht
vestigen op de Nederlandse
wens een „voorschot" te krij
gen op de haringvangst in het
centrale deel van de Noordzee.
Komt dat „voorschot" (van
5.000 ton) bijtijds, dan zullen
Nederlandse vissers voor het
eerst na zes jaar op 1 juni weer
kunnen uitvaren om maatjes
haring te vangen.
(Van onze correspondent Mare
de Koninck)
WASHINGTON De
vaste defensie-commissie
van het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden heeft
deze week het bedrag van
43 miljoen dollar ge
schrapt, dat in de defen
sie-begroting 1984 was op
genomen als Amerikaanse
bijdrage in de aanleg van
een kruisraketten-basis in
Nederland.
is overigens van geringe poli
tieke betekenis. De defensie-s
pecialisten in het Huis van Af
gevaardigden (de Amerikaan
se Tweede Kamer') oordeel
den dat de onderhandelingen
tussen de Amerikaanse en Ne
derlandse regering over de lo
catie van de 48 voor ons land
bestemde kruisraketten nog
niet zijn afgerond en dat het
tekenwerk voor de basis nog
in een te vroeg stadium is om
nu reeds een bedrag van nage
noeg 940 miljoen als Penta-
gon-uitgavenpost voor volgend
jaar vast te leggen.
De verwerping van deze post Tegelijk heeft de vaste defen
sie-commissie in meerderheid
tegenover minister Weinber
ger de bereidheid uitgespro
ken om alsnog een bedrag
voor plaatsingsfacaliteiten
voor kruisraketten in Neder
land goed te keuren, zodra de
Nederlands-Amerikaanse af
spraken terzake vaste vorm
hebben gekregen. Dat kan dan
via een aanvullende begroting.
De Amerikaanse volksverte
genwoordiging werkt veelvul
dig met aanvullende begrotin
gen, omdat daarmee de rege
ringsuitgaven strakker kun
nen worden gecontroleerd.
Om soortgelijke redenen zijn
voorlopig ook besnoeiingen
aangebracht in de posten voor
bouwactiviteiten in België en
West-Duitsland voor de plaat
sing van kruisraketten in die
landen.
Deze commissie-besluiten zul
len binnenkort waarschijnlijk
worden bevestigd door het
voltallige Huis van Afgevaar
digden tijdens de openbare be
grotingsbehandeling. Het
Amerikaanse budgetjaar loopt
van 1 oktober tot 31 september
en de begrotingsdebatten ple
gen daarom in het voorjaar te
vallen.
De nu geschrapte uitgavenpost
van 34 miljoen dollar is dezelf
de die twee maanden geleden
in Nederland het IKV tot de
conclusie bracht dat de slapen
de vliegbasis De Peel was uit
gekozen als locatie voor de
nieuwe Amerikaanse kernra
ketten. Het geld is getuige de
toelichting voornamelijk be
stemd voor huisvesting en an
dere gebouwen voor het Ame
rikaanse defensie-personeel
dat de raketten moet beheren.
Het getekende ontwerp van de
gehele basis zou in de maand
mei 1984 voltooid moeten zijn.
Genoemde vaste defensie-
-commissie van het Ameri
kaanse Huis van Afgevaardig
den heeft in besloten zitting en
via geheime stemmingen over
deze en andere 'geclassificeer
de' begrotingsposten beslist.
Nog altijd worden West-Duits-
land, Belgie en Nederland in
de officiële stukken van het
Pentagon (het Amerikaanse
ministerie van Defensie) be
treffende de kruisraketten
niet met name genoemd maar
achtereenvolgens als 'derde',
'vierde' en 'vijfde' land aange
duid. Het eerste en tweede
land, Engeland en Italië, wor
den wel vermeld, omdat de
Amerikaanse regering daar
mee al wel formele contracten
over de plaatsing van Kruis-
-raketten heeft gesloten.
