Videospelletjes op weg naar volwassenheid
OOKZOVAAK
MISGESCHOTEN?
W
FOTOljMg^DEO] Donderdagl9meil983
Video kwalitatief voorlopig
nog de mindere van smalfilm
SI J
£3i
^^SfsSrSseatf
ii
-g^-aasSSfx
Wie in het begin van de jaren ze
ventig een bezoek aan de Verenig
de Staten bracht, kon daar kennis
maken met iets geheel nieuws op
tv-gebied. Het videospelletje.
De jeugdige Amerikanen zagen
het als een gezellige afwisseling op
de spelletjes, die in de speelhallen
gespeeld konden worden. Al wa
ren de videogames van het eerste
uur nog op geen stukken na gelijk
aan de geperfectioneerde automa
ten in de speelhallen.
Die eerste videospelletjes waren
eenvoudig en hadden allemaal één
ding gemeen: na verloop van tijd
werd iedereen in huis hoorndol
van het irriterende geluid dat de
spelletjes voortbrachten.
Tegenwoordig is er een uitgebreid
assortiment spelletjes beschikbaar,
waarvan vele nog nauwelijks on
derdoen voor de speelhalspellen.
En de ontwikkeling staat nog niet
stil; verschillende fabrikanten
hebben in de gaten dat de markt
nog lang niet verzadigd is. Met
name in Europa kunnen nog mil
joenen huisgezinnen voorzien wor
den van een spelcomputer met
daarbij passende spelcassettes.
Pong
De rage begon pas goed toen de
Amerikaan Bushnell in 1972 een
spelcomputer met spelletje ont
wierp, die de naam Pong kreeg.
Hij plaatste het eenvoudige spel bij
een aantal cafés in zijn woonplaats.
Een etmaal later werd hij bestookt
door boze kroegbazen die hem
meldden, dat zijn apparaten stuk
waren. Bushnell was stomverbaasd
toen hij op onderzoek uittrok: de
machines waren niet stuk, maar
allemaal overladen met muntstuk
ken die de spelers in een gleuf
moesten werpen om het spelletje
te kunnen spelen. Bushnell rook
het grote geld en bood Pong aan
bij de fabrikanten van flipperkas
ten: de ongekroonde koningen van
de speelhallen. Die vreesden con
currentie en wezen de nieuwko
mer de deur. Waarop Bushnell de
koe stevig bij de hoorns vatte en
zelf een bedrijf oprichtte. Atari
werd geboren Het bedrijf heeft
nu een geweldig marktaandeel in
de verkoop van videospelletjes
over de hele wereld.
Generaties
In het begin waren er geen aparte
computers waarin wisselende cas
settes gestopt konden worden; elk
spel zat in een complete computer
die aangesloten op de tv, de moge-
In Europa
kunnen nog
miljoenen
huisgezinnen
voorzien
worden van
een
spelcomputer
met daarbij
passende
spelSassette.
Vlaggeschip
Op het ogenblik al wel verkrijg
baar is Volecovision; door kenners
„het vlaggeschip" van de spelcom
puters genoemd. Een apparaat van
de zogenaamde vierde generatie
dat de speelhalspellen evenaart.
Nadeel van dit systeem is, dat er
tot nu toe maar weinig spelletjes
zijn die ermee gespeeld kunnen
worden.
Die spelletjes, min of meer opge
sloten in wat je met enige goede
wil cassettes kunt noemen, worden
niet alleen door de fabrikanten
van de apparatuur gemaakt. Er
heeft zich op dit terrein een uitge
breide industrie ontwikkeld. Be
halve Atari, Audio Sonic, Coleco,
Mattel en Philips, die de spelcom
puters maken en daarbij passende
cassettes, produceren ook Activi-
sion, Apollo, Gamex en Parker
(onder vele andere) cassettes, die
geschikt zijn voor een of meerdere
systemen. In totaal zijn in ons land
zo'n 250 spelletjes te koop. Niet al
lemaal verschillend, want iedere
Het begon bij Audio Sonic onder meer met het bekende voetbalspel.
lijkheden tot vertier bood. Pas in
1978 kwam Atari met het Video
Computer Systeem, waarbij één
basisapparaat gevoed kon worden
met verschillende cassettes. Op
elke cassette staat een ander pro
gramma. Vanaf dat moment werd
de aanschaf van de apparatuur
voor velen betaalbaar. De groei
van de bedrijven, die zich bezig
hielden met videospelletjes, zette
door. In Nederland waren Philips
en Audio Sonic al voor de invoer
van het Atari-systeem, actief op de
markt.