WASHINGTON Het
grillige weer van de laat
ste twaalf maanden is
waarschijnlijk te wijten
een bekend doch tot op
heden weinig begrepen
natuurverschijnsel, dat de
traditionele bewegingen
van passaatwinden, straal
stromen en de waterstand
van de Stille Oceaan beïn
vloedt. Het gevolg ervan
zijn perioden van droogte
in gebieden waar het nor
maliter regent en hevige
stormen in gebieden waar
men die zelden waar
neemt. Het natuurver
schijnsel wordt „el Nino"
(het Kind) genoemd. Die
naam hebben Peruaanse
en Ecuadoriaanse vissers
er aan gegeven, omdat het
zich altijd rond Kerstmis
voordoet.
De vissers legden tientallen ja
ren geleden al verband tussen
el Niho en het feit dat hun
vangsten veel minder waren
nadat het verschijnsel, waarbij
het waterpeil van de Stille
Oceaan bij Zuid-Amerika stijgt
en naar Azie toe daalt, zich
had gemanifesteerd. El Niflos
zijn niet zo zeldzaam. Sinds
hun ontdekking in 1940 zijn er
negen geweest. Naar de me
ning van Amerikaanse onder
zoekers was de Nirio van de
cember 1981 de hevigste tot
dusver. Het verschijnsel wordt
verantwoordelijk geacht voor
praktisch elke belangrijke ont
wikkeling van het weer in
1982.
Normaal staat het water aan
de westelijke kant van de Stil
le Oceaan bij Azië iets hoger
en is het iets warmer dan aan
de oostkant. Maar steeds, na
een onvoorspelbaar aantal ja
ren, is deze situatie een keer
volledig omgekeerd. Het water
bij Zuid-Amerika stijgt dan in
het verloop van zo'n twaalf
maanden met ongeveer ben
meter, terwijl het bij Azië
daalt. Ook het temperatuur-
verloop is dan het tegenover-
Adviseur Walesa voor de rechter
WARSCHAU Bronislaw
Geremek. een van de belang
rijkste adviseurs van de ont
bonden vakbond Solidariteit,
is gisteren in staat van be
schuldiging gesteld omdat hij
„tot een geheime organisatie"
behoort en „activiteit heeft
verricht die beoogt openbare
wanorde en opstand te veroor
zaken". De 51-jarige historicus
Geremek was eerder deze
week in zijn woning in War
schau opgepakt.
Volgens het bureau van Soli
dariteit in Londen zijn sinds
begin vorig jaar in de Poolse
gevangenissen 50 mensen door
marteling of slechte verzor
ging om het leven gekomen.
Het bureau zegt over een lijst
met namen te beschikken,
maar wilde die niet openbaar
maken.
VN: Geen
inmenging
in Midden-
Amerika
NEW YORK De Veilig
heidsraad van de Verenigde
Naties heeft gisteren eenstem
mig verklaard, dat Nicaragua
en andere Centraalamerikaan-
se landen het recht hebben in
vrede te leven zonder inmen
ging van buitenaf. De raad
drong er voorts bij Panama,
Mexico, Venezuela en Colom
bia op aan hun pogingen om
de spanning in het gebied te
verminderen, voort te zetten.
Nicaragua, dat geklaagd had
over agressie van Honduras en
de Verenigde Staten, sloot zich
aan bij zeven niet-gebonden
landen die de resolutie daartoe
hadden ingediend.
gestelde van die in andere ja
ren.
Deze verandering in de „hel
ling" van de waterspiegel en
de temperatuur van de oceaan
heeft volgens de Amerikaanse
onderzoekers gevolgen voor de
koers die de passaat- en straal
stroomwinden volgen. Zware
en langdurige regens en felle
■stormen doen zich dan voor in
streken die daar in andere ja
ren geen of weinig last van
hebben. Dat hebben de inwo
ners van het zuiden van Cali-
fornië de afgelopen winter
kunnen merken. Aanhouden
de droogte was er in Australië,
in Ecuador had men te lijden
onder de zwaarste overstro
mingen sinds een eeuw en op
het bij Java gelegen Britse
eiland Christmas zag men
plotseling geen enkele zeevo
gel meer, terwijl er gewoonlijk
naar schatting zeventien mil
joen exemplaren huizen. Er
zijn ook gunstige kanten aan
El Nifto. In het oosten van de
Verenigde Staten is de afgelo
pen winter bijzonder mild ge
weest, waardoor voor zo'n ze
ven miljard gulden minder
aan energie is verbruikt.