Hart
Ontwikkelingen op computerge
bied (de steeds grotere toepassing
van de chip bijvoorbeeld) maakten
het mogelijk de spelletjes te per
fectioneren. Er wordt dan ook ge
sproken over verschillende gene
raties. Om die ontwikkelingen bij
te houden en zo de gunst van het
publiek niet te verliezen, brengen
de fabrikanten steeds nieuwe ap
paraten met meer mogelijkheden.
Verleden jaar kwam Mattel met
het zeer geperfectioneerde Intelli-
vision op de markt. Het hart van
deze computer is zeer sterk waar
door de speler een vrijwel onbe
perkt aantal varianten ter beschik
king staat.
Atari heeft zijn klanten niet lang
op een antwoord laten wachten en
heeft in de Verenigde Staten de
opvolger van zijn eerste systeem al
uitgebracht. Binnenkort kunnen
we dat in Europa verwachten. Be
staande spelletjes die in de oude
computer gebruikt worden, kun
nen ook met de nieuwe spelcom
puter worden gespeeld met behulp
van een tussenschakelaar. Atari
mist echter nog een mogelijkheid
die Intellivision wel heeft: een
menselijke stem die aanwijzingen
geeft over het spel en de speler be
geleidt.
Waarschijnlijk nog dit jaar brengt
Tandy het tweelingbroertje van
Intellivision uit dat dan Tandyvi-
sion gaat heten.
zichzelf respecterende spelletjesfa
brikant heeft bijvoorbeeld dam
men en schaken op een
Cassette. En de heren
fabrikanten zien er ook
geen been in om suc
cesvolle spelletjes van
de concurrent na te
bootsen. Zo mag Phi
lips bijvoorbeeld niet
langer zijn spel „Hap-
pelaar" verkopen, om
dat dat te veel lijkt op
Atari's „Pacman".
On doorzich tig
De markt van videospelletjes is
ondoorzichtig. Lang niet iedere
handelaar heeft een compleet as
sortiment in huis. De prijzen lopen
nogal uiteen en zo is het ook met
de kwaliteit.
Op het ogenblik is er maar één
bron waarin een ruime mate van
informatie is verzameld. Dat is het
boekje Videospelletjes" van Arnie
Katz, Bill Kunkel en Kees van
Toorn. Het is een uitgave van Ro
strum en kost 19,90. Het boekje
bevat informatie over alle in Ne
derland verkrijgbare systemen en
over bijna alle beschikbare spelle
tjes. Met spel beschrijvingen, moei
lijkheidsgraad en strategieën om
de spelletjes tot een goed eind te
brengen.
In augustus verschijnt het boek
Alles over videospellen" van de
hand van Anthony Verhulst bij
Br una. Verhulst is een Nederland
se spellendeskundige bij uitstek,
die in Het Parool een spellen test
rubriek schrijft. Dat boekje gaat
14,90 kosten.
Vernuftig
Vele spelletjes, vooral
die uit het begin van
de ontwikkeling, lijken
op elkaar en gaan snel
vervelen. Onder de
nieuwere zijn echter
buitengewoon vernuf
tige uitvoeringen die
bijna verslavend kun
nen werken. Wie daar
eenmaal aan begint
kan uren, dagen en maanden bezig
zijn in zijn strijd tegen het pro
gramma van de computer. Er
komt ook meer variatie in de spel
letjes: waar het een paar jaar gele
den nog allemaal schiet- en vang-
spelleties waren komen nu wat
meer ludieke uitgangspunten om
de hoek kijken.
Een nieuw spel van Philips bij
voorbeeld is een combinatie van
video en gezelschapsspel: de spe
lers zijn op zoek naar de ringen
van de macht die verborgen zijn
en beschermd worden. De schat
kan gevonden worden in onder
aardse kerkers, een glazen grot en
andere onherbergzame oorden. Al
lerlei monsters als draken en
mensetende spinnen staan de spe
lers naar het leven.