Verscheidene landen werken
sinds kort samen bij het zoe
ken naar mogelijkheden het
natuurverschijnsel te voorspel
len en de schade te beperken.
Een belangrijke rol kan daar
bij zijn weggelegd voor weer-
kunstmanen. De Verenigde
Staten zijn met name in een
samenwerking op dit gebied
met China geïnteresseerd. Dat
land bestudeert de Niftos al
bijna dertig jaar om het ver
band ervan met moessons te
onderzoeken.
Er bestaat een kans, dat badgasten langs de Nederlandse kust
binnenkort de Space Shuttle voorbij kunnen zien trekken, ge
monteerd op de rug van een Boeing 747 van de NASA. Van
avond arriveert de jumbo met het ruimtevaartveer op het vlieg
veld van Keulen, waarna het gigantisch vliegende gevaarte te
zien zal zijn op de Parijse lucht- en ruimtevaartshow, die dinsdag
begint. Vanuit Parijs zal de NASA-jumbo demonstratievluchten
maken langs enkele andere plaatsen in Europa, en daarbij wel
licht ook op betrekkelijk geringe hoogte langs de Nederlandse
kust vliegen. De laatste gelegenheid daartoe is op zondag 5 juni,
de dag waarop de jumbo zijn vrachtje via Engeland en IJsland
naar Canda zal overvliegen. Tijdens de eerste proefnemingen,
voorafgaand aan de lancering, zijn de vliegeigenschappen van de
Space Shuttle op deze manier beproefd.
Verscheidene tienduizenden
Polen hebben In Warschau
de begrafenis bijgewoond
van de scholier Grzegorz
Przemyk, die vorige week
overleed na mishandeld te
zijn op een politiebureau. De
menigte groeide bij de be
graafplaats uit tot wellicht
wel zestigduizend mensen,
nadat in de grote Stanislaw
Kostka kerk de uitvaartdienst
was gehouden.
Onder bijval van de menigte
in en om de kerk werd tij
dens de dienst een telegram
van Lech Walesa voorgele
zen. ,Elk sterven is pijnlijk,
maar dit is wel bijzonder
wreed...het zal niet worden
vergeten', zo zei hij.
RUfTENHEER
Zuid-Afrika krijgt parlement
voor Aziaten en kleurlingen
KAAPSTAD Het aleen uit blanken bestaande parlement van
Zuid-Afrika heeft gisteren een grondwetswijziging goedgekeurd,
waardoor een klein stukje van de macht over het land wordt
gedeeld met kleurlingen en Aziaten, maar niet met de overgrote
zwarte meerderheid. Premier Botha zal de voorstellen nu in een
referendum voorleggen aan de blanke bevolking van het land.
De voorstellen voorzien ook in een uitbreiding van de bevoegd
heden van de president, die nu een representatieve functie
heeft. Hij zal aan het hoofd komen te staan van een regering
waarin ook kleurlingen en/of Aziaten zitting hebben. Het parle
ment wordt naar huidskleur in drieen gedeeld.
Barbie oog in
oog
met slachtoffer
LYON De van misdaden te
gen de mensheid beschuldigde
voormalige leider van de Ge
stapo in Lyon, Klaus Barbie, is
gisteren voor het eerst gecon
fronteerd geweest met mensen
die getuigen dat zij Barbie aan
het werk hebben gezien bij de
portaties van joden en verzets
strijders uit Lyon. Daarvoor
was de twee maal bij versterk
ter dood veroordeelde Barbie
uit de gevangenis overge
bracht naar Montluc, dat in de
Tweede Wereldoorlog als
hoofdkwartier van de Gestapo
in -Lyon fungeerde. Een 80-ja-
rige joodse vrouw, die deel uit
maakte van het Franse verzet,
vertelde hoe zij vanuit haar cel
op Montluc had waargenomen
dat Barbie het toezicht had op
het wegvoeren van 650 gevan
genen op 11 augustus 1944. Dit
gebeurde twee weken voordat
Lyon door de geallieerden
werd bevrijd. Barbie ontkende
evenwel en zei dat hij die dag
in het geheel niet in Lyon was
geweest en dat het transport
was geschied onder leiding
van het Duitse leger en de
Franse politie. De naam van
de joodse vrouw werd niet be
kendgemaakt. Zij droeg een
grote zonnebril en een shawl
voor haar gezicht om niet te
worden herkend.