In een ander nieuw spel (Fast
Food) gaat het erom zo snel moge
lijk zoveel mogelijk te eten: hoe
vetter de hap des te meer calo
rieën en dus des te meer punten.
Waarbij zure bommen van een
paarse kleur vermeden moeten
worden omdat die brandend
maagzuur veroorzaken.
Een heel wat minder agressieve
aanpak dan in de vroegere video
spelletjes.
foto/film
pORTASff VIDÉO
Niet tevreden met uw huidige
kamera? U zoekt iets nieuws, iets
beters? Wilt u precies weten wat er te
koop is. Dan is Welke Foto/Film/
Portable Video uw gids. 100 pag.
produktinformatie en adviezen.
Nu overal verkrijgbaar.
Prijs slechts ^95
ir: Keukens - Badkoi
lotie - DHZ Gereedschap -
:lr. Orgels - Sport - Surfplanker
Slaapkamers -
Accres Uitgevers 02159 - 48184
A m t, a 5 r- a 5e- s--
PAGINA 7
Nu de video 01'
Sen opnamen o„f Vde° en hefm rze"e
200 Virf P en boekje
Chriet TW°';PS door n
is, dat er gebruik wordt gemaakt
van gewone Betamax-cassettes.
Toshiba claimt voor deze combina
tie een hogere scherpte, betere
kleuren weergave, hifi-geluidskwa-
liteit en laag energieverbruik dank
zij nieuwe elektronische toepassin
gen. De camera is uitgerust met
een zoomlens die het onderwerp
drie keer dichterbij kan halen, met
lichtmeting door de lens en een in
gebouwde microfoon. De prijs
blijft nog even een verrassing.
Verder staat er ook een camera op
het programma, die slechts 600
gram weegt en superklein is, dank
zij toepassing van een lichtgevoeli
ge CCD-chip in plaats van een op
namebuis.
De vraag blijft echter of al deze
compact-systemen daadwerkelijk
opgang zullen maken, nu er sinds
kort afspraken zijn gemaakt over
een video-wereldstandaard in de
vorm van 8 mm-video met casset
tes ter grootte van een geluidscas
sette. Eind volgend jaar moeten de
eerste modellen volgens die stan
daard op de markt komen.
Kwaliteitsverbetering
Aan de kwaliteitsverbetering van
video-opnamen wordt op alle fron
ten druk gesleuteld. Zo zal de
CCD-chip steeds meer de plaats
van de opnamebuis gaan innemen,
waardoor lichtvegen tot het verle
den behoren en een grotere kleu
rechtheid bereikt wordt. Verder
wordt er in de Kodak-laboratoria
driftig gewerkt aan opname-ele
menten met een scheidend vermo
gen dat naar een ongekende hoog
te moet worden opgeschroefd. Zo
hoog, dat video-apparatuur geen
verschil op dit punt meer zal heb
ben met 16-mm film. Super-8 haalt
zo'n 500.000 elementen (beeldregi-
strerende puntjes op één opname
beeld) terwijl video-opneem-ele-
menten tot nu toe niet verder ko
men dan tot 250.000. De bedoeling
is om 1.000.000 elementen per op
namebeeld te bereiken en liefst
voor een betaalbare prijs.
Door de vele nieuwe technische
vindingen en de komst van 8 mm-
video zal video als alternatief voor
smalfilm in de toekomst zeker
voor meer mensen interessant
worden.
Het maken van vi
deo-opnamen is
nog voor weinigen
een goed alternatief
voor smalfilmen
vanwege de grote
prijsverschillen en
de mindere kwali
teit.
Je kunt bijna geen krant of tijd
schrift opslaan of de video-appara-
tuur lacht je tegemoet. Na de huis
kamerrecorder staat nu de draag
bare recorder met camera volop in
de belangstelling. En terwijl de
magneetbandopname van beeld en
geluid zich steeds nadrukkelijker
manifesteert, is het al enkele jaren
tamelijk rustig aan het amateur
filmfront.
Video of film? Het lijkt een kunst
matige tegenstelling. Dat is het op
vele punten ook. Qua opname is er
voor de consument geen verschil
in moeite. Het blijft ook bij video
een aaneenrijgen van beelden, met
alle moeilijkheden die daarbij ho
ren. Je moet net zo goed de came
ra stilhouden (statief!).
Maar ook de bestaande systemen
kunnen kleiner. JVC levert sinds
kort in ons land wat deze fabri
kant noemt de kleinste draagbare
video-recorder. Het is de HR-C 3,
die, inclusief schoudertas, twee
kilo weegt. JVC roemt de beeld
kwaliteit en beweert dat de beel
dovergangen met deze videoset
vlekkeloos verlopen. Ook deze re
corder maakt gebruik van een
compactcassette, de VHS-C-casset-
te, maar deze kan met behulp van
een adapter ook op bestaande
VHS-apparatuur worden afge
speeld. Toegesneden op deze klei
ne recorder brengt JVC ook een
compacte kleurencamera, de GZ-S
3. Gewicht en omvang zijn onge
veer gelijk aan die van een gemid
delde smalfilmcamera. De zoom
lens kan het onderwerp tot zes
keer dichterbij halen. Natuurlijk is
er ook een microfoon ingebouwd
en is er sprake van fade-in en
fade-out, automatische witbalans
en motorzoom. De prijs van deze
combinatie, rond de 5000 gulden, is
wel nogal wat forser dan die van
de gemiddelde smalfilmcamera.
Ook de Video-2000-fabrikanten
Philips en Grundig zijn bezig met
de ontwikkeling van een compact
video-systeem volgens dezelfde
werkwijze als VHS-C, de Video
Micro Cassette.
Boven: De VMC-set van Philips. De op
de mini-cassette (maximale speelduur
tweemaal èèn uur) gemaakte opnamen
kunnen met behulp van een adapter
op de gewone huiskamerrecorder wor
den afgespeeld.
Links: Funai kwam vorig jaar al met
een compactere videoset op de markt,
volgens het nieuw ontwikkelde CVC-
systeem. Doordat de bandbreedte van
deze cassettes smaller is dan bij de
bestaande systemen, kan de beeld
kwaliteit soms tegenvallen.
Betamovie
Toshiba komt binnenkort als eer
ste Betamax-producent op de
markt rnet een videocamera van
handzaam formaat en gewicht,
waarin een videorecordertje is in
gebouwd Het geheel weegt twee
en een halve kilo. Het bijzondere
van deze „Betamovie"-combinatie
Maar ook de gevorderde
amateur lijkt met video
voorlopig niet aan zijn
veeleisende trekken te ko
men. Vergeleken met de
professionele beeldopbouw
van 625 beeldlijnen komt
de amateur-videoappara-
tuur ver achteraan. Zo'n
camera en recorder leve
ren beelden van omstreeks
250 beeldlijnen, waardoor
het resultaat aanmerkelijk
minder is dan de opnamen
die de NOS uitzendt.
Compactere
videosets
De ontwikkelingen op videogebied
staan niet stil. Dit betekent wel dat
camera's en recorders snel verou
derd zijn.
Zo worden steeds meer nieuwe
modellen videorecorders uitgerust
met montagefaciliteiten en meer
videokoppen voor betere beeld
kwaliteit bij versnelde weergave,
slow-motion en beeld-voor-beeld
weergave. De nieuwste huiska
merrecorders hebben vaak ook de
mogelijkheid stereo-geluid op te
nemen en af te spelen.
Op cameragebied is klein en nog
kleiner de trend die de fabrikan
ten van video-apparatuur nastre
ven. Zowel de camera als de
draagbare recorder wordt steeds
compacter. Zo introduceerde Fu
nai vorig jaar al het CVC-systeem,
gebaseerd op een videocassette zo
groot als een geluidscassette, waar
door de recorder al belangrijk
minder groot en zwaar was. Begin
dit jaar kwam daar de camera met
ingebouwde recorder bij, te koop
voor zo'n 3500 gulden. Nadeel van
dit systeem is echter dat het weer
een nieuw systeem betreft dat niet
uitwisselbaar is met de bestaande
systemen.