I *t:
F
4°
(Van onze correspondent Aad
Jongbloed)
STRAATSBURG Aanstaande dinsdag zullen dLr
ropese ministers van buitenlandse zaken zich in itjc
sel opnieuw buigen over het zogenoemde Gensjaa
-Colombo-rapport, dat een grotere eenheid van
predikt en schoorvoetend wat meer bevoegdheden
toestaan aan het Europese parlement. Het ra^tjc
waarvan de zoveelste gewijzigde vorm de openbaa^
nog niet heeft gehaald, heeft de bedoeling het klajre
te worden van de inmiddels tot 17 juni uitgestelc^an
van regeringsleiders in Stuttgart. Maar zoals het
naar uitziet zal men voor de top de eindversie ni£m
formuleerd krijgen. De redenen daarvan zijn de[j0,
deeldheid onder de lidstaten en een bijvoorbaat „ijgg
van de voorzitter van het Europese parlement,'
Dankert, die zich gesteund weet door vrijwel alle
ties.
Het rapport ontsproot aan het
brein van de Westduitse mi
nister van buitenlandse zaken,
Hans-Dietrich Genscher, die
in de ideeën een prachtig podi
um zag voor het Duitse voor
zitterschap van de gemeen
schap, dat tot 1 juli van dit jaar
duurt. Hij kreeg steun van zijn
collega uit Italië Colombo, die
graag mede zijn naam aan het
rapport wilde geven.
In het rapport stellen Gen
scher en Colombo dat het met
het oog op de ernstige econo
mische ontwikkelingen hoogst
noodzakelijk is, dat de ge
meenschap de samenwerking
versterkt, dat het zijn dyna
miek moet terugwinnen en dat
de hoofdprioriteit gegeven
moet worden aan het pro
bleem van de werkloosheid.
Bovendien wil het rapport dat
de EG op het gebied van de
buitenlandse politiek een ge
luid laat horen en dat alleen
daarom al de politieke samen
werking nog meer versterkt
moet worden.
Een keer in de vijf jaar moet
dan bekeken worden hoever
Europa zich ontwikkeld heeft.
Tot dusver is er sprake van
een opsomming van wensen,
die al eerder, misschien wat
versnipperder, geuit zijn. Al
leen de Nederlandse minister
van buitenlandse zaken Van
den Broek maakt bezwaar te
gen het afgepaalde tijdsbestek
van vijf jaar. „Waarom kun
nen we niet steeds evalue
ren?", vraagt hij zich af. „Zo
kunnen we alle problemen
steeds weer voor ons uitschui
ven".
Bevoegdheden
Afgezien daarvan, het echte
probleem in de laatste versie
van het Genscher-Colombo-
-stuk, waar vorige 'week de
Met uw krant naar
Londen, de bruisende wereldstad heett een overvloed aan bezienswaardig
heden. Oude tradities handhaven zich naast moderne attracties en de stad
blede de gehele zomer een aantrekkelijk reisdoel.
VRIJDAG 10 JUNI a.s.
vertrekken we per luxe touringcar voor een drie-daagse trip naar Londen.
Het verblijf aldaar is in het Queens Hotel.
ZATERDAG wordt onder leiding van een Nederlandse gids een bezoek ge
bracht aan Windsor Castle, welk verblijf van de Engelse Koninklijke familie
u voor plm. 5.- kunt bezichtigen. Voorts krijgt u gelegenheid in de Lon-
dense City te winkelen, terwijl "s avonds een rondrit door het fraai ver
lichte Londen wordt gemaakt.
ZONDAG wordt de bekende markt Petticoat Lane bezocht, waarna de te
rugreis aanvangt.
De trip vormt een aantrekkelijke kennismakingsmogelijkheid met deze
wereldstad en kost x oen
j ZOU." per persoon.
Toeslag eenpersoonskamer 50,-. Reisverzekering 6.- p.p. 5.- kos-
In de prijs zijn begrepen:
de busreis heen en terug
- overtocht Zeebrugge-Dover v.v.
- kamer met douche en tollet op basis van halfpenslon 2x logies, ontbijt
- avondrit door verlicht Londen.
Inlichtingen en boekingen: telefonisch onder no. 070-190882 (van maandag
t/m vrijdag van 9 tot 13 uur) of persoonlijk In onze vestigingen Spuistraat
71. Den Haag (op de hoek van het Spul) en Coolslngel 67 Rotterdam
(t.o. stadhuis).
Tel. 070-190882
(Maandag t/m vrijdag
tussen 9 en 13 uur).
ministers van buitenlanotgp
het Duitse Gymnich
lijks over gepraat hebbe
in de grotere bevoegd!
voor het Europese parlei
De meeste punten daj
zijn van ondergeschikt b
Ze beschrijven de spel
tussen de Raad van Mir.
de Europese Commissie
parlement, zoals die nu
te trekken ook al geldj
voegen in ieder geval ni
aan de ondergeschikte
het parlement binnen
hele Europese gebeuren
ke grotere bevoegdhedi"
het rapport dan wel a;
parlement toekennen?
Het rapport zegt dad#i
Voor de benoeming vjj\^
voorzitter van de
Commissie zal de vo<jy
van de Raad van Minisi
mening vragen van de v)0H
ter van het parlement.
benoeming van de lede
de Commissie zal dez^
programma aan het padfj
voorleggen. Ook zal het,
ment gehoord worden vfor
gemeenschap een nieuw
nationaal akkoord a^g
Datzelfde geldt voor de u
ding van een nieuwe li&di
In vorige vergaderinge^ t(
de ministers van buiteniw,
zaken hebben Denemj^
Griekenland, Frankrij' j
Luxemburg zich om utye
pende redenen verzet te^—
voorstellen rond het
ment.
Afwijzing
Het duidelijkst in zijn
zing was de Deen Uffee
mann-Jensen, die steldez
als je de balans van heth
ge Europa toch wilt verste
je dat beter meteen goe(tii
doen. Je geeft, vindt Hni
parlement bevoegdhedeibei
geeft ze niet. En de ide»aj
het stuk vindt hij ge^ez
voegdheden.
De voorzitter van het im
ment, Piet Dankert, is
hem eens. In Straatsbuê*
hij deze week weten datSW
niets voor voelt in zee the
met het Genscher-Colpj
-rapport, als niet alle liogj
er unaniem achter staan
wel het gehele parlemenE'
hem daarin gelijk. Het M1
tigst in de afwijzing vjei
rapport blijken de christin
mocraten te zijn, wier iy
voerder Paolo Barli
Straatsburg zei het een f
ge daad van Genscher fa
den als hij zijn rapport r1'
trekken. n
Verdeeldheid onder de f11
ten en een parlement cei
ker geen goedkeuring
hechten aan het plan-^e
scher-Colombo, dat zijnPe'
grediënten waaruit de 8U
ters van buitenlandse Pe
nog vóór Stuttgart tod-
een politieke cake iD
bakken. In Straatsburg P
deze week niemand te \tn
die gelooft dat de cah/
mooie, gelijke plakken tg
Europese top opgedieijjJ|
worden. ni
Oase in DetroitJ
DETROIT Alfred Fort
achterkleinzoon van
Ford, en de dochter vaifj
ter Reuther, een vrü^
machtige vakbondsleider
auto-industrie, hebben
oude villa veranderd ip
„Hare Krisjna-tempel". i_
renaissancestijl gebouw#s
Ja, die eigendom was vijl
wrence Fisher, de sticht^
Cadillac, is voor een 9p
van vijf miljoen gul den fa
knapt. In de villa met zdU
coratie van goud- en
blad staan veel kol-,
kunstwerken en beeldt
het oude India. De Kif*»-
Reuther en Ford noem dé
tempeleen rees telijM
materiële oase in het hal
de stad".
